ΠΡΟΒΛΗΜΑ 1ο ΣΤΑΔΙΟ ΓΕΝΕΣΗ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ πόσες μετακινήσεις δημιουργούνται σε και για κάθε κυκλοφοριακή ζώνη; ΟΡΙΣΜΟΙ μετακίνηση μετακίνηση με βάση την κατοικία μετακίνηση με βάση άλλη πέρα της κατοικίας παραγόμενες μετακινήσεις ελκόμενες μετακινήσεις γενόμενες μετακινήσεις διαδρομή μιας κατεύθυνσης που ξεκινά από το σημείο της προέλευσης και καταλήγει στο σημείο του προορισμού διαδρομή η οποία ξεκινά ή καταλήγει στην κατοικία διαδρομή η οποία δεν ξεκινά ούτε καταλήγει στην κατοικία οι μετακινήσεις με προέλευση ή προορισμό την κατοικία ή οι μετακινήσεις που ξεκινούν από άλλο σημείο πέρα της κατοικίας οι μετακινήσεις που ξεκινούν ή καταλήγουν σε άλλο σημείο πέρα της κατοικίας (για τις μετακινήσεις με βάση την κατοικία) ή οι μετακινήσεις με προορισμό άλλο σημείο πέρα της κατοικίας (για τις μετακινήσεις με βάση άλλη πέρα της κατοικίας) το σύνολο των παραγόμενων ή ελκόμενων μετακινήσεων
παραγωγή έλξη με βάση την κατοικία κατοικία άλλη πέρα της κατοικίας με βάση άλλη πέρα της κατοικίας προέλευση προορισμός
ΣΚΟΠΟΣ εργασία εκπαίδευση αγορές κοινωνικός σκοπός και διασκέδαση άλλος ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ ΩΡΑ ΤΗΣ ΗΜΕΡΑΣ αιχμή εκτός αιχμής ΧΑΡΑΚΤΗΡΙΣΤΙΚΑ ΑΤΟΜΩΝ επίπεδο εισοδήματος δείκτης ιδιοκτησίας αυτοκινήτου μέγεθος νοικοκυριού
ΠΑΡΑΓΟΝΤΕΣ ΕΠΙΡΡΟΗΣ Κοινωνικοοικονομικοί 1. Μέσο μηνιαίο ή ετήσιο εισόδημα νοικοκυριού 2. Μέγεθος νοικοκυριού 3. Εργαζόμενα μέλη 4. Ιδιοκτησία αυτοκινήτου
Θέση και χρήσεις γης 1. Πυκνότητα δόμησης 2. Χιλιομετρική απόσταση από ζώνες 3. Εμβαδόν κτισμένης επιφάνειας κατά χρήση γης
«προσιτότητα» (ειδικά για αστικές περιοχές από το σύστημα των αστικών συγκοινωνιών) ΛΟΝΔΙΝΟ Ν = συχνότητα λεωφορείων Α = επιφάνεια Δείκτης προσιτότητας J = N A ij j
ΑΘΗΝΑ Ι = μέσος σταθμισμένος χρόνος διαδρομής Ε = αριθμός θέσεων εργασίας Τ = χρόνος διαδρομής Μ = 50% των συνολικά προσφερόμενων θέσεων εργασίας I i = 1 M ( n j = 1 E j T ij )
Μ. ΒΡΕΤΑΝΙΑ Α = δείκτης προσιτότητας με αυτοκίνητο C = συνολικός αριθμός αυτοκινήτων t = χρόνος διαδρομής Η = αριθμός νοικοκυριών A z = C H i i f f ( t ( t iz iz ) ) f ( t) = exp( 0.146t iz )
ΠΑΡΑΓΟΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ εισόδημα αξία γης ιδιοκτησία αυτοκινήτου πυκνότητα πληθυσμού δομή νοικοκυριού προσπελασιμότητα μέγεθος οικογένειας ΕΛΚΟΜΕΝΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ βιομηχανική έκταση άλλες χρήσεις γης εμπορική έκταση αριθμός θέσεων εργασίας ανά ζώνη ΕΜΠΟΡΕΥΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ αριθμός εργαζόμενων στεγασμένη επιφάνεια επιχείρησης μέγεθος πωλήσεων συνολική επιφάνεια επιχείρησης
ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ Συντελεστής ανάπτυξης T i = F i t i Fi = [f (Pi', Ii', Ci')] / [f(pi, Ii, Ci)] όπου: Pi', Ii', Ci' : Pi, Ii, Ci : πληθυσμός, εισόδημα και δείκτης ιδιοκτησίας αυτοκινήτου για το έτος στόχος πληθυσμός, εισόδημα και δείκτης ιδιοκτησίας αυτοκινήτου για το έτος βάση
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑ α. Έτος βάση 250 νοικοκυριά με αυτοκίνητο: 6 μετακινήσεις ημερησίως 250 νοικοκυριά χωρίς αυτοκίνητο: 2.5 μετακινήσεις ημερησίως σύνολο μετακινήσεων: ti = 250 x 6 + 250 x 2.5 = 2125 μετακινήσεις ημερησίως β. Έτος στόχος 500 νοικοκυριά με αυτοκίνητο β1. Μέθοδος συντελεστή ανάπτυξης Fi = Ci' / Ci = 100% / 50% = 2 β2. Εφαρμογή αρχικού τύπου Τi = 2 x 2125 = 4250 μετακινήσεις ημερησίως ti' = 500 x 6 = 3000 μετακινήσεις ημερησίως ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑ Ti / ti' = (4250-3000) / 3000 = 42% περισσότερες μετακινήσεις
Γραμμική παλινδρόμηση συλλογή δεδομένων υπάρχουσας κατάστασης έτος βάσης διαμόρφωση σχέσεων και συναρτήσεων προσδιορισμός συντελεστών εφαρμογή σε δεδομένα του έτους στόχου α. Με μία μεταβλητή όπου: Χ ανεξάρτητη μεταβλητή Υ εξαρτημένη μεταβλητή α, β συντελεστές e σφάλμα μοντέλου Υ = α + β Χ + e β. Με πολλές μεταβλητές Υ = α + β 1 Χ 1 + β 2 Χ 2 +.. + β ν Χ ν + e
KΡΙΤΗΡΙΑ κανονικότητα γραμμικότητα τυχαία κατανομή σφάλματος ομοσκεδαστικότητα ΜΟΡΦΗ Γραμμική Υ = α + β Χ Εκθετική Υ = α β Χ Λογαριθμική log Y = a + b log X Άλλη Y = 1 / (α + Χ β )
ΣΤΑΤΙΣΤΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ συντελεστής προσδιορισμού R 2 = Σ (Y υπ - Υ μ ) 2 / Σ (Υ - Υ μ ) 2 συντελεστής συσχέτισης R 2 = Σ (Y - Υ μ ) (Χ - Χ μ ) / [Σ (Υ - Υ μ ) 2 Σ (Χ - Χ μ ) 2 ] 1/2 ΣΧΥ/ (ΣΧ 2 ΣΥ 2 ) 1/2 μέσο τετραγωνικό σφάλμα εκτίμησης Ετ = [Σ (Y - Υ υπ ) 2 / [ν - (κ + 1)]] 1/2 έλεγχος υπόθεσης βκ = 0 τ = R [ν - (κ + 1)] 1/2 / (1 - R 2 ) 1/2 έλεγχος υπόθεσης β1 = β2 = = βκ = 0 F = (R 2 / κ) / [(1 - R 2 ) / (ν - κ - 1)]
ΛΟΓΙΚΟΙ ΕΛΕΓΧΟΙ αξιοπιστία ανεξάρτητων μεταβλητών δυνατότητα πρόβλεψης αλλαγών σε συνήθειες μετακινήσεων λογικότητα στη σχέση εξαρτημένων και ανεξάρτητων μεταβλητών (σταθερός όρος) πρόσημα συντελεστών
Ανάλυση κατηγοριών Προσδιορισμός του αριθμού των μετακινήσεων σε συνάρτηση με τα χαρακτηριστικά των νοικοκυριών: ΠΛΕΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ ανεξαρτησία της ομαδοποίησης των χαρακτηριστικών των νοικοκυριών με τη δομή των ζωνών έλλειψη απαιτήσεων για ανάπτυξη μοντέλων ανεξαρτησία σχέσεων μεταξύ διαφόρων κατηγοριών ΜΕΙΟΝΕΚΤΗΜΑΤΑ αδυναμία προβλέψεων πέρα από την περιοχή που καλύπτεται από τα δεδομένα έλλειψη στατιστικών μεθόδων ανάλυσης απαιτήσεις για μεγάλες βάσεις δεδομένων έλλειψη μεθοδολογίας για επιλογή βέλτιστου προσδιορισμού κατηγοριών (δοκιμή και λάθος)
Προσδιορισμός μεγέθους δείγματος ± u σ / v u: τετμημένες της μοναδιαίας κανονικής καμπύλης για δεδομένο επίπεδο πιθανότητας σ: μέση απόκλιση τετραγώνου των μέσων ρυθμών γένεσης μετακινήσεων ν: μέγεθος δείγματος ΑΜΕΡΙΚΗ (PUGET) Μονάδα αναφοράς η κυκλοφοριακή ζώνη ΛΟΝΔΙΝΟ (108 κατηγορίες νοικοκυριών) Καθαρό εισόδημα Ιδιοκτησία αυτοκινήτου Αριθμός εργαζόμενων
ΑΘΗΝΑ (18 κατηγορίες νοικοκυριών) Εισόδημα (6 κατηγορίες) Ιδιοκτησία αυτοκινήτου (0, 1, 2+) 1. εύρεση στοιχείων νοικοκυριών 2. υπολογισμός «επιπέδου προσιτότητας» με δημόσιες συγκοινωνίες 3. καθορισμός καμπυλών πιθανότητας ιδιοκτησίας αυτοκινήτου 4. καθορισμός ποσοστού νοικοκυριών κάθε κατηγορίας 5. υπολογισμός ρυθμού παραγωγής μετακινήσεων σε κάθε κατηγορία
ΠΙΝΑΚΑΣ 4.4: ΠΙΘΑΝΟΤΗΤΕΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΓΙΑ ΔΙΑΦΟΡΕΣ ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟΥ ΚΑΙ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΠΡΟΣΙΤΟΤΗΤΑΣ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ (ΔΕΔΟΜΕΝΑ 1972) Επίπεδο προσιτότητας Κατηγορία ιδιοκτησία αυτοκινήτου 1 2 Κατηγορία Εισοδήματος νοικοκυριών 3 4 5 6 1 (Υψηλό) 0 αυτ/τα 0.941 0.750 0.593 0.501 0.405 0.304 1» 0.049 0.235 0.374 0.454 0.531 0.540 2 +» 0.010 0.015 0.033 0.045 0.064 0.156 2 (Μέσο - Υψηλό 0 αυτ/τα 1» 0.925 0.073 0.745 0.240 0.575 0.379 0.420 0.452 0.316 0.541 0.206 0.618 0.002 0.015 0.046 0.128 0.143 0.176 3 (Μέσο Χαμηλό) 0 αυτ/τα 1» 0.879 0.117 0.697 0.280 0.560 0.342 0.460 0.410 0.333 0.490 0.182 0.492 2 +» 0.004 0.023 0.098 0.130 0.177 0.326 4 (Χαμηλό) 0 αυτ/τα 1» 0.858 0.133 0.622 0.133 0.408 0.484 0.280 0.565 0.189 0.622 0.073 0.665 2 +» 0.009 0.029 0.108 0.155 0.189 0.262
ΠΙΝΑΚΑΣ 4.5: ΤΜΗΜΑ ΤΟΥ ΠΙΝΑΚΑ ΜΕ ΤΗΝ ΚΑΤΑΝΟΜΗ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΚΑΤΑ ΚΑΤΗΓΟΡΙΑ ΕΙΣΟΔΗΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑ ΑΥΤΟΚΙΝΗΤΟΥ ΠΟΥ ΒΡΕΘΗΚΕ ΓΙΑ ΤΗΝ ΑΘΗΝΑ (ΔΕΔΟΜΕΝΑ 1972) Ιδιοκτησία αυτοκινήτου Εισοδηματική κατηγορία ζώνης Κατηγορία Εισοδήματος νοικοκυριών 1 2 3 4 5 6 1 0.702 0.270 0.026 0.000 0.001 0.000 0 αυτ/τα 2 0.558 0.378 0.054 0.007 0.020 0.001 3 0.427 0.463 0.088 0.017 0.004 0.003 4 0.341 0.485 0.135 0.029 0.007 0.002 5 0.350 0.414 0.158 0.045 0.026 0.006 6 0.264 0.371 0.206 0.100 0.025 0.330
ΠΙΝΑΚΑΣ 4.6: ΗΜΕΡΗΣΙΟΙ ΡΥΘΜΟΙ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ ΑΝΑ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΟ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ (ΔΕΔΟΜΕΝΑ 1972) Σκοπός Μετακινήσεως Ιδιοκτησία αυτοκινήτου 1 2 Κατηγορία Εισοδήματος νοικοκυριών 3 4 5 6 Εργασία με βάση την οικία 0 1 0.758 1.391 1.491 1.869 1.907 2.268 1.818 2.265 1.276 2.296 0.749 1.754 2+ 1.909 1.850 2.480 2.883 2.715 2.330 Κοινωνικά Αναψυχή με βάση την οικία 0 1 2+ 0.263 0.527 1.137 0.339 0.672 0.933 0.386 0.904 1.050 0.479 1.037 1.200 0.865.0971 1.300 0.494 1.194 1.779 Σχολείο με βάση την οικία 0 1 0.111 0.078 0.212 0.116 0.285 0.157 0.413 0.240 0.414 0.330 0.437 0.337 2+ 0.060 0.152 0.196 0.187 0.286 0.235 Λοιπές με βάση την οικία 0 1 0.592 0.940 0.850 1.234 1.066 1.367 0.912 1.702 0.879 1.991 1.416 2.034 2+ 1.600 1.464 1.500 1.750 2.065 2.413 Μετακινήσεις εκτός οικίας 0 1 0.074 0.287 0.132 0.476 0.209 0.695 0.210 0.796 0.376 1.237 0.272 1.293 2+ 0.299 0.763 0.893 0.643 1.930 2.572
Πολλαπλή γραμμική παλινδρόμηση για τη γένεση των μετακινήσεων στη Θεσσαλονίκη (1999)
Για κάθε ανεξάρτητη μεταβλητή Χ i υπολογίζεται το σχετικό βάρος της τιμής της από την εξίσωση: X X i i όπου: σ Χ i = τιμή ανεξάρτητης μεταβλητής i X i = μέση τιμή ανεξάρτητης μεταβλητής σ = διακύμανση
ΑΣΚΗΣΕΙΣ
Ασκηση 1 κατοικία #1 #3 εργασία αγορά #2 Ασκηση 1 παραγωγή κατοικία #1 (με βάση την κατοικία) #3 (με βάση την κατοικία) έλξη (#3) προορισμός (#2) αγορά εργασία έλξη (#1) προέλευση (#2) (#2) με βάση άλλη της κατοικίας
Ασκηση 2 Υπολογίστε το σύνολο των μελλοντικών ημερήσιων μετακινήσεων σε πόλη 500 νοικοκυριών με την εξής κατανομή: ΙΧ στο Άτομα στο νοικοκυριό νοικοκυριό 1 2 3+ 0 13% 12% 4% 1 6% 21% 22% 2+ 1% 7% 14%
Όταν έχουν προκύψει από μετρήσεις στην υπάρχουσα κατάσταση τα εξής: ΑΡΙΘΜΟΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΙΧ στο Άτομα στο νοικοκυριό νοικοκυριό 1 2 3+ 0 10 20 17 1 8 39 46 2+ 2 21 37 ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΙΧ στο Άτομα στο νοικοκυριό νοικοκυριό 1 2 3+ 0 7 30 32 1 11 76 104 2+ 4 38 99
Υπολογισμοί για το έτος στόχο ΡΥΘΜΟΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΩΝ (μετακινήσεις / νοικοκυριό) ΙΧ στο Άτομα στο νοικοκυριό νοικοκυριό 1 2 3+ 0 7/10 30/20 32/17 1 11/8 76/39 104/46 2+ 2/4 38/21 99/37 ΑΡΙΘΜΟΣ ΝΟΙΚΟΚΥΡΙΩΝ ΙΧ στο Άτομα στο νοικοκυριό νοικοκυριό 1 2 3+ 0 500*0,13 500*0,12 500*0,04 1 500*0,06 500*0,21 500*0,22 2+ 500*0,01 500*0,07 500*0,14
ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΙΧ στο Άτομα στο νοικοκυριό νοικοκυριό 1 2 3+ 0 0,7 65 1,5 60 1,9 20 1 1,4 30 1,9 105 2,3 110 2+ 2 5 1,8 35 2,7 70 ΣΥΝΟΛΙΚΕΣ ΜΕΤΑΚΙΝΗΣΕΙΣ ΕΤΟΥΣ ΣΤΟΧΟΥ n i= 1 ρ όπου: ρ i = ρυθμός μετακινήσεων Ν = αριθμός νοικοκυριών i N i