Διατήρηση των αλιευτικών πόρων

Transcript

1 Διτήρηση των λιευτικών πόρων Η διτήρηση των λιευτικών πόρων σίζετι στην νάγκη δισφάλισης της περιλλοντικά ιώσιμης εκμετάλλευσης των πόρων υτών κι της μκροπρόθεσμης ειφορίς του κλάδου. Γι την επίτευξη υτού του στόχου, η Ευρωπϊκή Ένωση έχει εγκρίνει νομοθεσί που διέπει την πρόσση στ ύδτ της Ένωσης, την κτνομή κι τη χρήση των πόρων, τ συνολικά επιτρεπόμεν λιεύμτ, τους περιορισμούς των λιευτικών προσπθειών κι άλλ τεχνικά μέτρ. Νομική άση Άρθρ 38 έως 43 της Συνθήκης γι τη λειτουργί της Ευρωπϊκής Ένωσης (ΣΛΕΕ). Στόχοι Κύριος στόχος είνι ν δισφλισθεί η μκροπρόθεσμη ειφορί του κλάδου μέσω της ιώσιμης εκμετάλλευσης των πόρων. Επιτεύγμτ Α. Βσικές ρχές σχετικά με την πρόσση σε ύδτ κι πόρους 1. Πρόσση στ ύδτ της ΕΕ Η ρχή της ισότιμης πρόσσης Ο γενικός κνόνς είνι ότι τ λιευτικά σκάφη της ΕΕ πολύουν ισότιμης πρόσσης στ ύδτ κι τους πόρους ολόκληρης της ΕΕ. Περιορισμοί στη ζώνη των 12 νυτικών μιλίων Πρόκειτι γι εξίρεση στην ρχή της ισότιμης πρόσσης σε ύδτ της ΕΕ που φορά ζώνη 12 νυτικών μιλίων μετρούμενων πό τις γρμμές άσεως. Στις ζώνες υτές τ κράτη μέλη μπορούν ν διτηρούν ποκλειστικά λιευτικά δικιώμτ. Η πρέκκλιση υτή σίζετι στην νάγκη δισφάλισης των πλέον ευάλωτων περιοχών μέσω του περιορισμού της λιευτικής προσπάθεις κι μέσω της προστσίς των πρδοσικών λιευτικών δρστηριοτήτων πό τις οποίες εξρτάτι η κοινωνική κι οικονομική νάπτυξη ορισμένων πράκτιων κοινοτήτων. Τ μέτρ γι τη θέσπιση των προϋποθέσεων πρόσσης σε ύδτ κι πόρους εγκρίνοντι άσει των διθέσιμων ιολογικών, κοινωνικοοικονομικών κι τεχνικών πληροφοριών. Ο περιορισμός υτός επεκτάθηκε μέχρι το τέλος του 2014 δυνάμει του κνονισμού (ΕΚ) ριθ. 1152/2012. γ Περιορισμοί πρόσσης πέρν της ζώνης των 12 νυτικών μιλίων Το 2005, η Επιτροπή εξέδωσε μι νκοίνωση (COM(2005)0422) γι την επνεξέτση ορισμένων περιορισμών πρόσσης στην κοινή λιευτική πολιτική (ΚΑΠ), νφορικά με τις περιοχές περιορισμού λιείς των νήσων Shetland (Shetland Box) κι της ευρωπϊκής χωμτίδς (Plaice Box). Η νκοίνωση ποτελεί πάντηση στην υποχρέωση ξιολόγησης Θεμτολογικά δελτί γι την Ευρωπϊκή Ένωση

2 της ιτιολόγησης γι την επιολή περιορισμών στην πρόσση σε ύδτ κι πόρους εκτός της ζώνης των 12 νυτικών μιλίων. Η περιοχή περιορισμού λιείς Shetland θεσπίσθηκε γι ν ελέγχετι η πρόσση σε είδη ιδιίτερης σημσίς γι την περιοχή κι τ οποί είνι ευίσθητ πό ιολογική άποψη, ενώ η περιοχή ευρωπϊκής χωμτίδς θεσπίσθηκε γι ν μειωθεί το ποσοστό των πορρίψεων πλτυψάρων κι ιδίως χωμτίδς, στη Βόρει Θάλσσ. Η νκοίνωση προέλεπε την διτήρηση των μέτρων περιορισμού πρόσσης στην περιοχή Shetland γι κόμη τρί έτη, ενώ στην περίπτωση της περιοχής της ευρωπϊκής χωμτίδς δεν όρισε ημερομηνί λόγω της ειότητς σχετικά με τη χρονική διάρκει κι την εμέλει των πιτούμενων μελετών. 2. Κτνομή των πόρων κι ιώσιμη εκμετάλλευση Η ρχή της σχετικής στθερότητς Οι λιευτικές δυντότητες κτνέμοντι μετξύ των κρτών μελών κτά τρόπο ώστε ν δισφλίζετι η σχετική στθερότητ των λιευτικών δρστηριοτήτων του κθενός γι κάθε πόθεμ. Η ρχή της σχετικής στθερότητς, η οποί σίζετι συγκεκριμέν στ ιστορικά επίπεδ λιευμάτων, πιτεί τη διτήρηση ενός στθερού ποσοστού επιτρεπόμενης λιευτικής προσπάθεις γι τ κύρι εμπορικά είδη γι κάθε κράτος μέλος. Η λιευτική προσπάθει πρέπει γενικά ν είνι στθερή μκροπρόθεσμ, λμνομένης υπόψη της σημσίς διτήρησης της λιείς, ιδίως σε περιοχές που εξρτώντι στον μέγιστο θμό πό την λιεί. Βιώσιμη εκμετάλλευση Η διτήρηση των πόρων μέσω της προσρμογής της λιευτικής ικνότητς στις λιευτικές δυντότητες ποτελεί μί πό τις προτεριότητες της κοινής λιευτικής πολιτικής. Γι την επίτευξη ιώσιμης εκμετάλλευσης, η διχείριση των ιχθυποθεμάτων πρέπει ν σίζετι στην ρχή της μέγιστης ιώσιμης πόδοσης (ΜΒΑ). Γι τον σκοπό υτόν, η ΚΑΠ σίζει τις ποφάσεις της στις έλτιστες διθέσιμες επιστημονικές συμουλές κι εφρμόζει την ρχή της προφύλξης, σύμφων με την οποί η έλλειψη επρκών επιστημονικών πληροφοριών δεν πρέπει ν χρησιμοποιείτι ως πρόσχημ γι την νολή ή την πράλειψη λήψης μέτρων γι τη διτήρηση των ειδών. Η ιώσιμη εκμετάλλευση σημίνει επίσης ότι στη διχείριση της λιείς πρέπει ν εφρμοσθεί προοδευτικά μι άσει οικοσυστήμτος προσέγγιση. Β. Διτήρηση των λιευτικών πόρων 1. Συνολικά επιτρεπόμεν λιεύμτ κι περιορισμοί των λιευτικών προσπθειών Περιορισμός των λιευμάτων Τ συνολικά επιτρεπόμεν λιεύμτ (TAC), που σίζοντι στις επιστημονικές γνωμοδοτήσεις του Διεθνούς Συμουλίου γι την Εξερεύνηση των Θλσσών (ΔΣΕΘ) κι της Επιστημονικής, Τεχνικής κι Οικονομικής Επιτροπής Αλιείς (ΕΤΟΕΑ), εξκολουθούν ν υπολογίζοντι σε ετήσι άση γι τ περισσότερ ποθέμτ ώστε ν νπροσρμόζοντι σύμφων με την εξέλιξη των ποθεμάτων. Ωστόσο, στο πλίσιο των ρυθμίσεων πολυετούς διχείρισης των πόρων, τ όρι των λιευμάτων θ δικρίνοντι πό μεγλύτερη στθερότητ κι θ δίνουν έτσι την δυντότητ στους λιείς ν μπορούν ν προγρμμτίζουν κλύτερ τις δρστηριότητές τους. Περιορισμός της λιευτικής προσπάθεις Τ μέτρ περιορισμού της λιευτικής προσπάθεις μπορούν ν εφρμοσθούν ως μέρος των σχεδίων γι την ποκτάστση των ποθεμάτων που ρίσκοντι σε κίνδυνο. Θ συνίστντι, γι πράδειγμ, στον περιορισμό του ριθμού των ημερών λιείς κάθε μήν. Ο ριθμός υτός μπορεί ν ποικίλλει νλόγως των λιευτικών εργλείων που χρησιμοποιούντι, της λιευτικής ζώνης (σύμφων με τις υποδιιρέσεις του ΔΣΕΘ), του είδους στόχου, της κτάστσης Θεμτολογικά δελτί γι την Ευρωπϊκή Ένωση

3 του ποθέμτος κι ενδεχομένως της ισχύος του κινητήρ του σκάφους. Προκειμένου ν δισφλισθεί μεγλύτερη ευελιξί, τ κράτη μέλη μπορούν ν μετφέρουν τις ημέρες υτές μετξύ των διφόρων σκφών του λιευτικού στόλου τους. γ Τεχνικά μέτρ Σε γενικές γρμμές, τ μέτρ υτά ποσκοπούν στην πρόληψη της λίευσης ιχθυδίων, μη εμπορικών ειδών κι άλλων ζώων της θάλσσς. Ορίζοντι σε σχέση με τ είδη στόχους κι τ συνφή είδη (στην περίπτωση μικτής λιείς), τη ζώνη δρστηριοποίησης κι το είδος των λιευτικών εργλείων που μπορούν ν χρησιμοποιηθούν. Οι πιο συνήθεις τύποι τεχνικών μέτρων φορούν: τον λιευτικό εξοπλισμό, τον κθορισμό ελάχιστου μεγέθους μτιού γι τ δίχτυ, τη δομή κι τον ριθμό των διχτυών επί του σκάφους τη σύνθεση κι το όριο των πρεμπιπτόντων λιευμάτων επί του σκάφους τη χρήση επιλεκτικών λιευτικών εργλείων γι τον περιορισμό των επιπτώσεων των λιευτικών δρστηριοτήτων στ θλάσσι οικοσυστήμτ κι σε είδη που δεν ποτελούν στόχο των λιευτικών δρστηριοτήτων την οριοθέτηση ζωνών κι περιόδων στις οποίες πγορεύοντι ή περιορίζοντι οι λιευτικές δρστηριότητες, ιδίως γι την προστσί των περιοχών ωοτοκίς κι νπργωγής τον κθορισμό ελάχιστου μεγέθους γι τ είδη που μπορούν ν πρμένουν επί του σκάφους κι/ή ν εκφορτώνοντι. Σε περίπτωση που πειλείτι σορά η διτήρηση έμιων υδρόιων πόρων ή του θλάσσιου οικοσυστήμτος λόγω λιευτικών δρστηριοτήτων κι πιτείτι άμεση δράση, η Επιτροπή κι τ κράτη μέλη (ή τ τελευτί με δική τους πρωτοουλί) μπορούν ν εγκρίνουν έκτκτ μέτρ γι την προστσί ιχθυποθεμάτων κι την ποκτάστση της ισορροπίς θλάσσιων οικοσυστημάτων που κινδυνεύουν. Ενλλκτικά, τ κράτη μέλη μπορούν ν εγκρίνουν μέτρ διτήρησης κι διχείρισης εφρμοστέ σε όλ τ λιευτικά σκάφη εντός της ζώνης τους των 12 μιλίων, υπό την προϋπόθεση ότι τ μέτρ υτά δεν εισάγουν δικρίσεις κι ότι έχουν προηγηθεί διουλεύσεις με την Επιτροπή, τ άλλ ενδιφερόμεν κράτη μέλη κι το ρμόδιο Περιφερεικό Γνωμοδοτικό Συμούλιο (ΠΓΣ). Επίσης, τ κράτη μέλη δεν μπορούν ν εφρμόσουν μέτρ πιο υστηρά πό τη νομοθεσί της ΕΕ πρά μόνον στ λιευτικά σκάφη τ οποί φέρουν τη σημί τους σε ύδτ υπό τη δική τους κυριρχί κι δικιοδοσί. Τέλος, ξίζει ν νφερθεί ότι σχέδι πειρμτικής λιείς φιλοδοξούν ν προωθήσουν τη διτήρηση κι τη μελέτη επιλεκτικών τεχνικών λιείς που πρόκειτι ν χρησιμοποιηθούν. 2. Μκροπρόθεσμη στρτηγική γι τη διχείριση των λιευτικών πόρων Τ πολυετή σχέδι διχείρισης ποθεμάτων επιδιώκουν τη διτήρηση του όγκου των ποθεμάτων εντός σφλών ιολογικών ορίων. Τ σχέδι υτά ορίζουν τ μέγιστ επίπεδ λιευμάτων κι σειρά τεχνικών μέτρων, λμάνοντς υπόψη τ χρκτηριστικά κάθε ποθέμτος κι είδους λιείς (είδος-στόχο, χρησιμοποιούμεν λιευτικά εργλεί, κτάστση του σχετικού ποθέμτος) κι τον οικονομικό ντίκτυπο των μέτρων στο συγκεκριμένο είδος λιείς. Πολυετή σχέδι ποκτάστσης ποθεμάτων θ εφρμοστούν γι ιχθυποθέμτ που ρίσκοντι σε κίνδυνο. Βσίζοντι σε επιστημονικές συμουλές κι προλέπουν όρι γι την λιευτική προσπάθει (όρι στον ριθμό των ημερών κτά τις οποίες τ σκάφη ρίσκοντι στ Θεμτολογικά δελτί γι την Ευρωπϊκή Ένωση

4 νοιχτά). Δισφλίζουν τη «διτήρηση σε ιώσιμ επίπεδ των επιπτώσεων των λιευτικών δρστηριοτήτων στ θλάσσι οικοσυστήμτ». 3. Διχείριση του στόλου Η διχείριση του στόλου ποτελεί ένν τρόπο προσρμογής της λιευτικής ικνότητς, προκειμένου ν επιτευχθεί μι στθερή κι μόνιμη ισορροπί μετξύ της λιευτικής ικνότητς κι των λιευτικών δυντοτήτων. Ορισμένοι τρόποι επίτευξης της ισορροπίς υτής είνι οι εξής: κθορισμός του ριθμού κι του τύπου των σκφών που είνι εξουσιοδοτημέν ν λιεύουν (π.χ. με την έκδοση λιευτικών δειών) δημιουργί μητρώου λιευτικού στόλου γι τον έλεγχο κι την πρκολούθηση της λιευτικής ικνότητς εφρμογή κθεστώτων εισόδου κι εξόδου πό τον λιευτικό στόλο κι μέτρ μείωσης της συνολικής λιευτικής ικνότητς εφρμογή μέτρων μείωσης της λιευτικής προσπάθεις κι κθιέρωση επιπέδων νφοράς υποχρέωση των κρτών μελών ν νφέρουν την ικνότητ του στόλου τους εφρμογή μέσων του Ευρωπϊκού Τμείου Αλιείς (ΕΤΑ) γι την προσρμογή της λιευτικής ικνότητς. Ο ρόλος του Ευρωπϊκού Κοινοουλίου Το Ευρωπϊκό Κοινοούλιο (ΕΚ) νέκθεν υποστήριζε το σεσμό των ρχών της προφύλξης κι της ιωσιμότητς στο ζήτημ των πόρων. Πρόσφτ, οι τροποποιήσεις που κτέθεσε η Επιτροπή Αλιείς του Κοινοουλίου γι τ σχέδι διχείρισης κι ποκτάστσης των ιχθυποθεμάτων ελήφθησν περισσότερο υπόψη πό ό,τι συνέινε πλιότερ. Πρδείγμτος χάριν, το 2004 δεν εγκρίθηκε κμί πό τις προτάσεις τροποποίησης που υπέλε το ΕΚ όσον φορά το σχέδιο γι τον γάδο. Ωστόσο, ορισμένες πό υτές ενσωμτώθηκν (τουλάχιστον εν μέρει) στο σχέδιο γι τον γάδο του Συνολικά, το 80% των τροποποιήσεων του ΕΚ στο σχέδιο υτό έγινν ποδεκτές είτε εξ ολοκλήρου είτε εν μέρει. Πρόμοι κτάστση επικράτησε κι στ σχέδι γι τον ερυθρό τόνο του 2007 κι του Η νθεώρηση του σχεδίου ποκτάστσης του γάδου του 2008 ήτν η διδικσί κτά την οποί έγινε ο μεγλύτερος ριθμός λλγών προ της έγκρισης. Ο μικρότερος ριθμός τροποποιήσεων έγινε στο σχέδιο γι τη ρέγγ Σκωτίς. Οι περισσότερες λλγές φορούσν τ μέτρ γι τον έλεγχο της προσπάθεις. Στ επτά πό τ δώδεκ σχέδι που έχουν εξετστεί πό το 2002 διεγράφησν μεγάλ τμήμτ των κεφλίων που φορούσν τον περιορισμό της προσπάθεις. Πρόκειτι γι τ εξής σχέδι: (1) γάδος 2004 (2) μερλούκιος του Βορρά (3) μπκλιάρος της Αυστρλίς κι κρίδ (4) γλώσσ του Βισκϊκού Κόλπου (5) γλώσσ της Δυτικής Μάγχης (6) χωμτίδ κι γλώσσ της Βόρεις Θάλσσς κι (7) γάδος της Βλτικής. Αρχικά, τ εν λόγω σχέδι περιείχν έν κεφάλιο με μι σειρά πό διτάξεις (οκτώ άρθρ) που ποσκοπούσν στη χρήση των κιλοτημερών (kw-ημέρες) γι τη ρύθμιση της λιευτικής προσπάθεις, κθώς κι στη δημιουργί μις άσης δεδομένων κι ενός κτλόγου σκφών που θ τροφοδοτούσε την εν λόγω άση. Το εν λόγω κεφάλιο φιρέθηκε εξ ολοκλήρου, ρχικά πό το σχέδιο του γάδου του 2004 κι στη συνέχει πό κάθε άλλο σχέδιο που περιείχε τέτοιο κεφάλιο, κθώς θεωρήθηκε ότι θ εισήγε δικρίσεις πένντι στ κράτη μέλη που διέθετν μεγάλους στόλους λιείς γάδου, σε σχέση με τ κράτη εκείν γι τ οποί ο γάδος δεν ήτν πρά πρεμπίπτον λίευμ. Στη θέση του κεφλίου που Θεμτολογικά δελτί γι την Ευρωπϊκή Ένωση

5 πλείφθηκε, θεσπίστηκε σε κάθε σχέδιο μι σειρά πό διτάξεις με σκοπό τον περιορισμό της προσπάθεις, γεγονός που οδήγησε σε μι μετλητή κι περίπλοκη προσέγγιση του περιορισμού της προσπάθεις. Το σύστημ που θεσπίστηκε γι το σχέδιο του γάδου του 2004 (ημέρες στη θάλσσ νά εργλείο) δεν κτάφερε ρχικά ν μειώσει την λιευτική προσπάθει κι ντικτστάθηκε, στον κνονισμό του 2008, με έν κθεστώς περιορισμού του συνόλου των κιλοτημερών νά στόλο, το οποίο έδινε ιδιίτερη σημσί στον ντίκτυπο του κάθε στόλου στη θνησιμότητ του γάδου. Στις 6 Ιουλίου 2016, το Ευρωπϊκό Κοινοούλιο κι το Συμούλιο ενέκρινν τον κνονισμό (ΕΕ) 2016/1139 γι τη θέσπιση πολυετούς σχεδίου γι τ ποθέμτ γάδου, ρέγγς κι ππλίνς της Βλτικής θάλσσς. Τούτη η νέ περιφερεική προσέγγιση λμάνει υπόψη της τις ισχυρές ιολογικές λληλεπιδράσεις που υφίστντι. Αυτό που κάνει είνι ν θεσπίζει σχέδιο διχείρισης της λιείς πολλών ειδών, συνεκτιμώντς τη δυνμική στην περιοχή μετξύ των ποθεμάτων γάδου, ρέγγς κι ππλίνς λλά κι τ είδη των πρεμπιπτόντων λιευμάτων γι τ εν λόγω ποθέμτ, κι συγκεκριμέν τ ποθέμτ ευρωπϊκής χωμτίδς, κλκνιού, (Platichtys flesus), κλκνιού (Psetta maxima) κι πησσιού. Σημντικός ριθμός τροποποιήσεων εισήχθη επίσης στο σχέδιο γι το μπκλιάρο της Αυστρλίς κι την κρίδ, περιλμνομένων λλγών σε σχέση με τις ρυθμίσεις περιορισμού της προσπάθεις κι τις ρυθμίσεις επιθεώρησης, πρκολούθησης κι ελέγχου, το μεγλύτερο μέρος των οποίων προτάθηκε πό το ΕΚ. Μετά τ σχόλι του ΕΚ κι του Συμουλίου, εισήχθησν σημντικές τροποποιήσεις οι οποίες ενίσχυσν το σχέδιο γι τον τόνο, ενώ προστέθηκε κι η υποχρέωση εκπόνησης λιευτικών σχεδίων πό τ κράτη μέλη. Μί πό τις σικότερες διφορές μετξύ της πρότσης γι το ευρωπϊκό χέλι κι του κνονισμού που θεσπίστηκε ήτν η κτάργηση των εποχικών πγορεύσεων στην λιεί. Μεγλύτερη έμφση δόθηκε στ σχέδι διχείρισης του χελιού, που θ μπορούσν ν συμπεριλάουν τις πγορεύσεις ως έν πό τ πιθνά εργλεί διχείρισης. Η Επιτροπή Αλιείς του ΕΚ ντιτάχθηκε στις εποχικές πγορεύσεις κι πρότεινε τη μείωση της λιευτικής προσπάθεις κτά το ήμισυ τ μέτρ μείωσης της προσπάθεις ωστόσο θ εφρμοσθούν μόνο σε περιπτώσεις μη έγκρισης σχεδίου διχείρισης γι το χέλι. Σε σχέση με την λιεί ειδών θέων υδάτων, το ΕΚ δεσμεύετι ν ελτιώσει την ιώσιμη χρήση των ποθεμάτων λλά κι την προστσί των οικοσυστημάτων των θέων υδάτων. Στις 30 Ιουνίου 2016, το ΕΚ κι το Συμούλιο συμφώνησν ως προς την νάγκη επνεξέτσης των κνόνων που ισχύουν κι που είχν θεσπιστεί το 2002 πό τον κνονισμό (ΕΚ) 2347/2002 του Συμουλίου. Στόχος είνι η θεσμοθέτηση νθεωρημένου κθεστώτος λιείς ειδών θέων υδάτων στην ΕΕ κι στ εξωτερικά ύδτ του Κεντρικού κι Αντολικού Ατλντικού. Carmen-Paz Martí 09/2016 Θεμτολογικά δελτί γι την Ευρωπϊκή Ένωση