Polarna metoda α 1
Neophodno da bude razvijena poligonska ili linijska mreža Na jednu poligonsku tačku se centriše instrument a druga se signališe Mere se dužine, horizontalni i vertikalni uglovi Za merenje se koristi teodolit, u novije vreme totalna geodetska stanica Kod polarne metode dobija se i visina detaljne tačke, tako da nije potrebno posebno sprovoditi detaljni nivelman 2
Računanje koordinata detaljne tačke snimljene polarnom metodom α1 = β0 β1 α = β β 2 2 0 1 b a = a 1 ν ν α 2 ν = ν b a a + y x = d α 2 ν 1 1 1 sin a = d ν 1 1 1 cos a Y = Y + y 1 a 1 X = X + x 1 a 1 Y = Y + y = Y + d sinν i i a i a i a X = X + x = X + d cosν i i a i a i a 3
Skica detalja Prilikom snimanja se crta skica detalja. U približnoj razmeri se ucrtavaju snimljene detaljne tačke sa svojim brojevima. Crtanjem linija se dobijaju snimljene linije ili površine. Crtanje topografskih znakova Upisivanje kontrolnih odmeranja, podataka o parcelama i snimljenim objektima. Služi radi lakšeg kartiranja izrade plana na osnovu snimljenih detaljnih tačaka 4
Kontrolna odmeranja Sprovode se radi kontrole snimljenih detaljnih tačaka. Kontrola se sprovodi tako što se nakon kartiranja detaljnih tačaka meri rastojanje i uporeñuje sa rastojanjem izmerenim na terenu Vrste kontrolnih odmeranja: Frontovi Transferzalna odmeranja Kosa odmeranja 5
6
7
8
Primenom totalne geodetske stanice, skoro istisnuta ortogonalna metoda Prednosti: Visoka tačnost Brz rad Snimanje detaljnih tačaka na velikim rastojanjima Automatska registracija merenja Mogućnost računanja koordinata na licu mesta Prenos izmerenih podataka sa instrumenta na računar 9
Snimanje detaljnih tačaka GPS metodom Za geodetska merenja, zbog potrebne tačnosti, neophodno je: koristiti DGPS ili mrežu permanentnih stanica. 10
Snimanje detaljnih korišćenjem DGPS Za diferencijalni GPS se jedan prijemnik (BAZA) postavi na poznatu tačku (trigonometrijsku, poligonsku...) koji u toku merenja mora da stalno registruje primljene podatke radi korekcija. Pomoću drugog prijemnika (ROVER) vršimo snimanje potrebnih tačaka Povećanjem udaljenosti ROVER-a od BAZE se povećava i greška odreñivanja koordinata. Korekcije sa BAZE do ROVER-a se mogu prenositi on-line preko radio veze ili putem GSM mreže, mogu se podaci obraditi i naknadno u postupku post-procesinga 11
Snimanje detaljnih korišćenjem mreže permanentnih stanica Umesto baze se koristi mreža permanentnih stanica Tačnost odreñivanja koordinata u celoj mreži je homogena Korekcije se mogu prenositi on-line preko GSM mreže, ili se mogu preuzeti putem internernata i obraditi naknadno u postupku post-procesinga 12
Snimanje detaljnih tačaka GPS metodom Prednosti: Brzina - nakon inicijalizacije, merenje detaljne tačke traje svega nekoliko minuta. Velika prednost snimanja ovom metodom kada nije dovoljna gustina geodetskih tačaka Nedostaci: Ne može se meriti u zatvorenom prostoru a tačnost značajno opada pri merenju kada je deo neba zaklonjen objektima Radi efikasnosti snimanja mogu se nove geodetske tačke odrediti GPS metodom a snimanje nastaviti totalnom geodetskom stanicom. 13
Fotogrametrija Merenje na fotografskim snimcima načinjenih specijalnim kamerama Aerofotogrametrija kamera postavljena na letelici Terestička fotogrametrija kamera postavljena na zemlji Razlika u odnosu na običnu fotografiju: poznati elementi unutrašnje i spoljašnje orijentacije kamere. Unutrašnji kalibracija kamere Spoljašnji na osnovu poznatog položaja snimljenih tačaka (orijentacione tačke) ili simanjem položaja kamere (GPS) 14
15
16
Plan (ortogonalna projekcija) Snimak (centralna projekcija) 17
Stereofotogrametrija Isto područje se snima sa dva snimka (dva različita mesta) koji čine stereo par. Mogućnost formiranja 3D modela (jedan snimak se posmatra jednim okom a drugi drugim okom) u instrumentu za stereorestituciju. Merenje sve tri dimenzije u 3D modelu Signalizacija poznatih tačaka na terenu ili naknadna identifikacija i merenje koordinata tačaka na terenu omogućava merenja u 3D modelu instrumenta transformisati u državni koordinatni sistem 18
19
preklop 20
21
Ortofoto plan Aerofotogrametrijski snimak transformisan tako da se dobije ortogonalna projekcija. Za dobijanje ortofoto plana potrebno je snimiti teren putem stereofotogrametrije ili pomoću jednog snimka ako se raspolaže digitalnim modelom terena 22
23
24
Digitalna aerofotogrametrijska kamera: izbegava se razvijanje filmova i skeniranje snimaka za njihovu dalju upotrebu Osetljivost na različite delove spektra svetlosti: kolor, infracrveni deo... Ne snima se odjednom cela slika, nego se skenira samo uzan pojas vertikano ispod aviona, na taj način se dobija ortofoto snimak 25
26
27
Lidar Skener smešten na avionu. Mere se rastojanja od aviona do terena, pa na osnovu rastojanja i smera zraka dobije se izgled terena. 28
29
30
31
Satelitski snimci Digitalna kamera montirana na satelitu Orbitalni sateliti tako rasporeñeni da u odreñenom vremenskom periodu snime celu površinu Zemlje Senzori kamere osetljivi na različite spektre elektromagnetnih talasa Snimci sa prikazom sitnijih ili krupnijih detalja. Kod najkrupnijih veličina piksela oko 60 cm (detalji slične tačnosti kao karta 1:5000) 32
33
34
35
36
37
38
39
Geometrijske informacije: koordinate tačaka, dužine linija, površine figura Dodatne informacije: analiziranjem nijansi sive boje (crno-beli snimak) ili nijansi boja (kolor, infracrveni, falš kolor snimak) mogu se dobiti različite informacije stanje useva, pojava bolesti, vodoležna područja, različiti tipovi zemljišta, rudna bogatstva ispod površine zemlje, itd... Senzori na satelitu prave sliku za 7 spektralnih područja Ova oblast se naziva daljinska detekcija (Remote Sensing) 40
41