KΕΦΑΛΑΙΟ 3. H κυµατική εξίσωση.

Σχετικά έγγραφα
KΕΦΑΛΑΙΟ 2. H εξίσωση θερµότητας.

KΕΦΑΛΑΙΟ 2. H εξίσωση θερμότητας.

Κεφάλαιο 8. Συνοριακά προβλήµατα. και uy = vx. Αρα. και uyy = vxy. , οπότε αθροίζοντας κατά µέλη τις παραπάνω εξισώσεις προκύπτει ότι uxx

KΕΦΑΛΑΙΟ 6 ΥΝΑΜΟΣΕΙΡΕΣ-ΣΕΙΡΕΣ TAYLOR

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 3 ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΕΩΝ

Kεφάλαιο 4. Συστήµατα διαφορικών εξισώσεων

Kεφάλαιο 4. Συστήµατα διαφορικών εξισώσεων.

Kεφάλαιο 5. µετασχηµατισµού Laplace.

Το θεώρηµα πεπλεγµένων συναρτήσεων

Kεφάλαιο 5. µετασχηµατισµού Laplace.

Σηµειώσεις. Eφαρµοσµένα Μαθηµατικά Ι. Nικόλαος Aτρέας

KΕΦΑΛΑΙΟ 1. H Εξίσωση Laplace. Προβλήματα Dirichlet και Poisson.

Αρµονική Ανάλυση. Ενότητα: L p Σύγκλιση. Απόστολος Γιαννόπουλος. Τµήµα Μαθηµατικών

KΕΦΑΛΑΙΟ 3. Πλεγµένες συναρτήσεις- Ανάπτυγµα Taylor-Aκρότατα

Ακρότατα υπό συνθήκη και οι πολλαπλασιαστές του Lagrange

Αρµονική Ανάλυση. Ενότητα: Το ϑεώρηµα παρεµβολής του Riesz και η ανισότητα Hausdorff-Young. Απόστολος Γιαννόπουλος.

KΕΦΑΛΑΙΟ 1. H Εξίσωση Laplace. x = x, yz, δίνεται από τη σχέση. KqQ x. διότι είναι πεδίο κλίσεων, δηλαδή υπάρχει συνάρτηση δυναµικού.

κι επιβάλλοντας τις συνοριακές συνθήκες παίρνουμε ότι θα πρέπει

Kεφάλαιο 4. Συστήματα διαφορικών εξισώσεων. F : : F = F r, όπου r xy

( a) ( ) n n ( ) ( ) a x a. x a x. x a x a

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Μερικές Διαφορικές Εξισώσεις

KΕΦΑΛΑΙΟ 4 AΚΟΛΟΥΘΙΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

5 Παράγωγος συνάρτησης

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΙΑΦΟΡΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΣ 2012 ΘΕΜΑΤΑ Α

Κεφάλαιο 6. Εισαγωγή στην Ανάλυση Fourier.

ΜΙΓΑ ΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛ. ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΣΕΠΤΕΜΒΡΙΟΥ 2010 ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ

Σηµειώσεις. ιαφορικές Εξισώσεις- Μετασχηµατισµός Laplace- Σειρές Fourier. Nικόλαος Aτρέας

Μερικές ιαφορικές Εξισώσεις

ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙKΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

Α. ΑΠΑΡΑΙΤΗΤΕΣ ΓΝΩΣΕΙΣ ΘΕΩΡΙΑΣ

2.3. Ασκήσεις σχολικού βιβλίου σελίδας A Οµάδας. Να βρείτε την παράγωγο των συναρτήσεων

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΦΥΕ η ΕΡΓΑΣΙΑ. Προθεσµία παράδοσης 11/11/08

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2 ΜΗ ΓΡΑΜΜΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ

Κεφάλαιο 3 ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ. 3.1 Η έννοια της παραγώγου. y = f(x) f(x 0 ), = f(x 0 + x) f(x 0 )

Παρουσίαση 1 ΙΑΝΥΣΜΑΤΑ

ΤΟ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ ΣΤΗΝ «ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ» ΘΕΜΑΤΙΚΗ ΕΝΟΤΗΤΑ : ΠΛΗ12 «ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ Ι» Επαναληπτική Τελική Εξέταση 16 Ιουλίου 2003

Εφαρμοσμένα Μαθηματικά ΙΙ Εξέταση Σεπτεμβρίου Διδάσκων: Ι. Λυχναρόπουλος

ΙΑΦΟΡΙΚΕΣ ΕΞΙΣΩΣΕΙΣ Σεπτέµβριος 2006

ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗ. Εφαπτοµένη ευθεία

Ευκλείδειοι Χώροι. Ορίζουµε ως R n, όπου n N, το σύνολο όλων διατεταµένων n -άδων πραγµατικών αριθµών ( x

Παράρτηµα Β. Στοιχεία Θεωρίας Τελεστών και Συναρτησιακής Ανάλυσης [ ) ( )

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4ο: ΟΛΟΚΛΗΡΩΤΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΕΝΟΤΗΤΑ 4: ΕΜΒΑΔΟΝ ΕΠΙΠΕΔΟΥ ΧΩΡΙΟΥ [Κεφ.3.7 Μέρος Β του σχολικού βιβλίου]. ΑΣΚΗΣΕΙΣ

A2. ΠΑΡΑΓΩΓΟΣ-ΚΛΙΣΗ-ΜΟΝΟΤΟΝΙΑ

ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ - ΥΠΟ ΕΙΞΕΙΣ ΣΤΙΣ ΕΡΩΤΗΣΕΙΣ

Ασκήσεις για το µάθηµα «Ανάλυση Ι και Εφαρµογές» (ε) Κάθε συγκλίνουσα ακολουθία άρρητων αριθµών συγκλίνει σε άρρητο αριθµό.

Κεφάλαιο 8 Το αόριστο ολοκλήρωµα

11 Το ολοκλήρωµα Riemann

ΘΕΩΡΙΑ: Έστω η οµογενής γραµµική διαφορική εξίσωση τάξης , (1)

1. στο σύνολο Σ έχει ορισθεί η πράξη της πρόσθεσης ως προς την οποία το Σ είναι αβελιανή οµάδα, δηλαδή

Αρµονική Ανάλυση. Ενότητα: Προσεγγίσεις της µονάδας και Αθροισιµότητα - Ασκήσεις. Απόστολος Γιαννόπουλος. Τµήµα Μαθηµατικών

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ

ΑΝΑΛΥΣΗ ΙΙ- ΠΟΛΙΤΙΚΟΙ ΜΗΧΑΝΙΚΟΙ ΦΥΛΛΑΔΙΟ 2/2012

ΚΕΝΤΡΑ ΣΥΜΜΕΤΡΙΑΣ ΣΥΝΑΡΤΗΣΗΣ

f(x) dx. f(x)dx = 0. f(x) dx = 1 < 1 = f(x) dx. Θα είχαµε f(c) = 0, ενώ η f δεν µηδενίζεται πουθενά στο [0, 2].

KΕΦΑΛΑΙΟ 5 ΣΕΙΡΕΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ ΑΡΙΘΜΩΝ

ΛΥΣΕΙΣ 6 ης ΕΡΓΑΣΙΑΣ - ΠΛΗ 12,

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ Ηµεροµηνία: Κυριακή 22 Απριλίου 2012 ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ

f (x) = l R, τότε f (x 0 ) = l. = lim (0) = lim f(x) = f(x) f(0) = xf (ξ x ). = l. Εστω ε > 0. Αφού lim f (x) = l R, υπάρχει δ > 0

Κεφάλαιο 6 Παράγωγος

V. Διαφορικός Λογισμός. math-gr

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΙΠΛΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑΤΑ. είναι διαµερίσεις των κλειστών διαστηµάτων [α,b] και [c,d] αντιστοίχως της µορφής

Σχολή E.Μ.Φ.Ε ΦΥΣΙΚΗ ΙΙΙ (ΚΥΜΑΤΙΚΗ) Κανονικές Εξετάσεις Χειµερινού εξαµήνου t (α) Αν το παραπάνω σύστηµα, ( m, s,

5. Σειρές Taylor και Laurent. Ολοκληρωτικά υπόλοιπα και εφαρµογές.

6. Αρµονικές συναρτήσεις και συνοριακά προβλήµατα (Dirichlet).

αx αx αx αx 2 αx = α e } 2 x x x dx καλείται η παραβολική συνάρτηση η οποία στο x

5.1 Συναρτήσεις δύο ή περισσοτέρων µεταβλητών

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΙΠΛΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΑΤΑ. είναι διαµερίσεις των κλειστών διαστηµάτων [α,b] και [c,d] αντιστοίχως της µορφής

ΣΕΙΡΕΣ TAYLOR. Στην Ενότητα αυτή θα ασχοληθούµε µε την προσέγγιση συναρτήσεων µέσω πολυωνύµων. Πολυώνυµο είναι κάθε συνάρτηση της µορφής:

4 Συνέχεια συνάρτησης

< 1 για κάθε k N, τότε η σειρά a k συγκλίνει. +, τότε η η σειρά a k αποκλίνει.

Υπολογισµός διπλών ολοκληρωµάτων µε διαδοχική ολοκλήρωση

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 2. Παράγωγος συναρτήσεων πολλών µεταβλητών. είναι µία κατεύθυνση στον (δηλαδή ένα. E. Αν υπάρχει το όριο ( + ) ( ) ( )

ΕΛΛΗΝΙΚΟ ΑΝΟΙΚΤΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ ΣΠΟΥ ΩΝ: ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΗ ΘΕ: ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΓΙΑ ΤΗΝ ΠΛΗΡΟΦΟΡΙΚΉ Ι (ΠΛΗ 12) ΛΥΣΕΙΣ ΕΡΓΑΣΙΑΣ 3

Μερικές Διαφορικές Εξισώσεις

y 1 (x) f(x) W (y 1, y 2 )(x) dx,

Παραδείγµατα σχέσεων διασποράς Παραπάνω, φαίνεται η απόκριση ενός διηλεκτρικού µέσου σε

Μερικές Διαφορικές Εξισώσεις

Ασκήσεις για το µάθηµα «Ανάλυση Ι και Εφαρµογές»

1.1. Διαφορική Εξίσωση και λύση αυτής

ΜΙΓΑ ΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΚΑΙ ΟΛΟΚΛ. ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΙ ΓΡΑΠΤΕΣ ΕΞΕΤΑΣΕΙΣ ΙΑΝΟΥΑΡΙΟΥ 2010 ΛΥΣΕΙΣ ΤΩΝ ΘΕΜΑΤΩΝ. =. Οι πρώτες µερικές u x y

Τεχνολογικό Εκπαιδευτικό Ίδρυμα Σερρών Τμήμα Πληροφορικής & Επικοινωνιών. Σήματα. και. Συστήματα

Σχολικός Σύµβουλος ΠΕ03

ΚΕΦΑΛΑΙΟ 4 ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΕΥΡΕΣΗΣ ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΩΝ Ι ΙΟΤΙΜΩΝ. 4.1 Γραµµικοί µετασχηµατισµοί-ιδιοτιµές-ιδιοδιανύσµατα

Παράρτηµα Α. Στοιχεία θεωρίας µέτρου και ολοκλήρωσης.

ΓΡΑΜΜΙΚΗ ΑΛΓΕΒΡΑ Ι (ΑΡΤΙΟΙ) Λυσεις Ασκησεων - Φυλλαδιο 2

Κεφάλαιο 1: Προβλήµατα τύπου Sturm-Liouville

ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ ΙΙ ιδάσκων : Ε. Στεφανόπουλος 12 ιουνιου 2017

NTÙÍÉÏÓ ÃÊÏÕÔÓÉÁÓ - ÖÕÓÉÊÏÓ

KΕΦΑΛΑΙΟ 8 ΑΡΙΘΜΗΤΙΚΕΣ ΜΕΘΟ ΟΙ ΕΠΙΛΥΣΗΣ ΣΥΝΗΘΩΝ. Το τυπικό πρόβληµα αρχικών τιµών που θα µας απασχολήσει, είναι το ακόλουθο:

0.4 ιαφόριση συναρτήσεων

7. Ταλαντώσεις σε συστήµατα µε πολλούς βαθµούς ελευθερίας

14 Εφαρµογές των ολοκληρωµάτων

Κυρτή Ανάλυση. Ενότητα: Υπερεπίπεδα στήριξης και διαχωριστικά ϑεωρήµατα. Απόστολος Γιαννόπουλος. Τµήµα Μαθηµατικών

ΟΜΟΣΠΟΝ ΙΑ ΕΚΠΑΙ ΕΥΤΙΚΩΝ ΦΡΟΝΤΙΣΤΩΝ ΕΛΛΑ ΟΣ (Ο.Ε.Φ.Ε.) ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ ΕΠΑΝΑΛΗΠΤΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ 2017 Α ΦΑΣΗ

Κεφάλαιο 7 Βάσεις και ιάσταση

ΔΙΑΦΟΡΙΚΟΣ ΛΟΓΙΣΜΟΣ ΣΥΝΟΠΤΙΚΗ ΘΕΩΡΕΙΑ ΜΕΘΟΔΟΛΟΓΙΑ ΛΥΜΕΝΑ ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ

Σύνθεση ή σύζευξη ταλαντώσεων;

Transcript:

3 Εισαγωγή KΕΦΑΛΑΙΟ 3 H κυµατική εξίσωση Θα αναζητήσουµε το µαθηµατικό νόµο που διέπει την ταλάντωση ελαστικού νήµατος/χορδής για µικρές κατακόρυφες µετατοπίσεις Yποθέτουµε ότι η χορδή έχει οµοιόµορφη πυκνότητα µάζας ρ οµοιόµορφη τάση T σε κάθε σηµείο της και σε κατάσταση πλήρους ηρεµίας καλύπτει όλη την πραγµατική ευθεία Εστω u u( = είναι µια πραγµατική συνάρτηση που περιγράφει την κατακόρυφη αποµάκρυνση από τον οριζόντιο άξονα κάθε σηµείου τη χρονική στιγµή Εστω στοιχειώδες τµήµα AB του γραφήµατος της u τη χρονική στιγµή µήκους δ s και έστω εφ a και εφ b είναι οι κλίσεις στα σηµεία A και B αντιστοίχως Υπό την απουσία εξωτερικών δυνάµεων στο στοιχειώδες τµήµα AB οι µόνες δυνάµεις που ασκούνται οφείλονται στις τάσεις T A και T B στα άκρα A και B οι οποίες αναπτύσσονται πάνω στις κατευθύνσεις των εφαπτοµένων ευθειών της u στα σηµεία A και B αντιστοίχως Υποθέτουµε ότι έχουµε µόνον εγκάρσιες (κάθετες στον άξονα µετατοπίσεις άρα αφενός όλες οι οριζόντιες συνιστώσες άλληλοαναιρούνται δηλαδή T συνb= T συν a= T =σταθερο ( B A και αφετέρου για την κατακόρυφη µετατόπιση εφαρµόζουµε το ο Νόµο του Νεύτωνα και έχουµε: ( u ρδs = T Bηµ b TAηµ a ιαιρώντας και τα δύο µέλη µε T και χρησιµοποιώντας την ( παίρνουµε ρ u Tηµ b Tηµ b Tηµ b Tηµ b δ s = = = εφb εφa T T T T b T συν b B A B A Bσυν A

όπου ε δ ( δ ( ( u + u u = = δ + ε δ δ ( Για πολύ µικρές κατακόρυφες µετατοπίσεις µπορούµε να θεωρήσουµε συνεπώς και τελικά ρ δ T ρ T ( u ( u δ s = δ ( u = δ + ε δ ( u = + ε ( ( δ Αφήνοντας το δ παίρνουµε u = u c= c T ρ Αυτή είναι η µονοδιάστατη κυµατική εξίσωση Στον κυµατική εξίσωση παίρνει τη µορφή n η n + u ( = u( ( c Ετσι στον η εξίσωση αυτή περιγράφει τις κατακόρυφες 3 ταλαντώσεις µιας µεµβράνης στον τη διάδοση ηχητικών ή ηλεκτροµαγνητικών κυµάτων κλπ Σηµειώνουµε ότι η κυµατική εξίσωση είναι µια υπερβολική εξίσωση Με αλλαγή µεταβλητής ( ω = ( c c > προκύπτει εύκολα η απλούστερη οµογενής κυµατική εξίσωση ( u( ( n uωω ω = ω ω την οποία θα χρησιµοποιούµε στο εξής για απλότητα Η µη οµογενής κυµατική εξίσωση ορίζεται ως εξής: ( ( ( ( n + uωω ω u ω = f ω ω + 3

Το πρόβληµα Cauchy για τη µονοδιάστατη + κυµατική εξίσωση (στο Λύσεις D Alember Στην παράγραφο αυτή περιοριζόµαστε σε µια χωρική διάσταση Ανατρέχοντας στην παράγραφο 3 του Κεφαλαίου µπορούµε να υπολογίσουµε άµεσα τη γενική λύση της οµογενούς κυµατικής εξίσωσης u ( = u ( από τη σχέση uoµ ( = A( + B( + όπου A B είναι αυθαίρετες δυο φορές παραγωγίσιµες πραγµατικές συναρτήσεις Ετσι αν u µερ είναι µια µερική λύση της µη οµογενούς κυµατικής εξίσωσης τότε η γενική λύση της µη οµογενούς κυµατικής εξίσωσης δίνεται από τη σχέση Εστω όπου ( ( = ( u u f u = u + u oµ µερ + ω uµερ ( = f ( y dyd ω ω = G ( ω dω + ω Λαµβάνοντας υπόψη ότι υπολογίζουµε G ( + ω ω = ( f y ω dy + ω ( ( ( = + ( Gω dω G G ω dω και u µερ ( = f ( + ω ω f ( + ω ω dω ( uµερ = f ( + f ( + ω ω + f ( + ω ω dω 4

Απ την άλλη µεριά: ( uµερ = f ( + ω ω + f ( + ω ω dω Τελικά: ( ( uµερ uµερ = f ( συνεπώς η γενική λύση της µη οµογενούς εξίσωσης κύµατος δίνεται από τη σχέση: u A B f y dyd + ω + ω ( = ( + ( + + ( ω ω ( Μελετούµε τώρα το πρόβληµα Cauchy u( g u ( h u u = f > = = + όπου f C( g C h C είναι γνωστές πραγµατικές συναρτήσεις Με άλλα λόγια µελετούµε την ταλάντωση µιας «άπειρης» χορδής η οποία τη χρονική στιγµή = βρίσκεται στη θέση g και κάθε σηµείο της έχει ταχύτητα h Αντικαθιστώντας τις αρχικές συνθήκες στη γενική λύση παίρνουµε g u( A B = ( = + = = + h u A B Ολοκληρώνοντας τη δεύτερη ισότητα παίρνουµε απ όπου προκύπτει A + B = g A + B = h y dy + C 5

( ( A = g h( y dy C B = g + h( y dy+ C Ετσι προκύπτει η γενική λύση D Alember: ( ω + ω u ( ( A B + ω = + + + f y ω dyd ( g ( g ( + h ( y dy + ω f ( y ω dyd ω + ω = + + + + Η λύση αυτή είναι µοναδική Πράγµατι αν uv είναι δυο διαφορετικές λύσεις του µη οµογενούς προβλήµατος Cauchy τότε η w= u v είναι λύση του προβλήµατος Cauchy u ( u u = u = = δηλαδή η µηδενική λύση w = όπως φαίνεται από τη λύση D Alember Αρα u = v 6

33 Το διδιάστατο και τρισδιάστατο πρόβληµα Cauchy για την κυµατική εξίσωση Θεωρούµε τώρα το πρόβληµα Cauchy ( ( u ( h είναι γνωστές πραγµατικές συναρτή- n n όπου g C h C n + σεις Eστω u C ( Για σταθεροποιηµένο u = n u = g ( = είναι µια λύση του προβλήµατος αυτού n ορίζουµε τους σφαιρικούς µέσους U ( r = u ds B r B( r ( ( ( y ( y G ( r = g ds B r ( B r ( ( y ( y H ( r = h ds B r B( r ( y ( y Πρόταση 3 (Εξίσωση Euler-Poisson-Darbou Aν u είναι λύση της κυµατικής εξίσωσης ( τότε για σταθεροποιηµένο έχουµε n n U ( r Urr ( r Ur ( r = r > r U ( r = G ( r r > U ( r = H ( r r > Απόδειξη Από την απόδειξη της Πρότασης του Κεφαλαίου έχουµε r Ur ( r = u d u ( B r n B( r d nb r y y= nb r y y ( y 7

= = nb nb ρ ( ( r n r Ur r u B r y dy u B y ds y d n ( r Ur ( r = u r B( r ds nb ( ( y ( y ( ( ( y ( y B( r n n n r ( n r Ur ( r + r Urr( r = u ds B r ( n ( n n r U r r U ( r r n U ( r + = r rr n U ( r Urr ( r Ur ( r = r Περιοριζόµαστε τώρα στην επίλυση της οµογενούς κυµατικής 3 3 εξίσωσης στον Για U r G r H r όπως παραπάνω ορίζουµε και ( = ( U r ru r G ( r = rg ( r H ( r = rh ( r ρ Τότε η U ( r λύνει το µονοδιάστατο πρόβληµα Cauchy-Dirichle Πράγµατι: rr U r U r = r > U r = G r r > U r = H r r > U ( = U r ru r r Urr r Ur r r ( = ( = ( + ( ( ( ( = ru r + U r = ru + U r rr r r ru r Urr ( r = = rr r 8

Eπιπλέον: ( = ( = = U r ru r rg r G r οµοίως και τα υπόλοιπα Εφόσον η U ( r λύνει τη µονοδιάστατη οµογενή κυµατική εξίσωση µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε τη φόρµουλα D Alember Eτσι: ( r r + U r = G r + G r+ H y dy + U u = lim U r = lim + + r r ( r r + r ( G r G r H ( y dy r = lim + + + r r + ( H ( dg = + d d = g ds + h ds d B( B y y ( B( B y y ( Aν η g είναι λεία τότε: d g ds = g ds d B( B y y ( B( B y y ( ( + g ds B( B y y ( = g ds g ds B y y + B B y y y B( ( ( ( ( g( y g( y ( y ds( y ( = + i B B i 9

άρα: Τελικά: ( ( ( y ( y i ( y ( y ( y ( u( = g + g + h ds B B ( ( u ( = g ( y + g ( y i ( y + h ( y ds ( y 4π B Αυτή είναι η φόρµουλα Kirchoff για την επίλυση του προβλήµατος Cauchy της οµογενούς κυµατικής εξίσωσης στον 3 Οσον αφορά την επίλυση του αναλόγου προβλήµατος στον χρησιµοποιούµε τη µέθοδο υποβιβασµού και υπολογίζουµε λύση στο αναγόµενοι στη φόρµουλα Kirchoff που υπολογίσαµε + παραπάνω Εστω u C ( είναι λύση του προβλήµατος Cauchy u ( ( = u( = g u ( = h όπου g C ( h C ( είναι γνωστές πραγµατικές συναρτήσεις Oρίζουµε u y z = u y u ( yz = g ( yz = g( y u ( y z = h ( y z = h( y Τότε µπορούµε να δείξουµε ότι η u αποτελεί λύση της τρισδιάστατης κυµατικής εξίσωσης Εχουµε λοιπόν από τη φόρµουλα Kirchoff: u ( y B( B g g h ds = + + y y i y y y ( όπου = ( = ( y τότε Αν B( y όπου = y y y 3 µε y

Ετσι όπου γ = y3 = y y ( = y y ±γ ( y y y ( y y γ ( y = = y y και µε αλλαγή µεταβλητής παίρνουµε µε Τελικά: g( y ds( y = g + γ d B( 4 B( B π y y y ( + γ ( y = y g g h u( y + y i y + y = d π y B( y είναι η λύση τoυ προβλήµατος Cauchy στο /

34 Οµογενείς εξισώσεις Στο εξής µελετούµε αποκλειστικά τη µονοδιάστατη κυµατική εξίσωση 34 Φραγµένα χωρία µε οµογενείς συνοριακές συνθήκες Θα επιλύσουµε το ακόλουθο πρόβληµα Cauchy-Dirichle u = u < < > u = u = u = g u = h είναι γνωστές πραγµατικές συναρτή- όπου g C 3 [ ] h C [ ] σεις (µε g( = g( = και h h( = = Εφόσον έχουµε οµογενή Μ Ε µε οµογενείς συνοριακές συνθήκες µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε τη µέθοδο χωρισµού µεταβλητών Αναζητούµε µη µηδενική λύση της µορφής: ( X T( u = Από τις οµογενείς συνθήκες Dirichle έχουµε u = X T = X( = X( = u = X T = (3 αλλιώς T( = > άρα η λύση µας u είναι η µηδενική Οσον αφορά τις αρχικές συνθήκες έχουµε ( ( ( = ( = u = g X T = g u h X T h (4 Εφαρµόζουµε τη συγκεκριµένη µορφή της λύσης στην οµογενή κυµατική εξίσωση και παίρνουµε:

u = u X T = X T X ( X T X T = T Για να ισχύει η τελευταία ισότητα για κάθε ( θα πρέπει ( X T = = λ (5 X T για κάποια πραγµατική σταθερά λ κι έτσι το πρόβληµά µας ανάγεται στην επίλυση δυο συνήθων οµογενών Ε ης τάξης λ ( λ ( X X = T T = λ µαζί µε τις συνοριακές συνθήκες (3 και (4 Ασχολούµαστε αρχικά µε το ακόλουθο πρόβληµα ιδιοτιµών µε οµογενείς αρχικές συνθήκες X λ X = λ X( = X( = ιακρίνουµε τις εξής περιπτώσεις: α λ = Τότε: X = A+ B A B = = προκύπτει άµεσα η λύση X άρα και η τετριµµένη λύση u = άτοπο Aπό τις αρχικές συνθήκες X X( β λ > Τότε: λ λ X = Ae + Be A B = = προκύπτει άµεσα η λύση X άρα και η τετριµµένη λύση u = άτοπο Πάλι µε χρήση των αρχικών συνθηκών X X( γ λ < Τότε: λ συν( λ ηµ ( λ X X = X = A + B A B 3

Με χρήση των αρχικών συνθηκών X X( = = προκύπτει A B = A= A = = Bηµ ( λ ηµ ( λ = λ = kπ A = kπ λ = = k όπου θεωρήσαµε B και λ διότι για B = ή λ = πάλι θα παίρναµε X άρα και την τετριµµένη λύση u = Ετσι για λ < προκύπτουν οι λύσεις kπ Xk = Bksin Bk k = Τελικά µη τετριµµένες λύσεις X παίρνουµε µόνον για τις ιδιοτιµές kπ kπ λk = k = µε ιδιοσυναρτήσεις ηµ Αντικαθιστώντας τις παραπάνω τιµές του λ στην (5 παίρνουµε µε λύσεις kπ T ( λkt( = λk = k = Ετσι: kπ kπ Tk( = Ckσυν + Dkηµ Ck Dk k = kπ kπ kπ uk( = Xk Tk( = Bkηµ Ckσυν + Dkηµ kπ kπ kπ = ηµ C συν + D ηµ C = B C D = B D k k k k k k k k είναι λύσεις που ικανοποιoύν τις οµογενείς συνοριακές συνθήκες Από την αρχή της υπέρθεσης και η 4

u( = k k k C π k kσυν D π π kηµ ηµ = + (6 αποτελεί λύση της κυµατικής εξίσωσης υπό την προϋπόθεση ότι η σειρά είναι καλά ορισµένη Μένει να ελέγξουµε τις συνθήκες (3 και (4: kπ X T( = g C sin k k g = = (7 kπ kπ X T ( = h D sin k k = h = Οι σειρές (7 θυµίζουν σειρές Fourier ηµιτόνων των συναρτήσεων g και h Θεωρούµε τις περιττές επεκτάσεις των gh στο διάστηµα [ ] και στη συνέχεια τις επεκτείνουµε περιοδικά πάνω στην πραγµατική ευθεία Τότε υπάρχουν µοναδικές ακολουθίες συντελεστών kπy kπy C k : = g( y sin dy g( y sin dy = k k y π π kπy D k : = h( y sin dy= h( y sin dy τέτοια ώστε η (6 να συγκλίνει απόλυτα και οµοιόµορφα στη u Τελικά παίρνουµε τη µοναδική λύση: kπ y kπ kπ u( = g( y sin dy cos sin k= k π y k π k π + k= kπ h( y sin dy sin sin Οι συνθήκες g C 3 [ ] h C [ ] διασφαλίζουν ότι η παραπάνω σειρά παραγωγίζεται όρο προς όρο δυο φορές και ως προς και ως προς 5

34 Φραγµένα χωρία µε µη οµογενείς συνοριακές συνθήκες Θα επιλύσουµε το ακόλουθο πρόβληµα Cauchy Dirichle: u = u > < < u( = g u ( = a b u( = a u( = b Η διαφορά µε το προηγούµενο παράδειγµα είναι ότι οι συνοριακές συνθήκες είναι πλέον µη οµογενείς Θα αναγάγουµε το πρόβληµα σε οµογενείς συνοριακές συνθήκες Εστω ( = + ( u v w είναι λύση του προβλήµατός µας όπου v v = έτσι ώστε Εστω ( v = a v = b v = a+ ( b a Τότε το πρόβληµά µας µετασχηµατίζεται στο ακόλουθο: w ( = w ( w( = w( = ( ( w = g v w = h µε g v( a g( v( g g ( = = = = Ετσι από τα παραπάνω kπ y kπ kπ w( = ( g( y v( y sin dy cos sin k= k π y k π k π + k= kπ h( y sin dy sin sin 6

343 Μη φραγµένα χωρία Θα αναζητήσουµε λύση του ακόλουθου προβλήµατος Cauchy Dirichle: u = u > > u( = g u ( = h u( = όπου g C [ + h C [ + (µε g ( = και h = Εστω Ω = {( : > } και { } Ω = : < Για κάθε σηµείο ( y Ω µπορούµε να χρησιµοποιήσουµε τον τύπο D Αlember απ ευθείας και έχουµε + u( = g( + g( + + h( y dy Ω (8 Αυτό δε µπορούµε να το κάνουµε στο χωρίο Ω διότι δεν έχουµε επαρκείς συνθήκες Εργαζόµαστε ως εξής: Θεωρούµε gh να είναι περιττές επεκτάσεις των συναρτήσεων f g πάνω στην πραγµατική ευθεία ηλαδή: Τότε η g g h = h = g h ( + u = g + g + h y dy + ορίζεται για κάθε ( + και έχει τις ακόλουθες ιδιότητες: (α αποτελεί λύση του προβλήµατος Cauchy 7

u = u > u ( = g u ( = h (β Στο χωρίο Ω ταυτίζεται µε τη λύση (8 (γ Ικανοποιεί τη συνοριακή συνθήκη διότι ( ( u = g + g + h y dy = εφόσον οι gh είναι περιττές συναρτήσεις στο (δ Για κάθε ( y Ω έχουµε Τελικά: ( u ( + u = g + g + + h y dy ( g ( g ( + h ( y dy = + + + ( g( g( + h( y dy ( ( g( g( + h( y dy ( + + + Ω = + + Ω (9 Θα αναζητήσουµε τώρα λύση του προβλήµατος Cauchy Dirichle: u = u > > u( = g u ( = h u( = µ ( όπου g C [ + h C [ + C [ µ ( = g( µ ( = h( µ ( = g ( Ψάχνουµε λύση όπου ( ( ( u = v + w µ + (και εµµέσως ( µ v( = µ ( + µ ( ( + 8

και η w είναι λύση του προβλήµατος όπου w = w > > w( = g w ( = h w( = µ ( = ( = ( ( ( v( g g v h h v µ = µ και εµµέσως µ g µ h µ g Αναλύουµε περεταίρω την w ως = = = = = = έτσι ώστε και Τότε η ( ( ( w = w + w w = w > > w( = g w ( = h w ( = (Α w = w > > w( = w ( = w( = µ ( (Β ( = ( + ( + ( u v w w είναι λύση του αρχικού µας προβλήµατος Μένει να υπολογίσουµε τις w w Αλλά το πρόβληµα (Α είναι όµοιο µε αυτό που λύσαµε παραπάνω οπότε η λύση του έχει τη µορφή (9 w ( ( g ( g ( + h ( y dy ( ( g ( g ( + h ( y dy ( + + + Ω = + + Ω Οσον αφορά το πρόβληµα (Β ας ορίσουµε 9

και ( + µ µ µ ( = µ = ( µ + µ w = + + Τότε η w είναι λύση του προβλήµατος (Β και συνεπώς η λύση του αρχικού µας προβλήµατος είναι ( + µ u( = µ ( + µ ( ( + + µ + µ + ( g ( g ( + h ( y dy ( g ( g ( + h ( y dy + + + Ω + ( + + Ω Τέλος ας µελετήσουµε πάλι το πρόβληµα Cauchy: u = u u g u h = = > όπου gh είναι συνεχείς και ολοκληρώσιµες συναρτήσεις στο Mπορούµε να χρησιµοποιήσουµε το µετασχηµατισµό Fourier ως εξής: Προς στιγµήν σταθεροποιούµε τυχαίο > και παίρνουµε το µετασχηµατισµό Fourier της u ως προς : πξ i u ξ = u e d Από τις ιδιότητες του µετασχηµατισµού Fourier (βλέπε Κεφ έχουµε: u u = u ( γ u ( γ = ( γ ( π γ ( γ u( γ + 4 π γ u ( γ = d u i u = d 3

Για σταθεροποιηµένο γ η παραπάνω είναι µια γραµµική δε ης τάξης ως προς µε γενική λύση όπου A( γ B u ( γ A( γ cos( π γ B( γ sin( π γ = + γ είναι αυθαίρετες συναρτήσεις Λόγω των αρχικών συνθηκών έχουµε u γ = g( γ u ( γ = h ( γ οπότε προκύπτει Τελικά A ( γ = g ( γ B( γ g ( γ = π γ h ( γ u γ = g γ cos π γ + sin π γ πγ Παίρνοντας αντίστροφο µετασχηµατισµό Fourier ως προς γ (αν αυτό είναι εφικτό πχ αν οι g ( h ( γ γ είναι ολοκληρώσιµες ως προς γ στην πραγµατική ευθεία τότε έχουµε h ( γ πγ i u = g( γ cos( πγ + sin( πγ e dγ πγ Γίνεται αντιληπτό ότι η µέθοδος αυτή παρουσιάζει δυσκολίες όσον αφορά την αντιστροφή του µετασχηµατισµού Fourier 3

35 Μη οµογενείς εξισώσεις Θα αναζητήσουµε λύση στο ακόλουθο µη οµογενές πρόβληµα Cauchy Dirichle µε µη οµογενείς αρχικές και συνοριακές συνθήκες: u u = f ( > < < a u( = g u ( = h a u( = A( u( a = B( Προσαπαθούµε να ανάγουµε το πρόβληµά µας σε ένα ισοδύναµο πρόβληµα µε οµογενείς συνοριακές συνθήκες Αναζητούµε λύση της µορφής έτσι ώστε Εστω ( ( ( u = v + w ( = και v( a B( v A = v( = A( + ( B( A( a Τότε το πρόβληµά µας ανάγεται στο ακόλουθο πρόβληµα: ( w( w( a w w = f > < < a w = g w = h a = = όπου ( = ( ( g = g v( h h v ( f f v = και g g ( a h h ( a = = = = Εµπνεόµενοι από το ανάλογο οµογενές πρόβληµα της παραγράφου 34 υποθέτουµε ότι η λύση w είναι της µορφής nπ w( = w n n ηµ = a 3

Επιπλέον υποθέτουµε ότι η (γνωστή συνάρτηση f αναπτύσσεται σε σειρά ηµιτόνων ως προς nπ f( = f n n ηµ = a Aν λοιπόν θεωρήσουµε την περιττή επέκταση της f ως προς στο διάστηµα ( a και αν η f είναι ολοκληρώσιµη τότε υπολογίζουµε τη µοναδική ακολουθία συντελεστών f n από τη σχέση a nπ y f n ( = f ( y ηµ dy a a Με την επιπλέον υπόθεση ότι οι παράγωγοι της u µέχρι ης τάξης προκύπτουν από όρο προς όρο παραγώγιση της παραπάνω σειράς έχουµε: n π nπ ( ( ( n n n n ηµ = w = w w + w f = a a n π w n( + w n( f n( = a Λόγω των συνοριακών συνθηκών έχουµε: nπ w g w n n g = a nπ w h w n n h = a ( = ( ηµ = ( = ( ηµ = Χρησιµοποιώντας τη θεωρία των σειρών Fourier παίρνουµε a nπ y an: = wn( = g ( y dy a ηµ a a nπ y bn: = w n( = h ( y ηµ dy a a Προκύπτει λοιπόν το πρόβληµα αρχικών συνθηκών 33

π wn( = an = γνωστο w ( b γνωστο w n + wn n / a f n = n = n = το οποίο έχει µοναδική λύση για κάθε n = ως προς w n Ετσι Τελικά: nπ w( = w n n ηµ = a u( = A( + ( B( A( + w( a 36 Aσκήσεις Eπιλύστε το πρόβληµα Cauchy ( = ( ηµ u ( u u u = = Eπιλύστε το πρόβληµα Cauchy ηµ u ( u u = u = = 3 Επιλύστε το ακόλουθο πρόβληµα Cauchy Dirichle: u = u < < π > u( = ηµ u ( = ηµ ( π > u( = u( π = 4 Επιλύστε την κυµατική εξίσωση u = u µε αρχικές/συνοριακές συνθήκες της µορφής: 34

= ( π = u ( u u u = ηµ < < π > = 5 Επιλύστε το ακόλουθο πρόβληµα Cauchy Dirichle: u = u > 4 u( = u ( = ηµ 3 u( = 6 Επιλύστε το ακόλουθο πρόβληµα Cauchy Dirichle: u u = < < π > u( = u ( = π > u( = u( π = 7 Επιλύστε το ακόλουθο πρόβληµα Cauchy Νewmann: u = u < < π > u( = συν u ( = συν ( π > u( = u( π = 8 Επιλύστε το ακόλουθο πρόβληµα Cauchy Νewmann: u u = συν < < π > u( = u ( = π > u( = u( π = 35