Σχολή Εφαρμοσμένων Μαθηματικών και Φυσικών Επιστημών Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο Aνάλυση Σήματος 2 η Σειρά Ασκήσεων Θεόδωρος Αλεξόπουλος
Άδεια Χρήσης Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό υπόκειται σε άδειες χρήσης Creative Commons. Για εκπαιδευτικό υλικό όπως εικόνες, που υπόκειται σε άδεια χρήσης άλλου τύπου, αυτή πρέπει να αναγράφεται ρητώς.
1 Θεόδωρος Αλεξόπουλος, Καθηγητής Theodoros Alexopoulos, Professor ΕΘΝΙΚΟ ΜΕΤΣΟΒΙΟ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟ NATIONAL TECHNICAL UNIVERSITY O ATHENS ΣΧΟΛΗ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΩΝ ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΩΝ ΚΑΙ DEPARTMENT O PHYSICS ΦΥΣΙΚΩΝ ΕΠΙΣΤΗΜΩΝ - ΤΟΜΕΑΣ ΦΥΣΙΚΗΣ ZOGRAOU CAMPUS ΗΡΩΩΝ ΠΟΛΥΤΕΧΝΕΙΟΥ 9 157 80 ATHENS - GREECE ΑΘΗΝΑ 157 80 Phone : +30 210 772-3019, ax: +30 210 772-3025 Τηλ : 210 772-3019, ax: 210 772-3025 e-mail: Theodoros.Alexopoulos@cern.ch e-mail: theoalex@central.ntua.gr http://www.physics.ntua.gr/ theoalex Ανάλυση Σήµατος, Εαρινό Εξάµηνο 2009-2010 - 6 ο ΣΕΜΦΕ 2 η σειρά ασκήσεων, Παράδοση : Τετάρτη 24/03/2010 Πρόβληµα 0.1 Εστω x 1 (t), x 2 (t) είναι δυο περιοδικά σήµατα µε κοινή περίοδο T = 1 και τα οποία εκφράζονται ως ακολούθως x 1 (t) = a n e j2πnt, x 2 (t) = n= n= Να δείξετε ότι η περιοδική συνέλιξη, x 1 (t) x 2 (t), δίνεται από τη σχέση x 1 (t) x 2 (t) = n= a n b n e j2πnt b n e j2πnt Πρόβληµα 0.2 Για ένα πραγµατικό σήµα f(t) ϑα λέµε ότι αναπαράγεται µέσω της συνέλιξης αν ισχύει η σχέση ( ) ( ) ( ) t t t f f = kf a b c όπου k, c ϑα εξαρτώνται από τα a, b. (α) Να ϐρείτε τη σχέση που περιέχει το µετασχηµατισµό ourier f(t) (ω), αφού εφαρµόσετε το µετασχη- µατισµό ourier στην παραπάνω σχέση, (ϐ) Εστω ότι ισχύει (0) = 1, (0) = 0, (0) = 0. τότε να δείξετε ότι ισχύουν οι σχέσεις k = ab c, c2 = a 2 + b 2 Πρόβληµα 0.3 Για δυο σήµατα f(t), g(t) τα οποία ανήκουν στο χώρο L 2 ([a, b]) το εσωτερικό γινόµενο b f(t), g(t) = f(t) g(t) dt a Θεωρήστε µια ορθοκανονική ϐάση συναρτήσεων {φ n (t)}, δηλαδή ισχύει η σχέση φ n (t), φ m (t) = δ nm, όπου δ mn είναι το σύµβολο του Kronecker. Αφού οι συναρτήσεις {φ n (t)} αποτελούν µια ϐάση στο χώρο L 2 ([a, b]), τότε κάθε σήµα f(t) µπορεί να αναλυθεί ως ακολούθως f(t) = Ορίζουµε µια νέα συνάρτηση δυο µεταβλητών n=1 K(t, τ) = f(t), φ n (t) φ n (t) n=1 φ n (t) φ n (τ)
2 Να δείξετε ότι ισχύει η σχέση f(t), K(t, τ) = b a f(t) K(t, τ) dt = f(τ) Πρόβληµα 0.4 Γνωρίζουµε ότι η δεύτερη ϱοπή ενός σήµατος f(t) εκφράζεται µέσω του µετασχηµατισµού ourier (ω) ως ακολούθως t 2 f(t)dt = (0), όπου f(t) (α) Να δείξετε ότι ισχύει ο ακόλουθος µετασχηµατισµός ourier sinc 2 t ( ω ) Λ 2π (ω) (ϐ) Να υπολογίσετε και να δείξετε το ακόλουθο ολοκλήρωµα t 2 sinc 4 t dt = 1 2π 2 Πρόβληµα 0.5 εξίσωση Για ένα σύστηµα y(t) = R[x(t)], τα σήµατα εισόδου-εξόδου περιγράφονται από τη διαφορική d 2 y(t) dt 2 y(t) = x(t) Με τη ϐοήθεια του µετασχηµατισµού ourier να δείξετε ότι αν το σήµα εισόδου είναι x(t) = 2e t u(t), τότε το σήµα εξόδου ϑα έχει τη µορφή y(t) = e t τ e τ dτ 0 Πρόβληµα 0.6 το οποίο ισχύει Να ϐρείτε το είδος του σήµατος f(t) (δηλαδή αν είναι άρτιο ή περιττό ή τίποτε από τα δυο) για 2 c [f(t)] = [f(t)], όπου f(t) c c (ω) = }{{} ή 2 c(ω)= (ω) µετασχηµατισµός {}}{ 0 f(t) cos(ωt) dt, f(t) (ω) } {{ } cosine ourier (CT) Πρόβληµα 0.7 Να δείξετε ότι για τρία σήµατα f(t), g(t), και h(t) ισχύει η ακόλουθη σχέση f(t) (g(t) h(t)) dt = g(t) (h(t) f(t)) dt Πρόβληµα 0.8
3 Θεωρήστε το κύκλωµα RLC (όπου τα στοιχεία είναι σε σειρά) µε σήµα εισόδου v i (t) και σήµα εξόδου v o (t) ας είναι η τάση στα άκρα του πυκνωτή. (α) Να ϐρείτε τη συνάρτηση µεταφοράς H(ω) = V o (ω)/v i (ω) αυτού του κυκλώµατος (συστήµατος), όπου v i (t) V i (ω), v o (t) V o (ω). (ϐ) Να ϐρείτε την κρουστική απόκριση h(t) H(ω) και να εξετάσετε όλες τις περιπτώσεις (ι) (RC) 2 4LC > 0 (ιι) (RC) 2 4LC < 0 (ιιι) (RC) 2 4LC = 0 υ i (t) L R C υ o (t) Πρόβληµα 0.9 Στην κβαντοµηχανική, η κυµατοσυνάρτηση, Ψ(x, t), ενός ελεύθερου σωµατιδίου µάζας m διέπεται από τη διαφορική εξίσωση του Schrodinger ħ2 2 Ψ(x, t) Ψ(x, t) 2m x 2 = jħ, x = ϑέση του σωµατιδίου τη χρονική στιγµή t t (α) Αν η κυµατοσυνάρτηση την αρχική χρονική στιγµή t = 0 είναι Ψ(x, 0) = φ(x), τότε να δείξετε ότι ισχύει m Ψ(x, t) = φ(x) 2 j2πħt ejmx /2ħt για t 0 (ϐ) Αν η ρ(x) = φ(x) 2 είναι µια πυκνότητα πιθανότητας, δηλαδή ισχύουν οι σχέσεις ρ(x) 0 και ρ(x) dx = 1 τότε να δείξετε να δείξετε ότι η Ψ(x, t) 2 αποτελεί επίσης µια πυκνότητα πιθανότητας. Υπόδειξη : ϑεωρήστε το µετασχηµατισµό ourier της κυµατοσυνάρτησης Ψ(x, t) (ω, t) ως προς τη µεταβλητή x. Πρόβληµα 0.10 Θεωρήστε ένα ΓΧΑΣ y(t) = R[x(t)] όπου το σήµα εισόδου είναι x(t) = u(t) u(t 1) και το αντίστοιχο σήµα εξόδου είναι y(t) = e t u(t) e (t 1) u(t 1). (α) Να ϐρείτε την κρουστική απόκριση, h(t), του συστήµατος και τη συνάρτηση µεταφοράς H(ω). Ποιο είναι το είδος του ϕίλτρου που περιγράφεται από αυτό το σύστηµα ; (ϐ) Να ϐρείτε την απόκριση του συστήµατος y(t) όταν το σήµα εισόδου είναι x(t) = sin(ω 0 t). Πρόβληµα 0.11 (α) Να ϐρείτε τους µετασχηµατισµούς ourier των σηµάτων (i) f(t) = u(t 1) u( (t 1)), (ii) f(t) = sin (2π t ) Υπόδειξη : Για το δεύτερο ερώτηµα (ii) µπορείτε να ϑεωρήσετε το ακόλουθο γεγονός sin(2πt) για t > 0, sin(2πt) για t > 0, sin(2π t ) = = = sin(2πt)sgn t sin(2π( t)) για t < 0 sin(2πt) για t < 0 (ϐ) Να υπολογίσετε το ακόλουθο ολοκλήρωµα και να δείξετε ότι ισούται µε dt (1 + t 2 ) 2 = π 2 Υπόδειξη : Μπορείτε να εφαρµόσετε το ϑεώρηµα του Parseval και επιπλέον ϑυµηθείτε το µετασχηµατισµό ourier 1 1 + t 2 πe ω Πρόβληµα 0.12 Εστω ένα ΓΧΑΣ το οποίο περιγράφεται από µια άρτια πραγµατική συνάρτηση µεταφοράς H(ω) R (H( ω) = H(ω)). Αν το σήµα εισόδου είναι x(t) = cos(ω 0 t) τότε να δείξετε ότι το σήµα εξόδου είναι y(t) = H(ω 0 ) cos(ω 0 t).
Χρηματοδότηση Το παρόν εκπαιδευτικό υλικό έχει αναπτυχθεί στα πλαίσια του εκπαιδευτικού έργου του διδάσκοντα Το έργο «Ανοικτά Ακαδημαϊκά Μαθήματα ΕΜΠ» έχει χρηματοδοτήσει μόνο την αναδιαμόρφωση του εκπαιδευτικού υλικού. Το έργο υλοποιείται στο πλαίσιο του Επιχειρησιακού Προγράμματος «Εκπαίδευση και Δια Βίου Μάθηση» και συγχρηματοδοτείται από την Ευρωπαϊκή Ένωση (Ευρωπαϊκό Κοινωνικό Ταμείο ) και από εθνικούς πόρους.