Ναςμασία ηηρ Σαλαμίναρ

Transcript

1 Ναςμασία ηηρ Σαλαμίναρ Σεκαληηθόηαην ζηαζκό ζηελ Αξραία Διιεληθή θαη Παγθόζκηα Ιζηνξία απνηεινύλ νη αγώλεο ησλ Διιήλσλ ελαληίνλ ησλ Πεξζώλ γηα ηελ πξνάζπηζε ηεο ειεπζεξίαο ηνπο. Οη ιακπξέο λίθεο θαηά ησλ εθάζηνηε εηζβνιέσλ επέηξεςαλ ζην Διιεληθό έζλνο λα πεξάζεη από ηελ εθεβηθή ειηθία ζηελ σξηκόηεηα, λ' απνθηήζεη ζπλείδεζε ηεο δύλακήο ηνπ θαη λα δεκηνπξγήζεη ηνλ θιαζηθό πνιηηηζκό ηνπ νπνίνπ νη αξρέο θαη ηα ηδεώδε απνηέιεζαλ ηα ζεκέιηα ηνπ ζεκεξηλνύ επξσπατθνύ πνιηηηζκνύ, επεηδή αθξηβώο νη αξραίνη Έιιελεο έδεζαλ θαη δεκηνύξγεζαλ ζε κηα ειεύζεξε θνηλσλία. Οη κεγάινη απηνί εζληθνί πόιεκνη θαζαξά ακπληηθνί, ηνπο πξνθάιεζαλ νη Πέξζεο ζηελ πξνζπάζεηά ηνπο λα ππνηάμνπλ ηε ΝΑ Δπξώπε. Από ηελ πιεπξά ηεο Διιεληθήο ηζηνξίαο ηα Μεδηθά, όπσο θαζηεξώζεθε λα νλνκάδνληαη απηέο νη ζπγθξνύζεηο, είλαη θπξίσο νη ηξεηο πεξζηθέο εθζηξαηείεο: Α) ηνπ Μαξδόληνπ ζηε Θξάθε θαη ηε Μαθεδνλία (492 π.χ.) Β) ηνπ Γάηε θαη ηνπ Αξηαθέξλε ζην Αηγαίν θαη ηελ Αηηηθή (490 π.χ.) θαη Γ) ηνπ Ξέξμε ζηελ Κεληξηθή Διιάδα ( π.χ.). Οη ζεκαληηθόηεξνη ζηαζκνί ηεο ηξίηεο απηήο εθζηξαηείαο ελαληίνλ ηεο Διιάδαο ήηαλ ε κάρε ησλ Θεξκνππιώλ, ε λαπκαρία ηνπ Αξηεκηζίνπ, ε λαπκαρία ηεο Σαιακίλαο θαη ε κάρε ησλ Πιαηαηώλ. Ππιν ηη Ναςμασία ηηρ Σαλαμίναρ Μεηά ηελ θαηάιεςε ηνπ ζηελνύ ησλ Θεξκνππιώλ απ' ηνπο Πέξζεο θαη ηελ ιήμε ηεο Ναπκαρίαο ηνπ Αξηεκηζίνπ ρσξίο απνθαζηζηηθό απνηέιεζκα, ν Διιεληθόο ζηόινο εγθαηέιεηςε ηελ ζαιάζζηα πεξηνρή ζηα Βόξεηα ηεο Δύβνηαο θαηεπζπλόκελνο πξνο ηηο αθηέο ηεο Αηηηθήο θαη έηζη άλνημε ν δξόκνο γηα ηελ θαηάθηεζε νιόθιεξεο ηεο Κεληξηθήο Διιάδαο από ηνλ ζηξαηό ηνπ Ξέξμε. Σ' απηή ηελ πεξίζηαζε ν ξόινο ηνπ Θεκηζηνθιή ππήξμε νπσζδήπνηε απνθαζηζηηθόο, θαηόξζσζε λα πείζεη ηνπο Αζελαίνπο λα εθθελώζνπλ ηελ Αηηηθή κε ηελ πξνζηαζία ηνπ Διιεληθνύ ζηόινπ ν νπνίνο αγθπξνβόιεζε ζηε Σαιακίλα γηα λα πξνζηαηεύζεη απηήλ ηελ επηρείξεζε. Οι δςνάμειρ ηων ανηιπάλων Γηα ηε δύλακε ηνπ Πεξζηθνύ ζηόινπ νη πεγέο κάο δίλνπλ δηάθνξεο πιεξνθνξίεο, αζθαιώο ππεξβνιηθέο ζην ζύλνιν ηνπο, όρη όκσο θαη ηειείσο αληηθαηηθέο. Ο Αηζρύινο ζηνπο "Πέξζεο" αλαθέξεη όηη ν ερζξόο δηέζεηε πινία, αξηζκό ηνλ νπνίν δίλεη θαη ν Ηξόδνηνο γηα ηνλ ζηόιν όκσο πνπ ζπγθεληξώζεθε ζηελ αξρή ηεο εθζηξαηείαο. Δπεηδή όκσο κεηαμύ απηνύ ηνπ ρξνληθνύ ζεκείνπ θαη ηεο Ναπκαρίαο ηεο Σαιακίλαο νη Πέξζεο είραλ γηα δηάθνξνπο ιόγνπο απώιεηεο ηεο ηάμεσο ησλ 670 πεξίπνπ πινίσλ, νη νπνίεο αλαπιεξώζεθαλ κόλν κε 125 λέα, νη δπλάκεηο πνπ παξέηαμαλ ζηε Σαιακίλα ήηαλ πεξίπνπ 670 πινία. Δάλ όκσο αθαηξέζνπκε ηα Πεξζηθά πινία πνπ πεξηπνινύζαλ ζηελ άιιε άθξε ηεο Σαιακίλαο πξηλ από ηε Ναπκαρία ηόηε ε ππεξνρή ηνπ Πεξζηθνύ ζηόινπ πξέπεη λα ήηαλ 2:1. Ο Διιεληθόο ζηόινο πνπ αγσλίζζεθε ζηε Σαιακίλα ππνινγίδεηαη από ηνλ Ηξόδνην ζε 378 ηξηήξεηο, αλ θαη ην άζξνηζκα ησλ πινίσλ πνπ ν ίδηνο αλαθέξεη αλέξρεηαη κόλν ζε 366 ηξηήξεηο. Απ' απηέο νη Αζελαίνη πξόζθεξαλ 200, νη Κνξίλζηνη 40, νη Αηγηλήηεο 30, νη Μεγαξείο 20, νη Λαθεδαηκόληνη 16, νη Σηθπώληνη 15, νη Δπηδαύξηνη 10, νη Ακβξαθηώηεο 7, νη Δξεηξηείο 7, νη Τξνηδήληνη 5, νη Νάμηνη 4, νη Δξκίνλεο 3, νη Λεπθάδηνη 3, νη Κείνη 2, νη Σηπξείο 2, νη Κύζληνη 1 θαη νη Κξνησληάηεο επίζεο 1.

2 Σσέδια ηων ανηιπάλων Ο Διιεληθόο ζηόινο, κεηά ηελ θαηάιεςε ηεο Αηηηθήο απ' ηνπο Πέξζεο, ζπγθεληξώζεθε ζε ηξία ζεκεία: ν θύξηνο όγθνο ηνπ ζηα ζεκεξηλά Ακπειάθηα, απ' όπνπ θαίλνληαλ ε Αζήλα παξαδνκέλε ζηεο θιόγεο, έλα κηθξόηεξν ηκήκα απνηεινύκελν από αηγηλήηηθα πινία έκεηλε λα θπιάεη ηελ Αίγηλα θαη έλα ηξίην ηκήκα θαηεπζύλζεθε ζηνλ Πώγσλα, ηνλ ζεκεξηλό Πόξν. Απ' ηελ άιιε πιεπξά ν Πεξζηθόο ζηόινο έπξεπε λα βξίζθεηαη πάληνηε θνληά ζε ιηκάληα θαηερόκελα από ηνλ Πεξζηθό ζηξαηό, γηα λα ηα ρξεζηκνπνηήζεη σο βάζεηο. Έηζη ν Ξέξμεο ζηάζκεπζε ζηε λόηηα παξάιηα ηεο Αηηηθήο έρνληαο ην ζηξαηεγείν ηνπ ζην Φάιεξν. Οη Πέξζεο, ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο λα επηηύρνπλ επλντθή έθβαζε ηνπ αγώλνο, ζπλέβαιαλ ην ζρέδην λα θαηαζηξέςνπλ αηθληδηαζηηθά ηα ειιεληθά πινία πνπ ήηαλ ζπξκέλα ζηηο ακκνπδηέο ή αγθπξνβνιεκέλα ζηνπο θόιπνπο ηεο ΒΑ αθηήο ηεο Σαιακίλαο θαη ζε κηα δεύηεξε θάζε λα θαηαιάβνπλ ηε Σαιακίλα, πνπ ηελ ππεξάζπηδε έλα πνιύ κηθξό ηκήκα ηνπ Αζελατθνύ ζηξαηνύ. Δλδερόκελε επηηπρία ζ' απηό ην ζρέδην ζα ηνπο άλνηγε αζθαιώο ην δξόκν γηα ηνλ Ιζζκό θαη ηελ θαηάιεςε έπεηηα ηεο ππόινηπεο Διιάδαο. Από ηελ ειιεληθή πιεπξά ν Θεκηζηνθιήο αληηιήθζεθε ακέζσο ηα κεγάια πιενλεθηήκαηα ηεο ζαιάζζηαο ακπληηθήο γξακκήο θαη ηδηαίηεξα ηεο Σαιακίλαο. Τν λεζί απηό, ην κόλν εδαθηθό ηκήκα ηνπ Αζελατθνύ θξάηνπο πνπ δελ ππνδνπιώζεθε ζηνπο Πέξζεο, ρξεζίκεπε σο θαηαθύγην γηα κεγάιν κέξνο ηνπ πιεζπζκνύ ηεο Αηηηθήο, σο ζηξαηησηηθή βάζε ζηα λώηα ηνπ Πεξζηθνύ ζηξαηνύ ζε πεξίπησζε πξνειάζεσο από ηνλ Ιζζκό θαη απνηεινύζε, κε ηηο πξνθπιαγκέλεο από ηνπο αλέκνπο αθηέο ηνπ απέλαληη από ηελ Αηηηθή, ηδεώδε βάζε γηα ην Διιεληθό λαπηηθό πνπ θάιππηε από ηε Θάιαζζα ηνλ Ιζζκό. Σε κηα ή πεξηζζόηεξεο ζπζθέςεηο ησλ αξρεγώλ ησλ ζηόισλ ησλ πόιεσλ ν Θεκηζηνθιήο, επηδεηθλύνληαο ηελ εμαηξεηηθή κεγαινθπΐα θαη ην απαξάκηιιν ζζέλνο ηνπ, θαηόξζσζε λα θάκςεη ηηο αληηξξήζεηο ηνπ Κνξίλζηνπ ζηξαηεγνύ Αδείκαληνπ θαη ηελ αλαπνθαζηζηηθόηεηα ηνπ Λαθεδαηκόληνπ Ναπάξρνπ Δπξπβηάδε πείζνληαο ηνπο γηα ηελ θαηαιιειόηεηα ηεο ζέζεσο ζηε Σαιακίλα. Η διεξαγωγή ηηρ Ναςμασίαρ Η λαπκαρία δηεμήρζε ζηηο 28 ή 29 Σεπηεκβξίνπ (21-22 Βνεδξνκηώλνο) ηνπ 480π.Χ. Τε λύρηα κηαο από απηέο ηηο κέξεο ν Πεξζηθόο ζηόινο απέπιεπζε από ην Φάιεξν κε θαηεύζπλζε πξνο ηα Γπηηθά, ελώ ηκήκα ηνπ Πεξζηθνύ ζηξαηνύ απνβηβάζζεθε θαη θαηέιαβε ηελ Ψπηηάιεηα κε ζθνπό, θαηά ηε δηάξθεηα ηεο λαπκαρίαο, ηελ πεξηζπιινγή ησλ Πεξζώλ λαπαγώλ θαη ηελ εμόλησζε ησλ Διιήλσλ λαπαγώλ. Γύξσ ζηηο δύν κεηά ηα κεζάλπρηα ηα Πεξζηθά πινία πξνρσξνύζαλ θαηά κήθνο ησλ αθηώλ ηεο Αηηηθήο κε ηελ εμήο ζεηξά: Φνηληθηθά θαη Αηγππηηαθά πξνο ην κέξνο ηεο Διεπζίλαο, θαηόπηλ ηα πινία ηεο Κύπξνπ, ηεο Λπθίαο θαη ηεο Πακθπιίαο θαη ηέινο πξνο ηνλ Πεηξαηά, ηα Καξηθά θαη ηα πινία ηεο Ισλίαο. Οη Έιιελεο πιεξνθνξήζεθαλ εγθαίξσο ηηο θηλήζεηο ηνπ Πεξζηθνύ ζηόινπ από ηνλ Αξηζηείδε, πνπ ήιζε λύρηα από ηελ Αίγηλα. Έηζη νη Πέξζεο έραζαλ ην πιενλέθηεκα ηνπ αηθληδηαζκνύ όηαλ, ζύκθσλα κε ηελ πεξηγξαθή ηνπ Αηζρύινπ, άθνπζαλ μαθληθά, κε ηελ αλαηνιή ηνπ ειίνπ, ηνπο ήρνπο ηεο ζάιπηγγαο θαη ηνλ Παηάλα λα αληερεί από όια ηα Διιεληθά πινία: "Ω, παίδερ Ελλήνων, ίηε, ελεςθεπούηε παηπίδ', ελεςθεπούηε δε παίδαρ, γςναίκαρ, θεών ηε παηπώων έδη, θήκαρ ηε ππογόνων` νυν υπέρ πάντων αγών" Δίρε ινηπόλ ήδε βγεη ν ήιηνο όηαλ δόζεθε ε δηαηαγή από ηνλ Δπξπβηάδε, δηνηθεηή ησλ Διιεληθώλ δπλάκεσλ, λα αλαπηπρζεί ν Διιεληθόο ζηόινο πξνο ηελ θαηεύζπλζε ησλ Πεξζώλ. Τε δεμηά πηέξπγα είρε θαηαιάβεη ν ίδηνο ν Δπξπβηάδεο κε ηηο κνίξεο ηεο Σπάξηεο, ηεο Κνξίλζνπ, ηεο Αίγηλαο θαη ησλ Μεγάξσλ. Οη ηξηήξεηο ησλ κηθξόηεξσλ ειιεληθώλ πόιεσλ ηάρζεθαλ ζην κέζνλ, ελώ ζηελ αξηζηεξή πιεπξά θαηέιαβαλ ζέζε κε αξρεγό ην Θεκηζηνθιή, νη Τξηήξεηο ησλ Αζελαίσλ. Η θίλεζε απηή απνζθνπνύζε ζηελ απνθπγή ελδερόκελνπ εγθισβηζκνύ ησλ Διιεληθώλ Πινίσλ εληόο ηνπ αγθπξνβνιίνπ ηνπο. Πιένληαο όκσο ν Διιεληθόο ζηόινο πξνο

3 ηα εκπξόο ζα ζπλαληνύζε ζύληνκα ηνλ Πεξζηθό, ζην κέζν πεξίπνπ ηνπ ζηελνύ, ζε ρώξν δειαδή αξθεηά αλνηθηό θαη ζπλεπώο επλντθόηεξν γηα ηνπο Πέξζεο, νη νπνίνη ζα είραλ έηζη ηελ επρέξεηα ρξεζηκνπνηήζεσο ηνπ ζπλόινπ ζρεδόλ ησλ πινίσλ ηνπο θαη ηε δπλαηόηεηα θπθισηηθώλ ειηγκώλ από ηα δύν άθξα ηνπ Διιεληθνύ ζηόινπ. Γηα λα απνηξαπεί αθξηβώο απηή ε ζπλάληεζε ησλ δύν ζηόισλ ζην κέζνλ ηνπ ζηελνύ, ηα Διιεληθά πινία αλέθνςαλ ηελ πνξεία ηνπο πξνο ηα εκπξόο θη άξρηζαλ λα θηλνύληαη πξνο ηα πίζσ, θσπειαηώληαο αλάπνδα πξνο ηε Σαιακίλα, ρσξίο λα αλαζηξέςνπλ, δηαηεξώληαο ζηαζεξά ηηο πιώξεο πξν ηνλ ερζξό, ζε ηάμε, ρσξίο λα ραζεί ε ζπλνρή ηνπ ζηόινπ, ζπλερίζζεθε δε σο κία γξακκή θνληά ζηηο αθηέο ηεο Σαιακίλαο, όπνπ είραλ παξαηαρζεί νη Αζελαίνη νπιίηεο, εθεί ν ζηόινο παξαηεηαγκέλνο ζε κέησπν κε ζηήξηγκα πξνο ηα δεμηά ηελ Κπλόζνπξα θαη πξνο ηα αξηζηεξά ην ζεκεξηλό λεζί ηνπ Αγίνπ Γεσξγίνπ, ώζηε λα απνηξέπεηαη ν θίλδπλνο θπθιώζεσο, ζηακάηεζε γηα λα ζπγθξνπζηεί κε ηνλ ερζξό. ΦΑΣΗ Ι Τη νύσηα ηηρ παπαμονήρ ηηρ ζύγκποςζηρ οι Πέπζερ απέκλειζαν ηην είζοδο και ηην έξοδο ηος ζηενού και καηέλαβαν ηην Ψςηηάλεια Η ζηελόηεηα ηνπ ρώξνπ θαη ε πεξηνξηζκέλε έθηαζε ηνπ κεηώπνπ δελ επέηξεπε ζηνπο Πέξζεο λα ρξεζηκνπνηνύλ ζηελ πξώηε γξακκή πεξηζζόηεξα πινία από ηα Διιεληθά, ηα νπνία ζπλεπώο αληηκεηώπηδαλ ζηε ζύγθξνπζε ίζν πεξίπνπ αξηζκό πινίσλ έηζη ζηνλ αγώλα έπαηδε ζεκαληηθό ξόιν ε αλδξεία θαη ε επηδεμηόηεηα ησλ αμησκαηηθώλ θαη ησλ πιεξσκάησλ θαζώο θαη ε ηαθηηθή ησλ αληηπάισλ ζηόισλ. Οη ειεύζεξνη πνιίηεο ησλ Διιεληθώλ πόιεσλ ζηηο νπνίεο ε επςπρία καδί κε ηελ ειεπζεξία ήηαλ νη ππέξηαηεο αμίεο, αγσλίδνληαλ ππέξ βσκώλ θαη εζηηώλ κε αλδξεία θαη απηαπάξλεζε πνπ ελέηεηλε ε κεηαμύ ηνπο θαη κεηαμύ ησλ πόιεσλ άκηιια. Αιιά θαη νη Πέξζεο πνιεκνύζαλ κε εμαηξεηηθή γελλαηόηεηα, γηαηί ήζειαλ λα θαλνύλ επάξεζηνη ζηνλ Ξέξμε, πνπ παξαθνινπζνύζε ηε λαπκαρία από ην όξνο Αηγάιεσ, αιιά θαη γηαηί θνβόληαλ ηελ νξγή ηνπ αλ πζηεξνύζαλ.

4 ΦΑΣΗ ΙΙ Ο κύπιορ όγκορ ηος Πεπζικού ζηόλος πος ακολούθηζε, μπήκε ζηο ζηενό ηη νύσηα και ηο ππυί παπαηάσθηκε για επίθεζη. Αλλά ο αιθνιδιαζμόρ απέηςσε. Ολόκληπορ ο Ελληνικόρ ζηόλορ κινήθηκε ενανηίον ηος εσθπού και ύζηεπα από ζειπά ηακηικών ελιγμών άπσιζε η ζύππαξη ζε μέηυπο 3 σιλιομέηπυν πεπίπος από ηην Κςνοζούπα υρ ηη νηζίδα ηος Αγ. Γευπγίος Έηζη ζηελ αξρή ε λαπκαρία ήηαλ ακθίξξνπε θαη νη Πέξζεο θξαηνύζαλ, κάιηζηα ζηε δεμηά πιεπξά νη Ίσλεο πίεδαλ ζνβαξά ηνπ Λαθεδαηκόληνπο θαη ηνπο Αηγηλήηεο, νη δε Σάκηνη θπξίεπζαλ κεξηθέο Διιεληθέο ηξηήξεηο. Όζν πξνρσξνύζε ε ώξα άξρηζε λα επηθξαηεί ε εμαηξεηηθή επηδεμηόηεηα ησλ Διιεληθώλ πιεξσκάησλ θαη ε αλώηεξε ηαθηηθή ησλ Διιήλσλ θαη πξώηα ζην αξηζηεξό κέξνο ηε Διιεληθήο παξάηαμεο, όπνπ βξηζθόηαλ ε ηζρπξόηαηε κνίξα ησλ 200 Αζελαίσλ ηξηήξεσλ έρνληαο απέλαληη ηεο ηα πινία ησλ Φνηλίθσλ. Η ηαθηηθή ησλ Φνηλίθσλ ήηαλ θπξίσο λα πνιεκνύλ ξίρλνληαο βξνρή βειώλ θαη αθνληίσλ από ηα ςειά θαηαζηξώκαηα ηνπο θαζώο κάιηζηα δηέζεηαλ 30 ηνμόηεο ζε θάζε πινίν. Από ηελ άιιε πιεπξά νη Αζελαίνη δηέζεηαλ 4 ηνμόηεο θαη 14 νπιίηεο ζε θάζε ηξηήξε, πιενλεθηνύζαλ όκσο ζηε ρξήζε ηνπ εκβόινπ, έηζη εθκεηαιιεπόκελνη ηνλ θιπδσληζκό ησλ Φνηληθηθώλ πινίσλ από ηνλ άλεκν θαη ην θύκα, πνπ είρε σο απνηέιεζκα λα αζηνρνύλ ηα ηνμεύκαηα, νξκνύζαλ ελαληίνλ ηνπο θαη είηε έζξαπαλ ηα θνππηά θαη αθηλεηνπνηνύζαλ ηα ερζξηθά πινία είηε ηα θηππνύζαλ κε ηα έκβνια ζηα πιεπξά. Έπεηηα νη Αζελαίνη νπιίηεο πεδνύζαλ ζην θαηάζηξσκα θαη εμόλησλαλ ηα ερζξηθά πιεξώκαηα ή άθελαλ ηα πινία λα βπζηζηνύλ από ηα ξήγκαηα ησλ εκβόισλ. ΦΑΣΗ ΙΙΙ Η Αθηναφκή μοίπα ςπό ηον Θεμιζηοκλή ηπέπει ζε θςγή ηο δεξιό ηηρ Πεπζικήρ παπάηαξηρ

5 Ύζηεξα ινηπόλ από ηελ θαηαβύζηζε ησλ πξώησλ Φνηληθηθώλ πινίσλ, ε πξώηε γξακκή ηνπ Φνηληθηθνύ ζηόινπ απνδηνξγαλώζεθε θαη ηα πινία άξρηζαλ λα ηξέπνληαη ζε θπγή, άιια πξνο ηηο απέλαληη αθηέο ηεο Αηηηθήο θη άιια πξνο ηα αλαηνιηθά, πνιιά όκσο δελ θαηάθεξαλ λα απνκαθξπλζνύλ γηαηί ζηελ πξνζπάζεηα ηνπο απηή ζπγθξνύζζεθαλ κεηαμύ ηνπο θαη βπζίζηεθαλ. Σε ιίγν ε ηαξαρή θαη ε ζύγρπζε κεηαδόζεθε ζην θέληξν θαη ην αξηζηεξό κέξνο ηνπ Πεξζηθνύ ζηόινπ, δηόηη νη Αζελατθέο ηξηήξεηο, δηαζέζηκεο κεηά ηελ θαηαλίθε ησλ Φνηλίθσλ άξρηζαλ λα επηηίζεληαη πξνο ηα εθεί. Η λαπκαρία εμειίρζεθε ηόηε ξαγδαία ζε βάξνο ησλ Πεξζώλ θαη ζε ιίγν θαη ν ππόινηπνο Πεξζηθόο ζηόινο, πνπ είρε ζπλζιηβεί ζηελ Πεξηνρή ηνπ ζηελνύ πξνο ηελ Κπλόζνπξα θαη ηε ΝΑ έμνδν, άξρηζε, λα ηξέπεηαη ζε θπγή κε θαηεύζπλζε ην Φάιεξν, ελώ θαηαδηώθνληαλ από ηνλ Διιεληθό ζηόιν. Η θαηαδίσμε εμαθνινύζεζε, όπσο αλαθέξεη ν Πινύηαξρνο, "κέρξη δείιεο". Πξνο ην ηέινο ηεο Ναπκαρίαο, ν Αξηζηείδεο, κε Αζελαίνπο νπιίηεο από ηνπο παξαηεηαγκέλνπο ζηελ αθηή ηεο Σαιακίλαο, απνβηβάζζεθε ζηελ Ψπηηάιεηα θαη εμόλησζε ηελ εθεί απνκνλσκέλε Πεξζηθή θξνπξά. ΦΑΣΗ IV Ο Πεπζικόρ ζηόλορ θεύγει καηαδιυκόμενορ και ςθίζηαηαι μεγάλη καηαζηποθή ζηο ζηενό μεηαξύ Κςνοζούπαρ και Κεπαηζινίος. Το εσθπικό ημήμα πος είσε αποβιβαζηεί ζηην Ψςηηάλεια εξονηώνεηαι από ηοςρ οπλίηερ ηος Απιζηείδη Καηά ηνλ Έθνξν νη Πέξζεο έραζαλ 200 πινία θαη νη Έιιελεο 40, ε αλαινγία όκσο απσιεηώλ ζε άλδξεο ήηαλ βαξύηεξε γηα ηνπο Πέξζεο γηαηί απηνί, θαζώο δελ ήμεξαλ λα θνιπκπνύλ, πλίγνληαλ κεηά ηε βύζηζε ησλ πινίσλ ηνπο. Η ζημαζία ηηρ μάσηρ - Οι παπάγονηερ ηηρ Νίκηρ Η ζεκαζία ηεο λαπκαρίαο ηεο Σαιακίλαο ππήξμε κέγηζηε δηόηη πξνθάιεζε ηελ θαηάξξεπζε ηνπ εζηθνύ ηεο Πεξζηθήο εγεζίαο ζε ηέηνην βαζκό, ώζηε λα εγθαηαιείςεη νπζηαζηηθά ηνλ αγώλα, αλ θαη δηέζεηε αθόκα ππεξηξηπιάζην ζρεδόλ ζηόιν από ην Διιεληθό. Δίλαη ραξαθηεξηζηηθό όηη κόιηο ην βξάδπ ηεο επόκελεο ηεο κάρεο ν Ξέξμεο, επηθεθαιήο ηνπ Πεξζηθνύ ζηόινπ θνβνύκελνο κήπσο νη Έιιελεο πιεύζνπλ ζηνλ Διιήζπνλην θαη θαηαζηξέθνληαο ηηο γέθπξεο πνπ είρε θαηαζθεπάζεη, ηνλ απνθιείζνπλ ζηελ Δπξώπε, απέπιεπζε από ην Φάιεξν θαη παξαπιένληαο ηηο αθηέο θαηεπζύλζεθε πξνο Βνξξά.

6 Οι κςπιόηεποι παπάγονηερ ηηρ Ελληνικήρ νίκηρ ζηην Σαλαμίνα ήηαν οι εξήρ: Τν γεγνλόο όηη νη Πέξζεο παξαζύξζεθαλ λα λαπκαρήζνπλ ζε ζαιάζζηα πεξηνρή πνπ είρε επηιέμεη ν αληίπαινο γηαηί παξνπζίαδε εμαηξεηηθά πιενλεθηήκαηα γηα απηόλ, ε ζηελόηεηα ηνπ ρώξνπ εμνπδεηέξσλε ηελ αξηζκεηηθή ππεξνρή ηνπ Πεξζηθνύ ζηόινπ, ελώ αληίζεηα ήηαλ ηδεώδεο γηα ηνλ Διιεληθό ζηόιν. Παξαζύξζεθαλ νη Πέξζεο γηαηί είραλ αλάγθε λα ζπληξίςνπλ ηνλ Διιεληθό ζηόιν ώζηε λα κπνξνύλ ηα δηθά ηνπο πινία λα παξαπιένπλ απεξίζπαζηα ηηο Διιεληθέο αθηέο, γηα λα εθνδηάδνπλ ηνλ Πεξζηθό ζηξαηό θαη λα ελεξγεί απνβάζεηο ζηα κεηόπηζζελ ησλ Διιεληθώλ ακπληηθώλ γξακκώλ. Οη Πέξζεο ππνηίκεζαλ ηνλ αληίπαιν θαη εθηίκεζαλ εζθαικέλα ηηο καρεηηθέο δπλαηόηεηεο θαη ηηο πξνζέζεηο ηνπ. Η θαηάιιειε ζηξαηεγηθή ηνπ Διιεληθνύ ζηόινπ ζηε Ναπκαρία, όπσο ηε ζπλέιαβαλ θαη εθήξκνζαλ ν Θεκηζηνθιήο θαη νη ινηπνί Έιιελεο Ναύαξρνη. Τέινο, ν δήινο θαη ε αλδξεία όισλ ησλ Διιήλσλ πνπ αγσλίζζεθαλ ζηε Σαιακίλα. Η Ναπκαρία ηεο Σαιακίλαο έιεμε κε ζξίακβν ησλ Διιήλσλ, πέξαζε γξήγνξα ζην ζξύιν, έγηλε ζέκα γηα ηνπο ξήηνξεο θαη ηνπο κεγάινπο ηξαγηθνύο (νη Φνίληζζεο ηνπ Φξπλίρνπ θαη νη Πέξζεο ηνπ Αηζρύινπ έρνπλ σο ζεκείν αλαθνξάο ηε λίθε ησλ Διιήλσλ), απνηέιεζε δίδαγκα γηα ηνπο ιανύο θαη θαζηεξώζεθε σο ε αθεηεξία όρη κόλν ηεο Διιεληθήο, αιιά θαη ηεο παγθόζκηαο Ναπηηθήο ηζηνξίαο. Δθείλν πνπ έγξαςε ν Πινύηαξρνο ζην Βίν ηνπ Θεκηζηνθιένπο, " οὔθ' Ἕλληζιν οὔηε βαπβάποιρ ἐνάλιον ἔπγον εἴπγαζηαι λαμππόηεπον ", κπνξνύκε αλεπηθύιαθηα λα ην επαλαιάβνπκε θαη ζήκεξα. Βιβλιογπαθία Εκδοηική Αθηνών Α.Ε., Ιζηοπία ηος Ελληνικού Έθνοςρ - Τόμορ Β' Αθήνα, 1971 Σίμτα Μάπιος, Το Ναςηικό ζηην Ιζηοπία ηυν Ελλήνυν - Τόμορ Α' Αθήνα, 1982 Παπαππηγοπούλος Κυνζηανηίνος, Ιζηοπία ηος Ελληνικού Έθνοςρ (ζηη ζημεπινή γλώζζα) - Βιβλίο Τπίηο, Αθήνα, 1992