Gizarte-erantzukizun korporatiboa 2015

Transcript

1 Gizarte-erantzukizun korporatiboa 2015 Paseo de la Senda, Vitoria-Gasteiz Argazkia: Manuel Andrade, Wikimedia Commons

2 Aurkibidea Índice Sarrera 1 Memoriaren profila 3 Nor gara 4 1 Erakundearen profila 5 2 Kokagunea 6 3 Araba ESIren zerbitzu-zorroa 7 4 Programa-kontratua 8 5 Eragin, arrisku eta aukera nagusien deskribapena 8 6 Araba ESIren jarduera- eta egitura-adierazle nagusiak 9 7 Araba ESIk lortutako errekonozimenduak 12 Pertsonak 15 8 Araba ESIko etengabeko prestakuntza Lan-osasuna Aukera-berdintasuna Euskara 19 Bezeroak 21 1 Sendagaien zentzuzko erabilera 22 2 Gure zerbitzuekiko poztasun-pertzepzioaren emaitzak 23 3 Erreklamazioak 24 4 Informazioaren segurtasuna eta konfidentzialtasuna 24 5 Pazientearen segurtasuna 25 Gizartea 26 1 Harremanak beste organizazio eta erakunde batzuekin 27 2 Ingurumen-alderdia 27 3 Inpaktu sozioekonomikoa 32 Gobernu ona 33 1 Erakundearen gobernu-egitura 34 2 Kudeaketa-eremua 34 3 ESIko batzordeak 36

3 Sarrera g G4-1/G4-28 Gizarte-erantzukizun korporatiboari (GEK) buruzko 2015eko memoriaren bitartez, gardentasunez erakutsi nahi ditugu gure eguneroko jardunaren emaitzak: nola kudeatzen ditugun sistematikoki gizarte-erantzukizunaren (GE) alderdi guztiak, bai kudeaketan bai prozesuetan, eta nola laguntzen dugun horrela ingurune jasangarriago bat sortzen. Gizarte-erantzukizunez (GE) kudeatutako erakunde bat izan nahi dugu, beraz; hau da, bere etorkizuna epe luzean kudeatzen ari den erakunde bat. Bakarrik horrela bermatu ahal izango dugu erakundearen biziraupena. Araba Erakunde Sanitario Integratuaren (Araba ESI, Osakidetza euskal osasun-sare publikoko zerbitzu-erakundea) GEKari buruzko memoria honek gure erakundeak 2015ean zehar burututako jarduera eta konpromiso nabarmenen laburpen bat eskaini nahi du, dokumentu bakar batean eta erraz eskuratzeko moduan. Erakunde berria gara, duela gutxi sortutakoa, erakunde sanitario integratu bati dagozkion jokabide-printzipioak dituena. Araba ESIaren misioan nabarmena da funtsezko gizarte-konpromiso bat, osasun-sistemaren eskuduntza espezifikoetatik harago doan gizarte-erantzukizuneko jarduera batera bultzatzen gaituena eta, ondorioz, konpromisoak eta lidergoak ezaugarritutako kudeaketa bat egitera ere, gure ingurunean eragin onuragarri bat sortuko badugu. Erakunde berria bagara ere (2016ko urtarrilean sortu zen), duela urtebete jada, 2015ean, berau osatu duten osasun-zerbitzuen bi erakundeak (Araba eskualdea eta Arabako Unibertsitate Ospitalea) baterako ekintzak eta ekimenak diseinatzen eta planifikatzen hasi ginen; horri esker, zenbait emaitza atxiki ahal izan dizkiogu memoria honi, bi erakundeetatik lortutakoak. Araba ESIn lanean diharduten pertsonek ahalegin berezia egin dute «egitura jasangarri, eraginkor eta efizientea» izateko, «baterako helburuak lortzen eta esleituak dituen herritarrengan konfiantza sortzen duena», erakundea sortu zen unetik beretik, gure Ikuspegia ataleko puntuetako batean aipatzen den bezala. Gaur egungo ekonomia-testuingurua eta osasun-baldintzak direla eta (zahartzea, kronikotasuna, patologia askoko pazienteak, eta eskariaren eta osasun-kontsumoaren hazkundea), Araba ESIn mailarteko foro eta komunikazio-sareak sortzeko lanean jardun dugu, bide asistentzial eta rol profesional berriak sortzeko; era berean, IKT berriak ezarri ditugu, eta jadanik existitzen zirenak hobetu. Hori guztia ESIa eratzen duten pertsonen parte-hartzeari esker egin dugu, laguntza eraginkorragoa eta kalitatezkoagoa eskaini ahal izateko Arabako osasun-integrazioaren erronkan. Araba ESIren GEKari buruzko lehen memoria hau GRI v4 gida oinarri hartuta egin da. Hobetzen jarraitzeko eta kalitate- eta kudeaketa-estandarrak gehitzen joateko konpromisoarekin egin da, gure profesionalen eta interesdun taldeen artean kudeaketa etiko eta arduratsuaren kultura bat erdiesteko, gure erakundearen kudeaketari dagokionez. Horren adibide da Joint Commission International (JCI) kalitate-sistema ezartzeko asmoa, kalitatearen eta pazienteen segurtasunaren inguruko jardunbide onenak gure egunerokoan txertatzeko helburuarekin. Laburbilduz, lehen memoria honen bitartez (memoria berri eta baterakoa, esan genezake), gure jardunbidearen erabateko gardentasuna frogatu nahi diegu gure interesdun taldeei, gure jarduera kliniko-asistentzialaren emaitzak erakutsiz, GRIn ezarritako printzipioak betez eta herritarren parte-hartzeari ateak irekiz, denon artean Araba ESI eraiki ahal izan dezagun. Beraz, inork galdetuko baligu zergatik den guretzat hain garrantzitsua gizarte-erantzukizuna, zera erantzungo genuke: jasangarritasun eta gizarte-erantzukizun kontzeptuak berezkoak zaizkiola gure misioari, sektore publikoko erakunde gisa, baita erakundeen gobernamendu onarekiko gure konpromisoari ere. Araba ESIn uste osoa dugu baliabide publikoen kudeaketan eraginkortasuna ziurtatzeko modu bakarra dela interesdun taldeek parte hartzea, haiekin batera berrikuntza sustatzea eta gure jarduerak ingurunean duen eragina kudeatzea. Hori dela eta, pertsonari zerbitzu ematen dion erakunde publiko bat garen heinean, geure egiten dugu gizartearen gainontzekoarentzat erreferentzia izateko betebeharra. Ikuspuntu hori Osakidetzako Araba ESIren eguneroko agendan txertaturik dago. Erakunde gisa egiten hasi garen ibilbide berri honetan, gainera, hasieratik geure egin genuen gizar- 1

4 te-erantzukizunaren printzipioetan oinarritutako kudeaketa-ikuspuntu hori, arian-arian gure izaeraren ezaugarri eta Araba ESIren marka bihur dadin. Eta zera galdetuko diozue zeuen buruari......zertan datza ikuspuntu hori? Gobernamendu on eta gardentasun irizpideen arabera jokatzea, berrikuntza bultzatzea eta gure zerbitzu-zorroa hobetzea, elkarlanerako tresnak ezartzea, eta gure jarduerak gizartean duen eragin kaltegarria gutxitzeko mekanismoak sustatzea. Ez dugu ikusten gauzak egiteko modu hoberik. Horregatik, nire esker ona adierazteko baliatu nahi dut tarte hau, bai memoria hau idazten parte hartu duten guztiei, bai lan egiteko modu hau bikaintasuneranzko eta denboran jasangarria izango den konpromisoranzko bidea egiten laguntzen duen bakarra dela uste duten guztiei ere. Bide horrexetan lanean jarraitu nahi dugu, egunetik egunera. Jesús Larrañaga Garitano Araba ESIren zuzendari kudeatzailea 2

5 Memoriaren profila g G4-13/G4-18/G4-31 Araba ESIren lehen memoria honek 2015eko urtarrilaren 1etik abenduaren 31ra burututako jarduera jasotzen du. Memoria Zuzendaritza Batzordeko, Prozesuen Kudeaketarako zerbitzuko eta Pazienteen Kudeaketarako zerbitzuko zenbait kidek prestatu dute, datuak eskainiz parte hartu duten hainbat arlotako arduradunen laguntzarekin. Memoria amaitutakoan, zuzendari kudeatzaileak bere onespena eman zion. Memoria honen bitartez, jarduerari eta emaitzei buruzko informazioa eskaini nahi da; modu sintetiko batean, berau irakurtzea erraza izan dadin, eta kontsultak egitea atsegina. Memoria idazteko, «funtsezko aukera» erabili da erreferentzia gisa, GRI v4 gidarekin bat. Erakundearen aurkezpen labur bat ere eskaintzen da, baita gure misioari, ikuspegiari eta balioei buruzko azalpena eta gure zentroen kokalekuari buruzko informazioa ere. Gonbita luzatzen diogu irakurleari bere iritziak, iruzkinak eta hobekuntzarako iradokizunak igor diezazkigun etorkizuneko beste edizio batzuetarako ondorengo posta elektronikoaren bidez: comunicacion.osiarabaesi@osakidetza.eus 3

6 Nor gara Fray Francisco pasealekua, Vitoria-Gasteiz Argazkia: Zarateman, Wikimedia Commons

7 Nor gara 1 Erakundearen profila g G4-3/G4-7 Araba ESI Arabako Unibertsitate Ospitalea (AUO) eta Araba eskualdea bat eginda sortu zen. Bost urtean, Estatuko zentrorik antzinakoenaren tradizioa (Santiago) jadanik beteranoa den beste batenarekin (Txagorritxu) bateratu dugu, osasun-arloan abangoardia bihurtzeko. Batasun horren lehen sinboloa AUOko Kanpo Kontsulten eraikina da. Eraikin hori 2013tik aurrera ari da martxan. Orain, lehen mailako arretaren eskutik, Araba Erakunde Integratu Sanitarioa sortu dugu, 2016ko urtarrilaren 1ean. Askotariko zerbitzuak ditugu, beraz, jadanik multzokaturik, medikuntzaren aukerei eta aurrerapenei erantzun ahal izateko. Integrazioaren fruitu gisa, lanean dihardugu kudeaketa, antolakuntza, baliabide eta osasunaren inguruko prozesu guztiei lotutako zerbitzuen sustapena bateratzeko. Horrela, osasun-sistemaren maila ezberdinei koherentzia eman nahi zaie, koordinazioa, eraginkortasuna eta, azken batean, kalitate hobea lortu ahal izateko. Osasun Sailaren eta Osakidetzaren ildo estrategiko nagusiak betetzen ditugu modu horretan. Araba Erakunde Sanitario Integratuan, gure misioa, ikuspegia eta balioak zehaztu ditugu, gizarteak honako galdera hauen erantzuna ezagut dezan: zer egiten dugu?, zertan datza gure egitekoa?, zein da gure izateko arrazoia?, eta zein dira ESIko profesionalen balioak? Misioa Osakidetzako Araba Erakunde Sanitario Integratuak (Araba ESI) atxikiak dituen herritarren osasuna sustatzea du helburu, baita osasun-laguntzarik onena eskaintzea ere, ekitate, eraginkortasun, kalitate eta solidaritate printzipioei jarraikiz eta profesionalen prestakuntzarekiko, ikerketarekiko eta berrikuntzarekiko konpromisoa bere gain hartuta. Ikuspegia ESIk erakunde proaktibo eta berritzailea izan nahi du, gaitua Espainian zein nazioartean, erreferentzia irakaskuntzan eta ikerketan; eta ahalik eta osasun-zerbitzu publikorik onena eskaini nahi du une oro. Honako hau da helburua: Erreferentziazko erakunde bat izatea herritarrentzat haien osasunerako inplikazioan, bere eragin-eremuan presente eta aktiboki integraturik egotea, eta arreta segurua eta kalitatezkoa eskaintzea, teknikarik egokienekin eta alderdi guztietan koordinaturik. Egitura jasangarri, eraginkor eta efizientea izatea, baterako helburuak lortzen dituena eta esleituak dituen herritarren artean konfiantza sorrarazten duena. Profesionalak protagonista sentiarazten dituen eta kide izateagatik harrotzen dituen erakunde bat izatea. Balioak Banakako eta taldeko balioetan oinarritzen gara gure jarduketa guztietan pazientearen/herritarraren autonomia, konfidentzialtasuna eta ekitatea bermatzeko. Herritarra lehenesten dugu, haren itxaropenak bikaintasunez asetzeko: Hurbileko eta kalitatezko tratua, errespetu handienaz. Informazio egokia eta garaiz emana. Testuinguru soziolinguistiko eta kulturalarekiko errespetua zerbitzuak eskaintzean, eta hobekuntza eta normalizaziorako konpromisoa. Profesionalen garapena: Etika profesionala, eraginkortasuna eta kalitatea. Erantzukizuna jarduna burutzean. Erabiltzaile bakoitzaren diagnostikoa, tratamendu eraginkorra eta beharrei irtenbidea ematea. Etengabeko hobekuntza. Helburuekin bat egitea eta aktiboki konprometitzea. Emaitzen, planifikatutako lanaren eta talde-lanaren inguruko erantzukizunak geure egitea. Etengabeko berrikuntza eta hobekuntza inguru- 5

8 nearen beharrak eta eskariak asetzeko. Pertsona bakoitzaren lidergoa, baita talde barrukoa ere: bere funtzioekiko inplikazioa eta erantzukizuna talde barruan, ideiak, ezagutza eta informazioa bateratuz eta etengabeko parte-hartzea eta elkarlana sustatuz. Emaitzetaranzko eta eraginkortasuneranzko orientazioa, eta eskuragarri diren baliabideen erabilera arrazionala. Gardentasunarekiko eta emaitzen barne- eta kanpo-komunikazioarekiko konpromisoa, eta kontuetako etekina. Berrikuntza eta jarrera irekia eraldaketaren, aukera berrien, barne- eta kanpo-sormenaren eta huts egiteko arriskuaren aurrean. 1. irudi - LMAU eta kontsultategiak 2 Kokagunea g G4-5/ G4-8 Araba Erakunde Sanitario Integratua (Araba ESI) Gasteizeko eta landa-eremuko osasun-zentroak (Aiaraldea eta Arabako Errioxa izan ezik) eta Arabako Unibertsitate Ospitalea (AUO) barne hartzen dituen erakundea da. ESI berri honek pertsonari eskaintzen die arreta; langile ditu eta m2-ko azpiegiturak. Lehen mailako arretako zentroak eta kontsultategiak ditugu Araba osoan, lehen mailako arretako 7 unitatetan (LMAU) antolatuak. Gasteizen 15 LMAU, 2 etengabeko arreta gune (EAG) eta 2 ospitale ditugu: AUOren Txagorritxu eraikina eta AUOren Santiago eraikina. Bi horiek, Kanpo Kontsulten eraikinarekin batera (AUOKK), Arabako Unibertsitate Ospitalea (AUO) osatzen dute. 2. irudi - LMAU eta AUO (Ospitaleak eta Kanpo kontsultak) 6

9 3 Araba ESIren zerbitzuzorroa gg G Lehen mailako osasunarreta Oinarrizko eskaintza: Lehen mailako osasun-arretako prestazio guztiak barne hartzen ditu, hau da, familia-medikuntza, pediatria, erizaintza, emaginak eta administrazioko profesionalak, honako hauen bitartez: Osasun-arreta, eskatu ahalakoa, programatutakoa eta urgentea, bai kontsultategian, bai gaixoaren etxean. Indikazioa edo preskripzioa, eta, hala dagokionean, prozedura diagnostikoak eta terapeutikoak burutzea. Prebentzioaren, osasunaren sustapenaren eta komunitate-arretaren arloko jarduerak. Osasunaren babeserako informazio- eta zaintza-jarduerak. Arreta eta zerbitzu espezifikoak haur, nerabe, emakume, heldu, adineko, arrisku-talde eta gaixo kronikoentzat. Gaixo terminalentzako arreta aringarria. Osasun mentaleko arreta, arreta espezializatuko zerbitzuekin koordinatuta. Etengabeko arreta eta larrialdiak: Ordutegi arruntetik kanpo, Etengabeko Arreta Guneen (EAG) eta landa-eremuko guardien bitartez eskaintzen da arreta; horrelakoetan, etengabeko arretara eta presazko eskarietara mugatzen da arreta, bai zentroan, bai etxean. Aho-hortzen osasuna: Haurren aho-hortzen osasunerako lehen mailako arreta (PADI) eta helduen arreta barne hartzen ditu; geure baliabideekin burutua. Laguntza-programak: Multzo honetan sartzen diren prestazio, zerbitzu eta jarduerak lehen mailako arretako prestazioen osagarri dira, baina, Gobernuaren programen esparruan edo bestelako lege-xedapenek hala aginduta, eskualdean eskaini behar dira. Honako programa hauek barne hartzen ditu: irakaskuntza, ikerketa, arreta espezializaturako laguntza, euskararen sustapena eta Osasun Sailari laguntza. 3.2 Arreta espezializatua Arreta espezializatuko egituraren bitartez eskainitako osasun-zerbitzuak. Espezialitate medikoetatik kanpo-kontsultak, AUOKK eraikinean zein zentro anbulatorioen sarean. Ospitaleratze arrunta, espezialitate mediko ezberdinetan. Akutuentzako 666 ohe Azpiakutuentzako 120 ohe Ospitaleko larrialdiak. Eguneko ospitaleratzea eta etxeko ospitaleratzea. Espezialitateetako zerbitzu klinikoak. Errehabilitazio-zerbitzuak. 3.3 Bezeroaren arretarako eremuko zerbitzuak Harrera eta informazioa; hitzorduak; iradokizunak, kexak eta erreklamazioak jasotzea, eta beste administrazio-izapide batzuk. 3.4 Gizarte-laguntza Gizarte-interbentzioa, prebentziokoa eta zuzentzailea arrisku-egoeren aurrean, eta koordinazio soziosanitarioa. 3.5 Gradu aurreko eta graduondoko irakaskuntza osasun arloko hainbat espezialitatetan Erizaintzako Unibertsitate Eskola. Medikuntza Fakultatea. Farmazia Fakultatea. Lanbide Heziketako ikastetxeak. 7

10 AUO Araba E. 1. ESI 2. ESI 3. ESI 4. ESI Ebaluazio-eskuliburuko puntuazioa 54,04 54,36 56,9 53,48 53,85 49,42 1. Baliabideak 3,59 3,14 3,33 3,22 3,2 2,46 2. Zerbitzuak 2,51 3,05 2,39 2,79 2,77 2,56 3. Arreta integratua 7,25 7,08 9,89 8,04 10,6 4,3 4. Segurtasuna 13,09 10,73 12,13 9,48 11,65 11,64 5. Eraginkortasuna 10,25 12,3 10,45 10,55 7,52 7,52 6. Ekitatea 3,18 3,2 2,64 5,01 3,89 2,59 7. Pazienteetan zentratua 3,41 5,29 4,28 3,78 4,36 4,84 8. Irisgarritasuna eta itxaron-zerrendak 4,34 3,08 4,91 4,96 3,96 5,32 9. Efizientzia 6,42 6,49 6,88 5,65 5,9 6,3 Bottom-up/top-down 13,38 14,4 14,08 13,19 10,3 14,75 TOTAL 67,42 68,76 70,98 66,67 64,15 64, Profesionalen prestakuntza hainbat espezialitatetan Medikuntza: Alergologia, A. Klinikoak, A. Patologikoa, Anestesia eta Bizkorketa, Digestio Aparatua, Kardiologia, Kirurgia Orokorra eta Digestio Aparatuarena, Kirurgia. Ort. eta Trauma, Dermatologia, Ospitale Farmazia, Hematologia, Medikuntza Intentsiboa, Barne Medikuntza, Lan Medikuntza, Pneumologia, Neurofisiologia, Obstetrizia eta Ginekologia, Oftalmologia, Onkologia Medikoa, Pediatria, Psikologia Klinikoa, Psikiatria, Erradiodiagnostikoa. Farmazia BAEE emaginak eta psikiatria 3.7 Ikerketa BioAraba Saiakuntza klinikoen unitatea 4 Programa-kontratua Programa-kontratuaren ebaluazioaren emaitzen analisiak eta tamaina bereko beste ESIekiko konparazioak leku onean uzten dute AUO: ESI1 baino ez du aurretik. Araba eskualdeko emaitzak gehituz gero, antzerakoa da emaitza; dena den, analisia egin zen unean oraindik ESI bat eratzen ez zutenez, baliteke azpiadierazle batzuek erakundeari kalte egin izana. 5 Eragin, arrisku eta aukera nagusien deskribapena gg G4-2 Biztanleriaren zahartzearekin batera, gaixotasun kronikoek gora egiten dute, pluripatologiak eta patologia konplexuagoak agertzen dira, eta zerbitzuen eskaerak handitu egiten dira kantitatean eta kalitatean. Puntu honi dagokionez, laguntza-eskaintza handitu da, zerbitzu-zorroa pazienteen premietara egokitzeko eta eraginkortasuna hobetzeko (aurrez aurrekoak ez diren estrategiak, telemedikuntza, laguntza-zirkuitu berriak kontsulten eraikinari esker, jaiotzen eta heriotzen erregistroa, errezeta elektronikoa...). Langileriaren zahartzea: Osakidetzako langileriaren batez besteko adina 45 eta 50 urte artean dago. Profesional erabilgarrien urritasuna: erronka bihurtu da zenbait zerbitzu eskaini ahal izateko gaikuntza duten osasun-profesionalak lortzea eta mantentzea, bereziki pediatria, medikuntza eta erizaintza arloetan. Teknologia sanitarioan izandako aurrerapenak, bioteknologian izandakoak, gailuen etengabeko berrikuntza eta aski sofistikatuak diren teknika berrien agerpena; horiek guztiak giltzarri estrategikoa ditugu osasun-arretaren konponbid a handitzeko eta, era berean, teknifikazio eredu iraunkor bati erantzuteko. Hornitzaileak eta farmazia-industria, hornitzaileak interesdun talde garrantzitsuak dira, eta eragin handia dute jarduera, eraginkortasun eta efizientzia sanitarioan. Lehen mailako arretan, biztanleen artean agertu berri den osasun-produktuen eta bereziki medikamentuen kontsumoaren kulturak eragin handia du osasun-aurrekontuko gastuan, 8

11 efizientzia handiagoko beste eremu batzuen kaltetan. Pazientearen segurtasunaren aldeko ikuspegia, Osakidetzaren segurtasun-estrategiarekin eta rako Plan Estrategikoarekin bat, argi eta erabaki irmoz sustatua. Ikuspegi honek gure prozesuen hobekuntzarako tresna bateratu bat eskaini digu, egoitzak eta laguntza-maila ezberdinak integratzeko ahalmen handikoa. AUOko Segurtasun Batzordearen eta beste segurtasun-taldeen bitartez lantzen da, gorabeherak kudeatuz eta hobetu beharreko arloak zehaztuz. KKUarekin eta laguntza-zerbitzuekin kudeaketa klinikoaren inguruan egin diren hitzarmen guzti-guztietan segurtasun klinikoari buruzko helburuak sartu dira. Arabako Batzorde Soziosanitarioa eratzea, ESItik koordinatu eta zuzenduta, non baterako protokoloak eta bestelako lan-ildoak garatzen ari diren Egoitza Baliabide eta Zerbitzuen Batzordearekin batera (Osasun Saila/Osakidetza, Gizarte Ongizateko Foru Institutua eta EUDEL - Euskadiko Udalerrien Elkartea). ESI berrirako zehaztutako laguntza-integrazioko estrategia bat behar da, antolamenduko eta kalitatearen kudeaketako eredu berri bat, haren osotasuna barne hartuta. Etorkizuneko integrazioak gogoetan herritarrak sartzeko aukera ematen digu, eta estrategia sistematikoa ezartzera behartzen gaitu, ESIren erronka berrietan herritarren parte-hartzea jasotzeko. 6 Araba ESIaren jardueraeta egitura-adierazle nagusiak gg G4-9 Jarraian hainbat magnitude eta emaitza oro har zehaztu ditugu, Arabako ESIren irudi globala emateko. 6.1 Ekonomiaren adierazleak Araba ESIn Arabako Unibertsitate Ospitalea AUO Egonaldi-kostua Alta-kostua DTEen kostua (pisua) Interbentzioaren kostua AUO diru-sarrerak P.K. diru-sarrerak Hirugarrenen sarrerak Beste sarrera batzuk Ustiapen-sar. guztira Finantza-sarrerak Diru-sarrerak, guztira AUO Gastuak Farmaziako produktuak Mat. sanitarioa Bestelako hornidurak Kanpo-enpresen zerbitzuak Kanpo-zerbitzuak (Ust. bestelako gastuak barne) Hornidurak Funtzionamendugastuak, guztira Langileria-gastuak, guztira Ustiapen-gastuak, guztira Etekina (+) / Galera (-) % Emaitza / Gastua guztira 0,02% 0,01% -0,28% JASOTAKO LAGUNTZAK ETA DOIKETAK Prestakuntza Transplanteak EJ ustiapen laguntza (7400 kontua) Operazioen ebakidura (7070 kontua) Araba eskualdea ARABA ESKUALDEA KONTZEPTUA Funtzionamendugastuak ,83 Langileria-gastuak ,19 Gastua, guztira ,02 OTI Zk Gastua/OTI 177,12 179,27 181,12 Farmaziaproduktuak , , ,81 Osasun-materiala , , ,57 Bestelako hornidurak , , ,17 Kanpo-enpresen zerbitzuak , , ,17 Kanpo-zerbitzuak , , ,26 Hornidurak 1.638, , ,85 FUNTZIONAMENDU GASTUAK, GUZTIRA , , ,83 9

12 KONTZEPTUA Soldatak eta lansariak , , ,21 Karga sozialak 1.149,11 474,02 405,46 Kalte-ordainak , , ,45 Gizarte Segurantza , , ,03 Pentsiodunak , , ,27 Itzarri , , ,63 Epaimahaiak Irakaskuntza 7.071, , ,15 Besterik eta gainontzekoa ,64 LANGILERIA- GASTUAK , , ,19 USTIAPEN- GASTUAK, , , ,02 GUZTIRA Programakontratuko dirusarrerak , , ,00 Hirugarrenen sarrerak , , ,09 Bestelako sarrerak , , ,20 USTIAPEN- SARRERAK, , , ,29 GUZTIRA ESPLOTAZIO- EMAITZA , , ,73 FINANTZA- EMAITZA 1,71 1,71 0,03 EMAITZA , , , Laguntza-jardueraren adierazleak Araba ESIn Laguntza-jarduera ospitalizazioan Aldakuntza Ohe kopurua ,5% Altak ,0% Batez besteko egonaldia 4,81 5,05 5,0% Erditzeak ,2% Zesareen ehunekoa 12,21 12,27 0,5% Programatutako interbentzioak ,8% Premiazko interbentzioak ,4% Ez-ohiko interbentzioak ,1% Kirurgia txikia ,1% Interbentzioak, guztira ,9% KHA ehunekoa 50,30 58,16 15,6% Laguntza-jarduera kirofanoan ,0 53,0 48,0 Kirurgiako itxaron-zerrendan dauden pazienteak Kirurgiako itxaron-zerrendako atzerapena, egunetan Laguntza-jarduera larrialdietan Aldakuntza Ospitaleko larrialdiak, guztira ,6% Ospitaleratutako larrialdiak ,9% Ospitaleratutako larrialdien % 13,52 13,06-3,4% Lehen mailako arretako larrialdiak, guztira ,1% EAG medikuntza ,4% EAG erizaintza ,2% LARRIALDIAK GUZTIRA ,4% Laguntza-jarduera kanpo-kontsultan Ospitalekoak Aldakuntza Lehen kontsultak ,6% Hurrenez hurreneko kontsultak ,8% Bertaratu gabeko kontsultak ,6% Kontsultak guztira ,2% Lehen/hurrengo kontsulten erlazioa 2,94 3,01 2,2% Lehen mailako arreta Aldakuntza Familiako medikuntzako kontsulta ,4% Pediatriako kontsultak ,5% Erizaintzako kontsultak ,0% Emaginekin kontsultak ,6% 10

13 6.2.5 Laguntza-jarduera lehen mailako arretan Agenda mediko eta pediatrikoen atzerapena Abetxuko Aranbizkarra I Aranbizkarra II Casco Viejo Gazalbide-Txagorritxu La Habana - Cuba Lakija - Arriaga Lakuabizkarra Olaguibel Olárizu San Martín Salburua Sansomendi Zabalgana Zaramaga Iruña de Oca Llanada Montaña Norte-Legutiano Norte-ZuiaMurguía Rioja Valles I Valles II Eskualde-media Erizaintzako agenden atzerapena Abetxuko Aranbizkarra I Aranbizkarra II Casco Viejo Gazalbide-Txagorritxu La Habana - Cuba Lakija - Arriaga Lakuabizkarra Olaguibel Olárizu San Martín Salburua Sansomendi Zabalgana Zaramaga Iruña de Oca Llanada Montaña Norte-Legutiano Norte-ZuiaMurguía Rioja Valles I Valles II Eskualde-media Global 2015 Global Global 2015 Global Lehen mailako arretako kontsultetatik arreta espezializatura bideratzea Araba eskualdetik arreta espezializatura guztira bideratutakoen tasa 429,24 da 1000 biztanleko, hau da, Osakidetzako batezbestekoa baino txikixeagoa (468,62). Bideratzeen tasa Araba ESI Osakidetza Jarduera antolatzeko formula berriek bertaratu gabeko kontsulta edo bisita esaterako medikuntzaren zein erizaintzako profesionalen agendetan berariazko atala dute; gaur egun kontsolidatuta dago jada, azken urteotan aurrez aurrekoak ez diren hitzorduen ehunekoak izandako hazkundeagatik ikus daitekeenez. Kontsulten burokratizazioa ezabatzeko ahalegin argia da, baita pazienteen eta osasun-langileen arteko komunikazioa bizkortzekoa ere. % BGK ESKUAL- DEA 35% 30% 25% 20% 15% 10% 5% 0% Ald. % ,66% 13,93% 15,02% 17,93% +2,91% BGK espezialitateka Kardiologia Dermatologia Digestiboa Endokrinologia Ginekologia Bertaratu gabeko sailarteko kontsulta kopurua, espezialitateka ARABA ESKUALDEA Bideratze kopurua Traumatologia Alergologia Kardiologia Aurpegi-masailetako kirurgia Kirurgia baskularra eta angiologia Dermatologia Digestiboa Endokrinologia Endoskopia Ginekologia Hematologia Etxeko ospitalizazioa

14 ARABA ESKUALDEA Bideratze kopurua Barne-medikuntza Nefrologia Pneumologia Neurologia Oftalmologia Otorrinolaringologia Pediatria Errehabilitazioa Erreumatologia Osasun mentala Traumatologia eta ortopedia Minaren unitatea Loaren unitatea Urologia Guztira Lehentasunezko eskaintzaren emaitzak 2015 Araba eskualdea Araba eskualdeak 2015ean guztira lortutako puntuazioa 488,66 izan da, txertoen atala barne (gripea eta haurrenak), eta aldi horretarako ezarritako helburua gainditu da. 11. balio-unitate erlatiboa Ald MINBIZIA Tabakismoari arreta 56 35,4 35,3-0,28% Minbizi ginekologikoa (berria) 47 20,72 21,85 5,45% KARDIOBASKULARRA Arrisku kardiobaskularra 55 20,64 22,02 6,69% Hipertentsio arteriala 58 38,83 39,29 1,18% Obesitatea 39 21,33 21,63 1,41% DIABETES MELLITUSA Preb., hezkuntza, tratamendua 60 41,66 41,9 0,58% OSASUN MENTALA ETA DROGA ABUSUA Alkohol gehiegi edatea 17,2 3,08 3,18 3,25% Depresioa 12,6 2,93 3,12 6,48% Dementzia 27,95 15,5 14,97-3,42% GAIXOTASUN KUTSAGARRIAK Gripearen aurkako txertaketa 36 21,96 21,56-1,82% Tetanosaren eta difteriaren aurkako 44 15,46 10,74-30,53% txertaketa Umeen txertaketaegutegia ,00% HAURREI ARRETA Amagandiko edoskitzea sustatzea 33 29,95 30,05 0,33% Haurren azterketa 36 20,05 22,58 12,62% Haurren asma 42 17,49 17,86 2,12% 11. balio-unitate erlatiboa Ald Haurren istripuak prebenitzea 45 35,56 36,81 3,52% HELDUEN ARRETA Segurtasuna sexujardueretan 37 13,4 13,77 2,76% Asma 43 24,95 25,51 2,24% BGBK 48 18,17 18,2 0,17% Etxeko gaixo kronikoak 45 22,92 24,62 7,42% Bizitzaren azken fasean dauden 50 9,77 13,7 40,23% gaixoak GUZTIRA 881,75 479,77 488,66 1,85% Euskadirako Osasun Planean hau plangintzarako elementu nagusia da, azken batean, Antolamendu Sanitarioaren Legean jasotakoari jarraikiz lehentasunezkotzat hartutako arloen hobekuntzan zuzeneko eragina duten osasun-arloak hobetzeko zuzenean esku hartzen duten programatutako jarduera guztien plangintzan osasun-laguntza estandarizatzeko aukera eman digun zerbitzu-gidatzat hartu behar dugu Lehen Mailako Arretako zerbitzuen lehentasunezko eskaintza. Lehentasunezko eskaintzaren arloetan azaldutako jarduera programatu guztiak laguntza-ekintza horiek berrikusi arte erabilgarri zegoen ebidentzia zientifikoaren ondorio direla nabarmendu beharra dago, orobat. Protokoloak, praktika klinikoaren gidak eta oraingo literatura zientifikoaren metaanalisia dira, azken buruan, osasunaren Lehen Mailako Arretako pazienteen laguntzarako proposatutako laguntza-prozesuak estandarizatzeko oinarria, eta horietan biltzen dira laguntzaren arloko sustapeneta prebentzio-jarduerak. 7 Araba ESIk lortutako errekonozimenduak 7.1 Ziurtapenak AUO Prozesuen Kudeaketa Zerbitzuko langileek (Kalitatea) barneko auditoretzak egiten dituzte gaur egun ISO 9001:2008 arauaren arabera. DNV erakunde ziurtatzaileak Kanpoko Auditoretza ere egiten du urtero. 12

15 2015. urtean, honako zerbitzu hauen ziurtapena berritu zen: Txagorritxu eraikina: Hemoderibatuen transfusioa, Loaren nahasmenduen unitatea, Bihotz-errehabilitazio iraunkorra, Helduen larrialdiak, Esterilizazioa, Pazienteen elikadura-prozesua, Kanpo-farmazia, Medikuntza intentsiboa. Santiago eraikina: Medikuntza intentsiboa, Medikuntza nuklearra, Psikiatria OPU, Hemoderibatuen transfusioa, garbiketa, Pazienteak elikatzeko prozesua. AUO: Ekoskan ARABA ESKUALDEA AENOR erakundeak 2015ean egindako kanpoko auditoretzak ingurumen-sistemaren ezarpena (ISO 14001:2004 araua) akreditatu zuen Gasteizko hiriguneko Lehen Mailako Arretako 15 unitateetan, bai eta kalitate-sistemarena ere (ISO 9001:2008 araua) Araba ESIko Lehen mailako Arretako 17 unitatetan, baina azken horretan irismenari buruzko ezberdintasunak daude: 9 LMAUtan irismen osoa eta 8 LMAUtan bezeroaren arretarako eremuaren irismenarekin. Horrenbestez, aurten Lehen Mailako Arreta (LMA) hauek akreditatu dira: Kalitate-sisteman ezarri berriak irismen osoarekin eta ingurumena kudeatzeko sisteman: Salburua eta Zabalgana. Jarraipena ziurtatzea irismen osoarekin kalitatean eta lehen aldiz ingurumena kudeatzeko sisteman: Aranbizkarra II, Alde Zaharra, Lakuabizkarra, San Martin, Sansomendi, Zaramaga. Jarraipena ziurtatzea BAEko irismenarekin kalitatean eta lehen aldiz ingurumena kudeatzeko sisteman: Abetxuko, Aranbizkarra I, Gazalbide-Txagorritxu, Habana, Lakua-Arriaga, Olagibel, Olarizu. Jarraipena ziurtatzea irismen osoarekin kalitatean: Arabako mendialdea. Jarraipena ziurtatzea BAEko irismenarekin kalitatean: Arabako lautada. 7.2 Errekonozimenduak eta sariak Trastorno bipolarrei buruzko XVI. sinposioa (Bartzelona. 2015eko urtarrila) VII. Andreu Arrufat Saria Trastorno bipolarren ikerketa eta tratamenduko bikaintasunari (Ana González-Pinto, Psikiatriako Atalburua). «Kirurgiako egoiliarrentzako kasu klinikoen jardunaldia» (2015eko martxoaren 26a-Gurutzetako Unibertsitate Ospitalea) 1. saria: Ane Etxart (Santiago AUOko Kirurgia Orokorreko egoiliarra) 2. saria: Paula Siebel (Txagorritxu AUOko Kirurgia Orokorreko egoiliarra) VI. Aurora ikastaroa. (Berlin. 2015eko apirila) 2. saria posterreko komunikaziorik onenari (Javier Haritz Urkola-Oftalmologiako mediku adjuntua). «Iparraldeko kirurgialarien elkartearen urteko XXII. bilera» (2015eko maiatzaren 8a Donostia) 1. saria komunikazio-bideoari: Aintzane Maqueda (Txagorritxu AUOko Kirurgia Orokorreko egoiliarra). «Hematologiaren eta Hemoterapiaren Iparraldeko Elkartearen XXII. Biltzarra» (2015eko maiatzaren 16a-Gasteiz) Saria ahozko komunikaziorik onenari: Paula Chávez (AUOko Hematologiako egoiliarra). Macro saria «Estatuko psikiatra asistentzial onenari» (2015eko maiatza) Ana González-Pinto «Neumologiako Espainiako Elkartearen Biltzarra (SEPAR)» (2015eko ekainaren 5-8a Kanaria Handia) Saria ikertzaile gazte onenaren komunikazioari: David Bravo Blanco (AUOko pneumologoa). «Ikuspen, lidergo eta antolakuntza-eredu berriak» eta «Ikerkuntza III. Lehiaketa» SATSE Euskadiren jardunaldi profesionalak (2015eko ekainaren 9-10a Donostia) Lehen saria zientzia-komunikazio onenari Txagorritxu AUOko Endoskopietako erizanei: Alexandra Ortiz, Eztizen Uraga, Irene Martín, María Balsategui, Nuria Fernández eta Francisco Javier Zozaya. 13

16 «SEMICYUS elkartearen biltzarra» (Medikuntza Intentsibo, Kriniko eta Unitate Koronarioen Espainiako Elkartea) (2015eko ekainaren 14-17a Donostia) Saria ahozko poster onenari: Santiago AUOko Medikuntza Intentsiboko Zerbitzua. Sarbide Baskularren eta Terapia Infusionalaren Nazioarteko III. Sinposioa (Sao Paulo, Brasil ekainaren 29tik uztailaren 3ra) 2. saria zientzia-komunikazio onenari (Vicky Armenteros, Arantza Tomás eta Inma Moraza). Best in Class 2015 Espezialitateko zerbitzu onenaren kategoria: Finalistak: Psikiatria Zerbitzua (Miguel Gutiérrez) Minaren Unitatea (Enrique Bárez) OSAKIDETZAren errekonozimendua Euskararen Egunaren ospakizunean: Josune Tutor Arabako eskualdeko familia-medikua Mintzalaguna eta Egun on, Araba proiektuak bultzatu eta sortzeagatik. Semfyc elkartearen biltzarra (Familia eta Komunitateko Medikuntzaren Espainiako Elkartea), Gijónen ekainaren 11, 12 eta 13an eginda. Biltzarreko ikerketaren lehen saria. Arabako eta Arabako eskualdeko Ikerketa Unitateko profesionalak: Raquel Cobos, Antxon Apiñaniz, Arantza Sáez de Lafuente, Naiara Parraza, Felipe Aizpuru eta Rocío Fernández. AMVISA OSO ONDO diplomak emateko ekitaldia Gasteizko udaletxean (Plaza Berriko udaletxea) 2015eko martxoaren 23an (astelehena). Osakidetzako Lehen Mailako Arretako Arabako eskualdeko Gasteizko bost osasun-zentro berri jardunbide egokitzat har daitezkeela jo da: Olagibel osasun-zentroa, Aranbizkarra I osasun-zentroa, Aranbizkarra II osasun-zentroa, Gazalbide-Txagorritxu osasun-zentroa eta Alde Zaharreko osasun-zentroa. 14

17 Pertsonak Izki parke naturala Argazkia: Rahernaiz91, Wikimedia Commons

18 Pertsonak 8 8 Araba ESIko etengabeko prestakuntza 2015 g G4-LA9 -L eko prestakuntza-programak Osakidetzako prestakuntza planetan barne-hartuta dauden prestakuntza-jardueren sailkapena hartzen du aintzat, zeina Osakidetzako Giza Baliabideen Zuzendariaren 2/2012 Jarraibidean zehazten baita. 1. Antolamendu-eredua. 2. Informazio Sistemak. 3. Kliniko Asistentziala. 4. Pertsonak. 5. Administrazioa eta zerbitzu orokorrak. 6. Ikerkuntza eta ezagutza zabaltzea. 7. Irakaskuntza-gaitasuna. 8. Prestakuntzako proiektu integralak. 8.1 Etengabeko prestakuntzaprogramaren emaitzak. Estatistikak eta parte-hartzeari buruzko datuak. KATEGORIA Parte-hartzaile kop. Medikuak EUD Administrariak Zuzendariak 44 Erizaintzako laguntzaileak 680 Zeladoreak 136 Fisioterapeutak 36 Mantentze-lanak 123 Emaginak 40 Zerbitzu nagusiak 153 Teknikari espezialistak 93 Beste batzuk 30 GUZTIRA LABURPENA KATEGORIA Parte-hartzaile kop. Medikuak Erizaintzako langileak Ez-sanitarioak GUZTIRA Etengabeko prestakuntzarako laguntzak eta diru-laguntzak. Aurten, diru-laguntzak eskatu dira prestakuntza-jarduerak burutzeko. PRESTAKUNTZA-JARDUERETARAKO DIRU-LAGUNTZAK 2015 HAEE-REN DEIADIA ,99 euro. EMANA 9 Lan-osasuna Araba eskualdea eta Araba Unibertsitate Ospitalea izeneko bi zerbitzu-erakundeek bat eginda sortu da Araba ESI berria. Bi erakundeok, kudeaketan, Osakidetzako zuzendaritza nagusiak sinatutako Segurtasun eta Osasun Politika onartu eta gehitu zuten eko helburuak eta xedeak AUOk, erakunde gisa, ez zuen 2015erako berariazko helbururik. Prebentzioko Oinarrizko Unitatearen (POU) aldirako jardueraren plangintza, helburu eta xedeekin planteatuta, erakunde guztietan segurtasunaren eta osasunaren kudeaketako funtsezko alderdiak lortzera bideratuta zegoen, eta horiek Arabako eskualdeak 2015erako zehaztuta zituen helburuekin bat datoz. Arabako eskualdearen helburu- eta xede-programan hainbat jardueratan garatu beharreko 4 helburu zeuden: 1. helburua Laneko arriskuen prebentzioaren arloan pertsonak are gehiago inplikatu daitezen lortzea 2. helburua Lanpostuetan arriskuen kontrola hobetzea 3. helburua Instalazioetan pertsonen babesa bermatzea. 4. helburua Laneko arriskuen prebentzioa kudeatzeko sistema ziurtatzea. 16

19 9.2 Baliabideak Araba ESI-ko POUn prebentzioko oinarrizko hiru unitate daude: Arabako Eskualdea: abiapuntuko baliabideak erizain bat, mediku bat eta Prebentzio, Higiene eta Segurtasuneko teknikari bat dira. Baliabide horiek, halere, beste bi erakunde sanitario gehiagorekin partekatzen ditu; hortaz, langile horiek asteko 2 egunetan baino ez daude. AUO Santiago Eraikina: abiapuntuko baliabideak erizain bat, bi mediku, Prebentzio, Higiene eta Segurtasuneko teknikari bat eta administrari bat dira. AUO Txagorritxu Eraikina: abiapuntuko baliabideak bi erizain, bi mediku, Prebentzio, Higiene eta Segurtasuneko teknikari bat eta administrari bat dira. Erakundeek berrantolaketa berria izan zuten 2016ko urtarrilaren 1ean, Arabako eskualdeak AUOrekin bat egin baitzuen, ARABA ESI sortuta. Azken horren baliabideak hauek dira: 4 erizain (horietako bat asteko 2 egunetan), 4 mediku (horietako bat asteko 4 egunetan), Prebentzioko 3 teknikari (horietako 1 asteko 2 egunetan soilik) eta bi administrari. Atalburua 2015eko martxoan Osakidetzako prebentzioko zerbitzu korporatiboko buru bilakatu zen. 9.3 Osasun azterketak ARABA ESI osatzen duten zentroetan egindako osasun-azterketen kopurua ageri da taulan Osasun-azterketa LMA SAN TXA GUZ- TIRA LMA SAN TXA GUZ- TIRA Aldizkakoa Hasierakoa EBAK urtetik gorakoak Beste batzuk Eginda Osasun-arrazoiengatiko lekualdatzeak Kasu berrien kopurua 2014 kasu berrien kopurua 2015 Araba eskualdea 3 2 AUO 6 7 GUZTIRA

20 9.4 Arriskua haurdunaldiagatik. Haurdun dauden langileen postua egokitzea AUOn 83 kasu aurkeztu dituzte guztira, eta horietatik hiru lanpostu egokitu dira (mediku bat, erizain bat eta erizaintzako laguntzaile bat), hirurak Txagorritxu AUOn. Kategoria Eskaerak Izapidetuta Egokitzapena Lanpostua Mutualitatera bidalita Mutualitateak baztertuta Medikuak Erizainak Erizaintzako laguntzaileak Teknikariak 2 2 Farmaziako laguntzailea 1 1 Emagina 1 1 BAEE emagina 1 BAME 2 1 Fisioterapeuta 2 2 Administraria 1 1 Zeladorea 1 1 Guztira Istripuen/gertakarien kudeaketa gg G4-LA6 Istripuak baja gabeko bajarekin Guztizkoak baja gabeko bajarekin Guztizkoak AUO LMA Istripu mota Biologikoak Erasoak Muskulo-esk. Besteak Biologikoak Erasoak Muskulo-esk. Besteak AUO LMA Baja mota Kategoria Izapidetutako eskaerak Lanpostua bidalita Egokitzapena Mutualitatera Mutualitateak baztertuta Medikuak 1 1 Erizainak Erizaintzako laguntzaileak 1 Guztira Osasun-kanpainak Gripearen txertaketa AUO 559 (18,5%) 569 (19,75%) LMA 226 (33,5%) 248 (37,34%) Gripearen txertaketa-sanitarioak AUO LMA AUO LMA AUO LMA AUO LMA Fakultatiboak EUDk Erizaintzako laguntzailea Osasun-teknikari trebea 50 0 Baja Bajarekin gabeko Giologikoak Baja Bajarekin gabeko Baja Bajarekin gabeko Baja Bajarekin gabeko Baja Bajarekin gabeko Baja Bajarekin gabeko Baja Bajarekin gabeko Baja Bajarekin gabeko Erasoak Muskulo-Esk. Besteak Giologikoak Erasoak Muskulo-Esk. Besteak AUO LMA 9.7 Arriskuen prebentzioko prestakuntza AUOn laneko arriskuen prebentzioarekin lotutako 28 prestakuntza-ekintza egin dira 2015ean. Araba Eskualdeko prestakuntza-batzordeak urteko prestakuntza-programak diseinatu eta garatzen ditu antzemandako beharrak oinarri hartuta; behar horiek Osasun Sailak edo erakundea kudeatzeko planak hartutako ildo estrategikoen ondorio izan daitezke, edota, bestela, profesionalen gaikuntza hobetzeko beharrak edo ondoren sortutako bestelako beharrak ere izan daitezke. Jarduera horiei autobabeserako eta larrialdietarako planen ezarpenaren plangintzaren barruan jasotako prestakuntzak gehitu behar zaizkie; horietatik 18

21 8 saio egin dira. 2015ean, halaber, egiteko gelditzen ziren 2014an hasitako zentroetako informazio-saioak ere amaitu ziren (4 zentro). Saio horiek gai hauek izan zituzten: laneko arriskuen prebentzioa, lan-istripua, prebentzioko kontsultak eta gai horri buruzko informaziorako sarbidea (AE Intranet). Bi erakundeetako saioak prestakuntza-sailean jasotzen dira, eta parte hartutakoen erregistroa ez ezik, prestakuntzari buruzko balorazio-inkesta ere egiten da. Araba ESIko 2016ko prestakuntza-planak hasierako bi erakundeen prestakuntza-beharrak bildu eta integratu behar ditu. 10 Aukera-berdintasuna gg G4-10 / G4-LA1 Gure erakundeak, erakundeko profesionalei buruz egiten duen ezein politikak ez du haien arteko inolako bereizketarik egiten, ez baldintza pertsonalen araberakorik, ez lanpostua kontuan hartuta, ez eta kontratu modalitatearen arabera, horrela ezein motatako diskriminazioak ekiditen direla. Horrela bada, hautatzeko prozesuek (langile finko zein finko ez direnentzat, postua aldatzeko, barneko sustapenetarako...) berdintasunaren, publizitatearen, merezimenduaren eta gaitasunaren printzipioak jarraitzen dituzte, aplikatu beharreko araudian xedatutako moduan. Profesional orok du, bere hautaketatik edo beste baldintza batetik ondorioztatuta, egokitzat jotzen ez duen egoera oro erreklamatzeko aukera, bai erakundearen barruan (mailaz goragoko organo bati gora jotzeko errekurtsoa aurkeztuz) bai administrazioarekiko auzibidearen bidez. Gizonak Finkoak - Bitartekoak sexuen arabera FINKOAK Guztira Gizonak BITARTEKOAK Guztira A A B B C C C D D D E D Taldea Emakumezkoak Emakumezkoak GUZ- TIRA Finkoak - Bitartekoak sexuen arabera Ordezkoa - Aldi baterako sexuen arabera Gizonak ORDEZKOAK Guztira Gizonak ALDI BATERAKOAK Guztira Taldea Emakumezkoak Emakumezkoak A A B B C C C D D D E D GUZ- TIRA Euskara Gure zerbitzu-erakundeak, erakunde publikoa izanik, euskararen erabilera arian-arian normalizatzeko behar diren urratsak eman behar ditu. Herritarrei erosoen eta seguruen sentitzen diren Euskadiko hizkuntza ofizialean komunikatzeko aukera bermatzea funtsezko gakoa da, zerbitzuaren kalitate ona ziurtatzeko, Osakidetzan Euskararen Erabilera Normalizatzeko 2. Planak esaten duen moduan. Gure paziente eta bezeroei dagokienez euskararen erabilera bultzatzeaz gain, gure profesionalen artean ere sustatu beharra dago, pertsonarteko harremanak askoz eraginkorragoak izatea eragiten duen elebitasun-giroa sortzearren. Gure esku dauden tresna guztiak jarri ditugu gure profesionalen erabilgarri erabilera hori bultzatzeko; hori horrela, liberazioak daude lan-ordutegiaren barruan euskara ikasi ahal izateko, egunean 5 eta 2 orduko liberazioak daude, lan-ordutegitik kanpoko ikastaroak, udako ikastaroak, baita barnetegietan ere, behar den eskakizuna lortzera errazteko prestakuntza osagarria, eta abar. Lanorduaren barruko ikastaroak 5 orduko Guztira 1. lauhilekoa 2. lauhilekoa liberazioak 2015 AUO 6 7 Araba eskualdea 3 3 Guztira

22 2 orduko liberazioak 1. lauhilekoa 2. lauhilekoa AUO 5 5 Araba eskualdea 4 4 Guztira 2015 Guztira HE2rako prestakuntza Guztira 2015 AUO 12 Lanorduz kanpoko ikastaroak Euskaltegia Autoikaskuntza Udako ikastaroa HEO HE4 prestatzea AUO Araba eskualdea Guztira Horrez gain, euskara erabiltzen trebatzeko prestakuntza ere eman zaie kategoria ezberdinetako profesionalei: IKASTAROAK AUO ARABA ESKUAL- DEA GUZTI- RA Idatzizko HE2: eskutitza eta artikulua lantzea HE2 eskutitza eta artikulua lantzea Euskara erabiltzeko tresna informatikoak Eskutitz eta ofizioak: online Kalkoak onartzea 1 1 Administrazioan komunikazioa erraztea 2 2 Deialdiak, eskabideak, ziurtagiriak. 1 1 Euskararen astea: euskara erabiltzeko kontzientziazio-jarduerak, besteak beste Word kafea, solasaldia, zabalkunderako bideo bat grabatzea, eta abar. Lehen Mailako Arretan euskara bultzatzeko bi jarduera garatu dira: Mintza Lagun: Salburua osasun-zentroko talde baten esperientzia pilotua. Diziplina anitzeko talde horrek, zentroko bertako begirale batekin, pazienteen arretako egoera errealei buruzko antzerkiak egiten dituzte. Roll Play jokoa. Begiraleak saioak zuzentzen ditu, ideiak eman eta zuzenketak egiten ditu, besteak beste. Esperientzia horrek arrakasta eta onarpen handia izan duenez, proiektua beste osasun-zentro batzuetara eta ospitaleko aldera hedatuko da 2016an. Egun on Araba: Lehiaketa honen bidez Arabako osasun-zentroetako administrazio-arloak telefonoz beti euskaraz erantzutera eta elkarrizketa hizkuntza horretan jarraitzera bultzatzen dituzte. Horrez gain, Euskara Planean jarraitu beharreko ildo ezberdinak gogorazten die profesionalei. Proiektua 2016an zehar amaituko da. Ospitalearen zein lehen mailako arretaren aldean sortutako Euskara Batzordeetan parte hartu dutenek modu aktiboan lagundu dute gure erakundean euskararen erabilera bultzatzen eta sustatzen. Hala eskatu dutenei euskarazko ikastaro espezifikoetara joateko aukera ere eman zaie. Profesionalek pixkanaka edozein gai euskaraz ikasteko interesa erakusten dutela frogatzen du horrek. Euskaraz ezarritako ikastaroak AUO ARABA ESKUAL- DEA GUZTI- RA Eskuen higienea osasun-arretan Pazientearen segurtasunari buruzko oinarrizko ikastaroa - online 2 2 Nola idatzi webgunerako 1 1 Ondoren azaldutako datuek erakusten dute gure profesionalek zein erakundeak euskararen ezagutza zabaltzeko eta errazteko interesa dutela. Araba Unibertsitate Ospitalean honelako jarduerak egin dira: Mintza taldeak, non kategoria ezberdinetako langile euskaldunak astean bitan atsedenaldian biltzen eta gai interesgarriez mintzatzen ziren. 20

23 Bezeroak Sansomendi auzunea, Vitoria-Gasteiz Argazkia: Zarateman, Wikimedia Commons

24 Bezeroak 1 Sendagaien zentzuzko erabilera Arabako eskualdean sendagai-ontzi errezetatu zituzten 2015ean. Hori horrela, lehen mailako arretari egotzitako gastua (bisa behar duten medikamentuak kenduta) ,73 eurokoa izan da. Hau da, urtean 14,52 ontzi eta 151,84 euro pertsonako batez beste. Aurreko urtearekin alderatuta, % 6,23 ugaritu dira agindutako ontziak, eta % 3,96 handitu da gastua. Arreta espezializatuan errezeta elektronikoaren sistema ezarri zenetik aurrera horren bidezko preskripzioak Lehen Mailako Arretako Unitateari ere egozten zaizkiola hartu behar dugu kontuan. Farmazia-gastua LMAU bakoitzeko Abetxuko Aranbizkarra I Aranbizkarra II Casco Viejo Gazalbide-Txagorritxu La Habana - Cuba Lakua- Arriaga Lakuabizkarra Olaguibel Olárizu San Martín Salburua Sansomendi Zabalgana Zaramaga Iruña de Oca Llanada Montaña Norte-Legutiano Norte-Zuia Rioja Valles I Valles II LMAU bakoitzeko Preskripzio Kalitatearen Indizeak Kudeaketa Klinikoaren Kontratuko farmazia-preskripzioaren kalitate-adierazle guztiak modu globalean biltzen ditu. Ondoren azaldutako grafikoan eskualdeko Lehen Mailako Arretako Unitateak daude puntuazio handienetik txikienera antolaturik. Preskripzioko kalitate-indizea Abetxuko Aranbizkarra I Aranbizkarra II Casco Viejo Gazalbide-Txagorritxu La Habana - Cuba Lakua - Arriaga Lakuabizkarra Olaguibel Olárizu San Martín Salburua Sansomendi Zabalgana Zaramaga Iruña de Oca Llanada Montaña Norte-Legutiano Norte-Zuia Rioja Valles I Valles II Jarraian laburpen-taula bat dago, farmazia-gastuaren eduki globala sendagai motaren eta egoitzen arabera banakatuta. Araba ESIko farmazia-gastua AUO ARABAKO E. AUO + AE GIBaren kontrako antibirikoak Ahotik hartzeko antidiabetikoak Diagnostikorako agenteak Bestelako antibirikoak Tronbolitikoak Antiagregatzaile plaketarioak Immunoglobulinak Txertoak Terapia antineoplasikoa Analgesikoak eta AIEE Ultzeren aurkakoak Nutrizio parenterala IV lipidoak Nutrizio enterala Sendagasak Minbiziaren terapiako bestelako laguntzailekideak Beta-laktamikoak Makrolidoak Kimioterapikoak Antifungikoak Aminoglukosidoak

25 Araba ESIko farmazia-gastua AUO ARABAKO E. AUO + AE Bestelako infekziokontrakoak Glukopeptidoak C hepatitisaren kontrako antibirikoak Eritropoiesiaren faktore estimulatzaileak Albumina eta plasmaren bestelako ordezkoak Koagulazio-faktoreak Hemostatiko topikoak Heparina eta bestelako antikoagulatzaile injektagarriak Biriketako hipertentsioa Esklerosi anizkoitzaren terapia Hazkunde-hormona eta bestelakoak Antiparasitarioak Kontsumo adierazgarriko bestelako botikak Bestelako botika digestiboak Fluidoterapia Bestelako botika kardiobaskularrak Botika dermatologikoak Bestelako botika genitourinarioak Hormona-terapiako bestelako botikak Bestelako botika muskuloeskeletikoak Kortikoide huts injektagarriak Ahotiko kortikoide hutsak Gaixot. bitxien terapia - botika ultra-umezurtzak Produktu biologikoak: TNFren kontrakoa eta bestelakoak Anestesiko orokorrak Anestesiko lokalak Antiepileptikoak Parkinsonismoaren kontrakoa Antipsikotikoak Nerbio-sistema zentralerako bestelako botikak Antidepresiboak Blokeatzaile neuromuskularrak: adjubantea Inhalazio bidezko bronkodilatadoreak Inhalazio bidezko asmakontrakoak Arnas-aparatuko bestelako botikak Immunoezabatzaileak - errefusaren profilaxia Diagnostikorako kontrasteak Erradiogarmakoak Araba ESIko farmazia-gastua Oftalmologiako bestelako botikak AUO ARABAKO E. AUO + AE Beste botika batzuk Esleitu gabe GUZTIZKOA Gure zerbitzuekiko poztasunpertzepzioaren emaitzak gg G4-PR5 Osakidetzak aldirako jarduera-esparruan proposatutako ildo estrategikoek pertsonak osasun-sistemaren ardatz nagusi jartzen dituzte; horri jarraikiz, 1-3 helburua, hauxe da: herritarrei informazio eta arreta pertsonalizatu osoa eta kalitatekoa ematea. Pazienteen iritzia eta gogobetetzea, halaber, hobekuntza-aukerak antzemateko informazio-iturri dira; horrenbestez, funtsezkoa da behar diren bideak edukitzea haien beharrak eta itxaropenak antzemateko. Helburu hori dute, hain zuzen, Pazienteen eta Erabiltzaileen Arreta Unitateek, eta horretarako egiten dira, orobat, gogobetetze-inkestak. Pazienteen eta Erabiltzaileen Arreta Unitateek Osakidetzaren osasun-zerbitzu publikoei buruzko arreta eta aholkularitza ematen diete erabiltzaileei, komunikazio-bideak ezarrita. Gaur egun lanean ari gara oraindik informazio-sistema zein prozedurak integratzeko, Pazienteen Arretarako hiru unitateak batera kudeatu ahal izan ditzagun. Pazienteen Gogobetetze Inkestak dira beste informazio-iturri bat. Telefono bidezko banakako elkarrizketa bidez egiten zaie ospitale-arloetara joaten diren pazienteei. Arloaren arabera urtero edo bi urtean behin egiten dira horiek. Jasotako laguntzaren balorazio global positiboa /14 aldaketa OSPITALIZAZIOA Santiago 99,3 % 96,6 % 96,3 % 99,3 % 98 % -0.7 Txagorritxu 97,7 % 97,3 % 96 % 97 % 96 % -1 KANPOKO KONTSULTAK Santiago 98,5 % - 94,5 % - * - Txagorritxu 97 % - 97 % - * - LARRIALDIAK 23

26 Santiago 97,5 % 96 % 94,9 % 90,4 % 93 % +2,6% Txagorritxu 88,4 % 97,5 % 95 % 92,5 % 95,5 % +3% 15/14 aldaketa LEHEN MAILAKO ARRETA Familia-medikuntza 95% 97,5% 97,5% 95,5% 96,9% +1,4% PediatrIa 93% 98,5% 95,5% -3% 3 Erreklamazioak 2015ean egindako kudeaketak % 3,8 gehiago izan dira aurreko urtekoen aldean. (kontsultak % 5,4; proba osagarriak % 2,9; larrialdiak % 2,6). AUOko paziente/erabiltzaileen arretako kudeaketak KUDEAKETA MOTA Kexak Erreklamazioak Izapideak Esker onak Iradokizunak GUZTIRA Erantzuteko denbora (egunak) Kexak 7,58 6,29 Erreklamazioak 7,86 11,67 Izapideak 3,53 3,58 Esker onak 1,09 2,96 Iradokizunak 5,61 6,95 GUZTIRA 3,59 4,06 Arlo bakoitzari dagokion jardueraren eta kexa eta erreklamazioen arteko erlazioa dago jarraian. AUO Jarduera K eta E % Ospitaleratzea % Larrialdiak ,13% Kirofanoa ,96% Kanpoko kontsultak ,22% Ospitalizazioaren ordezko aukerak ,02% Proba osagarriak ,08% Paziente/erabiltzaileen arretako kudeaketak. LMA Kudeaketa mota Kexak Erreklamazioak Izapideak Esker onak Iradokizunak GUZTIRA LMA Ebazteko batez besteko denbora (egunak) 12,83 12,8 Ebatzitako erreklamazioen % < 30 egun 92,0% 90% Lehen Mailako Arretako Unitateari dagokion jardueraren eta kexa eta erreklamazioen arteko erlazioa dago jarraian Errekl. kop. Egintza kop. Tasa Abetxuko ,30 Aranbizkarra I ,86 Aranbizkarra II ,76 Alde zaharra ,84 Gazalbide txagorritxu ,52 Iruña Oka ,33 La habana ,52 Lakua ,69 Lakuabizkarra ,56 Arabako Lautada ,43 Arabako Mendialdea ,87 Iparraldea-Legutio ,39 Iparraldea-Zuia ,14 Olaguibel ,35 Olarizu ,32 Errioxa ,98 Salburua ,44 San Martin ,98 Sansomendi ,15 Haranak I ,00 Haranak II ,20 Zabalgana ,41 Zaramaga ,85 EAG ,03 OdontologIa ,79 Emaginak ,42 Arabako eskualdea guztira ,95 4 Informazioaren segurtasuna eta konfidentzialtasuna gg G4-PR8 4.1 Bezeroen pribatutasunari eta datuek ihes egiteari buruzko erreklamazioak AUO: Hiru erreklamazio intimitaterik ezari buruzkoa da, eta beste bat datuak osasun-zentrotik kanpo ustez jakinarazteari buruzkoa. ARABA ESKUALDEA: Datu Pertsonalei buruzko erreklamazio bat. 24

27 5 Pazientearen segurtasuna Araba Erakunde Sanitario Integratua 2015ean oraindik eratu gabe zegoen; hori dela eta, lehen mailako arretaren arloetan (lehengo Arabako eskualdea) eta arreta espezializatuan (lehengo Araba Unibertsitate Ospitalea - AUO) garatutako ekintzak azalduko ditugu orain. 1. Eskualdeko pazientearen segurtasun-memoria egin eta zabaltzea. 2. Urtean Pazientearen Segurtasun Taldearen 4 bilera gutxienez egitea. 3. Osasun-asistentziarekin erlazionatutako infekzioen (OAEI) prebentzio eta kontrolerako ekintzak garatzea. 5. Medikazioa ematearekin lotutako jardunbide egokiak sustatzea. 6. Erizaintzako zainketekin lotutako jardunbide egokien zabalpena bultzatzea. 7. Eskualdeko Intraneten zabaldu eta jarri da giro hezeetan sendaketa egiteko produktuen posterra. 8. Pazienteak okerrik gabe identifikatzeko dokumentazioa zabaltzea. 9. Pazientearen segurtasuneko prestakuntza-jarduerak sustatzea. 10. Pazienteak okerrik gabe identifikatzeko dokumentazioa zabaltzea. 11. AUOko Barneko Medikuntzaren eta Kardiologiaren arteko ospitale-altaren osteko medikazioa bateratzeko plana garatzea Eskualdeko bi LMAUtan. 4. Pazientearen Segurtasun-arloak Jakinarazteko eta Ikasteko Sistemaren (PSJIS) erabilera eta ezagutza bultzatzea. San Martin LMAUn lortutako emaitzak 2015 Justifikatu gabeko Justifikatu gabeko Justifikatu gabeko Justifikatu gabeko Bateratutako pazienteen kopurua guztira desadostasunak dituzten paziente dituzten pazien- Desadostasunak Justifikatu gabeko desadostasunak desadostasunak/ desadostasunak desadostasunak pazienteko Guztira (%) kopurua teak (%) ,15 31,39% ,62% 25

28 Gizartea Bilar-eko Trikuharria (Sorgiñaren txabola) Argazkia: Gartxoak, Wikimedia Commons

29 Gizartea 1 Harremanak beste organizazio eta erakunde batzuekin g G4-24 Araba ESIren 2015eko harremanak hurrengo grafikoan daude azalduta. 1.1 Interes-taldeen ahotsprozesua g G4-26 Grafika S-1 ikusi 2 Ingurumen-alderdia UCA BTI EHU Hornitzaileak Grafika S-1 Osasun Saila Beste erak. sanitarioak Arabako Foru Aldundia Udala Gizartea Ikastetxeak Pazienteak Osatek Araba BioAraba ESI Profesionalak Gaixoelkarteak Bioef Osakidetza Teknalia Osakidetzako zuzendaritza nagusiaren ingurumen-politikarekin bat etorriz, eta aldirako Lerro estrategikoek eta ekintza-planek esandakoari jarraikiz («Ekintza guztiek lagundu behar dute osasun-sistema publiko eta kalitatekoari eusten, eta uneko eta etorkizuneko sistemaren jasangarritasunari eusten»), Araba ESIk ahalik eta kalitaterik handieneko zerbitzua baliabide guztiak eraginkortasunez erabiliz emateko erronka hartzen du bere gain. Konpromiso horiek lortzeko, Lehen Mailako Arretako hiriko zentroetan ingurumena kudeatzeko sistemak ezarri ditugu, eta Araba Unibertsitate Ospitalean (AUO) ere ezarriko ditugu laster, ISO Interes taldea Informazioa Bidea Transmisorea Bezeroak Pertsonak Gizartea Osasun Saila - Lurralde Ordezkaritza Osakidetza Hornitzaileak TEKNALIA, BIOEF, KAU eta BTI Zerbitzu-zorroa, Bezeroen Inkestaren Emaitzak eta Hobekuntza-arloak Informazio-triptikoak Informazio-panela Bezeroarekin zuzeneko harremana duten pertsonak Araba ESIko Langileen Sailak zehaztutako komunikazio-kanalak Osasun-kanpainak eta informazio garrantzitsua zabaltzea Lankidetza-hitzarmenak Programa Kontratuaren Ebaluazioaren emaitzak eta Plan Estrategikoa eta Kudeaketako Urteko Plana Programa Kontratuaren, Plan Estrategikoaren, Kalitate Planaren eta Kudeaketako Urteko Planaren Ebaluazioaren emaitzak Hartutako zerbitzuen gogobetetz a. Adostasun-ezak Beharrak. Kontabilitate-informazioa. Prentsa, irratia eta telebista Informazioa emateko posterrak eta liburuxkak Bilerak agintari eta elkarteekin Prestakuntzan esku hartzea erakunde akademikoekin eginiko hitzarmenen bitartez Programa Kontratua negoziatzeko bilerak Bilerak Kudeaketa-kontrolak Ekitaldiaren itxiera Memoriak eta dokumentuak Bilerak Inbertsioen balorazioa eta lehenespena Harremana hornitzaileekin Etengabeko ebaluazioa Eskaintzak eta eskariak Txostenak eta ziurtagiriak Prozesuaren jabea eta LMAUko arduradunak Eskualdeko zuzendaritza-taldea eta profesionalak Praktiketako ikasleen tutoreak Zuzendaritza-taldea Zuzendaritza-taldea Ekonomia eta Finantzako Zuzendaritza Maiztasuna Urtean behingoa Urtero eta aldian behingoa Urtean behingoa Urtean behingoa Aldizkakoa Aldizkakoa Aldagarria Aldizkakoa Aldagarria Urtean behingoa 27

30 14001:2004 araua oinarri hartuta. Araba ESIk ingurumena kudeatzeko politika zehaztuta eta argitaratuta du webgunearen eta Intranetaren bitartez, eta gure kudeaketa-eredua zein ingurumen-konpromisoa zein diren azaltzen da bertan. Erakundearen erantzukizuna Araba ESIko zuzendari kudeatzaileak eta ingurumeneko arduradunak ingurumen-politika zuzentzen eta zehazten dute erakunde osoan ezar dadin, eta Ingurumena Kudeatzeko Sistemaren helburuak ezartzeko erreferentzia da. Helburu horiek Araba ESIren gidalerro estrategikoetan daude finkatuta, eta ingurumenaren arloko lehentasunak uneoro ezartzen dituzte. Helburuok, halaber, urtero berrikusten dira ingurunearen egoerara egokitzearren. Ebaluazioa eta segimendua Zentro bakoitzaren urteroko ingurumen-ebaluazioaren ondorioz ingurumen-alderdi esanguratsuenak sortzen dira. Alderdi horien gainean helburu batzuk planteatzen dira, eta horiek jasoko dira zentro bakoitzaren ingurumen-programazioan. Helburu horien gaineko segimendua egiten da lau hilean behin, eta horri esker, ezarritako ekintzak eraginkorrak diren jakin dezakegu eta ingurumenari dagokionez etengabeko hobekuntza bermatu dezakegu. 2.1 Ingurumen-jardunaren adierazleak Ingurumen-adierazlean bereiz azalduta daude ondoren AUOren egoitzei eta Lehen Mailako Arretako zentroei dagokienez Materialak pisuaren eta bolumenaren gg G4 EN1 Osasun jardueraren ondorioz kontsumitutako gai arriskutsuak edo ingurumenean inpaktu esanguratsua dutenak (AUO). AUO Unitatea Txagorritxu Santiago Kanpoko kontsultak AUO CO2-ren kontsumoa HELIO estrapuruaren kontsumoa ARGONen kontsumoa Oxigeno medizinalaren kontsumoa Unitatea Txagorritxu Santiago Kanpoko kontsultak kg 763,80 180,00 0,00 m 3-12,74 - m 3 4,20 m ,70 440,00 0,00 Administrazioaren eta zerbitzu orokorren jardueraren ondorioz kontsumitutako gai arriskutsuak edo ingurumenean inpaktu esanguratsua dutenak. ARABA ESI Unitatea Txagorritxu Santiago Kanpoko kontsultak 664 unitate Lixiben kontsumoa Pilen kontsumoa Fluoreszenteen kontsumoa Inprimagailudanborren kontsumoa unitateak unitateak Tonerkontsumoa Papera eta kartoia kg , ,00 - Plastiko orokorra kg 4.360, ,00 - Beira laua kg ,00 - Egurra kg 7.140,00 Plastiko ezbirziklagarria kg - - Burdinazko metalak kg 8.760,00 litroak Lehen mailako arreta kg 923,00 213,00-166,11 kg 381,00 238,35-9,00 5, Energiaren kontsumoa gg G4 - EN ,00 201, kg Energia kogenerazio-zentralek hornitzen dute AUOn; zentral horiek energia elektrikoa eta termikoa ekoizten dute gas naturala oinarri hartuta. Energiaren eskaria zentralak sortutako energia baino handiagoa bada, sare elektrikotik hartzen da energia. Nitrogeno likidoaren kontsumoa Protoxidokontsumoa Oxigeno likidoaren kontsumoa Aire medizinalaren kontsumoa m ,44 0,48 0,00 kg 3.607, ,00 0,00 m , ,94 0,00 m 3 371,10 19,80 0,00 ENERGIA-AUO Energia elektrikoaren kontsumoa Lurrun-energiaren kontsumoa Berokuntzaren energia-kontsumoa Unitatea Txagorritxu Santiago Kanpoko kontsultak kw/h th ,00 - th

31 Txagorritxu AUOko ekimenak Zerbitzu-erakundea Ingurumenerako ekintza Eragina ingurumenean Zentro edo eremua Zerbitzuerakundeak egindako inbertsioaren zenbatekoa Zuzendaritza nagusiak egindako inbertsioaren zenbatekoa Kategoria: gastu arrunta / inbertsioa 1. solairuko atartea Ohiko argien ordez led argiak jartzea; argiztapena erregulatzeko aukera edukitzeaz gain pertsonen presentzia antzematen dute argi horiek Elektrizitate-kontsumoa murriztea Gastu arrunta Orokorra Berokuntzako ur-horniduraren ordutegi-doikuntza Berokuntzaren kontsumoa murriztea Gastu arrunta AUO Txagorritxu Orokorra 2. solairuko atartea Berokuntza ura erregulatzea kanpoko tenperaturaren arabera Ohiko argien ordez led argiak jartzea; argiztapena erregulatzeko aukera edukitzeaz gain pertsonen presentzia antzematen dute argi horiek Berokuntzaren kontsumoa murriztea Elektrizitate-kontsumoa murriztea Gastu arrunta Gastu arrunta 3. solairuko atartea Ohiko argien ordez led argiak jartzea; argiztapena erregulatzeko aukera edukitzeaz gain pertsonen presentzia antzematen dute argi horiek Elektrizitate-kontsumoa murriztea Gastu arrunta -1. solairuko atartea Ohiko argien ordez led argiak jartzea; argiztapena erregulatzeko aukera edukitzeaz gain pertsonen presentzia antzematen dute argi horiek Elektrizitate-kontsumoa murriztea Gastu arrunta AUO Kanpoko kontsultak Orokorra Orokorra Berokuntzaren ordutegi-doikuntza Hoztutako uraren horniduraren ordutegi-doikuntza Berokuntzaren kontsumoa murriztea Hozteko kontsumoa murriztea Gastu arrunta Gastu arrunta Santiago AUOko ekimenak Ingurumenerako ekintza Eragina ingurumenean Oharrak Egindako inbertsioaren zenbatekoa ESI ZNn egindako inbertsioaren zenbatekoa LUMINARIAK kontsumo txikiko beste batzuez ordeztea. Ohiko leihoen ordez zubi termikoaren haustura duten beste batzuk jartzea Argi-sistema erregulatzeko sistema Kontsumo txikiko aire-nahasgailuak ordeztea iturrietan Dutxetan txorrotak aldatzea. Isolamendu termikoa fatxaden hormetan Ingurumenari buruzko legeria egokitzeko plana garatzea AUOko Santiago egoitzan. AUOko Santiago egoitzan produktu kimikoen biltegiratzeko legeztatzeko azterketa Energia elektrikoaren kontsumoa murriztea Inguratzaile termikoa hobetzea. Energia-kontsumoa osoa murriztea Energia elektrikoaren kontsumoa murriztea Iturrian ur-kontsumoa murriztea Infekzioen ondoriozko arriskuak eta ingurumenerako ondorioak prebenitzea. Inguratzaile termikoa hobetzea. Energia-kontsumoa osoa murriztea Ospitaleko jardueren ingurumen-inpaktua ezagutzea. Erakundearen ingurumen-kultura handitu eta zabaltzea. Produktu kimikoen biltegiratzea legeztatzea. Larrialdiak eta bloke kirurgikoa 3.623,0 - Eremuaren erabateko birmoldaketa ,00 Eremuaren erabateko birmoldaketa , ,00 Eremuaren erabateko birmoldaketa ,00 Eremuaren erabateko birmoldaketa Kontsumo txikiko txorrotako ahokoak (% 70 txikiagoa) Shock termiko bidez desinfektatu eta garbitzeko txorrotak ipintzea. Eremuaren erabateko birmoldaketa , , , , , ,00-600, ,00-29

32 Txagorritxu AUOko ekimenak Zerbitzu-erakundea Zentro edo eremua Ingurumenerako ekintza Ingurumenerako eragina Egindako inbertsioaren zenbatekoa ESI ZNn egindako inbertsioaren zenbatekoa LEHEN MAILAKO ARRETA ARANBIZKARRA 1 OLAGIBEL ANBU- LATORIOA SALBURUA SAN MARTIN TXAGORRITXU OLÁRIZU GUARDIAKO KONT- SULTATEGIA OLAGIBEL ANBU- LATORIOA SAN MARTIN Argiztapen eraginkorragoa eskaileran Argiztapen eraginkorragoa 2. solairuko atondoan Argiztapen eraginkorragoa bainugela eta aldageletan Argiztapen eraginkorragoa eskaileran Argiztapen eraginkorragoa itxarongela eta eskaileran Galdara-gela tokibanatzea Berokuntzako hodiak eta erradiadoreak ordeztea Ate automatikoa ezartzea Biribilguneko estalkiaren isolamendua eta iragazgaizpena Aire girotuko 5 ekipo ordeztea Estalkiaren isolamendua eta iragazgaizpena Kontsumo elektrikoa murriztea Kontsumo elektrikoa murriztea Kontsumo elektrikoa murriztea Kontsumo elektrikoa murriztea Kontsumo elektrikoa murriztea Zentroko inguratzaile termikoa hobetzea, gas-kontsumoa murriztea Gas-kontsumoa murriztea ,14 Zentroko inguratzaile termikoa hobetzea, gas-kontsumoa murriztea Zentroko inguratzaile termikoa hobetzea, gas-kontsumoa murriztea Kontsumo elektrikoa murriztea eta klorodifluorometanoa kentzea Zentroko inguratzaile termikoa hobetzea, gas-kontsumoa murriztea , , ,10 - ARANBIZKARRA 2 Soinu-isolamendua hobetzea Zarata murriztea 1.799,15 - LAKUABIZKARRA Kondentsadoreetan bateria ezartzea Potentzia-faktorearen hobekuntza. Kontsumo 2.340,76 - elektrikoa murriztea SALBURUA Lorategian haginak landatzea CO2 mailak murriztea 2.395,50 - HIRIKO ZENTROAK ISO ziurtagiria Ingurumen-jarduna hobetzea - - ENERGIA-AUO Unitatea Txagorritxu Santiago Kanpoko kontsultak Ur bero sanitarioaren th energia-kontsumoa Gas naturalaren kontsumoa kwh Gasolio-kontsumoa l 0,00 888,00 742,00 Lehen mailako arretako zentro guztien hornidura elektrikoa sare elektrikotik dator. Zentro bakoitzaren kontsumoa ezagutu daiteke ingurumen-ebaluazioetan. EUSKALDEKO ENERGIA % Elektrizitatea (kw/h) Gasa (m3) ,6 Automozioko gasolioa (l) 4.422, , ,51 3, ean energia-kontsumoa murrizteko egindako ekimenak taula hauetan daude azalduta: Ur-kontsumoa gg G4 EN Sareko uraren kontsumoa: Lehen mailako arreta % Sare publikoa (m3) ,1 Sare publikoa (m3) TXAGORRITXU SANTIAGO Kanpoko kontsultak , , ,00 AMVISA, Gasteizko Udal Urak sozietatea arduratzen da edateko uraren hornidura zein hornidura egiteaz Araba ESIko hiri-zentroetan. ESIk bere hiri-zentroetan sortzen duen hondakin-ur guztia Krispijanako udal-araztegiaren bidez arazten da. 30

33 2.1.4 Gas-isurpenak gg G4 EN Kogenerazioko zentralak dira gas-isurpenaren zuzeneko iturri nagusia. Zeharkako isurpen-iturri dira, bestalde, sare elektrikotik datorren energia-kontsumoa, Lehen Mailako Arretan iturrien arabera banakatuta. Ondoren CO2 isurpenak azalduta daude gas, elektrizitate eta gasoliorako bihurketa-faktoreak kontuan harturik: AUO (Zuzeneko isurpenak) ISURPEN-FAKTO- REA Kontsumoa (2015) kg CO2 (2015) ELEKTRIZITATEA 0,181 kg CO 2 /kwh(1) , GASA 2,15 kg CO 2 /m3(2) , GASOLIOA 2,61kg CO 2 /l(2) 7.163, ,76 LMA (Zuzeneko isurpenak) ISURPEN-FAKTO- REA kg CO2 (2013) kg CO2 (2014) kg CO2 (2015) ELEKTRIZI- TATEA 0,181 kg CO 2 /kwh(1) , , GASA 2,15 kg CO 2 /m3(2) , , ,3 GASOLIOA 2,61kg CO 2 /l(2) , , ,46 (1) 2010eko penintsulako mix elektrikoa (2) OCCC, Klima Aldaketaren Kataluniako Bulegoa kwh Gj LMA (Zeharkako isurpenak) Bihurketa-faktorea (Gj/ Gj/kg) (1) Isurpen-faktorea (2) KgCO2 (2015) IKATZA ,64 0,026 2, ,42 GAS NATURALA ,35 320,67 0,039 2, ,43 PETROLIOA (FUEL) , , ,83 (1) GRIren Protocol Energy Balanced Sheet oinarri hartuta lortutako datuak (2) OCCC Energia-kontsumoei buruzko atalean energia-kontsumoak murrizteko azaldutako jarduerek berotegi-efektuko gasen isurpena murrizten laguntzen dute. Ozonoa agortzen duten substantzien isurpenak G4 EN21 Galdara batean gas naturalaren x Nm3 = ,38 Nm3-ko errekuntzan egindako isurpenen estimazioa: KUTSATZAILEA kg NOX 10999,85 CO 2619,01 SO2 52,38 PE 366,66 KOL 2199,97 Estimación de emisiones en la combustión de 7163,51 l x 0,832 kg/l=5960 kg de gasóleo: KUTSATZAILEA kg NOX 210,686 CO 102,3332 SO2 27,69016 PE 21,0686 KOL 44, Efluenteak eta hondakinak gg G4 - EN23-24 Osasun-jardueraren berezko hondakinak ez ezik (4. taulan), Araba ESIk osasunaren arloko espezifikoak ez diren beste hondakin batzuk ere sortzen ditu, hala nola txatarra, erabilitako olioak, xurgatzaile eta trapu kutsatuak, kutsatutako ontziak, aerosolak, material elektriko-elektronikoa eta abarrak. Gaur egun hondakin horien kuantifikazioa Lehen Mailako Arretako zentroetan bakarrik egiten da. Datozen ekitaldietan datu horiek ESI osoari dagokionez emango dira. 2015ean material elektriko-elektronikoaren hondakinak bakarrik izan dira (600 kg). Kudeatutako osasunhondakinak unitatea Txagorritxu Santiago Kanpoko kontsultak LMA Biosanitarioak kg , ,69 Zitostatikoak kg 7.571, ,8-175,49 Disolbatzaile ez-halogenatuak kg , Botika iraungiak kg 1.582, Anatomikoak kg 5.605, Laborategia kg 1.132, Likidoak kg 24 Guztira kg , ,8 5552,18 Araba ESIren 2015eko jardueran ez da ustekabeko isuri nabarmenik egon eta ez da hondakinik esportatu Produktuak eta zerbitzuak gg G4 - EN27 Inpaktua arintzeko ekimenak gaur egungo eta etorkizuneko Ingurumena Kudeatzeko Sistemaren eta bertan jasotako ekintzen berezkoak dira Araudia betetzea gg G4 - EN29 / G4-EN34 Ingurumenaren arloko legeria eta araudia ez betetzeagatik isunak edo diruzko zehazpenak ekarri dituen ekintzarik ez da izan, ezta erreklamaziorik ere. 31

34 2.1.8 Garraioa gg G4 - EN30 Araba ESIren ibilgailuek (hau da, Etxeko Ospitalizazio Zerbitzuko eta Mantentze-Lanen eta Biltegiaren Zerbitzuetako ibilgailuak) ez dute eragin nabarmenik ingurumenean. 3 Inpaktu sozioekonomikoa Ondoren azaldutako taulan EAEn eta Araban jardueraren barruan 2015ean hornitzaileei egindako erosketak ageri dira. Hornitzaileak AOU Araba eskualdea Hornitzaileei egindako erosketak bertakoak (EAE) ,88 (Álava) ,05 (Resto CAPV) ,05 (Álava) ,41 (Resto CAPV) ,50 (Álava) ,62 (Resto CAPV) Erosketak , , ,51 Inbertsioak

35 Gobernu ona Valderejo parke naturala Argazkia: Narniac, Wikimedia Commons

36 Gobernu ona 1 Erakundearen gobernuegitura g G4-34 BG-1 irudia ikusi 2 Kudeaketa-eremua g G4-45/G Euskaliten kanpo-kontrastea Bi erakundeok Euskaliten kanpo-kontrastea izan dute 2015ean kudeaketa-sistema ebaluatzeko eta erakundearen hobekuntza-arloak eta indarguneak zehazteko. Azterketa hori informazio-iturri garrantzitsua izango da Araba ESIren kudeaketa hobetzeko eta 2016ko kudeaketa-plana egiteko. Kudeaketa-diagnostikoa edo kanpo-kontrastea Araba ESIko zuzendaritza-taldearen eta Ebaluazio Klubeko kideen arteko gogoeta da (azken horiek adituak dira kudeaketa-gaietan), zalantzak argitzeko eta gure kudeaketa-sistema hobetzen laguntzeko. Gure ingurunean gertatzen diren aldaketak direla eta, kudeaketa-sistema etengabe hobetu behar ditugu; era horretan egoeraren arabera egokitu dezagun gure estrategia nola ezarri, gure aliantzak eta baliabideak nola kudeatu, gure pertsonen gaitasunak nola garatu eta proiektuan nola nahasi, lortzen ari garen emaitzak nola neurtu egoeraren arabera doitzeko eko Kudeaketa Planak 2015ean eta ESIa osatu aurretik, AUOk zein Arabako Eskualdeak lan-lerroak zehaztu zituzten 2015eko Kudeaketa Planetan. Plan horiek sortzeko, bestalde, dokumentu korpo- BG-1 irudi - Araba ESI-ko organigrama Zuzendari kudeatzailea Jesús Larrañaga Garitano Sistema-zuzendariordetza Ireide Aldazabal Muniategui Zuzendaritza medikoa Alberto Manzano Ramírez Osatutako prozesu zuzendaritza Adolfo Delgado Fontaneda Erizaindegi zuzendaritza Lourdes Ramírez Samaniego Zuzendaritza ekonomikoa Fernando Encinar Martín Pertsonal-zuzendaritza Fco. Javier Pedrosa Rodero Zerbitzu kirurgikoko zuzendariordetza José Ángel López López Erizaindegi-zuzendariordetza Txagorritxu-egoitza Inmaculada Fernández Herrador Zerbitzu orokorreko zuzendariordetza Jesús Gil Idoate Pertsonalzuzendariordetza Pablo Larrauri Altonaga Zerbitzu medikozuzendariordetza José Medrano Laporte Erizaindegi-zuzendariordetza Santiago-egoitza Gorka Díaz Martínez Zuzendariordetza ekonomikoa Kanpoko Kontsultako Zuzendariordetza Eduardo Fernández Ibáñez Zerbitzu Zentraleko Zuzendariordetza Guillermo Alcalde Bezhold 34

37 ratiboak, programa-kontratua eta 2013ko kudeaketa-planak hartu zituzten oinarri eko AUOko KPren laburpena gg PG HUA lerro estrategikoa: Pertsonak: osasun-sistemaren ardatz nagusia 1. Atzerapenen kontrola 2. Pazientearen segurtasuna 3. Gaixotasunaren prebentzioa (Populazioaren ikuspegia) 2. lerro estrategikoa: Erantzun integratua erronka berrientzat: Kronikotasuna, zahartzaroa eta mendekotasuna 1. Laguntza-integrazioa. 2. Bertaratu gabeko laguntza-estrategiak bultzatzea. 3. Paziente pluripatologikoaren, kronikoaren eta adinekoaren maneiu eta jarraipen asistentzialerako diziplina anitzeko unitatearen proiektua. 4. Jarraipen asistentziala, ibilbide asistentzialak, bide klinikoak ahalbidetzen dituzten mekanismoak garatzea. 5. Pazientearen Historia Kliniko osoa garatzen laguntzea. 3. lerro estrategikoa: Sistemaren jasangarritasuna bermatzea 1. Arabako Unibertsitate Ospitalea bateratzeko lanean aurrera egitea. 2. AUOren antolamendu- eta kudeaketa-eredua diseinatu eta ezartzea. 3. Kudeatzeko tresnak hobetzea. 4. Laguntza-zerbitzu guzti-guztiekin kudeaketa klinikorako hitzarmenak egitea. 5. Kudeaketa Klinikoko Unitateak bultzatzea. 6. Gastuaren kontrola. 7. AUOko gida-planaren batzordeetan inplikatzea. 4. lerro estrategikoa: Profesionalak 1. Lidergo eta parte-hartze/inplikazioko eredua zehaztea eta ezartzea. 2. Batzorde eta komite teknikoetan inplikatzea. 3. AUOren kontseilu teknikoaren eta zuzendaritza-batzordearen eginkizuna indartzea. 4. Alde sozialarekin (langileen ordezkariak) komunikazioa sendotzea. 5. Plantilla egonkortzea. 6. Barneko eta kanpoko komunikaziorako tresnak indartzea. 7. AUOko pertsonen ezagutzaren kudeaketari heltzea. 8. Prestakuntza. 9. Euskararen normalizazioan aurrera egitea. 5. lerro estrategikoa: Berrikuntza, irakaskuntza eta ikerketa 1. AUOko Ikerketa Plan Estrategikoa osatzea: BioAraba. 2. AUOren berrikuntza-egitura definitu eta planifikatzea. 3. AUOko irakaskuntzarako batzordea sortzea eko Eskualdeko KPren laburpena 1. lerro estrategikoa: Pertsonak: osasun-sistemaren ardatz nagusia 1. Pertsonen eta herritarren osasuna babestea unibertsaltasunaren, elkartasunaren, ekitatearen eta kalitatearen printzipioen arabera, generoaren eta gizarte-egoera ahulenean daudenen ikuspegian eraginez. 2. Osasun-sistemaren kalitatea handitzea. Pazientearen segurtasunaren kultura sustatzea. 3. Pazienteen sistemarako irisgarritasuna bermatzea. 4. Osasunaren, bizimodu osasungarrien eta eritasunen prebentzioaren sustapena bultzatzea. 5. Osasun-prebentzioko eta baheketako programak bultzatzea herritarren artean. 2. lerro estrategikoa: Erantzun integratua erronka berrientzat: Kronikotasuna, zahartzaroa eta mendekotasuna. 1. Arreta integratua bultzatu eta hobetzea (ESIak). 2. Historia kliniko bakar eta elebidunaren ezarpenean eta finkapenean aurrera egitea. 3. Asistentzia maila eta esparru desberdinen 35