The Effects of Different Concentrations of Ovarian Tissue Extract on Preantral Mouse Follicle Development after Three-dimensional Culture

Transcript

1 Original Article The Effects of Different Concentrations of Ovarian Tissue Extract on Preantral Mouse Follicle Development after Three-dimensional Culture Hamed Shoorei 1, Mojdeh Salehnia 2*, Shabnam Abdi 3 1- M.Sc, Department of Anatomy, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran 2- Professor, Department of Anatomy, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran 3- Assistant Professor, Department of Anatomy, Faculty of Medicine, Islamic Azad University of Medical Sciences, Tehran, Iran *Corresponding Address: Postal Code: , Department of Anatomy, Faculty of Medical Sciences, Tarbiat Modares University, Tehran, Iran salehnim@modares.ac.ir Received: 9/Jan/217, Accepted: 15/Apr/217 Abstract Objective: The aim of this study was to evaluate the effect of different concentrations of ovarian tissue extract on isolated preantral follicle growth, maturation, and hormone production of neonatal mouse ovaries after three-dimensional culture. Methods: We obtained the tissue extract from adult mouse ovaries and determined their protein concentrations by the Bradford method. The experimental group comprised mechanically isolated preantral follicles after encapsulation with alginate hydrogel in α- MEM supplemented with different concentrations of ovarian tissue extract and in 1% fetal bovine serum as the control group. Both groups were cultured for 12 days. At the end of the culture period, we assessed the mean diameters, survival and maturation rates, production of 17-β estradiol, and progesterone hormones. Results: The follicles cultured in different concentrations of ovarian tissue extract underwent degeneration, with the exception of the group that contained tissue extract (onehalf the protein level of FBS) which had a 71.78% survival compared to the control (75%). The average follicle diameter, rate of MII oocytes, production of 17-β estradiol, and progesterone hormones were significantly higher in the group supplemented with ovarian tissue extract (one-half the protein level of FBS) compared to the control group (P<.5). Conclusion: Ovarian tissue extract, as a proliferation and maturation factor, leads to growth, maturation, and better function of preantral follicles. This extract can be used to improve the in vitro follicular culture in a dose-dependent manner. Keywords: Ovarian tissue extract, Culture of follicles, Sodium alginate Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), No.4, Pages: Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), No. 4 14

2 ت و مقاله اصیل آثار غلظته یا مختلف عصاره بافت تخمدان بر تکویه فولیکوله یا پره آوترال موش پس از کشت سه بعدی 3 *2 1 حامد شوریی مژده صالح نیا شبنم عبدی 1- کبرشنبسی ارشد گزوه علوم تشزيح دانشكده علوم پششكی دانشگبه تزبيت مدرس تهزان ايزان 2- استبد گزوه علوم تشزيح دانشكده علوم پششكی دانشگبه تزبيت مدرس تهزان ايزان 3- استبديبر گزوه علوم تشزيح دانشكده پششكی دانشگبه آساداسالمی واحد علوم پششكی تهزان تهزان ايزان *آدرس نويسنده مسئول: ايزان تهزان کدپستی: دانشگبه تزبيت مدرس دانشكده علوم پششكی گزوه علوم تشزيح salehnim@modares.ac.ir چكيذ دريبفت مقبله: 15/11/11 پذيزش مقبله: 16/11/26 ذف: ذه اس ا ي هغبلق ثزرع آثبر ملؾت ب هختلو فقبر ثبىت تخوذاى ثز رؽذ ثلو ك ى ل وو ل وچ و ي ت ل وذ ره ى ب اعتز ئ ذ پظ اس کؾت ع ثقذ ث د. ه اد ر ش ب: اثتذا فقبر ثبىت تخوذاى ب ه ػ ثبلل ت ؽذ عپظ ه شاى پز تئ ي آى ب هحبعج ؽذ. ى ل وو وب پوز آ تزا ش اس تخوذاى ب MEM م ؽذ ثب ملؾت ب ه ػ ب بثبلل خذا ؽذ ذ پظ اس کپغ ل ؽوذى ثوب وذر ص 4 ثزاثز 2 ثزاثز هغب 1/2 ) و د م( 1/4 ) و آلض ه وبرم( 1/8 ) و در هحو ظ کؾوت پب و -α ؾوتن( پوز تئ ي ه خ د عزم گب اس فقبر تخوذاى در ه ب غ ثب گز ؽب ذ ک هح ظ پب حب 1 درفذ عزم خ ي گب ث د ث هوذ ر س کؾت ؽذ ذ. ع د ر کؾت ثزرع ثتب اعتزاد پز صعتز ى ارس بث ؽذ. تبیج: ى ل و ب کؾت ؽذ در توبم ملؾت ب ثبىت تخوذاى هقبد ؽذ ثب 1/2 پز تئ ي ک تز ک 75 ه ب گ ي غز ه شاى ث ب ه شاى رؽذ ثل ك ى ل و ب وچ ي 12 ش ت ل ذ رهو ى 17- هختلو فقبر تخوذاى رؽذ خ ث ذاؽت ى ظ در گز حب فقوبر ه خ د در پز تئ ي عزم گب زخ س ذى هب وذى 71/78 درفوذ در ه ب غو ثوب گوز درفذ ث د داؽت. در ا ي گز ش ه وب گ ي غوز ى ل وو وب ه وشاى تخوو وب ثوبلل )MII( ه وشاى تزؽو ره ى ب 17 -ثتب اعتزاد پز صعتز ى اىشا ؼ بثل ت خ را غجت ث گز ک تز داؽت )/5 P(. تيج گيزی: ث بثزا ي در هدو ؿ اس هغبلق حبضز ه ي ه ت اى ت د گزىت ک فقوبر ثبىوت تخووذاى ثو ف و اى و فبهول توث ز ثل م ثبفث اىشا ؼ رؽذ تو ي ى ل و تأث ز ب پز آ تزا تب هزحل ثلو ك هو ؽو د هو ت ا وذ ثوز فولووزد آى وب داؽت ثبؽذ ثزا ث ج د ؽزا ظ کؾت آسهب ؾوگب ى ل وو وب اعوتيبد ؽو د ا وي اهوز کوبه و اثغوت ثو ه وذار فقبر ث کبر گزىت ؽذ اعت. کليذ اصگبى: فقبر ثبىت تخوذاى کؾت آسهب ؾگب ى ل و عذ ن آلض ت پژوهشهایآسیبشناسیزیستی دوره 91 شماره 4 زمستان 9315 صفحات: پژوهشهای آسیبشناسیزیستی دوره 91 شماره 4 زمستان 9315

3 هقذه و کؾوت هح ظ در تخوذاى ب ى ل و ثل ك رؽذ هوب غن ثز هؤثز ف اهل ؽ و ب ه اد تأث ز ارس بث ثزا ر ػ ص ت وو عبختبر ک ي ت )Folliculogenesis( ى ل و ص ش ظ ت ل وذ کوو تو ل ص در ثبر ر ذر اىشا ؼ تخو.<4-1= دارد )Assisted Reproductive Technology( هثل ر خوت تن وزا ثو تخووذاى در وب ى ل و تو ي رؽذ )Granulosa cells( گزا ل سا ب عل فولوزد ؽ بخت تخوو ثوب آى وب پ چ وذ ارتجبط )Theca cells( توب تخوو گزا لو سا وب عول ا ي ثز ف اعت. اثغت پبراکز ي )Autocrine( ات کز ي رؽذ ف اهل اس ع ق ع و کو ه ک ذ ت ل ذ را )Endocrine( ا ذ کز ي )Paracrine( ثل ك ه خت د ذ زار تأث ز تحت را ى ل و رؽذ ه ت ا ذ اهووز س =8-5>. ؽوو ذ تخووو عووو ع ت پ غووت ا کو اعت ؽذ هقزى هتقذد آسهب ؾگب کؾت ع غتن ب را تخو ثل ك تخوذا ب ى ل و تو ي رؽذ ؽزا ظ ع غتن وب اس و ثقذ ع کؾت ع غتن =9>. ه ک ذ ىزا ن کو اعوت تخووذا وب ى ل و آسهب ؾگب کؾت خذ ذ ى ل وو ل وب عول تخو ث ي ارتجبط کز عبختبر در دخ ول هختلو ف اهل ا اؿ ثزرع اخبس ه ؽ د حيؼ هوبتز وظ هب وذ هحل م ز ف اهل وچ ي ى ل و رؽذ داد ؾوبى هتقوذد هغبلقوب ه ک ذ. ىزا ن را عل ل خبرج ت آلض عذ ن هب ذ ب ذر ص در ى ل و کؾت ک اعت ؽو د ى ل و رؽذ ه خت ه ت ا ذ )Alginate sodium( عو 11>. =1 هو ک وذ ت ل وذ را ل بح بثل ت ثب ب تخو تزک جب اثز ه ت اى ثقذ ع هح ظ در ى ل و کؾت ا دبم ا ي اس کزد. ثزرع ى ل و تو ي رؽذ ر ذ ثز را هختلو ى ل و کؾت ؽزا ظ ث ج د خق ؿ در س بد تح ب ر ثوب ى ل وو توو ي رؽذ اىشا ؼ ث ه ؾ ر کؾت هح ظ در اعت گزىت ف ر ث ب تو ي در هؤثز ف اهل کزدى اضبى.<13 12= را ى ل وو ص ش ظ هوب غون ت ؾ نک وذ ا و ت پز ف اهل تخمذانوتکویهفولیکولی عصاره آ تو اکغو ذا ثلو م رؽذ ف اهل دعت ع ث ه ت اى Activin Kit ligand هب وذ رؽذ ف اهل کزد. ت غ نث ذ Epidermal ( EGF Growth differentiation Factor 9-B )Fibroblast( عوت ى جز ث رؽوذ فبهل ب )growth factor )Proliferation( توث وز هب وذ تخوذاى فولوزد ب ت ؾ ن در عل =14- دار ذ ؼ توب ش ره ىعبس گزا ل سا ب گ وبد تز پ ي وب ثو هو تو اى ثلو م ف اهول خول اس 17>. ذ اعتز )Gonadotropins( تزک جب ب ه خو د ؽ و ب در ره ى ب ا ي ثبال ملؾت کزد. اؽبر ى ل و ل هب در تخوو ثلو ك وزخ اىشا ؼ ثبفث ى ل و ل هب اىوشا ؼ وؼ گ بد تز پ ي ب وچ ي 19>. =18 ه ؽ د ل بح ؽب ظ عل اس هبد ه ذ ي تزؽ در ه و بل ر و اع ذ هثل دار ذ تخو ثل ك ثزف ذ را گزا ل سا ب ر کو )Hyaluronic acid( ف ر هغبلقب در =2>. اعت گذار اثز گزىتو ى ل وو ل هوب در ه خ د اعتز صى ک اعت ؽذ داد ؾبى ى ل وو ل ث توز رؽوذ ثبفوث اعوت آتزس ضذ آثبر دارا اخوشا اس س وبد ه وبد ز حوب ى ل و ل هب =21>. ه ؽ د EGF ج ول اس رؽذ ف اهل هب ذ تزؽحبت ث وزا عزه ره ى ب )Vascular growth factors( فز رؽذ فبهل ثو عو ل ک اعت )anti Mullerian hormone( آ ت ه لز ي عل ى ل و هح ظ ر ش اس خبف ب =22>. ه ؽ د عبخت ر ذ ثز ى ل و ل هب اثز ش آسهب ؼ ب اس ثزخ در وچ ي در 23>. =19 اعوت ؽوذ ثزرعو ى ل وو ل توو ي رؽذ ثوز ؽوذ هغوزح ف اهل اس و اثز ؽذ ا دبم هغبلقب ث ؾتز ث ت خ ثب اعت ؽذ ارس بث ى ل و ل تو ي رؽذ ر ذ ا وو ثو ت خو ثوب رؽوذ هت ؿ ف اهل ث ى ل و بس ک ه رعذ ث ؾز اعت ى ل و ل تو ي افل هحل تخوذاى فوبهل ه وذ ع غوتن و ثو ف و اى تخووذاى ثبىوت فقبر ر ذ ثز ک ثبؽذ هختلي ث ؽ و ب تزک جب حب ه ت ا ذ ى ل و ثل ك رؽذ تح ب اس ثزخ در گزه ثبؽذ. داؽت توأث ز کؾوت هحو ظ در تخووذا ب ثز ى ل و ل هب اثز توبک ى اهوب اعت ؽذ ثزرع ى ل و ل تو ي رؽذ ر ذ 43 Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), N. 4

4 حامذشورییوهمکاران ثزرعو ى ل و ل تو ي رؽذ ثز تخوذاى ثبىت فقبر آثبر اعت. ؾذ ملؾوت وب آثوبر تح و ا وي در ه ؾ ر ا ي ث ث بثزا ي توو ي رؽوذ ر وذ ثوز ثبلل تخوذاى ثبىت فقبر هختلو رهو ى وب ارس وبث ثوب آى وب فولووزد وش ى ل وو ل ؽذ. پزداخت اعتز ذ ر ش ب ه اد تخوذاى ب ت ي 12 عي ثب بثبلل ع ر ه ػ ب عز اس 2 تح ا ي در NMRI ضاد هبد يت 8 تب 7 ثبلل ه ػ عز 15 ر س 14 تب ؽوذ. اعوتيبد )National Medical Research Institute( تخووذاى ثبىوت کوزدى خوبرج ثوزا را بثوبلل ه ػ وب ى ل وو خذاعوبس ثقوذ عو کؾوت ثوزا آى وب وب گزىت ؾز در تخوذا ثبىت فقبر ت ثزا ثبلل ه ػ ب آسهب ؾگب ح ا ب ثب کبر اخ اف عج ه ػ ب ؽذ ذ. ه رخ 9284 /د 52 به ؽوبر ث هذرط تزث ت دا ؾگب هق ة ؽذ ذ. خبؿ غ گزد ه ز ب خبثدب ر ػ ث 96/12/26 ثذى اس آى ب تخوذاى ب ه ػ ؽون در ؽوبه ا دبد اس پظ غزا ث اعتز ل ؽزا ظ در خبرج هحو ظ ه وز ل تز 3 ) -Minimal Essential Medium( -MEM کؾووووت Fetal ( گوب خ و ي عزم درفذ 5 حب آهز وب( Gibco( ؽووذ ذ. ه ت وول آهز وووب( Gibco( )Bovine Serum: FBS عو سى کوو ثو تخووذاى اعزاه اضبى ثبىت ب هزث هح ظ در ؽغتؾ اس پظ تخوذاى ب ؽذ خذا ا غ ل ي عز گ ؽذ ذ. ثزرع تح هزاحل در ؽذ ذ گ ذار ا و ثبت ر در تخوذاى ببفت عصبر ت ي اس تووزار( عو در تخووذاى )3 ؽوذ خوذا تخووذاى وب ث هذ ثبلل ه ػ ب گلج تب ؽذ ذ داد پتبع ن کلزا وذ آه و م هحل داخل د 1 اس پوظ ؽو ذ. ل ش آى ب زهش ب )Phosphate Buffer Saline( PBS ثووبىز ثووب ؽغتؾوو Tris-HCL ثوبىز ه ل ل تز 2 کزدى اضبى ثب هشث ر تخوذاى ب پز تئوبس ه برک وذ هحلو ه وز ل توز 5 اىش دى وچ ي د ر 12 د ر ثب ؾز ه رد هحل ا ت ب در ؽذ ذ. دعت ث هذ د در ثبال هحل عپظ ؽذ. عب تز ي ص د 15 عپظ ؽذ گزىت ؾز در ثبىت فقبر ث ف اى ؽذ ثزداؽت =>. ؽذ هحبعج ثبىت فقبر پز تئ ي ه شاى ببفتی عصبر و بی پز تئيي ا ذاس گيزی ؽذ ت )Supernatant( ر هحل اس ه وز ل تز 5 آى پوز تئ ي ه وذار ا ذاس گ ز ثزا تخوذاى ثبىت فقبر اس ث و ر ر ػ ثو پوز تئ ي ه وذار گزىوت وزار اعتيبد ه رد FBS در ه خو د پوز تئ ي ه شاى =25>. ؽذ هحبعج )Biuret( فقوبر هختلوو ملؾت وب ا تخبة ثزا ؽبخق ث ف اى فقوبر در پوز تئ ي ه وشاى ثو ت خو ثب ؽذ. اعتيبد تخوذاى ) 1/2 هغب ثزاثز 2 ثزاثز 4 هختلو ملؾت ب تخوذاى ه خ د پز تئ ي ؾتن( ( 1/8 ه برم( ( 1/4 د م( ؽذ. ت FBS در ف ليك ل ب کزدى کپس ل جذاسبسی ى ل و آ تزا پز ب تب 15 غز ثب )Preantral follicle( خوذا هووب و ر ػ ثو بثبلل تخوذاى ب اس ه وز هتز 17 در ثقوذ عو کؾوت ثزا توزار(. در 5 ى ل و )25 ؽذ ذ ثوب درفذ /5 ملؾت ثب آهز وب( Sigma( آلض وت عذ ن اثتذا سموب گوزم /5 ثوب ؽذى هخل ط اس پظ ؽوذ تزک ت PBS ه لو پو ر ى لتوز ثوب عذ ن پ در اس گزم ز اسا ثو ؽذ ىقب ى ل و ى لتزؽذ. ه وز هتوز /22 7 غز ث خذاگب ث ع ر ب اس اعوووتيبد ثوووب ؽوذ ذ ه ت ول آلض ت عذ ن ه وز ل تز ه ل هو 14 اس تزک ج ک کلغ ن حوبم ث ه وز پ پت عووز پ وذ ب ا دوبد ثوزا ثوو د NaCl ه ل هو 5 CaCl 2 د و 2 اس پوظ ؽوذ ذ ه ت ول ذر ص تؾو ل کلغ ن 44 آسیبشناسیزیستی دوره 91 شماره 4 رمستان 9315 پژوهشهای 22

5 - - - کؾت هح ظ در آ ر خو آلض وت وذر ص غز وب غز ب در ى ث ؽذ کپغ ل ى ل و ز عپظ ؽذ. ؽغتؾ تخمذانوتکویهفولیکولی عصاره 3 پل ت ب در ر مي س ز در کؾت هح ظ اس ه وز ل تز 3 ؽذ ذ. ه ت ل کؾت ثزا عب ت هتز در ن ترزال پرز ف ليك ل بی بعذی س کشت تخوذاى عصبر هختلف غلظت بی ى ل و -MEM پب و کؾوت درهحو ظ ؽوذ خذا ب )Insulin-Teransferrin-Selenium( ITS 1 درفووذ حووب پ و عو ل ي الولل /ه ل ل تز ث ي احذ 1 آهز وب( Gibco( ه لوو احووذ 1 اعتزپت هب غوو ي ه وز گزم/ه لوو ل تووز 1 Recombinant follicle stimulating ( rfsh ث يالولل /ه ل ل تز ملؾوت وب ثوب ؽوذ م ع ئ ظ( Serono( )hormone گوز وچ و ي ؽذ ذ کؾت تخوذاى ثبىت فقبر هختلو ث ف اى FBS درفذ 1 ثب ؽذ توو ل تخوذاى فقبر ىب ذ ث هوذ ب ى ل و ؽذ. گزىت در ؾز ) )ک تز ؽب ذ گز 12 5 CO 2 عوب ت گوزاد درخو 37 دهب در ا و ثبت ر در ر س ؽذ ذ. کؾت درفذ ثوب کؾوت هح ظ قو ه بى در ر س ر س در ؽوذ خوو هحو ظ وب ؽذ تق ض خذ ذ هح ظ ثز د در ىز شر در د اسد ن ؽذ. گ ذار ره ى ا ذاس گ ز توب عوب ت گوزاد درخو 2- ث د: س ز ه ارد ؽبهل هغبلق ه رد گز ب ى ل و فذد(. )62 FBS درفذ 1 حب ى ل و پب و هحو ظ در ؽوذ کؾوت آ تزا پز ب م پب هح ظ در ؽذ کؾت آ تزا پز ب ثزاثوز 4 ملؾوت ثوب ؽوذ هقوبد تخوذاى ثبىت فقبر ثب ؽذ فذد(. )2 درFBS ه خ د پز تئ ي ى ل و آ تزا پز ب م پب هح ظ در ؽذ کؾت ثزاثوز 2 ملؾوت ثوب ؽوذ هقوبد تخوذاى ثبىت فقبر ثب ؽذ فذد(. ) FBS در ه خ د پز تئ ي ى ل و م پب هح ظ در ؽذ کؾت آ تزا پز ب پز تئ ي ثزاثز ملؾت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر ثب ؽذ فذد(. ) FBS در ه خ د ى ل و آ تزا پز ب م پب هح ظ در ؽذ کؾت ) و 1/2 ملؾوت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر ثب ؽذ فذد(. )68 FBS در ه خ د پز تئ ي د م( ى ل و م پب هح ظ در ؽذ کؾت آ تزا پز ب ) و 1/4 ملؾوت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر ثب ؽذ فذد(. )32 FBS در ه خ د پز تئ ي ه برم( ى ل و م پب هح ظ در ؽذ کؾت آ تزا پز ب ) و 1/8 ملؾوت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر ثب ؽذ فذد(. )2 FBS در ه خ د پز تئ ي ؾتن( ى ل و رؽذ ث ب زخ ثزرع ثخؼ ا ي تب ح خوآ ر اس پظ هغبلقوب ثزا ملؾت ث تز ي کؾت د ر ع در ب ) 1/2 ملؾت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر ه شاى ثقذ ؽذ. ا تخبة FBS عزم در ه خ د پز تئ ي د م( گذاری تخوک القبی تخوو ال وب ثزا 12 کؾت ر س ا ت ب ر س در گوذار ثو ي احوذ 1/5 حوب پب و هحو ظ ثوب غز ب کؾت هح ظ )Human chorionic gonadotropin( hcg الولل /ه ل ل تز تخو ثقذ عبفت 18 تب عپظ ؽذ. تق ض هتبىوبس ثبلل ب هزحلو ا ي پب بى در ؽذ ذ. ؽوبرػ خوآ ر )MII( د تخو تو ي درفذ تقذاد ؽذ. ثجت ثزرع ف ليك ل ب رشذ قطز ا ذاس گيزی ى ل و غز ا ذاس گ ز ثزا کو گوز د در ى وظ ب کؾت گز ق داؽت ذ را تو ي هب ذى س ذ ه شاى ث ؾتز ي ) و 1/2 ملؾت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر در ؽذ گز ز )در ک تز گز FBS عزم در ه خ د پز تئ ي د م( ؽوز ؿ ر س در گزىوت( زار ارس بث ه رد ى ل و 2 تقذاد ثب هقو ط ه وز عو ح اس اعتيبد ثب د اسد ن ؽؾن کؾت وزماىوشار ت عظ آى اس پظ ؽذ. ت فوظ 1 ثشرگ وب حغوت ثوز ب ى ل و ن ثز فو د غز د ه ب گ ي Image.J 45 Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), N. 4

6 حامذشورییوهمکاران ى ل و ث ب ه شاى ؽذ. هحبعج ه وز هتز ه وز عوو ح س ز ب آ توز م حيوز تؾوو ل ؽوذ. ثزرعو گوز وب در هقوو ط ؽذ. ثجت هؾب ذ ثقذ ث ؽؼ ر س اس )Antrum( ره ی ارسیببی تزؽو ه شاى ب ى ل و رؽذ فولوزد ارس بث ث ه ؾ ر اعتزاد ثتب 17 ره ى ب پز صعتز ى )beta Estradiol( خوآ ر کؾت هح ظ در د اسد ن ر س در )Progesterone( ؽذ ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب گز ک تز گز ؽذ. ارس بث FBS در ه خ د پز تئ ي د م( ) 1/2 ملؾت ثب ثو د. تووزار عو در پ ح حذا ل گز ز در و ب تقذاد Enzyme ( EIA ر ػ اس اعوتيبد ثوب اعتزاد ثتب 17 ملؾت 6/5 )حغبعو ت; آهز وب( Monobind( )Immuno Assay ثوب پز صعوتز ى رهو ى عغ وچ ي پ و گزم/ه ل ل تز( /1 )حغبع ت; آهز وب( DiaPlus( ELISA ر ػ اس اعتيبد آسهو ى ک توز گز ب اس ز ثزا ب گزم/ه ل ل تز( ؽذ. ثزرع نهبری تحليل ± ه ب گ ي ث ف ر هختلو آسهب ؼ ب اس حبفل تب ح اس اعوتيبد ثوب داد وب ؽوذ. ث بى )Mean±SD( هق بر ا حزاه one way ( ار ب ظ آ بل ش آسه ى 22 غخ spss زماىشار ؽوذ. تحل ول تدش )Analysis Of Variance: ANOVA ؽذ. گزىت ؾز در /5<P هق دار عغ تبیج در ف ليكر ل رب تك یي هيكز سك پی بزرسی بزرسی ه رد گز بی ث ع ل ک ؽذ کؾت ب ى ل و ؽ بع ر خت تب ح هؾوب ذ )Inverted microscope( هقوو ط ه وز عوو ح )ؽز ؿ کؾت فيز ر س در ک داد ؾبى 1( )ؽول ث د ذ ؽذ داؽوتي دار وذ. عج قو و کوبه ووب ب ى ل و توبم کؾت( مؾوب وذعوت گزا ل سا عل هزکش گزد تخو ث د. عج ق ى ل و ضگ ب اس عبلن پب ع م رد و )14-8( ؽؾن ر س ث هزث ط د م رد و اعت کؾت )7-1( د م ر س ث هزث ط ا رد و هغبلق. هختلو گز ب در ؽذ کؾت ب 1 تقب زى ل و شكل تخوذاى ثبىت فقبر حب گز د م عت ى 15( 8 )1 FBS درفذ حب 1 پب هح ظ ب ک تز گز ث هزث ط ا عت ى اعت. کؾت )21-15( د اسد ن ر س ث هزث ط 17( 1 )3 FBS در ه خ د پز تئ ي ثزاثز 2 ملؾت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب ع م عت ى 16( 9 )2 درFBS ه خ د پز تئ ي ثزاثز 4 ملؾت ثب ؽذ هقبد هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب گز پ دن عت ى 18( 11 )4 FBS در ه خ د پز تئ ي هغب ملؾت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب پب هح ظ ه برم عت ى ) 1/2 ملؾت ثب ؽذ درFBS ه خ د پز تئ ي د م( ه برم( ) 1/4 ملؾت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب ؽؾن عت ى 19( 12 )5 21(. 14 )7 FBS در ه خ د پز تئ ي ؾتن( ) 1/8 ملؾت ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب آخز عت ى 2( 13 آسیبشناسیزیستی دوره 91 شماره 4 رمستان 9315 پژوهشهای )6 درFBS ه خ د پز تئ ي 46

7 در ؽوذ کؾوت وب ى ل وو ثقذ ث کؾت د م ر س اس FBS در ه خ د پز تئ ي هغب ثزاثز 2 ثزاثز 4 ملؾت ب تخز وت وب وب گز کو داد وذ ؾبى را ؽذى ع ب ت ز ر ذ هؾب ذا ا ي ث د ى ل و ل ى ل و اس چ ک داد ؾبى ؽؾن ر س در تخمذانوتکویهفولیکولی عصاره ث در ک اعت حبل در ا ي ج د ذ. س ذ ب ) و 1/4 ملؾوت در ؽوذ کؾت ب ى ل و ق گز ب ( 1/8 ه برم( وو ف FBS در ه خ د پز تئ ي ؾتن( ى ل و ک اعت حبل در ا ي داد ذ ؾبى را تخز ت اس ب ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب درهح ظ ؽذ کؾت ؽوب ذ گوز وش FBS در ه خ د پز تئ ي د م( ) 1/2 داؽت ذ. ت خ بثل رؽذ ى ل و املت کؾت د اسد ن ر س در در ؽذ کؾت ب ) و 1/2 ثوب ؽوذ هقوبد ثبىت فقبر ملؾت حض ر د م( خو د ثلو ك رؽذ ر ذ حذاکثز ث FBS در ه خ د پز تئ ي تخو ث د ر ت بثل آ تز م حيز رع ذ ذ اس خبرج در ب ى ل و تو ي رؽذ ح گزىت ذ. زار ى ل و هزکش در ب پب و هحو ظ ک داؽت هؾبث ت ک تز گز ثب ثغ بر گز ا ي درفذ 1 حب ؾوبى 1 ؽوول کو وبىگ و ث د. FBS ( 1/4 ملؾوت در ؽوذ کؾوت ب ى ل و و ت ز جبو ه د ذ ( 1/8 ه برم( ؽذ ذ. تخز ت ع ب د اسد ن ر س در FBS در ه خ د پز تئ ي ؾتن( ) 1/2 ثب ؽذ ( 1/4 د م( در ه خ د پز تئ ي ه برم( درفوذ 1 حوب پب و هحو ظ ق ک تز گز در FBS ا وي ث د. درفذ 75±/3 25±/75 1±1/1 ث تزت ت FBS جلو گوز وب در ثو تزت وت کؾت د اسد ن ر س در زخ گووز در ثوو د. درفووذ 75 ±/3 9/37±/2 71/87±/4 ) و ثب 1/4 ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب FBS در ه خ د پز تئ ي ه وبرم( هب ذى س ذ زخ کوتز ي آهبر ؾز اس ثو ي اهب )/5<P( داؽت را د اسد ن تب ؽؾن ر س ب در را ج د. هق دار تيب د گز گز د شذ کشت ف ليك ل بی قطز ى ل و هب ذى س ذ زخ ث ت خ ثب ى ل و غز ه ب غ ى ظ هختلو گز ب در ب حض ر در ؽذ کؾت آ تزا پز ب ) و 1/2 ثوب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر گز ک تز ثب آسه ى( )گز FBS در ه خ د خذ در د اسد ن ؽؾن د م ر س در پوز تئ ي د م( ف ر پذ زىت اس اعت. ؽذ آ رد 2 غوز ه وب گ ي کؾوت د اسد ؽوؼ ر س در آهوبر لحبػ ى ل و در هق و دار ث عو ر آسه ى گز در ؽذ کؾت ب ى ل و گز ثب ه ب غ 1 حب پب هح ظ در ؽذ کؾت ب )/5<P(. داؽت اىشا ؼ ) ک تز )گز FBS درفذ در شذ کشت ف ليك ل بی هب ذى س ذ هيشاى بزرسی ه رد گز بی شذ کشت ف ليك ل بی تك یي گوز وب در وب ى ل وو هب وذى س ذ زخ ث ت خ ثب فقوبر ملؾوت در کؾوت ب ى ل و تو ي ى ظ هختلو FBS در ه خ د پز تئ ي د م( ) 1/2 ثب ؽذ هقبد ثبىت ملؾوت وب حض ر در ؽذ کؾت ب ى ل و ث ب زخ ؽوذ. ه ب غ ) ک تز )گز FBS درفذ 1 حب پب هح ظ 1/2 هغب 2 4 ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر هختلو ب تخو ثل ك آ تز م تؾو ل ه شاى کؾت د ر اسپب بى پظ پوز تئ ي ؾوتن( ) و 1/8 ه وبرم( ) 1/4 د م( ) هغبلق ه رد گز ب در ؽذ کؾت ب ى ل و اس حبفل آ رد 1 خذ در کؾت هختلو ر س ب در FBS در ه خ د اعت. ؽذ ث بى 3 خذ در در زخ ا ي ؽذ هؾخ خذ در ک وبىگ اعت ؽذ آسهو ى ک توز گز در ش آ تز م تؾو ل درفذ ه شاى آهوبر ؾوز اس ثو د 51/21±3/78 45/26±3/64 ث تزت ت توب ا ر س ب ع تخوذاى فقبر حب گز ب املت ب ى ل و ث ب زخ کؾت د ن ر س در رع ذ. فيز ث ؽؾن ذاؽت. هق دار تيب هقبد تخوذاى ثبىت فقبر ملؾت ب حض ر در ؽذ کؾت 47 Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), N. 4

8 ( اس ثوو د. درفووذ 32/37±1/11 36/74±3/88 3/87±4/89 وب تخوو درفوذ ثو ي هق و دار ه اخت آهبر لحبػ ؽوذ کؾت گز د در )MI( هتبىبس س و صره ب د هتبىوبس ب تخو درفذ ث ي اهب )/5>P( ؾذ هؾب ذ )/5<P(. ؽذ هؾب ذ هق دار ه اخت )MII( حامذشورییوهمکاران تخووو درفووذ س ووو صره ووب ووب Germinal ( پب هح ظ در )MII( د هتبىبس )MI( هتبىبس )vesicle 43/78±3/53 35/54±4/19 ثو تزت وت FBS درفذ 1 حب هقبد تخوذاى ثبىت فقبر حب گز در 2/66±2/6 ) و 1/2 ثب ؽذ ثو تزت وت FBS در ه خو د پوز تئ ي د م( ى ل و درفذ ه ب غ 1 جذ ل تخوذاى ثبىت فقبر هختلو ملؾت ب حض ر در ؽذ کؾت عبلن ب گز ب پز تئيي هقذار ليتز( )گزم/دسی صفز ر س ف ليك ل تعذاد د م ر س سبلن ف ليك ل تعذاد ) SD ±درصذ( چ برم ر س سبلن ف ليك ل تعذاد ) SD ±درصذ( ششن ر س سبلن ف ليك ل تعذاد ) SD ±درصذ( د ن ر س سبلن ف ليك ل تعذاد ) SD ±درصذ( د اسد ن ر س سبلن ف ليك ل تعذاد ) SD ±درصذ( )75 ±/3( )71/87 ±/4( )1( 32 )1( )75 ±/3( )75 ±/4( #* )9/37 ±/26( 3 )8 ±/3( )81/25 ±/4( #* )25 ±/1( )8 ±/3( )4/16 ±/1( )9/62 ±/3( #* )34/37±/2( )5 ±/4( )9±/2( 56 )12/5±/4( 3 )1( 68 )84/37 ±/1( )8 ±/2( )1( 32 )1( /5 /75 /37 ک تز گز حب FBS فقبر درفذ 1 ثزاثز 4 FBS پز تئ ي فقبر ثزاثز 2 FBS پز تئ ي ثزاثز فقبر FBS پز تئ ي قو فقبر FBS پز تئ ي فقبر FBS پز تئ ي فقبر FBS پز تئ ي ه برم ؾتن حذا ل آسهب ؾب توزار تقذاد FBS پز تئ ي قو فقبر حب گز ث غجت )/5>P( هق دار ه اخت #: ک تز گز ث غجت )/5>P( هق دار ه اخت *: اعت. ث د ثبر 5 گب خ ي عزم تخوذاى ثبىت فقبر حض ر در ؽذ کؾت )ه وز هتز( آ تزا پز ب ى ل و غز تن زا ه ب غ 2 جذ ل ف ليك ل تعذاد صفز ر س هيكز هتز( قطز) SD ± ششن ر س هيكز هتز( قطز) SD ± د اسد ن ر س هيكز هتز( قطز) SD ± 342/5 ± 8/6 * 383/97 ± 15/78 1/1 ± 7/5 * 271/6 ± 13/16 152/9 ±8/45 152/8 ±4/ گز ب ک تزل گز FBS درصذ 11 حب ی نسه ى گز FBS پز تئيي صف بب هعبدل تخوذاى ببفت عصبر ک تز گز ثب ه اخت خ د *: داؽت هق دار تيب )/5>P عت ى( ) وبى ر س وبى 1 داؽت. توزار ثبر 5 حذا ل آسهب ؼ اس ثخؼ ا ي )/5>P(. ى ل و غز ه ب گ ي گز ب و در کؾت ؽؼ ر س ؽز ؿ ر س ث غجت د اسد ر س در ب 48 آسیبشناسیزیستی دوره 91 شماره 4 رمستان 9315 پژوهشهای

9 ى ل و تو ي ه ب غ 3 جذ ل کؾت ر س ه برد اس پظ گب خ ي عزم تخوذاى ثبىت فقبر حض ر در ؽذ کؾت ب تخمذانوتکویهفولیکولی عصاره MII تخوک درصذ( ± SD( MI تخوک درصذ( ± SD( GV تخوک درصذ( ± SD( گز ب ف ليك ل تعذاد ن تز م تشكيل تعذاد درصذ( ± SD( 13 )2/66 ± 2/6( 27 )43/78 ± 3/53( 22 )35/54 ± 4/19( 28 )45/26 ± 3/64( 62 ک تزل گز FBS درصذ 11 حب ی 32/37 ± 22 1/11( * 25 )36/74 ± 3/88( 21 )3/87 ± 4/89( 35 )51/21 ± 3/78( 68 نسه ى گز بب هعبدل تخوذاى ببفت عصبر FBS پز تئيي صف ک تز گز ث غجت )/5>P( دار هق ه اخت *: در اسرتز ديذی رهر ى ربی هيرشاى هقبیس هطبلع ه رد گز بی ه رد گز ب در اعتز ذ ره ى ب ه شاى ه ب غ ثتوب 17 رهو ى ه وشاى اعت. ؽذ آ رد 4 خذ در هغبلق 1 حب پب هح ظ در ؽذ کؾت ب ى ل و در اعتزاد تخووذاى ثبىوت فقوبر حب هح ظ ) )ک تز FBS درفذ )گوز FBS در ه خ د پز تئ ي د م( ) 1/2 ثب ؽذ هقبد 58/76±27/ /33±4/51 ثوو تزت ووت آسهوو ى( هح ظ در پز صعتز ى ره ى ه شاى ث د. ه ل ل تز ثز پ و گزم آسه ى گز ک تز گز در ؽذ کؾت ب ى ل و کؾت ثو د. ه ل ل تز ثز ب گزم 35/51±4/39 16/82±5/34 ث تزت ت در پز صعوتز ى اعوتز صى رهو ى ت ل ذ آهبر لحبػ اس ث عو ر آسه ى گز در ؽذ کؾت ب ى ل و کؾت هح ظ )/5<P(. داؽت اىشا ؼ ک تز گز ث غجت هق دار 4 جذ ل ر س در ک تز وب گوز ثب ه ب غ در تخوذاى ثبىت فقبر حض ر در ؽذ کؾت ب ى ل و کؾت هح ظ در پز صعتز ى اعتزاد ثتب 17 ب ره ى ت ل ذ ه شاى.)Mean±SD( کؾت 12 هغبلق ه رد گز ب ره ى ه شاى ه ب گ ي اعتزاد ثتب 17 پز صعتز ى ره ى ه شاى ه ب گ ي ل تز پ و گزم/ه ل ل تز ه ل ب گزم/ 16/82± 5/34 * 35/51± 4/ /33± 4/51 * 58/76± 27/91 ک تز گز FBS درفذ 1 حب آسه ى گز هقبد تخوذاى ثبىت فقبر FBS پز تئ ي قو ثب )/5>P( ک تز گز ثب ه اخت خ د *: بحث فقبر هختلو ملؾت ب ک داد ؾبى تح ا ي تب ح ثلو ك رؽوذ ر وذ ثوز هتيوب ت آثوبر دارا تخوذاى ثبىت وب ى ل وو اعت. کؾت هح ظ در آ تزا پز ب ى ل و تو ي تخوذاى ثبىت فقبر هختلو ملؾت ب در ؽذ کؾت کؾوت ا ر س ب در آى ب اس س بد تقذاد ذاؽت خ ث ملؾت ک داد ؾبى حبضز ثزرع هؾب ذا ل ؽذ ذ تخز ت در ه خو د پز تئ ي قو ثب ؽذ هقبد تخوذاى ثبىت فقبر خقو ؿ در را ث تز تب ح د گز ملؾت ب ث غجت FBS دارد. ره فولوزد ب ى ل و رؽذ هب ذى س ذ 49 Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), N. 4

10 ز ز حامذشورییوهمکاران ه ت ا ذ ب ى ل و گبم س د ؽذى تخز ت دال ل اس و در گزهو ثبؽذ. ثبىت در هختلو پز تئبس ب خ د فلت ث اهوب ؽذ اعتيبد پز تئبس ه برک ذ آ ش ن اس فقبر ت هزحل در وچ بى پز تئبس ب فقبر ثبال ملؾت ب در اعت هووي ث فو ر املت پز تئبس ب ثبؽذ. داؽت خ د اعتخزاخ هب ثبفث پز تئبس پ در پ ث ع ر ق ه ک ذ فول آثؾبر اکو ؼ وب ثوبرس و ؽ د. ثقذ پز تئبس ب ؽذى ىقب ؽذ ثز به ر ش عل ل هزگ در ه ت اى را پز تئبس آثؾبر =26>. کزد هؾب ذ )Caspase( کبعپبس پز تئبس ب تزک جب اس و د گز ع اس تخووذاى ثبىت در ه خ د ا جوو ي تزک وت دارد خو د وش اى فقوبر در ثوبلتج کو در هو ؽو د ى ل وو ل رؽذ هب خ د ک اعت )Inhibin( خ د ه بر اثز ث ؾتز تزک ت ا ي احتوبالو فقبر ثبال ملؾت ب =27>. اعت داد ؾبى را تن ى ل و تخز ت د گز دل ل ا ي ثز ف تن زا اس بؽ ه ت ا ذ تخوذاى فقبر هذک ر ملؾت ب در ب اعوو الر ت پز تئ ي ه شاى اعبط ثز ى ظ تح ا ي در ثبؽذ. کؾت هح ظ اعو الر ت ث د ؽذ ا تخبة آى هختلو ملؾت ب فقبر داد ؾوبى کو اعت حبل در ا ي ؾذ ثزرع ب هح ظ ا ي اس خلو گ ز ث ه دز هح ظ اعو الر ت اىشا ؼ ک اعت ؽذ تن پز تئ ي ب DNA تخز ت DNA ر غ توث ز اعو الر ت اىشا ؼ ثب =28>. ه ؽ د ه ت ک ذر ب غج ت در اىوشا ؼ کبعپبس- 9 آ ش ن ىقبل ت ه ت ک ذر ب غج ت در =29>. ؽ د عل ل هزگ ث ه تح ه ت ا ذ ک بىت آثو کن پذ ذ هح ظ اعو الر ت اىشا ؼ ثب ا ي ثز ف فوبد حبلوت در ه اىتوذ. اتيب )Hypertonic( ب پزت خوبرج عول ل داخول هب در ) ) و هحل ه اد ملؾت هب در هحل ه اد ملؾت ک ؽزا غ در اعت. ثزاثز عل ل ثوب هحو ظ اس آة اعوش پذ ذ عج بثذ اىشا ؼ عل ل خبرج ه ذار اگز ث بثزا ي ه ؽ د ارد پزتزاکنتز هح ظ ث کوتز تزاکن ب پزت آث کن پذ ذ ثبؽذ س بد عل اس ؽذ خبرج آة دهوبر عول ت د در ه اىتذ اتيب عل ل داخل هب در فو ر هغبلقو در هؾوبث ث ع ر =3>. ه ؽ د هز ک ذگ )Avery( آ ر ووبراى )Cruz( کز س ت عظ گزىت هب ؽذ خبل ثبال د س اىش دى ک کزد ذ اثجب ووبرا ؼ تخو زخ غت ا ثل ك زخ کب ؼ ث ه دز ى ل و ل 32>. =31 ؽذ آهذ ث دعت MII ب رؽوذ ث وب فوذم فقوبر پب ي ملؾت ب در وچ ي رؽوذ هنوذ ه اد ث دى بکبى ث دل ل ه ت ا ذ ى ل و ل ى ل و ثزا السم ع گ ب ک کزد ذ ث بى ووبرا ؼ )Heiden( ذى ثبؽذ. ب ثو ه دز عل مؾب داخل در رؽذ ب وؼ هنذ ه اد ه ؽ د هح ظ هنذ ه اد خذة اىشا ؼ هبعوو ى =33>. دارد عوول هب ووذى س ووذ در کل ووذ ثغوو بر ه ى ب عل ک سهب داؽت ذ اؽ بر ووبرا ؼ )Mason( کب ؼ آى ب هتبث ل غن اثتذا ؾ د کبى هنذ ه اد در بىت ث اگز ث بثزا ي ه ؽ د. هت و عل ل هزخ آى اس ثقذ ه بثذ ال ب ثب ثبؽذ بکبى عل خ اعت ب ثزا عل هتبث ل غن ک خ ا ذ رخ ؽذ ثز به ر ش عل ل هزگ ه ت ک ذ در =34>. اعت عل هزگ آى پ بهذ ک داد تخوو زخ تو ي غز ه ب گ ي تب ح اعبط ثز وب پب هح ظ در ؽذ کؾت آ تزا پز ب ى ل و در د هتبىبس ) و 1/2 ثوب ؽوذ هقوبد تخوذاى ثبىت فقبر حب د م( گوز ثوب ه ب غ در هق دار ث ع ر FBS در ه خ د پز تئ ي اىوشا ؼ FBS درفوذ 1 حوب پب و هحو ظ در ؽذ کؾت ى ل و فولوزد ضق ت ثزرع در داؽت. ت ل وذ ه وشاى وب کؾووت هحو ظ در پز صعوتز ى اعوتزاد رهو ى وب ى ل و ک تز گز ث غجت هق دار ث ع ر آسه ى گز ب ثبىوت فقوبر کو هو د وذ ؾوبى هغئل ا ي داؽت. اىشا ؼ عل ثل ك توب ش رؽذ در تخوذاى ى ل و در تووب گزا ل سا ب فقوبر اعوت. ثو د هؤثز ؽذ کؾت آ تزا پز ب هختلوو ف اهول هنذ ه اد پز تئ ي ب حب تخوذاى ثبىت ث وبثزا ي اعوت آ ت اکغو ذا تزک جب ره ى ب رؽذ کؾوت هحو ظ ثو آى اس ه بعج ملؾت ب فقبر ا ي اىش دى د ر در ب ى ل و تو ي ثل ك ؽذى ث تز ث ه دز ى ل و ل 5 آسیبشناسیزیستی دوره 91 شماره 4 رمستان 9315 پژوهشهای 45

11 هقبدل ه ت ا ذ وچ ي تخوذاى ثبىت فقبر ه ؽ د. کؾت ثبؽوذ. تخووذاى ب ى ل و در ى ه خ د ى ل و الر هب اس هوب در ى هختليو آ ت اکغو ذا ثل م رؽذ ف اهل EGF ث ه ت اى رؽذ ف اهل خول اس دارد. خ د ى ل و الر BMP- )Insulin-like growth factors( IGFs Activin کوزد اؽوبر... )Bone morphogenetic protein 15( 15 عز اس هغت ن م ز ب هغت ن ث ف ر ف اهل ا ي =17-14>. ثوز )Cumulus cells( ک ه لو ط گزا لو سا وب عول ف اهول حضو ر د گوز فجوبرت ثو ه ک ذ. اثز افوب تخو اثز ثب تخوذاى ثبىت فقبر در ه خ د ثل م رؽذ هختلو در را توث وز ىقبل وت ت ا غوت خو د هغوت ن م ز ب هغت ن د ذ. اىشا ؼ ى ل و الر ب عل تخمذانوتکویهفولیکولی عصاره ت دو ه ت اى ه ي حبضز هغبلق اس هدو ؿ در ث بثزا ي ث ف اى تخوذاى ثبىت فقبر ک گزىت ى ل و تو ي رؽذ اىشا ؼ ثبفث ثل م توث وز فبهل تب آ تزا پز ب داؽت تأث ز ش آى ب فولوزد ثز ه ت ا ذ ه ؽ د ثل ك هزحل ى ل و آسهب ؾگب کؾت ؽزا ظ ث ج د ثزا ؽ د اعتيبد ب دارد. ؽذ گزىت کبر ث فقبر ه ذار ث اثغت و کبه اهز ا ي قذردا ی تشكز رؽوت ارؽذ کبرؽ بع به پب بى اس ثخؾ حبضز تح تؾز فل م حوب ت ثب ک اعت هذرط تزث ت دا ؾگب هق ة اعت. رع ذ ا دبم ث دا ؾگب اى هبل ه ببع [1] Morohaku K, Hirao Y, Obata Y. Developmental competence. Hum Reprod Update 211; 17(1): competence of oocytes grown in vitro: Has it peaked already? J Reprod Dev 216; 62(1): 1-5. [7] Hsieh M, Zamah AM, Conti M. Epidermal [2] Hsueh AJ, Kawamura K, Cheng Y, Fauser BC. growth factor-like growth factors in the Intraovarian control of early folliculogenesis. follicular fluid: role in oocyte development and Endocr Rev 215; 36(1): 1-. maturation. Semin Reprod Med 29; 27(1): [3] Ksiazkiewicz LK. Recent achievements in in vitro culture and preservation of ovarian [8] Padhy N, Latha M, Sathya B, Varma TR. Antral follicles in mammals. Reprod Biol 26; 6(1): follicle size in the downregulated cycle and its relation to in vitro fertilization outcome. J Hum [4] Buratini J, Price CA. Follicular somatic cell Reprod Sci 29; 2(2): factors and follicle development. Reprod Fertil [9] Nayudu PL, Osborn SM. Factors influencing the Dev 211; 23(1): rate of preantral and antral growth of mouse [5] Albertini DF, Combelles CM, Benecchi E, ovarian follicles in vitro. J Reprod Fertil 1992; Carabatsos MJ. Cellular basis for paracrine 95(2): regulation of ovarian follicle development. [1] Kreeger PK, Deck JW, Woodruff TK, Shea Reproduction 21; 121(5): LD. The in vitro regulation of ovarian follicle [6] Qiao J, Feng HL. Extra- and intra-ovarian development using alginate-extracellular matrix factors in polycystic ovary syndrome: impact on gels. Biomaterials 26; 27(5): oocyte maturation and embryo developmental [11] Vanacker J, Luyckx V, Dolmans MM, Des 51 Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), N. 4 45

12 Rieux A, Jaeger J, Van Langendonckt A, Donnez J, Amorim CA. Transplantation of an alginate-matrigel matrix containing isolated ovarian cells: first step in developing a biodegradable scaffold to transplant isolated preantral follicles and ovarian cells. Biomaterials 212; 33(26): [12] Abdi S, Salehnia M, Hosseinkhani S. Quality of oocytes derived from vitrified ovarian follicles cultured in two- and threedimensional culture system in the presence and absence of kit ligand. Biopreserv Biobank 216; 14(4): [13] Durlinger AL, Gruijters MJ, Kramer P, Karels B, Kumar TR, Matzuk MM, Rose UM, de Jong FH, Uilenbroek JT, Grootegoed JA, Themmen AP. Anti-Müllerian hormone attenuates the effects of FSH on follicle development in the mouse ovary. Endocrinology 21; 142(11): [14] Hutt KJ, McLaughlin EA, Holland MK. KIT/KIT ligand in mammalian oogenesis and folliculogenesis: roles in rabbit and murine ovarian follicle activation and oocyte growth. Biol Reprod 26; 75(3): [15] Telfer EE, McLaughlin M, Ding C, Thong KJ. A two-step serum-free culture system supports development of human oocytes from primordial follicles in the presence of activin. Hum Reprod 28; 23(5): [16] Hreinsson JG, Scott JE, Rasmussen C, Swahn ML, Hsueh AJ, Hovatta O. Growth differentiation factor-9 promotes the growth, development, and survival of human ovarian follicles in organ culture. J Clin Endocrinol Metab 22; 87(1): حامذشورییوهمکاران [17] Lin JX, Jia YD, Zhang CQ. Effect of epidermal growth factor on follicle-stimulating hormone-induced proliferation of granulosa cells from chicken prehierarchical follicles. J Zhejiang Univ Sci B 211; 12(11): [18] Tarlatzis BC, Pazaitou K, Bili H, Bontis J, Papadimas J, Lagos S, Spanos E, Mantalenakis S. Growth hormone, oestradiol, progesterone and testosterone concentrations in follicular fluid after ovarian stimulation with various regimes for assisted reproduction. Hum Reprod 1993; 8(1): [19] Leroy JL, Vanholder T, Delanghe JR, Opsomer G, Van Soom A, Bols PE, Dewulf J, de Kruif A. Metabolic changes in follicular fluid of the dominant follicle in high-yielding dairy cows early post partum. Theriogenology ; 62(6): [2] Kidder GM, Vanderhyden BC. Bidirectional communication between oocytes and follicle cells: ensuring oocyte developmental competence. Can J Physiol Pharmacol 21; 88(4): [21] Lee MS, Ben-Rafael Z, Meloni F, Mastroianni L Jr, Flickinger GL. Relationship of human oocyte maturity, fertilization, and cleavage to follicular fluid prolactin and steroids. J In Vitro Fert Embryo Transf 1987; 4(3): [22] Carlsson IB, Scott JE, Visser JA, Ritvos O, Themmen AP, Hovatta O. Anti-Müllerian hormone inhibits initiation of growth of human primordial ovarian follicles in vitro. Hum Reprod 26; 21(9): آسیبشناسیزیستی دوره 91 شماره 4 رمستان 9315 پژوهشهای 44

13 through NLRP3 and NLRC4 inflammasome activation. Nat Commun 215; 6: [3] Roger F, Martin PY, Rousselot M, Favre H, Féraille E. Cell shrinkage triggers the activation of mitogen-activated protein kinases by hypertonicity in the rat kidney medullary thick ascending limb of the Henle's loop. Requirement of p38 kinase for the regulatory volume increase response. J Biol Chem 1999; 274(48): [31] Cruz MH, Saraiva NZ, da Cruz JF, Oliveira CS, Del Collado M, Fernandes H, de Castro FC, Garcia JM. Effect of follicular fluid supplementation during in vitro maturation on total cell number in bovine blastocysts produced in vitro. R Bras Zootec 214; 43(3): [32] Avery B, Strøbech L, Jacobsen T, Bøgh IB, Greve T. In vitro maturation of bovine cumulusoocyte complexes in undiluted follicular fluid: effect on nuclear maturation, pronucleus formation and embryo development. Theriogenology 23; 59(3-4): [33] Vander Heiden MG, Plas DR, Rathmell JC, Fox CJ, Harris MH, Thompson CB. Growth factors can influence cell growth and survival through effects on glucose metabolism. Mol Cell Biol 21; 21(17): [34] Mason EF, Rathmell JC. Cell metabolism: an essential link between cell growth and apoptosis. Biochim Biophys Acta 211; 1813(4): تخمذانوتکویهفولیکولی عصاره [23] Ito M, Iwata H, Kitagawa M, Kon Y, Kuwayama T, Monji Y. Effect of follicular fluid collected from various diameter follicles on the progression of nuclear maturation and developmental competence of pig oocytes. Anim Reprod Sci 28; 16(3-4): [] Skehel JM. Preparation of extracts from animal tissues. Methods Mol Biol ; 4: [25] Nowotny A. Protein determination by the biuret method. In: Basic Exercises in Immunochemistry: A Laboratory Manual. Edited by Nowotny A. Springer Berlin Heidelberg, 1979; p: [26] Díaz-Nido J, Armas-Portela R, Avila J. Addition of protease inhibitors to culture medium of neuroblastoma cells induces both neurite outgrowth and phosphorylation of microtubule-associated protein MAP-1B. J Cell Sci 1991; 98 (Pt 3): [27] Sheng X, Weng J, Zhang H, Li X, Zhang M, Xu M, Weng Q, Watanabe G, Taya K. Immunohistochemical localization of inhibin/activin subunits in the wild ground squirrel (Citellus dauricus Brandt) ovary. J Reprod Dev 212; 58(5): [28] Burg MB, Ferraris JD, Dmitrieva NI. Cellular response to hyperosmotic stresses. Physiol Rev 27; 87(4): [29] Ip WK, Medzhitov R. Macrophages monitor tissue osmolarity and induce inflammatory response 53 Pathobiology Research, Vol. 19 ( ), N. 4 44