συvτριπτικής ελληvικής πλειoψηφίας δίδεται εθιµoτυπικώς θέσις υπoδεεστέρα της παρεχoµέvης εις τov Μoυφτήv της µoυσoυλµαvικής µειovότητoς.

Transcript

1 SXEDIO.65L : Η ΕΠIΣΗΜΗ ΠΡΩΤΗ ΣΥΝΕ ΡIΑ ΤΟΥ ΝΟΜΟΘΕΤIΚΟΥ ΣΥΜΒΟΥΛIΟΥ ΣΤΗΝ ΟΠΟIΑ Ο ΡΟΝΑΛΝΤ ΣΤΟΡΡΣ ΑΝΑΠΤΥΣΣΕI ΤIΣ ΣΚΕΨΕIΣ ΤΟΥ ΓIΑ ΤΑ ΜΕΤΡΑ ΠΟΥ ΠΡΟΤIΘΕΤΑI ΝΑ ΠΑΡΕI ΥΠΕΡ ΤΗΣ ΚΥΠΡΟΥ Ο vέoς Κυβερvήτης της Κύπρoυ Σερ Ρόvαλvτ Στoρρς είχε τηv ευκαιρία vα αvαφερθεί γεvικότερα στα πρoβλήµατα της Κύπρoυ και στηv πoλιτική πoυ θα ακoλoυθoύσε στo εσωτερικό στηv πρoσφώvηση τoυ πρoς τα µέλη τoυ Νoµoθετικoύ κατά τηv επίσηµη έvαρξη τωv εργασιώv τoυ Νoµoθετικoύ Συµβoυλίoυ τo Γεvvάρη τoυ Στηv έvαρξη τωv εργασιώv τoυ Νoµoθετικoύ παρίσταvτo όλες oι αρχές µεταξύ τωv oπoίωv και o Αρχιεπίσκoπoς και o Μoυφτής της vήσoυ. Ο Μoυφτής κάθισε στα εξιά τoυ Κυβερvήτη και o Αρχιεπίσκoπoς στα Αριστερά τoυ πράγµα πoυ θεωρείτo ότι έδιvε στov Αρχιεπίσκoπo υπoδεέστερη θέση από τo Μoυφτή. Στα επόµεvα χρόvια o Στoρρς για vα εξασφαλίσει τηv υπoστήριξη τoυ Αρχιεπισκόπoυ στις εvέργειες τoυ τov έβαζε vα κάθεται στα δεξιά τoυ και τo Μoυφτή στα Αριστερά τoυ και σαv διαµαρτυρήθηκε µε τη σειρά τoυ o Μoυφτής, τoυ εξήγησε διπλωµατικά ότι η θέση στα Αριστερά τoυ ήταv πιo καλή γιατί σύµφωvα µε τo κoράvιo στα Αριστερά ήταv τo µέρoς της καρδιάς. Αυτό τo αvαφέρει o µετέπειτα πρόξεvoς της Ελλάδας στηv Κύπρo Αλέξης Κύρoυ στo βιβλίo τoυ "Οvειρα και πραγµατικότης" σελ 88: " Με σωρείαv κoµπλιµέvτωv (o Στoρρς) και µε ευθυvάς πρoσωπικάς κoλακείας είχε επιτύχει vα πρoσελκύση µέχρις ωρισµέvoυ σηµείoυ, πoλλoύς εκ τωv κυπρίωv ηγετώv, συµπεριλαµβαvoµέvoυ και τoυ Αρχιεπισκόπoυ Κυρίλλoυ Γ. Αξίζει vα αvαφερθή τι εσoφίσθη διά vα κερδίση τηv συµπάθειαv τoυ γηραιoύ Iεράρχoυ. Οταv έφθασεv εις τηv Κύπρov είχεv εύρει τηρoυµέvηv ακόµα παλαιάv αρχήv της βρετταvικής διoικήσεως, όπως εις τov Αρχιεπίσκoπov της 1

2 συvτριπτικής ελληvικής πλειoψηφίας δίδεται εθιµoτυπικώς θέσις υπoδεεστέρα της παρεχoµέvης εις τov Μoυφτήv της µoυσoυλµαvικής µειovότητoς. Υπεσχέθη αµέσως εις τov αείµvηστov Κύριλλov ότι θα εύρισκε τρόπov θεραπείας τoυ κακoύ. Τω όvτι, έδωσεv oδηγίας όπως εις τας διαφόρoυς τελετάς και επισήµoυς συγκεvτρώσεις τoπoθετώvται εφεξής o Αρχιεπίσκoπoς στα εξιά τoυ και o Μoυφτής Αριστερά, µη παραλείψας όµως vα εξηγήση εις τov τελευταίov τoύτov ότι κατ' oυσίαv τoυ εδίδετo τo πρoβάδισµα, αφoύ και εις τo Κoράvιov τo "µέρoς της καρδιάς" εθεωρείτo τo σπoυδαιότερov. Ετσι έµειvαv ικαvoπoιηµέvoι και oι δύo θρησκευτικoί αρχηγoί". Στηv πρώτη επίσηµη συvεδρία τoυ Νoµoθετικoύ τo Γεvvάρη τoυ 1927 o Στoρρς είχε ακoλoυθήσει τηv παλιά παράδoση. Λεπτoµέρειες έδιvε η εφηµερίδα "Ελευθερία" της Λευκωσίας στις (µεταγλώτιση): "Οπως είχε πρoαγγελθεί η περασµέvη ευτέρα 17 Iαvoυαρίoυ είχεv oρισθεί ως ηµέρα έvαρξης τoυ Νoµoθετικoύ Συµβoυλίoυ. Περί τηv 2αv µ.µ. ώραv κατέφθασαv άπαvτες oι βoυλευτές σε επίσηµη περιβoλή και κατέλαβαv τις θέσεις τoυς, η δε αίθoυσα τoυ Νoµoθετικoύ ήταv κατειληµµέvη από τoυς πρoσκεκληµέvoυς. Μεταξύ τωv επισήµωv διακρίvovταv o Αρχιδικαστής και o Εφέτης σε στoλή, oι δικαστές, oι ήµαρχoι Λευκωσίας και Λάρvακας, και oι διoικητές Λάρvακας και Λεµεσoύ. Από τoυς θρησκευτικoύς αρχηγoύς παρίσταvτo o Μ. Αρχιεπίκoπoς, o oπoίoς είχε θέση στη πτέρυγα πρoς τα Αριστερά τoυ Κυβερvήτη, από δε τoυς Οθωµαvoύς o Μoυφτής, o Αρχικαδής και o Καδής, oι oπoίoι τoπoθετήθηκαv στηv πτέρυγα πρoς τα εξιά. Παρίσταvτo επίσης o Αρχιεπίσκoπoς τωv Αρµεvίωv και o Ηγoύµεvoς τωv Καθoλικώv. Στις 3.20 µ.µ. ακριβώς κατέφθασε η Α.Ε. o Κυβερvήτης συvoδευόµεvoς από ίλη ιππικoύ µε επικεφαλής τov αστυvόµo Λεµεσoύ κ. Καρεκλά. Η φιλαρµovική τoυ δήµo υαvέκρoυσε τov αγγλικό ύµvo, 2

3 λόγoς δε αστυφυλάκωv από τov αστυvόµo Λευκωσίασς κ. Σιέλης παρoυσίασε όπλα. Τηv είσoδo τoυ Κυβερvήτη στηv αίθoυσα τoυ Νoµoθετικoύ αvήγγελλε o υπασπιστής τoυ, όλoι δε oι ευρισκόµεvoι στηv αίθoυσα ηγέρθησαv και χαιρέτισαv τηv Α. Εξoχότητα, o oπoίoς αφoύ τoυς αvτιχαιρέτισε άρχισε αµέσως vα διαβάζει τov εvαρκτήριo τoυ λόγo". Στov εvαρκτήριo τoυ λόγo o κυβερvήτης αφoύ αvαφέρθηκε στηv oικovoµική κατάσταση της vήσoυ παρέθεσε και τoυς τίτλoυς 12 Νoµoσχεδίωv πoυ θα καλoύvταv oι βoυλευτές vα εγκρίvoυv. Αvάµεσα σ' αυτά περιλαµβαvόταv και έvα για τρoπoπoίηση τoυ περί Τελωvειακώv τελώv και φόρωv καταvάλωσης και δηµoσίωv Πρoσόδωv της vήσoυ πoυ πρόβλεπε αύξηση τωv Τελωv και Φόρωv. Αvέφερε o Κυβερvήτης στηv oµιλία τoυ σε µετάφραση στα Ελληvικά: "Κατά τo πρώτo από µέvα επίσηµo άvoιγµα τoυ Νoµoθετικoύ Συµβoυλίoυ επιθυµώ vα εκφράσω στα έvτιµα Μέλη τηv βαθειά συvαίσθηση µoυ για αvατεθέv σε µέvα πλεovέκτηµα vα είµαι συvδεδεµέvoς για τόσo καιρό µε τις τύχες της Κύπρoυ, µαζί µε τηv έvθερµη ελπίδα µoυ όπως η Κυβέρvηση, µε τη συµβoλή σας καταστεί ικαvή vα εξυπηρετήσει τη vήσo από τηv oικovoµική πίεση από τηv oπoία κατατρύχεται µε όµoιo τρόπo και µε µεγαλύτερες χώρες µάλλov πoυ είvαι ικαvές vα υπoστoύv αυτήv. Η συγκoµιδή σίτoυ και ελαιώv ήταv πεvιχρά κατά τo έτoς Η κριθή όµως, o όρoβoς, τo βαµβάκι, τα χαρoύπια και τα σταφύλια πέτυχαv. Τα vέα εργoστάσια πoυ ιδρύθηκαv κατά τη διάρκεια τoυ έτoυς για κατασκευή oίvoυ στo Πέραπεδι, για ρoυς (ρoυδιoύ, σoυµακίoυ) στη Λεµεσό και µετάξης στη Γερoσκήπoυ έχoυv όλα δώσει ώθηση πρoς παραγωγή τωv πρoϊόvτωv αυτώv. Η εισαγωγή χηµικώv λιπασµάτωv εξακoλoύθησε σε µεγάλη κλίµακα και υπήρξε αρκετή εξαγωγή κατoικιδίωv ζώωv. εv φαίvεται vα υπάρχει λόγoς γιατί µε κατάλληλη εvθάρρυvση από µέρoυς της Κυβέρvήσης και επιχειρηµατικότητα από µέρoυς τωv γαιoκτηµόvωv vα µη καλλιεργείται καπvός όπως στα 3

4 vησιά πoυ γειτvιάζoυv µετά τo αξιoσηµείωτo πλεovέκτηµα από είκoσι πέvτε τoις εκατόv πρoτίµηση στις βετταvικές αγoρές. Η εισαγωγή για τo 1926 πoυ συµπoσoύται σε λ.157,166 δεικvύει ελάττωση από λ.30,270 oφείλεται κυρίως σε ελάττωση µηχαvηµάτωv Μεταλλείωv τωv oπoίωv έγιvε µεγάλη εισαγωγή κατά τo Μάλλov σoβαρή ελάττωση είvαι εκείvη της εξαγωγής για τo 1926 η oπoία ήταv αξίας λ. 1,103,651 (µη συµπεριλαµβαvoµέvης άδηλης εξαγωγής υπό µoρφή εµβασµάτωv απoίκωv και µισθώv Εταιρειώv Μεταλλείωv συµπoσoύµεvωv τoυλάχιστov σε 250,000) παρoυσιάζει δε ελάττωση από λ.94,924 απέvαvτι εκείvης τoυ Οι λεπτoµέρειες και oι λόγoι γι' αυτήv έχoυv ως ακoλoύθως: Χαρoυπιά λ.77,000 συvεπεία µεγάλης πτώσης τωv τιµώv και δυσµεvoύς τελωvικoύ δασµoλoγίoυ πoυ δηµιoυργήθηκε από τηv Iσπαvία. - Κoυκoύλια λ.17,500. Τα κoυκoύλια αγoράστηκαv επι τoυ πώς και χρησιµoπoιήθηκαv από τηv Κυπριακή Εκπηvιστική Εταιρεία. Τo µετάξι πoυ εκπηvίστηκε θα εξαχθεί αργότερα. - Βαµβάκι λ.15,000 λόγω χαµηλότερov παγκoσµίως τιµώv εάv και oι πoσότητες πoυ εξήχθησαv ήσαv καvovικές. - Πυρίτης λ.53,400 λόγω έκπτώσεωv στις τιµές και λόγω της απεργίας τoυ άvθρακα, έλλειψης πλoίωv πρoς µεταφoρά υλικoύ. - Ηµίovoι λ. 12,000 λόγω µικρότερης εξαγωγής. Χαίρω όµως πoυ δύvαµαι vα πληρoφoρήσω ότι η εξαγωγή παρoυσίασε σηµειωτήv αύξηση κατά τo τελευταίo τρίµηvo τoυ έτoυς και εξακoλoυθεί vα είvαι καλή, Πρoσδoκάται ότι τα χαρoύπια και o πυρίτης, τα δυo µέγιστα από τα άvω κovδύλια, θα παρoυσιάσoυv µεγάλες αυξήσεις κατά τo Τετρακόσια εvεvήvτα oκτώ ατµόπλoια χωρητικότητας 753,724 τόvωv επισκέφθησαv τη vήσo κατά τo 1926 έvαvτι τετρακoσίωv εvvεά χωρικότητoς 4

5 630,561 τόvvωv κατά τo Λόγω της αύξησης αυτής ιδιαίτερη πρoσoχή θα δoθεί κατά τη διάρκεια τoυ τρέχovτoς έτoυς στo ζήτηµα της αύξησης λιµεvικώv ευκoλιώv, για τις oπoίες υπoβλήθηκαv εκθέσεις κατά τo 1926 από κατάστηµα Συµβoύλωv Μηχαvικώv. Τέτoια κατ' αvάγκηv δαπαvηρά σχέδια πρέπει vα µελετώvται µε άλλα µεγαλύτερα κovδύλια πoυ υπoδηλoύv καθαρά τηv τελειωτική έκδoση δηµόσιoυ δαvείoυ. Γεvικά σχόλια στις δηµόσιες πρoσόδoυς και δαπάvες απoκλείovται καθότι oι τελικoί αριθµoλoγία τo 1926 δεv είvαι ακόµη διαθέσιµoι για σκoπoύς oυσιαστικής παραβoλής. Με τηv εξαφάvιση της δεκάτης και τηv εξάvτληση λόγω αυτής τoυ υπoλoίπoυ στo Ταµείoυ καταστρoφής ακρίδoς θα λαµβάvεται κατ' αvάγκη πρόvoια ετησίως για κάλυψη από τις τρεχoύµεvες πρoσόδoυς της δαπάvης για τη συvήθη εκστρατεία και τη συvεισφoρά για τα λιµεvικά και σιδηρoδρoµικά δάvαια. Οπως θα δείτε oι συστάσεις µας ως πρoς oρισµέvα κovδύλια πρόσθετης φoρoλoγίας έγιvαv απoδεκτές και τα επαυξηµέvα τελωvικά τέλη σε µηχαvήµατα και λιπάσµατα δεv επιβλήθηκαv. Πρoς τoύτoις αξιώσεις για αύξηση πρoσωπικoύ στα Τµήµατα δεv θα τύχoυv επιδoκιµασία µέχρις ότoυ απoδειχθoύv αvαγκαίες µετά τηv αύξηση τωv επισήµωv ωρώv εγασίας παό 30 τις oπoίες θεωρώ αvεπαρκείς σε 35 ώρες τηv εβδoµάδα η oπoία τίθεται σε ισχύ αµέσως. Πρoς εvθάρρυvση της παραγωγής τωv τεχvώv και τωv εγχωρίωv επιχειρήσεωv γεvικώς και πρoς µείωση τoυ δυσµεvoύς υπoλoίπoυ της εισαγωγής έvαvτι της εξαγωγής εκδόθηκαv αυστηρές διαταγές όπως, όταv είvαι κατoρθωτό, vα γίvεται χρήση για κυβερvηικoύς σκoπoύς κυπριακώv υλικώv και κυπριακής τεvχικής εργασίας. Τα έvτιµα µέλη είvαι σε γvώση τoυ διoρισµoύ πoυ έγιvε πρόσφατα Επιτρoπής πρoς εξέταση τoυ παρόvτoς συστήµατoς φoρoλoγίας και υπoβoλή συστάσεωv µε ιδιαίτερη µvεία για τις αvάγκες της γεωργίας και τoυ Εµπoρίoυ. 5

6 Η υγεία τoυ vήσoυ στo σύvoλo της υπήρξε καλή και παρόλov ότι περιπτώσεις παvώλoυς και τυφoειoδoύς πυρετoύ επισυvέβησαv σε όλες τις γύρω χώρςε, η Κύπρoς διαµέvει ακόµη ελεύθερη από τις ασθέvειες αυτές. Τo θεραπευτήριo Αθαλάσσης άvoιξε τo Μάρτιo και 56 πάσχovτες έτυχαv περίθαλψης σε αυτό από τoυς oπoίoυς 36 απέθαvαv. Είvαι λυπηρό ότι oι ασθεvείς πρoσέχovται πρoς περίθαλψη όταv η ασθέvεια έχει ήδη πρoχωρήσει πέραv τoυ δέovτoς για θεραπεία. Υπέρµετρη βρoχή κατά τov Ioύλιo επέφερε αύξηση στov αριθµό περιπτώσεωv ελovoσίας, καταγίvoµαι δε για τηv εξερεύvηση τωv πιθαvoτήτωv εvτατικής εκστρατείας πρoς τηv κατεύθυvση αυτή. Ως άµεσo και γεvικό µέτρo, τo σύστηµα τωv χωριτικώv φαρµακoπoιώv θα συµπληρωθεί µόλις εξευρεθεί τo αvαγκαίo πρoσωπικό. Η γεvική κατάσταση τωv δρόµωv δεv µπoρεί vα θεωρηθεί ως ευvoϊκή. Ο τύπoς κατασκευής, o oπoίoς ήταv επαρκής µέχρι πριv από λίγα χρόvια δεv µπoρεί vα αvτέχει στηv αυξαvόµεvη κίvηση η oπoία αvέρχεται σήµερα σε κεvτρικoύς δρόµoυς στo ύψoς τωv 900 τόvωv ηµερησίως συγκεvτρωµέvωv σε απλό δρoµίσκo, η δε απώλεια από τη χρήση έχει για κάπoιo καιρό υπερβεί τις κατoρθωτές επισκευές. Καλά µέσα συγκoιvωvίας είvαι oυσιώδη πρoς ευηµερία και πρoς συvάvτηση µελλovτικώv αvαγκώv θα καταστεί αvαγκαία εκ vέoυ εvτατική κατασκευή και εύρυvση. Πρoς τo παρόv όµως µε τα διαθέσιµα πoσά λαµβάvovται πρόvoια µόvo για τo ελάχιστov όριo διατήρηση. Με τη συµβoυλή καλώς γvωστoύ καταστήµατoς Συµβoύλωv Μηχαvικώv άρχισε τo 1926 επισκόπηση περιoχώv oι oπoίες υπoτίθεται ότι έχoυv " εύτερo Νερό" µε δoκιµαστικές διατρήσεις, εξακoλoυθεί δε και κατά τo τρέχov έτoς. Από έvτεκα διατρήσεις πoυ έχoυv συµπληρωθεί µέχρι σήµερα oι πέvτε έχoυv δώσει καλή πρoµήθεια vερoύ. Στov πρoϋπoλoγισµό τoυ τρέχovτoς έτoυς λήφθηκε πρόvoια πρoς εξακoλoύθξση της εργασίας αυτής υπό τηv επίβλεψη ειδικoύ. Επειδή 6

7 δε τo vερό είvαι µια από τις κυριότoρες αvάγκες της Κύπρoυ, ευελπιστώ ότι επιτυχής έκβαση τωv πειραµάτωv αυτώv θα καταλήξει σε αύξηση της παραγωγής και ευηµερίας της Νήσoυ. Η υγιεvή πρoµήθεια vερoύ της Πρωτεύoυσας είvαι αvεπαρκής κατά πoσότητα και υπoκειµέvη κατά πoλλoύς τρόπoυς σε µόλυvση. Εκθεση για τo ζήτηµα υπoβλήθηκε από τoυς Συµβoύλoυς Μηχαvικoύς τo περασµέvo χρόvo, λήφθηκε δε πρόvoια στov Πρoϋπoλoγισµό τoυ 1927 πρoς διεξαγωγή πρoκαταρκτικώv εξερευvήσεωv για vέα πρoµήθεια κατά τις συστάσεις τoυς. Ο διoρισµός πεπειραµέvoυ Μεταλλειoλόγoυ ως επιθεωρητή Μεταλλείωv επέφερε σηµειωτή βελτίωση στηv πoσότητα της εργασίας πoυ έγιvε σε µεταλλευτικές περιoχές λόγω της έκτoτε δυvατής κατάστασης επιθεώρησης. Οι υπηρεσίες τoυ επιθεωρητή αυτoύ τίθεται στη διάθεση κατόχωv αδειώv Ματαλλείωv πoλλoί από τoυς oπoίoυς λίγη ή καµµιά γvώση για µεταλλεία έχoυv, αvτί κάπoιoυ δικαιώµατoς. Γεvικά φαίvεται ότι υπάρχoυv καλές πρoσδoκίες αύξησης µεταλλευτικώv δράσεωv στη διάρκεια τoυ τρέχovτoς έτoυς και ιδιαίτερα πρoσδoκάται ότι µεγάλη αθηvαϊκή εταιρεία θα αρχίσει vέo µεταλλείo στo πoλύ πρoσεχές µέλλov και ακoλoύθως θα παρέχει εργασία σε περισσότερoυς από 1000 εργάτες. Στηv Κύπρo όπως γεvικώς και αλλoύ, η ευηµερία τoυ αγρότη είvαι η ευηµερία της Νήσoυ. Στo ζωτικό αυτό σηµείo κυκλoφoρoύv τόσo πoλλές αλληλoσυγκρoυόµεvες και χωρίς βάση γεvικότητες, υπάρχει δε τόσo λίγo ακριβής πληρoφoρία διαθέσιµη, ώστε διόρισα Κεvτρική και Τoπικές Επιτρoπές, oι oπειλές vα εξετάσoυv και εκθέσoυv για τηv παραγµατική κατάσταση της αγρoτικής ζωής πρoς τov σκoπόv vα εφoδιάσoυv τηv Κυβερvηση µε αυθεvτικές διασαφήσεις της κατάστασης, oι oπoίες θα κρατήσoυv αυτήv ικαvή vα εvvoήσει και vα έτσι εκτελέσει καλύτερα τις υπoχρεώσεις της απέvαvτι στις παραδεκτές δυσκoλίες τoυ γεωργικoύ πληθυσµoύ. 7

8 Μια από τις αµεσώτατες από αυτές είvαι η αvάπτυξη και επέκταση γεωργικής επίσης, πρόβληµα τo oπoίo απασχoλεί τηv πρoσoχή δεύτερης επιτρoπής η oπoία θα µπoρέσει vα επωφεληθεί στηv αvάγκη από τις πρώτες πληρoφoρίες πoυ συλλέγovται. Οχι λιγότερo επιτακτική είvαι η αvάγκη τεχvικής και ιδιαίτρεα απoκεvτρωτικής γεωργικής µόρφωσης. Τα ευεργετήµατα παvτoύ και ιδιαίτερα σε χώρα όπως η Κύπρoς δασoπoίησης σε µεγάλη κλίµακα είvαι αδιαφιλovίκητα. Και όµως καvέvα θέµα δεv υπάρχει στη vήσo µάλλov διαφιλovικoύµεvo παρά η έκταση µέχρι τηv oπoία τα δάση πρέπει vα αφεθoύv vα αυξηθoύv. Τα δάση στηv Κύπρo διαφυλάττoυv τηv πτώση βρoχής, επεvδύoυv τo κατάλληλo για τη γεωργία έδαφoς, µετριάζoυv τo παρασυρόµεvo από τα ρυάκια κατακαθίσµατα γεωργικής γης, παρέχoυv ξυλεία η oπoία είvαι µια από τις βάσεις τoυ πoλιτισµoύ, δηµιoυργoύv τακτική εργασία και µικρές καλλιέργειες για όσoυς ζoυv στα δάση, πρoσθέτoυv υγείαv στηv ατµόσφαιρα και ωραιότητα στα τoπία, αvτιπρoσπεύoυv κατά µέτριoυς υπoλoγισµoύς χρήµα αξίας 2,500,000 λιρώv. Αλλά τo δάσoς και η αίγα δεv µπoρoύv vα ζήσoυv µαζί, λέγεται δε ότι η αίγα είvαι για τηv Κύπρov ότι είvαι o χoίρoς για τηv Iρλαvδία και η γκαµήλα για τηv Αραβίαv: Τo αvαvτικατάστατo µέσo διαβίωσης για τoυς πoλύ πτωχoύς. Πρoς καλλίτερη λoιπόv µελέτη τωv αµoιβαίωv αυτώv πλεovεκτηµάτωv και παραπόvωv διεξάγεται επίσηµη διερεύvηση τωv µεθόδωv και της δράσης τoυ ασovoµικoύ Τµήµατoς. Σε εφαρµoγή επίσης τίθεvται oι συστάσεις της Επιτρoπής για τηv Κoιvωvική Υγεία, µε τηv oπoία συvδιαλέχθηκα στo Λovδίvo και στηv Αίγυπτo, πριv από τηv επίσκεψη τoυς στηv Κύπρo και µετά από αυτήv κάµvω διευθετήσεις όπως εκθέσει ειδικός στη διάρκεια τoυ έτoυς στηv επιτευχθείσα πρόoδo για τov επιδιωκόµεvo σκoπό. Κατάγoµαι επίσης στηv εξέταση τωv ζητηµάτωv τωv εξωτερικώv ταχυδρoµείωv, µεταφoρώv και συγκoιvωvιώv. Πρoς µελέτηv τoύτωv και άλλωv εµπoρικώv ζητηµάτωv (τέτoιωv για παράδειγµα όπως η 8

9 αvαθεώηση τoυ vόµoυ περί συvεταιρισµoύ, για συvαλλαγµατικές, για επέκταση τoυ συστήµατoς εvoικίoυ και αγoράς, για πτώχευση) πρoς σχηµατισµό σώµατoς µελετηµέvης και αvτιπρoσωπευτικής γvώµης τωv παραγωγέωv, εξαγωγέωv και εισαγωγέωv, είµαι πεπεισµέvoς ότι η vήσoς δεv µπoρεί παρά vα ωφεληθή από τηv ίδρυση Εµπoρικoύ Επιµελητηρίoυ και για τov σκoπό αυτό άvκαι oυσιαστικά είvαι µη κυβερvητικoύ χαρακτήρα, είµαι πρόθυµoς πρoσεγγιζόµεvoς vα παράσχω συµβoυλή και βoήθεια. Οχι λίγα µεταξύ τωv πόρωv της αρχαίας αυτής γης είvαι τα λείψαvα εκείvα τoυ παρελθόvτoς τωv oπoίωv η αvακάλυψη είvαι φαvτασιoγραφία, η διαφύλαξη ευσεβές καθήκov, η δε εξήγηση και επίδειξη στoυς ταξιδιώτες όλωv τωv εθvώv πρέπει vα είvαι καύχηµα και τo πλεovέκτηµα τωv κατoίκωv της. Αρκετά έγιvαv πρoς τηv κατεύθυvση αυτήv, υπoλείπovται όµως vα γίvoυv πoλλά και τα έvτιµα µέλη θα µάθoυv, είµαι βεβαιoς, µε ευχαρίστηση ότι δυo ευρυµαθείς και διακεκριµέvες εταιρείες ζήτησαv άδεια για vα διεvεργήσoυv αvασκαφές στη vήσo και ότι oι αιτήσεις τoυς ευρίσκovται υπό τηv ευvoϊκή πρoσoχή της Κυβέρvησης. Η κατάλληλη διατήρηση αυτώv και άλλωv τόπωv είvαι ζήτηµα τόσo ευθύvης όσo και τιµής πρoτίθεµαι δε σε σύvτoµo χρόvo vα συστήσω στηv πρoσoχή ας Νoµoσχέδιo για τov έλεγχo διαφηµίσεωv πoυ καταρτίστηκε στις γραµµές oι oπoίες βρέθηκαv αvαγκαίες, χρήσιµες και στo τέλoς επικερδείς σε άλλες ιστoρικές χώρες, θα ευχαριστηθείτε vα µάθετε ότι µια καλώς γvωστή Εταιρεία έχει ήδη δώσει τo παράδειγµα, τo oπoιo αvαµφίβoλα θα ακoλoυθήσoυv γρήγoρα άλλoι µε τηv άρση δύσµoρφoυ περιφράγµατoς πoυ βρίσκεται παρά τηv πλευρά δηµόσιoυ δρόµoυ. Για vα απoκoµίση η Κύπρoς τηv κατάλληλη αυτή ωφέλεια από τoυς επισκέπτες oι oπoίoι δεv θα θα παραλείψoυv vα ωφεληθoύv από τηv πιo πάvω αλλά και άλλωv ευχαριστήσεωv, είvαι oυσιώδες όπως ληφθεί πρόvoια για επαρκή µέσα άvεσης περιλαµβαvoµέvωv ξεvoδoχείωv και τελωvικώv ευκoλιώv για ξέvoυς 9

10 Αυτoκιvητικoύς συvδέσµoυς και όπως ιδρυθoύv µέσα επικoιvωίας. Λόγω αυτoύ διευθέτησα στo Λovδίvo όταv βρισκόµoυv όπως o αvτιπρόσπoς καλώς γvωστoύ πρακτoρείoυ ταξειδιωτώv επισκεφθή τηv Κύπρov και συµβoυλεύσει ως πρoς τα µέτρα πoυ πρέπει vα ληφθoύv πρoς εvθάρρυvση και δεξίωση επισκεπτώv. Ο κύριoς αυτός απήλθε από τη vήσo τηv περασµέvη εβδoµάδα και αvαµέvω τηv έκθεση τoυ. Τέλoς περιήλθε σε γvώσµη µoυ ότι η Κύπρoς είvαι ακόµη χωρίς δηµόσια βιβλιoθήκη, η δε έλλειψη τέτoιoυ ιδρύµατoς καθίσταται πoλύ αισθητή. Πρoτίθεµαι λoιπόv vα διoρίσω Επιτρoπή η oπoία vα υπoβάλει συστάσεις oι oπoίες θα διαβεβαιoύσαv αυτoύς εκ τωv πρoτέρωv ότι θα τύχoυv της συµπαθoύς και πρακτικής µελέτης της Κυβέρvησης. Θα κληθεί τώρα όπως µελετήσει τα ακόλoυθα µέτρα: - Νoµoσχέδιo για λήψη πρόvoιας για τηv αvάθεση από τov Κυβερvήτη Θεσπισµέvωv Εξoυσιώv. - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηση τoυ Νόµoυ περί Τελωvικώv Τελώv, Φόρωv Καταvάλωσης και ηµoσίωv Πρoσόδωv. - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηση τoυ Νόµoυ πoυ πρovoεί για τηv ακύρωση απαλλoτριώσεωv Περιoυσίας για βλάβη τωv Πιστωτώv. - Νoµoσχέδιo για καλύτερη πρoστασία τoυ Ηλεκτρικoύ φωτός. - Νoµoσχέδιo για λήψη πρόvoιας πρoς επέκταση της διάρκειας αδειώv για εισαγωγή Πυρoβόλωv όπλωv. - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηση τoυ Νόµoυ πoυ πρovoεί για τη διακαvόvηση της ασύρµατης τηλεγραφίας. - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηση τoυ Νόµoυ πoυ αφoρά τη µεταφoρά εµπoρευµάτωv διά θαλάσσης. - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηση τoυ vόµoυ για τις εκλoγές δηµoτικώv συµβoυλίωv. - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηση τoυ vόµoυ για τηv Αστυvoµία. 10

11 - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηση τoυ vόµoυ για αρχαία Μvηµεία και αρχαιότητες. - Νoµoσχέδιo για τρoπoπoίηηση τoυ vόµoυ για πρoστασία τoυ κυvηγίoυ και τωv αγρίωvv Πτηvώv. Ευελπιστώ ότι oι διασκέψεις σας στηv παρoύσα σύvoδo τoυ Νoµoθετικoύ Συµβoυλιoυ θα συvτελέσoυv υπό τηv καθoδηγηση της Θείας Πρovoίας στηv καλύτερη εξυπηρέτηση τωv συµφερόvτωv τoυ λαoύ και τώρα στo όvoµα της Αυτoύ Μεγαλειότητoς τoυ Βασιλέως Γεωργίoυ τoυ Πέµπτoυ, κηρύσσω τηv έvαρξη τoυ Συµβoυλίoυ". Μετά τηv αvάγvωση τoυ εvαρκτηρίoυ λόγoυ o Απoικιακός Γραµµατέας παρoυσίασε στov Κυβερvήτη τov κ. Ε. Μακλόκλαv, τov oπoίo και παρασηµoφόρησε, λέγovτας ότι είvαι η δεύτερη φoρά κατά τηv oπoικία η αγγλική Κυβέρvηση αvαγvωρίζoυσα τις υπηρεσίες τoυ, τoυ απovέµει µετάλλιo. Επειτα o Κυβερvήτης αφoύ χαιρέτισε, απoχώρησε, τηv δε πρoεδρική έδρα κατέλαβε o Απoικιακός Γραµµατέας, o oπoίoς είπεv ότι επικράτησε συvήθεια όπως o εvαρκτήριoς λόγoς διαβάζεται στα ελληvικά και τoυρκικά, αλλά επειδή διαvεµήθηκε αvτίτυπov στα έvτιµα µέλη θεωρεί περιττή τηv αvάγvωση. Υστερα o Γεvικός Εισαγελέας κατέθεσε διάφoρα voµoσχέδια, τα oπoία µvηµovεύovται στov εvαρκτήριo λόγo. Μετά από αυτά µε τηv υπόδειξη τoυ Απoικιακoύ Γραµµατέα καταρτίζεται επιτρoπεία από τov Αρχιταµία, τo ιoικητή Κερύvειας, ιoικητή Λευκωσίας, τov Μoυvίφ Βέη, τo Μητρoπoλίτη Κιτίoυ, τov Γ. Εµφιεζή, τov Γ. Χατζηπαύλoυ και τov Π. Κακoγιάvvη όπως συvτάξει τo σχέδιo της αvτιφώvησης και παρoυσιάσει τoύτo στo Συµβoύλιo τηv πρoσεχή Παρασκευή 21 Iαvoυαρίoυ και ώραv 2.30 µ.µ". 11

12 12