ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ

Transcript

1 ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΡΑΣΗ - ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ - ΕΠΙΣΤΗΜΗ 'E to c 2 - Τ εύχο ς 6 (ET Τρίμηνο 1987: Απρίλιος, Μ άϊος, Ιούνιος) ΣΤΟ ΤΕΥΧΟΣ ΑΥΤΟ: Οι εκλογές στους Συνεταιρισμούς 65 Δ.θ. Πάνου: «Ο Κλήρος και οι Συνεταιρισμοί» 67 Κ.Λ, Παπαγεωργίου: «Συνεταιριστική Ιδεολογία.και «Εξουσίες» της Π Α Σ Ε ΓΕΣ» 71 Φ ωτεινής Θ. Τζωρτζάκη: «Παιδαγωγική θέση ικ«ν προσφορά του Σχολικού Σ υ νετα ιρ ισ μ έ» 75 Τ α Συνεταιριστικά στη Βουλή S0 Β. Λαμπροπούλου - Δημητριάδου: «Επίκαιρη Συνεταιριστική Νομοθεσία» 81 Χαρ. Παπαχρίστου: «Αγροτική Οικονομία ικαι Συνεργατισμός» 88 Το ενδια φ έρ ον. του : Συμβουλίου της Ευρώπης για τη Σ υνετα ιριστική Ανάπτυξη - Σύσταση 1004-/19S5 93 έσεις - Απόψεις 96 Εκείνοι που φεύγουν: Ιω άννης Αφεντάκης, Πέτρος Πρωτονοτάριος 100 Ο ρόλος του ΕΟ Μ Μ ΕΧ στην ανάπτυξη της Σ υνεργασίας των Μ ικρομεσαίων Επιχειρήσεω ν 103 Ν έα Β ι6λία 10S Η Ν έα Νομοθεσία για τους Συνεταιρισμούς (Ν. 1667/86) 110 Συνεταιριστικές Ειδήσεις απ* όλο τον κόσμο 119 Revue Cooperative «SINETERISTIKI PORIA» Cooperative Review 25, Koumoundourou str. - Athens Sommaire a page Table o f contents page 120

2 ΕΛΛΗΝΙΚΑ ΥΒΡΙΔΙΑ ΑΡΗΣ ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ ΑΘΗΝΑ σπέρνεις κω παίρ νεις β ϊΐλίίγκώίτϊ : βαντέχουνοκ;ncd'.yci:.^ β γεμίζουν τη ρόκα π<τ/τοτς ( ;? ütßv«πρασαρμίζοντοί ιΐ c.vr, τα 6 ; ο V-7UV κ?ί CT."1::; ;'; κτκν* ^]; ΤΑ ΥΒΡΙΔΙΑ ΑΡΗΣ, ΑΛΕΞΑΝΔΡΟΣ, Α0ΗΝΑ ΕΙΝΑΙ ΑΝΩΤΕΡΑ ΑΠΟ ΤΑ ΞΕΝΑ * ΓΙΑΤΙ ΔΗΜ1ΟΥΡΓΗ0ΗΚΑΝ ΕΙΔΙΚΑ ΓΙΑ ΤΙΣ ΕΛΛΗΝΙΚΕΣ ΣΥΝ0ΗΚΕΣ ;Vr<u: ico [>r~ τ:η rsrsy. tm u?pi~!a }:α.\χη;;:ί;;ΰύ Συμφέρουν Καρώλρϋ 27, Π λατεία Κ ο ρ α ϊ^όκη, m i 37 ΑΟήνπ, τη λ.: 51. «2l 2-Sl.-iC.0 i :, -ίλιγ,

3 ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΠΟΡΕΙΑ ΔΡΑΣΗ ΙΔΕΟ ΛΟ ΓΙΑ ΕΠΙΣΤΗΜΗ Τεύχος 6 ( Β ' Τρίμηνο 1987: Α πρ ίλη ς - Μαίος - Ιούνιος) ΟΙ ΕΚΛΟΓΕΣ ΣΤΟΥΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ ΟΥΣ Με αφορμή τις πρόσφατες αρχαιρεσίες ατούς Συνεταιρισμούς, η «Εταιρεία Φίλων του Συνεργατισμού» έκανε την ακόλουθη ανακοίνωση: «Η Εταιρεία των Φίλων του Συνεργατισμού», που έγκαιρα επισήμανε στο περιοδικό «Συνεταιριστική Πορεία» την ανάγκη -αποφυγής της κομματική; αναμέτρησης στις εκλογές των Γεωργικών Συνεταιρισμών και τις επιζήμιες συνέπειες αντίθετης τακτικής, με έκοηλη ανησυχία παρακολούθησε τη>ν ολοκληρωτική κομματικοποίηση των εκλογών που διεξήχθηκαν στους πρωτοβάθμιους Συνεταιρισμούς για την ανάδειξη διοικητικών οργάνων. Παρατηρήθηκαν έντονες παρεμβάσεις εξωτερικών παραγόντων και συνεχείς κομματικές αναμετρήσεις μεταφερόμενες με αλληλοσυγκρουόμενα στοιχεία στον τύπο για τη δημιουργία εντυπώσεων. Οι προσπάθειες αυτές, όχι μόνο δεν συμβάλλουν στην ανάπτυξη των Συνεταιρισμών, αλλά αντίθετα αποδυναμώνουν την εσωτερική συνοχή τους και κλονίζουν τη δύναμή τους και γι αυτό πρέπει ν* αποδοκιμάζονται από κάθε γνήσιο συνεταιριστή και από τη συνεταιριστική ηγεσία. Η κομματική αναμέτρηση, δεν έχει θέση μέσα στους Συνεταιρισμούς, γιατί είναι ξένη προς την αποστολή τους και την εύ-ν ρυθμη λειτουργία τους, ευνοώντας και ενθαρρύνοντας όσους αντι στρατεύονται το θεσμό, γιατί βρίσκουν την ευκαιρία να ξεφυτρώνουν έντεχνα από διάφορες και σκοτεινές πλευρές. Αν τα πολίτικα κόμματα δεν κατανοούν ή αδιαφορούν για τη μεγάλη ζημιά στον Συνεργατισμό που προκαλεί η παρέμβασή τους με τις συνεχιζόμενες προσπάθειες κομματικοποίησης των συνεταιριστικών οργάνων, η συνεταιριστική κίνηση με τους αρμόδιους παράγοντες και την ηγεσία της, αλλά και κάθε ειλικρινής συνεταιριστής, έχουν ιερό χρέος ν αντιδράσουν στη συνέχιση μιας τακτικής, που ζημιώνει ανεπανόρθωτα τι; Συνεταίριστιν.ές Οργανώσεις. Π «Εταιρεία των Φίλων του Συνεργατισμού», ως επιστημονικό - ιδεολογικό σωματείο, κάνει έκκληση στα όργανα που εκλέχτηκαν να ξεχάσουν την κομματική τους ένταξη και σαν γνήσιοι συνεταιριστές να προχωρήσουν στο εξής, με αποκλειστικό γνώμονα τη συνεταιριστική τους ιδεολογία, σε ευγενική άμιλλα, ώστε στη συνέχεια του εκλογικού αγώνα για τις δευτεροβάθμιες, τριτοβάθμιες Συνεταιρικές Οργανώσεις και τις Συνεταιριστικές Εταιρείες, ν αναδειχτούν στις διοικήσεις οι πιο άξιοι, για να ξαναβρεί η κίνηση το σωστό δρόμο στην ορθότερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση των μεγάλων προβλημάτων που την απασχολούν και απαιτούν ολοκληρωτική συνοχή, γιατί οι εχθροί της παραμονεύουν και η ευθύνη της ηγεσίας είναι μεγάλη. Η ζημιά που έγινε στη βάση ας μη συνεχιστεί». ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΓΜΒΟΓΛΙΟ 65

4 ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΛΙΠΑΣΜΑΤΩΝ A. E. Σωστή λίπ α νσ η σημαίνει: ΚΑΛΗ Φ ΠΟΙΟΤΗΤΑ και ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΕΝΤΡΙΚΕΣ ΥΠΗΡΕΣΙΕΣ Α Θ Η Ν Α : Κεφαλληνίας 46 & Πατησίων - Τ.Κ Τηλ T L X : SYEL GR ΥΠΟΚΑΤΑΣΤΗΜΑΤΑ Π Ε ΙΡ Α ΙΑ Σ : Κλαπανάρα 4 - Τ.Κ Τηλ T L X SYEL GR Θ Ε Σ Σ Α Λ Ο Ν ΙΚ Η : Τσιμισκή 33 ή Τ.Κ Τηλ. (031) T L X SYEL GR Κ Α Β Α Λ Α : Ομονοίας 54 - Τ.Κ Τηλ. (051) T L X SYEL GR Π Τ Ο Λ Ε Μ Α Τ Δ Α : Φιλίππου 1 - Τ.Κ Τηλ. (0463) TLX SY EL GR 66

5 Ο ΚΛΗΡΟΣ ΚΑΙ 01 ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ ΟΙ Με τη συμπλήρωση 2 χρόνων από το θάνατο του αείμνηστου Προέδρου της «Εταιρείας Φίλων του Συνεργατισμού» Δ.Θ. Πάνου, αναδημοσιεύουμε αποσπάσματα από ιδιαίτερης αξίας κείμενό του με τίτλο *0 Κλήρος και οι Συνεταιρισμοί», θέμα ιδιαίτερα επίκαιρο και -σήμερα. Το κείμενο γράφηκε το 1946 \ιζ την ευκαιρία που αποφασίστηκε τότε να διδάσκονται στις Εκκλησιαστικές Σχολές και συνεταιριστικές γνώσεις. Δημοσιεύτηκε στο περ. «II Φωνή των Συνεταιρισμών», Νοέμβριος 1946 σ. 181 επ. «... Ό Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ό ς είναι, ώ ς γνω στόν, ή κ α τ έξο χή ν ό ρ γ ά ν ω σ ις τω ν οίκονομ ικώ ς άσθενώ ν τά ξεω ν, τω ν π τω χώ ν, ά λ λ ά τίμ ιω ν κ α ί π ρ ο ο δευ τικ ώ ν ά τόμ ω ν, τ ά ό π ο ια έτπδιώ κουν δ ιά τή ς π ρ ο σ ω π ικ ή ς ένώ σ εω ς κ α ί σ υ ν ερ γ α σ ία ς τή ν βελτίω σιν τή ς θ έσ εώ ς τω ν έν τή κοινω νία. Δ εν είναι κ εφ α λ α ιο κ ρ α τικ ή έ π ιχ ε ίρ η σ ι^ δ π ω ς π.χ. ή άνώ νυμ ος έ τα ιρ ε ία,δπου τό κ εφ ά λ α ιον είν α ι τό κύριον ά ντικείμ ενον κ α ί οπού ή συμμετοχή δ ι ένάς ή πλειόνω ν μ εριδίω ν (μ έτο χω ν) είν α ι έλ ευ θ έρ α ε ις π ά ν τα ς, άρκεΐ νά εΐν α ι δια τεθειμ ένοι ν ά κ α τα β ά λ ο υ ν τή ν ά ξ ία ν το ϋ μ ερ ιδίο υ ϊν α ά ποκτήσουν κ α ί νομικήν ά π α ίτη σ ιν έπ ΐ τή ς περ ιουσία ς, ά λ λ ά κ α ί επ ί τή ς διοικ ή σ εω ς τ ή ς έ- τα ιρ εία ς. Ό συνετα ιρ ισ μ ός δέν ένδια φ έρ ετα ι τόσον δ ιά τό χ ρ ή μ α δσ ον δ ιά τή ν π ρ ο σ ω πικήν έρ γ α σ ία ν, τό ένδιαφέρον κ α ί τή ν π ρ ο θ υ μ ία ν σ υ ν α λ λ α γ ή ς τω ν σ υνετα ίρω ν μέ τήν σ υνετα ιρισ τική ν έπιχείρησιν. Α ί έκ τη ς σ υνετα ιρ ισ τικ ή ς έπ ιχειρ ή σ εω ς π ρ όσοδοι π ερ ιέρ χ ο ν τα ι μ ά λ ισ τα ε ις τ ά μέλη ά ν α λ ό γ ω ς τσο β α θ μ ο ύ τήςι σ υ ν ερ γ α σ ία ς τω ν μέ τον συνεταιρισμόν κ α ί τή ς χρ η σ ιμ οποιή σ εω ς τω ν έγκ α τ α σ τά σ εώ ν το υ κ α ί ο ύ χί ά να λ ό γ ω ς τή ς σ υμμετοχής α ύτω ν δ ιά κ εφ α λ α ίω ν ε ις τή ν συνετα ιρ ισ τικήν έπ ιχείρησιν. Ό σ υνετα ιρ ισ μ ός δέν είναι ό κ εφ α λ α ιο κ ρ ά τη ς έπ ιχειρ η μ α τία ς, ό ό π ο ιο ς π α ρ ά γ ε ι έμ π ο ρ εύ μ α τα δ ιά ν ά τ ά ρ(ξη ε ίς τήν ά γ ο ρ ά ν κ α ί ά ποκομίση κέρδη, δ ιά τ ά ό π ο ΐα κ α ί μόνον ένδια φ έρ ετα ι. Ε π ιζ η τ ε ί ά π λ ώ ς ν ά καλύψη ά ν ά γ κ α ς τή ς οικονομ ία ς τω ν μελώ ν του (πιστω τικός^ π ρ ο μ η θ ευ τικ ά ς κ λπ.) κ α ί ούχί ν ά π ρ α γ μ α το - ποιήση κέρδη. Ό σ υνεταιρισμός, τέλ ο ς, εΐν α ι κ α ί κ α λ λ ίτερ ο ς έρ γ ο δ ό τη ς διό τι δέν είναι Ενας κοινός έπ ιχειρ η μ α τία ς π ρ ό θ υ μ ο ς ν ά κ α τα κ ρ α τή σ η τήν υ π ερ α ξία ν τή ς έ ρ γ α σ ία ς το υ είς τή ν έπ ιχείρ η σ ίν του έρ γ α ζο μ ένο υ π ρ ο σ ω π ικ ο ϋ, ά λ λ α ντα μ είβ ει δ ικ α ίω ς τ ά ς ύπηρεσ ία ς, τ ά ς ό π ο ία ς π ρ ο σ φ έρ ει τούτο ε ίς τήν σ υνετα ιρισ τική ν έπιχείρησιν 'Η συνεταιριστική Ιδ εο λ ο γία π λ η σ ιά ζει π ερ ισ σ ότερ ον π ρ ο ς τον χριστιανισμόν, π α ρ ά ό κ α π ιτα λ ισ μ ό ς, διό τι επ ιδιώ κ ει τήν β ελτίω σ ιν τ ή ς ο ικ ο νο μ ικ ή ς θέσεω ς τω ν π τω χώ ν κ α ί δ ίδ ει ά π ά ντη σ ιν ε ίς τήν καθημερινήν π ρ ο σ ευ χή ν π ρ ό ς τόν Κ ύριον άφου δ ίδ ει τόν «έπιούσιον άρτον» ε ίς τόν π τω χό ν σ υνεταίρον κ α ί π ρ ο ετο ιμ ά ζει μ ία ν νεαν κοινω νίαν έμπνευσμένην ά π ό τή ν ιδέα ν «ό κ α θ έν α ς γ ιά δ λ ο υ ς κ α ί δ λ ο ι γ ιά τόν καθένα» π ο ύ εΐν α ι τό βάθρσν κ α ί ή σ η μ α ία τή ς σ υνετα ιρ ισ τικ ή ς κινήσεω ς. Τό χ α ρ α κ τη ρ ισ τικ ό ν π ρ ά γ μ α τ ι γ ν ώ ρ ισ μ α το υ σ υνετα ιρ ισ μ ού εΐναι ή ά λ λ η λ έγ - γ υ ο ς εύθύνη τω ν συνεταίρω ν, ή α λληλοβοήθεια, ή π ρ ο θ υ μ ία τ ή ς θ υσία ς δ ιά τόν συμπολίτην, τόν σ υ γχω ρ ια νόν, πού ε ΐν α ι μ έλ ος του συνεταιρισμοο. Ε ΐνα ι ή π ρ α γ μ α το π ο ίη σ ή τή ς βα σ ικ ή ς ά λτρ ο υΐσ τικ ή ς ιδ έ α ς του ν ά ζή κ α θ είς δ ιά τόν ά λλ ον. *0 Ί η σ ο υ ς Χ ριστός εΐναι έκ εινο ς π ο ύ έδ ίδα ξε τή ν α γ ά π η ν π ρ ό ς τό ν πλησίον, έξεδίω ξε το ύ ς έμ π ο ρ ο υς έκ το υ Ν αου κ α ί διεδή λω σεν δ τ ι δέν μ π ο ρεί ν ά ύπηρετή τι,ς σ υ γ χ ρ ό ν ω ς κ α ί τόν θ ε ό ν κ α ί τόν Μ αμω να. Ά λ λ α ύ τα ί ά κ ρ ι^ ώ ς εΐν α ι α ί ά ρ χ α ί κ α ί έπ ιδ ιώ ξεις του συνεταιρισμ ού, ώ στε δ ικ α ίω ς έλέχθη δ τ ι «είς τόν συνεταιρισμόν 67

6 á. Θ. H ív o u: 0 Κλήρος y a t οι Συνειαίριομοί είν α ι εύκολώ τερ ον ν ά εΐναι κ α νείς Χ ρισ τιανός π α ρ ά ε ις μ ία ν έπ ί κ ερ δ ει οικονομίαν». *Η κ α τά λ υ σ ις ή το ύ λά χισ τό ν ό π α ρ α γ κ ω ν ισ μ ό ς το ύ συνάγω νισμοο κ α ί τή ς κ ερ δοσκοπία ς έκ τη ς σημερινής» σ υ ν α λ λ α κ τικ ή ς ο ικ ο νο μ ία ς είναι ή έπ ιδίω ξις του σ υνετα ιρ ισ μ ούt ό ό π ο ιο ς ζη τεί έπ ίσ η ς ν α π α τά ξ η τό ν έγω ϊσ μ ό ν ε ίς τόν οικονομ ικόν 6 (ον ϊν α κ α ί έκ εΐ έπ ικ ρα τή σ ουν ίδ έα ι π λ έο ν ά νθρω π ισ τικ α ί, ΰ π ω ς είν α ι ή α λ λ η λ ο βοήθεια, ή φ ιλ α λ λ η λ ία, ή θυσ ία δ ιά τό ν πλη σίον. Ό έγω ΐσ μ ό ς φ α ίνετα ι δ τι είναι φυσικόν χ α ρ α κ τη ρ ισ τικ ό ν το υ άνθρώ που, ά λ λ ά δύ να τα ι ν ά π α τα χ θ η δ ιά τ ή ς δ ιδ α σ κ α λ ία ς y το ϋ π α ρ α δ ε ίγ μ α τ ο ς, τή ς η θικ ή ς έξυψ ώ σεω ς, τοο π ολιτισμού, ά ντικ α θ ι. στά μ ενος ά π ό τη ν ή θικ ώ ς ά νω τέρ α ν ά λτρ ουϊσ τικ ή ν ά ρ χή ν. Π ρ ά γ μ α τι, ό συνετα ιρισμός ά π ο τελ εΐ μέσον π α ρ α γ κ ω νισ μ ο ΰ του έγωϊσμοο κ α ί έπ ικ ρ α τή σ εω ς άνθρω πισ τικω τέρ ω ν ά ρχώ ν. Ά λ λ ά κ α ί τόν έμφυτον έγω ϊσ μ ό ν ά κόμη του ά νθρώ π ου κ ο λ α κ εύ ει ό συνετα ι ρ ισ μ ό ς διό τι ή ά λ λ η λ ο β ο ή θ εια δέν έχ ε ι τόν μ ειω τικόν χ α ρ α κ τ ή ρ α τ ή ς έξω θεν βοήθεια ς, τή ς έξ α ρ τή σ εω ς έκ τή ς κ α λ ή ς δια θ έσ εω ς το υ ά λλου, π ρ ό ς τό ν όποιον ά να γ- κ α σ τίκ ώ ς α π ο τείνετα ι ε ίς δυσκόλους σ τ ιγ μ ά ς ό π τ ω χ ό ς ϊν α όρθοποδήσ η. Ε ίς τόν συνετα ιρισμόν β οηθεϊ ό Μνας τό ν ά λ λ ο ν κ α ί οϋτω ικ α νο π ο ιείτα ι ψ υ χικ ω ς κ α ί ό λαμβάνω ν κ α ί ό π α ρ έ χ ω ν χ ε ΐρ α βοηθέία ς. Ε ίς τήν π ρ ώ τη ν π ερ ίπ τω σ ιν διό τι ιό λ α μ β ά νω ν, ό ό π ο ιο ς ά λ λ ο τε έδοήθησε κ α ί α ύ τό ς μέ τη ν σ ειρ ά ν του τόν βοηθοοντα, δέν έχει τό α ίσ θ η μ α τή ς κ ατω τερότητας, τ ή ς έξ α ρ τή σ εω ς κ α ί δέν θ ά θ ίγ ε τ α ι ε ις τόν έγω ϊ- σμόν του. Ε ίς τή ν δ ευτέρ α ν π ερ ίπ τω σ ιν Ικ α νο π ο ιείτα ι ό έ γ ω ΐσ μ ό ς του π α ρ έχο ντο ς ά λτρ ουϊσ τικ ή ν β οήθεια ν άφοΰ κ α ί ό έ γ ω ΐσ μ ό ς φ α ίνετα ι σ τι ά π ο τελ εΐ τήν δαθυτέρα ν ρ ίζα ν το υ άλτρουϊσμοο. Ά π ό ό λ ο υ ς το ύ ς θ ια σ ώ τα ς του σ υνετα ιρισ τικού θεσμού έτονίσθη δ τ ι ή σ υνεταιριστική ό ρ γ ά ν ω σ ις δέον ν ά θεω ρηθη ώ ς ν ά νώ τερον οικ ονομ ικόν σύστημα, τοο οποίου ά ξ ιζ ε ι ή έπ έκ τα σ ις ό χι μόνον ά π ό τή ς κ α θ α ρ ώ ς οικ ονομ ική ς άπόψ εω ς, ά λ λ ά κ α ί ά π ό ά π όψ εω ς ή θικ ή ς. Ο ί σ υνετα ιρ ισ τα ί πιστεύουν δ τι ο ί σ υνετα ιρισ μ οί κ α λ ο ύ ντα ι ό χ ι μόνον ν ά π ρ οσ φ έρουν ο Ικ ονομ ικ ά όφέλη είς τά μέλη τω ν κ α ί έμ μ έσ ω ς ε ίς όλόκληρον τή ν κ ο ιν ω ν ία ς ν ά α ύξήσουν τόν έθνικόν π λ ο ύ τον κ α ί ν ά κατα νείμ ουν τούτον δικαιότερον, ά λ λ ά κ α ί ν ά έμ π οτίσ ουν τόν οικονομικόν fiíov μέ ά ρ χ ά ς συμφώ νους π ρ ό ς τ ά α ιτή μ α τα κ α ί π ρ ο σ τ α γ ά ς τή ς ήθικής. Έ κ ε ΐ ΰπου ά να π τύσ σ ετα ι ή συνετα ιριστική κίνησις κ α τ ά φυσικόν λ ό γ ο ν έκπ η γ ά ζο υ ν έ ξ α ύ τη ς ή θ ικ α ί έπ ιδ ρ ά σ εις έπ ί τή ς ο λ η ς οικ ονομ ία ς. Χ άρις εις τη ν δράσιν τω ν συνεταιρισμώ ν έπ α τά χθη ή το κ ο γ λ υ φ ία, έπ εβ λή θη σ α ν ή θικ ώ τερ α ι ά ρ χ α ί κ α τά τήν έμ π ο ρ ία ν τω ν π ρ ο ϊό ντω ν (νόθευσιςι τω ν τρ ο φ ίμ ω ν, χρ η σ ιμ ο π ο ίη σ ις λιποβαρώ ν σ τα θμώ ν κ λπ.) κ α ί παρηγκω νίσθησοα/ τ ά κοινω νικά π α ρ ά σ ιτα. Έ π ετεύ χ θ η ό εύθη νός δα νεισμός, ή τ ο ις μ ετρ η το ΐς π ρ ο μ ή θ εια τω ν εΐδ ώ ν π ρ ώ τη ς ά ν ά γ κ η ς, ή έξ εύ ρ εσ ις εύθηνής κ α ί ά νθρω π ινη ς κ α το ικ ία ς, ή το ι άτποκατεστάθη μ ία νοικοκυρευμένη οικ ια κ ή ο ίκ ο νο μ ία κ α ί μ ία π ερ ισ σ ότερ ον ήθικοκοινω νική δια β ίω σ ις, ένώ διά τή ς ό ρ γ α ν ώ σ εω ς τω ν ά τόμ ω ν ο ί π ρ ό τερ ο ν ά π ο με μονω μένοι π α ρ α γ ω γ ο ί ή καταναλ ω τα ί ήνώ θησαν, έξη σφ άλισ α ν κ α ί έθελτίω σ αν τήν ή θικήν τω ν θέσιν. Δ έν εΐν α ι ΰθεν τυ χ α ΐο ν τό γ ε γ ο ν ό ς ό τι ά π ό μ έρους δια κ εκ ρ ιμ ένω ν θεω ρητικώ ν τω ν σ υνετα ιρισ μ ώ ν, ό π ω ς ό Β. WILLIAM KING, JOSEPH MAZZINI, F. W. RAIFFEISEN, ED. DE BOIVE κ λπ. έτονίσθη Ιδ ια ιτέρ ω ς ή σ υ γ γ έ ν ε ια τω ν σ υνετα ιρισ τικώ ν ά ρ χώ ν μέ το ύ ς κ α νόνα ς τή ς χ ρ ισ τια ν ικ ή ς Ε κ κ λ η σ ία ς, είν α ι δέ γνω σ τό ν κ α ί έκ τη ς β ιο γ ρ α φ ία ς του FASSBENDER π ο ια θρη σ κ ευτικότης, πόσον χρ ισ τια ν ικ ό ν α ίσ θ η μ α κ α τ ε ίχ ε τόν π α τ έ ρ α τω ν γ ε ω ρ γ ικ ώ ν π ισ τω τικ ώ ν σ υνετα ιρισμώ ν RAIFFEISEN. (Στη συνεχεία αναφερεται στη συνεταιριστική δραστηριότητα των αποκαλούμενων «Χριστιανών σοσιαλιστών» στην Αγγλία. Ιναι συνεχίζει) : Σ η μ α ν τικ α Ι π ρ ο σ ω π ικ ό τη τες τή ς σ υνετα ιρ ισ τικ ή ς κινήσεω ς ό λ ω ν τω ν χ ω ρ ώ ν ύπήρξα ν κλη ρ ικοί. Ο ϋτω ά π α ντώ μ εν ε ις τήν Ιρ λ α ν δ ία ν τόν κ α θ ολικόν ιερ έα FIN- LAX, ε ίς τήν γ ε ω ρ γ ικ ή ν σ υνετα ιρισ τική ν κίνησιν τη ς Γ ερ μ α νία ς το ύ ς εύ α γ γ ε λ ικ ο ύ ς ιερ είς A. MEÏENSCHEIR, ERWIN GROS κ α ί ά λ λ ο υ ς, ε ις τήν α ύ σ τρ ια κ ή ν ώ ς Γενικόν 68

7 Δ. θ. Πάνου: Ο Κλήρος και οι 2ϋνετχφιομοΕ Δ ιευθυντήν' τή ς Σ υ ν ο μ ο σ π ο νδία ς γ ε ω ρ γ. σ υνετα ιρισ μ ώ ν τύ που RAIFFEISEN, τόν Α ρ χ ιε ρ έ α RANCH IN GER. E ig τη ν ίτα λ ικ ή ν σ υνετα ιρισ τική ν κίνησιν εΐν α ι γ νω σ τό τό δ ν ο μ α του κ α θολικού Ιερ έω ς DR. CBRUPTI, ε ίς τη ν π ο λω νικ ή ν τοϋ κ α θολικού Ιερέω ς WORJONNECK, είς τήν ρω σσικήν το υ όρθοδόξου Ιερ έω ς ALFEROF. Ε ίτε κ α θ ο λ ικ ό ς είτε δια μ α ρ τυρόμ ενος, ό Κ λήρος ο λ ω ν τω ν χ ω ρ ώ ν ένδιεφέρθη δ ιά το ύ ς σ υνετα ιρισ μ ούς κ α ί ιδία το ύ ς γ ε ω ρ γ ικ ο ύ ς π ισ τω τικ ο ύ ς, οί ό π ο ιο ι ά σ φ ά λ ω ς μ έ γ α μ έρος τ ή ς επ ιτυ χούς ά να π τύ ξεώ ς τω ν όφ είλουν ε ίς αυτόν, δ π ω ς ε ις τήν Ιτ α λ ία ν, Γ α λλία ν, *Ισ πανίαν, Ο υ γ γ α ρ ία ν κλπ. Τ ά α νω τέρ ω έκ τεθ έντα κ α θ ώ ς κ α ί τ ά ά να ψ ερ θέντα π α ρ α δ ε ίγ μ α τ α μ ά ς πείθουν ΰθεν 0τι κ α ί π α ρ ή μ ΐν σημαντικ ός δύ να τα ι ν ά είν α ι ιό ρ ό λ ο ς του Κ λήρου ε ίς τήν οικονομ ικήν καί ή θικ οπλαστική ν ά νά π τυ ξιν το υ π λη θυσμού κ α ί ιδ ία το υ γ ε ω ρ γ ι κού. Ό ίερ εύ ς το υ χω ρ ίο υ, κ α λ λ ίτερ ο ν ΐσ ω ς π α ν τό ς ά λ λ ο υ γ ν ω ρ ίζ ω ν τ ά ς (Μ άγκας ένός έκ ά σ του, τήν δεινήν ά π ό π ά σ η ς ά π όψ εω ς κ α τά σ τα σ ιν ό λ ο κ λ ή ρ ω ν π εριφ ερειώ ν, δέν δύ να τα ι νά μείνη α σ υγκ ίνη το ς, ν ά μή θελήση σ υμ π α θώ ν κ α ί συμπονώ ν το ύ ς συνανθρώ πους του, τό ποίμ νιόν του, ν ά ά να μ ιχθή έ ν ε ρ γ ώ ς ε ίς τή ν διοίκησιν κ α ί τήν λ ε ιτο υ ρ γ ία ν του συνεταιρισμού τού χω ρ ίο υ του. Ε ίνα ι ά μ έτρ η το ν τό κΰρος, τό όποιον δύ να τα ι νά προσδώ ση κ α τ αύτόν τό ν τρ ό π ο ν ε ίς τή ν κίνησιν, ά λ λ ά κ α ί ή συμβολή του ε ίς το ύ ς συνετα ιρ ισ μ ούς μ α ς οπου σ π α νίζουν τ ά μ ορφ ω μ ένα ή γ ε τ ικ ά στελέχη. Ε κ κ λ η σ ία, Σ χο λ εΐσ ν, Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ό ς - Π α π ά ς, Δ ά σ κ α λ ο ς, Σ υ ν ε τα ιρ ι στής, α ύτοί μ πορούν νά μορφώ σουν τό χω ρ ιό. Δ έν δύνα ντα ι ν ά εύσταθήσουν τυ χόν ένδοια σμοί έκ μέρους του Κ λήρου π ε ρ ί μή σκοπίμου ά ν α μ ίξ εώ ς του ε ίς ζη τή μ α τα π ρ α κ τικ ή ς π ο λ ιτικ ή ς, άφοΰ έπ α νειλη μ μ ένω ς ό Κ λή ρος μαςι ελ α δ ε κ α ί λ α μ β ά ν ει θέσιν ά π ένα ντι ά λ λ ω ν θ εμ ά τω ν (κοινω νικώ ν, γ λ ω σ σ ικ ώ ν κ λ π.). Ε ξ ά λ λ ο υ κ α ί ό Κ λήρος μ α ς έχει νά ώ φεληθή έκ τή ς σ υ ν ερ γ α σ ία ς του μ ετά τω ν συνεταιρισμώ ν, Π λήν τ ή ς ίκανοποιή σ εω ς κ α ί τή ς χ α ρ ά ς έκ τή ς δ η μ ιο υ ρ γ ικ ή ς του έ ρ γ α σ ία ς τεινούσ η ς είς τη ν δελτίω σ ιν τ η ς θέσεω ς τω ν ά γ ρ ο τ ώ ν μ α ς κ α ί κοινωνικ ώ ς κ α ί ή θικ ώ ς, θ ά κερδίση κ α ί ε ίς κ ύρος κ α ί ε ίς σ υ μ π ά θ εια ν κ α ί ε ίς σεβασμόν, θ ά κερδίση τ ά ς ψ υ χά ς του ποιμνίου του, ίδ ία σήμερον δπ ο υ π ο λ λ ά είν α ι τ ά (Απολωλ ό τα π ρ ό β α τα, θ ά έξυψωθή ετι π ερισσότερον ε ίς τή ν κ α ρ δ ία ν ο λ ω ν μ α ς ο τα ν π α ύ ση ό Κ λήρος μ α ς ζώ ν έν σχετική α πομονώ σ ει π ρ ο σ η λω μ ένος είς τή ν τυ π ικ ή ν πολλ ά κ ις εξ ά σ κ η σ ή το υ ίεροΰ του έ π α γ γ έ λ μ α τ ο ς, τω ν στενώ ν λ ειτο υ ρ γ ικ ώ ν του κ α θηκόντω ν κ α ί ά να π τύξη δρασιν π λέο ν άνθρω πιστικήν. Δ ιό τι Εχει ύποχρέω σ ιν ό Κ λήρος μ α ς ν ά διδ ά σ κ β τ ά ς χ ρ ισ τια ν ικ ά ς ά ρ χ ά ς δ χ ι μόνον ά π ό το υ ά μ β ω νος, ά λ λ ά κ α ί νά είσ ά γ η τ ά ς Ιδ έα ς κ α ί ά ρ χ ά ς α ύ τά ς ε ίς τή ν π ρ α κ τικ ή ν, ν ά φροντίζη δ ιά τή ν διά δοσιν κ α ί π ρ α κ τικ ή ν έφ α ρ μ ο γ ή ν τω ν. Ά λ λ ά- κ ρ ιβ ώ ς ό συνετα ιρ ισ μ ός είναι τό σ χολεΐον έφ α ρ μ σ γ ή ς τή ς χρ ισ τια ν ικ ή ς δ ιδ α σ καλία ς». Μη ξεχνάτε να εμβάσετε την ετήσια εισφορά σας για το περιοδικό. Σ τηρίζεται αποκλειστικά σ αυτήν.

8 ΑΓΡΟΤΙΚΗ - Τ Ρ Μ ί κ Ζ ^ - φτιάχνει το σήμερα χτίζει το αύριο! Η Αγροτική Τράπεζα σήμερα, υλοποιεί τα σνοιρα και τις ελπίδες του λαού μας. Η προοπτική μιας Ελλάδας οικοδομικά και πολιτιστικά αναπτυγμένης είναι κυριαρχικός στόχος της Αγροτικής Τράπεζας. Για την επιτυχία του στόχου αυτού η Αγροτική Τράπεζα κινεί, χωρίς/ κερδοσκοπική αντίληψη, τα χρήματα όλων μας, δυναμικά και αποδοτικά για όλους τους Έλληνες. Έται, η Αγροτική Τράπεζα εκσυγχρονίζει και Βιομηχανοποιεί την παραδοσιακή γεωργική παραγωγή. Ιδρύει Συνεταιριστικές Βιομηχανίες που τις στελεχώνει με ειδικούς, ενώ παράλληλα παρέχει προηγμένη τεχνολογική στήριξη και χορηγεί δάνεια με νέα Αντίληψη για την Αγροτική Πίστη. Αλλά η συμμετοχή της και σε άλλους παραγωγικούς τομείς της δημόσιας ζωής της χώρας είναι σημαντική και ουσιαστική, όπως σημαντική και ουσιαστική είναι η παρέμβασή της και στον αγώνα για την πολιτιστική ανάπτυξη της χώρας. Αυτή είναι η Αγροτική Τράπεζα, σήμερα! ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΤΡΑΠΕΖΑ ΕΛΛΑΔΟΣ

9 ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΙΔΕΟΛΟΓΙΑ ΚΑΙ «ΕΞΟΥΣΙΕΣ» ΤΗΣ ΠΑΣΕΓΕΣ Του Κ. Λ. Π Α Π Α Γ Ε Ω Ρ Γ ΙΟ Υ Ανάμεσα στις αρκετές ιδιαιτερότητες τη; συνεταιριστικής κίνησης, τοποθετείται και η εξάρτηση1του συνεταιριστικού οικοδομήματος από τον πρωτοβάθμιο τοπικό συνεταιρισμό. Ο π ρωτο οάθμ ιος συ νεταιρισμ ό ς αποτελεί το -πρωτογενές σημείο λήψεως αποφάσεων, που juz την έμμεση- αντιπροσωπευτική διαόικασία με τα φέρονται προς λειτουργικά υπιερκείμενκ συνεταιριστικά, όργανα, τα οποία όμως, ως προς τη διαδικασία χάραξης κατευθύνσεων, αποτελούν όργανα υποκείμενα στη βούληση των πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών. Οι κατευθύνσεις που χαράζουν χαι οι αποβάσεις που παίρνουν, δεν αποτελούν παρά τη συνισταμένη της βούλησης των μελών τους. Οι συνεταιριστικές οργανώσεις «ανώτερου» βαθμού (Ενώσεις, Κεντρικές Ενώσεις, Συνεταιριστικοί Οργανισμοί, IIΑΣΕΓΕΣ) οεν διαθέτουν δική τους αυτόνομη βούληση άλλη από τη συλλογική βούληση των μελών τους. Ουσιαστικά είναι οι αποδέκτες και οι εφαρμοστέ; της βούλησης της πλειοψηφίας των μελών τους, βούλησης που έχει αφετηρία, στον πρωτοβάθμιο συνεταιρισμό. Αυτή η διαφορά είναι σημαντική σε σύγκριση τόσο με τις ιδιωτικές όσο και με τις δημόσιε; επιχειρήσεις, με τις οποίες μπορεί να υπάρχουν φαινομενικές ομοιότητες ως προς την περιφερειακή -διάρθρωση. Μια ιδιωτική επιχείρηση με 'περιφερειακές μονάδες, έχει τήν κεντρική διοίκησή της, όπου παίρνονται οι αποφάσεις και διαβιβάζονται στις περιφερειακές μονάδες προς εφαρμογή. Το ίδιο συμβαίνει με τις δημόσιες και ημιοημόσιες επιχειρήσεις και φορείς προσφοράς υπηρεσιών (π.χ. Τράπεζες). Οι βασικές αποφάσεις παίρνονται στο κέντρο, εκτός από εκείνες που έχουν εκχωρηθεί από το κέντρο στις περιφερειακές μονάδες ή υποκαταστήματα. Η μοναδικότητα των συνεταιρισμών έγκειται στο ότι οι αποφάσεις παίρνονται στην περιφέρεια, ενώ το κέντρο αποτελεί το ενιαίο σημείο συντονισμένης έκφρασης της συνισταμένη: των περιφερειακών αποφάσεων. Αντίθετα, στις ιδιωτικές και δημόσιε; επιχειρήσεις γίνεται, στην καλύτερη περίπτωση, λόγος για αποκεντρωμένη διοίκηση, που συνεπάγεται εκχώρηση ορισμένων διοικητικών αρμοδιοτήτων από το κέντρο προς την περιφέρεια. Η διαφορά αυτή -είναι εμφανής από το γεγονός ότι στους συνεταιρισμούς είνα;ι -δυνατή η απρόσκοπτη λειτουργία πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών και όταν δεν υπάρχει ανώτερου βαθμού οργάνωση, ενώ 'στ:; ιδιωτικές και τις δημόσιες επιχειρήσεις -δεν νοείται η ύπαρξη παραρτήματος, υποκαταστήματος ή περιφερειακής μονάδας χωρίς κεντρική διοίκηση. Έτσι, ενώ από το 1900 λειτουργούσαν πρωτοβάθμιοι συνεταιρισμοί, μόλις το 1917 ιδρύθηκε η πρώτη Ένωση συνεταιρισμών (Καλαμάτας) και το 19Β5 η ΠΑΣΕΓΕΣ. Σε 'αντιδιαστολή, η ATE ιδρύθηκε το 1929 και κάθε υποκατάστημα ιδρύθηκε μετά την ημερομηνία αυτή, με απόφαση! της διοίκησής της. Μια πρόσθετη ιδιαιτερότητα των συνεταιρισμών, που πηγάζει από τον ίδιο το θεσμό και από το θεμέλιο της ιδεολογίας του, που κατοχυρώνει την ελευθερία εισόδου και εξόδου των μελών, αναφέρεται στο δικαίωμα του μέλους (συνεταιρισμού) να μετέχει ή όχι σε ανώτερου βαθμού συνεταιριστική οργάνωση. Ό πω ς το φυσικό πρόσωπο είναι ελεύθερο να γίνεται μέλος ή όχι στο συνεταιρισμό, έτσι και ο συνεταιρισμός αποφασίζει να- γίνει ή όχι -μέλος σε ανώτερου βαθμού συνεταιριστική οργάνωση, αν και στην περίπτωση αυτή η αποδοχή του θεσμού της συνεργασίας συνt π άγεται και την προέκτασή του μ έχρ ι το εθνικό και το 'διεθνές ακόμη επίπεδο, εφόσον η προέκταση αυτή προορίζεται να διευρύνει τα προσδοκώμενα οφέλη. Συναφής είναι η έκτη από τις διεθνείς: συνεταιριστικές αρχές, δηλ. της συνεταιριστικής 71

10 Ιί. Α. Πα;;αγεωργίου: ΣυνετΛίριατική ιδεολογία και «εξουσίες:? της ΠΑΪΕΓΕΣ συνεργασίας (1 ), τεοο όμως δεν αίρει την εθελοντικότητα της συνεργασίας, αφού εξ ορισμού η συνεργασία δεν μπορεί ν -αποστερηθεί το στοιχείο της εθελοντικότητας (2). Λογικό επακόλουθο της συλλογιστικής αυτής είναι και το γεγονός, ότι οι συνεταιρισμοί -συμμετέχουν μόνο σε συνεταιριστικές οργανώσεις ανώτερου βαθμού, αν προσδοκούν να εξυπηρετήσουν με τον τρόπο αυτόν καλύτερα τα συμφέροντα των μελών τους χαι των κοινωνιών τους, σύμφωνα με την έκτη διεθνή συνεταιριστική αρχή. Οι ιδιομορφίες αυτές του συνεταιριστικού θεσμού, δεν έχουν ληφθεί επαρκώ: υπόψη από το νόμο 1541) 85. Ορισμένες σχετικές περιπτώσεις αναφέρονται στη συνεχεία, ως σημεία εκτροπής από τη συνεταιριστική ιδεολογία, ανεξάρτητα αν στο μεταξύ πρακτικές δυσκολίες οδήγησαν σε τροποποιήσεις του νόμου. Το άρθρο 63 του νομού 1541)85 ορίζει ότι από τις συγχωνεύσεις συνεταιρισμών και ενώσεων, που επιβάλλει ο νόμος, επιτρέπονται εξαιρέσεις ύστερα από αιτιολογημένη απόφαση της ΠΑΣΕΓΕΣ. Ως ΠΑΣΕΓΕΣ, στην περί πτώση αυτή ο νομοθέτης θ'εωρεί το Διοικητικό Συμβούλιο της ΠΑΣΕΓΕΣ, αφού και από τα δικαστήρια- δεν αμφισβητήθηκε η αρμοδιότητα του σύμφωνα με το άρθρο 63 του Γ/όμ:^(3)) Σ την πιερίπτωιση αυτή, η ΙΙΑΣΕΓΕΣ, σε αντίθεση προς το ρόλο της ως εκφραστή της συνισταμένης των βουλήσεων των μελών της, αποκτά δική της βούληση. Και από εντολοοόχος μεταβάλλεται σε εντολεα έναντι των μελών της, αφού κρίνΐί και αποφασίζει για λογαρ'ΐασμό τους. Ούτε ακόμη η γενική συνέλευση της ΠΑΣΕΓΕΣ Βα μπορούσε με τη διαδικασία της πλειοψηφίας, να αποφασίσει για τη διάλυση μέσω συγχώνευσης ενός από τα μέλη της, γιατί αυτό θα συνιστούσε αλλοτρίωση του δικαιώματος των μελών μιας συνεταιριστικής οργάνωσης να αποφασίζουν για τη σύσταση και τη διάλυση της οργάνωσής τους. II έννοια της εκ των άνω προς τα κάτω (από την κεντρική προς την τοπική οργάνωση) δομής της εξουσίας 'δεν ισχύει για τους συνεταιρισμούς, όπως εξηγήθηκε στα προηγούμενα. Σύμφωνα με την αρχή της εθελοντικότητας στους συνεταιρισμούς, σε περίπτωση που κάποιος συνεταιρισμό: θεωρεί ότι θίγεται σοβαρά από αποφάσεις π.χ. μιας Ένωσης Συνεταιρισμών, μπορεί να αποχωρήσει, οπότε οι σχετικές αποφάσεις δεν τον 'επηρεάζουν. Αντίθετα με τις ρυθμίσεις του νόμου 15-41) 85 και μετά την αποχώρηση οι αποφάσεις της ΠΑΣΕΓΕΣ για κάθε βαθμού συνεταιριστική οργάνωση εξακολουθούν να ισχύουν. Αν π.χ. μια Ένωση Συνεταιρισμών, που, σύμφωνα με το νόμο, όφειλε να συγχωνευθεί με μια ά,λλη, αποχωρούσε από την ΠΑΣΕΓΕΣ, η αποχώρησή της αυτή δεν θα μετέβαλλε κατά τίποτε την υποχρέωσή της (με το αρχικό καθεστώς του νόμου 1541/85 τώρα βλ. «Συνεταιριστική Πορεία» τ. 5 /8 7 σελ. 26 παρ. ) αν η ΠΑΣΕΓΕΣ απέρριπτε αίτηση της Έ νωσης, να εξαιρεθεί. Αυτό γιατί η σχετική εξουσία, που δόθηκε από το νόμο στην ΠΑΣΕΓΕΣ, δεν στηριζόταν στη θέση της ως κορυφαίας συνεταιριστικής οργάνωσης, δεν πήγαζε από το καταστατικό της που είχαν αποδεχθεί τα μέλη της και το οποίο επομένως είχε ισχύ μόνο μεταξύ των μελών, αλλά αποτελούσε παραχώρηση οιονεί δημόσιας εξουσίας προς την ΠΑΣΕΓΕΣ. Έτσι, στην περίπτω ση: αυτή, η ΠΑΣΕΓΕΣ ενεργούσε ως ημικρατικος οργανισμός και όχι ως κορυφαία συνεταιριστική οργάνωση. Αρμοδιότητα απέκτησε εκ μ ετα οιβάσ εω ς από το Δημόσιο (3). Η ίδια η ΠΑΣΕΓΕΣ δεν θα έπρεπε να αποδεχθεί αυτόν το ρόλο, που βρίσκει απόλυτη αντιστοιχία στη μεταβίβαση αρμοδιοτήτων στην ΕΣΣΕ (Εθνική Συνομοσπονδία Συνεταιρισμών Ελλάδας) κατά την περίοδο της δικτατορίας 5Γε- 72

11 Κ. Α. Π απαγεω ργίοικ Συνεταιριστική ιδεολογ-ία και «εξουσίες* της ΪΙΑ2ΕΓΕ-Σ ταξά (4), αφού ο ορθό; προορισμός της είναι να αποτελεί όργανο εφαρμογής των αποφάσεων των συνεταιρισμών καί όχι του Κράτους. Έ να δεύτερο σημείο, -στο οποίο η ΠΑΣΕΓΕΣ αναλαμβάνει δημόσια εξουσία, είναι στον ααβορισμό της ημερομηνίας διεξαγωγής των αρχαιρεσιών στις κάθε βαθμού συνεταιριστικέ; οργανώσει;. Ούτως ή άλλω; ο 'καθορισμό; μιας συγκεκριμένης ημερομηνίας ή περιόδου για -η διεξαγωγή αρχαιρεσιών είναι αντίθετο; προς τη φύστ/ των συνεταιριστικών οργανώσεων, που σύμφωνα με το Σύνταγμα αυτοδιοικούντχι ν,α: οφείλουν να διεξάγουν αρχαιρεσίες όταν προκύψει ανάγκη ή όταν λή ξει η θητεία των συμβουλίων τους. Ε'.δ'.-κότερα η Π ΑΣΕΓΕΣ όφειλε να μην αποδεχθεί αυτή την υποχρέωση για τον πρόσθετο λόγο ότι είχε συνδεθεί με παράταση θητειών οργάνων διοίκηση; των συνεταιρισμών που θα είχαν λήξει (άρθρο 7 6 ). Στην πράξη, η αχτάσταση που διαμορφώθηκε είναι για δύο λόγους αντίθετη προς τη συνεταιριστική ιδεολογία, έστο) και αν είναι σύμφωνη με το γράμμα του νόμοι*. Έτσι, μια διοίκηση της ΠΑΣΕΓΕΣ τη; οποίας η θητεία είχε λήξει έδωσε εντολή διεξαγωγή; αρχαιρεσιών σε συνεταιριστικές οργανώσεις των οποίων η θητεία των οργάνων διοίκησης είχε επίσης λήξει. Έ να τρίτο, τέλος σημείο, στο οποίο ανατίθεται στην II ΑΣΕΓΕΣ η άσκηση εξουσίας επί των μελών της ν.αι η εκ των άνω ρύθμιση των υποθέσεών του;, αναφέρετχι στην τύχη του προσωπικού κατά ττ/ συγχώνευση: συνεταιριστικών οργανώσεων (άρθρο 4 3 ). Σύμφωνα με το νόμο, ο: συνεταιριστικοί υπάλληλοι, που κρίνε τα ι ότι πλεονάζουν και δεν κρίνεται*. σκόπιμο ν χ διατηρηθούν από τη συνεταιριστική οργάνωση που προέκυψε από τη συγχώνευση, «τοποθετούνται με απόφαση του οιοικητικού συμβουλίου τη; ΪΙΑΣΕΓΕΣ στι; πλησιέστερε* αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις ή σε επιχειρήσει; -στις οποίες αυτές μετέχουν». Η διοίκηση κάθε συνεταιριστική; οργάνο)σης υποκαθίσταται από το διοικητικό συμβούλιο της ΙΙΑΣΕιΓΕΣ, χωρίς η πρώτης να έχει ούτε ν.αν δικαίωμα γνώμης ή ένστασης. Διατάξει* όπως αυτές, συναστούν παρανόηση και εκτροπή του συνεταιριστικού θεσμού. Και το μεν Κράτος έχει συχνά την τάση να επιθυμεί νχ υποτάσσει στην ε ξουσία του και τους πιο φιλελεύθερους θεσμούς. Οι ίδιοι όμως οι εκπρόσωποι των θίγόμενων θεσμών εξυπακούεται ότι πρέπει να καταβάλλουν προσπάθειες να αποφύγουν τη νόθευσή του;. Το λάθος στην προκείμενη περίπτωση είναι της Π ΑΣΕ ΓΕΣ, πού, είτ.ξ) δεν αντιλήφβηχε το ιδεολογικό ολίσθημα, είτε θεώρησε ότι μπορεί να πκρχκάμψει τη συνεταιριστική ιδεολογία αλλά προς όφελος, όπως νομίζει, της συνεταιριστική; κίνησης. Στη δεύτερη περίπτωση η διοίκηση της ΠΑΣΕΓΕΣ πρόσφερε συναίνεση στην καθιέρωση επεμβάσεων εκ των άνω και εκ των έξω, ενώ είναι ταγμένη: για την ορθή ερμηνεία και ορθή εφαρμογή των συνεταιριστικών αρχών. Συντάχθη-κε επίσης έτσι με όσου; επνκαλούντα;ι την ανωριμότητα των συνετχιρςσμών για να δικαιολογήσουν τις επεμβάσεις αυτές. Ό ταν όμως δεν αναγνωρίζεται υπευθυνότητα των συνεταιρισμών για. να. ρυθμίζουν μικρά εσωτερικά θέματα όπως αυτά, δεν πρέπει να προσ,δου.άται αποδοχή διεκδικήσεων για ανάληψη ευθυνών σε σοβαρά έργα. Βιβλιογραφία 1. Ηατΐαγεωργιου Κ., (Αγροτικοί Συνεταιριομοί, Ίδρυμα Ευγενίδοϋ», Αθήνα 198G, 2. WATKINS, W.P., COOPERATIVE PRINCIPLES, TODAT AND TOMORROW, HOLïO- AKE BOOKS, MANCHESTER, 1986 (κεφ. 6). 3. Λαμπροποόλου - Δημητριάδου B., «Νομολογία στο θέμα των αναγκαστικών συγχωνεύσεων γεωργικών Συνεταιρισμών Ν. 1541)85. Έννοια της Κρατικής Προστασίας ', 3ΐ)ν=ταιριοτική ΪΙορεία, 4) Αλιβιζάτος Μπάμίΐης, «Γεωργικοί Συνεταιρισμοί και Συντεχνιακή Οργάνωσις^, ΑΟήναι

12 Ε Λ Σ Υ ϋιανομές ΕΛΛΗΝΙΚΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΕΤΑΙΡΕΙΑ ΔΙΑΝΟΜΩΝ - ΕΞΑΓΩΓΩΝ - ΕΙΣΑΓΩΓΩΝ A. Ε. Ιδρύθηκε το 1978 με έδρα την Α ΘΗΝΑ. Διατηρεί Υποκατάστημα στη Θεσσαλονίκη. Αποκλειστικοί Μέτοχοι τη ς Εταιρείας είναι Α Γ Ρ Ο Τ ΙΚ Ε Σ Σ Υ Ν Ε Τ Α ΙΡ Ι Σ Τ ΙΚ Ε Σ Ο Ρ Γ Α Ν Ω Σ Ε ΙΣ. Tor χύριν έργο της ΕΑΣΓ ζΐνχί να διοχετεύει στχ μεγάλα αστικα κέντρα τχ προϊόντα που "7..ράγουν οι πιο σηαχντικέ:; Συνεταιριστικέ; Βιομηχανίες, οπω; είναι οι ΣΒΒΑΘ, SEKOBE, ΣΕΓΙΕΚ. ΑΒΕΑ, ΒΙΟΧΓΜ, ΡΟΔΟΠΗ κχι οι Ενώσεις Συνεταιρισμών ΑΕΣΒΟΓ, ΚΕΡΚΓΡΛΣ. ΣΕΡΡΩΝ, ΓΙΑΝ ΝΙΤΣΩ Ν, ΛΑΚΩ ΝΙΑΣ, ΗΛΕΙΑΣ - ΟΛΓΜΠΙΑΣ, ΝΛΞΟΓ, ΤΙΙΝΟΓ κλπ. Επίσης συνεργάζεται.is Ολλανδικούς και Ιταλικού: Συνεταιρισμού; από του; οποίου; εισάγει προϊόντα τι,υς για την ελληνική αγορά. Ο: δραστηριότητες της ΕΑΣΓ άρχισαν το 1982 με κύκλο εργασιών 180 εκατ. δραχμών και σε 5 χρόνια πέτυχε να δεκαπλασιά-ει τι; εργχσίε; της, που έφτασαν το* 1986 στο ποσό των 1744 εκχτομ. δραχμών. Η ΕΑΣΓ είναι καθαρά Συνεταιριστική Οργάνωση, που δεν επεοίωξε ποτέ ειδική μεταχείριση ή κάποια προστασία αλλά, λειτουργώντας με αυστηρά ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια, διακινεί τα αγνά ν.αι ανόθευτα προϊόντα των Συνεταιριστικών Οργανώσεων επί ανταγωνιστικής οάσεως, II ΕΑΣΓ είναι η μοναδική στο είδος τη; Εταιρεία Διανομών και Εμπορίας που στηρίζεται στα πρότυπα των Σουηδικών Συνεταιρισμών. Διαθέτει πλήρη εξοπλισμό, οργάνωση και μηχανισμό που χρησιμοποιεί τις πιο σύγχρονε; μεθόδου; για. τη διακίνηση και εμπορία των τροφίμων και ποτών. Ο ιδρυτή; και σήμερα επίτιμο; Πρόεδρο; της Εταιρεία; κ. Λ λ έ ξ α ν 3 ρ ο ; Μ π α λ τ α τ ζ ή ς παρακολουθεί με ενδιαφέρον και υποβοηθεί το έργο της. Πρόεδρος του Δ.Σ.: Ηλίας Μαντούβαλος Γενικός Δ ιευθυντής: Λάσκαρης Κοκκωνιάς ΕΝΕΡΓΗΤΙΚΟ Σ Υ Ν Ο Π Τ ΙΚ Ο Σ ΙΣ Ο Λ Ο Γ ΙΣ Μ Ο Σ Α ξία εγκαταστάσεων - Εξοπλισμού - Μεταφορικών Δρχ Συμμετοχή σε Συνεταιρισ τικές Επιχειρήσεις» Εμπορεύματα» Απαιτήσεις εν γένει» Διαθέσιμο: Ταμείο - Καταθέσεις» Μ εταβατικοί Λογαριασμοί» Π'ΑΘ Η Τ I Κ Ο Μ ετοχικό Κεφάλαιο - Αποθεματικό» Υποχρεώσεις εν γένει» Μ εταβατικοί Λογαριασμοί» Α Π Ο Τ Ε Λ Ε Σ Μ Α Τ Α Χ Ρ Η Σ Ε Ω Σ 1986 Σύνολο εσόδων» j270 Σύνολο εξόδω ν» Καθαρό κέρδι } χρήσεως»

13 Π Α ΙΔ ΑΓΩ ΓΙΚΗ ΘΕΣΗ ΚΑΙ ΠΡΟΣΦΟΡΑ ΤΟΥ ΣΧΟΛΙΚΟΥ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ ΟΥ Της Φ Ω ΤΕΙΝ Η Σ Θ. Τ Ζ Ω Ρ Τ Ζ Α Κ Η (*) Ο Σ χ ο λ ικ ό ς Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ό ς είναι σύστημα σ χο λ ικ ή ς ζω ή ς, π ου υπηρετεί α βίασ τα κ α ι π ο λύ α π ο τελ εσ μ α τικ ά ό λ α τ α α ιτή μ α τ α τη ς π α ιδ α γ ω γ ικ ή ς. Η λ ε ιτο υ ρ γ ία του υ π η ρ ετεί π ιο φ α νερ ά κ α ι π ιο ά μ εσ α τ α π α ιδ ιά τω ν απορώ - τερ ω ν κοινω νικώ ν τά ξεω ν, κ α θ ώ ς υποδοηθεί με τους. π ό ρ ο υ ς π ου εξ α σ φ α λ ίζει και τ α ίδια κ α ι το σχολείο τους, γ ια ν α ντικρίζουν ο ρ ισ μ ένες π ρ α κ τικ ές, υ λ ικ έ ς α ν ά γ κες, π ου γ ια α υ τές δεν είναι λ ο γ ικ ό να ζη τούν τη β ο ή θ εια τη ς π ο λ ιτεία ς. Με τ ις α ρ χ έ ς κ α ι τ ις μ εθόδους του, όμω ς, με το β α θ ύ τα τα κοινω νικό π νεύ μ α του υ π η ρ ετεί κ α θ ο λ ικ ό τερ α την ανώ τερη αποστολή τη ς π α ιδ εία ς. Ο Σ χ ο λ ικ ό ς Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ό ς έχει ο ρ γά νω σ η α π λή, α ν ά λ ο γη με τ ις δυνοπότητες τη ς π α ιδ ικ ή ς η λ ικ ία ς κ α ι ο ικ εία σ τα π α ιδ ιά, ιδ ια ίτερ α στη χ ώ ρ α μ α ς σ τα π α ι δ ιά τω ν α γ ρ ο τικ ώ ν π ερ ιο χώ ν. Α ποτελεί φυσική π ρ ο έκ τα σ η τ η ς π ρ ο σ χ ο λ ικ ή ς εμ π ειρ ία ς τους. Με τ ις π ο ικ ίλ ες δραστη ρ ιότη τες, σ τις ο π ο ίες κ α λ εί τ α π α ιδ ιά, δίνει π ο λ λ ές ευ κ α ιρ ίες γ ια να δια σ α φ η νίζετα ι η π ρ ο σ χο λικ ή αυτή εμ π ειρ ία, ν α συσ τη ματοπ ο ιείτα ι, ν α β α θ α ίν ει κ α ι να π λουτίζει, με τρ ό π ο α β ία σ το κ α ι φυσικό. Με τ α π ο ικ ίλ α ενδια φ έρ οντα π ου δ η μ ιο υ ρ γεί, β ά ζε ι σε κίνηση ολόκληρη τη ν π α ιδικ ή π ρ ο σ ω π ικ ό τη τα, κ εντρ ίζει την π α ρ α τη ρ η τικ ό τη τα, τη διάθεση γ ια έρευνα. Ο ι σ κοποί το υ ς σ κοποί π ου το υ ς επ ιδιώ κουν με δική το υ ς θέληση τ α π α ιδ ιά κ ρα τούν ά γ ρ υ π ν ο το ενδιαφέρον το υ ς κ α ι π α ρ ο ρ μ ο ύ ν σε π ρ οσω π ικ ή π ρ ο σ π ά θ εια κ α ι σε α υτοπροαίρ ετη ερ γ α σ ία. Ο ι π ο λ λ α π λ έ ς δρ α σ τη ρ ιό τη τες π ου ζητούν α π ό τ α π α ιδ ιά ο ι σ κοποί του είναι το π ιο α π ο τελ εσ μ α τικ ό μέσο γ ια να κ ατα π ια σ το ύν με ζή λ ο σε υπεύθυνη κ α ι δη μ ιουργική ε ρ γ α σ ία κ α ι ν αφοσιω θούν σε π ολύμορφ η π ρ α κ τικ ή α πασ χόλη σ η. Ξ έ ρουν κ α θ α ρ ά τ ί επ ιδ ιώ κ ει η κάθε το υ ς α πασ χόλη ση κ α ι π ο ιά θ α είναι τ α ω φ ελή μ α τα α π ό αυτήν. Με τη ζω ντανή, π ρ α γ μ α τικ ή ορ γάνω σ ή του, με το υ ς θ ετικ ούς του σ κ οπούς, που α δ ιά κ ο π α, κ α θ ώ ς π ρ ο χω ρ εί στη δράση του, γ ίν ο ν τα ι π λ α τύ τερ ο ι κ α ι π ερ ισ σ ό τεροι, ο Σ χ ο λ ικ ό ς Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ό ς βοηθεί με τρ ό π ο α να ντικ α τά σ τα το, ίσως, ν α κρα τούν τ α π α ιδ ιά τη φυσική το υ ς ζω τικ ότη τα, ν α τη δυναμώ νουν, ν α δια τηρούν ευλύγιστη τη ν π ρ ο σ α ρ μ ο σ τικ ό τη τά τους, ν α κ ρα τούν πότντα ζω ντανή τη ν π ε ίρ α τους, κ α ι ν α κεντρ ίζοντα ι δ ια ρ κ ώ ς σε νέα έρευνα, ν α π ο κ το ύ ν α δ ιά κ ο π α κ αινούρ ια π είρ α, ν α πα ίρ νουν επ ο μ ένω ς μ έσα στο σ υνετα ιρισμό το υ ς θέση ζω ντανή κ α ι δη μ ιο υ ρ γικ ή, π α ρ α κ ο λ ο υ θ ώ ντα ς τ ις νέες α ν ά γ κ ε ς π ο υ π ρ ο κ α λ εί η εξέλιξή του. Α ποτελεί έτσ ι μέθοδο π ου π α ρ α κ ο λ ο υ θ εί κ α ι βοηθεί τη φυσική α νά πτυξη τω ν π α ι διώ ν. Ιδ ια ίτερ α σημαντική είναι η συμβολή του Σ χ ο λ ικ ο ύ Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ο ύ γ ια την κοινω νική, τη ν ηθική κ α ι τη ν πολιτική α γ ω γ ή τω ν π α ιδιώ ν, σύμ φ ω να με τ ις β α σ ικ ές κ α ι α ιώ νιες π α ιδ α γ ω γ ικ έ ς α ρ χ ές. Ο Σ χ ο λ ικ ό ς Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ό ς δη μ ιο υ ρ γ εί στο σ χο λ είο α τμ ό σ φ α ιρ α κ α ι ζω ή π ο υ σ υνδέετα ι σ τενά με την α τμ ό σ φ α ιρ α κ α ι τη ζωή π ου έχουν γνω ρ ίσ ει τ α π α ιδ ιά κ α τ ά τη ν π ρ ο σ χο λικ ή το υ ς η λ ικ ία κ α ι επ ίσ η ς τη ν α νασαίνουν κ α ι τη ζουν έξω από αυτό, μ έσ α στην ο ικ ο γ έ ν εια κ α ι τη μ ικρότερη ή τη μ εγα λ ύ τερ η κ οινότη τά τους. Ό χ ι μόνο τ α α ν α γ κ ά ζ ε ι κ α ι τ α βοηθεί φ υ σ ικ ά ν α λύνουν τ α π ρ ο β λ ή μ α τα (*) Απόσπασμα από ζο έργο της συγγραφέως Σχολικοί Συνεταιρισμοί», Β ' Έ κδοση,'α θήνα Έκδοση τής Χπηρεσίας Συνεταιριστικής Εκπαιδεύσεως της ΙΙΑΣΕΓΕ2 (σ ). Δίνεται, για λόγους τεχνικούς, με μονοτονικό σύστημα αλλά με την ορθογραφία κλπ., της εποχής που γράφηκε. 3 75

14 Φ. Θ. Τζωρτζάκη: Παιδαγωγική θέση κα: προαφορχ του Σχολικού -υνξ'χ'.ριαμού Trou κάθε. φ ορά το υ ς δη μ ιουργούν οι διά φ ο ρ ες δ ρ α σ τη ρ ιό τη τες κ α ι οι σκοποί του συνεταιρισμού τους, α λ λ ά επ ίσ η ς σ υ χνότα τα α π α ιτεί α π ό τ α π α ιδ ιά ν α έρ χοντα ι σε επαφή κ α ι ν α σ υ νερ γάζο ντα ι με το φυσικό κ α ι το ν κοινω νικό κόσμο π ο υ τ α τ ρ ι γ υ ρ ίζει. Β οηθεί έτσ ι έμ π ρ α κ τα γ ια ν α γνω ρ ίζο υ ν τ α π α ιδ ιά τη ν π ρ α γ μ α τ ικ ή ζω ή συντελούν σ η μ α ντικ ά γ ια αυτό κ α ι οι οικ ο νο μ ικ ές του δραστη ρ ιότη τες. ' Ε χει π ισ τοποιη θ εί ότι ο γ νή σ ιο ς σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρ ισ μ ός υ π η ρ ετεί με τον κ α λύτερ ο τρ ό π ο τ ο ιδανικό τη ς π α ιδ ε ία ς ν α δώ σ ει ηθική κ α λ λ ιέ ρ γ ε ια σ τ α π α ιδ ιά. Κ αθώ ς ο σ χο λ ικ ό ς συνετα ιρισ μ ός το υ ς ζη τεί ν α να λ ά β ο υ ν σ ο β α ρ ές υποχρεώ σ εις, α σ κ εί την υπομονή κ α ι τη δούλησή το υ ς. Κ αθώ ς μ έσα στους σκοπούς του π ο λ λ ο ί α να φ έροντα ι στην υπ η ρ εσ ία του συ. νόλου τω ν π α ιδιώ ν, του σχολείου κ α ι τη ς κοινω νία ς π ου τ α π ερ ιβ ά λ λ ει, κ α θ ώ ς βάση τη ς λ ε ιτο υ ρ γ ία ς του είναι η σ υ ν ερ γ α σ ία κ α ι ουσία του τ ο π νεύ μ α τ η ς αυτο β ο ή θ εια ς κ α ι τη ς α λ λ η λ εγ γ ύ η ς, ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρ ισ μ ός υ π η ρ ετεί ά ρ ισ τα και έ μ π ρ α κ τα το ιδανικό αυτό. Με την π ρ ο σ φ ο ρ ά τη ς ε ρ γ α σ ία ς τω ν μ ελώ ν α π ό δική το υ ς θέληση κ α ι π ρ ω το βουλία γ ια κοινούς σκοπούς, με την α γ α θ ή συνήθεια να χρ η σ ιμ ο π ο ιο ύ ν π ρ ο γ ρ α μ μ α τισ μ ένα και εξυπηρετικ ά τον ελεύθερο χρ όνο τους, με τη συνετή χρησιμοποίηση τω ν π ό ρ ω ν του γ ια υ π ερ α το μ ικ ές εκ δη λώ σ εις, ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρ ισ μ ός π λ α τ α ί νει βαθμιαία μ έσα στην π α ιδ ικ ή συνείδηση τ ο υ ς σ υνα ισ θηματικ ούς ορίζοντες, κ α λ λ ιε ρ γ ε ί το π νεύ μ α τη ς κοινω νικότητας κ α ι υψώνει, όσο το επ ιτρ έπ ει η η λ ικ ία τω ν π α ιδιώ ν, στην έννοια τη ς ευθύνης, τη ς α λ λ η λ εγ γ ύ η ς, του ηθικού χρ έο υ ς. Έ χ ε ι π ισ το π ο ιη θ εί ότι ο γνή σ ιο ς σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρισμός υπ η ρ ετεί με τον κ αλύτερ ο τρ ό π ο τ α π α ιδ α γ ω γ ικ ά α υ τά ιδεώ δη: Φ έρνει μ ια ανανέω ση στην α τμ ό σ φ α ιρ α του σ χολείου, δ η μ ιο υ ρ γ εί έν α ιδια ίτερ ο η θικό τόνο. Κ αι είναι πολύ φυσικό. Μ έσα σε μ ια σχολικ ή κοινω νία, όπου ο καθένας έχει τη ν ευ κ α ιρ ία ν α π ρ ο σ φ έρ ει κάτι, όπου η κάθε π ρ ο σ φ ο ρ ά είν α ι ευπρόσδεκτη κ α ι σεβαστή, δ η μ ιο υ ρ γ είτα ι α υ τό μ α τα μ ια α γνή π α ιδ ικ ή δη μ ο κ ρ α τία. Σ αυτήν οι νεα ρ ο ί π ο λ ίτ ες συνεισφ έρουν α ν ά λ ο γ α με τις κ λίσ εις κ α ι τ ις α ρ μ ο δ ιό τη τες του ς. Ν ιώ θουν έτσ ι π ω ς υ π ά ρ χ ει α μ ο ιβ α ία εξάρτηση α νά μ εσ ά τους, μ α θαίνουν ν α κατανοούν, ν α να γνω ρ ίζο υ ν κ α ι ν α σ έβ οντα ι τον π λ α ϊνό τους, ό π ω ς κ α ι τον ίδιο τον εα υτό του ς. t Τη μικρή αυτή δη μ ο κ ρ α τία τη ζεσ τα ίνει η ευγενική ά μ ιλ λ α γ ια κοινά μ ε γ α λ ύ τερ α επ ιτε ύ γμ α τα, η φιλότιμη π ρ ο σ π ά θ εια όλω ν μ α ζί γ ια ένα ο μ α δικ ό σκοπό, η ισ οτιμία κ α ι η συναδέλφω ση, η ενωμένη π ρ ο σ π ά θ εια. Ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρισμός κάνει ν α νθίσει στο σχολείο μ ια μ ικρή κοινω νία, όπου δεν υ π ά ρ χο υ ν α ντίπ α λ ο ι οι τα π εινω μ ένο ι κ α ι οι π ολύτιμ η μ ένοι α υτοί οι μυστικοί εχθροί, π ο υ α π ό τόσο νω ρ ίς γνω ρ ίζο υ ν τ α σ κ οτεινά σ υναισ θήματα τη ς φ ιλ ο π ρ ω τία ς κ α ι τ η ς εγω ισ τικ ή ς επ ιβ ο λ ή ς ή του φθόνου κ α ι τ η ς μειονεξία ς, συνα ι σ θ ή μ α τα ο λ έθρ ια γ ια την ψυχική υ γ ε ία τω ν α τόμ ω ν, κ α θ ώ ς κ α ι γ ια την ηθική υ γ ε ία κ α ι τη ν π ρ α γ μ α τικ ή π ρ οκοπή του κοινω νικού συνόλου. Μ έσα στη δ η μ ο κ ρ α τία του σ χο λ ικ ο ύ συνεταιρισμού υ π ά ρ χουν μόνο π ρ ό θυμ ο ι ε ρ γ ά τ ε ς κ α ι οεγαθοί σ υ ν ερ γάτες, π ου δη μ ιουργούν με υπομονή κ α ι π ρ ό σ χα ρ η διάθεση κ ά τι γ ια το κ α λ ό όλω ν, το υ σ χολείου τους, του τόπου τους. Ο σ χο λ ικ ό ς συνετα ιρ ισ μ ός βοηθεί, εξάλλου, α υ τό μ α τα κ α ι το μ ε γ ά λ ο π ρ ό β λ η μ α του σχολείου, την π ρ α γ μ α τικ ή π ε ιθ α ρ χ ία, κ α ι μ ά λ ισ τα σε κρίσιμ η ώ ρα. Τ α π α ιδ ιά α π ό τη νη πια κή το υ ς η λ ικ ία ήδη, α λ λ ά π ρ ο π ά ν τω ν μ ετά τ α οκτώ το υ ς χ ρ ό ν ια α ρ χίζο υ ν ν α νιώ θουν την α νά γ κ η τη ς ελ ευ θ ερ ία ς κ α ι τη ς α νεξα ρτη σ ία ς, α ν ά γ κ η π ο υ ολοένα γ ίν ε τ α ι ισχυρότερη. Τ ο σχολείο είναι οπω σ δήποτε α να γκασμένο να επ ιβ ά λ ει τά ξη κ α ι π ειθ α ρ χ ία. Α υτές τις δύο α ντίθετες α ν ά γ κ ε ς, τω ν π α ιδ ιώ ν α π ό τη μ ιά μ ερ ιά κ α ι του σχολείου α π ό τη ν ά λλη, έρ χ ε τ α ι ν α τ ις σ υ ν δια λ λ ά ξει φυσ ικ ά κ α ι α β ία σ τα ο σ χολικ ός σ υνετα ιρισμός, π ου μ έσ α σ το υ ς κ ό λπους του τ α π ερ ιθ ώ ρ ια γ ια α ντα ρ σ ία, γ ια α τα ξία, γ ια α π ειθ α ρ χ ία, π ερ ιο ρ ίζο ντα ι π ολύ. Ό π ο υ δεν υ π ά ρ χ ε ι πίεσ η, π α ρ α γ κ ω νισ μ ό ς, τα πείνω ση κ α ι π ικ ρ ία, όπου π ρ ο σ φ έρ ο ντα ι ευ 76

15 Ψ. θ. Τ ζω ρτζάκη: Π αιδαγω γική βέαη και προσφορά του Σχολικού Συνεταιρισμού κ α ιρ ίες γ ια εσω τερική ικανοποίηση, α μ ο ιβ α ία α να γνώ ρ ισ η κ α ι χ α ρ ά α π ό δη μ ι ουργικ ή π ρ ο σ π ά θ εια, η τά ση γ ια α π ε ιθ α ρ χ ία κ α ι α τα ξ ία δε β ρ ίσ κ ε ι κ α τά λ λ η λ ο έ δα φ ο ς ν α βλαστήσει. Α ντίθετα στην ε ρ γ α σ ία μ έσα στο συνετα ιρισμό μ π α ίνει σε κ ί νηση χρήσιμ η, ελεύθερη α λ λ ά κ α ι α υτοπειθαρχημένη ολόκληρη η π ρ ο σ ω π ικ ό τη τα του καθενός- ανθίζουν ά νετα κ α ι βρίσ κουν δη μ ιο υργικ ή διέξοδο εσ ω τερ ικ ές κ λ ί σεις κ α ι δυ νά μ εις, π ου χ ω ρ ίς τη δράση στο σ υνετα ιρισμό θ α έμ εναν ίσω ς π ιεσ μ έ νες, α φ α νέρω τες, α νεκ μ ετά λ λ ευ τες κ α ι θ α ξεσπούσαν π ό τε π ό τε α π ό τ α μ υσ τικά τους βάθη σε α ν εξήγη τες εκ δη λώ σ εις α π ε ιθ α ρ χ ία ς κ α ι α τα ξία ς, θ α τά ρ α ζ α ν τη γ α λήνη κ α ι τη ν οργανω μ ένη σχολική ζω ή. Το σχολείο, π ου έχ ει κ α λ ά σ υγκ ρ οτη μ ένο το συνεταιρισμό του, δεν αναεγκάζετα ι ν α ε π ιβ ά λ ε ι σιω πηλή π ρ ο σ α ρ μ ο γή κ α ι υ π ο τα γή σε νόμους, που ε λ ά χ ισ τα ή κ α ι κ αθόλου δεν το υ ς έχουν κ α τα νοήσει τ α π α ιδ ιά. Με το σ χο λ ικ ό συνετα ιρισμό η π ε ιθ α ρ χ ία έρ χ ετα ι α π ό μόνη τη ς, τη θέλουν τα ίδια τ α π αιδιά ^ τ α ίδ ια τη θεσπίζουν. Γ ιατί μόνα το υ ς νιώ θουν π ω ς χ ω ρ ίς αυτή ν δε θ α μπορέσουν τίπ ο τα ν α πετύχουν. Ο δ ά σ κ α λ ο ς λ υ τρ ώ ν ετα ι σε σημαντικό β α θ μό α π ό το ά χ α ρ ο έρ γ ο του κυριά ρχου. Μ πορεί να γ ίν ει π λ ά ι σ τα π α ιδ ιά ο σ τοργ ικ ό ς, ο π ρ ά ο ς, ο αγαθός^ ο φ ω τισμένος ο δη γό ς. Ε ίναι ενδεικ τικ ό ότι ο σ χο λ ικ ό ς συνετα ιρ ισ μ ός εφ α ρ μ ό σ τη κ ε α π ο τελ εσ μ α τικ ά γ ια ν α υποβοηθήσ ει την τά ξη κ α ι την π ε ιθ α ρ χ ία σε σ χο λ εία α π ροσάρμ ο σ τω ν π α ι διώ ν. Κ ανείς, βέβαια, δεν ισ χυ ρ ίζετα ι ότι ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρ ισ μ ός κ ρ α τεί το μ α γ ικ ό ρ α β δ ί π ο υ μ π ορεί ν α λ λ ά ξ ει ρ ιζικ ά α π ό μ ια μ έρ α σε ά λλη κ α τα σ τά σ εις δημ ιουργη μ ένες α π ό χρ ό νια, ιδ ια ίτερ α σ τα δ ικ ά μ α ς σ χο λ εία κ α ι που έχουν α ιτίες πολύ ουσ ια σ τικ ές κ α ι βαθιές. Ο πω σδήποτε ό μ ω ς κ α λ υ τερ εύ ει α ισ θ η τά τη σ χολική α τμ ό σ φ α ιρ α και ζω ή. φ** ' Π α ρ ά λ λ η λ α ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρισμός είναι σύσ τη μα π ρ ο σ φ ο ρ ό τα το γ ια την εφ α ρ μ ο γή τω ν νεότερ ω ν διδ α κ τικ ώ ν μεθόδω ν. Σ τ α π λ α τ ιά του π λ α ίσ ια β ρ ίσ κ ει χώ ρ ο γ ια εφ α ρ μ ο γή το α ξίω μ α του Β έλ γ ο υ π α ιδ α γ ω γ ο ύ Ο βίντ Ν τεκ ρ ολύ ( ): «Το σχολείο γ ια τη ζω ή με τη ζωή». Γ ιατί ο σ χολικ ό ς συνετα ιρ ισ μ ός ε ξ α σφ α λίζει ό π ω ς το επ ιθυμ εί ο Ν τεκρολύ, επ ίσ η ς κ α ι ο ι π ρ ό δ ρ ο μ ο ί το υ γενικ ή α τμ ό σ φ α ιρ α κ α ι ζωή μ έσ α στο σ χο λ είο ; που συνδέετα ι με τη γ ύ ρ ω κοινω νική ζω ή κ α ι α ντα π ο κ ρ ίνετα ι σ τις ψ υ χο λ ο γικ ές α ν ά γ κ ε ς τω ν π α ιδιώ ν, κ α θ ώ ς κ α ι σ τις ικανότητές το υ ς γ ια δράση. Β οηθεί να νιώ σουν μ έσα στο σ χο λ είο τ α π α ιδ ιά τ ις δ ικ ές το υ ς α ν ά γ κ ε ς, το υ ς δικ ο ύ ς το υ ς σ κοπούς, τ ις δ ικ ές το υ ς τά σ εις, α λ λ ά επίσης π α ρ ά λ λ η λ α τ ις συνθήκες φ υσικές κ α ι η θικ ές τη ς κοινω νία ς μ έσα στην ο π οία ζουν κ α ι θ α π ρ έπ ει ν α δρά σουν γ ια να εκφράσουν το ν εα υτό τους. Τ α «κέντρ α ενδιαφέροντος» που ζη τεί τ ο Σ χ ο λ ε ίο του Ν τεκ ρ ολύ ν α δη μ ιουργ ε ί π ρ ο ο δ ευ τικ ά γ ια τ α π α ιδ ιά α π ό τ ις α π λ έ ς α νθρώ π ινες α ν ά γ κ ε ς κ α ι εκ δ η λώ σ εις ω ς τη συνειδητοποίηση τη ς α ν ά γ κ η ς τω ν α νθρώ π ω ν γ ια σ υ νερ γα σ ία, α λ λ η λ ε γ γ ύ η κ α ι α διά κ οπη κ α λ λ ιέ ρ γ ε ια κ α ι τελειοποίη σ η μ πορούν ν α βρουν στο σ χο λικ ό συνετα ιρ ισ μ ό την α να ντικατά σ τα τη α π λή κ α ι στερεή οργάνω σ η π ου θ α βοηθήσει την εφ α ρ μ ο γή τους. Ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρ ισ μ ός κ ρ α τεί α διά π τω το το ενδια φέρον τω ν π α ιδ ιώ ν γ ια τ α θ έμ α τα π ου τ α α π ασ χολούν, κ ρ α τεί ά γρυπνη την π νευ ματική το υ ς δρ α σ τη ρ ιό τη τα την π α ρ α τή ρ η σ η, την έρ ευνα, τη ν π ρ οσω π ικ ή π νευ ματική π ρ ο σ π ά θ εια γ ια ν α νιώ σουν κ α ι ν α μάθουν α υτό π ου τ α ενδια φ έρ ει. Ο ι σ υνετα ιρ ισ τικές δραστη ρ ιό τη τες α π ο τελ ο ύν κ έντρ α ενδια φ έρ οντος που θεμ ελιώ νουν τ α δ ιά φ ο ρ α μ α θή μ α τα : γλω σ σ ικ ό, ιστορία, γ ε ω γ ρ α φ ία, σ χέδ ιο κτλ. Ε π ίσ η ς το κλί'μα του ευνοεί π ο ικ ίλ ες σ υ λ λ ο γ ικ ές δραστη ρ ιό τη τες,που βάση το υ ς έχουν τη ν οργά νω σ η τω ν π α ιδ ιώ ν σε ο μ ά δ ες με αυτοδιοίκηση κ α ι α π ο τέλ ε σ μ α την ηθική διά π λασ η κ α ι τη ν κ α λ λ ιέ ρ γ ε ια του κοινω νικού π νεύ μ α το ς, ό π ω ς το επ ιθ υ μ εί ο Ν τεκρολύ. Κ αι το «Σ ύ γ χ ρ ο ν ο Σ χο λ είο» του Γ άλλου Ζ ω ρζ Φρενέ π ου επ ιδιώ κ ει την α π ο 77

16 Φ. θ. Τζωρτζάκη: Παιδαγωγική θέση και προσφορά του Σχολικού Συνεταιρισμού δέσμευση του εσω τερικού κόσμου τω ν π α ιδ ιώ ν με την ελεύθερη έκφ ραση κ α ί με μέσο το σ χολικ ό τυ π ο γραφ είο, βοηθό κ α ι π ο λύ τιμ ο σ υνερ γά τη του έχει το σχολικό συνεταιρισμό. Κ αι αυτό ό χι μόνο γ ια τ ί ο σ χολικ ό ς συνετα ιρ ισ μ ός π α ρ έ χ ε ι τ α α ν α γ κ α ία οικ ο νο μ ικ ά μ έσα κ α ι γ ια τ ί με την οργάνω σ η κ α ι το π νεύ μ α του βοηθεί ν α συνδέετα ι το σχολείο με την εξω σ χολική κοινω νία, α λ λ ά κ α ι γ ια τ ί δ η μ ιο υ ρ γ εί στη σχολική ζω ή π ο λ ύ π λ ευ ρ α κ α ι π ρ α γ μ α τ ικ ά ενδια φ έρ οντα κ α ι γ εννά στην ψυχή τω ν π α ιδ ιώ ν β α θ ύτερες, α λη θινές α ν ά γ κ ε ς γ ια έκφ ραση. Γ ια το λ ό γ ο αυτό το «Σ ύ γ χρ ονο Σ χο λ είο» σ υ ν ερ γ ά ζετα ι με τον «Κ εντρικό Ο ρ γα νισ μ ό του Σ υ ν ερ γα τισ μ ο ύ στο Σ χο λ είο», κ α θ ώ ς επ ίσ η ς και με τ α σ χο λ εία π ου εφ α ρ μ όζουν τη μέθοδο τ η ς ε ρ γ α σ ία ς με ο μ ά δ ες ήδη α π ό τ α 1917, σύμφω να με το π νεύ μ α του Ρ ο ζέ Κ ουζινέ. Η μέθοδος του Κουζινέ ζη τεί ν α είναι το σ χο λ είο ο ρ γανω μ ένο σύμφω να με τη φύση του π α ιδιού, να το βοηθεί ν α κ α τ α κ τ ά τ ις γ ν ώ σ εις κ α ι ν α δια μ ορφ ώ νει την π ρ ο σ ω π ικ ό τη τά του με δική του π ρ ο σ π ά θ εια, με ενερ γή μάθηση κ α ι α υ το α γ ω γ ή κ α ι π ά ντο τε σ τη ρ ιγμ ένο σ τα ενδια φ έρ οντά του, με βασική προϋπόθεσ η ότι το π α ιδ ί θα α ντιλ α μ β ά νετα ι ά μ εσ α τη χρ η σ ιμ ό τη τα και το σκοπό π ου έ χ ε ι η κ ά θε γνώ σ η. Το Σ χ ο λ ε ίο του Κ ουζινέ είν α ι ο ρ γα ν ω μ ένο σε π α ιδικ ή κοινω νία, όπου ομ ά δες π α ιδ ιώ ν έχουν ευ κ α ιρ ίες ν α αφοσιώ νονται μ ε σ υ ν ερ γ α σ ία σε π ο ικ ίλ ε ς δρ α σ τη ρ ιό τη τες, ν α κ α λ λ ιερ γο ύ ν και να εκ φ ρ ά ζο υ ν ελ εύ θ ερ α το π νεύ μ α κ α ι το ή θος τους. Φ ανερό είναι ότι κ α ι η μέθοδος τη ς ε ρ γ α σ ία ς σύμ φ ω να με τ ις α ρ χ έ ς του Κουζινέ δεν θ α μπορούσε να β ρ ει π ιο κ α τά λληλη σχολική α τμ όσφ α ιρ α, γ ια ν α εφ α ρ μ οστεί ά ν ετα κ α ι α π ο δο τικ ά, α π ό αυτή ν π ου εξ α σ φ α λ ίζει ο σ χο λ ικ ό ς συνεταιρισμός. Σ υ μ π ε ρ α σ μ α τικ ά μ πορεί ν α δ ια τυ π ω θ εί η γνώ μ η ότι ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρ ι σμός διευκολύνει τη ν εφ α ρ μ ο γή τω ν νεότερ ω ν δ ιδ α κ τικ ώ ν μεθόδω ν, ό χι μόνο γ ια τ ί είν α ι σε θέση ν α π α ρ έ χ ε ι τ α α ν α γ κ α ία υ λ ικ ά μέσα, α λ λ ά κ α ι γ ια τ ί δη μ ιο υ ρ γ εί α- βία σ τα, με τρ ό π ο φυσικό, π ο ικ ίλ α ενδιαφέροντα, π ου βοηθούν κ α ι ζω ο γο νούν κάθε μορφή δ ιδ α σ κ α λ ία ς και γ ε ν ικ ά τη σχολική ζω ή. Ε ίνα ι σύσ τη μα π ου π ρ ο σ α ρ μ ό ζετ α ι ευ κ ο λ ό τα τα στην α ντιλη πτική δύναμη τω ν π α ιδ ιώ ν τη ς βα σ ικ ή ς π α ιδ εία ς. Για το λ ό γ ο αυτό του α νή κει θέση ξεχω ριστή οςνάμεσα σ τις μ εθόδους που δο κ ιμ ά σ τη καν, α π ό τό τε που ά ρ χισ α ν να π α ρ α μ ερ ίζο ν τα ι τ α α το μ ικ ισ τικ ά π α ιδ α γ ω γ ικ ά ιδ α νικ ά του 18; κ α ι 19. α ιώ ν α κ α ι έγινε εντο νό τερ α κ α ι β α θ ύ τερα αισθητή η α νά γκ η ν α κ α λ λ ιερ γ ή σ ε ι η π α ιδ ε ία π νεύ μ α κ οινω νικότη τα ς κ α ι σ υ νερ γα σ ία ς. Η εκ π α ιδευτική μ α ς ισ τορία π ρ ο σ φ έρ ει ένα λ α μ π ρ ό δ ίδ α γ μ α : Το σύστημα τω ν σ χο λ ικ ώ ν επιτρ οπώ ν, π ο υ έδινε τη δυ να τό τη τα σ τους κ α το ίκ ο υ ς μ ιά ς κοινότη τα ς ν α π α ίρ νο υ ν εν ερ γό μ έρ ος γ ια τη λύση τω ν εκ π α ιδ ευ τικ ώ ν π ρ ο β λ η μ ά τω ν και να π α ρ α κ ο λ ο υ θ ο ύ ν α π ό κ ο ντά τ ις π ρ ο σ π ά θ ειες κ α ι το έρ γ ο του σ χολείου. Μ ε το σύσ τη μ α εκείνο σ τη ρ ίχτη κ α ν κ α ι βοηθήθη κα ν ν* ανθίσουν ξα κ ο υ σ τά σ χο λ εία στα χ ρ ό ν ια τη ς σ κ λ α β ιά ς., Σ ή μ ε ρ α το σύστημα αυτό έ χ ε ι ατονίσει κ α ι έ χ ε ι επ ικ ρ α τή σ ει οργάνω σ η σ υ γ κεντρω τική. Α ν σ τις μ ε γ ά λ ε ς π ό λ ε ις η εφ α ρ μ ο γ ή τω ν σ χο λ ικ ώ ν επ ιτρ ο π ώ ν είναι π ρ ο β λ η μ α τικ ή, σ τις μ ικ ρ ές κοινότη τες θ α μπορούσε ν α είν α ι ευ ε ρ γ ε τ ικ ά εφ α ρ μ ό σιμη. Ο σ χο λ ικ ό ς συνετα ιρ ισ μ ός π ρ ο σ φ έρ ετα ι γ ια ν α α να β ιώ σ ει γ ό ν ιμ α το π α λ ιό αυτό σύστημα. Τ α ε π ίτιμ α μέλη του γ ο ν είς ή ά λ λ ο ι κ ά το ικ ο ι τ η ς κ οινότη τα ς έρ χο ν τα ι σε στενή επ α φ ή με το σχολείο, ζουν τ α π ρ ο β λ ή μ α τά του, συμ μ ερ ίζοντα ι τ ις π ρ ο σ π ά θ ειές του. Γίνονται έτσ ι π ο λ ύ τιμ ο ι σύμ βουλοι στο έρ γ ο του, κ ά π οτε κ α ι χ ο ρ η γ ο ί του. Με το ν τρ ό π ο αυτό το σχολείο γ ίν ε τ α ι κέντρο ζω ή ς, όπου όλοι: γο νείς, κ ά το ικ ο ι, Α ρ χές κ α ι Ο ρ γ α νώ σ εις τη ς Κ οινότητας, με τ ις ο π ο ίες σ υ ν ερ γ ά ζετα ι ο σ χο λ ικ ό ς σ υνετα ιρ ισ μ ός κ α ι μ α ζί τ α π α ιδ ιά, οι μ ελ λοντικοί δ η μ ιο υ ρ γ ο ί τη ς εθ νικ ή ς μ α ς π ρ ο κ ο π ή ς, σ υ ν ερ γά ζο ντα ι σε μ ια ολοκληρω μένη σχολική κοινω νία, π ο υ έχει δ ικ ά τη ς οικ ονομικά θεμ έλια, κοινω νική οργάνω σ η με βάση το α ίσ θ η μ α τη ς ευθύνη ς, την ικανότη τα γ ια αυτοβοήθεια, το α ίσ θ η μ α τη ς α λ λ η λ ε γ γ ύ η ς. 78

17 Φ. θ. Τζωρτζάκη: Παιδαγωγική Οέαη και πραοφορά "ου Σχολικού Συνεταιρ^μού Ε πίσης, με τα ε ιδ ικ ά π α ιδ α γ ω γ ικ ά του π λεονεκ τή μ σ α α, ο Σ χ ο λ ικ ό ς Σ υ ν ε τ α ι ρ ισ μ ός α π ο τελ εί σύσ τη μα α γ ω γ ή ς π ο υ α ντα π ο κ ρ ίνετα ι π λ α τύ τερ α στο π νεύ μ α κ α ι τ α α ιτή μ α τα τη ς ε π ο χ ή ς μας. Η διαμόρφω ση τη ς ζω ή ς σ ή μ ερ α α π α ιτεί από το Σ χ ο λ ε ίο να εφ α ρ μ ό ζει μέθοδο δη μ ο κ ρ α τικ ή ς α γ ω γ ή ς, π ου ν α σ τη ρ ίζετα ι στην κ α λ λ ιέ ρ γ ε ια τη ς ιδέα ς ότι υ π ά ρ χ ει α νά μ εσ α σε όλους μ α ς α μ ο ιβ α ία εξάρτη ση, στην κ α λ λ ιέ ρ γ ε ια το υ α μ ο ι βαίου σεβασμού. Η σ ύγχρονη π ρ ό ο δος δε σ τη ρ ίζετα ι π ια τόσο στις επιδόσειςι τω ν ατόμω ν, α λ λ ά περ ισ σ ότερ ο στη σ υ λ λ ο γικ ή π ρ ο σ π ά θ εια. Σ ή μ ερ α, επ ίσ η ς, έχει γ ίν ει π ιο έντονη στη συνείδηση τω ν λ α ώ ν η συναίσθηση τη ς α ν ά γ κ η ς γ ι α μ ια αδερ φ ική, α γ α θ ή συνεννόηση που θ α εξ α σ φ ά λ ιζε στον κόσμο την ειρήνη. Ή δ η το 17. α ιώ ν α ο Κ ομένιος ζητούσε α π ό τη ν π α ιδ ε ία ν α δίνει τη ν α π α ρ α ίτη τη ηθική μόρφω ση π ου ο δ η γ εί π ρ ο ς την α δερ φ ική συνεννόηση, τη ν α νθ ρ ώ πινη α λ λ η λ ε γ γ ύ η, τη ν ειρηνική ζω ή, π ρ ο ς την ανα γέννησ η του κόσμου. Ε ίχε π ρ ο τείνει μ ά λ ισ τα τη δ η μ ιο υ ρ γ ία ενός Δ ιδα κ τικ ο ύ Κ ολλεγίου π ου θ α π λ α ισ ίω νε το υ ς σοφούς, οι οποίοι θ α θεω ρούσαν ιερό χ ρ έ ο ς το υ ς ν α κ ατευθύνουν τ ις επισ τημ ονικ ές α να κ α λ ύ ψ εις γ ια το κ αλό του ανθρώ πινου γένους. Ε νάμιση α ιώ ν α έπ ειτα α π ό τον Κομένιο, ο Π εσ τα λότσ ι τόνιζε σ τα έ ρ γ α του με θέρμη ότι η π α ιδ ε ία π ρ έπ ει να γ ίν ει ο δ η μ ιο υ ρ γ ό ς μ ια ς κ αλύτερ ης, ειρηνικ ής, π ιο ευτυχισ μ ένης α νθρω π ό τη τα ς. Σ τ ις α ρ χ έ ς του 19. α ιώ ν α έν α ς α π λ ό ς α γ ω νισ τή ς τη ς εθνικ ή ς μ α ς α νεξα ρ τη σ ία ς, ο σ τρ α τη γ ό ς Μ ακρυγιάννη ς, θέλησε με τ α α κ ό λ ο υ θ α λ ό γ ια ν α φ ρονημ α τίσ ει το υ ς Έ λ λ η ν ε ς, π ου αφού σ τά θη καν ά ξιο ι να υπηρετήσουν με α υτοθυσία το ιδανικό τη ς Ε λ ευ θ ερία ς ω ς τη νίκη, έμεναν σαν α π ε ιθ ά ρ χ η τα π α ιδ ιά α νίκ α νο ι ν α υ π η ρ ε τήσουν με λ ο γ ικ ή π ε ιθ α ρ χ ία τη νεοσύστατη π α τρ ίδ α : «Ό τ α ν α γ ω ν ισ τεί (κ α θ ένα ς) μόνος του κ α ι φ κ ιά σ ει ή χ α λ ά σ ει ν α λ έ γ ε ι «ε γ ώ»\ ότα ν ό μ ω ς α γ ω ν ίζο ν τα ι π ο λ λ ο ί κ α ι ψκιάνουν, τό τε ν α λ ένε «ε μ ε ι ς». Ε ίμ α σ τε εις τ ο «ε μ ε ί ς» κι ό χι ε ις το «ε γ ώ». Κ αι e l ç το εξ ή ς ν α μάθομεν γνώ σ η, αν θέλομεν να φκιάσομεν χω ρ ιό ν, ν α ζήσομεν όλοι μ αζί(1 )». Α υτό το ε μ ε ί ς έχει χ ρ έ ο ς σ ή μ ερ α να κ α λ λ ιερ γ ή σ ε ι η π α ιδ ε ία στην ψυχή τω ν π α ιδ ιώ ν σε κ λ ίμ α κ α εθνική, α λ λ ά επ ίσ η ς κ α ι σε κ λ ίμ α κ α π λ α τιά, π α γκ ό σ μ ια. Σ υ χ ν ά α κ ο ύ μ ε κ α ι λ έμ ε π ω ς οι τεχ ν ικ ές κ α τα κ τή σ εις του σ ύγχρ ονου π ο λ ι τισμού έχουν γ ίν ε ι γ ια την α νθρω π ό τη τα π η γ ή α β εβ α ιό τη τα ς κ α ι ά γ χ ο υ ς, ενώ θ α μπορούσαν να σημάνουν τη ν α ρ χή μ ια ς ν έ α ς ζω ής, π ο λύ κ α λ ύτερ η ς, acv θ α συνοδεύονταν κ α ι α π ό μ ια ν έ α αντίληψη γ ια τ ις α νθρώ π ινες σ χέσ εις. Π ολύ σω στά. Α π ό π ού όμ ω ς θ α μπορούσε ν α ξεκινήσει η π ρ ο σ π ά θ εια γ ι α ν α κ α λ λ ιερ γ η θ εί ν έα αντίληψη τ η ς ζω ής, αεντίληψη η θ ικ ά εκ π ολιτισ τικ ή, α νθρω π ισ τικ ή, αν ό χ ι α π ό τη ν π α ιδ ε ία ; Ό λ ο ι ο ι φιλόσοφ οί κ α ι π α ιδ α γ ω γ ο ί, α π ό τον Π λ ά τω να ω ς το Ρουσώ κ α ι ω ς το υ ς σ ύ γχρ ο νο υ ς εκ π α ιδ ευ τικ ο ύ ς α να μ ορφ ω τές, πίσ τεψ α ν κ α ι πιστεύουν π ω ς η π α ιδ ε ία είν α ι το κ α λύτερ ο μέσο γ ια τη ν α να γέννησ η τη ς κοινω νίας. Η π α ιδ ε ία επ η ρ εά ζει το ν ά νθρω πο στην η λ ικ ία π ο υ δια μ ο ρ φ ώ νετα ι το ή θ ο ς κ α ι σ χη μ α τίζο ντα ι οι π επ οιθή σ εις σαν μόνιμα π ια εφ όδια, π ου βοηθούν α ρ γ ό τ ε ρ α τ α ά το μ α να δρουν κ α ι να αντιδρούν σ τα π ερ ισ τα τ ικ ά τη ς ζω ής. Δ ε θ α μπορούσε ν α να φ έρει κ α ν είς μ έσ α π ερ ισ σ ό τερ ο σ υντελεσ τικά γ ια μ ια νέα σ υγχρονισ μένη κατεύθυνση τη ς α γ ω γ ή ς, α π ό τη ν έμ π ρ α κ τη κ α ι προοδευτική συνειδητοποίηση τη ς α ξ ία ς π ρ α κ τ ικ ή ς κ α ι η θ ικ ή ς - π ου υ π ά ρ χ ει στην κοινω νικ ότη τα, τη σ υ ν ερ γ α σ ία κ α ι τη ν όσο γ ίν ε τ α ι π λα τύ τερ η α λ λ η λ ε γ γ ύ η. Το σύσ τημα το υ Σ χ ο λ ικ ο ύ Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ο ύ π ρ ο σ φ έρ ετα ι σαν ά ρ ισ το ς τρ ό π ο ς γ ια μ ια τέ τ ο ια α γ ω γ ή, γ ια τη ν π α ιδ ικ ή μ ά λ ισ τ α κ α ι την π ρ ώ τη εφ ηβική η λ ικ ία, ίσως, μ ονα δικός. (1) Βλ. Μακρυγιάννη «Άπομνημονεύμα'ϊα^ T. Β' αελ D

18 ΤΑ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΑ ΣΤΗ ΒΟΥΛΗ Η δημοσιότητα των Ισολογισμών των Αγροτικών Σ χ ε τ ικ ά με το θέμ α τη ς δη μ οσιότη τα ς τω ν ισολογισ μ ώ ν τω ν α γ ρ ο τικ ώ ν συνετα ι ριστικώ ν ο ρ γα νώ σ εω ν κλπ., δόθηκε α πό τον Υ πουργό Γ εω ρ γ ία ς η εξ ή ς οπιάντηση στη Βουλή (Π ρ α κ τ. 5.11,86). «1. Η δ ια φ ά ν εια τω ν επ ιχειρ η μ α τικ ώ ν δ ρ α σ τη ρ ιοτή τω ν τω ν α γ ρ ο τ ικ ώ ν σ υνετα ι ρ ισ τικ ώ ν ο ρ γα νώ σ εω ν δ ια σ φ α λ ίζετα ι με τη δη μ οσιότη τα τω ν ισολογισ μ ώ ν τους, ό π ω ς σ α ς γ νω ρ ίσ α μ ε με το 34509) έ γ γ ρ α φ ό μ α ς σε απάντηση τη ς ΠΑΒ 5226)24.7,86. Ο όρος δη μ οσιότη τα είναι ευ ρ ύ τερ ο ς του όρου δημοσίευση κ α ι σημαίνει τη δυ να τό τη τα κ ά θε ενδια φ ερ ομ έ νου ν α λ α δ α ίν ει γνώ σ η τω ν ισ ολογισ μ ώ ν τω ν π α ρ α π ά νω οργα νώ σ εω ν. Η δη μ οσ ιότη τα αυτή τω ν ισ ολογισ μ ώ ν τω ν α γ ρ ο τ ι κώ ν σ υνετα ιρισ μ ώ ν κ α θ ιερ ώ νετα ι με τις δ ια τ ά ξ ε ις του ά ρ θ ρ ο υ 36 π α ρ. 5 κ α ι 6 του Ν. 1541)85 σε συνδυασμό με τ ις δ ια τά ξ ε ις του ά ρθρου 4 π α ρ. 2 του Π ροεδρ. Δ )τ ο ς 590) «Τήρηση μητρώ ου κ α ι ειδικώ ν φ α κ έλ ω ν τω ν οτγροτικών συνεταιρισμώ ν». Σ ύ μ φ ω ν α με τ ις δ ια τά ξ εις του ά ρ θρ ου 36 π α ρ, 5 του Ν. 1541)85 οι ισ ο λ ο γισ μ ο ί τω ν π ρ ω το β ά θ μ ιω ν α γ ρ ο τικ ώ ν συνεταιρισμώ ν φυλά σσοντα ι σε ε ι δικό φ ά κ ελ ο π ου τη ρ είτα ι γ ια κ ά θ ε συνετα ιρ ισ μ ό από τη ν ' Ενωση στην ο π οία υ π ά γ ε τα ι. Κ άθε ενδια φ ερ όμενος σύμφων α με το ά ρ θρ ο 4 π α ρ. 2 του Π.Δ. 590) 1985, μ π ορεί με π ροφ ορική του αίτηση στον Π ρόεδρο του Δ ιοικ ητικού Σ υ μ β ο υ λίου τη ς Έ ν ω σ η ς, ν α λ α δ α ίν ει γνώ σ η τω ν σ το ιχείω ν π ου υπάρχο υ ν σ τους α το μ ικούς φ α κ έλ ο υ ς τω ν π ρ ω το β ά θ μ ιω ν α γ ρ ο τ ικ ώ ν συνεταιρισμώ ν π ου φυλάσσοντ α ι στην ένωση κ α ι φ υ σ ικ ά κ α ι τω ν ισολ ο γ ισ μ ώ ν το υ ς κ α ι ν α π α ίρ νει επ ικ υ ρ ω μ ένα α ν τ ίγ ρ α φ ά το υ ς κατόπιν έ γ γ ρ α φ η ς α ίτη σ ή ς του. Ό σ ο ν α φ ο ρ ά τ ις ενώ σ εις α γ ρ ο τικ ώ ν Συνεταιριστικών Οργανώσεων σ υνεταιρισμώ ν, υποχρ εο ύ ντα ι ν α δη μ ο σιεύουν τον ισ ολογισ μ ό το υ ς μ έσα σε έ να μήνα α π ό τη ν έγκ ρ ισ ή του, σε μια εφ η μ ερ ίδα π ου εκ δ ίδ ετα ι στο νομό που εδρεύουν σύμ φ ω να με τ ις δ ια τ ά ξ ε ις του ά ρ θρ ου 36 π α ρ. 6 του Ν. 1541)85. Με τ ις ίδιες δ ια τ ά ξ εις οι κ εντρ ικ ές κ λ α δ ικ ές συν ετα ιρ ισ τικ ές ενώ σεις, ο ι συνετα ιριστικοί ο ρ γ α ν ισ μ ο ί κ α ι η Π Α Σ Ε Γ Ε Σ, υποχρεαύνται ν α δημοσιεύουν τον ισολογισμό τους, μ έσ α σε ένα μήνα α π ό τη ν έγκρισ ή του, σε μ ια εφ η μ ερ ίδ α τη ς Α θή να ς) αν έχουν την έδ ρ α το υ ς εκ τό ς Α ττικής. Α πό τ α π α ρ α π ά ν ω π ρ ο κ ύ π τει ότι η ι- σ χύουσα νομοθεσ ία εξ α σ φ α λ ίζει π λ ή ρ ω ς την δημοσιότη τα τω ν ισολογισ μ ώ ν τω ν α γ ρ ο τ ικ ώ ν συνετα ιρ ισ τικώ ν οργοενώσεων όλω ν τω ν β α θ μ ιδώ ν κ α ι σ υνεπώ ς τη δια- / φ ά νεια τω ν επ ιχειρ η μ α τικ ώ ν το υ ς δ ρ α στηριοτή τω ν κ α ι τη ς εν γ έ ν ε ι οικονομικ ή ς το υ ς δια χείρ ισ η ς. Το θ έμ α τη ς ε ισ α γ ω γ ή ς ειδικού λ ο γ ι στικού σ χεδίου γ ια το υ ς α γ ρ ο τικ ο ύ ς συνετα ιρ ισ μ ούς δεν α ντιμ ετω π ίζετα ι π ρ ο ς το π α ρόν. 2. Γ ια τ α σ το ιχ εία π ου ζη τούντα ι με την Α Κ Ε κ α ι σ υ γ κ εκ ρ ιμ έν α γ ια το υ ς αιτο ύ μ ενους ισ ο λ ο γισ μ ο ύ ς τω ν α γ ρ ο τικ ώ ν συνετα ιρ ισ τικώ ν οργα νώ σ εω ν ενός νομού σ α ς γ ν ω ρ ίζο υ μ ε τ α εξής: Ο ι α γ ρ ο τ ικ ο ί σ υνετα ιρισ μ οί σύμφωνα με τη ν ισ χύ ουσα νομ οθεσ ία είν α ι Ν ομικά Π ρό σ ω π α Ιδιω τικού Δ ικ α ίο υ με εμ π ο ρ ι κή ιδιότητα. Σ ύ μ φ ω ν α με την ίδ ια νομοθεσ ία η Κ ρατική Ε π ο π τεία έχει σαν α ντικείμενο τη δια πίσ τω σ η τη ς νόμ ιμ η ς λ ειτ ο υ ρ γ ία ς τω ν α γ ρ ο τικ ώ ν συνεταιρισμώ ν, την τήρηση δη λ α δή του νόμου κ α ι του κ α τα σ τα τικ ο ύ τους. Ο έ λ ε γ χ ο ς τ η ς ο ικ ο νο μ ικ ή ς το υ ς δια χείρισ η ς, α π ο τελ εί α ντικείμενο του επ ο π τικ ο ύ το υ ς συμβουλίου κ α ι τ η ς γ ε ν ικ ή ς τ ο υ ς συνέλευσης». 80

19 ΕΠΙΚΑΙΡΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Επιμέλεια Β. Λ Α Μ Π Ρ Ο Π Ο Υ Λ Ο Υ - Δ Η Μ Η Τ Ρ ΙΑ Δ Ο Υ α) Τροποποιήσεις του Ν. 1541/85 Μετά τις τροποποιήσεις πού ε π έφεραν στο Vv. 15ι4:1) 85 η IIΓΣ 90) 30,6.80 (ΦΕΚ Α' 8 4 /8 6 ), το άρθρο 32 του ν. 1644)86 (ΦΕΚ Α' 331/86) και η ΙΙΤΣ 17) (ΦΕΚ Α' 2/1987), νέες τροποποιήσεις του επέρχονται με το άρθρο 9 του ν. 1697) (ΦΕΚ Λ' 57/87) * Ρυθμίσεις νομικών προσώπων εποπτείας του Υπουργείου Γεωργίας και άλλες'διατάξεις... ^ 1 Οι. κυριοτ^ρες διατάξεις του άρθρου 9 είναι οι ξής. παρ. 3: κύρωση της ΠΓΣ 17) 87 (βλ.. προηγ. τεύχος μ α ς). ;ταρ. 4-5: διεύρυνση των περιπτώσεων κατ εξαίρεση ίδρυσης περισσοτέρων συνεταιρισμών στην ίδια περιφέρεια. παρ. 8-9: Κωλύματα εκλογήν ως μέλους των Δ.Σ. και Ε.Σ. αγροτικού συνεταιρισμού. παρ : διεύρυνσή αρμοδιοτήτων και διακανονισμός λειτουργίας του ισώματος ελεγκτών άρθρου 32 ν. 1541)85. Καθιέρωση διενέργειας τακτικού κάθε 2 χρόνια και έκτακτου ελέγχου με εντολή του Γπουργού Γεωργίας ή του Νομάρχη ή μετά από -αίτηση της ΠΑΣΕΓΕΣ* του Δ.Σ., Ε.Σ. και Γ.Σ-. του συνεταιρισμού ή του 1)5 των συνεταίρων ή αντιπροσώπων., > παρ. 16; με πρότασην της ΠΛΣΕΓΕΣ και του Γπουργού Γεωργίας μπορεί να επιτραπεί η σύσταση ένωσης αγροτικών συνεταιρισμών: ειδικού σκοπού, με ; ' περιφέρεια, και ευρύτερη των ορίων ΐνος νομού, παράλληλα, με τη ;σύσταση της μιας ένωσης αγροτικών συνεταιρισμών γενικού σκοπού. : Με τις υπόλοιπες παραγράφους 6, 7, , επέρχονται και άλλες μικρότερης σημασίας τροποποιήσεις του ν. 1541) 85. : - β) Α ρχαιρεσίες Συνεταιρισμών Με την απόφ, Τπ. Γεωργίας χριθ ) κατ εξουσιοδότηση του άρθρ. 32 V. 1644) 86 (ΙΓΓΣ 90/86) παρατάθηκε η προθεσμία διεξαγωγής αρχαι-- ρεσιών μέχρι και εξΰυισΐι;οοτηθηκε η ΙΙΑΣΕΓΕΣ να" ορίσει με^τις.με αριθ. 123) και 124) αποφάσεις του Δ.Σ-, τις ακριβείς ημερομηνίες διεξαγωγής τους για μεν τους πρωτοβάθμιους από 5-30,4.87 για τις Ενώσεις από για δε τις λοιπές συνεταιριστικές οργανώσεις και ' την ΙΙΑΣΕΓΕΣ από Σχετικές εγκύκλιοι κυκλοφόρησαν, οι με αρ. 726) και 765) του Υπουργείου Γεωργίας και η με αρ. 8) της ΠΑΣΕΓΕΣy) Χρηματοδότηση Συνεταιρισμών Απόφ. Γπ. Οικον. αρ ]6160) {ΦΕΚ Β' 558) : Τροποποίητης απόφασης αρ ) με την οποία παρασχέθηκε η εγγύηση του Δημοσίου προ; την ETE γιά τη χορήγηση δρχ στον Συνεταιρισμό É- 2 81

20 Β. Ααμπροπούλου - Αημητριάδου : Συνεταιριστική Νομοθεσία πιπλοποιών - Κατασκευαστών - Καταστηματαρχών Αθηνών (ΣΕΚΚΑ Π.Ε.). Απόφ. Γπ. Οικον- αρ ) 1737) (ΦΕΚ Β' 568) : Ηαροχή ^εγγύησης του Δημοσίου στην ETE για τη χορήγηση δανείου μέχρι ποσού δρχ. 1 δισεκατομμυρίου στον ΕΟΜΜΕΧ για τη δανειοδότηση MME. Αποφ, ΕΝΠ Θ της TJE. (ΦΕΚ Α' 8/1987) : Τροποποίηση της απόφασης της V.E )9)4, «περί χρηματοδοτήσεως καταναλωτικών και πιστωτικών Συνεταιρισμών» (Χρηματοδοτούνται για κεφάλαιο κίνησης με ποσό που δεν μπορεί να υπερβαίνει το τρίπλάισίό Του κατα βε<β λ η; ι έ ν ου κεφαλαίου, πλέον τυχόν αποθεματιv.d)vj αφαιρ θυμένων τυχόν ζημιώ ν). Αποφ. Γπ. Γεωργίας αρ )5320) (ΦΕΚ Β' 603/ ) Καθορισμός διαδικασίας υπαγωγής των επενδυτικών σχεδίων βελτίωσης των συνθηκών μεταποίησης και εμπορίας -ων γεωργικών και αλιευτικών προϊόντων στον Κανονισμό 355) 1977 της ΕΟΚ. Καθορισμός δικαιολογητικών και λοιπών διαδικα- ;ιών για την καταβολή των οικονομικών ενισχύσεοιν στους φορείς των επενδύσεων από το IIΔΕ και το Ε Γ ΤΠ Ε (FEOGA). Πράξη Διοιν.ητή Τρ.Ελλ. αρ. 946)6,2,87 (ΦΕΚ Α' 1 3 ): Χρηματοδότηση ζπό την ATE και τις εμπορικές τράπεζες για αγορά, εμπορία, τυποποίηση και μεταποίηση γεωργικών προϊόντων. Πράξη Διοικητή Τρ. Ελλ. αρ. 945) (ΦΕΚ Α' 19) : Χρηματοδότηση ςου Ειδικού Λογαριασμού Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων (ΕΛΕΓΙΙ) από την V T. Ε. Πράξη Διοικητή Τρ. Ελλ. αρ. 847) (ΦΕΚ Α' 162) : Τροποποίηση Π Δ) TE 511) που αφορά τη χρηματοδότηση των φορέων εμπορίας σιτηρών για την αγορά απευθείας από τους παραγωγούς και τα αλωνιστικα συγκροτήματα σιταριού και κριθαριού. Αποφ, Τπ. Οικον )2912) : (D' 902): Παροχή εγγύησης Ελλ. Δημοσίου στην Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων για κάλυψη δανείων της σε συνάλλαγμα προς την ATE μέχρι ισόποσο ποσά εκατ. δρχ. για τη χρηματοδότηση επενδύσεων σε μικρομεσαίες γεωργικές βιομηχανίες στον πρωτογενή αγροτικό τομέα και στον τομέα της βιοτεχνίας. Ανακοινώθηκε πρόσφατα (αρχές Μαίου 1987) απόφαση του Γπουργού Γεωργίας για ανετώτερη διαδικασία χρηματοδότησης των συνεταιρισμών και ιδιωτών που υπάγονται στον Κανον. 355) 77 της ΕΟΚ, με την μερική προκαταβολή της εθνικής επιδότησης, ώστε να μην επιβαρύνονται με δάνεια για να εισπράξουν τις Κοινοτικές και εθνικές επιδοτήσεις, ενώ το ποσοστό της ίδιας συμμετοχής δεν θα υπερβαίνει σε καμμια περίπτωση το 30 9ο. 5) Φορολογικά Συνεταιρισμών Σε συνέχεια και εφαρμογή του ν. 1642) 86 για τον Φ ΠΑ (ΦΕΚ Α' 125/86) εκδόθηκαν τα ακόλουθα νομοθετήματα, που ενδιαφέρουν άμεσα και τους Συνεταιρισμούς: Ν, 1676) (ΦΕΚ Α' /8 6 ): Καθορισμός των συντελεστών του φόρου προστιθέμενης αξίας και ρύθμιση άλλων θεμάτων. Ειδικότερα αφορούν του; -συνεταιρισμούς και οι διατάξεις των άρθρων για την επιβολή φόρου στη συγκέντρωση κεφαλαίων σε αντικατάσταση και διεύ 82

21 Β. Λαμτΐροτιούλοϋ - Δημητριάδου: ίυνειαφιστική Νομοθεσία ρυνση των τελών χαρτοσήμου, που καταργούνται ως προς τις θεωρούμενες σαν πράξεις συγκέντρωσης κεφαλαίων (αρθρ. 18, 3 1 ). Στον φόρο αυτό υπάγονται και οι συνεταιριστικές οργανώσεις κάθε βαθμού, οποιαδήποτε άλλη 'εταιρεία, νομικό πρόσωπο, ένωση προσώπων ή κοινωνία, εφ όσον ο σκοπός που επιδιώκουν τα πρόσωπα αυτά είναι κερδοσκοπικός (άρθρ. 17 παρ. β). Απαλλάσσονται όμως από αυτόν το φόρο οι αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις κάθε βαθμού και οι κάθε φύσης ενώσεις και κοινοπραξίες τους (άρθρ. 22 παρ. 1 εδ. α ' ). Ν. 1684) (ΦΕΚ Α' 18/87) : Για την απαλλαγή από τον ΦΠΑ α) ορισμένων εισαγωγών αγαθών και β) των προσωρινά εισαγομένων αγαθών εκτός των μεταφορικών μέσων, παλετών και εμπορευματοκιβωτίων- Υπουργικές αποφάσεις σχετικές με την εφαρμογή του ν )8 6 περί ΦΠΑ: Αποφ. Γπ. Οικον. με αρ. Π )6 4 6) για τον τρόπο τήρησης λογαριασμού του Φ.Π.Α. Αποφ. Γπ. Οικον. με αρ. Π.Σ. 3044) 135) 15.10,86 για την έκδοση θεωρημένων αποδείξεων λιανικής πωλήσεως αγαθών, Αποφ. Γπ- Οικον. με αρ. II 6 938)6 78 για τον διαχωρισμό ακαθαρίστων εσόδων από λιανικές πωλήσεις κατά σ,ιντελεστή Φ ΠΑ σε επιχειρήσεις λιανικής πώλησης ειδών διατροφής. Αποφ. Γπ. Οικον. με άρ. Σ. 3043) 134) 15.10,86 για τον καθορισμό του χρόνου έκδοσης εκκαθάρισης επί αγοράς και πώλησης αγαθών για λογαριασμό τρίτου. Αποφ. Γπ. Οικον. με αρ. II 6787) 641) για απαλλαγή από τον ΦΠΑ αγαθών που επανεισάγονται στην ίδια κατάσταση που είχαν κατά την εξαγωγή. Αποφ. Γπ. Οικον. με αρ, Π 7015)690) για εξαίρεση δειγμάτων από θεώρηση ως παράδοση; αγαθών. Αποφ. Γπ. Οικον. Γεωργ. με αρ. Π. 6784) 638) για το χρόνο εξαγωγής αγροτικών προϊόντων» που πωλούνται χωρίς Φ Π Α από αγροτικούς συνεταιρισμούς ή ενώσεις τους (Β' 774). Αποφ. Γπ. Οικον. με αρ. Π 6780) 643) για τον καθορισμό διαδικασίας χορήγησης απαλλαγής από το Φ ΠΑ στην παράδοση αυτούσιων αγροτικών προϊόντων, που πραγματοποιείται από αγροτικούς συνεταιρισμούς και ενώσεις τους προς άλλον υποκείμενο στο φόρο, που τα προορίζει για εξαγωγή* Αποφ. Γπ. Οικ,.,με αρ. Π 6793)647) για τον καθορισμό τύπου και περιεχόμενου του ειδικού στοιχείου για αγρότες, που ασκούν παράλληλα και εμπορική δραστηριότητα ή εξάγουν τα προϊόντα τους στο εξωτερικό (Β' ). Αποφ. Γπ. Οικ. με αρ. Π 6788)642) για τη διαδικασία χορήγησης απαλλαγής από τον ΦΠΑ της παράδοσης αγαθών σε ορισμένα μη κερδοσκοπικά νομικά πρόσωπα. Αποφ, Γπ. Οικ. με αρ. Π 6786)640) περί απαλλαγής από τον Φ ΠΑ της παροχής υπηρεσιών και παράδοσης αγαθών σε εκδηλώσεις για την οικονομική τους ενίσχυση. Αποφ. Γπ. Οικ. με αρ. Π 2070)1820) για τον ΦΠΑ στις πράξεις επί αυτουσιων αγροτικών προϊόντων, που ενεργούνται από τις αγροτικές συνεταιριστικές οργανώσεις. Αποφ. Οικον. Π 3082) για τη διαδικασία επιστροφής Φ ΠΑ σε ορισμένες περιπτώσεις. 83

22 Β. Λαμπροπούλσΐ) - Δημητριάδου: Συνεταιριστική Νομοθεσία Αποφ. Οικον- Γεωργ. Π 2869) 2389) Πολ. 137) για απαλλαγή από τον Φ Π Α της αγοράς μηχανολογικού και λοιπού εξοπλισμού, - Αναλυτική και ενδιαφέρουσα και η σχετική εγκύκλιος του Γπ. Οικονομικών για την εφαρμογή του ν. 1642) 86. Με την με αρ. Σ698) 62 Πολ. 103) εγκύκλιο του Γπ. Οικονομικών διευκρινίζεται ότι: α) οι γεωργικοί συνεταιρισμοί και οι ενώσεις τους, εφ όσον διανέμουν στα μέλη τους αγαθά και ταυτόχρονα φροντίζουν για την αποστολή τους με μεταφορικά μέσα δικά τους ή τρίτων μπορούν, αντί της έκδοσης των δύο στοιχείων, διατακτικής και δελτίου αποστολής, να εκδίδουν ένα νέο στοιχείο του αρθρ. 20 του ΚΦΣ, δηλ. το «Τιμολόγιο Π ώ λ η της - Δελτίο Αποστολής», β) και με την έκδοση αυτού του νέου στοιχείου, εξακολουθούν να έχουν εφαρμογή οι διατάξεις της περ. Ε της παρ. 2 του άρθρ. 6 του Ν.Δ. 3843) 58, με τις οποίες προβλέπεται ότι τα εισοδήματα τωνγεωργικώνσυνεταιρισμών οποιουδήποτε βαθμού, που προέρχονται από τη διάθεση αγαθών στα μέλη τους, απαλλάσσονται του φόρου : εισοδήματος. ' Στο υπό ψήφιση φορολογικό νομοσχέδιο περιλαμβάνονται διατάξει; που αφορούν άμεσα τους συνεταιρισμούς, όπως του αρθ. 14 για την φορολόγηση κεφαλαιοποίησης υπεραξίας που εμφανίζεται και στους ισολογισμούς των συνεταιρισμό')'/. Α κόμη το άρθρ. 22 παρ. 1 για τα φορολογικά στοιχεία συνεταιρισμών επιτηδευματιών. ε) Συνεταιριστική Εκπαίδευση -Α πόφ αση 230 Π α ντε ίου Ανώτατης Σχολής 113) (ΦΕΚ Β' 203): Πρόγραμμα διδασκαλίας μαθημάτων ακαδ. έτους και επ. του Τμήματος Δημόσιας Διοίκησης της Παντείου Α Σ Π Ε (Διδάσκεται η Συνεταιριστική Οικονομία στο η' εξάμηνο στην Κατεύθυνση Οικονομικής Διοίκησης). Π.Δ. 91) (ΦΕΚ Α' 5 0 ): Τρ οποποίηση ωρολόγιων και αναλυτικών προγραμμάτων του Γεωργικού και Κτηνοτροφικού τομέα των ημερήσιων και εσπερινών Τεχνικών Επαγγελματικών Λυκείων της Δευτεροβάθμιας εκπαίδευσης. (Προβλέπεται μάθημα Γεωργικής και συνεταιριστικής οικονομίας, που περιλαμβάνει μελέτη δραστηριοτήτων και λειτουργίας συνεταιριστικών οργανώσεων με σχετική επίσκεψη στο χώρο τους από τους μαθητές, καθώς και λειτουργία σχετικού εργαστηρίου. Ακόμη προβλέπεται ειδικό Τμήμα αγροτο βιομηχανικών συνεταιρισμών και γεωργικών εκμεταλλεύσεων. - Π.Δ. της (Α' 63) : Ωρολόγιο και αναλυτικό πρόγραμμα των Ενιαίων Πολυκλαδικών Λυκείων. Προβλέπεται η διδασκαλία Κεφαλαίων συνεταιριστικού περιεχομένου στα μαθήματα «Στοιχεία Πολιτικής Οικονομίας», «Γεωργία και Ανάπτυξη» κ.α στ) Οικοδομικοί Συνεταιρισμοί Δημοσιεύθηκε στην Ε.Κ. (τ.λ' 52/ ) το π.δ. 93) (στην επεξεργασία του οποίου από το ΣτΕ αναφερθήκαμε στο προηγούμενο τεύχος μας) με τίτλο: «Αναμόρφωση και ενοποίηση της νομοθεσίας για τους οικοδομικούς συνεταιρισμούς, τρόπος οργάνωσης, διοίκησης και λειτουργίας αυτών και πολεοδόμηση εκτάσεων οικοδομικών συνεταιρισμών και οικοδομικών οργανισμών».

23 Β. Άαμ-ροτϊοΰλοϋ - Αημη-ριάδου : Συνεταΐρισ-ική Νομοθεσία Το 'προεδρικό αυτό διάταγμα,, αντικαθιστά και καταργεί το π. δ. 17) 84 για του; οικοδομικούς συνεταιρισμούς. Οι κυριώτερες διατάξεις του είναι οι ακόλουθες: Διατηρείται η διάκριση σε αστικούς και παραθεριστικούς συνεταιρισμούς (αρ. 1) Διατηρείται η δυνατότητα εκκίνησης της διαδικασίας σύστασης οικοδομικών συνεταιρισμών από τους OTA και το Υπουργείο με τη διαφορά ότι τηρείται σειρά χρονικής προτεραιότητας για την αποδοχή των μελών (άρθρ. 4 ), αντί των ασαφών κριτηρίων του προηγούμενου π, δ) τος. Διατηρείται η απαγόρευση συμμετοχής σε άλλον οικοδομικό συνεταιρισμό της ίδιας κατηγορίας (αρθ. 6) 'Διατηρείται η απαγόρευση συμμετοχής με περισσότερες από μία μερίδες (άρθ. 7) που αντιπροσο)πεύουν και πάλι περιωρισμένη έκταση τ.μ. Διατηρείται σε ποσοστό ίο τουλάχιστον, η παραχώρηση της έκτασης για κοινόχρηστους χώρους και 5 % για κοινωφελείς σκοπούς προς τους OTA χωρίς δικαίωμα αποζημίωσης (άρθρ. 18). Διατηρείται η δυνατότητα αναγκαστικής συνένωσης συνεταιρισμών ή 'αναγκαστικής συμμετοχής ιδιοκτησιών σε συνεταιρισμούς για λόγους πολεοοομικής οργάνωσης (άρθρ. 2 0 ). Διαφοροποιήσεις κάτω- από την πίεση της πραγματικότητας προβλέπονται στις μεταβατικές διατάξεις (άρθρ. 22) και συγκεκριμένα: όσοι συνεταιρισμοί ήσαν μικτοί (αστικοί και παραθεριστικοί) μέχρι τη δημοσίευση του π ^ 1 7)8 4 εξακολουθούν να είναι, όσοι μέχρι τη δημοσίευση του π.δ. 1 7 )8 4 ήσαν μέλη σε περισσότερους από ένα οικοδομικούς συνεταιρισούς της ίδιας κατηγορίας, μπορούν να παραμείνουν μέλη. όσα μέλη έχουν' περισσότερες της μιας μερίδες σε οικοδομικό συνεταιρισμό, τι; διατηρούν. Μπορούν όμως να τις μεταβιβάσουν ελεύθερα μόνο μέσα σε* 2 χρόνια. ζ) Διάφορα Ο παραπάνω ν. 1097)87 (ΦΕΚ Α' 57/87) που τροποποίησε πρόσφατα το V. 1541) 85 περιέχει και άλλες διατάξεις που ενδιαφέρουν τους συνεταιρισμούς: άρθρο 1, 2, 3: περί λειτουργίας ΕΟΚ, ΑΣΟ, Οργανισμού Βάμβακοζ και Ο. Κ.A.A. και πρόβλεψη σύστασης Ν Π Δ Δ για τον έλεγχο και διάθεση διαφόρων γεωργικών προϊόντων. άρθρο 7: χορηγίες από το ΚΤΓΙν και Δασών, που περιλαμβάνουν χρηματικά βραβεία σε συνεταιρισμούς με φιλοδασική δράση, δωρεάν διάθεση δενδρυλλίων σ αυτούς και με ή χωρίς αποζημίωση διάθεση ακινήτων και εκτάσεων ιδιοκτησίας του. άρθρο 8: τροποποιήσεις του ν. 4332) 1929 περί ATE. άρθρο 9 παρ. 1-2: τροποποιήσεις του ν )76 για τον τρόπο διενέργειας προμηθειών, έργων και εργασιών αγροτικών συνεταιριστικών οργανώσεων, μετά α πό γνωμοδότηση Ειδικής Επιτροπής. Λεπτομέρειες θα καθορισθούν με π.δ. Ν. 1682)2.2.87: Μέσα και όργανα αναπτυξιακής πολιτικής. Προγραμματικές συμφωνίες και αναπτυξιακές συμβάσεις, ένταξη επενδύσεων στα Μ ΟΠ, τροποποίηση του ν. 1262)82 και άλλες διατάξεις (Α' 1 4/ ). 85

24 Β. Λαμπροπούλου - Δημητριάδου: Συνετχ'.ριοτιχή Νομοθεοίχ άρθρο 1 παρ. 6-7: Στο Υπουργείο Βιομηχανίας συνιστάται Επιτροπή Προγραμματικών Συμφωνιών και Αναπτυξιακών Συμβάσεων (ΕΠΣΑΣ) στην οποία μετέχει και εκπρόσωπος της ΠΑΣΕΓΕΣ» άρθρο 3 παρ. 12: Σε επιχειρήσεις OTA και Συνεταιρισμών παρέχεται επί πλέον επιχορήγηση μέχρι 15 μονάδες του ν. 1262) 82. άρθρο 18: Διαγράφονται οι οφειλές από μεσομακροπρόθεσμα δάνεια σε οολλάρια Η Π Α προς αλιευτικούς και γεωργικούς συνεταιρισμούς και τις ενώσεις του κ.ά. μέσω της ATE από κεφάλαια- AMAG - Ανασυγκρότησης, έτους άρθρο 23 παρ. 4: Συνιστάται στο Υπουργείο Εμπορίου Γνωμοδοτική Επιτροπή Τιμών^ στην οποία συμμετέχει και εκπρόσωπος της ΠΑΣΕΓΕΣ. άρθρο 24 παρ. 1: Διευρύνονται οι δραστηριότητες της ATE και της επιτρέπεται η συμμετοχή στην ίδρυση ή αύξηση κεφαλαίου τραπεζικών εταιριών και η έκδοση σε δημόσια εγγραφή ομολογιακού δανείου στο εσωτερικό ή και στο εξωτερικό. (Κατ αυτόν τον τρόπο όμως η ATE οδηγείται στον κερδοσκοπικό ιδιωτικό τομέα και απομακρύνεται από τον τελικό αλλά και αρχικό προορισμό της δηλ. την μετατροπή της σε συνεταιριστική ή έστω σε μικτή κρατικό - συνεταιριστική Τράπεζα, που είναι αίτημα και προσδοκία όλου του αγροτικού κόσμου). Αποφ. Εργ ) (Β' 114): Κήρυξη υποχρεωτικής της από ΣΣΕ του Προσωπικού των Γεωργικών Συνεταιριστικών Οργανώσεων. Αποφ. Εθν. Οικον, Γεωργ, 7905)87 (Β' 136/ ) : Τροποποίηση και συμπλήρωση- των διατάξεων περί Οργανισμού της ATE. Ν. 1700) (Α' 6 1 ): Ρύθμιση θεμάτων εκκλησιαστικής περιουσίας. άρθρο 2 παρ. 1: Προβλέπεται η δυνατότητα π α ρ αχώ ρ η - σ η ς της χ ρ ή a η ς ολόκληρης της ακίνητης μοναστηριακής περιουσίας μέσω του ΟΔΕ Π και των ΟΔΜΠ με προορισμό την αξιοποίηση και εκμετάλλευσή της κατά προτίμηση σε αγρότες που είναι μέλη, ή με αυτήν την παραχώρηση γίνονται μέλη γεωργικών ή κτηνοτροφικών συνεταιρισμών, καθώς και σε γεωργικούς ή κτηνοτροφικούς συνεταιρισμούς και σε φορείς του δ η- μ ό σ ι ο υ τομέα. Σαν οικονομικό αντάλλαγμα θα καταβάλλεται από τον ΟΔΕΠ ή τους ΟΔΜΠ στην οικεία μονή ποσοστό 5?ο του αντίστοιχου ακαθάριστου εισοδήματος. Σαν ακίνητη περιουσία νοούνται εδώ τα αγροτικά και επιδεχόμενα γεωργική εκμετάλλευση ακίνητα, τα δάση, οι βοσκότοποι και χορτολιβαδικές εκτάσεις, τα λατομεία, μεταλλεία και ιχθυοτροφεία- Αποφ. Or/pv. Γεωργ. Εμπ. 503) 113) 87 (Β' 146/87) : Οινοπνευματοποίηση 800 τόννων περίπου αποσύκων που διαχειρίζεται η ΣΓΚΙΚΗ. Αποφ. Δ.Σ. της ATE αρ. 1) (Β' 173/8 6) : Συγκρότηση της Επιτροπής Πιστώσεων της ATE στην οποία συμμετέχει και ο Πρόεδρος της ΠΑΣΕΓΕΣ. Αποφ. Εσώτ ) 86 (Β' /8 7 ): Σύσταση Κοινοτικής - Κτηνοτροφικής Επιχείρησης στην Κοινότητα Δήμητρας - Λαρίσης (με τη συμμετοχή Γ.Π. Συνεταιρισμού κατ εφαρμογή του άρθρου 246 παρ. 3 π.δ. 7 6/8 5). Αποφ. Εργασ 30746)6.4.87: Επιχορήγηση εργοδοτών - συνεταιρισμών για την πρόσληψή αποφοίτων των Σχολών Μαθητείας Στελεχών Γεωργικών Συνεταιρισμών του ΟΑΕΔ. 86

25 Β. Λαμίϊροπούλοΰ - Δημητριάδου: Συνεταιριστική Νομοθεσία Παροχές Ο.Γ.Α. Λ,τζοφ. Προεδρ. Γγ. αρ. Α1) 387) (Β' 848) : Δικ-at ολογητικά που α παιτούνται για. τη χορήγηση παροχών ΟΓΑ. Αποφ, Προεδρ. Γεωργ. αρ ) (Β' ): Περιορισμός των οικαιολογητικών που υποβάλλουν οι πολίτες στις υπηρεσίες του Γπουργ. Γεωργίας. Αποφ. Γγείας, Γεωργ. αρ* Φ 34β) 1052) (Β' 2 8 ): Μεταβίβαση έ ναντι τιμήματος στους πρωτοβάθμιους Συνεταιρισμούς κατά πλήρη κυριότητα, νομή και κατοχή των μέσων και μηχανημάτων ενεργητικής προστασίας των καλλιεργιών από τον παγετό, που αγοράσθηκαν και εγκαταστάθηκαν από τον ΟΓΑ. η) Γενικού ενδιαφέροντος οημαντικσ νομοθετήματα Ψήφισμα Β ') (Α' 24) : Μεταφορά του κειμένου του Συντάγματος στη δημοτική γλώσσα. Ν. 1586) (Α' 3 7 ): Βαθμολογική διάρθρωση των θέσεων του Δημοσίου, Ν Π Δ Δ και OTA και άλλες διατάξεις (Βλ. και π.δ / Α' 119) * Ν. 1591) (Α' 5 0 ): Ρυθμίσεις στην άμεση και έμμεση φορολογία, θέσπιση μέτρων για την πάταξη της φοροδιαφυγής και άλλες διατάξεις που ρυθμίζουν θέματα αρμοδιότητας Γπ. Οικονομικών. Ν* 1598) (Α' 73) : Ρύθμιση μισθώσεων κατοικιών και άλλες διατάξεις. (Νεότερος σχετικός νάμ-ος ψηφισίΐτ/κε στις από τη; Βουλή και είναι προς δημοσίευση στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως). Ν. 1599) (Α' 75) : Σχέσεις Κράτους - πολίτη, καθιέρωση νέου τύπου δελτίου ταυτότητας και άλλες διατάξεις. Ν. 1622) (Α' 9 2 ): Τοπική αυτοδιοίκηση - περιφερειακή ανάπτυξη και δημοκρατικός προγραμματισμός, - Ν. 1641) (Α' 122): Μικτά δανειοδοτικά στεγαστικά προγράμματα του ΟΕΚ και άλλες διατάξεις. Ν. 1648) (Α' 137): Προστασία πολεμιστών, αναπήρων και θυμάτων πολέμου και μειονεκτούντων προσώπων. Ν. 1656) (Α' 160) : Για την προστασία του περιβάλλοντος. - Π.Δ. 409) (Α' 191) : Προσαρμογή της ελληνικής νομοθεσίας περί Α.Ε. προς το Κοινοτικό Δίκαιο. Π.Δ. 419) (Α' 197) : Προσαρμογή του ν. 3190)55 περί Ε Π Ε προς τις διατάξεις της ΕΟΚ. Ν 1674) (Α' 2 0 3): Ρύθμιση θεμάτων ΑΕΙ και άλλες διατάξεις. Ν. 1694) (Α' 5) : Επέκταση διατάξεων του Ν )8 4 σε πολιτικούς συνταξιούχους του Δημοσίου, του συστήματος υπολογισμού των συντάξεων σε 35α σε όλους τους συνταξιούχους του Δημοσίου και άλλες διατάξεις. Αποφ. Γφυπ. Ιγείας αρ. Αΐβ) 8181 (Β' 57/5.2.87) : Περί όρων 13ρύσεως και λειτουργίας πτηνο-κτηνοτροφικών εγκαταστάσεων. 87

26 ΑΓΡΟΤΙΚΗ ΟΙΚΟΝΟΜΙΑ ΚΑΙ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΣ Του ΧΑΡ. Π Α Π Α Χ Ρ ΙΣ Τ Ο Υ Σ ένα παγκόσμιο συνέδριο της «Διεθνούς Συνεταιρικής Ένωσης» το 1948 στην* -ΙΓράγα ένα.ς Ιταλός αντιπρόσωπος είπε τα εξής: «Γνωρίζω ότι η αγροτική συνεργασία δεν έχει τη δοξασμένη ιστορία των σκαπανέων της ΚΟεΗΟΑΙιΕ, αλλά έχε: την ιστορία των γαλακτοκομείων... μέσα στα οποία οι φτωχοί κτηνοτρόφοι των βουνών έφερναν, το γάλα τους. για να το επεξεργασθούν απο κοινού, έχει την ιστορία των χωρικών της Σικελίας που παλαίψανε για να έ χουν τη γη που οι αφεντάοες δεν καλλιεργούν κα: την καλλιεργούν με τα χέρια, διότι δεν έχουν τις μηχανές που κατέχουν οι μεγάλοι ιδιοκτήτες. Όσοι από σας έχουν επισκεφθεί την Ιταλία, έχουν αναμφίβολα θαυμάσει τις συνεταιρικές ομοσπονδίες στη Μπολόνια, στο Μιλάνο ή αλλού (...). Η αγροτική συνεργασία είναι διαδομένη σ ολόκληρο τον κόσ]ΐλ (.....)». Ρίζες δημιουργικής συνεργασίας των ανθρώπων βρίσκονται στους περασμένους αιώνες σ όλες τις χώρες όπως δείχνουν αρχαίες λαϊκές παραδόσεις συχνά ανώνυμες. Συντροφιές κτηνοτρόφων, αλιέων ή γεωργών, γίνονταν για την από κοινού εκμετάλλευση ' παραγωγικών χώρων ή την αποτελεσματικότερη προάσπιση των συμφερόντων των συνεργαζομένων. Επίσης, συντεχνίες βιοτεχνών, αρχικά χωρικών, οργανώθηκαν κατά επαγγέλματα για να προστατεύουν τα οικονομικά τους συμφέροντα. Οι αγρότες ζούσαν ουσιαστικά απομονωμένοι, δεν μπορούσαν να επικοινωνούν εύκολα με τα αστικά κέντρα ή βρίσκονταν σε καθεστώς κλειστής οικιακής οικονομίας. Νεώτερες όμως ιδέες που διαδόθηκαν κυρίως από τη μεγάλη Γαλλική Επανάσταση για τ-ην ελευθερία του ατόμου να ζει, να εργάζεται,-να εκλέγει το επάγγελμά -του καθώς και η καθιέρωση της αρχής του ελεύθερου ανταγωνισμού,'προπαντός όμως η ραγδαία επιστημονική και τεχνική πρόοδος και η ανάλογη οικονομική και κοινωνική ε ξέλιξη, ανάγκασαν τους οικονομικά και κοινωνικά αδύνατους να επιδιώκουν, ο λοένα και περισσότερο, την προστασία των συμφερόντων τους με κατάλληλη οργάνωση (συνδικαλιστική, συνεταιρική, πολιτική). : ' Από τότε γίνεται σκληρή πάλη μεταξύ κυρίως τριών βασικών αρχών: α) Η Φιλελεύθερη Οικονομική Σχολή II άρχή της κεφαλαιοκρατικής κερδοσκοπικής εκμετάλλευσης, η εφαρμογή του αδέσμευτου «LAISSEZ FAIRE, LAISSEZ PASSER» δεν έχει άποδόσει τα θεωρητικά αναμενόμενα ευτυχή αποτελέσματα.' Στον τομέα της αγροτικής οικονομίας ο εν πήρε, πολλές φορές, χρήσιμο παραγωγικό χαρακτήρα, αλλ επιζήμια οικονομική και κοινωνική μορφή με την ουσιαστική επικράτηση τοκογλύφων, κερδοσκόπων και γενικά παρασιτικών μεσαζόντων και αδίστακτων εκμεταλλευτών των παραγωγών και των καταναλωτών και γενικώτερα της κοινωνίας. Και τούτο, άσχετα με την καλή θέληση των θεωρητικών αυτής της Σχολής, για λόγους βασικά γεωοικονομικούς. Για πολύ καιρό οι κλασσικοί οικονομολόγοι πίστευαν ότι ο αγροτικός τομέας θα αποτελούσε υπόδειγμα εφαρμογής της θεωρίας τους. Αυτό όμως το ιδανικά σχήμα των θεωρητικών της «Φιλελεύθερης Οικονομικής Σχολής» οεν πραγματοποιείται στις σύγχρονες αγροτικές αγο

27 Χαρ. ΙΓαιταχρίαχου: Αγροτική Οικονομία κχι. -κνεργκτιαμί; ρές. Και αυτή η θεωρία έγινε ένα είδος «οικονομικής θεολογίας» σύμφωνα με το χαρακτηρισμό του διάσημου Οικονομολόγου.Τ. Ο ΑΪ,ΒΒΑΙΤΗ (2). Επειδή όμως αυτή η πλάνη εξακολουθεί να επηρεάζει δυσμενώς την οικονόμία και πολιτική πολλών χωρών σε βάρος παραγωγών και καταναλωτών και γενικότερα της κοινωνίας, επιβάλλεται να μελετηθεί πληρέστερα και αντικειμενικά αυτό τη ζήτημα (3)... Ό ταν οι κλασσικοί οικονομολόγοι στον περασμένο αιώνα είχαν επεξεργασθεί ένα θεωρητικό σχήμα για το πώς διαμορφώνονται οι τιμές μέ;σα-σ ένα υποθετικό- «αγνό και τέλειο ανταγωνισμό», πίστευαν ότι η οικονομία μικρών μονάδων (που στο μεγαλύτερο τμήμα είχαν βιοτεχνική μορφή) της εποχής τους θα ανταποκρίνονταν α ι ώ ν ι α στην πραγματικότητα.' Η ραγδαία όμως εξέλιξη της επιστήμης, που επηρεάζει βαθειά τη σύγχρονη τεχνική και οικονομία και η δημογραφική πίεση, ευνοούν νέες συνθήκες ζωής και εργασίας των ανθρώπων και αυξανόμενες ανάγκες που ο λ ο έ ν α μεγαλύτερες επιχειρήσεις προσπαθούν να ικανοποιήσουν. β) II Σχολή Κρατιχού Παρεμβατισμού. Π. αρχή της διευθυνόμενης από το Κράτος οικονομίας δεν. αποδίδει τελικά καλα αποτελέσματα, ούτε για το άτομο ούτε. και για το, σύνολο. Συνήθως καταλήγει σε αντιοικονομική γραφειοκρατική βραδύτητα, ρουτίνα και απονέκρωση της γόνιμης εφευρετικότητας, πρωτοβουλίας και δραστηριότητας του δημιουργικού ανθρώπου και η δίκαια και λογική προστασία γίνεται ουσιαστικά. νοσηρός, προστατευτισμός. σε. βάρος του Συνόλου.., Βέβαια σε ορισμένες έκτακτες συνθήκες και οι ουό αυτές Σχολές έχουν αποδώ 3ει χρήσιμα αποτελέσματα. Η Φιλελεύθερη Οικονομική Σχολή, κυρίως για την κατάργηση αποπνι*τικών δεσμών και φραγμών φεουδαρχικών εποχών ή μεταγενεστέρων περιόδων - νοσηράς γραφειοκρατικής οικονομίας και η'σχολή του Κρατικού Παρεμβατισμού σε διάστημα σοβαρών πολεμικών, οικονομικών και. κοινωνικών κρίσεων, οπότε <- η σωτηρία του λαού γίνεται υπέρτατος νόμος» Επίσης σε -δυσάρεστα - αποτελέσματα οδηγεί συνήθως η προχειρολόγα λύση διάφορων ψ ευ τοαυτόνομων Οργανισμών που δεν ρυθμίζεται από επιστημονικά α ναγνωρισμένους κανόνες δικαίου, κυρίως σε δικτατορικά (φανερά ή καμουφλαρισμένα) διοικούμενη χώρα, όπου η αδυναμία της πρόβλεψης όλων των ενδεχόμενων περιπτώσεων οδηγεί στη- συνεχή επέμβαση του Κράτους για.την τροποποίηση ή συμπλήρωση τού ιδρυτικού νόμου και σε επιζήμια για το σύνολο σύγχυση μεταξύ των -εννοιών της διοίν,ησης. της εποπτείας και του ελέγχου. Βασικό επίσης μειονέκτημα των ψευτοαυτόνομων Οργανισμών (που εμφανίζονται συνήθως σαν Νομικά Πρόσωπα Δημοσίου Δικαίου αλλ5 επίσης με μεταμφίεαη με μανδύα συνήθως Ανώνυμης Εταιρείας) αποτελεί η δυσκολία της έγκαιρης και ικανοποιητικής χρηματοδότησης τέτοιων Οργανισμών για την απόκτηση συγχρονισμένων μέσων και εγκαταστάσεων και την απαραίτητη προσαρμογή τους προς τις απαιτήσεις. της επιταχυνόμενης εξέλιξης τη; σύγχρονης Τ ε χνικής και Οικονομίας. Στη σύγχρονη εποχή, ο Λμέίλικΐος ανταγωνισμός ανθρώπων και Κρατών, ε πιβάλλει' σε όλους όσους θέλουν να επιζήσουν τελικά, να κινούνται αποδοτικότερα, να παρακολουθούν από κονΐά* την επιταχυνόμενη εξέλιξη της Τεχνικής και Οικονομίας, να επωφελούνται από τις μεγάλες τεχνικές και οργανωτικές προόδους που απαιτεί η ολοένα περισσότερο μεγιστοδύναμη Επιστήμη και έτσι έγκαιρα και αποτελεσματικότερα να προσ 89

28 Χαρ. Πα-αχρ ιστού: Αγροτική Οικονομία και Συνεργατισμός αρμόζονται με επιτυχία προς τις νέες συνθήκες που επιβάλλουν την οικονομικότερη, με ταχύτερο ρυθμό και σε μεγαλύτερη κλίμακα, ορθή οργάνωση, α νάπτυξη και τελειοποίηση των επιδόσεων. Οι ψευτοαυτόνομο: Οργανισμοί, συνήθως χωρίς ικανοποιητική πιστωτική επιφάνεια, βρίσκονται σε αδυναμία να αποκτούν τα απαραίτητα κεφάλαια και συνήθως καταφεύγουν σε διάφορα τεχνάσματα που επιβαρύνουν την εθνική οικονομία. Ό χ ι δε σπάνια, με αφελείς ή πονηρούς συνδυασμούς, γραφειοκράτες και κερδοσκόποι επιβάλλουν την ολέθρια μιγάδο, λύση της κοινωνικοποίησης των ζημιών και ιδιοποίησης των κερδών σε βάρος του συνόλου. γ) Η Συνεταιριστική Αντιμετώπιση Τελικά, αλλού νωρίτερα και αλλού αργότερα, άρχισε να αναπτύσσεται η σύγχρονη κίνηση του Συνεργατισμού. Ο γνήσιος Συνεργατισμός, ελεύθερος και δημοκρατικός, δεν καταπνίγει τη δημιουργική πρωτοβουλία, εφευρετικότητα και δραστηριότητα του ατόμου αλλά τη συνδυάζει αρμονικά και γόνιμα με τη δύναμη και το κύρος της φωτισμένης συλλογικής ενέργειας και αυξάνει στο δυνατό μέγιστο τα ευνοϊκά αποτελέσματα προς όφελος τόσο του ατόμου, όσο και του συνόλου. Ο Συνεργατισμός χωρίς δογματισμούς και «μηχανιστικό χαρακτήρα, αλλά με σεβασμό της ελεύθερης βούλησης και της προσωπικότητας των ενδιαφερομένων, μπορεί και πρέπει να έχει τα πλεονεκτήματα των ιδιωτικού δικαίου επιχειρήσεων, χωρίς όμως και τα μειονεκτήματα των αντικοινωνικά κερδοσκοπικών και εκμεταλλευτικών επιχειρήσεων. Χωρίς τα εμπόδια των κανόνων του δημόσιου λογιστικού μπορεί και πρέπει να υπάρχει η ευλυγισία των εμπορικών πράξεων, η διοικητική και διαχειριστική ταχύτητα, η ευκολία με ακριβή πάν τοτε τήρηση των κανόνων της ευθύνης και αποδοτικότητας, Ο γνήσιος Συνεργατισμός, μπορεί και πρέπει να εξασφαλίζει τη μεγαλύτερη αύξηση της παραγωγικότητας, την καλύτερη ποιότητα και το μικρότερο κόστος. Αλλά όπως ετόνισε ο GABRIEL AR- DANT, άλλοτε Γενικός Επίτροπος της υπηρεσίας Παραγωγικότητας της Γαλλίας, «αν υπάρχει μια αλήθεια που κάθε προσπάθεια για αύξηση της παραγωγικότητας μας αποκαλύπτει, αυτή είναι η ατέλεια κάθε τεχνικής που επιβάλλεται απ έξω, κάθε μαθήματος που πληροφορούνται ο: ενδιαφερόμενοι, κάθε προόδου που δεν στηρίζεται οτην πρωτοβουλία, στη συμμετοχή όλων εκείνων που οφείλουν να την εφαρμόσουν. Με τα «Κέντρα Τεχνικών Αγροτικών Μελετών ( 4 ), ο γεωργός δεν υφίσταται παθητικά την πρόοδο, την εφευρίσκει, τη δημιουργεί ο ίδιος. Τη δημιουργεί ο ί διος, αλλά μ,ε τη συνδρομή των άλλων των γειτόνων του των συναδέλφων του». Πάνω από χίλια τέτοια Κέντρα Μελετών λειτουργούν στη Γαλλία με μεγάλη επιτυχία και αποτελούν πρωτοπορειακές δυναμικές ομάδες αγροτικής προόδου. Με τις ομαδικές μελέτες τους οι προοδευτικοί αγρότες μελετούν και εφαρμόζουν τις μεθόδους της συνεχούς μόρφωσης των αγροτών στο επίπεδο των α γροτικών τους εκμεταλλεύσεων. Αυτά τα συνεταιρικά Κέντρα Μελετών χαρακτηρίζονται σαν «ομάδες αιχμής», σαν «ατμομηχανές του χωρικού κόσμου», και α ποτελούν την πρωτοπορεία της αγροτικής προόδου στη Γαλλία. Στη σύγχρονη εποχή, παράλληλα με τη λεγάμενη «μακρο - συνεργασία», έχει επιβληθεί και η «μικρό - συνεργασία». Και έτσι αποφεύγεται η παρατηρούμενη «ασθένεια της συνεργατικότητας» σε πολύ μεγάλες οργανώσεις. 90

29 Χαρ. Πατια/ρίατου: Αγροτική Οικονομία κχι Συνεργατισμός Η «εν σμικρώ» δυναμική συνεργασία των αγροτών της Γαλλίας (5) αποδίδει χρήσιμα αποτελέσματα σε τρεις κυρίως κλάδους, α) Τα «Κέντρα Τεχνικών Αγροτικών Μελετών». β) Τους «Συνεταιρισμούς χρησιμοποίηση; αγροτικού υλικού». γ) Τις «Αγροϊΐκές Ομάδες από Κοινού Εκμετάλλευσης. Πρόκειται για συνεταιρισμούς παραγωγής που χαρακτηρίζονται σαν «ομαδική γεωργία». Οι ιδιοκτησίες παραμένουν οικογενειακές αλλ5 η εκμετάλλευση τους γίνεται συνεργατική. Πρόκειται κυρίως για κίνηση νέων αγροτών με σοσιαλιστική τάση που εμπνεονται από τον χριστιανικό κοινωνικό καθολικισμό. Η μικρό - συνεργασία θεωρείται σαν μαθητεία της μακρο - συνεργασίας και σαν φυτώριο συνεργατικότητας. Πολλές χώρες, όχι μόνο με ανταγωνιστική οικονομία, αλλά και με διευθυνόμενη κρατική, ενδιαφέροντα! ζωηρά και μελετούν συστηματικά τη «μικρό - συνεργασία», Σ όλους βέβαια τους γνήσιους συνεταιρισμούς, που είναι ενώσεις ανθρώπων και όχι κεφαλαίων, η καλή ποιότητα του ανθρώπινου παράγοντα έχει βασική σημασία, αλλ αυτό ακόμα περισσότερο ι σχύει για την επιτυχία των συνεταιρισμών παραγωγής. Εκτο; από τις απαραίτητες γνώσεις γενικές και ειδικές, που επιβάλλει ολοένα περισσότερο στη σύγχρονη εποχή η ραγδαία εξέλιξη της ε πιστήμης και τη; ειδικότερης τεχνικής σε κάθε παραγωγικέ κλάδο, επιβάλλεται και η ανάπτυξη πραγματικού πνεύματος δημιουργικής συνεργασίας μεταξύ των συνεταίρων. Σήμερα φαίνεται ότι οι συνθήκες εγναι ευνοϊκότερες για την επιτυχία της συνεταιριστικής αγροτικής παραγωγής (ομαδικής καλλιέργειας), Σχετικές έ ρευνες του «Εθνικού Κέντρου Μελετών και Πειραματισμού των Αγροτικών Μηχανών», καθώς και του «Κέντρου των Νέων Εργοδοτών», ενισχύουν αυτή την άποψη, με την προϋπόθεση ότι ο αριθμός των μελών αυτών των συνεταιρικών ο μάδων δεν θα υπερβαίνει ορισμένα όρια, ώστε να είναι εξασφαλισμένη η συνοχή, και η δημιουργική συνεργασία των μελών τους (6) Για τη Γαλλία σαν μέσος όρος θεωρείται ο αριθμό; των 5 μελών και το ίδιο υποστηρίζεται για τη Νορβηγία. Το πνεύμα της δημιουργικής συνεργασίας κατευθύνει με επιτυχία τα μικρά αλλά βασικά αυτά κέντρα αγροτικής προόδου, που εξετάζουν τα προβλήματά τους κάτω από τα φως της συνεχούς προόδου τη; επιστήμης και επωφελούνται έγκαιρα και επιτυχώς από τις νέες δυνατότητες που παρέχει ο επιταχυνόμενος ρυθμός -εξέλιξης της σύγχρονης Τεχνικής Οικονομίας. Η σύγχρονη επιστήμη δίνει περισσότερα μέσα για τον μετριασμό, ή και την πλήρη ακόμα εξουοετέρωση σε αρκετές περιπτώσεις της δυσμένειας του γεωγραφικού παράγοντα. Δεν φταίει πάντα η φύση, αλλ ο άνθρωπος όταν αγνοεί ή περιφρονεί τους βασικούς χαρακτήρες του τόπου και δεν εφαρμόζει όσα η επιστήμη επιβάλλει να γίνονται με σύστημα και συνέπεια. Σ αυτούς τους δυναμικούς μικρό - συνεταιρισμούς, οι πρώτοι τεχνικοί γίνονται τα ίδια τα μέλη τους, που δεν περιορίζονται σε παθητικό ρόλο, αλλά μετέχουν ενεργά, ανάλογα με τις ικανότητες και την πείρα τους, στις εργασίες της συνεταιριστικής τους οργάνωσης. Οι γεωπόνοι, καθώς και οι άλλοι ειδικοί, συνεργάζονται στενά, αρμονικά και δημιουργικά, με τους συνεταίρους, των ο ποίων η ενεργός συμμετοχή κρίνεται α παραίτητη. Το γεγονός άλλωστε ότι δίνεται σε κάθε συνεταίρο η δέουσα πρωτοβουλία και υπεύθυνη εργασία, γίνεται χρήσιμο κίνητρο για τη συνεχή ουσιαστική μόρφωση του συνεταίρου, χωρίς την οποία

30 Χαρ. Παπαχρίστου: Αγροτική Οικονομία και Συνεργατισμός δεν εξασφαλίζεται πραγματική πρόοδος ατόμων και Συνόλου.. Έτσι κάθε συνεταίρος αισθάνεται σιγά:- σιγά στην πράξη ότι ο συνεταιρισμός "του είναι πραγματικά κάτι δικό του μια μεγαλύτερη οικογένεια, μια αδελφική συντροφιά Οι υπεύθυνες εργασίες δεν επιβάλλονται αλλά τουναντίον γίνονται ελεύθερα και ευχάριστα αποδεκτές από τους συνεταίρους. : Στους προοδευτικούς αυτούς Συνεταιρισμούς η αρμονική και δημιουργική συνεργασία των ανθρώπων της πράξης με τους ειδικούς τεχνικούς επιστήμονες, ο δηγεί στην ταχύτερη λύση των προβλημάτων και δίνει τα καλύτερα δυνατά αποτελέσματα προς όφελος τόσο της ιδιωτικής οικονομίας των ενδιαφερομένων συνεταίρων, όσο και γενικότερα του Συνόλου. Χάρη δε στην αρμονική και δημιουργική συνεργασία όχι μόνο μεταξύ των μελών κάθε συνεταιρισμού, αλλά και μεταξύ των διαφόρων συνεταιρισμών τους, μελετώνται αρτιότερα και αντιμετωπίζονται καλύτερα και τα γενικής φύσης ζητήματα. Και οι συνεταίρο: των προοδευτικά) ν αυτών μικρό - συνεταιρισμών, γίνονταν επίσης δυναμικά ή χρήσιμα μέλη των μακροσυνεταιρισμών (προμηθευτικών, πωλήσεως, μεταποίησης κλπ.) και πρωτοπόροι σε κάθε πρόοδο. 1) Αριστείδη Κλήμη: *ΐ είναι και τί δεν είναι ο Συνεργατισμός - Συνεταιρισμός*, Εκδόσεις Συνεργασία, ΛΟήνα 198Q. 2) GALBRAITH J.K., AMERICAN CAPI TALISM, ) Παπαχρήστου X., <0 Μύθος της Τέλειας Αγοράς των χωρών με Ανταγωνιστική Οικονομία», Αγροτική Αναγέννηση, Αθήνα ) II%τ.αχρήστου X., α) Τα Κέντρα Τεχνικών Αγροτικών Μελετών, εν Γαλλία, Αγροτική Οικονομία, τ. 29, Αϋήνα ) II Αγροτική Πρόοδος της Γαλλίας ν.αι τα Κέντρα Τεχνικών Αγροτικών Μελετών, θέματα Συνεταιρισμών, τ. 23, Αθήνα 1971.,5) Παπαχρήστου. X., α.) Ο. Συνεργατισμός στη Γαλλία, θέματα Συνεταιρισμών, τ.. 15, Α ϋήνα ) Οι Συνεταιρισμοί στις Χώρες με Ελεύθερη Ανταγωνιστική Οικονομία, Εκδόσεις ' Συνεργασία, Αθήνα G) α) C.N.E.E.M.A:, PREMIERS RESUL- TATS ET RESULTAT FINAL DE L ENQU ETE MENEE AUPRES DES COPPESPON- DANTS AGRICOLES DU C.N.E.E.M.A. SUR LES GROUPEMENTS ET ENTENTES EN TRE EXPLOITANTS AGRICOLES, «ETU DES*, J u il l e t - a o û t 196± e t f e v r i e r ji) POULLAIN B., LA NOUVELLE EN TREPRISE AGRICOLE, No SPECIAL DU JEUNE PAl'SAN, JUIN - JUILLET Βλ. ακόμα τα κείμενα X. Πα~αχρίατου : α) Ά ρτια Ιΐαι3=ία και Δημιουργική Συνεργασία Κύρια Βάθρα για μια καλύτερη Ελλάδα, Αϋήνα β) Αγροτικά Εκπαιδευτικά Προβλήματα; Αθήνα γ) Ανάγκη Εναρμονίσεως της Βασικής Μορφώσεως και της Ε ι δικής Αγροτεχνικής Εκ-αιδεύσεως, Αθήνα δ) REFLEXIONS SUR LE PROBLE ME DE L EDUCATION DU MONDE RURAL EN GRECE, ATHENES e) FORMA TION DÉ LA FEMME RURAL ET PROGRES AGRICOLE EN GRECE, ATHENES

31 ΤΟ ΕΝΔΙΑΦΕΡΟΝ ΤΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛΙΟΥ ΤΗΣ ΕΥΡΩΠΗΣ II Συνέλευση, Γ ΙΑ ΤΗ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΤΙΚΗ ΑΝΑΠΤΥΞΗ Σύστασή του υπ αριθ. 1004/1985 (*) 1. Σημειώνει άτι οι συνεταιριστικές κινήσε:ς των χωρών μελών, που είναι ελάχιστα γνωστές παρά την ιστορική σημασία τους, έχουν αξιόλογα αναπτυχθεί τα. τετ λευταία χρόνια, τόσο ατούς παραδοσιακούς τομείς, όπως της γεωργίας^ των καταναλωτών και της πίστης, όσο και στον τομέα των παραγωγικο>ν συνεταιρισμών εργασίας των εργατών, με τη διάδοσή' τους σε τομείς όπου το συνεταιριστικό σύστημα δεν είχε παραδοσιακά δραστηριοποιηθεί, όπως στις κοινωνικές υπηρεσίες, την υγεία, τον τουρισμό, την πληροφορική, στη φαρμακευτική, τχ πολιτιστικά, τή νεότητα, το περιβάλλον, τα επενδυτικά σχέδια του Τρίτου Κόσμου, την κατοικία κλπ. 2. Θεωρεί ότι η εξέλιξη αυτή είναι ακόμη περισσότερο αξιοσημείωτη αν ληφοεί υπόψην η σημερινή κατάστασή της Ευρωπαϊκής κοινωνίας, που χαρακτηρίζεται από υψηλά επίπεδα ανεργίας, έναν ανησυχητικό ρυθμό πληθωρισμού, στασιμότητα επενδύσεων και ανάγκη* μεταβολής της οργάνωσής εργασίας, εξαιτίας τής κρίσης της οικονομίας και της τάσης των νέων, σε μερικές χώρες,'να στρέφοντα; σε αυτόνομες και συλλογικές μορφές οργάνωσης- της εργασίας- 3. Είναι πεπεισμένη ότι οι (συνεταιρισμοί είναι παράγων που θα μπορούσε να συμβάλει στην αντιμετώπιση της κρίσης:παρέχοντας μια λύση πρωτότυπη όχι μόνο ως δημιουργοί ευκαιριών απασχόλησης, αλλά επίσης οκ εξαίρετο πλαίσιο για την αποφυγή των παραδοσιακών συγκρούσεων εργοδότη. - υπαλλήλου και για την επιδίωξη άλλων κοινωνικών στόχων.. 4. θεωρεί ότι έρευνες του Διεθνούς Γραφείου Εργασίας και του ΟΟΣΑ καθώς και άλλες διεθνείς μελέτες και μια πρόσφατη λεπτομερειακή μελέτη των Ευρωπαϊκών Κοινοτήτων έχουν δείξει το θετικά ρόλο τής συνεταιριστικής κίνησης στη δημιουργία ευκαιριών απασχόλησης, ειδ :κότερα για τους νέους και στη διόρθωση τομεακών και γεω γραφιώ ν ανισορροπιών στην Ευρώπη....;. 5. Σημειώνει..όμως;.. : ',.,,Κ. - -' α. ότι η υπάρχουσα δυσκολία για ακριβή καθορισμό του νομικού καθεστώτος των συνεταιρισμών αποτελεί πηγή προβλημάτων και σε μερικές περιπτώσεις οδηγεί σέ καταχρηστική χρησιμοποίηση του συνεταιριστικού θεσμού* β. ότι ο συντονισμός μεταξύ των διαφόρων τομέων και μεταξύ συνεταιριστικών κινήσεων εθνικού επιπέδου είναι αποσπασματικός, ότι οι επαφές είναι ακανόνιστες (*) Η Σύατα^η αυτή έγινε δεκτή από την Κοινοβουλευτική Συνέλευοη του Συμβουλίου της Ευρώπης την 1η Φεβρουάριου 1985 (29η Συνεδρίααη). Ινρίθηκε σκόπιμη η δημοαίευοή της στη «Συνεταιριατική ΓΓορεϊα* επειδή δεν είναι γνω3τή δημοαίευαή της αε άλλη ελληνόγλαιααη έκδοαη., (Το παρουαιαζόμενο κείμενο απο τ'. ( μετάφραοη από το αγγλικό με τη βοήθεια και του γαλλικο 5 κειμένου)

32 Το Συμβούλιο της Ευρώπης για -η ουν=ταιριατική ανάπτυξη και ότι από την κίνηση φαίνεται να λείπε: μια κοινή στρατηγική ανταποκρινόμενη στις δυνατότητες τη;' γ. ότι η υφιστάμενη- νομοθεσία, οι κανονισμοί κα: η πρακτική που α/ναφέρεται στη χρηματοδότηση 'είναι σε ορισμένους τομείς ανεπαρκείς για την προώθηση της συνεταιριστική; ανάπτυξη;* και. ο. ότι η συνεταιριστική κίνηση οφείλει να καταβάλει ειδική προσπάθεια για να συμβιβάσει τους Θεσμικούς περιορισμούς στην εξασφάλιση κεφαλαίων, την έλλειψη κεφαλαίων για ριψοκίνδυνες πρωτοβουλίες και την ιδιόμορφη συνεταιριστική συγκρότηση με την ανάγκη για ειδικευμένη τεχνική διοίκηση και αποτελεσματικό ε πιχειρηματικό μάνατζμεντ, καθόσον η επιχειρηματική επιτυχία είναι για ένα συνεταιρισμό όσο αναγκαία είναι και για μια συμβατική επιχείρηση 6. Θεωρεί ότι πρέπει να προετοιμαστεί μια ευρωπαϊκή συμφωνία για του; συνεταιρισμούς που να καθορίζει τις αρχέ; βελτίωση; της συνεργασίας μεταξύ συνεταιρισμών, τόσο γεωγραφικά όσο και τομεακά, με σκοπό την πιο αποτελεσματική αντιμετώπιση των οικονομικών προβλημάτων που συχνά εκτείνονται πέρα από τα εθνικά σύνορα. 7. Είναι ενήμερη του ευρύτερου ρόλου που παίζουν οι γεωργικοί συνεταιρισμοί για την προάσπιση και εξυπηρέτηση των συμφερόντων των Ευρωπαίων αγροτών, τόσο ως καταναλωτών όσο και ως παραγωγών. 8. Συνειδητοποιεί, όμως, τις αυξανόμενες δυσχέρειες των γεωργικών συνεταιρισμών κατά τα τελευταία χρόνια, εξαιτΐας κυρίως του αυξημένου ανταγωνισμού από άλλες μορφές παραγωγή;, διανομή; και εμπορίας. 9. Πιστεύει ειδικότερα ότι πρέπει να βρε&ει τρόπος συμβιβασμού της παραδοσιακής αφοσίωσης των γεωργικών συνεταιρισμών στην εσωτερική δημοκρατία r η οποία στο σημερινό κόσμο μπορεί να οδηγήσει σε βραδύτητα κατά τη λήψη αποφάσεων και σε καθυστερημένη προσαρμογή σε νέες συνθήκες τη; αγοράς με τις απαιτήσεις του σύγχρονου μάνατζμεντ. M e δάση τ* παραπάνω: Συνιστά στην Επιτροπή Υπουργών: α. Να δώσει οδηγίες, σε επιτροπή εμπειρογνωμόνων να μελετήσει τη συνεταιριστική νομοθεσία στις χώρες μέλη, με σκοπό να επεξεργαστεί ένα σύνολο ελάχιστων κοινών κανόνων (MINIMUM STANDARDS) για την αποφυγή καταχρηστικής χρησιμοποίησης του συνεταιριστικού θεσμού όσον αφορά το τελευταίο πρόβλημα, πρέπει ειδικότερα να προσεχθούν οι τρόποι μετατροπής» σε ορισμένες περιπτώσεις, επιχειρήσεων κεφαλαίου σε συνεταιριστικές οργανώσεις, αναφορικά ιδιαίτερα προς το δικαίωμα ποωτοπραςία; των εργατών σε περιπτώσεις χρεωκοπία; επιχειρήσεων. β. Να καταρτίσει πίνακα των μορφών ενίσχυσης που η κεντρική διοίκηση και η τοπική αυτοδιοίκηση θα μπορούσαν '/α χορηγούν στους συνεταιρισμούς εθνικού και περιφερειακού επιπέδου, ώστε να εκλείψουν ορισμένες διακρίσεις που ενδεχομένως υφίστανται σήμερα εις βάρος τους και κατά κύριο λόγο για να προωθηθίε'ι η ορθή ανάπτυξη ισχυρών και καλοδιοικούμενων συνεταιρισμών υπό την ευθύνη και με τη συμμετοχή των μελών τους. γ. Ν-α. συντελέσει στην εγκαθίδρυση ενός ευρωπαϊκού συστήματος τεκμηρίωσης και πληροφόρησης σε θέματα έρευνας, στατιστικής και εμπειρίας εθνικού ttwni- 94

33 Το Συμβούλιο της Ευρώπης για -η συνεταιριστική ανάπτυξη 5ου, καθώς και στη διεύρυνση των δυνατοτήτων δη- Α-ιουργια,ς ευκαιριών απασχολήσεως για νέους, ιδιαίτερα σε τομείς πειραματισμού. δ. Να ενθαρρύνει την ίδρυση. ενός Ευρωπαϊκού Κολλεγίου ή Ινστιτούτου ή νέων τμημάτων σε υφιστάμενα ιδρύματα για την εκπαίδευση υπαλλήλων προς απόκτηση ικανοτήτων εφαρμογής σύγχρονου μάνατζμεντ στους συνεταιρισμούς και πληρέστερη ς προσαρμογής των συνεταιρισμών ιδιαίτερα των μικρ(ί)ν στο περιβάλλον τους, αυτή; της εκπαίδευσης θεωρούμενης ως π ρ ώ τ η ς αν ά γ κ η ς. ε. Να αναθέσει σ αυτό το Κολλέγιο ή Ινστιτούτο μελέτες αναφορικά με την ανάγκη εσωτερικό') /1 μεταβολών, ιδιαίτερα στους γεωργικούς συνεταιρισμούς, με σκοπό να, δοθεί ευρύτερος ρόλος στις γυναίκες σε διευθυντικές θέσεις και αυξημένη υπευθυνότητα στα διευθυντικά στελέχη για τρέχοντα θέματα και μακροχρόνιο προγραμματισμό με παράλληλη διατήρηση της ροής πληροφοριών προς τα, μέλη και εξασφάλιση γι αυτά του δίκαιο) μα το; ν αποφασίζουν τελικά για θέματα στρατηγικής. ζ. Να καλέσει τις κυβερνήσεις των χωρών μελών να ενθαρρύνουν τον αναπροσανατολισμό των γεωργικών συνεταιρισμών για καλύτερη προσαρμογή στις νέες συνθήκες της αγοράς, μεγαλύτερη ετοιμότητα στην υιοθέτηση νέας τεχνολογίας και διαφοροποίηση των δραστηριοτήτων τους, η. Να μεριμνήσει για τη σύγκληση, το ε νωρίτερα δυνατό, ενός Ευρωπαϊκού συνεταιριστικού συνεδρίου, ως μέσου έναρξης διαλόγου μεταξύ εθνικών και ευρωπαϊκών συνεταιριστικών οργανώσεων, εκπροσώπων τοπικής και περιφερειακής διοίκησης, ευρωπαϊκών φορέων και κυβερνήσεων. 0. Να θέσει το ερώτημα των συνεταιρισμών στην ημερήσια διάταξη μιας επόμενης συνόδου των Γπουργών Εργασίας του Συμβουλίου της Ευρώπης και να κληθεί η Συνέλευση να λάβει ενεργό μέρος σ αυτή* ι. Να καλέσει το Ταμείο Επανεγκατάστασης να επεκτείνει τη χρηματοδότησή του προς σχέδια επενδύσεων τον/ συνεταιρισμών ως γενεσιουργών ευκαιριών απασχόλησης, σύμφωνα με το π νεύ μ α της Σύστασης (9 8 1 / ), με ειδική έμφαση στην ανεργία των νέων και στους προωθημένους κλάδους του τριτογενή τομέα. (Μετάφραση Κ.Λ.ΙΙ.) ΕΝ Η Μ Ε Ρ Ω ΣΗ - Π Α Ρ Α Κ Λ Η ΣΗ Ί Σ Τ Ο Υ Σ Π Α Ρ Α Λ Η Π Τ Ε Σ Τ Ο Υ Π Ε Ρ ΙΟ Δ ΙΚ Ο Υ Η ταχυδρόμηση των τευχώ ν μας γίνετα ι έπειτα από έλ ε γ χ ο (1 τεύχος κάαε τρίμηνο). Τυχόν μη παραλαδή οφείλεται σε τοπικές αυν- ήκε$. ε περίπτωση μη παραλαδής τεύχους παρακαλούμε να μας το ζητάτε αμέσως με επιστολή σας.(τ ο Ιο τεύχος έχει εξαχ'τληδεί). Μη ξεχνά τε να εμδάαετε τη ν ετήαια εισφορά σας5 γ ια να γίνετα ι δυνατή η αντιμετώπιση των εξόδων για έκδοση του περιοδικού. 95.

34 Θ Ε Σ Ε Ι Σ ΑΠΟΨΕΙΣ ΤΟΥ Δ, Σ. ΤΗΣ ΕΤΑΙΡΕΙΑΣ ΦΙΑΩΝ ΣΥΝΕΡΓΑΤΙΣΜΟΥ Η «ΜΑΧΗ» Κ ΑΙ ΤΟ ΟΥΜ Α Τώρα που κόπασε η μάχη για το ποιό ζεται στο σύμβολο του Συνεργατισμού, κόμμα θα αναδειχθεί πρώτο στις εκλο- Τραυματισμένοι από τη μάχη και καγες των^ πρωτοβάθμιων Αγροτικών Συνε- τηρείς πρέπει να γύρισαν στους ιερούς ταιρισμων, μια. και οι εκλογες αυτές ο- χώρους του Συνεργατισμού όσοι αντιπαλοκληρ ώίΐηκαν, ας καταμετρήσουμε τα γ λ- ^ ψ/λί γ:χ άλλα και οπωσδήποτε θύματα απ αυτή τη μάχη και ας στε- χί συνεταιριστικά συμφέροντα. Πώς ο φ ανωσουν άλλοι τους. νικήτες!... πληγωμένος Συνεταιρισμός 6α συνεχίσει Το θύμα είναι ένα και μόνο. Ο ΣΥΝ- ^ην άλλοτε γεμάτη πάθος αποστολιν.ή ΕΤΑΙΡΙΣΜ ΟΣ. Η 6'αυμάσια αυτή ιοεο- οιακονια του; λογία με την κομματική ουδετερότητά Ας αναλογισθεί καθένας τη δική του της, δημιούργησε- μια αξιοπρόσεκτη ευθύνη στο κακό που έγινε, γιατί αναμκαι σφριγηλή -πραγματικότητα με το - φισβήτητα μόνο' κακό έγινε στο Συνεταίσύνθημα ο καθ ένας για όλους και όλοι ρισμό, το μεγάλο θύμα της κομματικής για τον καθένα., όπως τόσο.σοφά εκφρα- αντιπαράθεσης. Α Ν ΑΚ Ο ΙΝ Ω ΣΗ - Ο ΕΣΗ Τ Η Σ Π Α Σ Ε Γ Ε Σ Γ ΙΑ Τ Ι Σ ΕΚ ΛΟ ΓΕΣ ΤΩ Ν Σ Υ Ν Ε Τ Α ΙΡ ΙΣ Μ Ω Ν Με αφορμή τις ανακοινώσεις των κομ- γές των συνεταιρισμών, η ΠΑΣΕΓΕΣ μάτων που το καθένα πρόβαλλε ως αν- έδωσε -στον τύπο την ακόλουθη ανακοίερχόμενη τη δική του δύναμη στις εκλο- νωση: «Η ΠΛΣΕΓΕΣ, κατά παγία τακτική και στην προσπάθεια να αποφευχθεί η κομματικοποίηση των εκλογών, δεν εκδίδει εκλογικά αποτελέσματα. Τα εκλογικά αποτελέσματα που δίνουν στον Τύπο τα πολιτικά κόμματα αφορούν τα ίδια τα κόμματα και όχι την ΠΛΣΕΓΕΣ. Σύμφωνα μ, αυτή την εικόνα και από τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα σε περίπου 400 πρωτοβάθμιες συνεταιριστικές οργανώσεις της χώρας, φαίνεται ότι οι δημοκρατικές - -προοδευτικές δυνάμεις που έχουν ως πρόγραμμα και στόχο τη ν ισχύ-; ροποίηση του συνεταιριστικού κινήματος στη-διακίνηση και εμπορία των αγροτικών προϊόντων και την ενίσχυση του ρόλου των συνεταιρισμών στην κοινωνική ζωή του τόπου ενισχύουν τις. μέχρι σήμερα θέσεις τους. ' : II ΠΛΣΕΓΕΣ, τέλος, επιθυμεί για άλλη μια φορά να τονίσει ότι το συνεταιριστ ικό κίνημα δεν μπορεί να άποτελε ί χώρο έντονης κομματικής αντιπαράθεσης, αλλά χώρο συναίνεσης, διαλόγου και συνεργασίας, σύμφωνα με τις πάγιες και διεθνείς συνεταιριστικές αρχές. Ιί ΠΛΣΕΓΕΣ θεωρεί ότι τα μέχρι στιγμής αποτελέσματα επικυρώνουν αυτήν ακριβώς την ιδιομορφία και ιδιαιτερότητα του συνεταιριστικού κινήματος και πιστεύει ότι η νίκη θα ανήκει στην προοδευτική συνεταιριστική σκέψή που.καθορίζει και την κατεύθυνση του - συνετάιριστιν.ού κινήματος και θα είναι τελικά μια νίκη. ολόκληρου του συνεταιριστικού κινήματος».. -.' * - - ' 96:

35 θέσεις - Απόψεις του Δ.Σ. της Εταιρείας Φίλων Συνεργατισμού Ούτε λίγο ούτε πολύ η ανακοίνωση αυτή απά το ένα μέρος και ορθά τονίζει ότι η ΠΑΣΕΓΕΣ δεν εκδίδει εκλογικά αποτελέσματα ενώ από το άλλο α νακοινώνει αποτελέσματα! Δεν έχει σημασία πσιοί ανακηρύσσονται «νικητές» α πό την ΠΑΣΕΓΕΣ^ Σημασία έχει ότι χωρίζει η ΠΑΣΕΓΕΣ τους συνεταιριστές σε αμνούς: και ερίφια, σε νικητές και ηττημένους, ενώ ταυτόχρονα τάσσεται υπέρ της συναίνεσης, του διαλόγου και της συνεργασίας. Για την κορυφαία οργάνωση των συνεταιρισμών,' ένα μέρος από τους συνεταιριστές αποτελούν τις οημοκρατικές-προοδευτικές δυνάμεις, ενώ κατ αντιδιαστολή το άλλο μέρος των συνεταιρισμών ' α- ποτελείται από αντιδημοκρατικές δυνάμει ς που αρνούνται την πρόοδο, ^ Δίερώτάται πράγματι κανείς, αν η ΠΑΣΕΓΕΣ που έκανε αυτή την ανακοίνωση, επικαλούμενη μάλιστα τις διεθνείς συ νεταιριστικές αρχές, είναι η ίδια με την ΠΑΣΕΓΕΣ του περασμένου Δεκεμβρίου, που από στόματος του προέδρου της διακήρυξε την ανάγκη ενότητας στους κόλπους της συνεταιριστικής κίνησης.. ΑΝΑΓΚΗ Γ ΙΑ Σ Ω Σ Τ Η Π ΛΗΡΟ Φ Ο ΡΗ ΣΗ Π ρέπει οι παράγοντες της δημόσιας πραγματικός αριθμός είναι πολλαπλάζωή; να συνειδητοποιήσουν κάποτε, ότι -σιος.... τα στοιχεία που εμφανίζουν πρέπει να Τελευταία ακόμη,: ο Γπουργός Γεωρείναι ακριβή και υπεύθυνα, για να μην γίας, μιλώντας στη Γενική Συνέλευση οδηγούν, με παραπληροφόρηση^.,, στον, τη ς:π ΑΣΕΓΕΣ, ανέφερε ότι οι συνεταικλονισμό της εμπιστοσύνης τού κοινού. ρισμοί που αποδέχθηκαν την υποχρεω- Στην εισηγητική έκθεση του Ν. 1541/ τικη συγχώνευση ανέρχονται σε ποσοστό πάνω από 50 τκι εκατό, ενώ η 1985, αναφερόταν ότι μόνο Γεωργικοί Συνεταιρισμοί είχαν αξιόλογη -ΠΑΣΕΓΕΣ, σε υπόμνημά της, αναφέρει ποσοστά 8ο) ο και οι αντιπρόσωποι Ε παραγωγική δραστηριότητα, ενώ ήταν βέβαιο ότι αυτοί ήταν νώσεων, με συγκεκριμένα στοιχεία δίνουν ποσοστό 25ο) ο. Για σωστή πληροφόρηση, από το Γπουργείο έπρεπε να Αργότερα, ο τότε Γπουργός Γεωργίας μιλώντας από την τηλεόραση, ισχυρίστηκε ότι οι Γεωργικοΐ Συνεταιρισμοί ευρισμών που υποχρεούνται να συγχωνευ- δοβούν 3 αριθμοί: α) Αριθμός Συνεταιρωπαϊκών χωρών έχουν χιλιάδες μέλη θούν, β) Αριθμός Συνεταιρισμών που έ (καί αυτά γι-α να δικαιολογήσει την υ λαβαν θετικές αποφάσεις και γ) Αριθμός Συνεταιρισμών που έλαβαν αρνητι ποχρεωτική συγχώνευση με το νόμο), ενώ τα στοιχεία αυτά αφορούσαν Αστικού; Συνεταιρισμού;.. ευνόητο ότι δεν ^ηραν καμμιά απόφαση. κές αποφάσεις. Οι υπολειπόμενοι είναι Κατά τη συζήτηση του Ν. 1667) 86 για τους. Αστικούς 'Συνεταιρισμούς στη Βουλή, ο Γπουργός Εθνικής Οικονομίας δήλωσε ότι λειτουργούν στην Ελλάδα μόνο Πότε θα κατανοήσουν οι.αρμόδιοι και οι σύμβουλοί τους ότι η παραπληροφόρηση και αλλοίωση τη; πραγματικότητας εκθέτει τη δημόσια διοίκηση και υποβι 189 Αστικοί Συνεταιρισμοί, ενώ ο βάζει το κύρος της Πολιτείας; Π ΡΟ Β Λ Η Μ Α ΤΑ ΑΠΟ Τ ΙΣ ΤΡΟ Π Ο Π Ο ΙΗ Σ Ε ΙΣ ΤΟ Υ ΝΟΜΟΥ 1541)85 Με αλλεπάλληλες τροποποιήσεις των διατάξεων του Ν. 1541) 85, προσπαθούν οι εκάστοτε ΓπουργοΙ Γεωργίας να κατασιγάσουν το σάλο που δημιούργησαν οι καταναγκαστικές διατάξεις του. : Αλλά αντί για διόρθωση των κακώς κειμένων 97

36 θέσεις - Απόψεις του Δ.2. της Εταιρείας Φίλων Συνεργατισμού δημιουργούνται νέα προβλήματα. Ο; τροποποιήσεις μάλιστα. ακολουθούν την τακτική του αιφνιδιασμού, με Πράξεις του Γπουργικού Συμβουλίου που δεν προβλέπονται από το Σύνταγμα, ενώ λειτουργεί η Βουλή. Και ακόμα, κατά τη νομοθετική επικύρωσή τους τροποποιούν ται, διορθώνονται και συμπληρώνονται. Πρέπει ν αντιληφθούν οι αρμόδιοι ό τι οι βελτιώσεις επιβάλλεται να είναι προϊόν επιμελημένης μελέτης και να ανταποκρίνοντχι στο δημόσιο αίσθημα. II Π ΆΣΕΓΕΣ υπέδειξε το σωστό δρόμο της συναίνεσης και της στήριξης σε αποφάσεις των Οργανώσεων, αλλά. οι εκπρόσωποι της Πολιτείας επέμειναν στον καταναγκασμό. Αποκορύφωμα της κρατικής τακτικής είναι η τελευταία ρύθμιση με την οποία διατηρούνται μεν (δεν διαλύονται) οι συν εταιρισμοί που δεν δέχθηκαν την υποχρεωτική συγχώνευση και καταργούνται οι προθεσμίες για λήψη αποφάσεων, αλλά αυτοί οι συνεταιρισμοί αποκλείονται από τη συμμετοχή τους στη λειτουργία της Ένωσης, στην οποία όμως εξακολουθούν να είναι μέλη! Γ Τους χαρίζει τη ζωή, αλλά τους βάζει στην απομόνωση. Έτσι δημιουργούνται και προβλήματα στη λειτουργία των Ενώσεων. Ούτε καθεστώτα που κατηγορεί η Κυβέρνηση είχαν «ποτολμήσει τέτοια διάταξη. Ανεξάρτητα από τη νομική αμφισβήτηση της εγκυρότητας τέτοιων διατάξεων δεν αντιλαμβάνονται οι αρμόδιοι ότι εκθέτουν γενικότερα τη χώρα μας που έ χει ενταχθεί σ ένα ευρωπαϊκό σύνολο; Κάποτε πρέπει να επικρατήσουν νηφαλιότερες απόψεις και ενέργειες. Ε Κ Κ Λ Η Σ ΙΑ ΚΑΙ Σ Υ Ν Ε Τ Α ΙΡ ΙΣ Μ Ο Ι Στη συζήτηση που έγινε από την τηλεόραση για την εκκλησιαστική περιουσία, ο Σεβ Μητροπολίτης Δημ.ητριάδος κ. Χριστόδουλός διατύπωσε την άποψη ότι «οι συνεταιρισμοί δεν έχουν καλό ό νομα». Μια τέτοια γενίκευση ασφαλώς δεν είναι ορθή. Είναι απότοκος του πρόσφατου θορύβου που είδε το φως της δημοσιότητας, όπου μεμονωμένες περιπτώσεις και μάλίστα από το στάδιο της καταγγελίας, γενικεύθηκαν ανεξέλεγκτα και διέσυραν το συνεταιριστικό θεσμό. Αν και όπου υπάρχουν καταγγελίες, θα πρέπει να συνδέονται με συγκεκριμένο πρόσωπο και όχι με το θεσμό στο σύνολό του. Οι συνεταιρισμοί αποτελούν το θεσμό της συνεργασίας και της αλληλεγγύης μεταξύ τοιν ανθρώπων, στα πλαίσια της καθημερινής πραγματικότητας. Έχουν πάρα πολλά να προσφέρουν και αυτό έ χουν δείξει κατά τη μακρόχρονη ιστορία τους. Αποτελούν δημιουργικές δυνάμεις από τις πιο αναγκαίες για την προκοπή και την ενωτική πορεία της κοινωνίας μας. Γι αυτό ένας τόσο γενικός και αναιτιολόγητος χαρακτηρισμός από εκπρόσωπο της Εκκλησίας υπήρξε τουλάχιστον ατυχής. ' Οπως φαίνεται και από άλλο κείμενο, που δημοσιεύεται σ αυτό το τεύχος, από τον Κλήρο αναμένεται να συμπαρίσταται πολύπλευρα στους συνεταιρισμούς, γιατί αρκετά μπορεί να προσφέρει σ ένα θεσμό με πολλές ομοιότητες προς τη χριστιανική διδασκαλία. Α Π Ο Κ Α Λ Υ Ψ Ε ΙΣ ΠΟΥ ΣΥ ΓΚ ΛΟΝΙΖΟ Υ Ν 98 Μέσα σε εισαγωγικά, που σημαίνει ότι μεταφέρεται κατά λέξη, αναφέρει ο Μάριος Πλωρίτης, σε άρθρο του στο «Βήμα» της , δήλωση του Πρωθυπουργού ότι «η Οργάνωση (οηλ. το Κόμμα) δεν είδε το Συνεταιρισμό ως μοχλό ανάπτυξης και ιδεολογικής δικαίωσης αλλά ως μέσο ανάδειξης προσώπων και

37 θέσεις - Απόψεις ίου Δ.Σ. της Εταιρείας Φίλων Συνεργατισμού κατάχτησης κύρους και εξουσίας», προσ- για την ανάπτυξη ιδεολογικών στόχων θέτοντας ότι η αντιμετώπιση αυτή υπήρ- αλλά. για την ανάδειξη προσώπων που ξε «θεμιτή κατά τα άλλα». θα ασκούν -εξουσία. Είναι πάντοτε παρακινδυνευμένο να Το περίεργο είναι ότι ενώ αυτά ανασχολιάζονται απόψεις που εκφράζονται φέρονται από τον Πρωθυπουργό με όταν δεν αναφέρεται ολόκληρο το περιε- πνεύμα, υποθέτουμεν επικριτικο ύστεχόμενο των δηλώσεων, όπως συμβαίνει ρα από μερικές μέρες άρχισαν οι θριαμστην τωρινή περίπτωση. Ό μω ς, αυτδ το σσλσγίες για τα κομματικά,.. επιτεύγαπόσπασμα είναι αρκετά εύγλωτο για ματα στις συνεταιριστικές εκλογές. Α- μια νοοτροπία που τη διακρίνει κανένας βυσσαλέα απόσταση μεταξύ λέξεων και στην κατεύθυνση που δημιουργείται όχι πράξεων. ΕΙΔΗΣΕΙΣ Αγροτικές - Συνεταιριστικές Διπλάσια η αύξηση τω ν «αταβέσεων στην Α.Τ.Ε. Διπλάσιες οι καταθέσεις της ATE. {μέσα στο πρώτο 4μηνο). Τη μεγαλύτερη /αύξηση καταθέσεων σ ολόκληρο το ελληνικό τραπεζικό σύστημα πέτυχε η ATE στο πρώτο φετινά τετράμηνο. Οι συνολικές καταθέσεις στην Αγροτική Τράπεζα, ανέρχονται τώρα σε 550,4 δισ. δρχ., έ ναντι áá6,2 δισ. δρχ. της αντίστοιχης περυσινής ημερομηνίας. Το ποσοστό αύξησης σε ε τήσια 6άση είναι 25,8ο) ο, κυμαίνεται δηλαδή στα υψηλά επίπεδα που εμφάνιζε το τραπεζικό σύστημα προ διετίας, πριν από την εφαρμογή του σταθεροποιητικού προγράμματος, όταν η οικονομική συγκυρία ήταν ευνοϊκότερη Η ATE προβλέπει ότι και το 1987 η αύξηση θα είναι μεγαλύτερη από την περυσινή και οφείλεται στο αυξημένο κύρος, τον συνεχή εκσυγχρονισμό και ανάπτυξη του δικτύου της με απόκτηση κάθε χρόνο νέων καταθετών. Ανοδική πορεία τω ν Καταναλωτικών Συνεταιρισμώ ν. Διευρύνεται συνεχώς η δράση των καταναλωτικών συνεταιρισμών που κάνουν σήμερα αισθητή την παρουσία τους στη Θεσσαλονίκη, την Αθήνα, την Καβάλα, τη Δράμα, τις Σέρρες, τη Λαμία, τη Θήβα, τα Άσπρα Σπίτια, την Ελευσίνα,τη Χαλκίδα, την Πάτρα, την Καλαμάτα, ενώ ετοιμάζονται καταστήματα στην Κατερίνη, το Λαύριο και τη Λάρισα. Στις πρόσφατες γενικές συνελεύσεις των καταναλωτικών συνεταιρισμών τονίσθηκε η ανοδική πορεία τους καθώς και ρ ρόλος της Ένωσής που ίδρυσαν και της οποίας η έδρα μεταφέρθηκε στη Θεσσαλονίκη. Στο μηνιαίο δελτίο του καταναλωτικού συνεταιρισμού Θεσσαλονίκης «Τα Νέα του Καταναλωτή» παρουσιάζονται τα οικονομικά αποτελέσματα του συνεταιρισμού για το Ο συνεταιρισμός εφαρμόζει σύγχρονες μηχανογραφικές μεθόδους διαχείρισης και ετοιμάζεται να ανοίξει το 10ο κατάστημά του. 99

38 Ε Κ Ε ΙΝ Ο Ι Π Ο Υ ΦΕΥΓΟΥΝ ΙΩΑΝΝΗΣ ΑΦΕΝΤΑΚΗΣ Συγκίνηση προζάλέσε στους συνεταιριστές ο θάνατος του Ιωάννη Αφεντάκη, του ακούραστου πρώην Γενικού ΔιεΟυντή της ΙΙΑΣΕΓΕΣ, που αφιέρωσε τη ζωή του στους αγώνες γ;«την ανάπτυξη των συνεταφισμών κο«για τη βελτίωση της ζωής του αγρότη. Στην κηδεία του, που έγινε ατη γετέτε'ιρά του Χαλκίδα, παραβρέθηκαν αυνεταιριστ'ές από πολλά μέρη τ η ς χώρας; Το νεκρό αποχαιρέτησαν ο κ. Ν. Ινολύμβας, πρώην Γενικός Διευθυντής της ΙΙΑΣΕΓΕΣ, ο ν.. Σ. Βελώνης, μέλος του Δ.Σ. της ΙΙΑΣΕΓΕΣ καί Πρόεδρος της Ε.Γ.Σ. Αεβαδείας, ο κ. Α. Μαυραγάνης,αντιπρόσωπος της Ε.Γ.Σ. Εύβοιας ατη Γ.Σ. της ΠΑΣΕΓΕΣ καί ο κ. Ε. Σα/- πάζης, Γεν. Διευθυντής της ΠΑΣΕΓΕΣ. Ο κ. Ν. Κ ΰλύμβκξ είπε περίπου τα εξής: - Με συγκίνηση και οδύνη η ελληνική συνεταιριστική ο ικ ο γ έ ν εια συνοδεύει σήμ ερ α στην τελ ευ τα ία ε π ίγ ε ια κ α το ικ ία του ένα α π ό τ α π ιο λ α μ π ρ ά κ α ι π ιο α γ ω ν ισ τικ ά μέλη τη ς, τον Ιω άννη Α φεν. τά κ η, π ο υ κ υ ρ ιο λ εκ τικ ά α νά λ ω σ ε τη ζωή του, στην εξυπηρέτηση τω ν δ ικ α ιω μ ά τω ν του Έ λ λ η ν α α γ ρ ό τη κ α ι τω ν σ υνετα ιρ ι στικώ ν Ο ργα νώ σ εω ν. ' Ε ναν α π ό το υ ς τελ ευ τα ίο υ ς επ ιζώ ντες α π ό τη γ ε ν ιά τω ν π ρ ω το π ό ρ ω ν τη ς σ υνετα ιρισ τική ς ιδέα ς του μεσοπολέμου. Α πό το υ ς π ρ ώ το υ ς α π όφ οιτου ς τη ς νεοσύστατης, μ ετά το 1922, Α νώ τατης Γ εω πονικής Σ χ ο λ ή ς, έπ α ιξε π ρ ω τεύ ο ντα ρόλο στην υπεράσπιση τω ν δυναστευομένω ν κ α λ λ ιερ γη τώ ν τη ς Κ ω π α ΐδα ς κ α ι τον εποικισμό τω ν ντόπιω ν κ α ι προσφύγ ω ν α γ ρ ο τώ ν. Σ τη σ υνέχεια μ έσ α α π ό το θεσμό τω ν Γ εω ρ γικ ώ ν Ε πιμελη τη ρίω ν, α γ ω ν ί στηκε σε π α νελ λ α δ ικ ή έκταση γ ια π ρ ο γ ρ α μ μ α τισ μ ό στον α γ ρ ο τ ικ ό το μ έ α κ α ι γ ια τη ν προβολή κ α ι μ άχη γ ια τη ν επίλυση, τω ν π ρ ο β λ η μ ά τω ν που π ίεζα ν τον α γ ρ ό τη, την ύ π α ιθ ρ ο ; τη ν ελληνική οικ ονομία κ α ι κοινω νία. ' Ό λ ο ν αυτό τον εξοπλισ μ ό του κ α ι το μ α χητικό- του δυνα μ ισμό έθεσε -μεταπολ εμ ικ ά στην υπ η ρ εσ ία του α γ ρ ο τικ ο ύ κόσμου μέσω τη ς Σ υ ν ο μ ο σ π ο νδία ς Σ υ ν ετα ι ρισ μ ώ ν,μέσα στο ευρύτερο ρ εύ μ α τω ν δ η μ ο κ ρ α τικ ώ ν ρ ιζοσπαστικώ ν ιδεώ ν. Α πό τη θέση του αυτή, δεν π ερ ιο ρ ίσ τη κ ε σ τα σ τενά υπη ρ εσ ια κ ά του κ α θή κοντα. Α λ λ ά ανύψ ω σε τη Σ υ νομοσ π ο νδία Σ υ νετα ιρ ισ μ ώ ν σε βασικό ουσιώδη π α ρ ά γ ο ν τ α τη ς δη μ όσια ς ζω ή ς γ ια την εξυπηρέτηση τω ν γ ενικ ό τερ ω ν εθνικώ ν, οικονομικώ ν, α να π τυ ξ ια κ ώ ν συμφερόντω ν του έθνους με κεντρική επ ιδίω ξη την ανύψωση τη ς οικ ονομ ικής κ α ι κοινω νικής θέσεως, του α γ ρ ο τικ ο ύ κόσμου, τη βελτίω ση τω ν συνθηκώ ν ε ρ γ α σ ία ς κ α ι ζω ή ς του. Α γώ νες, π α ρ α σ τά σ εις, εκ κ λ ή σ εις σ τους ισ χυρούς τη ς γ η ς γ ια τη δικαίω σ η τω ν εθνικώ ν μ α ς δικ α ίω ν. Σ υ ν ε χ ε ίς π ρ ο σ π ά θ ειες σε ό λ α τ α επ ίπ εδα γ ια τη ν εθνική ενότη τα ( το α τα μ ά τη μ α του διχα σ μ ο ύ κ α ι του ε μ φύλιου σ π α ρ α γμ ο ύ που ερήμω νε την ύπ α ιθρο Ε λ λ ά δα. Κ αι στη σ υνέχεια α γ ώ ν α ς 100

39 Εκείνοι που φεύγουν y toc τη ν επιστροφ ή τω ν α γ ρ ο τώ ν σ τ α χ ω ρ ιά τους, σ τα σ π ίτια τους. Γ ια τον εφ οδ ιασμό το υ ς μ ε τ α α π α ρ α ίτη τα μέσα ώ σ τε να α ρ χίσ ουν τη ν π α ρ α γ ω γ ικ ή το υ ς π ρ ο σ π ά θ εια κ α ι ν α ξα ναρχίσ ουν τη ζωή το υ ς μ έσ α σε συνθήκες α φ α ντάσ του πόνου κ α ι δυσ τυχία ς. Α γώ ν α ς γ ια τη ν π ρ ο σ τα σ ία τω ν α γ ρ ο τ ώ ν α π ό τ α δ ιά φ ο ρ α εκ μ ετα λ λ ευ τ ικ ά συμφ έροντα. Μ α χη τικός σε κ άθε κατεύθυνση, ο ρ α μ α τισ τή ς μ ια ς οργανω μ ένη ς, α γ ρ ο τικ ή ς Ε λ λ ά δ α ς μ ε βάση το Σ υ ν ερ γα τισ μ ό, θυσ ία ζε τ ις π ερ ισ σ ό τερ ες ώ ρ ες του 24ώ ρου κ α ι τ α π ρ ο σ ω π ικ ά οικ ονομικά του μ έσ α στο ό ρ α μ ά του. Σ τ η ν Ε λ λ ά δ α δεν είν α ι π ο λ λ ο ί όσοι α φ ιέρ ω σ α ν μιαν ολόκληρη ζω ή στην υπ η ρ εσ ία ενός κοινω νικού σκοπού, χ ω ρ ίς υπ ο χω ρ ή σ εις και σ υμ β ιβ α σ μ ο ύ ς} με την ίδια π ά ν τ α πίσ τη, εντιμ ότη τα και α ν ιδ ιο τ έ λ ε ια Ο κ. Ε. SajcnàÇης ανκφέρβηκε στην πλούσια ύράση του Ιω άννη Αςρ'εντάκη και μεταξύ άλλων αγίαρίδμησε τις δέσεις από όπου αγω νίστηκε «πο το 1926 μέχρι το Και κατέληξε; <:... Δ εν είναι α π λ ώ ς τ α σ υ γ γ ε ν ικ ά καί φ ιλ ικ ά π ρ ό σ ω π α τ α ο π ο ία έχα σ α ν ένα φίλο, α λ λ ά κ α ι ο σ υ ν ερ γατισ μ ό ς γ ε ν ικ ό τερ α σ τερήθη κε évocv επίμονο υπηρέτη του. Υ πηρέτησε το Σ υ ν ετα ιρ ισ τικ ό Κ ίνημα με ειλικρινή κ α ι ανιδιοτελή διάθεση, έζησε τ ις π ο λ υ π ο ίκ ιλ ες εκ φ ά νσ εις του κ α ι υπέστη μ α ζί του τ ις ίδιες ευ χά ρ ισ τες κ α ι δυ σ ά ρ εσ τες επ ιπ τώ σ εις του. Εβη μάτισε στον π α ρ α γ ω γ ικ ό χώ ρ ο, π όνεσ ε κ α ι έζησε με τον κόσμο του τ ις α ντίξοες συνθήκες κ α ι δυ σ κολίες τη ς κ α τ ά κανόνα σ κ λη ρ ή ς κ α ι μ α ρ τυ ρ ικ ή ς α γ ρ ο τ ικ ή ς ζωής.,.. " Α ναφέρθηκε στη σ υνέχεια στους α γ ώ ν ε ς του γ ια τ ο Κ ω π αϊδικ ό κ α ι πρόσθεσ ε ότι το π λούσιο έ ρ γ ο τη ς ΠΑΣΕΓΕΣ α π ό το 1946 (σ το οποίο α να φ έρθηκε σε έκ ταση συνδέεται ά μ εσ α με τη δη μ ιο υ ρ γικ ή, π ολυσχιδή κ α ι ενερ γ ό π α ρ ο υ σ ία του.1, Α φεντάκη κ α ι τω ν σ υνερ γα τώ ν του α π ό α ιρ ετο ύ ς κ α ι υ π η ρ εσ ια κ ά στελέχη, που σε. π ο λ λ ές π ερ ιπ τώ σ εις δ ιώ χτη κ α ν με διά φ ο ρ ες π ρ ο φ ά σ εις, γ ια ν α να σ τα λ εί η δ ρ ά στη ριοποίηση του Σ υ ν ετα ιρ ισ τικ ο ύ Κ ινήματος. Κ αι κ α τέλ η ξε: Οι Σ υ νετα ιρ ισ μ ένοι α γ ρ ό τ ε ς κ α ι η Σ υ νετα ιρ ισ τικ ή Κίνηση γ ενικ ό τερ α, οι ο π ο ίο ι επ ω φ ελή θηκαν α π ό τη θέρμη κ α ι τη ν πνοή σου, α ποθέτουν στο μόνιμο π ια π ερ ίβ ο λ ό σου, ό,τι δια λ εκ τό, σε φυσική ω ρ α ιό τη τα κ α ι α ρ ω μ α τίκ ό τη τα έχ ει ν α π α ρ ουσιά σει ο π α ρ α γ ω γ ικ ό ς χώ ρ ο ς, Η ζω ή, η α γ ω ν ισ τικ ό τη τα κ α ι το έ ρ γ ο σου α ς α π οτελούν γ ια τους νεώ τερ ο υ ς π α ρ ά δ ε ιγ μ α π ρ ο ς μίμηση. Ψ Η Φ ΙΣ Μ Α Το:. Διοικητικό. Συμβούλιο της «Εταίρε(ας: των Φίλων τσι> Εϋνεργατιομοό» που έλαβε γνώση στη σημερινή συνεδρίασή tou για το θάνατο του συνεταιριστή και επί σειράν ετών Γενικού ΔιπυΟυνιού της ΙΙΑΣΕΤΈ-23 αποφασίζει ομόφωνα: ΙΩΑΝΝΟΥ ΑΦΕΝ ΤΑΚΗ 1. îsa εκφραστούν τα συλλυπητήρια στους οικείους του. ίί. Ν α'κατατεθεί οτέφανος στο νεκρό. 9, - Να εκπροσωπηθεί το Διοικητικό Συμβούλιο στην κηδεία. 1. Να, οημοσιευθεί το παρόν στο συνεταιριστικό τύπο Αθήνα 30 Μαΐου 1987 ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΓΜΒΟΓΛΙΟ 101

40 Εκείνοι που φεύγουν Ψ Η Φ ΙΣΜ Α, Το Διοικητικό Συμβούλιο του Σωματείου «Αγροτική Συνεταιριστική Αλληλεγγύη» (Α.Σ.Α.) σε έκτακτη συνεδρίασή του, μετά το θλιβερό άγγελμα του θανάτου του επιφανούς Συνεταιριστή και Επίτιμου Γενικού Διευθυντή της ΙΙΑΣΈΓΕΣ ΙΩ Α Ν Ν Ο Υ Α Φ ΕΝ ΤΑ Κ Η που υπηρέτησε πάνω από μισό αιώνα την Αγροτική Συνεταιριστική Κίνηση και πρόσφερε ανεκτίμητες υπηρεσίες στον Συνεργατισμό και ατον αγροτικό κόσμο γενικότερα, ψηφίζει: 1. Να παρακολουθήσουν την κηδεία εκπρόσωποι του Σωματείου. 2. Να εκφραστούν τα συλλυπητήρια του Σωματείου στην οικογένεια του. 3. Να κατατεθεί στεφάνι στο νεκρό. 1. Να διατεθεί χρηματικό ποσό δραχμών ατη μνήμη του, υπ=ρ της ^Εταιρείας των Φίλων του Συνεργατισμού*. 5. Να δημοσιευθεί στον τύπο το παρόν Ψήφισμα. ΤΟ ΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟ ΣΓΜΒΟΓΑΙΟ ΠΕΤΡΟΣ ΠΡΩΤΟΝΟΤΑΡΙΟΣ Σ ε βαθύ γ ή ρ α ς α λ λ ά με σ χ ετικ ά κ α λ ές τ ις σ ω μ α τικ ές του δυ νά μ εις κ α ι δ ια υ γ έ ς ό π ω ς π ά ν τα το μ υα λό του, π έθ α νε την α π ό σ υγκ οπή τη ς κ α ρ δ ιά ς ο γ ια π ο λ λ ά χ ρ ό ν ια π ρ ο ϊσ τά μ ενο ς τη ς 2 6ης Ε π ιθεώ ρησης Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ώ ν τη ς A TE Π έτρ ο ς Π ρω τονοτάριος. Γ όνος α ρ χο ντικ ή ς ο ικ ο γ έ ν εια ς τη ς Ν ά ξου ο Π έτρ ο ς Π ρω το νο τά ρ ιο ς γεννήθηκε το 1901 στο χ ω ρ ιό Κ ορηνός. Ο π α τ έ ρ α ς του ή τα ν κ τη μ α τία ς κ α ι γ ια π ο λ λ ά χρ ό ν ια π ρ ό εδ ρ ο ς τ η ς Κ οινότητας. Το 1925 ο Π έτρ ο ς Π ρ ω το νο τά ρ ιο ς διορίσ θη κε στην Εθνική Τ ρ ά π εζα κ α ι ή τα ν α π ό το υ ς π ρ ώ το υ ς υ π α λ λ ή λ ο υ ς π ου μ ετα τά χθ η κ α ν στην Α γρ ο τικ ή Τ ρ ά π ε ζ α ότα ν ιδρύθη κε τ ο 1929, Α φ οσιω μένος στο καθή κον του, π ρ ά ο ς κ α ι λ ά τ ρ η ς του Σ υ ν ερ γ α τισ μ ο ύ αναδ είχθη κ ε γ ρ ή γ ο ρ α β α σ ικ ό σ τέλ εχο ς τη ς Δ ιεύθυνσης Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ώ ν τη ς A T E κ α ι α π ό τη θέση του αυτή πρόσφερ ε π ο λ ύ τιμ ες υπηρεσ ίες στο Α γροτοσ υνετα ιρισ τικ ό κ ίνη μ α κ α ι ιδ ια ίτερ α στη Λέσβο κ α ι σ τις κ εντρ ικ ές Σ υ ν ε τα ιρ ισ τικ έ ς ο ρ γ α ν ώ σ εις που επόπτευε α π ό την 26η Ε πιθεώ ρηση Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ώ ν τη ς A T E μ έχρ ι κ α ι το 1967 π ο υ συντα ξιοδοτή θη κε. Ο Π έτρ ος Π ρ ω τονοτά ρ ιος ξεκίνησε την υ π α λλη λικ ή του σ τα δ ιο δρ ο μ ία στην A T E α π ό τη Σ ά μ ο κ α ι π α ρ ά το νεα ρ ό τό τε τη ς η λ ικ ία ς του, βοήθησε σ η μ α ντικ ά σ τα π ρ ώ τ α β ή μ α τά τ η ς τη ν Έ ν ω σ η Ο ινοποιητικώ ν Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ώ ν Σ ά μ ο υ, η οποία το 1984 ιτου εό ρ τα σ ε τ α 50 χ ρ ό ν ια δρ ά σ η ς τη ς, του α π ένειμ ε δ ίπ λ ω μ α «γ ια τη β ο ή θ ε ια π ου π ρ ό σ φ ερ ε στην Έ ν ω σ η τη ν επ οχή τη ς ίδρυσής τ η ς το 1934». Α υτό τ ο δ ίπ λ ω μ α ή τα ν γ ια τον γ η ρ α ιό συντα ξιούχο τη ς A T E μ εγά λ η ικ α νοποίηση γ ια τ ί ό π ω ς ο ίδιος έ λ εγ ε σε κ ά θε ευ κ α ιρ ία δεν γ ν ώ ρ ιζ ε κ α νένα <rrcó τ α μέλη του Δ.Σ. π ου του το α π ένειμ ε κ α ι μ ά λ ισ τα δ ιερ ω τά το π ώ ς τον βρήκαν. Ε ίχε δ ίκ ιο ο α κ έ ρ α ιο ς α υ τό ς άνθρω πος^ γ ια τ ί π ρ ά γ μ α τ ι π ο λύ σ π ά νια ο ι μ ε τα γ εν έ σ τερ ο ι α να τρ έχο υ ν στο π α ρ ε λ θ ό ν γ ια ν α εκτιμ ή σουν το π α ρ ό ν κ α ι ν α τιμ ή σουν έναν ά γνω σ τό το υ ς γ ια το δικ ό του λ ιθ α ρ ά κ ι στο δικ ό το υ ς οικοδόμημα. Τ ο Δ ιο ικ η τικ ό Σ υ μ β ο ύ λ ιο του 1984 τη ς Έ ν ω σ η ς Ο ινοποιητικώ ν Σ υ ν ετα ιρ ι σμώ ν Σ ά μ ο υ, α π ο τελ εί μ ία εξαίρ εσ η. Π ρος τιμ ή του. 102 Γ. Β. Σελ.

41 Ο ΡΟΛΟΣ ΤΟΥ ΕΟΜΜΕΧ ΣΤΗΝ ΑΝΑΠΤΥΞΗ ΤΗΣ ΣΥΝΕΡΓΑΣΙΑΣ ΤΩΝ ΜΙΚΡΟΜΕΣΑΙΩΝ ΕΠΙΧΕΙΡΗΣΕΩΝ Σύμφωνα, με πληροφορίες από τον ΕΟΜΜΕΧ η δραστηριότητα που έχει αναπτύξει για τη συνεργασία των μ,ικρομεσαίων επιχειρήσεων, για την ανάπτυξη του συνεταιριστικού πνεύματος και την υποβοήθηση της βιοτεχνίας, είναι περιληπτικά η ακόλουθη; Ί. Π ροσφερόμενη β οή θεια 2τον ΕΟΜΜΕΧ λειτουργεί ένα Τμήμα Συνεταιρισμών και Κοινοπραξιών το οποίο έχει σαν αποστολή τη μελέτη και έρευνα της προώθησης του θεσμού της Κοινοπραξίας και του Συνεταιρισμού των Μικρομεσαίων Μεταποιητικών Επιχειρήσεων (Μ.Μ.Ε.). Το Τμήμα Συνεταιρισμών - Κοινοπραξιών με τα 20 ειδικά στελέχη που διαθέτει προσφέρει τεχνική και οργανωτική Βοήθεια σε βιοτεχνικούς Συνεταιρισμούς και Κοινοπραξίες ολόκληρης 'η* 7.ώρας. Συγκεκριμένα, το Τμήμα Συνεταιρισμών-Κοινοπραξιών: Διοργανώνει ομιλίες - συζητήσεις ενημερωτικού χαρακτήρα σε ομάδες βιοτεχνών - χειροτεχνών.. Διερευνά τις προϋποθέσεις και δυνατότητες συνεργασίας ομάδων βιοτεχνών - χειροτεχνών προσφέροντας τις παρακάτω υπηρεσίες: Ειδικό στέλεχός του, αναλαμβάνει να συντονίσει και να καθοδηγήσει την όλη προσπάθεια με τρόπο μεθοδικό και αντικειμενικό. Διοργανώνει τακτικές συναντήσεις με τους ενδιαφερόμενους με συγκεκριμένα κάθε φορά θέματα για συζήτηση και λήψη αποφάσεων. Μεθοδεύει ιδιαίτερες επαφές και συζητήσεις με κάθε μέλος της ομάδας. Εκπονεί προκαταρκτική μελέτη για τη σύσταση της Κοινοπραξίας - Συνεταιρισμού. Εκπονεί οριστική μελέτη οργάνωσης και λειτουργίας της Κοινοπραξίας - Συνεταιρισμού με αναλυτικό προϋπολογισμό εσόδων - δαπανών. Γποβοηθεί στη σύνταξη του καταστατικού. Εκπονεί Κανονισμό λειτουργίας της Κοινοπραξίας - Συνεταιρισμού. Παρακολουθεί την πορεία των εργασιών αυτών στο πρώτο στάδιο και παρέχει κάθε είδους οργανωτική βοήθεια. 2. Σ υνοπτικ ή δρ α σ τη ρ ιό τη τα το υ Τ μήμ α το ς Σ υ ν ετα ιρ ισ μ ώ ν - Κ οινοπραξιώ ν γ ια την π ερ ίο δ ο Μ Διοίκηση του ΕΟΜΜΕΧ έδωσε ιδιαίτερη βαρύτητα και προτεραιότητα στην προώθηση της συνεταιριστικής και κοινοπρακτικής οργάνωσης των Μ.Μ.Ε. Το έργο που πραγματοποιήθηκε (ποιοτικά και ποσοτικά) χαρακτηρίζεται πρωτοποριακό και ιδιαίτερα σημαντικό. Ειδικότερα : α) θεσμικό πλαίσιο. Σύνταξη του νόμου για τους Αστικούς Συνεταιρισμούς (Ν'. 1667/86) που ψηφίστηκε από τη Βουλή και αντικατέστησε το Ν. 602)1914. Σύνταξη σχεδίου Νόμου για την καθιέρωση της νομικής μορφής της Κοινοπραξίας. Το σχέδιο νομού έχει υποβληθεί στο ΓΠΕΘΟ. β) Δημιουργία και τήρηση μητρώου των βιοτεχνικών - χειροτεχνικών Συνεταιρισμών και Κοινοπραξιών κατά κλάδο και Νομό. Δήμιουργήθηκε στον ΕΟΜΜΕΧ μητρώο Α στικών Συνεταιρισμών και Κοινοπραξιών Μ.Μ. Ε., τα οποίο περιλαμβάνει 400 περίπου Συνεταιρισμούς και Κοινοπραξίες, γ) Προώθηση και διάδοση αρχών συνεταιριστικής και κοινοπρακτικής οργάνωσης. Διοργάνωση 187 κλαδικών συγκεντρώσεων με θέμα το θεσμό του Συνεταιρισμού και της Κοινοπραξίας, τις οποίες παρακολούθησαν περίπου βιοτεχνες. Διοργάνωση του Ιου Πανελλήνιου Συνεδρίου Συνεταιρισμών - Κοινοπραξιών Μ.Μ.Ε., με ε ξαιρετικό ενδιαφέρον και επιτυχία, Διοργάνωση ειδικών εκπομπών και συνεντεύξεων στην τηλεόραση και ραδιόφωνο για την προβολή του θεσμού. δ) Παροχή τεχνικής και οργανωτικής βοήθειας. Δ ιερεύνηση προϋποθέσεων και δυνατοτήτων συνεργασίας σε 260 ομάδες βιοτεχνών. Εκπόνηση 105 μελετών ίδρυσης, οργάνωσης και λειτουργίας Συνεταιρισμών, Παροχή συμβουλευτικών, νομικών και οργανωτικών υπηρεσιών. 103

42 ΕΟΜΜΕΧ και Συνεταιρισμό! ΜΜΕ ε) Συνεταιριστικά στελέχη Επιλογή και εκπαίδευση 42 συνεταιριστικών στελεχών, τα οποία έχουν τοποθετηθεί και εργάζονται σε αντίστοιχους Συνεταιρισμούς και Κοινοπραξίες που επιχορηγήθηκαν από τον ΕΟΜΜΕΧ για το σκοπό αυτό, με ποσό ύψους 50 εκατ. δρχ. στ) Βελτίωση των όρων χρηματοδότησης των Συνεταιρισμών - Κοινοπραξιών απ ευθείας από τον ΕΟΜΜΕΧ. ζ) Πρόγραμμα Νήσων της Περιφέρειας για κοινές Υπηρεσίες Μ.Μ.Ε. Έχουν ενταχοεί στο πρόγραμμα 36 Συνεταιρισμοί και Κοινοπραξί ες για συνολικά αναπτυξιακά προγράμματα ύψους 310 εκατομ. δρχ. Το συνολικά ύψος της επιδότησης πρόκειται να ανέλοει για την περίοδο στο ποσό των 171 εκατομ.- δρχ. η) Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα Έ χ ε ι εκπονηθεί κανονισμός για την ένταξη κοινών υπηρεσιών βιοτεχνών - χειροτεχνών στα Μεσογειακά Ολοκληρωμένα Προγράμματα (Μ.Ο.Π.). ; Τα συνολικά προγράμματα προδλέπονται για την περίοδο 1987 * 1992 ύψους- 6,7 διαεκατομ. δρχ., η δε συνολική επιδότηση 3,7 δισεκατομ. δραχμών. - Η ΕΚΘΕΣΗ Τί2Ν Σ Υ Ν Ε Τ Α ΙΡ ΙΣ Μ Ω Ν Β ΙΟ Τ Ε Χ Ν ΙΑ Σ - Χ Ε ΙΡ Ο Τ Ε Χ Ν ΙΑ Σ - Ο ΙΚ Ο Τ Ε Χ Ν ΙΑ Σ Μια από. τις τελευταίες δραστηριότητες που υποστήριξε ο ΕΟΜΜΕΧ, είναι η 4η Έκθεση Συνεταιρισμών Κ α λ λ ιτ ε χ ν ικ ή ς βιοτεχνίας, χειροτεχνίας, οιν.οτεχνίας, που έγινε στην Αθήνα 3-11 Απριλίου Ο πίνα / ας των εν. θετών Συ\:ζνχιρΊ7ηών με τις επω νυ ;ιίz ' r οιευθΰνσεις κ α ι προΐϊοντα του;, είναι ο ακόλουθος; ; ΑΤΤΙΚΗΣ : Συνεταιρισμός Αγγειοπλαστών Αμαρουσίου Αττικής, Λ. Κηφισίας 207'και Σαλαμίνας Μαρούσι, Τ.Κ τηλ , (σερβίτσια, πιάτα, πλακάκια, κανάτες κλπ.) : : Συνεταιρισμός Κατασκευής και πώλησης Χειροποίητων Ειδών της Λαϊκής μας Παράδοσης από τα Μέλη του Συνεταιρισμού. Οδός: Ταϋγέτου και Παπαρηγοπούλου (γωνία) Αιγάλεω Αττικής Τ.Κ , τηλ , , (κεντήματα, πλεκτά είδη Γεν. Χειρ)νίας κ λ π.). ' : ' 1 - Συνεταιρισμός (υπό Σύσταση) Κεντητρίων Μικρασιατικής Βελονιάς,; Συνεργασία. Μικρασιατικού Ιδρύματος Κερεστετζή και ΕΟΜ ΜΕΧ. Πλατεία Β. Κων)νου 2 Ν. Σμύρνη, Α θήνα Τ.Κ , τηλ (σεμέν, καρέ κ λ π.). Συνεταιρισμός TERRA - COTTA Συνεργαζόμενοι Κεραμιστες. φυλής 43 Αθήνα Τ.Κ , τηλ (κεραμικά). Γυναικείος Συνεταιρισμός Αλίμου «Σενάλ». Αγ. Δημητρίου 88 και Πωγωνίου Ά~ λιμός Τ.Κ τηλ , , (πλεκτά, πουλόβερ κλπ.), ΑΡΚΑΔΙΑΣ Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Συνεργασία Κοινότητας Νυμφασίας Αρκαδίας και ΕΟΜΜΕΧ Νυμφασία Βυτίνας Αρκαδίας Τ.Κ τηλ. 0795)22180 (υφαντά ταγάρια, πετσέτες κλπ.) ΑΧΑΤΑΣ Συνεταιρισμός Ελεύθερης Χειροτεχνίας Νομού Αχ αίας εη ΔΑΝΙΗΛΙΔΛλ. Σολωμού 16 Πάτρα Τ.Κ , τηλ. 061)330451, (κεντήματα σε μαξιλάρια, σεμέν, πλεκτά με βελονάκι κλπ.) ΒΟΙΩΤΙΑΣ Γεωργοτουριστικός και βιοτεχνικός Συνεταιρισμός Αράχωβας «Η ΚΓΠΑΡΠΣΣΟΣ». Α- ράχωβα_ Βοιωτίας, Τ.Κ τηλ. 0267) (υφαντά, κεντήματα κλπ.). ΓΡΕΒΕΝΩΝ 1 Συνεταιρισμός Γφαντριών =Αγία Παρασκευή», Σμίξη Γρεβενών, οδός 25ης Μαρτίου 8 Λάρισα, Τ.Κ τηλ. 041) (φλοκάτες, κουβέρτες, κιλίμια, χοντρά υφαντά) Συνεταιρισμός Γφαντριών Σαμαρίνας Γρεβενών, οδός Καρανάσου 7, Λάρισα, Τ.Κ τηλ. 041) (φλοκάτες, υφαντά, κουβέρτες, κιλίμια χοντρά υφαντά κλπ.). Συνεταιρισμός Χειροτεχνικός Εκκλησιαστικών Ειδών και Λαϊκής Τέχνης, Δεσκάτης Γρεβενών Τ.Κ , τηλ. 0493) (χρυσοκεντητικής εκκλησιαστικά είδη κλπ.). Συνεταιρισμός Λαϊκής Τέχνης Νομού Γρεβενών Μέλισσαν οδός θεοδ. Ζάκα Γρεβενά Τ.Κ , τηλ. 0462)23437, 28780, 104

43 Συνεταιρισμοί Καλλιτεχνικής Βιοτεχνίας, Χειροτεχνίας, Οικοτεχνίας (κούκλες, υφαντά κλπ.),, Συνεταιρισμός Αποκομμάτων Γούνας, Κατασκευής Στρατιωτικών Στολών Παραδοσιακών Στολών και ενδυμάτων Δεσκάτης Γρεβενών, Δεσκάτη Γρεβενών Τ.Κ , τηλ. 0193) (ρούχα, τοπικές φορεσ ιέ ς κλπ.). -Λ, ΔΩΔΕΚΑΝΗΣΟΝ Συνεταιρισμός Οικοτεχνίας - Χειροτεχνίας- Γυναικών Κάλυμνου, Κάλυμνος Δωδ) νήσου Τ.Κ , -τηλ )28616 (κεντήματα, πλεκτά με βελονάκι, υφαντά κλπ.). Χειροτεχνικός Συνεταιρισμός Σύμης «ΣΓ- ΜΑΤΣ», Σύμη Δωδεκανήσου.Τ.Κ , τηλ. 0241)71374 και (κούκλες, χράμια, κεντήματα, κλπ.)... -τ- Συνεταιρισμός Γυναικών Χάλκης «II ΧΑΑ ΚΗΤΙΣΣΑ» Τ.Κ , τηλ. 0241)57244, (πλεκτά με κορδονέτο και Βελονάκι σε κουρτίνες, τραπεξομάντηλα σεμέν κ λ π.). : - ΕΒΡΟΓ... Πρότυπος Συνεταιρισμός Αγροτοβι αμηχανίας, Σηροτροφίας Οικοτεχνίας, Κτηνοτροφίας Αγροτών «Το Κουκούλι». Κορνοφωλιά Σουφλίου Έβρος Τ.Κ , τηλ. 0554) 22437, (κουρελούδες, πετσέτες ; κλπ. ;υφαντά). Συνεταιρισμός Λαϊκής Τέχνης Γυναικών Οινόης Ορεστιάδος ΣΧ-Ν.ΠΕ., Οινόη Ορεστιάδος, Έβρος Τ.Κ , τηλ. 0551)23898, (υφάσματα υφαντά με το μέτρο κ λπ.). ΚΓΒ0ΤΛ ΙΤρότυπος Αναπτυξιακός Συνεταιρισμός Οικοτεχνίας - Σηροτροφίας - Αγροτοδιομηχανίας περιοχής Κύμης, Κύμη Ευβοίας Τ. Κ , τηλ. 0222)23373, 22246,, (κάδρα από κουκούλι, υφαντά). _ Συνεταιρισμός Παραδοσιακής Καρυστινής Λαϊκής Τέχνης ^0 Κάβο Ντόρος» Κάρυστος Εύβοιας Τ.Κ , τηλ. 0221)22027, 23679, 22246, 22472, (υφαντά, πλεκτά, κέντημα μηχανής κλπ.). ; :ν' Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Ξυλόγλυπτων Σκυριανού Επίπλου, συνεργασία ΠΡΟ- ΜΕΤ - ΕΟΜΜΕΧ, Σκύρος Τ.Κ , τηλ. 0222)91106* (Κασέλες, καρέκλες κλπ.). Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Γυναικών Δροσιάς, Δροσιά Χαλκίδας, Εύβοια Τ.Κ τηλ. 0221)20563, 98327, 31137, 2972 (ρούχα, φορεσιές κλπ.). Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Γφαντών, Κεντήματος και Γενικής Χειροτεχνίας Λίμνης Ευβοίας, συνεργασία Δήμου Λίμνης και ΕΟΜ ΜΕΧ. Λίμνη Εύβοιας Τ.Κ , τηλ. 0227) ΕΪ'ΡΓΤΑΝΙΑΣ Συνεταιρισμός Γφαντριών Κερασαχωρίου, Κερασο/ώρι Ευρυτανίας Τ. Κ , τηλ. 0237) 31235, 31222, (υφαντά, χαλάκια ταγάρια κ λ π.). Συνεταιρισμός Πλεκτικής και Ελεύθερης Χειροτεχνίας «II. Πρόοδος*, Μεγάλο Χωριό Ευρυτανίας Τ.Κ , τηλ. 0237)22024, (πλεκτά πονλόοερ). ΖΑΚΓΝΘΟΓ Γεωργικός Συνεταιρισμός Οικοτεχνίας - Χειροτεχνίας Αγροτισσών Ζακύνθου. Λομβαρδού και Αγ. Ελευθερίου 38 Ζάκυνθος. Τ.Κ τηλ. 0695) 22644, 24990, 23531, (κεντήματα, πλεκτά με βελονάκι, υφαντά σε σεμέν, μαξιλάρια κ λ π.). ΗΛΕΙΑΣ Συνεταιρισμός Γφαντριών Σκυλουντίας Ηλείας «Η Αράχνη» Σκυλουντία Κρεσταίνων Ο λυμπίας Ηλεία Τ.Κ , τηλ. 0625) (κουρελούδες, ταγάρια τσάντες κ λχ.). ΗΜΑΘΙΑΣ ν! : Συνεταιρισμός Γφαντουργίας Γυναικών Πολυπλατάνου Ημαθίας : Πολυπλάτανο Ναούσης Ημαθίας. Τ.Κ , τηλ. 0332)47216, (χοντρά υφαντά, χαλάκια κ λ π.).. ' Συνεταιρισμός; (υπό, σύσταση) Πλεκτριών Νάουσας Ζαφειράκη 48, Νάουσα Τ,Κ (πλεκτά πουλόβερ κ λπ.).,,- Συνεταιρισμός (υπό, σύσταση) Μακροχωρίου, Μακροχώρι Βεροίας, Ημαθία Τ.Κ τηλ. 0332)41302 (υφαντά χοντρά)..-.v / ΙΙΡΑΚΛΕΙΟΓ. ; Χειροτεχνικός Συνεται'ριαμός Γυναικών Κ. Ααυτών Ν. Ηρακλείου Τ.Κ, 70013, τηλ. 081)861204, , (κεντήματα, υφαντά, πλεκτά κλπ.)., Συνεταιρισμός Αγγειοπλαστών θραψάνου, θραψανό, Ηράκλειο Κρήτης1Τ.Κ, 70006, τηλ. 0891)41407, 41224, (πιθάρια σε πολλά μεγέθη, παλιές φόρμες κλπ.)» Χειροτεχνικός Συνεταιρισμός Γυναικών Λρχανών ΣΠΕ, Άνω. Αρχάνες, Ηράκλειο Κρήτης, Τ.Κ ,. τηλ. 081) (ασπροκέντημα σε τραπεζομάντηλα, σετ φαγητού, κουρτίνες, σεμέν κ λπ.).,, ΙΩΑΝΝΙΝΩΝ Γενικός Βιοτεχνικός Συνεταιρισμός Μετσόβου ΣΓΝ. ΠΕ. Έδρα Μέτσοβο Ιωαννίνων, Τ.Κ , τηλ. 0656)41445, (χαλάκια, μαξιλάρια, πάντες κλπ.).., Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Ελαφότοτ.ου (Ζαγορίου) Ιωαννίνων, Ελαφότοπος Ιωάν 105

44 Συνεταιρισμοί Καλλιτεχνικής Βιοτεχνίας, Χειροτεχνίας, Οικοτεχνίας νινα, Τ.Κ , τηλ. 0653)61237, (ξυλόγλυπτα σε εταζέρες, κασέλες κ λ π.). Γυναικείος Συνεταιρισμός Κεφαλοχωρίου Ιωαννίνων, Κεφαλοχώρι Κόνιτσας, Ιωάννινα Τ. Κ , τηλ. 0655)31243, {κούκλες και υφαντά υφάσματα κ λ π.). - Γυναικείος Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Κάτω Πεδινών (Ζαγορίου) Ιωαννίνων, Κάτω Πεδινά. Ιωάννινα Τ.Κ , τηλ. 0653) (ρούχα, μαντήλια κ λ π.). ΚΑΡΔΙΤΣΑΣ Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Κοινότητας Αμάραντου Καρδίτσας, Αμάραντος Καρδίτσας Τ.Κ , τηλ; 0441) 83214, 83370, (υφαντά, πλεκτά, κεντήματα κλπ.). ΚΕΡΚΙΤΑΣ Συνεταιρισμός Ειδών Λαϊκής Τέχνης «Ψαίανδρος^ ΣΪΝ. ΠΕ., Νικηφόρου θεοτόκη 11', Πάροδος 12, Κέρκυρα Τ.Κ , τηλ. 0661)43114, 41377, (ψευτοκοσμήματα, ζώνες, σκουλαρίκια κ λ π.). Γυαικείος Βιοτεχνικός και Εμπορικός Συνεταιρισμός ειδών ένδυσης και διαμόρφωσης με παραδοσιακά στοιχεία ΣΓΝ.ΠΕ. Αλκυόνες» οδός I. θεοτόκη 77, Κέρκυρα Τ.Ιν , τηλ. 0661)22788, (πουκαμίσες, φούστες), ΚΟΖΑΝΗΣ.Συνεταιρισμός Κεντητρίων Νεάπολης Κοζάνης, Νεάπολη Βοΐου Κοζάνης, Τ.Κ , τηλ. 0468)22485, (κουρτίνες, πλεκτά, κουρτινάκια, ααπροκέντημα κλπ.). Συνεταιρισμός Γφαντριών Λιβαδερού Κοζάνης, Λιβαδερό Σέρδίών Κοζάνης, Τ.Κ τηλ. 0464)41254, 41355, (μαξιλάρια, χαλάκια, χοντρά υφαντά κ λπ.). Γεωργικός Βιοτεχνικός Συνεταιρισμός Βελβενδού Κοζάνης, Βελβενδός Σερβίων Κοζάνης, Τ.Κ , τηλ, 0464)31227, 31993, (κουρελούδες, πανώ, κεντήματα, πλεκτά κλπ.) Συνεταιρισμός Ταπητουργών Βοίου, Πεντάλοφο Βοίου Κοζάνης, Τ. Κ , τηλ. 0468)41242, (τάπητες κομδών). ΚΟΡΙΝΘΙΑΣ Πρότυπος Συνεταιρισμός Βιοτεχνίας και Οικοτεχνίας Λαϊκής Τέχνης Ν. Κορινθίας Λέχαιον Κορινθίας Τ.Κ , τηλ. 0741)86-207,86308, (κεντήματα). ΚΓΚΛΑΔΩΝ Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Εργαστηρίων Μαρμαρογλυπτικής Κυκλάδων, Πύργος Τήνου, Τ.Κ , τηλ. 0283)31365 (βρύσες, υπέρθυρα, τέμπλα, μ ικροαντ ικείμενα κλπ.) Συνεταιρισμός Χειροτεχνίας Αμοργού, Ιίοι νότητα Αρκεσίνης Αμοργού, Τ.Κ , (κεντήματα σε μαντήλια, σεμέν κλπ. και χοντρά υφαντά). Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Μονής Νάξου, συνεργασία ΕΟΜΜΕΧ και ΝΕΑΕ, Μονή Χαλκείο Νάξος Τ.Κ , (λεπτά υφαντά). ΛΑΡΙΣΑΣ- Συνεταιρισμός Γφαντριών Λαρίσης, οδός Τζαβέλα 32, Λάρισα Τ.Κ , τηλ. 011) , (φλοκάτες, κουβέρτες, χοντρά υφαντά, κ λ π.). Συνεταιρισμός Γφαντριών Τυρνάδου, Τύρ* ναβος Λάρισας Τ.Κ , τηλ. 0192)22743, (κάπες,παντόφλες, χοντρά υφαντά, φλοκάτες) Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Συνεργασία ΕΟΜΜΕΧ Δήμου Φαρσάλων και Κοινοτήτων επαρχίας Φαρσάλων Αγ. Γεώργιος, Δίλοφο, Ηολυδάμειο, Ρήγαιον, Φάρσαλα Λάρισας Τ.Κ , τηλ. 0191)22491.(κουρτίνες υ φαντές με κέντημα, τραπεζομάντηλα, πάντες). Λγροτοτουριστικός και Παραγωγικός Συνεταιρισμός Γυναικών Κέντρο Βαφής Αμπελάκια Λάρισας, Γόννσι Λάρισας Τ.Κ τηλ. 0495)31495, 31362, (υφαντά χαλάκια, μαξιλάρια κλπ.). ΛΑΣΙΘΙ ΟΓ Συνεταιρισμός Ξυλογλυπτών και Γφαντριών Κρούστας, Κρούστα ΛασιΟίου Κρήτης Τ. Κ , τηλ. 0811)51654, 51222, ΛΕΣΒΟΓ Γεωργικός - Βιοτεχνικός Συνεταιρισμός «Μηθύμνης» Λέσβου, ΜήΟυμνα Λέσβος (Μόλυ- 5ος) Τ.Κ , τηλ. 0253)71253, 71313, (κεντήματα σε σεμέν κλπ., με μικρασιατική βελονιά) - Γεωργικός Συνεταιρισμός Κεντήματος Χειροτεχνίας Οικοτεχνίας και Ετοίμων Ενδυμάτων Αγροτισσών Γέρας,Σκόπελος Γέρας, Ν. Λέσβου Τ.Κ , τηλ, 0251)82602, (υφαντά, κεντήματα κλπ.). Αγροτοτσυρ.στικός Συνεταιρισμός Γυναικών Πέτρας Λέσβου, Πέτρα Λέσβου,Τ.Κ , τηλ. 0253)41238, 41340, (τραπεζομάντηλα, πετσέτες, υφαντά ψιλά κλπ.). Συνεταιρισμός υφαντριών Αντίσσας, 'Αντισσα Λέσβου Τ.Κ τηλ. 0253)56399, (χοντρά και λεπτά υφαντά). Συνεταιρισμός Οικοτεχνίας Γυναικών Ά γρας Λέσβου, Ά γρα Λέσ6ου, Τ.Κ , τηλ. 0253)53247, (πλεκτά με βελονάκι, ασημοκέντημα, υφαντά κλπ.). 106

45 Συνεταιρισμοί Καλλιτεχνικής Βιοτεχνίας, Χειροτεχνίας, Οικοτεχνίας ΛΗΜΝΟΓ ΙΙαραγωγικός - Προμηθευτικός Συνεταιρισμός Γφαντικής και Κεντήματος Λήμνου Π. E., Ιίοντοποΰλι Λήμνος, Τ. Κ , τηλ. 0254)41319 (ψιλά υφαντά σε πετσέτες, χοντρά υφαντά σε χαλάκια κλπ.). ΛΕΓΚΑΔΑΣ Συνεταιρισμός Κεντητριών - Γφαντριών Λευκάδος, I. Μελά 103, Λευκάδα Τ.Κ τηλ. 0645)23522, (σεμέν,*/.αρέ, τρχπεζσμάνδηλα κλπ. ). ΜΑΓΝΗΣΙΑΣ Παραγωγικός Εμπορικός Συνεταιρισμός Βιοτεχνών Επίπλου «Κένταυρος» ΣΓΝ. ΠΕ, Παλατιού 17, Βόλος Τ.Κ, 38500, τηλ. 0421) 98266, (τραπέζια, καρέκλες, βιβλιοθήκες). Συνεταιρισμός Οικοτεχνίας Παραδοσιακού Γφαντού και Εργόχειρων, Νομού Μαγνησίας cto Αντί», οδός Εγγλεζονησίου 1, Βόλος Τ.Κ , τηλ. 0421)28647, (κουρτίνες, κιλίμια κλπ.). ΞΑΝΘΗΣ Κλωστοϋφαντουργικός Συνεταιρισμός Σμίν Οης Ξάνθης Π.Ε., οδός Βασ. Κων)νου 1* Ξάν- Οη, Τ.Κ , τηλ. 0541)25105, (υφάσματα, υφαντά με το μέτρο κλπ.). ΠΙΕΡΙΑΣ Συνεταιρισμός Παραγωγικός και Καταναλωτικός Γυναικών Αιτοχώρου, Λιτόχωρο, Νϊ Πιερίας, Τ.Κ , (πλεκτά με το βελονάκι). ΡΕΘΓΜΝΟΓ Συνεταιρισμός Γφαντριών Ανωγείων, Α- νώγεια Μυλοποτάμου, Ρέθυμνο Κρήτης, Τ.Κ , τηλ. 0834) 31380, (πατανίες,φορέματα, χαλάκια, βούργιες, κλπ.). Συνεταιρισμός Ιναλαθοπλεκτών Μιξόρουμα Αγ. Βασιλείου ΡεΟύμνου Κρήτης, Τ.Κ , τηλ. 0832)22361, Συνεταιρισμός Μεταποιητικών Επιχειρήσεων Χειροτεχνίας - Βιοτεχνίας Ρεθύμνης, Σουλίου 23,Ρέθυμνο Τ.Κ , τηλ. 0831) Χειροτεχνικός Συνεταιρισμός Ζωνιανών Ρέθυμνου, Ζωνιανά Μυλοποτάμου, Ρέθυμνο Κρήτης Τ.Κ , τηλ. 0834) ΣΑΜΟΪ Συνεταιρισμός Λαϊκής Τέχνης Σάμου (υπό σύσταση), Σάμος Τ.Κ , τηλ. 0273) 33358* (κεραμικά, υφαντά, κεντήματα κλπ.). ΣΕΡΡΩΝ Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Παραδοσιακής Τέχνης «Ιερό Ησυχαστήριο Τίμιου Προδρόμου* Ακριτοχώρι Σιδηρόκαστρο Σερρών Τ. Κ , τηλ. 0323) 71310, (υφαντά χαλάκια πετσέτες κλπ.). ΦΘΙΩΤΙΔΑΣ - Γεωργικός Συνεταιρισμός (υπό σύσταση) Συλλόγου Γυναικών Αμφίκλειας, Αμφίκλεια Λοκρίδος Λαμία Τ.Κ , τηλ. 0234) , 22387j (κουβέρτες, μαξιλάρια, υφαντό μηχανής με κέντημα στο χ έρ ι). ΦΛΩΡΙΝΑΣ Γεωργικός Βιοτεχνικός Συνεταιρισμός Κορυφής, Τριβούνου Συνοικισμός 2.2. Ιωαννίδας, Φλώρινα Τ.Κ ; τηλ. 0385)22844, 22, 466, (χαλάκια,σεμεν, καρέ, τραπεζομάνδηλα)ί Αγροτοτουριστικός Συνεταιρισμός II ρεοπών «Αγ; Γερμανός», Αγ. Γερμανός Πρέσπες Φλώρινα, Τ.Κ , τηλ. 0385)51470, (μαξιλάρια, υφαντά, χαλάκια κλπ.). ΧΑΛΚΙΔΙΚΗΣ Συνεταιρισμός Προβολής Προϊόντων Χειροτεχνίας και Λαϊκής Τέχνης ΣΓΝ.ΠΕ., Αρναία Χαλκιδικής Τ.Κ , τηλ. 0372) , 22119, (χαλάκια, κιλίμια, μαξιλάρια); ΧΑΝΙΩΝ Συεταιρισμός Γφάντριών Έλους, Έ λος Κισσάμου Χανίων Κρήτης, Τ.Κ , τηλ. 0822)61256, 61296, (σεμέν, καρέ, πετσέτες, ψιλά υφαντά κλπ.). Συνεταιρισμός Παραγωγών Καλλιτεχνικής Χειροτεχνίας και Βιοτεχνίας Νομού Χανιών, Χανιά Κρήτης Τ.Κ , τηλ. 0821) 58352, 41885, (κεραμικά, κεντήματα κλπ.); ; Προμηθευτικός Βιοτεχνικός Καταναλωτικός Συνεταιρισμός Υφαντικής Οικιακής Βιοτεχνίας Κολυμπάρι Κισσάμου, Χάνίων Κρήτης Τ.Κ , τηλ. 0824)22339, (χαλάκια, υ φαντά κ λ π.). Αγροτοβιοτεχνικός Συνεταιρισμός Βουβάς Σφακίων Τ.Κ , τηλ. 0825)91225, , (πάντες, βούργιες, χαλάκια κλπ.). ΧΙΟΓ Συνεταιρισμός Χίου Χειροτεχνίας και Ε ι δών Λαϊκής Τέχνης, Καλιμασιά, Χίος Τ.Κ; 82100, τηλ. 0271)28728, 51180, 51377, (σετ φαγητού:,κούκλες, πουκαμίσες κ λ π.). Γυναικείος Αγροτοτουριστικός Συνεταιρισμός Νοτιοχώρων Χίου, Πυργί Χίος Τ.Κ , τηλ. 0271)72496, (πετσέτας, υφάσματα, κλπ. υφαντά). - Συνεταιρισμός Ξυλουργών Επιπλοποιών Χίου ΣΓΝ.ΠΕ., Χίος Ταχ. θυρίς 51, Τ.Κ , τηλ. 0271)23779, (καναπέδες, κασέλες) ; 107

46 Ρ Ο β ίν»!^ '^!.. ί ςτίυ >? τακ ο ω = * Γ η 3 - οο^*- ϊ- < υ>2 Ι α? ^: Τ Ο ϋ., υ> ε: > } Γ 3. 3 Ξ η ω Η ΑΘΗΝΑ - Σολωμού 55-57, Τηλ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗ - Γιαννίίαών Π3 Τηλ. 515 Μ ό ΛΑΡΙΣΑ - Τέμ.μιι οδυυ Σωκμπτουι;. Τηλ. Κϊ/.Ι βκ ΙΛΙΙΙΙΙΜ ΙΙΙΙ ΙΙΙ ΙΙΒ888Β3!

47 ΝΕΑ ΒΙΒΛΙΑ Οικονομική και Κοινωνική.-Επιτροπή, Ο Σονεταιριστικός, Αλληλοβοηθητίκός και μη κερδοακοπικές Τομέας καί οι Οργανώσεις tou στην Ευρωπαϊκή Κοινότητα (ΤΙΙΕ COOPERA TIVE, MUTUAL AND NON - PROFIT SE CTOR AND ITS ORGANIZATIONS IN THE EUROPEAN COMMTJNITi), Ευρωπαϊκές Κοινότητες, Λουξεμβούργο, 1986 (σ. 900). Ο γιγάντιος αυτός τόμος ετοιμάσθηκε από το Τμήμα Μελετών και.; Ερευνών της Γενικής Γραμματείας της; Οικονομικής και Κοινωνικής Επιτροπής των Ευρωπαϊκών.Κοινοτήτων, Σκοπός του είναι να κάνει ευρύτερα γνωστά το μέγεθος και το ρόλο. των οργανώσεων των 10 - 'ορών της-.κοινότητας που στηρίζονται όχι στο κέρδος αλλά στην- αλληλεγγύη μεταξύ των μελών τους.. Τ ο ενδιαφέρον της -Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας για τους συνεταιρισμούς, τις άλληλοβοηοητικές και τις μη κερδοσκοπικές οργανώσεις ςεκίνη^ε'-με ένα Συμπόσιο-κατά το 1978 που":οργανώί)η /Ξ κ~ό την..οικονομική" και Κοινωνική Επιτροπή και- συνεχίσθηκε :με τη συζήτησή -στο Ευρωκοινοβούλιο και το ψήφισμα MIR (το 19S3) και με το Συμπόσιο του 1986 για το οποίο έγινε λόγος στο προηγούμενο τεύχος μάς.' ;-. * Τ ο μεγαλύτερο μέρος του τόμου το καταλαμβάνει η παρουσίαση κατά χώρα όλων των κατηγοριών οργανώσεων που. στηρίζονται στην αλληλεγγύη, δημιουργώντας έτσι ένα πολύτιμο απόθεμα, πληροφοριών για τις 12 χώρες της ΕΟΚ. _ '. ' Εξίσου όμως σημαντικά είναι τα δύο πρώτα μέρη του τόμου. S αυτά παρουσιάζονται οι περιπτώσεις αναγνώρισής του ρόλου των σιινεταιρίσμών'. :ν.αι. των ; συγγενών τομέων από την Ευρωπαϊκή Κοινότητα και :to Συμβούλιο της Ευρώπης, η νομική, οικονομική, και κοινωνική βάση αυτών των οργανώσεων, οι υπάρχου-' σες εθνικές και ευρωπαϊκές Οργανώσεις καθώς και η οικονομική τους σημασία. μ Ό πω ς: είναι εύλογο, ο τόμος αυτός αναφέ- ρετα'ν κυρίως στους -συνεταιρισμούς, που αποτελούν τον κύριο όγκο αυτών των οργανώσεων επεκτεινόμενοί, εκτός από τη γεωργία, ατο εμπόριο, στις τραπεζικές εργασίες, στις ασφαλίσεις, στην παραγωγή, και στον τουρισμό. στους κατ αν αλω τές, Η αςίά αυτού του ;τόμου είναι πραγματικά, μεγάλη και θα ήταν χρήσιμο να μελετηθεί α πό πολλούς. Ας σημειωθεί μόνο ότι σε οργανώσεις που στηρίζονται στην αλληλεγγύη, μετέχει τουλάχιστον το Γ>0ο)ο του πληθυσμού της Ε.Ο.Κ. Κ. Λ. Η. " ATE, Διεύθυνση Συνεταιρισμών -Έκθεση Πεπραγμένων έτους 1985 με στοιχεία της' α γροτικής συνεταιριστικής κίνησης», Αθήνα 19Sí), σελ. 6S συν 23 στατιστικούς πίνακες. ( Π ο λ υ γ ρ. ) ' Π Λ)νση Συνεταιρισμών της ÁTE παρουσίασε και πάλι κατά την αξιέπαινη παράδοση που καθιέρωσε εδώ και πολλά χρόνια τεύχος πού ανάφέρεται συνοπτικά στα «πεπραγμένα της κατά το 1085 και με πολύ ενδιαφέροντα στοιχεία από τις δραστηριότητες και την εξέλιξη της συνεταιριστικής κίνησης, τα μόνα που' συγκεντρώνονται συστηματικά και δίνουν μία, θεμελιωμένη αριθμούς, εικόνά για τ ο ;θεσμό,' 11 εποπτεία από την ATE ασκείται τώρα με βάση τα άρίίρα 12 και 71 παρ. 2 του ν. 1511) ; Στην υπηρεσία Εποπτείας υπηρετούσαν στο τέλος του 1985 μ ό ν ο 270 άτομα από τα οποία -τα-12; στγ)ν,κεντρική υπηρεσία, τα 222 στις. περιφέρειες και,»ίί. οε άλλες υπηρεσίες της ATE. ΙΙρόκειται δηλαδή για προσωπικό με μεγάλη παραγωγικότητα, : Στις σελίδες του τεύχους - περιλαμβάνονται κάι πολύτιμα στοιχεία: ' για την αριθμητική : "δύναμη και συγκρότηση των αγροτικών συνετάιριστικών οργανώσεων στις : " για τις εργασίες των αγροτικών συνεταιρ ισ τ ικ ή οργανώσεων κατα το 1984 κ α ι' τκ σημαντικότερα επιτεύγματά τους κατά το την οικονομική θέση των οργανώσεων αυτών.στο τέλος του (αναλυτικοί πίνακες). : ν ; V ;'ν :; λ. ν. κλ; 109

48 Η ΝΕΑ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ Γ ΙΑ ΤΟΥΣ ΣΥΝΕΤΑΙΡΙΣΜ ΟΥΣ (Ν. 1667/1986) (Σ'χήγ^'.'λ ν.τ,ό τη τζχ. 58 τψοηγ. τεύχους και' τέλος) Άρθρο δ. 7. Στους συνεταιρισμούς που έχουν πάνω από εκατό μέλη η εκλογή των μελών του διοικητικού και του εποπτικού συμβουλίου γίνεται με δάση συνδυασμούς υποψηφίων και μεμονωμένες υποψηφιότητες και με το σύστημα της απλής αναλογικής. Κάθε συνδυασμός περιλαμβάνει τους υποψηφίους οι οποίοι αναγράφονται στο ψηφοδέλτιο με αλφαβητική σειρά. Το καταστατικό μπορεί να ορίσει ότι οι ε κλογές γίνονται μ ενιαίο ψηφοδέλτιο, στο ο ποίο αναγράφονται με αλφαβητική σειρά οι υ ποψήφιοι χωριστά για κάθε όργανο. Κάθε μέλος του συνεταιρισμού ψηφίζει όσους υποψήφιους του συνδυασμού της προτίμησής του επιθυμεί, μέχρι τη συμπλήρωση του αριθμού όλων των μελών του εκλεγομένου οργάνου με σταυρό που σημειώνεται δίπλα στο όνομα κάθε υποψήφιου. Ψηφοδέλτια, που δεν έχουν σταυρό προτίμησης ή έχουν σταυρούς περισσότερους από τον αριθμό των συμβούλων που θα εκλεγούν, είναι έγκυρα και υπολογίζονται υπέρ του συνδυασμού, χωρίς να λαμβάνονται υπόψη οι σταυροί προτίμησης. Οι έδρες του διοικητικού συμβουλίου κατανέμονται μεταξύ των συνδυασμών ανάλογα με την εκλογική τους δύναμη. Το σύνολο των έγκυρων ψηφοδελτίων διαιρείται με τον αριθμό των εδρών του διοικητικού συμβουλίου. Το πηλίκο της διαίρεσης και αε περίπτωση ύπαρξης κλάσματος ο πλησιέστερος προς το κλάσμα ακέραιος αριθμδς αποτελεί το εκλογικό μέτρο. Αν το κλάσμα ιαούται με το μισό της μονάδας, ως εκλογικό μέτρο θεωρείται ο μεγαλύτερος ακέραιος αριθμός. Κάθε συνδυασμός καταλαμβάνει τόσες έδρες στο διοικητικό συμβούλιο όσες φορές χωράει το εκλογικό μέτρο στον αριθμό των έγκυρων ψηφοδελτίων που έλαβε. Μεμονωμένος υποψήφιος εκλέγεται μόνο αν λάβει αριθμό έγκυρων ψηοοδελτίων ίσο τουλάχιστο με το εκλογικό μέτρο. Οι έδρες που μένουν αδιάθετες κατανέμονται από μία στους συνδυασμούς εκείνους που έ χουν καταλάβει τουλάχιστο μία έδρα και συγκεντρώνουν υπόλοιπο ψηφοδελτίων μεγαλύτερο από το 1)3 του εκλογικού μέτρου κατά τη σειρά του αριθμού των υπολοίπων. Οι έδρες που μένουν αδιάθετες και μετά την εφαρμογή της διάταξης του προηγούμενου εδαφίου, κατανέμονται μεταξύ των συνδυασμών που έχουν το μεγαλύτερο υπόλοιπο ψηφοδελτίων. Σε περίπτωση ισοδυναμίας γίνεται κλήρωση. Από κάθε συνδυασμό εκλέγονται όσοι συγκέντρωσαν τους περισσότερους σταυρούς προτίμησης. Οι υ πόλοιπον υποψήφιοι του συνδυασμού είναι αναπληρωματικοί κατά τη σειρά του αριθμού σταυρών προτίμησης που πήραν. Σε κάθε περίπτωση ο συνδυασμός που λαμβάνει την απόλυτη πλειοψηφία πλειοψηφεί και στο διοικητικό συμβούλιο. 8. Απόφαση της γενικής συνέλευσης αντίθετη στο νόμο ή στο καταστατικό είναι άκυρη. Την ακυρότητα κηρύσσει το δικαστήριο, αν ε γείρει σχετική αγωγή ένα μέλος που δεν συμφώνησε ή οποιοσδήποτε έχει έννομο συμφέρον. Η αγωγή αποκλείεται όταν περάσει ένας μήνας από τότε που πάρθηκε η απόφαση. Η απόφαση που κηρύσσει την ακυρότητα ισχύει έ ναντι όλων. Άρθρο Η γενική συνέλευση είναι το ανώτατο όργανο και αποφασίζει για όλα τα θέματα του συνεταιρισμού, 2. Στην αποκλειστική αρμοδιότητα της γενικής συνέλευσης υπάγονται ιδίως: α) Η τροποποίηση του καταστατικού. β) Η συγχώνευση, η παράταση της διάρκειας, η διάλυση και η αναβίωση του συνεταιρισμού. γ) Η έγκριση των ειδικών κανονισμών εργασίας και προσωπικού. δ) Η συμμετοχή σε εταιρεία και η αποχώρηση από αυτή. ε) Οι γενικοί όροι της δραστηριότητας του 110

49 Νέα Νομοθεσία Αστικών Συνεταιρισμών Ν. 1607)1986 συνεταιρισμού, ανάλογα με τους σκοπούς τους, ιδίως της συγκέντρωσης και της από κοινού πώλησης των προϊόντων τους. στ) Η έγκριση του ισολογισμού και των αποτελεσμάτων χρήσης. ζ) Η εκλογή και η απαλλαγή κάθε ευθύνης του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου καθώς και των αντιπροσώπων του συνεταιρισμού οε δευτεροβάθμιες συνεταιριστικές οργανώσεις. η) II επιβολή εισφοράς στα μέλη για την αντιμετώπιση έκτακτων ζημιών ή άλλων εξαιρετικών καταστάσεων. 3. Η γενική συνέλευση μπορεί με απόφασή της να μεταβιβάζει την αρμοδιότητα του ε' της παραγράφου 2 του άρθρου αυτού στο διοικητικό συμβούλιο. Άρθρο Το διοικητικά συιιβσύλ<ο αποτβλείται από πέντε τουλάχιστο μέλη που εκλέγονται από τη γενική συνέλευση. Αν στο συνεταιρισμό εργάζονται περισσότερα από είκοσι μη μέλη του συνεταιρισμού, ή αν το προβλέπει το καταστατικό, το ένα τουλάχιστον από τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου εκλέγεται από τους εργαζομένους αυτούς. Το μέλος αυτό χάνει τη Οέοη του στο διοικητικό συμβούλιο όταν πάψει να εργάζεται στο συνεταιρισμό. Με πρόσκληση του συμβούλου που πλειοψήφησε, το διοικητικό συμβούλιο συνέρχεται και εκλέγει με μυστική ψηφοφορία τον πρόεδρο, τον αντιπρόεδρο, το γραμματέα και τον ταμία. Το διοικητικό συμβούλιο μέσα σ ένα μήνα πρέπει να δηλώσει την εκλογή του για καταχώριση στο αρμόδιο μητρώο συνεταιρισμών. Η διάρκεια της θητείας του διοικητικού συμβουλίου είναι 2ετής και μπορεί να παραταθεί μέχρι την εκλογή νέου διοικητικού συμβουλίου το πολό για έξι μήνες, εάν τό προβλέπει το καταστατικό. 2. Το διοικητικό συμβούλιο συνέρχεται σε τακτική συνεδρίαση τουλάχιστον μία φορά το μήνα και σε έκτακτη όταν το συγκαλέαει ο πρόεδρος ή το ζητήσει το ένα τρίτο των μελών αλλά όχι λιγότερα από 2 μέλη. Βρίσκεται σε απαρτία και συνεδριάζει έγκυρα όταν τα παρόντα μέλη είναι περισσότερα από τα α- πόντα. Εκπροσώπηση μέλους δεν επιτρέπεται. Οι αποφάσεις λαμβάνονται με πλειοψηφία των παρόντων μελών. Σε περίπτωση ισοψηφίας υ περτερεί η ψήφος του προέδρου. Οι αποφάσεις καταχωρίζονται στο βιβλίο πρακτικών του διοικητικού συμβουλίου. 3. Μέλος του διοικητικού συμβουλίου δε συμμετέχει στις συνεδριάσεις ούτε έχει δικαίωμά ψήφου, όταν πρόκειται για θέματα που αφορούν άμεσα αυτό, σύζυγο ή συγγενή πρώτου βαθμού. 1. Το διοικητικό συμβούλιο διοικεί και εκπροσωπεί το συνεταιρισμό, σύμφωνα με τις διατάξεις του καταστατικού. Το διοικητικό συμβούλιο μπορεί να μεταβιβάζει αρμοδιότητές του σε ενα ή περισσότερα μέλη, στο διευθυντή ή σί άλλον υπάλληλο του συνεταιρισμού. Τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου οφείλουν να καταβάλλουν την επ ιμ έ λε ια που καταβάλλουν στις δικές τους υποθέσεις κατά τη διαχείριση των υποθέσεων του συνεταιρισμού. δ. Το αξίωμα του μέλους του διοικητικού συμβουλίου είναι τιμητικό και άμισθο. Κατ ε ξαίρεση, στα μέλη του διοικητικού συμβουλίου μπορεί με απόφαση της γενικής συνέλευσης να παρέχεται αποζημίωση ανάλογη με το χρόνο απασχόλησής, τους. Η αποζημίωση αυτή δεν αποτελεί μισθό ούτε δημιουργεί δικαιώματα ή αξιώσεις από τις διατάξεις της εργατικής ή ασφαλιστικής νομοθεσίας. Άρθρο Το εποπτικό συμβούλιο αποτελεί τα ι από τρία τουλάχιστο μέλη που εκλέγονται από τη γενική συνέλευση. Το ίδιο πρόσωπο δεν μπορεί να μετέχει και στο διοικητικό και στο εποπτικό συμβούλιο. Τα μέλη του διοικητικού και εποπτικού συμβουλίου δεν επιτρέπεται να έχουν μεταξύ τους συγγένεια μέχρι δεύτερου βαθμού. Αν τα μέλη του συνεταιρισμού είναι λιγότερα από είκοσι πέντε δεν απαιτείται η εκλογή εποπτικού συμβουλίου, εκτός αν ορίζει διαφορετικά το καταστατικό, οπότε ο ελάχιστος αριθμός των μελών μπορεί να είναι και δύο... Μείωση για οποιονδήποτε λόγο του αριθμού των μελών κάτω των εικοσιπέντε δε θίγει τη σύνθεση και λειτουργία του εποπτικού συμβουλίου μέχρι τη λήξη της θητείας του. Κατά τα λοιπά εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις των άρθρων 5 παρ. 7 -και 7 παρ. 1 και Το εποπτικό συμβούλιο ελέγχει τις πράξεις του διοικητικού συμβουλίου και την τήρηση των διατάξεων του νόμου, του καταστατικού και των αποφάσεων της γενικής συνέλευσης. Το εποπτικό συμβούλιο έχει δικαίωμα και καθήκον να λαμβάνει γνώση οποιουδήποτ3 βιβλίου, εγγράφου ή στοιχείων του συνετχ:- 111

50 Νέα Νομοθεσία Αστικών Συνεταιρισμών- Ν.' 1667} 1986 ριαμού; να διενεργεί λογιστικά και διαχειρ.- 5ΐικό. έλεγχο και να παρακολουθεί.την πορεία των οποθέ3εων: του-συνεταιρισμού. Για τη διενέργεια λογιστικού καί διαχειριστικού ελέγχου μπορεί να διορίσει έως τρεις ειδικούς συμβούλους ή εμπειρογνώμονες^ Τ οεποπτικό συμβούλιο αν διαπιστώσει παραβάσεις του. νόμου, του; καταστατικού: και των αποφάσεων της γενικής συνέλευσης ή παρατυπίες ως προς τη διαχείριση, υποδεικνύει; στο διοικητικό συμβούλιο; την /; επανόρθωσή τους και συγκαλεί τη γενική συνέλευση, όταν θεωρεί ότι πρόκειται για σοβαρές παραβάσεις: ή παρατυπίες ; που μπορεί να βλάψουν τα συμφέροντα του συνεταιρισμού. Τ α: μέλη του εποπτικού συμβουλίου ευθύνονται για κάθε πταίσμα.. : ' Άρθρο 9. : ; ' ' 1. Ο συνεταιρισμός τηρεί τα βιβλία που προβλέπει η, φορολογική νομοθεσία και επί πλέον: α) Βιβλίο μητρώου των μελών στο οποίο καταχωρίζονται με χρονολογική σειρά ή ημερομηνία εγγραφής, λο ονοματεπώνυμο, το π α τρώνυμο, η διεύθυνση κατοικίας, ο αριθμός των μερίδων και η αξία τους και η χρονολογία τυχόν διαγραφής των μελών. 6) Βιβλίο πρακτικών της γενικής1 συνέλευσης. ' γ) Βιβλίο πρακτικών συνεδριάσεων του διοικητικού συμβουλίου. δ). Βιβλίο πρακτικών συνεδριάσεων του ε ποπτικού συμβου λίου Τα βιβλία»υπό στοιχεία α' έως δ' θεωρούνται πριν από τη χρήση τους από τον ειρηνοδίκη στην περιφέρεια τοο οποίου εδρεύει ο συνεταιρισμός. Το καταστατικό μπορεί να προβλέψει την τήρηση και άλλων βιβλίων. 3. II διαχειριστική χρήση είναι ετήσια και λήγει την 31η Δεκεμβρίου. Η πρώτη διαχειριστική χρήση λήγει την 31η Δεκεμβρίου του επόμενου έτους.: Στο τέλος της διαχειριστικής χρήσης το διοικητικό συμβούλιο συντάσσει τον ισολογισμό και το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης -και τους υποβάλλει στην τακτική γενική συνέλευση για έγκριση. Στη γενική συ* νέλευση υποβάλλεται και η έκθεση του εποπτικού συμβουλίου'. Το διοικητικά.συμβούλιο υποβάλλει τον ισολογισμό και το λογαριασμό αποτελεσμάτων χρήσης στο εποπτικό συμβούλιο για έλεγχο τριάντα ημέρες τουλάχιστον πριν-.από την ημέρα σύγκλησης,.της τακτικής γενικής συνέλευσης. Το. εποπτικό συμβούλιο συντάσσει έκθεση μέσα σε δεκαπέντε ημέρες από την υποβολή των παραπάνω στοιχείων. Ο ισολογισμός, ο λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης και η έκθεση του εποπτικού συμβουλίου ^πρέπει να είναι στη διάθεση των συνεταίρων; δεκαπέντε τουλάχιστον ημέρες πριν α πό την -ημέρα σύγκλησης της συ ν έλευ σης. 0 ισολογισμός και ο λογαριασμός αποτελεσμάτων χρήσης δημοσιεύονται μέσα σε ένα μήνα από την έγκρισή τους από τη γενική συνέλευση σε εφημερίδα του νομού όπου ο συνεταιρισμός έχει την έδρα', του. 1. Τα καθαρά κέρδη του συνεταιρισμού διατί0 ξ νται για το σχηματισμό τακτικού, έκτακτων ή ειδικών αποθεματικών και για διανομή στους συνεταίρους. Για το σχηματισμό τακτικού αποοεματικού παρακρατείται τουλάχιστον το ένα δέκατο:των καθαρών κερδών της χρήσης; Η παρακράτηση δεν είναι υποχρεωτική' -όταν το ύψος του αποθεματικού έχει εξισωθεί: με τη συνολική αξία των συνεταιριστικών μερίδων. II γενική συνέλευση μπορεί να αποφασίζει : για το σχηματισμό ειδικών και έκτακτων αποθεματικών. Το υπόλοιπο των καθαρών κερδών μετά τήν αφαίρεση των αποθεματικών διανέμεται στους συνεταίρους. Αν το καταστατικό δεν ορίζει διαφορετικά, τα μισά από τα κέρδη αυτά διανέμονται ανάλογα με : τις συνεταιριστικές μερίδες και τα άλλα μισά ανάλογα με την ποσοστιαία συμμετοχή τους στις συναλλαγές του συνεταιρισμού. Το καταστατικό καθορίζει τον τρόπο υπολογισμού της ποσοστιαίας συμμετοχής, ϋροκειμένου για καταναλωτικούς συνεταιρισμούς η διανομή μερίσματος δεν είναι δυνατή σε ποσοστό που flflç υπερβαίνει τ«; τρία τέταρτα των καθαρών χερδών. 2τα καθαρά κέρδη συνυπολογίζονται σύμφωνα με το καταστατικό τα επιστρεφόμενα ποσά, εκπτώσεις: ή άλλες μορφές παροχών, Το μέρος των κερδών που δε διανέμεται διατίθεται με απόφαση της γενικής συνέλευσης για τους σκοπούς του συνεταιρισμού. : Άρθρο Ο συνεταιρισμός διαλύεται:; α) Αν τα μέλη του μειωθούν κάτω των 10 ή κάτω των 65 προκειμένου για καταναλο)- τικοΰς συνεταιρισμούς. β) Ό ταν λήξει ο χρόνος διάρκειάς του που ορίζει το καταστατικό και δεν.αποφασίστηκε 112

51 Νέα Νομοθεσία Αστικών Συνεταιρισμών Ν. 1667)1986 η παράτασή του από τη γενική συνέλευση. γ) Αν αποφασίσει η γενική συνέλευση. 3) Αν κηρυχτεί σε πτώχευση. II διάλυση καταχωρίζεται στο μητρώα συνεταιρισμών του ειρηνοδικείου στην περιφέρεια του οποίου εδρεύει ο συνεταιρισμός. 2. Τη διάλυση του συνεταιρισμού ακολουθεί η εκκαθάριση. Αν ο συνεταιρισμός κηρυχθεί σε πτώχευση, ακολουθείται η διαδικασία του εμπορικού νόμου. Την εκκαθάριση διενεργεί το εποπτικό συμβούλιο, εκτός αν το καταστατικό προβλέπει τον ορισμό ειδικών εκκαθαριστών. Ο συνεταιρισμός λογίζεται ότι εξακολουθεί να υφίαταται και μετά τη διάλυσή του, εφόσον διαρκεί η εκκαθάριση. Κατά την εκκαθάριση διεκπεραιώνονται οι εκκρεμείς υποθέσεις, και ιδίως εισπράττονται οι απαιτήσεις, ρευστοποΐείται η περιουσία και πληρώνονται τα χρέη του συνεταιρισμού. Το υπόλοιπο διανέμεται στους συνεταίρους ανάλογα με τις μερίδες τους εκτός εάν ορίζει διαφορετικά το καταστατικό. 3. Αν ο συνεταιρισμός διαλύθηκε λόγω λήξης της διαρκειάς του ή λόγω της πτώχευσής του, η οποία όμως ανακλήθηκε ή περατώθηκε με συμβιβασμό, είναι δυνατή η αναβίωσή του με απόφαση της γενικής συνέλευσης που καταχωρίζεται στο μητρώο της παρ, 3 του άρθρου 1, Σε περίπτωση διάλυσης του ουνεταιρισμού για το λόγο που αναφέρεται στην παρ. 1, περίπτωση α ', η αναβίωση είναι δυνατή, αν μέσα σε τρεις μήνες συμπληρωθεί ο απαιτούμενος ελάχιστος αριθμός μελών και ακολουθήσει μέσα σε ένα μήνα απόφαση της γενικής συνέλευσης που συγκαλείται εκτάκτως για να α ποφασίσει για την αναβίωση του συνεταιρισμού. Σε περίπτωση αναβίωσης λογίζεται ότι ο συνεταιρισμός δεν έχει ποτέ διαλυθεί. Η α ναβίωση αποκλείεται όταν έχει αρχίσει η διανομή υπολοίπου στους συνεταίρους., 4. Δύο ή περισσότεροι συνεταιρισμοί μπορούν να συγχωνευτούν Για τη συγχώνευση απαιτείται απόφαση των γενικών συνελεύσεων και καταχώριση του νέου καταστατικού κατά το άρθρο 1 παρ. 6 στο μητρώο συνεταιρισμών του ειρηνοδικείου εκείνου, στην περιφέρεια του οποίου Οα έχει την έδρα του ο μετά. τη συγχώνευση βυνεταιρισμός. Από την καταχώριση αυτήν ο ιέος συνεταιρισμός υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των συνεταιρι- «μών που συγχωνεύτηκαν. Οι εκκρεμείς δίκες ουνεχίζονται απ αυτόν χωρίς διακοπή. Άρθρο 11. 1, Αν ο συνεταιρισμός αδυνατεί να πληρώσει τις ληξιπρόθεσμες οφειλές του ή αν κατά τη σύνταξη του ισολογισμού διαπιστωθεί ότί το παθητικό υπερβαίνει το ενεργητικό κατά το έ να τρίτο του συνολικού ποσού της ευθύνης ό λων των συνεταίρων, το διοικητικό συμβούλιο υποχρεούται να αυγκαλέσει χωρίς υπαίτια καθυστέρηση τη γενική συνέλευση με θέμα την επιβολή έκτακτης εισφοράς στους συνεταίρους. Στη γενική συνέλευση υποβάλλεται ισολογισμός και έκθεση του διοικητικού συμβουλίου για την περιουσιακή κατάσταση του συνεταιρισμού και την προτεινόμενη έκτακτη εισφορά. Η έκτακτη εισφορά επιβάλλεται στα μέλη κατ αναλογία των συνεταιριστικών μερίδων, αν το αποφασίσει η γενική συνέλευση με την απαρτία του άρθρου 5 παρ. 4 και απόλυτη πλειοψηφία του. συνόλου των μελών του συνεταιρισμού, Πίνακας για τις έκτακτες εισφορές που επιβλήθηκαν και τις τυχόν καθυστερούμενες τακτικές εισφορές υποβάλλεται αμέσως από το διοικητικό συμβούλιο στο ειρηνοδικείο και κηρύσσεται απ αυτό εκτελεστός. 2. Συνεταιρισμός κηρύσσεται σε πτώχευση στις περιπτώσεις του πρώτου εδαφίου της προηγούμενης παραγράφου: α) Με αίτηση οποιουδήποτε δανειστή αν το διοικητικό συμβούλιο δε συγκαλεί τη γενική συνέλευση για την επιβολή έκτακτης εισφοράς. { ) Με αίτηση του συνεταιρισμού ή οποιουδήποτε δανειστή, αν η επιβολή έκτακτης εισφοράς αποτύχει. Αρμόδιο για την πτώχευση δικαστήριο είναι τα ειρηνοδικείο της έδρας του συνεταιρισμού. Καθήκοντα εισηγητή δικαστή εκτελεί ο ειρηνοδίκης, Σύνδικος διορίζεται αυτός που υποδεικνύει η πλειοψηφία των πιστωτών, εκτός αν σπουδαίος λόγος δεν το επιτρέπει. Άρθρο Πέντε τουλάχιστο συνεταιρισμοί, που διέπονται από αυτόν το νόμο και έχουν την έδρα τους στον ίδιο νομό, μπορούν να συστήσουν έ νωση συνεταιρισμών με σκοπό τσ συντονισμό και την προώθηση των δραστηριοτήτων των συνεταιρισμών αυτών του νομού. Η γενική συνέλευση της ένωσης συνεταιρισμών απαρτίζεται από τους αντιπροσώπους των συνεταιρισμών που μετέχουν στην ένωση. Οι αντιπρόσωποι εκλέγονται από τις γενικές συνελεύσεις των συνεταιρισμών σε αναλογία ένας στα πενήντα μέ 1 113

52 Νέα Νομοθεσία Αστικών Συνεταιρισμών Ν. 1667) 1986 λη του συνεταιρισμού. Αν το υπόλοιπο της διαίρεσης του αριθμού των μελών υπερβαίνει τον αριθμό είκοσι πέντε, ο συνεταιρισμός εκλέγει έναν ακόμη αντιπρόσωπο. Συνεταιρισμός με λιγότερα από πενήντα μέλη εκλέγει έναν αντιπρόσωπο. Συνεταιρισμός με περισσότερα από πεντακόσια μέλη εκλέγει 3έκα αντιπροσώπους. Κάθε αντιπρόσωπος έχει μία ψήφο αχη γενική συνέλευση της ένωσης. Οι συνεταιρισμοί του ίδιου κλάδου κάθε ένωσης συναποτελαύν το αντίστοιχο κλαδικό τμήμα της. Η λειτουργία του τμήματος ρυθμίζεται από το καταστατικό της ένωσης. Τα λοιπά θέματα τα οποία αφορούν τη γενική συνέλευση, το διοικητικό συμβούλιο και το εποπτικό συμβούλιο, ρυθμίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου, οι οποίες αναφέρονται στα αντίστοιχα όργανα των συνεταιρισμών. 2. Οι κλαδικοί συνεταιρισμοί όλης της χώρας μπορούν να συστήσουν την αντίστοιχη ομοσπονδία συνεταιρισμών για το συντονισμό και την προώθηση των δραατηριοτήτων τους. Π γενική συνέλευση της ομοσπονδίας απαρτίζεται από τους αντιπροσώπους των συνεταιρισμών που μετέχουν σ αυτή. Οι αντιπρόσωποι εκλέγονται στις γενικές συνελεύσεις των συνεταιρισμών σε αναλογία ένας στα πενήντα μέλη τους. Αν το υπόλοιπο της διαίρεσης του αριθμού των μελών είναι μεγαλύτερο του αριθμού είκοσι πέντε, ο συνεταιρισμός εκλέγει έναν ακόμη αντιπρόσωπο. Συνεταιρισμοί με λιγότερα από πενήντα μέλη εκλέγουν έναν αντιπρόσωπο. Συνεταιρισμοί με περισσότερα από πεντακόσια μέλη εκλέγουν δέκα αντιπροσώπους. Κάθε αντιπρόσωπος έχει μία ψήφο στη γενική συνέλευση της ομοσπονδίας. Τα λοιπά δέματα τα οποία αφορούν τη γενική συνέλευση, το διοικητικό συμβούλιο και το εποπτικό ί συμβούλιο ρυθμίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου, οι οποίες αναφέρονται στα αντίστοιχα όργανα των συνεταιρισμών. 3. Οι ομοσπονδίες των κλαδικών συνεταιρισμών και οι ενώσεις συνεταιρισμών όλης της χώρας μπορούν να συστήσουν τη Συνομοσπονδία των Συνεταιρισμών της Ελλάδας για το συντονισμό και τη γενικότερη εκπροσώπηση του συνεταιριστικού κινήματος της Χώρας. II γενική συνέλευση της Συνομοσπονδίας Συνεταιρισμών Ελλάδας απαρτίζεται από τους αντιπροσώπους των ομοσπονδιών και των ενώσεων. Οι αντιπρόσωποι εκλέγονται από τις γενικές συνελεύσεις των ομοσπονδιών σε αναλογία ένα στα πενήντα μέλη των συνεταιρισμών που μετέχουν σ αυτές. Αν το υπόλοιπο της διαίρεσης του αριθμού των μελών υπερβαίνει τον α ριθμό είκοσι πέντε, η ομοσπονδία εκλέγει έ ναν ακόμη αντιπρόσωπο. Ομοσπονδία με λιγότερα από πενήντα μέλη πρωτοβάθμιων συνεταιρισμών που μετέχουν σ' αυτήν εκλέγει έναν αντιπρόσωπο. Κάθε αντιπρόσωπος έχει μία ψήφο στη γενική συνέλευση της Συνομοσπονδίας Συνεταιρισμών Ελλάδας. Στη γενική συνέλευση της Συνομοσπονδίας Συνεταιρισμών Ελλάδας συμμετέχουν όλες οι ενώσεις συνεταιρισμών με δύο αντιπροσώπους η καθεμιά. -1. Τα λοιπά θέματα τα οποία αφορούν τη γενική συνέλευση, το διοικητικό συμβούλιο και το εποπτικό συμβούλιο ρυθμίζονται σύμφωνα με τις διατάξεις αυτού του νόμου, οι οποίες α- ναφέρονται στα αντίστοιχα όργανα των συνεταιρισμών. 5. Για τη σύσταση, την είσοδο νέων μελών, τη λειτουργία και τη διάλυση της ένωσης, της ομοσπονδίας και της συνομοσπονδίας των συνεταιρισμών εφαρμόζονται αναλόγως οι διατάξεις του νόμου αυτού. Για την εκλογή αντιπροσώπων οι διατάξεις του άρθρου 5 παρ. 7 και 8 ισχύουν αναλογικά. Στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου της ένωσης συνεταιρισμών καλούνται να λάβουν μέρος, χωρίς ψήφο, ένας εκπρόσωπος του εργατικού κέντρου και ένας εκπρόσωπος της έ νωσης δήμων και κοινοτήτων του νομού. Στις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου της Συνομοσπονδίας Συνεταιρισμών Ελλάδας καλούνται να λάβουν μέρας, χωρίς ψήφο, ένας εκπρόσωπος της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας (Γ.Σ.Ε.Ε.), ένας εκπρόσωπος της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων Ελλάδας (Κ.Ε.Δ,Κ,Ε.) και ένας εκπρόσωπος της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδας (Γ.Σ.Ε.Β,Β.). Άρθρο 13, 1. Η μέριμνα για την ανάπτυξη των συνεταιρισμών καθώς και η εποπτεία τους ανήκει στον Γπουργό Εθνικής Οικονομίας. Για την ά σκησή τους συνιστάται στο ίπουργείο Εθνικής Οικονομίας Γπηρεσία Συνεταιρισμών, Στις αρμοδιότητες της υπηρεσίας ανήκει: α) Η υποβοήθηση της ανάπτυξης του συνεταιριστικού κινήματος. β) Η υποβολή προτάσεων ή εισηγήσεων σε θέματα κυβερνητικής πολιτικής που σχετίζον- 114

53 Νέα Νομοθεσία Αστικών Συνεταιρισμών. Ν. 1667/1986 '7.'. με τους συνεταιρισμούς. γ) Η επεξεργασία σχεδίων νόμων, διαταγμάτων και κανονιστικών αποφάσεων που αφορούν την οργάνωση, τη λειτουργία και τη δράση των συνεταιρισμών, δ) Η επεξεργασία πρότυπων καταστατικών και η διοργάνωση συνεταιριστικών σεμιναρίων, μαθημάτων και διαλέξεων. ε) Η προώθηση της συνεταιριστικής εκπαίδευσης και έρευνας, στ) Η υποβοήθηση των εποπτικών συμβουλίων των συνεταιρισμών όλων των μορφών και βαθμών στην άσκηση των καθηκόντων τους. 2. Η οργάνωση και η λειτουργία της υπηρεσίας συνεταιρισμών ρυθμίζεται με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Γ- πουργών Προεδρίας της Κυβέρνησης και Εθνικής Οικονομίας μέσα σ ένα έτος από τη δημοσίευση αυτού του νόμου. Με το ίδιο προεδρικά διάταγμα προβλέπεται η σύσταση, οργάνωση και λειτουργία περιφερειακών υπηρεσιών καθώς και η κατάργηση, η υπαγωγή ή ο συντονισμός τυχόν άλλων υπηρεσιών που έχουν το ίδιδ η πιραπλήβιο αντικείμενο. 3. Συνιστάται συμβούλιο συνεταιρισμών που εδρεύει στο Γπουργείο Εθνικής Οικονομίας με γνωμοδοτικές και συμβουλευτικές αρμοδιότητες στα θέματα των συνεταιρισμών. Το Συμβούλιο Συνεταιρισμών συγκροτείται με απόφαση του Γ- πουργού Εθνικής Οικονομίας. Το συμβούλιο συνεταιρισμών αποτελείται από τον πρόεδρο που ορίζεται με απόφαση ταυ Γπουργού Εθνικής Οικονομίας, το διευθυντή της υπηρεσίας συνεταιρισμών, έναν ειδικά επιστήμονα με συνεταιριστική κατάρτιση και εμπειρία που ορίζεται με απόφαση του Γπουργού Εθνικής Οικονομίας, έναν εκπρόσωπο της Γενικής Συνομοσπονδίας Εργατών Ελλάδας, έναν εκπρόσωπο της Κεντρικής Ένωσης Δήμων και Κοινοτήτων, έναν εκπρόσωπο της Γενικής Συνομοσπονδίας Επαγγελματιών και Βιοτεχνών Ελλάδας, καθώς και έξι αντιπροσώπους των συνεταιρισμών, που εκλέγονται από τη γενική συνέλευση της Συνομοσπονδίας Συνεταιρισμών Ελλάδας και από ταυς οποίους ένας τουλάχιστον είναι αντιπρόσωπος των καταναλωτικών συνεταιρισμών. Σε περίπτωση δημιουργίας περισσότερων Συνομοσπονδιών, οι έξι αντιπρόσωποι α- ναδεικνύονται ανάλογα με τη δύναμη των μελών που αντιπροσωπεύουν οι Συνομοσπονδίες. Έ ω ς τη σύσταση της Συνομοσπονδίας Συνεταιρισμών τους έξι αντιπροσώπους ορίζει ο ϊ - πουργός Εθνικής Οικονομίας μεταξύ των προτεινόμενων από τις ενώσεις συνεταιρισμών. 4. Ο Γπουργός Εθνικής Οικονομίας ζητεί τη γνώμη του συμβουλίου συνεταιρισμών σε θέματα συνεταιριστικής πολιτικής. Άρθρο Το ειρηνοδικείο τηρεί μητρώο των συνεταιρισμών που εδρεύουν στην περιφέρειά του. Το μητρώο περιέχει: α) Την επωνυμία και το σκοπό του συνεταιρισμού. β) Την κατηγορία του συνεταιρισμού σε σχέση με την ευθύνη των συνεταίρων. γ) Τα ονοματεπώνυμα των νόμιμων εκπροσώπων του συνεταιρισμού. Στο ειδικό βιβλίο καταχωρίζεται κάθε μεταβολή των παραπάνω στοιχείων. Αν μεταφερθεί η έδρα του συνεταιρισμού γίνεται η σχετική σημείωση και στο μητρώο της αρχικής εγγραφής. 2. Με προεδρικό διάταγμα που εκδίδεται με πρόταση των Γπουργών Εθνικής Οικονομίας και Δικαιοσύνης, καθορίζεται ο τύπος του μητρώου και κάθε λεπτομέρεια σχετική με αυτό και τη τήρησή του. 3. Ο συνεταιρισμός δεν μπορεί να αντιτάξει σε τρίτο, πριν από την καταχώριση στο μητρώο, γεγονότα που έπρεπε να είχαν καταχωρίσθεΐ κατά το προηγούμενο άρθρο, εκτός αν ο τρίτος τα εγνώριζε. Καθένας μπορεί να λαμβάνει γνώση των εγγραφών του μητρώου και να παίρνει επικυρωμένα αντίγραφα ή αποσπάσματα από αυτό και των δικαιολογητικών του. Το ειρηνοδικείο χορηγεί πιστοποιητικό για την ύπαρξη ή όχι ορισμένης εγγραφής. Άρθρο Τιμωρούνται με φυλάκιση έως ένα έτος εφ όσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, τα μέλη του διοικητικού συμβουλίου και οι υπάλληλοι συνεταιριστικών οργανώσεων, αν: α) Εν γνώσει παρέχουν στη γενική συνέλευση ή σε εκείνον που διενεργεί το διαχειριστικό έλεγχο ψευδή στοιχεία ή αρνοΰνται ή α ποκρύπτουν αληθή στοιχεία - γεγονότα ή περιστατικά που αφορούν την οικονομική κατάσταση του συνεταιρισμού. β) Εν γνώσει τους προβαίνουν σε ψευδείς ή εικονικές εγγραφές στα βιβλία του συνεταιρισμού ή συντάσσουν ψευδείς ή εικονικούς ισολο- 115

54 Νέα Νομοθεοία Αστικών Συνεταιρισμών. Ν. 1667/1986 γισμοΰς του συνεταιρισμού. γ) Αρνσύνται να παραδώσουν ή αποκρύπτουν από εκείνον που διενεργεί διαχειριστικό έλεγχο τα τηρούμενα στοιχεία ή βιβλία ή παρεμποδίζουν με οποιοδήποτε τρόπο τη διενέργειά του. 2. Με φυλάκιση έως ένα έτος, εφ όσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, τιμωρούνται τα μέλη του εποπτικού συμβουλίου ή εκείνου που διενεργεί διαχειριστικό έλεγχο, αν κατά την άσκηση των καθηκόντων τους παρέχουν εν γνώσει τους ψευδή στοιχεία ή αποκρύπτουν ή αρνούνται αληθή γεγονότα ή περιστατικά, που αφορούν τη διαχείριση ή την οικονομική κατάσταση του συνεταιρισμού και περιήλθαιν σε γνώση τους από την εποπτεία ή τον έλεγχο που έκαναν, 3. Τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα έτος ή με χρηματική ποινή ή και με τις δύο ποινές, εφ5 όσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, όποιος παρεμποδίζει τις συνεδριάσεις του διοικητικού συμβουλίου ή της γενικής συνέλευσης των μελών των συνεταιριστικών οργανώσεων, χρησιμοποιώντας σωματική βία ή απειλή σωματικής βίας ή άλλης παράνομης πράξης ή παράλειψης. 4. Τιμωρείται με φυλάκιση έως ένα έτος, εφ1 όσον από άλλες διατάξεις δεν προβλέπεται βαρύτερη ποινή, όποιος: α) Ενεργεί πράξεις διοίκησης ή διαχείρισης ή εποπτείας ή ελέγχου μετά τη λήξη της θητείας του. β) Φηφίζει χωρίς δικαίωμα ή ψηφίζει πολλές φορές ή δίνει πολλαπλή ψήφο ή με οπουδήποτε άλλο τρόπο μπορεί να προκαλέσει την παραγωγή μη γνήσιου αποτελέσματος εκλογής ή νοθεύει το γνήσιο 'αποτέλεσμα εκλογής για την ανάδειξη διοικητικών συμβουλίων, εποπτικών συμβουλίων και αντιπροσώπων των συνεταιριστικών οργανώσεων. Άρθρο Επιτρέπεται η μετατροπή κάθε τύπου ε ταιρείας σε συνεταιρισμό του νόμου αυτού. 2. Για τη μετατροπή ανώνυμης εταιρείας και εταιρείας περιορισμένης ευθύνης απαιτείται α πόφαση της γενικής συνέλευσης των μετόχων, που λαμβάνεται σύμφωνα με τα άρθρα 29 παρ. 3-5 και 31 παρ. 2 του κωδικοποιημένου νόμου 2190)1920 ή της συνέλευσης των εταίρων που λαμβάνεται σύμφωνα με το άρθρο 88 παρ. 1 του ν. 3190) Για τη μετατροπή ομόρρυθμης ή ετερόρρυθμης εταιρείας απαιτείται ομόφωνη απόφαση των εταίρων. 4. 2ε κάθε περίπτωση η απόφαση πρέπει να περιβληθεί τον απαιτούμενο για τη σύσταση του συνεταιρισμού τύπο και να περιέχει τα απαραίτητα κατά τον παρόντα νόμο στοιχεία του καταστατικού. 5. Από την καταχώριση της απόφασης στο μητρώο συνεταιρισμών συντελείται η μετατροπή και ο συνεταιρισμός υπεισέρχεται σε όλα τα δικαιώματα και τις υποχρεώσεις των εταιρειών που μετατράπηκαν και συνεχίζει τις εκκρεμείς δίκες χωρίς διακοπή τους. Άρθρο Για θέματα που δε ρυθμίζονται από το νόμο αυτόν εφαρμόζονται συμπληρωματικά οι διατάξεις του εμπορικού και του αστικού δικαίου. 2. Οι συνεταιρισμοί που υπάρχουν σήμερα, πρέπει να εγγραφούν στο μητρώο συνεταιρισμών και να προσαρμόσουν το καταστατικό τους στις διατάξεις αυτού του νόμου μέσα σε δύο χρόνια από την έναρξη της ισχύος του. Με προεδρικό διάταγμα, που εκδίδεται με πρόταση του Γπουργού Εθνικής Οικονομίας, είναι δυνατή η παράταση της παραπάνω προθεσμίας. 3. Από την έναρξη ισχύος αυτού του νόμου παύει να ισχύει ο ν. 602)1915, όπως έχει τροποποιηθεί και ισχύει σήμερα, καθώς και κάθε άλλη διάταξη που αντίκειται στο νόμο αυτόν ή αναφέρεται σε θέματα που ρυθμίζονται από αυτόν. 4. Οι οικοδομικοί συνεταιρισμοί και οι συνεταιρισμοί φαρμακοποιών διέπονται και από την ισχύουσα για αυτούς νομοθεσία. 5. Σε υφιστάμενους συνεταιρισμούς με περισσότερα από χίλια μέλη, η γενική συνέλευση, που συγκαλείται για να επιφέρει την αναγκαία προσαρμογή στο καταστατικό προκειμένου να καταστεί δυνατή η εφαρμογή της παρ. 1 του άρθρου 5 βρίσκεται σε απαρτία με το ένα τρίτο των μελών και η σχετική απόφαση λαμβάνεται με την απόλυτη πλειοψηφία του αριθμού των ψηφισάντων μελών. 6. Οι διατάξεις της φορολογικής νομοθεσίας που αφορούν τους συνεταιρισμούς διατηρούνται σε ισχύ. Άρθρο Η ίδρυση συνεταιρισμού και η τροποποίηση του καταστατικού του, η μετατροπή εταιρείας καθώς και η εισφορά μηχανικού εξοπλι- 116