Οι κοιλιακές ταχυκαρδίες (ΚΤ)

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "Οι κοιλιακές ταχυκαρδίες (ΚΤ)"

Transcript

1 Άρθρο Ανασκόπησης Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση 2011, 52: Μέθοδοι και Ενδείξεις Κατάλυσης Κοιλιακής Ταχυκαρδίας Κωνσταντίνος Π. Λέτσας 1, Χαράλαμπος Χαραλάμπους 1, Reinhold Weber 2, Σπύρος Τσικρικάς 1, Μιχάλης Εφραιμίδης 1, Thomas Arentz 2, Αντώνιος Σιδέρης 1 1 Β Καρδιολογική Κλινική, Εργαστήριο Ηλεκτροφυσιολογίας, ΓΝΑ «Ο Ευαγγελισμός», Αθήνα, Ελλάδα, 2 Arrhythmia Service, Herz-Zentrum, Bad Krozingen, Germany Λέξεις ευρετηρίου: Kοιλιακή ταχυκαρδία, ηλεκτροανατομική χαρτογράφηση, κατάλυση. Οι κοιλιακές ταχυκαρδίες διακρίνονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες με βάση την παρουσία ή την απουσία δομικής καρδιακής νόσου. Οι ιδιοπαθείς κοιλιακές ταχυκαρδίες παρατηρούνται σε ασθενείς χωρίς δομική καρδιοπάθεια και σπάνια προκαλούν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. Αντίθετα, οι κοιλιακές ταχυκαρδίες σε έδαφος δομικής καρδιοπάθειας συνδέονται με αυξημένη θνητότητα και υψηλή επίπτωση αιφνίδιου καρδιακού θανάτου. Η αναγνώριση και η αντιμετώπιση των διαφόρων μορφών κοιλιακής ταχυκαρδίας έχει επομένως μεγάλη σημασία. Στην παρούσα ανασκόπηση περιγράφονται οι βασικοί ηλεκτροφυσιολογικοί μηχανισμοί, οι μέθοδοι χαρτογράφησης καθώς και οι ενδείξεις κατάλυσης των διαφόρων μορφών κοιλιακής ταχυκαρδίας. Ημερ. παραλαβής εργασίας: 17 Σεπτεμβρίου 2010^ Ημερ. αποδοχής: 18 Απριλίου 2011 Διεύθυνση Επικοινωνίας: Κωνσταντίνος Π. Λέτσας 28ης Οκτωβρίου 25, , Αθήνα k.letsas@mail.gr Οι κοιλιακές ταχυκαρδίες (ΚΤ) χωρίζονται σε δύο μεγάλες κατηγορίες με βάση την παρουσία ή την απουσία δομικής καρδιακής νόσου. Αυτός ο διαχωρισμός συνεπάγεται διαφορές στο μηχανισμό, την πρόγνωση και τη θεραπεία των κοιλιακών αρρυθμιών. 1-6 Οι ιδιοπαθείς KT παρατηρούνται σε ασθενείς χωρίς δομική καρδιοπάθεια και σπάνια προκαλούν αιφνίδιο καρδιακό θάνατο. 3,4 Η κατάλυση έχει ένδειξη στις περιπτώσεις συμπτωματικής, ανθεκτικής στα φάρμακα, κοιλιακής εκτοπίας ή ταχυκαρδίας. Οι περισσότερες ιδιοπαθείς ΚΤ έχουν εστιακή προέλευση, από την οποία η ενεργοποίηση εξαπλώνεται φυγόκεντρα προς την περιφέρεια. 1-4 Αντίθετα με τις ιδιοπαθείς ΚΤ, οι ΚΤ σε έδαφος δομικής καρδιοπάθειας συνδέονται με αυξημένη θνητότητα και υψηλή επίπτωση αιφνίδιου καρδιακού θανάτου. 1,2,5,6 Η εμφύτευση καρδιομετατροπέα-απινιδωτή (ICD) αποτελεί τη θεραπεία πρώτης γραμμής στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Υποτροπιάζοντα επεισόδια ΚΤ παρατηρούνται σε ποσοστό 40-60% των ασθενών με ιστορικό αυτόματης εμμένουσας ΚΤ που λαμβάνουν ICD. 6 Oι πολλαπλές εκφορτίσεις του ICD επηρεάζουν σημαντικά την ποιότητα ζωής, οδηγούν σε επανειλημμένες νοσηλείες και σχετίζονται με υψηλότερη θνησιμότητα. 7-9 Η θεραπεία με τα αντιαρρυθμικά φάρμακα μπορεί να δοκιμαστεί, ωστόσο συχνά είναι μη αποτελεσματική και πολλές φορές οδηγεί σε παρενέργειες, συμπεριλαμβανομένης της προαρρυθμικής δράσης. Σε αυτές τις περιπτώσεις, η κατάλυση είναι χρήσιμη για τη μείωση του αριθμού των εκφορτίσεων. 10 Παράλληλα, η κατάλυση έχει σαφή ένδειξη σε περιπτώσεις ηλεκτρικής θύελλας. 11,12 Ο πιο συχνός μηχανισμός ΚΤ σε ασθενείς με δομική καρδιακή νόσο είναι η επανείσοδος λόγω ουλής. 1,2,5,6 Συνήθως εμφανίζεται καθυστερημένα μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου, καθώς και σε ασθενείς με μυοκαρδιοπάθειες. Το κύκλωμα επανεισόδου συνήθως διατηρείται από μια ζώνη βραδείας αγωγιμότητας (ισθμός), η οποία (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 151

2 Κ. Λέτσας και συν. δημιουργείται από επιζώντα μυοκαρδιακά κύτταρα ανάμεσα σε ζώνες διάμεσης ίνωσης και η οποία παρουσιάζει ιδιότητες πολύ βραδείας αγωγιμότητας. Αυτή η ζώνη είναι ηλεκτρικά «σιωπηλή» και το σύμπλεγμα QRS που καταγράφεται στο ΗΚΓ επιφανείας αντιπροσωπεύει την ενεργοποίηση του υπολειπόμενου κοιλιακού μυοκαρδίου. Η έναρξη του QRS σηματοδοτεί την έξοδο του ηλεκτρικού μετώπου από το προστατευμένο ισθμό. Η ταχυκαρδία σταθεροποιείται περαιτέρω από περιοχές πυκνού μη διεγέρσιμου ουλώδους ιστού ή/και γειτονικές ανατομικές δομές (όπως ο μιτροειδικός δακτύλιος), οι οποίες δρουν ως φραγμοί της αγωγής. Στις περισσότερες περιπτώσεις αυτός ο ανατομικός σχηματισμός επιτρέπει την ύπαρξη πολλαπλών κυκλωμάτων επανεισόδου, με αποτέλεσμα διαφορετικές ΚΤ να μπορούν να προκληθούν μέσω προγραμματισμένης διέγερσης στο ηλεκτροφυσιολογικό εργαστήριο. 1,24-6 Το ΗΚΓ επιφανείας παρέχει σημαντικές πληροφορίες στους συγκεκριμένους ασθενείς. Το ΗΚΓ σε φλεβοκομβικό ρυθμό μπορεί να δώσει πληροφορίες για την υποκείμενη καρδιακή νόσο (π.χ. παλαιό έμφραγμα μυοκαρδίου, αρρυθμιογόνος δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας). Οι ΚΤ μπορεί να είναι μονόμορφες, πολύμορφες ή πλειόμορφες. Η μορφολογία του συμπλέγματος QRS στο ΗΚΓ 12 απαγωγών σε μια μονόμορφη ΚΤ υποδηλώνει την εστία της ΚΤ ή τη ζώνη εξόδου μιας ΚΤ σχετιζόμενης με ουλή (Εικόνα 1). Οι ΚΤ με μορφολογία αποκλεισμού αριστερού σκέλους έχουν την εστία ή τη ζώνη εξόδου στη δεξιά κοιλία ή στο μεσοκοιλιακό διάφραγμα της αριστερής κοιλίας. Αντίθετα, μορφολογία αποκλεισμού δεξιού σκέλους υποδηλώνει εστία ή ζώνη εξόδου στην αριστερή κοιλία. Ανώτερος άξονας δείχνει εστία ή ζώνη εξόδου στο κατώτερο τοίχωμα, ενώ κατώτερος άξονας δείχνει χώρο εξόδου ή πρόσθιο τοίχωμα. Οι προκάρδιες απαγωγές επιτρέπουν την οριοθέτηση της ΚΤ μεταξύ της βάσης και της κορυφής. Επικρατούν κύμα S υποδηλώνει εστία ή ζώνη εξόδου στην κορυφή, ενώ επικρατούν κύμα R εντοπίζει την εστία ή την οδό εξόδου του ερεθίσματος στη βάση. Πέραν των ενδοκαρδιακών κυκλωμάτων επανεισόδου υπάρχουν τα ενδομυοκαρδιακά και τα επικαρδιακά κυκλώματα επανεισόδου. Υψηλή επίπτωση επικαρδιακών κυκλωμάτων επανεισόδου παρατηρήθηκε αρχικά στη νόσο του Chagas. 2 Στη μηισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια παρατηρούνται μεγαλύτερες επικαρδιακές περιοχές με χαμηλά δυναμικά σε σχέση με τις ενδοκαρδιακές επιφάνειες, οι οποίες βρίσκονται κοντά στους δακτύλιους των βαλβί- LBBB με κατώτερο άξονα και ζώνη μετάπτωσης στη V3-V4 LBBB με αριστερό άξονα και ζώνη μετάπτωσης στη V3-V4 LBBB με κατώτερο άξονα και καθόλου ή αργή ζώνη μετάπτωσης στις προκάρδιες Πρόσθιο τοίχωμα Διαφραγματικό τοίχωμα Κατώτερο τοίχωμα RBBB με αριστερό άξονα και θετικό σύμπλεγμα QRS στις προκάρδιες LBBB με αριστερό άξονα και αρνητικό σύμπλεγμα QRS στις προκάρδιες RBBB με απροσδιόριστο άξονα και αρνητικό σύμπλεγμα QRS στις προκάρδιες Εικόνα 1. Μορφολογία του συμπλέγματος QRS της κοιλιακής ταχυκαρδίας σχετιζόμενης με ουλή στο ΗΚΓ 12 απαγωγών ανάλογα με την εστία ή τη ζώνη εξόδου στην αριστερή κοιλία. 152 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

3 Κατάλυση Κοιλιακής Ταχυκαρδίας δων. 10 Σε αντίθεση με τη μη-ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια, οι ασθενείς με ισχαιμική μυοκαρδιοπάθεια τείνουν να έχουν μεγαλύτερη ενδοκαρδιακή παρά επικαρδιακή ουλή, που περιορίζεται συνήθως στην κατανομή της στεφανιαίας αιμάτωσης. Υψηλή συχνότητα επικαρδιακών κυκλωμάτων παρατηρείται σε ασθενείς με παλαιά εμφράγματα του κατώτερου τοιχώματος της αριστερής κοιλίας. 8 Στους ασθενείς με αρρυθμιογόνο δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας παρατηρείται η παρουσία εκτενών επικαρδιακών περιοχών με χαμηλά κλασματοποιημένα ή όψιμα δυναμικά. Η επικαρδιακή ουλή είναι σταθερά μεγαλύτερη σε σχέση με την αντίστοιχη ενδοκαρδιακή. Υποψία για επικαρδιακή ΚΤ υπάρχει όταν το ανιόν σκέλος του QRS εμφανίζει κύμα ψευδο-δέλτα (>34 ms), διευρυσμένο σύμπλεγμα QRS (>198 ms) και αυξημένη ενδογενοειδή απόκλιση στην απαγωγή V2 (> 85 ms). 13 Η προσέγγιση των ασθενών για κατάλυση των ΚΤ γίνεται ή παλίνδρομα διαορτικά ή με διακολπική προσπέλαση ή στην περίπτωση των επικαρδιακών κυκλωμάτων χρησιμοποιείται η υποξιφοειδική προσέγγιση. Σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα ΚΤ η οποία είναι ανθεκτική τόσο στα αντιαρρυθμικά φάρμακα όσο και στην κατάλυση, η χειρουργική κατάλυση ή η εκτομή της αρρυθμιογόνου εστίας είναι μια θεραπευτική επιλογή, η οποία χρησιμοποιείται σε εξειδικευμένα κέντρα. Η χειρουργική αντιμετώπιση απαιτεί την προεγχειρητική και τη διεγχειρητική χαρτογράφηση με σκοπό τον ακριβή προσδιορισμό των αρρυθμιογόνων περιοχών. 1 Χαρτογράφηση ΚΤ Η επιλογή και χρήση των διαφόρων τεχνικών χαρτογράφησης σε ασθενείς με ΚΤ εξαρτάται: α. από το μηχανισμό της αρρυθμίας και β. από το εάν η χαρτογράφηση πρέπει να πραγματοποιηθεί σε φλεβοκομβικό ρυθμό ή κατά τη διάρκεια της ΚΤ. Ο στόχος της κατάλυσης στην ιδιοπαθή ΚΤ είναι η διακριτή εστία της αρρυθμίας, η οποία δεν παρουσιάζει ανατομικές ή ηλεκτροφυσιολογικές ανωμαλίες. Η χαρτογράφηση για την εντόπιση της εστίας πραγματοποιείται κατά τη διάρκεια της ΚΤ. Αντιθέτως, σε σχετιζόμενες με ουλή ΚΤ, ο στόχος της κατάλυσης είναι η ζώνη βραδείας αγωγής (ισθμός). Αυτή η ζώνη είναι δυνατόν να εντοπιστεί ανατομικά κατά τη διάρκεια φλεβοκομβικού ρυθμού, παρόλο που η συμμετοχή της στο κύκλωμα της ΚΤ πρέπει να αποδειχθεί κατά τη διάρκεια ΚΤ με χειρισμούς βηματοδότησης. Χαρτογράφηση ενεργοποίησης Η χαρτογράφηση ενεργοποίησης συνίσταται στην αναπαράσταση της πορείας του ηλεκτρικού μετώπου. Αυτό πραγματοποιείται συγκρίνοντας τον τοπικό χρόνο ενεργοποίησης σε διάφορα σημεία σε σχέση με ένα προεπιλεγμένο σημείο αναφοράς. Τα συστήματα ηλεκτροανατομικής χαρτογράφησης CARTO (Biosense Webster, Diamond Bar, CA, USA) και NavX (Endocardial Solutions, St. Jude Medical, Inc., St. Paul, MN, USA) μπορούν να δημιουργήσουν μια τρισδιάστατη αναπαράσταση της πορείας του ηλεκτρικού ερεθίσματος στο κοιλιακό μυοκάρδιο με την οριοθέτηση συγκεκριμένου χρόνου ενεργοποίησης για κάθε σημείο που συλλέγεται και με τη μετατροπή αυτών των αριθμητικών δεδομένων σε έναν έγχρωμο χάρτη. Αυτοί οι χάρτες μπορούν να συμβάλλουν στην καλύτερη κατανόηση του μηχανισμού και του κυκλώματος της ταχυκαρδίας. 14,15 Το σύστημα CARTO (Biosense Webster, Diamond Bar, CA, USA) χρησιμοποιεί τρία μαγνητικά πεδία που δημιουργούνται κάτω από το θώρακα του ασθενούς. Ένας αισθητήρας μαγνητικού πεδίου που είναι ενσωματωμένος στο άκρο του καθετήρα κατάλυσης μετράει την ένταση του μαγνητικού πεδίου και τη μετατρέπει σε οπτικό σήμα στον τρισδιάστατο χώρο. Η χαρτογράφηση χωρίς επαφή (non-contact mapping) επιτρέπει την ταυτόχρονη καταγραφή του ερεθίσματος από πολλαπλά σημεία και μπορεί να είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στην αναπαράσταση χαρτών ενεργοποίησης κατά τη διάρκεια ασταθών αιμοδυναμικά ή μη-εμμενουσών ΚΤ. 16 Περιληπτικά, το σύστημα χαρτογράφησης χωρίς επαφή (non-contact mapping) Ensite (Endocardial Solutions, St. Jude Medical, Inc., St. Paul, MN, USA) χρησιμοποιεί έναν καθετήρα με πολλαπλά ηλεκτρόδια (multi-electrode array) ώστε να καταγράφει ενδοκαρδιακά ηλεκτρικά σήματα ταυτόχρονα από διάφορες θέσεις. Ο συγκεκριμένος καθετήρας έχει διαμόρφωση μπαλονιού με 64 ηλεκτρόδια στην επιφάνεια του. Με το συγκεκριμένο καθετήρα μπορεί να χαρτογραφηθεί αξιόπιστα μια μόνο έκτακτη συστολή. Η τρισδιάστατη απεικόνιση των ηλεκτροδίων της επιφάνειας του μπαλονιού και η γεωμετρία της κοιλότητας επιτυγχάνεται με την εφαρμογή ενός χαμηλής έντασης ηλεκτρικού πεδίου μεταξύ κάθε ηλεκτροδίου του μπαλονιού και ενός καθετήρα. Η ιδιοπαθής ΚΤ είναι συνήθως καλά ανεκτή κλινικά κι επομένως κατάλληλη για τις παραπάνω τεχνικές χαρτογράφησης. Ο στόχος της κατάλυσης σε αυτές τις εστιακές ταχυκαρδίες είναι το σημείο με την (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 153

4 Κ. Λέτσας και συν. πρωιμότερη ενεργοποίηση. Εκτός από το χρονισμό των ηλεκτρογραμμάτων, η προσεκτική ανάλυση των μονοπολικών ηλεκτρογραμμάτων, τα οποία έχουν συνήθως μορφολογία QS, μπορεί να είναι χρήσιμη στην εντόπιση της εστίας της ΚΤ. Οι μονόμορφες ΚΤ που οφείλονται σε ουλή είναι συνήθως ταχυκαρδίες επανεισόδου. 5,6 Η χαρτογράφηση πρέπει να στοχεύει στον ισθμό ή στην έξοδο του ερεθίσματος στο κοιλιακό μυοκάρδιο. Ο ισθμός αναπαριστάται κατά τη διάρκεια της ΚΤ με μεσοδιαστολικά δυναμικά, τα οποία βρίσκονται μεταξύ δύο διαδοχικών συμπλεγμάτων QRS (Eικόνα 2). Προσυστολικά δυναμικά που προηγούνται του συμπλέγματος QRS αναπαριστούν την έξοδο του κυκλώματος της ΚΤ. Παρόλα αυτά, η πραγματική συμμετοχή των δυναμικών που περιγράφηκαν παραπάνω στο κύκλωμα της ΚΤ πρέπει να επιβεβαιώνονται με χαρτογράφηση παράσυρσης (βλέπε παρακάτω). Χαρτογράφηση παράσυρσης (entrainment mapping) Η χαρτογράφηση παράσυρσης χρησιμοποιείται συμπληρωματικά της χαρτογράφησης ενεργοποίησης σε ΚΤ επανεισόδου (Eικόνα 3). Οι βασικοί περιορισμοί της χαρτογράφησης παράσυρσης είναι η αδυναμία εισαγωγής της «κλινικής» ΚΤ ή η κακή I II III avr avl avf MAP p MAP d V1 V2 V3 V4 V5 V6 Εικόνα 3. Χαρτογράφηση παράσυρσης που δείχνει συγκαλυμμένη παράσυρση. Τα ηλεκτρογράμματα είναι ίδια με της εικόνας 1. Η χαρτογράφηση παράσυρσης γίνεται από το άκρο του καθετήρα με μήκος κύκλου 400 ms. Το σύμπλεγμα QRS που προκύπτει από τη διέγερση έχει ίδια μορφολογία με την ΚΤ και στις 12 απαγωγές (συγκαλυμμένη παράσυρση). Το διάστημα ερεθίσματος-συμπλέγματος QRS κατά τη διάρκεια της βηματοδότησης ανταποκρίνεται στο διάστημα τοπικού δυναμικού-συμπλέγματος QRS κατά τη διάρκεια της ταχυκαρδίας και το μεταβηματοδοτικό διάστημα ταιριάζει με το μήκος κύκλου της ταχυκαρδίας. Αυτό αποδεικνύει ότι ο καθετήρας κατάλυσης είναι τοποθετημένος στη ζώνη ισθμού του κυκλώματος επανεισόδου. I II III avr avl avf MAP p MAP d V1 V2 V3 V4 V5 V6 Εικόνα 2. Μεσοδιαστολικά δυναμικά κατά τη διάρκεια ΚΤ. Οι καταγραφές δείχνουν ΗΚΓ 12 απαγωγών (50 mm/s) και διπολικές καταγραφές από τον άπω και τον εγγύς πόλο του καθετήρα κατάλυσης (Map p και Map d). Η ταχυκαρδία έχει μήκος κύκλου 450 ms, μορφολογία αποκλεισμού δεξιού σκέλους και κατώτερο άξονα. Τα ηλεκτρογράμματα από το άπω δίπολο του καθετήρα κατάλυσης (Map d) απεικονίζουν μεσοδιαστολικά δυναμικά (βέλη). αιμοδυναμική ανοχή αυτής. Συνίσταται σε συνεχόμενες επανεκκινήσεις του κυκλώματος της ΚΤ με βηματοδότηση υπερκέρασης (20 με 30 msec ταχύτερα από το μήκος κύκλου της ταχυκαρδίας). Προκειμένου να αξιολογηθεί η χαρτογράφηση παράσυρσης, η ταχυκαρδία πρέπει παροδικά να επιταχυνθεί στο μήκος κύκλου της βηματοδότησης και μετά την παύση της βηματοδότησης να επανέλθει άμεσα στο δικό της μήκος κύκλου. Η παρουσία ή απουσία «συγχώνευσης» (αλλαγές στη μορφολογία του συμπλέγματος QRS) κατά τη διάρκεια της βηματοδότησης καθώς και η διάρκεια του μεταβηματοδοτικού διαστήματος (ΜΒΔ) στο σημείο της διέγερσης πρέπει να αναλύονται διεξοδικά. Όπως φαίνεται στην Εικόνα 4, τα σημεία/περιοχές του κοιλιακού μυοκαρδίου που συμμετέχουν ή όχι στο κύκλωμα της ΚΤ με βάση τη χαρτογράφηση παράσυρση κατηγοριοποιούνται ως εξής: 17 α. Βηματοδότηση από τη ζώνη βραδείας αγωγής (ισθμό) οδηγεί σε συγκαλυμμένη (concealed) παράσυρση (ίδια μορφολογία QRS κατά τη διάρκεια της διέγερσης και κατά τη διάρκεια της αυ- 154 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

5 Κατάλυση Κοιλιακής Ταχυκαρδίας B Ουλώδης Ιστός Δ Γ A A B B Δ Α. Προστατευόμενος ισθμός. Βηματοδότηση από τη ζώνη βραδείας αγωγής οδηγεί σε συγκαλυμμένη παράσυρση. Κατά τη διάρκεια της συγκαλυμμένης παράσυρσης παρατηρείται παρόμοιο μεταβηματοδοτικό διάστημα (± 30 msec) και το ίδιο διάστημα ερεθίσματος-qrs κατά τη διάρκεια της βηματοδότησης με το διάστημα τοπικού δυναμικού-qrs κατά τη διάρκεια της ταχυκαρδίας (± 20msec). B. Εξωτερικός βρόγχος του κυκλώματος (outer loop). Σημεία που αντιστοιχούν στον εξωτερικό βρόγχο του κυκλώματος εμφανίζουν παράσυρση με συγχώνευση και παρόμοιο μεταβηματοδοτικό διάστημα με το μήκος κύκλου της ταχυκαρδίας. Γ. Περιοχές που βρίσκονται μέσα στην ουλή και δεν μετέχουν ενεργά στο κύκλωμα της ταχυκαρδίας (adjacent bystander) μπορεί να οδηγήσουν σε συγκαλυμμένη παράσυρση με μακρύ μεταβηματοδοτικό διάστημα. Δ. Σημεία που βρίσκονται μαρκιά από το κύκλωμα της ταχυκαρδίας (remote bystander) εμφανίζουν παράσυρση με συγχώνευση και παρατεταμένο μεταβηματοδοτικό διάστημα. Εικόνα 4. Βασικές αρχές χαρτογράφησης παράσυρσης (ent rainment mapping). τόματης ΚΤ). Κατά τη διάρκεια της συγκαλυμμένης παράσυρσης παρατηρείται παρόμοιο ΜΒΔ (± 30 msec) και το ίδιο διάστημα ερεθίσματος- QRS κατά τη διάρκεια της βηματοδότησης με το διάστημα τοπικού δυναμικού-qrs κατά τη διάρκεια της ταχυκαρδίας (± 20 msec). Ο προστατευμένος ισθμός με τη βραδεία αγωγή είναι ο ιδανικός στόχος για κατάλυση. β. Παράσυρση από ζώνες που βρίσκονται μέσα σε ουλή και δεν μετέχουν ενεργά στο κύκλωμα της ταχυκαρδίας μπορεί να οδηγήσει σε συγκαλυμμένη παράσυρση, αλλά με μακρύ ΜΒΔ (adjacent bystander). γ. Σημεία που αντιστοιχούν στον εξωτερικό βρόγχο του κυκλώματος (outer loop) παρουσιάζουν παράσυρση με συγχώνευση (fusion) με το ΜΒΔ να ταιριάζει με το μήκος κύκλου της ΚΤ. δ. Σημεία που βρίσκονται μακριά από το κύκλωμα της ΚΤ (remote bystander) εμφανίζουν παράσυρση με συγχώνευση και παρατεταμένο ΜΒΔ (>30 ms από το μήκος κύκλου της ταχυκαρδίας). Χαρτογράφηση υποστρώματος Η χαρτογράφηση υποστρώματος είναι χρήσιμη για να ξεπεραστούν οι περιορισμοί της χαρτογράφησης ενεργοποίησης και παράσυρσης σε σχετιζόμενες με ουλή ΚΤ. Συνίσταται στην αναγνώριση ανατομικού υποστρώματος που μπορεί να οδηγήσει σε ΚΤ (ουλές και ζώνες βραδείας αγωγής) με τη δημιουργία έγχρωμου τρισδιάστατου χάρτη της αριστερής κοιλίας, καταγράφοντας το ύψος του δυναμικού του τοπικού ηλεκτρογράμματος κατά τη διάρκεια του φλεβοκομβικού ρυθμού. Περιοχές με χαμηλά δυναμικά (<1.5 mv) θεωρούνται παθολογικές. 5,6,14,18 Εκτός από τις περιοχές που ορίζονται ως ουλή (<0.5 mv), πρέπει να καταγράφονται στο χάρτη σημεία που απεικονίζουν απομονωμένα τελοσυστολικά (διαχωρισμένα δυναμικά) ή κατακερματισμένα δυναμικά (>133 ms), καθώς μπορεί να αντιπροσωπεύουν ζώνες ανισοτροπίας ή αργής αγωγής, οι οποίες είναι υπεύθυνες για τη διατήρηση της ταχυκαρδίας (Εικόνα 5). Η ευαισθησία και ειδικότητα των απομονωμένων τελοσυστολικών δυναμικών που διαχωρίζονται με ισοηλεκτρικό διάστημα 20 ms από το τοπικό κοιλιακό ηλεκτρόγραμμα στην ανίχνευση της ζώνης βραδείας αγωγής είναι 80% και 84%, αντίστοιχα. Για ισοηλεκτρικό διάστημα 50 ms, η ευαισθησία και η ειδικότητα είναι 54% και 90%, αντίστοιχα. 19 Όταν η ΚΤ είναι επαγώγιμη και σταθερή, βραχεία παράσυρση πρέπει να γίνεται ταυτόχρονα με χαρτογράφηση υποστρώματος για τον περιορισμό του αριθμού των βλαβών της κατάλυσης. Πολλές στρατηγικές κατάλυσης στοχεύουν το ανατομικό υπόστρωμα της ταχυκαρδίας, κυρίως με τη δημιουργία γραμμικών βλαβών οι οποίες διέρχονται από τους ισθμούς. 1,2,5,6,20 (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 155

6 Κ. Λέτσας και συν. I II III avr avl avf V1 V2 V3 V4 V5 V6 Map D I II III avr avl avf V1 V2 V3 V4 V5 V6 Εικόνα 6. Χαρτογράφηση βηματοδότησης σε έναν ασθενή με εκτακτοσυστολική κοιλιακή αρρυθμία από το χώρο εξόδου της δεξιάς κοιλίας. Παρατηρείται απόλυτη (12/12) ταυτοποίηση της έκτακτης και της βηματοδοτικής συστολής. Map P Εικόνα 5. Απομονωμένα τελοσυστολικά (βέλη) που αντιπροσωπεύουν ζώνες ανισοτροπίας ή αργής αγωγής σε έναν ασθενή με αρρυθμιογόνο δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας. Χαρτογράφηση βηματοδότησης Η χαρτογράφηση βηματοδότησης συνίσταται στη διέγερση διαφορετικών σημείων κατά τη διάρκεια φλεβοκομβικού ρυθμού προκειμένου να συγκριθεί η μορφολογία των συμπλεγμάτων QRS κατά τη διάρκεια της βηματοδότησης και κατά τη διάρκεια της κλινικής ΚΤ. Η χαρτογράφηση βηματοδότησης είναι πολύ χρήσιμη για τον εντοπισμό της προέλευσης εστιακών ΚΤ (Εικόνα 6), ειδικά όταν καταγράφονται ελάχιστες κοιλιακές εκτακτοσυστολές ή όταν η κλινική ΚΤ δεν μπορεί να προκληθεί. Παρόλα αυτά, είναι λιγότερο ακριβής από τη χαρτογράφηση ενεργοποίησης. Σε ΚΤ που οφείλεται σε ουλή, η διέγερση από οποιοδήποτε σημείο εντός της ζώνης βραδείας αγωγής παράγει ταυτόσημης μορφολογίας ΗΚΓ 12 απαγωγών με αυτό της ΚΤ, αποδεικνύοντας ότι η ενεργοποίηση εξέρχεται του ισθμού από το ίδιο σημείο όπως και στην κλινική ΚΤ. Η απόσταση μεταξύ του σημείου διέγερσης και του σημείου εξόδου της ΚΤ υποδεικνύεται την καθυστέρηση αγωγής στην περιοχή της ζώνης βραδείας αγωγής. 21 Η χαρτογράφηση βηματοδότησης μπορεί να χρησιμοποιηθεί συμπληρωματικά στη χαρτογράφηση υποστρώματος προκειμένου να διαπιστωθούν ηλεκτρικά μη διεγέρσιμες ζώνες, οι οποίες ενδέχεται να οριοθετούν μια πιθανή ζώνη ισθμού 22 και ζώνες εξόδου στα όρια της ουλής, οι οποίες παρουσιάζουν μορφολογία QRS όμοια με της κλινικής ΚΤ με βραχύ διάστημα ερεθίσματος-συμπλέγματος QRS. 19,23 Περιοχές με άριστη χαρτογράφηση βηματοδότησης και διάστημα ερεθίσματος-συμπλέγματος QRS >40 ms αντιστοιχούν στην περιοχή της βραδείας αγωγής (ισθμός). Σε περίπτωση αποτυχίας ενδοκαρδιακής κατάλυσης πρέπει να τίθεται υποψία επικαρδιακού υποστρώματος ιδίως επί παρουσίας συγκεκριμένων ηλεκτροκαρδιογραφικών χαρακτηριστικών. 13 Ο περικαρδιακός χώρος μπορεί να προσπελαστεί είτε υποξιφοειδικά είτε χειρουργικά. 24,25 H επικαρδιακή κατάλυση πρέπει να πραγματοποιείται με ψυχόμενο καθετήρα. Η υψηλής έντασης βηματοδότηση και η στεφανιαιογραφία είναι απαραίτητες για να καθοριστεί η πορεία του φρενικού νεύρου και για να επιβεβαιωθεί η απουσία στεφανιαίων αρτηριών κοντά στην περιοχή κατάλυσης, αντίστοιχα. 26 Κατάλυση ιδιοπαθούς ΚΤ Ιδιοπαθής ΚΤ από το χώρο εξόδου της δεξιάς κοιλίας ή της αριστερής κοιλίας (ευαίσθητη στην αδενοσίνη) Οι ΚΤ από το χώρο εξόδου είναι οι πιο συχνές μορφές ιδιοπαθούς ΚΤ. Συχνότερα προέρχονται από το χώρο εξόδου της δεξιάς κοιλίας (RVOT), παρόλο που αρκετές άλλες εστίες έχουν περιγραφεί και θα συζητηθούν παρακάτω. 3,4 Το πηλίκο R/S στην απα- 156 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

7 Κατάλυση Κοιλιακής Ταχυκαρδίας γωγή V3 είναι χρήσιμο για τον προσανατολισμό της χαρτογράφησης μεταξύ δεξιού και αριστερού χώρου εξόδου (LVOT). Εάν R<S στην V3, η ταχυκαρδία προέρχεται πιθανότατα από τον RVOT, ενώ εάν R>S με επικρατούν κύμα R στην V1 ή τη V2, τίθεται η υποψία προέλευσης από τον LVOT. Όταν το κύμα R είναι ίσο με το S, η προέλευση μπορεί να είναι στην RVOT ή στον LVOT ή στο επικάρδιο. 27 ΚΤ από το χώρο εξόδου της δεξιάς κοιλίας Προκειμένου να προσανατολιστεί η ηλεκτρική χαρτογράφηση μέσα στον RVOT έχουν δημιουργηθεί διάφοροι ΗΚΓ αλγόριθμοι. 28,29 Ένα παράδειγμα οπίσθιας διαφραγματικής RVOT περιγράφεται στην Eικόνα 7α. Η ακριβής προέλευση της ΚΤ εντοπίζεται τόσο με χαρτογράφηση ενεργοποίησης (αναζητείται η πρωιμότερη ενεργοποίηση, περίπου 30 ms πριν την έναρξη του συμπλέγματος QRS), όσο και με χαρτογράφηση βηματοδότησης. Το ποσοστό επιτυχούς κατάλυσης της ΚΤ από τον RVOT, όπως καταγράφεται στη βιβλιογραφία, κυμαίνεται μεταξύ 65 και 95% Το ποσοστό επιπλοκών είναι χαμηλό, παρόλο που έχουν αναφερθεί ορισμένα περιστατικά καρδιακού επιπωματισμού μετά από διάτρηση του ελεύθερου τοιχώματος της δεξιάς κοιλίας. Σπανίως, η ΚΤ μπορεί να προέρχεται από μυϊκές δεσμίδες που εκτείνονται άνωθεν της πνευμονικής αρτηρίας. 33 ΚΤ από το χώρο εξόδου της αριστερής κοιλίας I II III avr avl avf V1 V2 V3 V4 V5 V6 α β γ δ Εικόνα 7. Ιδιοπαθής κοιλιακή ταχυκαρδία από το χώρο εξόδου της δεξιάς κοιλίας (α), το χώρο εξόδου της αριστερής κοιλίας (β), την αορτομιτροειδική συνέχεια (γ) και αριστερή οπίσθια δεσμιδική κοιλιακή ταχυκαρδία (δ). Οι ΚΤ από τον LVOT προέρχονται από το ανώτερο τμήμα του αριστερού μεσοκοιλιακού διαφράγματος, ακριβώς κάτω από την αορτική βαλβίδα ή τις πτυχές αυτής Οι διαφραγματικές θέσεις (πέριξ του δεματίου του His) εμφανίζουν QS ή Qr μορφολογία στην απαγωγή V1. Αντίθετα, όλες οι άλλες θέσεις εμφανίζουν qr, R ή Rs μορφολογία στην απαγωγή V1 (Eικόνα 7β). Πιο συγκεκριμένα, η παρουσία qr μορφολογίας στην απαγωγή V1 είναι παθογνωμονική για την αορτομιτροειδική συνέχεια (Eικόνα 7γ και Eικόνα 8). 36 ΚΤ μπορεί επίσης να προέρχονται από την αριστερή (μορφολογία «M» ή «W» απαγωγή V1) ή τη δεξιά αορτική πτυχή (μορφολογία rs ή QS απαγωγή V1) Προέρχονται από επεκτάσεις του κοιλιακού μυοκαρδίου που διασχίζουν τον αορτικό δακτύλιο. Προκειμένου να αποφευχθεί οξεία απόφραξη της αριστερής ή της δεξιάς στεφανιαίας αρτηρίας, είναι απαραίτητη η διενέργεια στεφανιαιογραφίας ή ο ενδοκαρδιακός υπέρηχος για την παρακολούθηση της θέσης του καθετήρα κατάλυσης κατά τη διάρκεια της χορήγησης υψίσυχνου ρεύματος. Ιδιοπαθής αριστερή δεσμιδική ΚΤ (ευαίσθητη στη βεραπαμίλη) Τα κλινικά χαρακτηριστικά της ιδιοπαθούς αριστερής δεσμιδικής ΚΤ όπως περιγράφηκαν από τους Zipes και συν 37 και Belhassen και συν 38 περιλαμβάνουν: i) την απουσία δομικής καρδιακής νόσου, ii) την εύκολη εισαγωγή με κολπική βηματοδότηση και iii) η ΚΤ είναι ευαίσθητη στη βεραπαμίλη. Διακρίνονται τρεις τύποι δεσμιδικής ΚΤ: i) η αριστερή οπίσθια δεσμιδική ΚΤ με μορφολογία RBBB και αριστερή απόκλιση του άξονα (συχνότερος τύπος, 90%) (Eικόνα 7δ), ii) η αριστερή πρόσθια δεσμιδική ΚΤ με μορφολογία RBBB και δεξιά απόκλιση του άξονα και iii) η άπω διαφραγματική δεσμιδική ΚΤ με στενό QRS σύμπλεγμα και φυσιολογικό ή δεξιό άξονα. Το κύκλωμα της ΚΤ δεν είναι πλήρως κατανοητό. Περιλαμβάνει το αριστερό σύστημα Purkinje (οπίσθια και πρόσθια αριστερή δεσμίδα) και πιθανότατα συμμετέχει ως γέφυρα το κοιλιακό μυοκάρδιο. Η κατάλυση πρέπει να στοχεύει διαστολικά δυναμικά κατά τη διάρκεια της ΚΤ Εάν δεν είναι δυνατή η καταγραφή διαστολικών δυναμικών στοχεύουμε συγχωνευμένα με το κοιλιακό ηλεκτρόγραμμα προσυστολικά δυναμικά Purkinje κατά τη διάρκεια της ΚΤ. Η χαρτογράφηση βηματοδότησης δεν είναι ιδιαίτερα χρήσιμη στη συγκεκριμένη ΚΤ. Γραμμικές καταλύσεις στο άπω τριτημόριο της οπίσθιας δεσμίδας (κα- (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 157

8 Κ. Λέτσας και συν. I II III avr avl avf V1 V2 V3 V4 V5 V6 α β γ Εικόνα 8. Επιτυχής κατάλυση εκτακτοσυστολικής κοιλιακής αρρυθμίας από την αορτομιτροειδική συνέχεια. α. HKΓ επιφανείας με μορφολογία qr στην απαγωγή V1 στην έκτακτη κοιλιακή συστολή. β. Χαρτογράφηση βηματοδότησης με απόλυτη ταυτοποίηση (12/12). γ. Χαρτογράφηση ενεργοποίησης (activation mapping) με το σύστημα τρισδιάστατης απεικόνισης CARTO 3. Οι κόκκινες τελείες αντιστοιχούν στη θέση της επιτυχούς κατάλυσης. τώτερο μεσοκοιλιακό διάφραγμα), αποφεύγοντας το εγγύς σύστημα Purkinje, είναι συνήθως επιτυχείς. 41 Το ποσοστό επιτυχίας που καταγράφεται στη βιβλιογραφία είναι γύρω στο 80% και οι επιπλοκές είναι σπάνιες. Κατάλυση ΚΤ σε ασθενείς με δομική καρδιακή νόσο KT από επανείσοδο στα σκέλη του δεματίου του His (bundle-branch reentry) Η ταχυκαρδία εμφανίζεται συνήθως σε ασθενείς με δομική καρδιακή νόσο και νοσούν σύστημα Purkinje που ηλεκτροφυσιολογικά «μεταφράζεται» σε παρατεταμένο διάστημα HV. 42 Οι περισσότεροι ασθενείς έχουν αποκλεισμό αριστερού σκέλους στο ΗΚΓ επιφανείας. Στο συνήθη τύπο της KT από επανείσοδο στα σκέλη του δεματίου του His, το μέτωπο του κύματος άγεται ορθόδρομα μέσω του δεξιού σκέλους και ανάδρομα μέσω του αριστερού σκέλους. Επομένως, η ΚΤ εμφανίζει μορφολογία αποκλεισμού αριστερού σκέλους. Κατά τη διάρκεια της ταχυκαρδίας το διάστημα HV είναι μεγαλύτερο ή ίσο από διάστημα HV κατά τη διάρκεια του φλεβοκομβικού ρυθμού. Παράλληλα, όπως όλες οι ταχυκαρδίες επανεισόδου, υπόκεινται σε χαρτογράφηση παράσυρσης. Η θεραπεία έγκειται στην κατάλυση του δεξιού σκέλους του δεματίου του His. Ωστόσο, σε ποσοστό 30-40% των ασθενών απαιτείται η εμφύτευση βηματοδότη ή/και απινιδωτή λόγω του ότι συχνά συνυπάρχουν και άλλες ΚΤ. 42 ΚΤ επανεισόδου λόγω ουλής μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου Όπως έχει ήδη συζητηθεί, οι ΚΤ μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου είναι ταχυκαρδίες επανεισόδου λόγω ουλής. Η κατάλυση πρέπει να στοχεύει τη ζώνη βραδείας αγωγής (ισθμό), η οποία εντοπίζεται συνήθως εντός της ουλής και είναι υπεύθυνη για τη διατήρηση του κυκλώματος επανεισόδου. Ο καλύτερος τρόπος εντοπισμού του ισθμού είναι μέσω χαρτογράφησης ενεργοποίησης ή παράσυρσης. Όπως ήδη αναφέρθηκε, αυτό δεν είναι πάντα εφικτό. Εναλλακτική λύση αποτελεί η χαρτογράφηση υποστρώματος (Eικόνα 9). Σε κάθε περίπτωση, 158 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

9 Κατάλυση Κοιλιακής Ταχυκαρδίας ουλής, η κατάλυση μέσω υψίσυχνου ρεύματος είναι πιο δύσκολη απ ότι σε ασθενείς μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου λόγω της μεγαλύτερης πολυπλοκότητας του υποστρώματος. Αυτοί οι ασθενείς παρουσιάζουν πολλαπλές περιοχές ουλής οι οποίες έχουν σαν αποτέλεσμα την ανάπτυξη διαφορετικών κυκλωμάτων επανεισόδου. Επικαρδιακά κυκλώματα εμφανίζονται σε ποσοστό υψηλότερο από το 30% αυτών των ασθενών. Το ποσοστό επιτυχίας που περιγράφεται στη βιβλιογραφία κυμαίνεται μεταξύ 35 και 60%. 6 Δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας Εικόνα 9. Χαρτογράφηση υποστρώματος με το σύστημα τρισδιάστατης απεικόνισης CARTO XP και κατάλυση των περιοχών με χαμηλά δυναμικά (κόκκινες τελείες) σε έναν ασθενή με ισχαιμική καρδιοπάθεια. η κατάλυση στοχεύει στην εξάλειψη της κλινικής ταχυκαρδίας του ασθενούς και όχι των διαφόρων «μη-κλινικών» ΚΤ που είναι δυνατόν να παρατηρηθούν κατά τη διάρκεια της επέμβασης. Η χρήση ψυχόμενου καθετήρα ο οποίος προκαλεί μεγαλύτερες και βαθύτερες βλάβες προτιμάται στην κατάλυση της ΚΤ. 43 Τέλος, η παρουσία ενός επικαρδιακού κυκλώματος πρέπει πάντα να λαμβάνεται υπόψη καθώς αντιπροσωπεύει το 10-30% αυτών των ΚΤ. Η κατάλυση ΚΤ μετά από έμφραγμα του μυοκαρδίου είναι αρχικά επιτυχής σε ποσοστό 70-95% των ασθενών, όταν χρησιμοποιείται χαρτογράφηση υποστρώματος. 6 Ωστόσο, οι συγκρίσεις είναι δύσκολες καθώς το τελικό σημείο της κατάλυσης διαφέρει ανάμεσα στις διάφορες μελέτες. Η ΚΤ επανεμφανίζεται σε ποσοστό 20-50% των ασθενών, οι οποίοι ωστόσο παρουσιάζουν μειωμένη συχνότητα επεισοδίων στην πλειονότητα των περιπτώσεων. Πρόσφατη μελέτη έδειξε ότι η προφυλακτική κατάλυση ΚΤ με βάση το υπόστρωμα πέτυχε να μειώσει σημαντικά τον αριθμό των εκφορτίσεων του απινιδωτή κατά τη διάρκεια της παρακολούθησης. 10 Επιπλέον, όπως έδειξε η μελέτη VTACH, παρατείνεται σημαντικά ο χρόνος πρώτης εκφόρτισης στους ασθενείς που υποβλήθηκαν σε κατάλυση. 44 Διατατική μυοκαρδιοπάθεια Παρόλο που οι ΚΤ σε ασθενείς με διατατική μυοκαρδιοπάθεια είναι ταχυκαρδίες επανεισόδου λόγω Σε ασθενείς με δυσπλασία της δεξιάς κοιλίας, τα κυκλώματα επανεισόδου περιλαμβάνουν περιοχές ουλής γύρω από τον τριγλωχινικό δακτύλιο και οδηγούν σε ΚΤ με μορφολογία αποκλεισμού αριστερού σκέλους. Επικαρδιακά κυκλώματα είναι επίσης πιθανά στη συγκεκριμένη νόσο Το ακριβές ποσοστό μακροχρόνιας επιτυχίας μετά από κατάλυση είναι άγνωστο και εξαρτάται από την πρόοδο της νόσου. Κατάλυση πολύμορφης ΚΤ και κοιλιακής μαρμαρυγής Οι Haissaguerre και συν. έχουν περιγράψει πρόσφατα μια νέα προσέγγιση στην κατάλυση της πολύμορφης ΚΤ ή κοιλιακής μαρμαρυγής. 47 Λόγω της ασταθούς φύσης αυτών των αρρυθμιών, η μέθοδος δεν στοχεύει σε χαρτογράφηση κατά τη διάρκεια της ταχυκαρδίας, αλλά στη χαρτογράφηση και κατάλυση του αρχικού πυροδότη (έκτακτη κοιλιακή συστολή) που εντοπίζεται κυρίως στο σύστημα Purkinje (προσυστολικά δυναμικά Purkinje). Πρόσφατα αυτή η προσέγγιση έχει χρησιμοποιηθεί σε ασθενείς με σύνδρομο μακρού QT, σύνδρομο Brugada 48 ή μετά από πρόσφατο έμφραγμα μυοκαρδίου (49,50) και οι οποίοι εμφανίζουν συχνές πολύμορφες ΚΤ ή κοιλιακή μαρμαρυγή. 49,50 Σε αυτές τις μικρές μελέτες έχουν αναφερθεί ποσοστά επιτυχίας έως 90%. Επιπλοκές κατάλυσης ΚΤ Η κατάλυση της ΚΤ είναι μια σύνθετη επεμβατική πράξη, η οποία εγκυμονεί σοβαρούς κινδύνους ιδίως στην περίπτωση των ασθενών με προχωρημένη δομική καρδιοπάθεια. Αντίθετα, σπάνια παρατηρούνται επιπλοκές στην κατάλυση της ιδιοπαθούς ΚΤ. Μείζονες επιπλοκές θεωρούνται εκείνες που οδηγούν σε παράταση της νοσηλείας ή απαιτούν πρόσθετη (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 159

10 Κ. Λέτσας και συν. παρέμβαση για θεραπεία ή καταλήγουν σε σοβαρή βλάβη/θάνατο. Σοβαρές επιπλοκές παρατηρούνται σε ποσοστό 8% των ασθενών με προχωρημένη νόσο και θνητότητα αναφέρεται σε ποσοστό 3%. 1,2 Σημαντικές αγγειακές βλάβες στο σημείο της παρακέντησης (αιμάτωμα, αρτηριοφλεβώδης επικοινωνία, ψευδοανεύρυσμα) παρατηρούνται σε ποσοστό 2% των ασθενών. 1,2 Θρομβοεμβολικά φαινόμενα έχουν αναφερθεί σε ποσοστό 1,3% των ασθενών που υποβάλλονται σε κατάλυση ΚΤ. 1,2 Η χρήση ψυχόμενων καθετήρων κατάλυσης καθώς και σωστή αντιπηκτική αγωγή κατά τη διάρκεια της επέμβασης έχουν μειώσει τον κίνδυνο εμφάνισης θρομβοεμβολικών επεισοδίων. Καρδιακός επιπωματισμός αναφέρεται σε ποσοστό 1% των περιπτώσεων. 1,2 Ενδείξεις κατάλυσης ΚΤ Σύμφωνα με τις τρέχουσες κατευθυντήριες οδηγίες (EHRA/HRS Expert Consensus on Catheter Ablation of Ventricular Arrhythmias), 1 κατάλυση ΚΤ σε έδαφος δομικής καρδιοπάθειας προτείνεται: σε ασθενείς με συμπτωματική εμμένουσα μονόμορφη ΚΤ, συμπεριλαμβανομένης αυτής που τερματίζεται από ICD, που ανθίστανται στα αντιαρρυθμικά φάρμακα ή όταν τα τελευταία δεν είναι ανεκτά. για τον έλεγχο αδιάκοπης μονόμορφης ΚΤ ή ηλεκτρικής θύελλας που δεν αποδίδεται σε αναστρέψιμα αίτια. σε ασθενείς με συχνές έκτακτες κοιλιακές συστολές, μη-εμμένουσα ΚΤ ή ΚΤ που οδηγεί σε δυσλειτουργία της αριστερής κοιλίας. σε ασθενείς με ταχυκαρδία επανεισόδου στα σκέλη του δεματίου του His (bundle-branch reentry) και με ταχυκαρδία επανεισόδου ανάμεσα στις δεσμίδες του αριστερού σκέλους του δεματίου του His (interfascicular). σε ασθενείς με υποτροπιάζουσα ανθεκτική στην αντιαρρυθμική αγωγή εμμένουσα πολύμορφη ΚΤ ή κοιλιακή μαρμαρυγή, όταν υπάρχει ενεργός πυροδότης (έκτακτη κοιλιακή συστολή) που μπορεί να χαρτογραφηθεί και να εξαλειφθεί με κατάλυση. Κατάλυση ιδιοπαθούς ΚΤ προτείνεται: σε ασθενείς με ιδιοπαθή μονόμορφη ΚΤ που προκαλεί σοβαρά συμπτώματα. σε ασθενείς με ιδιοπαθή μονόμορφη ΚΤ που ανθίστανται στα αντιαρρυθμικά φάρμακα ή όταν τα τελευταία δεν είναι ανεκτά. σε ασθενείς με ιδιοπαθή εμμένουσα πολύμορφη ΚΤ ή κοιλιακή μαρμαρυγή που ανθίστανται στα αντιαρρυθμικά φάρμακα και όταν υπάρχει στόχος που μπορεί να καταλυθεί (πυροδότης που εισάγει την πολύμορφη ΚΤ ή την κοιλιακή μαρμαρυγή). Συμπεράσματα Τα τελευταία χρόνια έχει σημειωθεί σημαντική πρόοδος τόσο στην κατανόηση του παθοφυσιολογικού μηχανισμού των ΚΤ όσο και στην ανάπτυξη νέων τεχνικών χαρτογράφησης και κατάλυσης. Αυτό έχει επιτρέψει σε εξειδικευμένα κέντρα να πραγματοποιούν κατάλυση ΚΤ σε ασθενείς με ή χωρίς δομική καρδιακή νόσο με υψηλά ποσοστά επιτυχίας και χαμηλή συχνότητα επιπλοκών. Βιβλιογραφία 1. Aliot EM, Stevenson WG, Almendral-Garrote JM; European Heart Rhythm Association; European Society of Cardiology; Heart Rhythm Society, et al. EHRA/HRS Expert Consensus on Catheter Ablation of Ventricular Arrhythmias: developed in a partnership with the European Heart Rhythm Association (EHRA), a Registered Branch of the European Society of Cardiology (ESC), and the Heart Rhythm Society (HRS); in collaboration with the American College of Cardiology (ACC) and the American Heart Association (AHA). Europace. 2009; 11: Natale A, Raviele A, Al-Ahmad A; Venice Chart members, et al. Venice Chart International Consensus document on ventricular tachycardia/ventricular fibrillation ablation. J Cardiovasc Electrophysiol. 2010; 21: Wilber DJ. Catheter ablation of ventricular tachycardia: two decades of progress. Heart Rhythm. 2008; 5: S Arya A, Piorkowski C, Sommer P, Gerds-Li JH, Kottkamp H, Hindricks G. Idiopathic outflow tract tachycardias: current perspectives. Herz. 2007; 32: Eckardt L, Breithardt G. Catheter ablation of ventricular tachy cardia. From indication to three-dimensional mapping technology. Herz. 2009; 34: Stevenson WG, Soejima K. Catheter ablation for ventricular tachycardia. Circulation. 2007; 115: Irvine J, Dorian P, Baker B, et al. Quality of life in the Canadian Implantable Defibrillator Study (CIDS). Am Heart J. 2002; 144: Schron EB, Exner DV, Yao Q, et al. Quality of life in the antiarrhythmics versus implantable defibrillators trial: impact of therapy and influence of adverse symptoms and defibrillator shocks. Circulation. 2002; 105: Moss AJ, Greenberg H, Case RB, et al. Long-term clinical course of patients after termination of ventricular tachyarrhythmia by an implanted defibrillator. Circulation. 2004; 110: Reddy VY, Reynolds MR, Neuzil P, et al. Prophylactic catheter ablation for the prevention of defibrillator therapy. N Engl J Med. 2007; 357: Bansch D, Oyang F, Antz M, et al. Successful catheter abla- 160 HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

11 Κατάλυση Κοιλιακής Ταχυκαρδίας tion of electrical storm after myocardial infarction. Circulation. 2003; 108: Carbucicchio C, Santamaria M, Trevisi N, et al. Catheter ablation for the treatment of electrical storm in patients with implantable cardioverter-defibrillators: short- and long-term outcomes in a prospective single-center study. Circulation. 2008; 117: Berruezo A, Mont L, Nava S, Chueca E, Bartholomay E, Brugada J. Electrocardiographic recognition of the epicardial origin of ventricular tachycardias. Circulation. 2004; 109: Marchlinski FE, Callans DJ, Gottlieb CD, Zado E. Linear ablation lesions for control of unmappable ventricular tachycardia in patients with ischemic and nonischemic cardiomyopathy. Circulation. 2000; 101: de Chillou C, Lacroix D, Klug D, et al. Isthmus characteristics of reentrant ventricular tachycardia after myocardial infarction. Circulation. 2002; 105: Della Bella P, Pappalardo A, Riva S, Tondo C, Fassini G, Trevisi N. Non-contact mapping to guide catheter ablation of untolerated ventricular tachycardia. Eur Heart J. 2002; 23: Stevenson WG, Khan H, Sager P, et al. Identification of reentry circuit sites during catheter mapping and radiofrequency ablation of ventricular tachycardia late after myocardial infarction. Circulation. 1993; 88: Arenal A, del Castillo S, Gonzalez-Torrecilla E, et al. Tachycardia-related channel in the scar tissue in patients with sustained monomorphic ventricular tachycardias: influence of the voltage scar definition. Circulation. 2004; 110: Bogun F, Good E, Reich S, et al. Isolated potentials during sinus rhythm and pace-mapping within scars as guides for ablation of post-infarction ventricular tachycardia. J Am Coll Cardiol. 2006; 47: Soejima K, Suzuki M, Maisel WH, et al. Catheter ablation in patients with multiple and unstable ventricular tachycardias after myocardial infarction: short ablation lines guided by reentry circuit isthmuses and sinus rhythm mapping. Circulation. 2001; 104: Brunckhorst CB, Delacretaz E, Soejima K, Maisel WH, Friedman PL, Stevenson WG. Identification of the ventricular tachycardia isthmus after infarction by pace mapping. Circulation. 2004; 110: Soejima K, Stevenson WG, Maisel WH, Sapp JL, Epstein LM. Electrically unexcitable scar mapping based on pacing threshold for identification of the reentry circuit isthmus: feasibility for guiding ventricular tachycardia ablation. Circulation. 2002; 106: Arenal A, Glez-Torrecilla E, Ortiz M, et al. Ablation of electrograms with an isolated, delayed component as treatment of unmappable monomorphic ventricular tachycardias in patients with structural heart disease. J Am Coll Cardiol. 2003; 41: Sosa E, Scanavacca M, d Avila A, Oliveira F, Ramires JA. Nonsurgical transthoracic epicardial catheter ablation to treat recurrent ventricular tachycardia occurring late after myocardial infarction. J Am Coll Cardiol. 2000; 35: Soejima K, Couper G, Cooper JM, Sapp JL, Epstein LM, Stevenson WG. Subxiphoid surgical approach for epicardial catheter-based mapping and ablation in patients with prior cardiac surgery or difficult pericardial access. Circulation. 2004; 110: d Avila A, Houghtaling C, Gutierrez P, et al. Catheter ablation of ventricular epicardial tissue: a comparison of standard and cooled-tip radiofrequency energy. Circulation. 2004; 109: Tanner H, Hindricks G, Schirdewahn P, et al. Outflow tract tachycardia with R/S transition in lead V3: six different anatomic approaches for successful ablation. J Am Coll Cardiol. 2005; 45: Yoshida Y, Hirai M, Murakami Y, et al. Localization of precise origin of idiopathic ventricular tachycardia from the right ventricular outflow tract by a 12-lead ECG: a study of pace mapping using a multielectrode basket catheter. Pacing Clin Electrophysiol. 1999; 22: Joshi S, Wilber DJ. Ablation of idiopathic right ventricular outflow tract tachycardia: current perspectives. J Cardiovasc Electrophysiol. 2005; 16(Suppl 1): S Borger van der Burg AE, de Groot NM, van Erven L, Bootsma M, van der Wall EE, Schalij MJ. Long-term follow-up after radiofrequency catheter ablation of ventricular tachycardia: a successful approach? J Cardiovasc Electrophysiol. 2002; 13: Vestal M, Wen MS, Yeh SJ, Wang CC, Lin FC, Wu D. Electrocardiographic predictors of failure and recurrence in patients with idiopathic right ventricular outflow tract tachycardia and ectopy who underwent radiofrequency catheter ablation. J Electrocardiol. 2003; 36: Krittayaphong R, Sriratanasathavorn C, Dumavibhat C, et al. Electrocardiographic predictors of long-term outcomes after radiofrequency ablation in patients with right-ventricular outflow tract tachycardia. Europace. 2006; 8: Yamashina Y, Yagi T, Namekawa A, et al. Clinical and electrophysiological difference between idiopathic right ventricular outflow tract arrhythmias and pulmonary artery arrhythmias. J Cardiovasc Electrophysiol. 2010; 21: Ouyang F, Fotuhi P, Ho SY, et al. Repetitive monomorphic ventricular tachycardia originating from the aortic sinus cusp: electrocardiographic characterization for guiding catheter ablation. J Am Coll Cardiol. 2002; 39: Hachiya H, Aonuma K, Yamauchi Y, Igawa M, Nogami A, Iesaka Y. How to diagnose, locate, and ablate coronary cusp ventricular tachycardia. J Cardiovasc Electrophysiol. 2002; 13: Dixit S, Gerstenfeld EP, Lin D, et al. Identification of distinct electrocardiographic patterns from the basal left ventricle: distinguishing medial and lateral sites of origin in patients with idiopathic ventricular tachycardia. Heart Rhythm. 2005; 2: Zipes DP, Foster PR, Troup PJ, Pedersen DH. Atrial induction of ventricular tachycardia: reentry versus triggered automaticity. Am J Cardiol. 1979; 44: Belhassen B, Rotmensch HH, Laniado S. Response of recurrent sustained ventricular tachycardia to verapamil. Br Heart J. 1981; 46: Ouyang F, Cappato R, Ernst S, et al. Electroanatomic substrate of idiopathic left ventricular tachycardia: unidirectional block and macroreentry within the purkinje network. Circulation. 2002; 105: Arya A, Haghjoo M, Emkanjoo Z, et al. Comparison of presystolic purkinje and late diastolic potentials for selection of ablation site in idiopathic verapamil sensitive left ventricular tachycardia. J Interv Card Electrophysiol. 2004; 11: Lin D, Hsia HH, Gerstenfeld EP, et al. Idiopathic fascicular left ventricular tachycardia: linear ablation lesion strategy for (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση) HJC 161

12 Κ. Λέτσας και συν. noninducible or nonsustained tachycardia. Heart Rhythm. 2005; 2: Balasundaram R, Rao HB, Kalavakolanu S, Narasimhan C. Catheter ablation of bundle branch reentrant ventricular tachycardia. Heart Rhythm. 2008; 5: S Soejima K, Delacretaz E, Suzuki M, et al. Saline-cooled versus standard radiofrequency catheter ablation for infarct-related ventricular tachycardias. Circulation. 2001; 103: Kuck KH, Schaumann A, Eckardt L, et al. VTACH study group. Catheter ablation of stable ventricular tachycardia before defibrillator implantation in patients with coronary heart disease (VTACH): a multicentre randomised controlled trial. Lancet. 2010; 375: Marchlinski FE, Zado E, Dixit S, et al. Electroanatomic substrate and outcome of catheter ablative therapy for ventricular tachycardia in setting of right ventricular cardiomyopathy. Circulation. 2004; 110: Miljoen H, State S, de Chillou C, et al. Electroanatomic mapping characteristics of ventricular tachycardia in patients with arrhythmogenic right ventricular cardiomyopathy/dysplasia. Europace. 2005; 7: Haissaguerre M, Shoda M, Jais P, et al. Mapping and ablation of idiopathic ventricular fibrillation. Circulation. 2002; 106: Haissaguerre M, Extramiana F, Hocini M, et al. Mapping and ablation of ventricular fibrillation associated with long- QT and Brugada syndromes. Circulation. 2003; 108: Szumowski L, Sanders P, Walczak F, et al. Mapping and ablation of polymorphic ventricular tachycardia after myocardial infarction. J Am Coll Cardiol. 2004; 44: Marrouche NF, Verma A, Wazni O, et al. Mode of initiation and ablation of ventricular fibrillation storms in patients with ischemic cardiomyopathy. J Am Coll Cardiol. 2004; 43: HJC (Ελληνική Καρδιολογική Επιθεώρηση)

Κωνσταντίνος Λέτσας, MD, PhD, FESC, FEHRA

Κωνσταντίνος Λέτσας, MD, PhD, FESC, FEHRA Το ηλεκτροκαρδιογράφημα στις κοιλιακές αρρυθμίες Κωνσταντίνος Λέτσας, MD, PhD, FESC, FEHRA Β Καρδιολογική Κλινική Εργαστήριο Ηλεκτροφυσιολογίας Γ.Ν.Α. Ευαγγελισμός Ιδιοπαθείς κοιλιακές αρρυθμίες Αποκλεισμός

Διαβάστε περισσότερα

ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ ΑΠΌ ΤΟ ΗΚΓ

ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ ΑΠΌ ΤΟ ΗΚΓ ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ ΑΠΌ ΤΟ ΗΚΓ Κοιλιακή Ταχυκαρδία Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Βέροιας Άξονας Cοncordance στις προκάρδιες

Διαβάστε περισσότερα

Κοιλιακήταχυκαρδία. ταχυκαρδίασεασθενείς χωρίςδοµική. δοµικήκαρδιοπάθειακαρδιοπάθεια

Κοιλιακήταχυκαρδία. ταχυκαρδίασεασθενείς χωρίςδοµική. δοµικήκαρδιοπάθειακαρδιοπάθεια Κοιλιακήταχυκαρδία ταχυκαρδίασεασθενείς µεκαι χωρίςδοµική δοµικήκαρδιοπάθειακαρδιοπάθεια ιονύσιος Θ. Καλπάκος Γενικός Αρχίατρος Καρδιολογική Κλινική 401 ΓΣΝΑ Τµήµα Ηλεκτροφυσιολογίας/Βηµατοδότησης Αθήνα

Διαβάστε περισσότερα

Ασθενής με στεφανιαία νόσο και ηλεκτρική θυέλλα - επικαρδιακη προσπέλαση

Ασθενής με στεφανιαία νόσο και ηλεκτρική θυέλλα - επικαρδιακη προσπέλαση Ασθενής με στεφανιαία νόσο και ηλεκτρική θυέλλα - επικαρδιακη προσπέλαση Κωνσταντίνος Π. Λέτσας, MD, FEHRA Β Καρδιολογική Κλινική Εργαστήριο Ηλεκτροφυσιολογίας ΓΝΑ Ο Ευαγγελισμός Παρουσίαση περιστατικού

Διαβάστε περισσότερα

Κοιλιακή Ταχυκαρδία Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Βέροιας

Κοιλιακή Ταχυκαρδία Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Βέροιας ΕΝΤΟΠΙΣΗ ΠΡΟΕΛΕΥΣΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΩΝ ΚΑΙ ΥΠΟΣΤΡΩΜΑΤΟΣ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΩΝ ΑΠ2 ΤΟ ΗΚΓ Κοιλιακή Ταχυκαρδία Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Βέροιας Άξονας Cοcordace στις προκάρδιες

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της κατάλυσης με ραδιοσυχνότητες στην αντιμετώπιση των ασθενών με ηλεκτρική θύελλα και εμφυτεύσιμο απινιδωτή

Ο ρόλος της κατάλυσης με ραδιοσυχνότητες στην αντιμετώπιση των ασθενών με ηλεκτρική θύελλα και εμφυτεύσιμο απινιδωτή Ο ρόλος της κατάλυσης με ραδιοσυχνότητες στην αντιμετώπιση των ασθενών με ηλεκτρική θύελλα και εμφυτεύσιμο απινιδωτή Δ. Κωνσταντίνου, Σ. Παρασκευαΐδης, Β. Κολέττας, Γ. Σταυρόπουλος, Α. Κουτσάκης, Β. Νικολαΐδου,

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ARVD ΥΠΕΡ. Θεμιστοκλής Μαούνης ΩΚΚ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΚΕ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ

ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ARVD ΥΠΕΡ. Θεμιστοκλής Μαούνης ΩΚΚ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΚΕ, ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ARVD ΥΠΕΡ Θεμιστοκλής Μαούνης ΩΚΚ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΚΕ, 20.2.2014 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Δήλωση σύγκρουσης συμφερόντων Καμία ICD Κίνδυνος διάτρησης λόγω λεπτού τοίχώματος

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΧΥΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΑΠΟ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΟΡΤΟΜΙΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ

ΤΑΧΥΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΑΠΟ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΟΡΤΟΜΙΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΤΑΧΥΜΥΟΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΑ ΑΠΟ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΑΠΟ ΤΗΝ ΑΟΡΤΟΜΙΤΡΟΕΙΔΙΚΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ Περίληψη Δημήτριος Ιατρόπουλος, Ελένη Χατζηνικολάου Κοτσάκου, Αλέξανδρος Χάντας, Αικατερίνη Πολυζώη Τμήμα καρδιακής

Διαβάστε περισσότερα

Αριστερή κοιλιακή ενδοκαρδιακή βηματοδότηση Π Φλεβάρη

Αριστερή κοιλιακή ενδοκαρδιακή βηματοδότηση Π Φλεβάρη Αριστερή κοιλιακή ενδοκαρδιακή βηματοδότηση Π Φλεβάρη 2 η Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκομείο Αττικόν, Αθήνα Προσπέλαση με κολπική διαφραγματοστομία υπό διοισοφάγειο echo σε 3 ασθενείς Leclercq

Διαβάστε περισσότερα

A «narrow QRS» tachycardia in a post-myocardial infarction patient. Άρης Μπεχλιούλης Καρδιολόγος Β Καρδιολογική Κλινική ΠΓΝ Ιωαννίνων

A «narrow QRS» tachycardia in a post-myocardial infarction patient. Άρης Μπεχλιούλης Καρδιολόγος Β Καρδιολογική Κλινική ΠΓΝ Ιωαννίνων A «narrow QRS» tachycardia in a post-myocardial infarction patient Άρης Μπεχλιούλης Καρδιολόγος Β Καρδιολογική Κλινική ΠΓΝ Ιωαννίνων Σύγκρουση Συμφερόντων Καμία Παρουσίαση περιστατικού Γυναίκα 73 ετών

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΘΥΕΛΛΑ

ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΘΥΕΛΛΑ ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΣΕ ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΘΥΕΛΛΑ Θεµιστοκλής Μαούνης ΩΚΚ ΟΜΑΔΕΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΕΚΕ, 16.2.2013 ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ Δήλωση σύγκρουσης συµφερόντων Καµία ΗΛΕΚΤΡΙΚΗ ΘΥΕΛΛΑ > 2 επεισόδια αιµοδυναµικά ασταθούς

Διαβάστε περισσότερα

ΗΦΜ. Ποια η σηµασία της στην κλινική πράξη.

ΗΦΜ. Ποια η σηµασία της στην κλινική πράξη. ΗΦΜ. Ποια η σηµασία της στην κλινική πράξη. Πότε πρέπει να εφαρµόζεται; «Ιπποκράτειες Ηµέρες Καρδιολογίας» Μέλανη Κωνσταντινίδου Καρδιολόγος Ηλεκτροφυσιολόγος Αγ Λουκάς Disclosures None ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΗ

Διαβάστε περισσότερα

Κοιλιακές Ταχυαρρυθµίες Tαξινόµηση κινδύνου. Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Επεµβατική Καρδιολόγος-Αρρυθµιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ

Κοιλιακές Ταχυαρρυθµίες Tαξινόµηση κινδύνου. Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Επεµβατική Καρδιολόγος-Αρρυθµιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Κοιλιακές Ταχυαρρυθµίες Tαξινόµηση κινδύνου Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Επεµβατική Καρδιολόγος-Αρρυθµιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ ! ACC/AHA/ESC VENTRICULAR ARRHYTHMIAS CLASSIFICATION Κοιλιακές Ταχυαρρυθµίες

Διαβάστε περισσότερα

Επικίνδυνες για τη ζωή κοιλιακές αρρυθμίες

Επικίνδυνες για τη ζωή κοιλιακές αρρυθμίες Επικίνδυνες για τη ζωή κοιλιακές αρρυθμίες Σκεύος Σιδερής Επιμελητής Α Καρδιολογικό Τμήμα Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Αθηνών Ventricular Arrhythmias Ventricular arrhythmias, ranging from asymptomatic ventricular

Διαβάστε περισσότερα

Διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση ασθενών με κοιλιακές αρρυθμίες. Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC. Γ Καρδιολογική Κλινική Α. Π.Θ.

Διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση ασθενών με κοιλιακές αρρυθμίες. Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC. Γ Καρδιολογική Κλινική Α. Π.Θ. Διαγνωστική προσέγγιση και αντιμετώπιση ασθενών με κοιλιακές αρρυθμίες Βασίλης Μ. Σκέμπερης FESC Γ Καρδιολογική Κλινική Α. Π.Θ. ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΑΡΡΥΘΜΙΕΣ Πρώιμες κοιλιακές συστολές Μη εμμένουσα κοιλιακή ταχυκαρδία

Διαβάστε περισσότερα

Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής. Από το ηλεκτροφυσιολογικό εργαστήριο στο ΗΚΓ

Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής. Από το ηλεκτροφυσιολογικό εργαστήριο στο ΗΚΓ Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής. Από το ηλεκτροφυσιολογικό εργαστήριο στο ΗΚΓ Παναγιώτης Ιωαννίδης Διευθυντής Τμήματος Καρδιακής Ηλεκτροφυσιολογίας & Βηματοδότησης Βιοκλινικής Αθηνών 4o Αρρυθμιολογικό Συνέδριο

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό

Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΚΟΛΛΕΓΙΟ ΚΑΡ ΙΟΛΟΓΙΑΣ Επιστημονική Ένωση Καρδιαγγειακής Απεικόνισης Ο ρόλος της μαγνητικής τομογραφίας καρδιάς στον έλεγχο βιωσιμότητας μετά από έμφραγμα μυοκαρδίου: ενδιαφέρον περιστατικό Ιωάννης

Διαβάστε περισσότερα

Διενέργεια συμψηφιστικού ηλεκτροκαρδιογραφήματος και θεραπευτικοί στόχοι για ασθενείς με σύνδρομο Brugada Μελέτη περίπτωσης

Διενέργεια συμψηφιστικού ηλεκτροκαρδιογραφήματος και θεραπευτικοί στόχοι για ασθενείς με σύνδρομο Brugada Μελέτη περίπτωσης Διενέργεια συμψηφιστικού ηλεκτροκαρδιογραφήματος και θεραπευτικοί στόχοι για ασθενείς με σύνδρομο Brugada Μελέτη περίπτωσης Σμαράγδα Γιαννακίδου: Νοσηλεύτρια MSc Αναπληρώτρια Προϊσταμένη Β + Γ ΚΚ ΑΠΘ ΓΝΙΘ

Διαβάστε περισσότερα

Περιστατικό ισόχρονης ταχυκαρδίας με στενά QRS συμπλέγματα ανθεκτικής στη φαρμακευτική αγωγή

Περιστατικό ισόχρονης ταχυκαρδίας με στενά QRS συμπλέγματα ανθεκτικής στη φαρμακευτική αγωγή Περιστατικό ισόχρονης ταχυκαρδίας με στενά QRS συμπλέγματα ανθεκτικής στη φαρμακευτική αγωγή Dr Διονύσιος Kαλπάκος Γενικός Αρχίατρος Δντης καρδιολογικής κλινικής 401 ΓΣΝΑ Ιστορικό Γυναίκα 42 ετών με μακρύ

Διαβάστε περισσότερα

Περιστατικό ατέρμονης ταχυκαρδίας με στενά QRS.

Περιστατικό ατέρμονης ταχυκαρδίας με στενά QRS. Περιστατικό ατέρμονης ταχυκαρδίας με στενά QRS. Δρ. Διονύσιος Θ. Καλπάκος Γενικός Αρχίατρος Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ Δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων Ιστορικό Ασθενής, 25 ετών, διακομίστηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΤΖΩΡΤΖ ΔΑΔΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ.

ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΤΖΩΡΤΖ ΔΑΔΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΗ ΑΣΘΕΝΟΥΣ ΜΕ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ ΤΖΩΡΤΖ ΔΑΔΟΥΣ ΕΠΙΚΟΥΡΟΣ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Α.Π.Θ. ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΕΣ ΗΜΕΡΕΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ 2016 Το φάσμα των κοιλιακών αρρυθμιών κυμαίνεται

Διαβάστε περισσότερα

Υπερκοιλιακέςαρρυθμίες: ευρήματααπότοηκγκαιτονηφε ιονύσιος Λευθεριώτης Διαφοροδιαγνωστικάκριτήρια ΗΚΓ Χαρακτηριστικά έναρξης και τερματισμού Παρασυμπαθητικοτονικοί χειρισμοί Απάντηση σε φάρμακα Ηλεκτροφυσιολογικά

Διαβάστε περισσότερα

Περιστατικό ατέρμονης ταχυκαρδίας με στενά QRS.

Περιστατικό ατέρμονης ταχυκαρδίας με στενά QRS. Περιστατικό ατέρμονης ταχυκαρδίας με στενά QRS. Δρ. Διονύσιος Θ. Καλπάκος Γενικός Αρχίατρος Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ Δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων Ιστορικό Ασθενής, 25 ετών, διακομίστηκε

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BRUGADA: ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ.

ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BRUGADA: ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ. ΑΣΘΕΝΗΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BRUGADA: ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΚΙΝΔΥΝΟΥ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΛΕΤΣΑΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ.Ν.Α. ΕΥΑΓΓΕΛΙΣΜΟΣ ΔΙΑΣΤΡΩΜΑΤΩΣΗ ΚΙΝΔΥΝOY ΑΣΘΕΝΩΝ ΜΕ Σ. BRUGADA IΣΤΟΡΙΚΟ ΑΥΤΟΜΑΤΟ ΤΥΠΟΥ 1 ΗΚΓ ΗΦΕ/ΠΡΟΚΛΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Κατακερματισμένο QRS, ως μόνο παθογνωμονικό εύρημα υποτροπιάζουσας μονόμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας

Κατακερματισμένο QRS, ως μόνο παθογνωμονικό εύρημα υποτροπιάζουσας μονόμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας Κατακερματισμένο QRS, ως μόνο παθογνωμονικό εύρημα υποτροπιάζουσας μονόμορφης κοιλιακής ταχυκαρδίας 3 o Αρρυθμιολογικό Συνέδριο 2017 Ιωάννης Χειλαδάκης Αν. Καθηγητής, Παν/μιο Πατρών Κοιλιακές ταχυκαρδίες

Διαβάστε περισσότερα

ΑΕΝΑΗ ΚΟΛΠΙΚΗ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΩΤΙΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΚΟΛΠΟΥ

ΑΕΝΑΗ ΚΟΛΠΙΚΗ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΩΤΙΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΚΟΛΠΟΥ ΑΕΝΑΗ ΚΟΛΠΙΚΗ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑ ΑΠΟ ΤΟ ΩΤΙΟ ΤΟΥ ΑΡΙΣΤΕΡΟΥ ΚΟΛΠΟΥ Δημήτριος Ιατρόπουλος, Ελένη Χατζηνικολάου Κοτσάκου, Αικατερίνη Πολυζώη, Αλέξανδρος Χάντας Τμήμα καρδιακής ηλεκτροφυσιολογίας, Κλινική Άγιος Λουκάς,

Διαβάστε περισσότερα

Υβριδική Προσέγγιση στη Θεραπεία της Κολπικής Μαρµαρυγής

Υβριδική Προσέγγιση στη Θεραπεία της Κολπικής Μαρµαρυγής Υβριδική Προσέγγιση στη Θεραπεία της Κολπικής Μαρµαρυγής Νικόλαος Φραγκάκης Λέκτορας Καρδιολογίας, FESC Ιπποκράτειο Νοσοκοµείο Θεσσαλονίκης What is an hybrid therapy? Αποτελεί συνδυασµό διαφορετικών θεραπειών

Διαβάστε περισσότερα

Προετοιμάζοντας τον ειδικευόμενο για τις εξετάσεις ειδικότητας Αρρυθμίες

Προετοιμάζοντας τον ειδικευόμενο για τις εξετάσεις ειδικότητας Αρρυθμίες Προετοιμάζοντας τον ειδικευόμενο για τις εξετάσεις ειδικότητας Αρρυθμίες NΙΚΟΛΑΟΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ Αναπληρωτής Καθηγητής Καρδιολογίας ΑΠΘ Γ Κ/Δ Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσσαλονίκης Διαφορική διάγνωση με

Διαβάστε περισσότερα

Συζήτηση Ηλεκτροκαρδιογραφημάτων

Συζήτηση Ηλεκτροκαρδιογραφημάτων Συζήτηση Ηλεκτροκαρδιογραφημάτων Στέλιος Τζέης MD, PhD, FESC Αν. Διευθυντής - Τμήμα Ηλεκτροφυσιολογίας και Βηματοδότησης ΕΡΡΙΚΟΣ ΝΤΥΝΑΝ Hospital Center Βραχύ ιστορικό Ασθενής 70 ετών Συχνά συμπτωματικά

Διαβάστε περισσότερα

Ablation: Ενδείξεις και κλινικά αποτελέσματα NΙΚΟΛΑΟΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ

Ablation: Ενδείξεις και κλινικά αποτελέσματα NΙΚΟΛΑΟΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ Ablation: Ενδείξεις και κλινικά αποτελέσματα NΙΚΟΛΑΟΣ ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας ΑΠΘ Γ Καρδιολογική Κλινική Ιπποκράτειο Νοσοκομείο Θεσ/κης AV nodal ablation using DC shock Κατάλυση με υψίσυχνο

Διαβάστε περισσότερα

Πρόληψη αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε μετεμφραγματικούς ασθενείς. Πότε, πώς και σε ποιους;

Πρόληψη αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε μετεμφραγματικούς ασθενείς. Πότε, πώς και σε ποιους; Πρόληψη αιφνίδιου καρδιακού θανάτου σε μετεμφραγματικούς ασθενείς. Πότε, πώς και σε ποιους; Νικόλαος Δαγρές Επίκουρος Καθηγητής Β Καρδιολογική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Νοσοκομείο «ΑΤΤΙΚΟΝ» ΥΠΟΚΕΙΜΕΝΟ

Διαβάστε περισσότερα

Νέες τεχνικές χαρτογράφησης στην κατάλυση των αρρυθμιών

Νέες τεχνικές χαρτογράφησης στην κατάλυση των αρρυθμιών Νέες τεχνικές χαρτογράφησης στην κατάλυση των αρρυθμιών Dr Λίλιαν Μάντζιαρη MD MSc PhD Καρδιολόγος-Ηλεκτροφυσιολόγος Ιατρικό Διαβαλκανικό Κέντρο Θεσσαλονίκης Χαρτογράφηση της καρδιάς- πόσο μας απασχολεί;

Διαβάστε περισσότερα

Ασυμπτωματικό σύνδρομο Brugada

Ασυμπτωματικό σύνδρομο Brugada Ασυμπτωματικό σύνδρομο Brugada Π Φλεβάρη Διευθύντρια ΕΣΥ Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Αττικόν Δεν υπάρχει σύγκρουση συμφερόντων. Ασυμπτωματικό σύνδρομο Βrugada 64-79% των ασθενών με

Διαβάστε περισσότερα

ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΗΚΓ- ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ

ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΗΚΓ- ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ ΗΚΓ- ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΜΥΟΚΑΡΔΙΟΥ ΚΛΙΝΙΚΗ ΠΕΡΙΠΤΩΣΗ Άνδρας 57 ετών προσέρχεται στα επείγοντα νοσοκομείου παραπονούμενος για θωρακικό άλγος που επεκτείνεται στην κάτω γνάθο και αντανακλά στο αριστερό

Διαβάστε περισσότερα

Αρρυθμιογόνος Δεξιά κοιλία Επεμβατική και μη επεμβατική διαστρωμάτωση κινδύνου Τσούνος Ιωάννης Συν/της Διευθυντής Καρδιολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΑΓ.

Αρρυθμιογόνος Δεξιά κοιλία Επεμβατική και μη επεμβατική διαστρωμάτωση κινδύνου Τσούνος Ιωάννης Συν/της Διευθυντής Καρδιολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΑΓ. Αρρυθμιογόνος Δεξιά κοιλία Επεμβατική και μη επεμβατική διαστρωμάτωση κινδύνου Τσούνος Ιωάννης Συν/της Διευθυντής Καρδιολογική κλινική Γ.Ν.Θ. ΑΓ. ΠΑΥΛΟΣ Σύγκρουση συμφερόντων Καμμία ΑRVD Αιτιολογία -

Διαβάστε περισσότερα

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α

ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α ΠΡΩΤΟΚΟΛΛΟ ΕΡΕΥΝΑΣ ΜΥΟΚΑΡ ΙΑΚΗ ΑΝΑΓΕΝΝΗΣΗ ΜΕΤΑ ΤΟ ΕΜΦΡΑΓΜΑ ΕΡΕΥΝΗΤΙΚΗ ΟΜΑ Α ΘΕΟΦΙΛΟΣ ΚΩΛΕΤΤΗΣ ΑΠΟΣΤΟΛΟΣ ΠΑΠΑΛΟΗΣ ΓΙΑΝΝΗΣ ΜΠΑΛΤΟΓΙΑΝΝΗΣ ΗΜΗΤΡΙΟΣ ΟΙΚΟΝΟΜΙ ΗΣ ΜΑΡΙΑ ΑΓΓΕΛΑΚΗ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΒΛΑΧΟΣ ΑΓΑΘΟΚΛΕΙΑ ΜΗΤΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Eλληνική Καρδιολογική Εταιρεία Μαθήματα ειδικευομένων

Eλληνική Καρδιολογική Εταιρεία Μαθήματα ειδικευομένων Eλληνική Καρδιολογική Εταιρεία Μαθήματα ειδικευομένων ΠΟΤΕ ΤΟ ΗΚΓ ΣΤΟ STEMI ΘΕΛΕΙ ΑΠΟΚΡΥΠΤΟΓΡΑΦΗΣΗ Ή ΗΚΓ ΣΕ ΕΙΔΙΚΕΣ ΚΑΤΑΣΤΑΣΕΙΣ Κωνσταντίνος Τσιούφης Επίκουρος Καθηγητής Καρδιολογίας Α Καρδιολογική Κλινική,

Διαβάστε περισσότερα

ARRYTHMIAS UPDATE 2016

ARRYTHMIAS UPDATE 2016 ARRYTHMIAS UPDATE 2016 Ασυμπτωματική εκτακτοσυστολική κοιλιακή αρρυθμία. Πρέπει να θεραπεύεται? ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΟΥΛΟΣ, MD Επιμελητής Α Τμήμα ΗΦΜελετών & Βηματοδότησης ΩΚΚ ΚΟΙΛΙΑΚΕΣ ΕΚΤΑΚΤΕΣ ΣΥΣΤΟΛΕΣ Επίπτωση

Διαβάστε περισσότερα

Εκτακτοσυστολική καρδιακή αρρυθμία στην καρδιακή ανεπάρκεια. Πώς την αντιμετωπίζουμε;

Εκτακτοσυστολική καρδιακή αρρυθμία στην καρδιακή ανεπάρκεια. Πώς την αντιμετωπίζουμε; Εκτακτοσυστολική καρδιακή αρρυθμία στην καρδιακή ανεπάρκεια. Πώς την αντιμετωπίζουμε; Βογιατζής Ιωάννης Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής Νοσοκομείο Βέροιας PVCs σε ενήλικες, ένα όχι και τόσο σπάνιο εύρημα

Διαβάστε περισσότερα

Παρεµβατική θεραπεία στην αποφρακτική υπερτροφική µυοκαρδιοπάθεια(αυμκ) Γεώργιος Κ Ευθυµιάδης Καρδιολόγος

Παρεµβατική θεραπεία στην αποφρακτική υπερτροφική µυοκαρδιοπάθεια(αυμκ) Γεώργιος Κ Ευθυµιάδης Καρδιολόγος Παρεµβατική θεραπεία στην αποφρακτική υπερτροφική µυοκαρδιοπάθεια(αυμκ) Γεώργιος Κ Ευθυµιάδης Καρδιολόγος Prevalence of LV outflow tract obstruction in the overall study group of 320 HCM patients Maron,

Διαβάστε περισσότερα

Αρρυθμιολογικά προβλήματα ασθενών με βαλβιδοπάθεια Γ. ΚΟΥΡΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΟΛΟΓΟΣ 251 ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ

Αρρυθμιολογικά προβλήματα ασθενών με βαλβιδοπάθεια Γ. ΚΟΥΡΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΟΛΟΓΟΣ 251 ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ Αρρυθμιολογικά προβλήματα ασθενών με βαλβιδοπάθεια Γ. ΚΟΥΡΓΙΑΝΝΙΔΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΟΛΟΓΟΣ 251 ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΑΕΡΟΠΟΡΙΑΣ 1.ΚΛΙΝΙΚΗ ΣΗΜΑΣΙΑ 2.ΜΗΧΑΝΙΣΜΟΣ ΓΕΝΕΣΗΣ ΑΡΡΥΘΜΙΩΝ 3.ΑΟΡΤΙΚΗ/ΜΙΤΡΟΕΙΔΗΣ ΒΑΛΒΙΔΑ 1.ΥΠΕΡΚΟΙΛΙΑΚΕΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΗΛΕΚΤΡΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΗ

ΗΛΕΚΤΡΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΗ ΗΛΕΚΤΡΟΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΗΜΑ ΤΟΥ ΑΘΛΗΤΗ ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΧΡΗΣΤΟΥ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗΣ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟΥ ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΕΡΓΑΣΤΗΡΙΟΥ ΑΘΛΗΤΙΑΤΡΙΚΗΣ ΤΟΥ Α.Π.Θ. ΔΙΕΘΝΕΙΣ ΟΔΗΓΙΕΣ ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΡΜΗΝΕΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Διαστρωμάτωση κινδύνου σε ασθενείς με σύνδρομο Brugada. Π Φλεβάρη, Διευθύντρια ΕΣΥ Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Αττικόν

Διαστρωμάτωση κινδύνου σε ασθενείς με σύνδρομο Brugada. Π Φλεβάρη, Διευθύντρια ΕΣΥ Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Αττικόν Διαστρωμάτωση κινδύνου σε ασθενείς με σύνδρομο Brugada Π Φλεβάρη, Διευθύντρια ΕΣΥ Β Πανεπιστημιακή Καρδιολογική Κλινική Νοσοκομείο Αττικόν Priori S et al, Eur Heart J 2015 Priori S et al, Circulation

Διαβάστε περισσότερα

Βιοϊατρική τεχνολογία

Βιοϊατρική τεχνολογία Τμήμα Μηχανικών Πληροφορικής & Τηλεπικοινωνιών Βιοϊατρική τεχνολογία Ενότητα 9: Ανυσματική ανάλυση καρδιάς Αν. καθηγητής Αγγελίδης Παντελής e-mail: paggelidis@uowm.gr ΕΕΔΙΠ Μπέλλου Σοφία e-mail: sbellou@uowm.gr

Διαβάστε περισσότερα

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ &ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2015 ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BRUGADA

ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ &ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2015 ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BRUGADA ΣΕΜΙΝΑΡΙΟ ΟΜΑΔΑΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ &ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ ΙΩΑΝΝΙΝΑ 2015 ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ BRUGADA ΓΙΩΡΓΟΣ ΠΟΥΛΟΣ, MD EΠΙΜΕΛΗΤΗΣ Α ΤΜΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΩΝ ΜΕΛΕΤΩΝ & ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΗΣΗΣ,ΩΚΚ

Διαβάστε περισσότερα

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών λειτουργεί ένα πρότυπο Κέντρο καρδιάς και αγγείων, το "Athens Heart Center". Mία άριστα οργανωμένη καρδιολογική κλινική με

Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών λειτουργεί ένα πρότυπο Κέντρο καρδιάς και αγγείων, το Athens Heart Center. Mία άριστα οργανωμένη καρδιολογική κλινική με www.iatriko.gr Στο Ιατρικό Κέντρο Αθηνών λειτουργεί ένα πρότυπο Κέντρο καρδιάς και αγγείων, το "Athens Heart Center". Mία άριστα οργανωμένη καρδιολογική κλινική με κορυφαίο επιστημονικό και νοσηλευτικό

Διαβάστε περισσότερα

ΟΕΜ-Προσωρινή. βηματοδότηση. Τσαγάλου Ελευθερία Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Αθήνα 2013

ΟΕΜ-Προσωρινή. βηματοδότηση. Τσαγάλου Ελευθερία Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Αθήνα 2013 Αρρυθμίες στην οξεία φάση του ΟΕΜ-Προσωρινή βηματοδότηση Τσαγάλου Ελευθερία Θεραπευτική Κλινική Πανεπιστημίου Αθηνών Αθήνα 2013 Classification of peri-infarction infarction arrhythmias Supraventricular

Διαβάστε περισσότερα

ΑΣΥΝΗΘΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BRUGADA ΣΕ ΝΕΑΡΟ ΑΘΛΗΤΗ

ΑΣΥΝΗΘΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BRUGADA ΣΕ ΝΕΑΡΟ ΑΘΛΗΤΗ ΑΣΥΝΗΘΗΣ ΚΛΙΝΙΚΗ ΕΚΔΗΛΩΣΗ ΚΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΣΥΝΔΡΟΜΟΥ BRUGADA ΣΕ ΝΕΑΡΟ ΑΘΛΗΤΗ Κ. Κοσκινάς, Σ. Παγκουρέλιας, Ι. Τσούνος, Ν. Φραγκάκης, Π. Γκελερής Γ Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ., ΠΓΝ Ιπποκράτειο Καρδιολογική

Διαβάστε περισσότερα

Πολύμορφη Κοιλιακή Ταχυκαρδία

Πολύμορφη Κοιλιακή Ταχυκαρδία ΕΘΝΙΚΟ ΚΑΙ ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ - ΙΑΤΡΙΚΗ ΣΧΟΛΗ Θεραπευτική Κλινική Πολύμορφη Κοιλιακή Ταχυκαρδία Χατζίδου Σοφία - Ηλεκτοφυσιολόγος ΓΝΑ ΑΛεξάνδρα 4 ο Πανελλήνιο Αρρυθμιολογικό Συνέδριο Αθήνα,

Διαβάστε περισσότερα

Συγκοπτικά επεισόδια καρδιαγγειακής αιτιολογίας: διαγνωστική προσπέλαση

Συγκοπτικά επεισόδια καρδιαγγειακής αιτιολογίας: διαγνωστική προσπέλαση There are no translations available. Γιώργος Κολιός Καρδιολόγος Οι ασθενείς με συγκοπή αποτελούν το 2% των επισκέψεων στα τμήματα έκτακτων περιστατικών. Η ετήσια επίπτωση συγκοπτικών επεισοδίων στα ηλικιωμένα

Διαβάστε περισσότερα

ΧΡΗΣΤΟΣ Α. ΓΟΥΔΗΣ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΝΟΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΜΑΚΡΟΥ QT

ΧΡΗΣΤΟΣ Α. ΓΟΥΔΗΣ ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΝΟΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΜΑΚΡΟΥ QT ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΣΥΓΚΕΚΡΙΜΕΝΕΣ ΝΟΣΟΛΟΓΙΚΕΣ ΟΝΤΟΤΗΤΕΣ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΜΕ ΣΥΝΔΡΟΜΟ ΜΑΚΡΟΥ QT ΧΡΗΣΤΟΣ Α. ΓΟΥΔΗΣ ΕΠΙΚΟΥΡΙΚΟΣ ΕΠΙΜΕΛΗΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Γ. Ν. ΓΡΕΒΕΝΩΝ Σύνδρομο μακρού QT Το συγγενές σύνδρομο μακρού

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΛΠΙΚΗΣ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ;

ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΛΠΙΚΗΣ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ; ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΚΟΛΠΙΚΗΣ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗΣ ΕΙΝΑΙ Η ΛΥΣΗ ΣΤΟ ΠΡΟΒΛΗΜΑ; Στο William Harvey αποδίδεται η πρώτη περιγραφή της κολπικής µαρµαρυγής σε πειραµατόζωα, µε τον όρο «µαρµαρυγή των ωτίων» ( auricular fibrillation

Διαβάστε περισσότερα

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΕΡΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΤΑΧΥΑΡΡΥΘΜΙΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΠΑΡΟΞΥΣΜΙΚΗ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ

ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΕΡΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΤΑΧΥΑΡΡΥΘΜΙΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΠΑΡΟΞΥΣΜΙΚΗ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΥΠΕΡΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΚΑΙ ΚΟΙΛΙΑΚΩΝ ΤΑΧΥΑΡΡΥΘΜΙΩΝ ΜΕ ΤΟ ΣΥΣΤΗΜΑ ΗΛΕΚΤΡΟΑΝΑΤΟΜΙΚΗΣ ΧΑΡΤΟΓΡΑΦΗΣΗΣ ΠΑΡΟΞΥΣΜΙΚΗ ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ Α. ΚΑΤΣΙΒΑΣ, MD Συντονιστής Διευθυντής Ά Καρδιολογικής Κλινικής, Κοργιαλένειο-Μπενάκειο

Διαβάστε περισσότερα

Στέλιος Τζέης, MD, PhD, FESC

Στέλιος Τζέης, MD, PhD, FESC 6 ο Επιµορφωτικό Σεµινάριο Ειδικευοµένων Αθήνα 30 Νοεµβρίου 1 εκεµβρίου 2012 Βασικές αρχές προγραµµατισµού και ελέγχου εµφυτεύσιµων απινιδωτών Στέλιος Τζέης, MD, PhD, FESC Επιµελητής Καρδιολογικής Κλινικής,

Διαβάστε περισσότερα

Σε ποιούς ασθενείς αρκεί η CRT-P; Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Ηλεκτροφυσιολόγος-Επεμβατική Καρδιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσσαλονίκη

Σε ποιούς ασθενείς αρκεί η CRT-P; Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Ηλεκτροφυσιολόγος-Επεμβατική Καρδιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσσαλονίκη Σε ποιούς ασθενείς αρκεί η CRT-P; Ε. Χατζηνικολάου-Κοτσάκου Ηλεκτροφυσιολόγος-Επεμβατική Καρδιολόγος Κλινική ΑΓΙΟΣ ΛΟΥΚΑΣ Θεσσαλονίκη Conflict of Interest No one Οι τελευταίες αναβαθμισμένες κατευθυντήριες

Διαβάστε περισσότερα

Στρατεύσιμος με αρρυθμίεςασυμπτωματικό

Στρατεύσιμος με αρρυθμίεςασυμπτωματικό Στρατεύσιμος με αρρυθμίεςασυμπτωματικό σύνδρομο WPW Δρ. Διονύσιος Θ. Καλπάκος Γενικός Αρχίατρος Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ Ηλεκτροφυσιολογική μελέτη σε στρατεύσιμους Επί ιστορικού συμβατού

Διαβάστε περισσότερα

Η σωστή εκτίμηση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος μποεί να μας καθοδηγήσει στη θεραπευτική μας προσπέλαση κλινικώς και επεμβατικώς, σε: YKT

Η σωστή εκτίμηση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος μποεί να μας καθοδηγήσει στη θεραπευτική μας προσπέλαση κλινικώς και επεμβατικώς, σε: YKT Η σωστή εκτίμηση του ηλεκτροκαρδιογραφήματος μποεί να μας καθοδηγήσει στη θεραπευτική μας προσπέλαση κλινικώς και επεμβατικώς, σε: YKT Παναγιώτα Α. Κυριάκου Επιμελήτρια Α Καρδιολογίας Δρ ΑΠΘ, Ιπποκράτειο

Διαβάστε περισσότερα

4 η Επιστημονική συνάντηση Παιδιάτρων- Καρδιολόγων Θεσσαλονίκη 20-12-2014

4 η Επιστημονική συνάντηση Παιδιάτρων- Καρδιολόγων Θεσσαλονίκη 20-12-2014 4 η Επιστημονική συνάντηση Παιδιάτρων- Καρδιολόγων Θεσσαλονίκη 20-12-2014 Τυχαίο εύρημα καρδιακής αρρυθμίας σε ασυμπτωματικό παιδί Κωνσταντίνος Θωμαϊδης Καρδιολογική Κλινική, Γ.Ν. «ΓΕΩΡΓΙΟΣ ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ»

Διαβάστε περισσότερα

ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΟ Η.Κ.Γ. ΣΩΖΩ ΖΩΕΣ

ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΟ Η.Κ.Γ. ΣΩΖΩ ΖΩΕΣ ΜΑΘΑΙΝΩ ΤΟ Η.Κ.Γ. ΣΩΖΩ ΖΩΕΣ ΣΥΡΟΠΟΥΛΟΥ ΔΑΦΝΗ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΣΤΟ Γ.Ν.Α «ΑΣΚΛΗΠΙΕΙΟ ΒΟΥΛΑΣ» ΕΙΣΑΓΩΓΗ Το ηλεκτροκαρδιογράφημα ( Η.Κ.Γ ), ως απλή και εύχρηστος εργαστηριακή μέθοδος, είναι βοηθητικό και πολλές

Διαβάστε περισσότερα

Δοκιμασία κόπωσης και μυοκαρδιοπάθειε Βασίλειος

Δοκιμασία κόπωσης και μυοκαρδιοπάθειε Βασίλειος A Καρδιολογική Κλινική Α.Π.Θ. Π.Γ.Ν. ΑΧΕΠΑ Θεσσαλονίκης Εργαστήριο Δοκιμασίας Κόπωσης και Αποκατάστασης Καρδιοπαθών Δοκιμασία κόπωσης και μυοκαρδιοπάθειε Βασίλειος ς Καμπερίδης Κατάταξη Μυοκαρδιοπαθει

Διαβάστε περισσότερα

ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΘΕΙ ΣΤΙΣ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ.

ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΘΕΙ ΣΤΙΣ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ. ΕΜΦΥΤΕΥΣΗ ΑΠΙΝΙΔΩΤΗ ΣΕ ΑΣΘΕΝΕΙΣ ΠΟΥ ΕΧΟΥΝ ΥΠΟ-ΕΚΠΡΟΣΩΠΗΘΕΙ ΣΤΙΣ ΤΥΧΑΙΟΠΟΙΗΜΕΝΕΣ ΜΕΛΕΤΕΣ. Δρ. Διονύσιος Θ. Καλπάκος Γενικός Αρχίατρος Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ Μελέτες σταθμοί στην ιστορία

Διαβάστε περισσότερα

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ

ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΟΣ ΤΡΑΧΑΝΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝΙΚΟΣ ΣΥΝΕΡΓΑΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΤΜΗΜΑΤΟΣ Ι.Γ.Ν.Α Background Γυναίκα 33 ετών με γνωστή ρευματική MVS Από έτους περίπου επιδείνωση δύσπνοιας προσπαθείας Αντικειμενικά:

Διαβάστε περισσότερα

1. Φαιοχρωµοκύττωµα 2. Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισµός 3. Πάθηση του θυρεοειδούς αδένα 4. Σύνδροµο Cushing 5. Στένωση ισθµού της αορτής

1. Φαιοχρωµοκύττωµα 2. Πρωτοπαθής υπεραλδοστερονισµός 3. Πάθηση του θυρεοειδούς αδένα 4. Σύνδροµο Cushing 5. Στένωση ισθµού της αορτής 1. Άνδρας 55 χρόνων, χωρίς ιστορικό και χωρίς παράγοντες κινδύνου, έρχεται στα ΤΕΠ λόγω άλγους στην αριστερή περιοχή του στέρνου τις τελευταίες 3 ώρες. Δεν αναφέρει δύσπνοια ή βήχα. Η ενόχληση ελαττώνεται

Διαβάστε περισσότερα

Πρέπει η κατάλυση της κολπικής μαρμαρυγής να γίνεται νωρίτερα;

Πρέπει η κατάλυση της κολπικής μαρμαρυγής να γίνεται νωρίτερα; Πρέπει η κατάλυση της κολπικής μαρμαρυγής να γίνεται νωρίτερα; Στυλιανός Τζέης MD, PhD, FESC Καρδιολογικό Τμήμα, Ερρίκος Ντυνάν Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής κατευθυντήριες οδηγίες European Heart Journal

Διαβάστε περισσότερα

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΈς ΝΌΣΟΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΆ

ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΈς ΝΌΣΟΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΆ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΝΟΣΗΛΕΥΤΙΚΗΣ ΚΑΡΔΙΑΓΓΕΙΑΚΈς ΝΌΣΟΙ ΣΤΑ ΠΑΙΔΙΆ Αραγιάννης Δημήτριος Μονάδα Υπέρτασης Α Πανεπιστημιακή Καρδιολογική κλινική Ιπποκράτειο Γ.Ν.Α. Καρδιά & παιδί. Αρχίζοντας από τη βρεφική ηλικία

Διαβάστε περισσότερα

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ

ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΑΤΡΩΝ-ΣΧΟΛΗ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ ΠΑΘΟΛΟΓΙΚΟΣ ΤΟΜΕΑΣ-ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΤΜΗΜΑ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ: ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ ΑΝΤΩΝΗΣ Σ. ΜΑΝΩΛΗΣ ΔΙΔΑΚΤΟΡΙΚΗ ΔΙΑΤΡΙΒΗ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΚΟΙΛΙΑΚΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΜΕ ΔΙΑΚΑΘΕΤΗΡΙΑ

Διαβάστε περισσότερα

Η.Κ.Γ Φυσιολογικό - Παθολογικό. Aθηνά Πατελάρου, RN, MSc, PhD Τμήμα Νοσηλευτικής ΤΕΙ Κρήτης

Η.Κ.Γ Φυσιολογικό - Παθολογικό. Aθηνά Πατελάρου, RN, MSc, PhD Τμήμα Νοσηλευτικής ΤΕΙ Κρήτης Η.Κ.Γ Φυσιολογικό - Παθολογικό Aθηνά Πατελάρου, RN, MSc, PhD Τμήμα Νοσηλευτικής ΤΕΙ Κρήτης ΗΡΑΚΛΕΙΟ 2017 ΗΚΓ Η ηλεκτρική διέγερση καταγράφεται και αποτυπώνεται στο ΗΚΓ κατά την πορεία της καθώς ξεκινάει

Διαβάστε περισσότερα

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ

Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ 37 ο Πανελλήνιο Καρδιολογικό Συνέδριο Εκτίµηση της στεφανιαίας µικροκυκλοφορίας µε διοισοφάγειο υπερηχοκαρδιογραφία Doppler στους διαβητικούς τύπου ΙΙ Σ. Λαγουδάκου, Π. Δερµάτης, Μ. Μαριόλης, Γ. Αρµατάς,

Διαβάστε περισσότερα

Α Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη

Α Καρδιολογική Κλινική ΑΠΘ, Νοσοκομείο ΑΧΕΠΑ, Θεσσαλονίκη ΚΑΤΑΛΥΣΗ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΕΞ ΕΠΑΝΕΙΣΟΔΟΥ ΣΤΟΝ ΚΟΜΒΟ ΣΕ ΗΛΙΚΙΩΜΕΝΟΥΣ ΚΑΙ ΣΕ ΑΤΟΜΑ ΜΕ ΠΑΡΑΤΕΤΑΜΕΝΟ PR ΔΙΑΣΤΗΜΑ. ΕΙΝΑΙ ΕΞΙΣΟΥ ΑΣΦΑΛΗΣ ΑΒLATION IN AVNRT IN OLDER AND IN PATIENTS WITH PROLONGED PR. IS IT SAFE ENOUGH?

Διαβάστε περισσότερα

ΤΣΟΥΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Συν/της ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΑΓ. ΠΑΥΛΟΣ

ΤΣΟΥΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Συν/της ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΑΓ. ΠΑΥΛΟΣ ΤΣΟΥΝΟΣ ΙΩΑΝΝΗΣ Συν/της ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ Γ.Ν.Θ. ΑΓ. ΠΑΥΛΟΣ Ουδεμία σύγκρουση συμφερόντων Ορισμός Μυοκαρδιακή νόσος η οποία χαρακτηρίζεται από προοδευτική αντικατάσταση του μυοκαρδίου της

Διαβάστε περισσότερα

ΑΝΔΡΙΑΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ. ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ, MSc ΓΝΑ <<ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ>>

ΑΝΔΡΙΑΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ. ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ, MSc ΓΝΑ <<ΙΠΠΟΚΡΑΤΕΙΟ>> ΑΝΔΡΙΑΝΑ ΘΕΟΔΩΡΑΚΟΠΟΥΛΟΥ ΝΟΣΗΛΕΥΤΡΙΑ ΤΕ, MSc ΓΝΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ Η Κολπική Μαρμαρυγή είναι μια από τις συχνότερες και σημαντικότερες μορφές αρρυθμίας. Χαρακτηρίζεται από κύματα που μεταδίδονται

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ

ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ ΣΥΧΝΟΤΗΤΑ ΔΙΑΧΩΡΙΣΜΟΥ ΤΩΝ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΩΝ ΑΓΓΕΙΩΝ ΚΑΤΑ ΤΗ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΗ ΣΤΕΦΑΝΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΤΡΟΠΟΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗΣ ΚΑΙ ΠΡΟΓΝΩΣΗ Χ. ΓΡΑΪΔΗΣ, Δ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Κ. ΓΙΑΝΝΑΚΑΚΗΣ, Β. ΚΑΡΑΣΑΒΒΙΔΗΣ, Γ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Ε. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ,

Διαβάστε περισσότερα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ. Π Φλεβάρη. Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα

ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ. Π Φλεβάρη. Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα ΔΟΚΙΜΑΣΙΑ ΑΝΑΚΛΙΣΕΩΣ Π Φλεβάρη Β Πανεπιστηµιακή Καρδιολογική Κλινική, Νοσοκοµείο Αττικόν, Αθήνα Φυσιολογική βάση DIAGNOSTIC YIELD OF VARIOUS TESTS IN 308 PATIENTS WITH A FINAL DIAGNOSIS ACCORDING TO ESC

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΚΟΠΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ

ΣΥΓΚΟΠΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ ΣΥΓΚΟΠΗ ΣΤΗΝ ΚΑΡΔΙΑΚΗ ΑΝΕΠΑΡΚΕΙΑ. ΕΚΤΙΜΗΣΗ ΚΑΙ ΘΕΡΑΠΕΙΑ Σ. ΠΑΡΑΣΚΕΥΑΪΔΗΣ ΔΙΕΥΘΥΝΤΗΣ ΕΣΥ Α ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΠΘ NOΣOKOMEIO AXEΠA ΟΡΙΣΜΟΣ ΣΥΓΚΟΠΗΣ παροδική απώλεια συνείδησης λόγω παροδικής εγκεφαλικής

Διαβάστε περισσότερα

Υπερτροφική+Μυοκαρδιοπάθεια:+ Ρόλος+της+ηχωκαρδιογραφίας+στην+πρώιμη+ διάγνωση+και+τη+διαστρωμάτωση+κινδύνου+

Υπερτροφική+Μυοκαρδιοπάθεια:+ Ρόλος+της+ηχωκαρδιογραφίας+στην+πρώιμη+ διάγνωση+και+τη+διαστρωμάτωση+κινδύνου+ ΟΜΑΔΑ ΕΡΓΑΣΙΑΣ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΑΣ Υπερτροφική+Μυοκαρδιοπάθεια:+ Ρόλος+της+ηχωκαρδιογραφίας+στην+πρώιμη+ διάγνωση+και+τη+διαστρωμάτωση+κινδύνου+ Κοµπορόζος Χριστόφορος Καρδιολόγος, Πλωτάρχης (ΥΙ) επιµελητής

Διαβάστε περισσότερα

με δυό λόγια, όλες οι ιδιοπαθείς VT από το ενδοκάρδιο της LV Μάρτιος 2016

με δυό λόγια, όλες οι ιδιοπαθείς VT από το ενδοκάρδιο της LV Μάρτιος 2016 με δυό λόγια, όλες οι ιδιοπαθείς VT από το ενδοκάρδιο της LV Μάρτιος 2016 ποιές είναι οι ILVVT οι ταχυκαρδίες από τους χώρους εξόδου RVOT LVOT τον αριστερό κόλπο του Valsalva, LSV τον δεξιό, RSV εστιακές

Διαβάστε περισσότερα

Κατάλυση αρρυθµιών πλησίον του κολποκοιλιακού κόµβου και του δεµατίου του His

Κατάλυση αρρυθµιών πλησίον του κολποκοιλιακού κόµβου και του δεµατίου του His Κατάλυση αρρυθµιών πλησίον του κολποκοιλιακού κόµβου και του δεµατίου του His Χαράλαµπος Βασιλόπουλος Τµήµα Αρρυθµιών & Επεµβατικής Ηλεκτροφυσιολογίας Βιοκλινικής Αθηνών ΣΕΜΙΝΑΡΙΑ ΟΜΑΔΩΝ ΕΡΓΑΣΙΑΣ Ιωάννινα,

Διαβάστε περισσότερα

Σπάνια ταχυκαρδία με στενό QRS

Σπάνια ταχυκαρδία με στενό QRS Σπάνια ταχυκαρδία με στενό QRS Ε. Χριστοφοράτου, Χ. Βασιλόπουλος, Π. Ιωαννίδης Τμήμα Καρδιακής Ηλεκτροφυσιολογίας & Βηματοδότησης Βιοκλινικής Αθηνών 3ο Αρρυθμιολογικό Συνέδριο Αθήνα, 29/9/2017 Ιστορικό

Διαβάστε περισσότερα

ΒΑΣΙΚΑΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣΑΝΑΤΟΜΙΑΣ (Αιμάτωση, νεύρωση, βαλβιδικοί σχηματισμοί)

ΒΑΣΙΚΑΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣΑΝΑΤΟΜΙΑΣ (Αιμάτωση, νεύρωση, βαλβιδικοί σχηματισμοί) ΠΡΟΣΕΓΓΙΖΟΝΤΑΣ ΤΟΝ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΟ ΑΣΘΕΝΗ ΒΑΣΙΚΑΣΤΟΙΧΕΙΑ ΚΛΙΝΙΚΗΣΑΝΑΤΟΜΙΑΣ (Αιμάτωση, νεύρωση, βαλβιδικοί σχηματισμοί) Κώστας Φακιολάς, MD, FESC Διευθυντής Αιμοδυναμικού Τμήματος Τζάνειο Νοσοκομείο Πειραιώς

Διαβάστε περισσότερα

Αιφνίδιος θάνατος σε ασυμπτωματικό ασθενή με σύνδρομο προδιέγερσης

Αιφνίδιος θάνατος σε ασυμπτωματικό ασθενή με σύνδρομο προδιέγερσης Αιφνίδιος θάνατος σε ασυμπτωματικό ασθενή με σύνδρομο προδιέγερσης Δρ. Διονύσιος Θ. Καλπάκος Γενικός Αρχίατρος Διευθυντής Καρδιολογικής Κλινικής 401 ΓΣΝΑ Δεν υφίσταται σύγκρουση συμφερόντων 2ο Αρρυθμιολογικό

Διαβάστε περισσότερα

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης.

Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Ισχαιμική - λειτουργική ανεπάρκεια της μιτροειδούς βαλβίδος. Χαράλαμπος Ι. Καρβούνης. Η ισχαιμική ανεπάρκεια της μιτροειδούς αποτελεί ένα σύνθετο πρόβλημα της σημερινής καρδιολογίας, τόσο από πλευράς κατανόησης

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ

ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ 8 Η ΕΠΙΣΤΗΜΟΝΙΚΗ ΣΥΝΑΝΤΗΣΗ ΠΑΙΔΙΑΤΡΩΝ-ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΩΝ 8/12/2018 ΣΥΓΓΕΝΕΙΣ ΚΑΡΔΙΟΠΑΘΕΙΕΣ ΠΟΥ ΔΕΝ ΧΡΕΙΑΖΟΝΤΑΙ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ Κων/νος Κ. Θωμαϊδης Γ.Ν. «Γ. ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Σκοπός της διόρθωσης μίας συγγενούς καρδιακής

Διαβάστε περισσότερα

Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής

Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής Κατάλυση κολπικής μαρμαρυγής Στράτη Ευθυμία Προϊσταμένη Β ΚΚ Γ ΚΚ / ΜΕΠ Ι.Γ.Ν.Θ Εισαγωγή Η πιο κοινή αρρυθμία με ιδιαίτερη επίπτωση στους ηλικιωμένους. Υπεύθυνη για το 1/3 εισαγωγών λόγω αρρυθμιών Σχετίζεται

Διαβάστε περισσότερα

Ιπποκράτειες ημέρες Καρδιολογίας 16/03/2019

Ιπποκράτειες ημέρες Καρδιολογίας 16/03/2019 Ιπποκράτειες ημέρες Καρδιολογίας 16/03/2019 Παρουσίαση περιστατικού με εκφόρτιση αμφικοιλιακού απινιδωτή σε ασθενή με Διατατική Μυοκαρδιοπάθεια. Λειτούργησε σωστά η συσκευή; Μάτα Αναστασία Ειδικευόμενη

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝ - ΑΠΙΝΙΔΩΤΩΝ 28 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝ - ΑΠΙΝΙΔΩΤΩΝ 28 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΒΗΜΑΤΟΔΟΤΩΝ - ΑΠΙΝΙΔΩΤΩΝ 28 ΦΕΒΡΟΥΑΡΙΟΥ 2014 ΕΠΙΤΡΟΠΗ ΠΡΟΜΗΘΕΙΩΝ ΥΓΕΙΑΣ 1 ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ Α.1. Βηματοδότες δύο κοιλοτήτων με προσαρμοζόμενη συχνότητα (DDDR) και με ειδικές θεραπευτικές

Διαβάστε περισσότερα

Λ. ΚΡΕΞΗ, Μ. ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ, Σ. ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ, Π. ΡΟΥΜΕΛΗΣ, Α. ΦΩΤΟΓΛΙΔΗΣ,Π. ΚΥΡΙΑΚΟΥ, Β. ΣΚΕΜΠΕΡΗΣ, Ν. ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ, Β. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ

Λ. ΚΡΕΞΗ, Μ. ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ, Σ. ΤΣΑΚΙΡΟΓΛΟΥ, Π. ΡΟΥΜΕΛΗΣ, Α. ΦΩΤΟΓΛΙΔΗΣ,Π. ΚΥΡΙΑΚΟΥ, Β. ΣΚΕΜΠΕΡΗΣ, Ν. ΦΡΑΓΚΑΚΗΣ, Β. ΒΑΣΙΛΙΚΟΣ ΠΡΟΒΛΕΠΤΙΚΟΙ ΔΕΙΚΤΕΣ ΕΠΑΠΕΙΛΟΥΜΕΝΟΥ ΚΟΛΠΟΚΟΙΛΙΑΚΟΥ ΑΠΟΚΛΕΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΠΛΗΡΟΥΣ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ ΤΗΣ ΒΡΑΔΕΙΑΣ ΟΔΟΥ ΣΕ ΕΠΕΜΒΑΣΗ ΚΑΤΑΛΥΣΗΣ ΤΑΧΥΚΑΡΔΙΑΣ ΑΠΟ ΕΠΑΝΕΙΣΟΔΟ ΣΤΟΝ ΚΟΛΠΟΚΟΙΛΙΑΚΟ ΚΟΜΒΟ. Λ. ΚΡΕΞΗ, Μ. ΣΩΤΗΡΙΑΔΟΥ,

Διαβάστε περισσότερα

Ευρήµατα στον ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο

Ευρήµατα στον ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο ιαταραχές παραγωγής και αγωγής του ερεθίσµατος Ευρήµατα στον ηλεκτροφυσιολογικό έλεγχο Πολυχρόνης ηλαβέρης, MD, FESC Επιµελητής 1 st University Department of Cardiology, Hippokration Hospital, Athens,

Διαβάστε περισσότερα

Διαταραχές του κύματος P και του φλεβοκόμβου

Διαταραχές του κύματος P και του φλεβοκόμβου Διαταραχές του κύματος P και του φλεβοκόμβου Φροντιστηριακό μάθημα ΗΚΓ Δημήτρης Ασβεστάς Συνεργάτης «Ευρωκλινική Αθηνών» Συνεργάτης ΓΝΑ Ευαγγελισμός Φλεβοκομβική ταχυκαρδία ηρεμίας Δεν είναι αποτέλεσμα

Διαβάστε περισσότερα

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ

ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΣΤΕΝΩΣΗ ΙΣΘΜΟΥ ΑΟΡΤΗΣ ΗΛΙΚΙΑ ΔΙΑΓΝΩΣΗΣ ΚΑΙ ΑΝΑΛΟΓΗ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΙΣΗ ΑΠΩΤΕΡΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΥΘΗΣΗ Κωνσταντίνος Θωμαϊδης Καρδιολογική Κλινική Γ.Ν «Γ.ΠΑΠΑΝΙΚΟΛΑΟΥ» Συνηθισμένη συγγενής ανωμαλία (6-8% των Σ.Κ.) Συχνότητα:

Διαβάστε περισσότερα

Ο ρόλος της φλεκαϊνίδης στην αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής και των υποτροπών της

Ο ρόλος της φλεκαϊνίδης στην αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής και των υποτροπών της Ο ρόλος της φλεκαϊνίδης στην αντιμετώπιση της κολπικής μαρμαρυγής και των υποτροπών της ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ ΛΥΣΙΤΣΑΣ, MD, PhD, MRCP Επεμβατικός Ηλεκτροφυσιολόγος, Κλινική Αγιος Λουκάς Θεσσαλονίκη Η ΚΟΛΠΙΚΗ ΜΑΡΜΑΡΥΓΗ

Διαβάστε περισσότερα

«Πανελλήνια σεμινάρια ομάδων εργασίας» Θεσσαλονίκη, 9 Φεβρουαρίου 2018

«Πανελλήνια σεμινάρια ομάδων εργασίας» Θεσσαλονίκη, 9 Φεβρουαρίου 2018 «Πανελλήνια σεμινάρια ομάδων εργασίας» Θεσσαλονίκη, 9 Φεβρουαρίου 2018 Δημήτριος Βαρβαρούσης Β Καρδιολογικό Τμήμα Γενικό Νοσοκομείο Νίκαιας-Πειραιά «Άγιος Παντελεήμων» Παρούσα νόσος ατομικό αναμνηστικό

Διαβάστε περισσότερα

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΚΕΤΙΚΟΓΛΟΥ MD PhD FESC ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ Α.Π.Θ. Δ/ΝΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ

ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΚΕΤΙΚΟΓΛΟΥ MD PhD FESC ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ Α.Π.Θ. Δ/ΝΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΔΗΜΗΤΡΙΟΣ Γ. ΚΕΤΙΚΟΓΛΟΥ MD PhD FESC ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΔΙΔΑΚΤΩΡ Α.Π.Θ. Δ/ΝΤΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΜΟΝΑΔΑΣ ΚΑΙ ΗΧΩΚΑΡΔΙΟΓΡΑΦΙΑΣ ΙΑΤΡΙΚΟ ΔΙΑΒΑΛΚΑΝΙΚΟ ΚΕΝΤΡΟ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ 2016 DECLARATION OF INTEREST NONE (Not disclosures)

Διαβάστε περισσότερα

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διάλεξη : Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων. Α. Καλτσάτου ΤΕΦΑΑ, ΠΘ

Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διάλεξη : Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων. Α. Καλτσάτου ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Κλινική Εργοφυσιολογία ΜΚ1119 Διάλεξη : Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων Α. Καλτσάτου ΤΕΦΑΑ, ΠΘ Ιατρικός Έλεγχος Αθλουμένων Περιλαμβάνει: Λήψη ατομικού ιστορικού Κλινική Εξέταση Ηλεκτροκαρδιογράφημα Υπερηχογράφημα

Διαβάστε περισσότερα

Ιδιοπαθήσ εκτακτοςυςτολική κοιλιακή αρρυθμία από την δεξιά και αριςτερή κοιλία. Παρουςίαςη περιςτατικών και αντίςτοιχα ΗΚΓφήματα.

Ιδιοπαθήσ εκτακτοςυςτολική κοιλιακή αρρυθμία από την δεξιά και αριςτερή κοιλία. Παρουςίαςη περιςτατικών και αντίςτοιχα ΗΚΓφήματα. Ιδιοπαθήσ εκτακτοςυςτολική κοιλιακή αρρυθμία από την δεξιά και αριςτερή κοιλία. Παρουςίαςη περιςτατικών και αντίςτοιχα ΗΚΓφήματα. Διονφςιοσ Θ. Καλπάκοσ Γενικόσ Αρχίατροσ Καρδιολογική Κλινική 401 ΓΝΑ Σμήμα

Διαβάστε περισσότερα

Άνδρας 52 ετών. Χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. Ιστορικό HCM χωρίς απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας. Υπό ατενολόλη των 25mg.

Άνδρας 52 ετών. Χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. Ιστορικό HCM χωρίς απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας. Υπό ατενολόλη των 25mg. Άνδρας 52 ετών. Χωρίς προδιαθεσικούς παράγοντες. Ιστορικό HCM χωρίς απόφραξη του χώρου εξόδου της αριστερής κοιλίας. Υπό ατενολόλη των 25mg. Εισήχθη στην καρδιολογική κλινική για διερεύνηση πρόσθιου θωρακικού

Διαβάστε περισσότερα

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ

ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΤΕΧΝΙΚΕΣ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΕΣ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΑΣ ΕΙΔΟΣ ΤΕΧΝΙΚΗ ΠΡΟΔΙΑΓΡΑΦΗ ΠΟΣΟΤΗΤΕΣ 1 ΤΕΤΡΑΠΟΛΙΚΟΙ ΣΤΑΘΕΡΟΥ ΑΚΡΟΥ ΠΡΟΣΧΗΜΑΤΙΣΜΕΝΟΙ ΔΙΑΓΝΩΣΤΙΚΟΙ ΗΛΕΚΤΡΟΦΥΣΙΟΛΟΓΙΚΟΥ ΕΛΕΓΧΟΥ, ΤΕΤΡΑΠΟΛΙΚΟΙ ΣΤΑΘΕΡΗΣ ΚΑΜΠΥΛΟΤΗΤΑΣ.Να

Διαβάστε περισσότερα

Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια

Υπερτροφική Μυοκαρδιοπάθεια Άγγελος Γ. Ρηγόπουλος, MD, FESC Leopoldina Krankenhaus Schweinfurt, Germany Πανελλήνια Σεµινάρια Οµάδων Εργασίας 2014, Θεσσαλονίκη 22.02.2014 No+conflict+of+interest.!! Disclosures Μυοκαρδιοπάθειες Davies'MJ.'Heart'2000;83:4697474

Διαβάστε περισσότερα

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΜΙΑΣ

ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΜΙΑΣ ΓΕΝΙΚΟ ΝΟΣΟΚΟΜΕΙΟ ΛΑΜΙΑΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΙΚΗ ΚΛΙΝΙΚΗ ΑΝΤΩΝΟΥΛΑΣ ΑΝΤΩΝΙΟΣ ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ ΕΥΣΤΡΑΤΙΟΣ ΚΑΡΑΝΑΣΙΟΣ ΑΘΑΝΑΣΙΟΣ ΘΕΟΔΩΡΟΥ ΣΤΕΡΓΙΟΣ ΚΗΠΟΥΡΟΥ ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΑ Δ/ΝΤΗΣ Κ/Δ ΚΛΙΝΙΚΗΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ ΕΙΔΙΚΟΣ ΚΑΡΔΙΟΛΟΓΟΣ

Διαβάστε περισσότερα

ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΑΤΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΑ ΑΣΘΕΝΗ: ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΝΩΜΑΛΙΑ

ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΑΤΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΑ ΑΣΘΕΝΗ: ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΝΩΜΑΛΙΑ ΣΥΓΓΕΝΗΣ ΑΤΡΗΣΙΑ ΤΟΥ ΣΤΕΛΕΧΟΥΣ ΤΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΗΣ ΣΤΕΦΑΝΙΑΙΑΣ ΑΡΤΗΡΙΑΣ ΣΕ ΕΝΗΛΙΚΑ ΑΣΘΕΝΗ: ΜΙΑ ΕΞΑΙΡΕΤΙΚΑ ΣΠΑΝΙΑ ΑΝΩΜΑΛΙΑ X. ΓΡΑΪΔΗΣ, Δ. ΔΗΜΟΚΡΙΤΟΣ, Β. ΚΑΡΑΣΑΒΙΔΗΣ, Ε. ΑΡΓΥΡΟΠΟΥΛΟΥ, Γ. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ, Θ. ΜΠΙΤΣΗΣ,

Διαβάστε περισσότερα

4 o Συνέδριο Eπεμβατικής καρδιολογίας και Ηλεκτροφυσιολογίας Μέλανη Κωνσταντινίδου Καρδιολόγος - Ηλεκτροφυσιολόγος

4 o Συνέδριο Eπεμβατικής καρδιολογίας και Ηλεκτροφυσιολογίας Μέλανη Κωνσταντινίδου Καρδιολόγος - Ηλεκτροφυσιολόγος Αρρυθμίες στις γυναίκες. Τι ιδιαίτερο; 4 o Συνέδριο Eπεμβατικής καρδιολογίας και Ηλεκτροφυσιολογίας Μέλανη Κωνσταντινίδου Καρδιολόγος - Ηλεκτροφυσιολόγος Karen Yee A recent report of the Euro Heart project

Διαβάστε περισσότερα