Grade`ni{tvo so YTONG. Prira~nik

Transcript

1 Grade`ni{tvo so YTONG Prira~nik

2 Prira~nikot go podgotvi KSELA Bugarija EOOD i e vo soglasnost so aktuelnata normativna baza vo oblasta na grade`ni{tvoto vo Bugarija. Istovremeno, vo nego se dadeni i niza tehni~ki barawa spored DIN. Celta na ovoj Prira~nik e, so aktuelna informacija da se pomogne vo rabotata na stru~nite lica od oblasta na grade`ni{tvoto pri pravilnata upotreba na proizvodite od KSELA i da bide korisen za investitorite, proektantite, pretpriema~ite i za licata zadol`eni za kontrola i nadzor vo procesot na gradeweto. Vo Prira~nikot se opfateni fizi~ko-mehani~kite i grade`nofizi~kite svojstva na materijalite, tehni~ki podatoci za site proizvodi na KSELA Bugarija EOOD, kako i preporaki za tehnologijata pri nivnoto vgraduvawe. Dadeni se pomo{ni sredstva (formuli, tabeli, grafici i dr.) za presmetka na karakteristikite na elementite od YTONG proizvodite i prepora~livi detali za nivna izvedba. So koristewe na Prira~nikot, na site u~esnici vo grade`no-investiciskiot proces }e im se ovozmo`i kvalitetno sovremeno gradewe i izgradba na udobni i komforni zgradi za korisnicite, so doka`ana ekologi~nost i niski energetski tro{oci vo tekot na celiot period na eksploatacija. ]e im bideme blagodarni na site kolegi koi }e ni gi ispratat svoite zabele{ki i predlozi za podobruvawe na prezentiranoto izdanie. Na site im posakuvame uspeh vo rabotata so proizvodite na KSELA! Oddel Grade`ni{tvo i aplikativna tehnika KSELA Bugarija EOOD anwtech.bg@xella.com

3 3 Stranica Voved 4 A YTONG - materijal za povisok kvalitet na `iveewe 6 B YTONG i mikroklimata vo `iveali{teto 7 C YTONG i `ivotnata sredina 8 D Niskoenergetska YTONG - ku}a 10 E Proizvodstvo 11 F Drugi raboti i obrabotki na yidovite od YTONG - blokovi 35 G Konstrukcii 43 H Grade`na fizika na stanbeni zgradi i prostorii 61 I Nosivost na yidovi izvedeni so YTONG - blokovi 80 J

4 4 A Voved Novi idei od KSELA A So pojavata i potvrduvawe na proizvodite na KSELA, na na{iot grade`en pazar se zadovoli edna potreba vo grade`ni{tvoto kade {to so godini se ~uvstvuva{e op{t nedostig od lesni betoni. YTONG gas-beton spa a vo grupata na avtoklavni }eliski betoni. Vo ekolo{ki pogled toj e ~ist mineralen produkt, proizveden od pesok, cement, negasena var, gips i voda. ]eliskata struktura se dobiva kako rezultat na hemiska reakcija pome u dodatokot od aluminiumska pasta i drugite sostavni materijali, pri {to se dobiva bezopasen vodorod koj e pri~ina za formirawe na vozdu{ni }elii, a toj celosno is~eznuva vo avtoklavite. Dobri toploizolaciski svojstva - kvalitet koj{to dobiva se pogolemo zna~ewe vo pogled na ekonomijata na energijata. Efikasnosta na YTONG kako materijal za toplinska izolacija se dol`i na negovata }eliska struktura. Poznato e deka vozduhot vo miruvawe, t.e. vozduhot zatvoren vo malite }elii, e eden od najdobrite toplinski izolatori. Tokmu toa e slu~ajot so YTONG gas-beton, ~ii{to pori mu ovozmo`uvaat okolu 9 pati podobra mo} za toplinska izolacija otkolku {to e slu~ajot so obi~niot beton; 3,5 pati podobra mo} od polni kerami~ki tuli; 3 pati podobra mo} od giter tulite i 2,5 pati podobra mo} od tulite so {uplini. YTONG predlaga najefektivno tehnolo{ko re{enie za ispolnuvawe na novite barawa pri proektirawe na toplinskata izolacija na zgradi. Nadvore{en yid so debelina d = 30 cm gi zadovoluva barawata spored normativite i nema potreba od dopolnitelna izolacija. Dobrite grade`ni svojstva na YTONG Dobrite grade`ni svojstva na YTONG se poznati i doka`ani na ubedliv na~in vo najva`ni svojstva se: Mala masa kg/m 3, t.e. okolu 4 pati polesen od obi~niot beton. Ova zna~itelno svojstvo se dol`i na }eliskata struktura na YTONG. Samo 20% od volumenot pretstavuva polna masa. Ostanatite 80% se pori, od koi 1/4 se mikropori (so dijametar pod 0,25 mm) i 3/4 makropori (so dijametar nad 0,25 mm). Postojanost na ogan Celosno se dol`i na mineralniot sostav na gas-betonot. Toj e specificiran vo grupata na negorlivi materijali. Dobri kvaliteti vo pogled na cvrstinata i deformaciite Klasi na otpornost na pritisok B 2,5 i B 5 koi mu ovozmo`uvaat da bide korisen kako nosiv konstruktiven materijal za yidovi, vklu~uvaj}i gi aseizmi~kite platna.

5 A Voved 5 Lesna obrabotlivost na proizvodite od YTONG na samoto gradili{te, pred izvedbata, za vreme na grade`nite operacii i podocna, za vreme na eksploatacijata. YTONG gas-beton mo`e da se se~e, dup~i, kove, lepi. Vo yidovite od YTONG mo`e da se pravat kanali, zaobleni rabovi, otvori i drugi podobnosti. Site ovie operacii se mo`ni so mal pribor od ra~ni alati. Pomali transportni tro{oci, mala potro{uva~ka na energija i rabotna raka zaradi: malata volumenska masa na proizvodite i mo`nosta za koristewe na proizvodi so pogolemi dimenzii; preciznite geometriski merki i ramnite povr{ini. YTONG ne e samo dobar materijal za toplinska izolacija. Toj sozdava i mikroklimatski komfor koj{to se dol`i na: Dobrata paropropustlivost (okolu 5 pati pogolema od onaa na obi~niot beton), poradi koja yidot di{i, apsorbiraj}i go vi{okot vlaga vo prostorijata i, sprotivno, ispu{taj}i ja vlagata vo prostorijata pri su{ewe na vozduhot. Dobrata toplinska inercija so koja se zadr`uva i amortizira vlijanieto na golemite amplitudi i naglite promeni na nadvore{nata temperatura. Izbegnuvawe na t.n. toplinski mostovi, zaradi homogenata i ednoobraznata struktura na yidovite i yidaweto so tenki fugi, 1 3 mm pome u redovite. U{te edno va`no svojstvo na YTONG e od golemo zna~ewe: Negovata dolgove~nost ne postojat eksploatacioni tro{oci za odr`uvawe na izgradenite yidovi ili vo najmala mera, nenadminuvawe na onie za odr`uvawe na yidovite od tula. A

6 6 B YTONG - materijal za povisok kvalitet na `iveewe B Zaedno so Vas nie sozdavame prostori za prestoj vo koi lu eto se ~uvstvuvaat prijatno i komforno, za mnogu godini odnapred. Sovremenata arhitektura na pove}ekatna izgradba e svrzana so raznoobraznost na formite i volumenite Samo so eden pogled e evidentno deka i pri niski i pri pove}ekatni objekti denes ne se obrnuva vnimanie samo na otpornosta na pritisok i statikata na zgradite. Arhitektonskata tvore~ka sila e vo poln podem za{to zgradite treba da imaat karakter, da im davaat izgled na selata i na gradovite. No, istovremeno so toa ne se zaborava i na faktorot efikasnost, za{to kakva }e bide polzata od najdobriot proekt ako poradi visokite tro{oci za izgradba toj ne mo`e da se realizira. Za eden sovremen materijal toa zna~i da se ostavat otvoreni site mo`nosti na arhitekturata i da se primenat sovremeni tehnologii. YTONG poka`a deka toa e mo`no. Grade`en materijal koj sozdava prostor za `iveewe Gradime za lu eto. Arhitekturata i materijalite upotrebeni pri gradeweto sozdavaat prostori za `ivot. Tie sekojdnevno ne opkru`uvaat i zaradi toa treba da se izvedeni na takov na~in, najdobro da odgovaraat na potrebite na ~ovekot. Od edna strana, toa zna~i da se gradi raznovidno i po mo`nost so golem zamav i racionalno, a od druga strana, grade`ni{tvoto treba da odgovara na biologijata na ~ovekot koj stanuva se po~uvstvitelen kon sredinata {to go opkru`uva i ekologijata. YTONG e grade`en materijal koj{to gi zadovoluva site pretenzii. Toj mo`e da se koristi pri gradba na ednofamilijarni ku}i, na zalepeni zgradi i zgradi vo niza, na pove}ekatni zgradi i t.n., davaj}i sloboda na formata so cel da se olesni realizacijata na arhitektonskata koncepcija. YTONG go kombinira raznoobrazieto na arhitekturata so efikasnosta So YTONG mo`e da se gradi brzo i efikasno. Zaradi golemite formati i lesnata obrabotka, pri investirawe vo gradeweto, YTONG gas-beton {tedi mnogu rabotno vreme i tro{oci. Zaradi dobrata otpornost na pritisok, bez problemi toj mo`e da se koristi za izvedba na yidovi {to nosat vertikalni i horizontalni sili. Osven toa, YTONG e proizveden od prirodni surovini, poseduva toplinsko-izolaciski svojstva i pretstavuva grade`en materijal koj nudi vistinski prednosti vo pogled na kvalitetot na `iveeweto.

7 C YTONG i mikroklimata vo `iveali{teto 7 Optimalna mikroklima vo prostorijata dobiena po priroden pat Vo sekoe vreme YTONG sozdava prijatna klima vo prostorijata. Odli~nata toplinska izolacija vo zima {titi od stud, trajno ja racionalizira energijata i tro{ocite, bez potreba od dopolnitelni materijali za toplinska izolacija. Pri debelina na yid od 30 cm, YTONG gi postignuva i gi nadminuva normativno propi{anite visoki barawa za toplinska izolacija na zgradite. Izvedeno monolitno, so dobra zvu~na izolacija Masivniot na~in na gradewe so YTONG, pokraj ekonomija na vremeto i parite, garantira i odli~ni grade`no-fizi~ki svojstva. Zvu~nata izolacija na zgradite i nejzinite delovi e propi{ana vo DIN 4109 (Zvu~na izolacija vo visokogradba). Vo soglasnost so toj standard, na YTONG gas-betonot mo`e da mu se dodade zgolemuvawe od 2 db na vrednostite dobieni so presmetkite za zvu~na izolacija. Kaj nas, barawata se sodr`ani vo BDS Pregraden yid so debelina d = 15 cm od B5, D 700, garantira indeks na izolacija od vozdu{en zvuk R w = 41 db, koj gi zadovoluva normativite za pregradni yidovi vo stanbena zgrada. Protivpo`arna za{tita bez dopolnitelno prezemeni merki Kako ~ist mineralen grade`en materijal, YTONG e negorliv i garantira maksimalna protivpo`arna za{tita. Toa e pri~inata za{to toj se koristi i za izvedba na protivpo`arni yidovi vo zgradite. Lesnotija pri dobivawe za{tedi Ergonomskite merki i sistemot pero i `leb davaat vistinski prednosti pri koristeweto, za{to YTONG blokovite ne samo {to se lesni za krevawe, tuku tie se postavuvaat i precizno. Samiot grade`en materijal sozdava uslovi ~ovekot da se ~uvstvuva prijatno vo svoeto `iveali{te! C

8 8 D YTONG i `ivotnata sredina Ekonomija na energijata niz celiot tehnolo{ki ciklus D YTONG toa e grade`en materijal, koj{to za{teduva mnogu energija u{te vo proizvodstvoto U{te pri osnovnite surovini: pesok, voda, negasena var i cement, YTONG se potpira na prirodata. Toj e ~ist mineralen materijal. Ovie surovini vleguvaat vo reakcija edna so druga i pravat soedinenija, takanare~enite kalciumovi hidrosilikati. Procesot se odviva vo avtoklavi, so parea, pri temperatura od okolu 200 C. Surovini direktno od prirodata YTONG se proizveduva od prirodni surovini: pesok, negasena var, cement, surov gips i voda, so {to se {tedi energija. Pri proizvodstvoto, vo nego se sozdavaat vozdu{ni pori. Vrz osnova na dobrite kvaliteti, YTONG ja nosi oznakata na germanskata rabotna asocijacija Ekolo{ki ~ist grade`en proces i e ~len na germanskiot deloven krug za ekolo{ki menaxment. KSELA se odnesuva so isklu~itelna serioznost kon obvrskata za za~uvuvawe na `ivotnata sredina. Dokaz za toa e faktot {to KSELA e izbran za partner na Svetskiot fond za za{tita na prirodata. KSELA ja {titi prirodata bidej}i koristenite surovini gi ima pove}e od dovolno vo zemjinata kora, zagubite na energijata pri proizvodstvoto se mali, otpadot se reciklira. Pri koristeweto na objektite izgradeni so YTONG, tro{ocite za zatopluvawe kako i emisijata na CO 2 niz oxacite se mali poradi odli~nata toplinska izolacija. Kako vode~ko pretprijatie, KSELA ja ima svojata odgovornost za ~ovekot i prirodata. Simbol na toa e znakot na Svetskiot fond za za{tita na `ivotnata sredina me~eto panda. Za negovite grade`no-tehni~ki i grade`no-fizi~ki svojstva se gri`at milionite mali vozdu{ni }elii koi pravat materijalot da bide otvoren za difuzija na vodenata parea, ili kako {to e poznato vo obi~niot govor materijal koj di{i. Pomala zaguba na energija pri proizvodstvoto Za da bidat pogodni za upotreba, prirodnite surovini i materijali dopolnitelno se obrabotuvaat, za {to e potrebna energija. So dobro konstruirana i sozdadena tehnika na proizvodstvo, KSELA postigna zna~itelno namaluvawe na zagubite na energija pri podgotovkata na surovinite i proizvodstvoto na gas-beton. Na primer, za proizvodstvo na 1m 3 YTONG gas-beton so masa od 0,4 do 0,5 t/m 3, denes ni se potrebni edvaj 320 KWh energija, vo sporedba so tradicionalnite bugarski grade`ni materijali za koi se potrebni okolu 680 KWh/m 3, pri {to YTONG e nesporen lider.

9 D YTONG i `ivotnata sredina 9 I transportot e faktor za ekonomija na energijata Kolku eden grade`en materijal e polesen, tolku e pokorisen i poekonomi~en transportot od gledna to~ka na energijata. Zaradi malata masa, na YTONG mu e potrebna pomala energija za transport do gradili{teto, vo sporedba so mnogu drugi grade`ni materijali. [to podrazbirame pod poimot ekolo{ka rentabilnost Za da bide eden grade`en materijal ekolo{ki rentabilen, toa zna~i dve raboti. Od edna strana, toj treba da e dolgove~en, za da bide energijata za negovoto proizvodstvo optimalno iskoristena. Od druga strana, pri eksploatacijata treba da tro{i {to e mo`no pomalku energija. Zaradi malite proizvodstveni tro{oci i odli~nite svojstva vo pogled na toplinskata izolacija, grade`niot materijal YTONG ima osobeno dobra ekolo{ka rentabilnost. D

10 10 E Niskoenergetska YTONG - ku}a KSELA gradi vo soglasnost so `ivotnata sredina, predlagaj}i kompletni re{enija E Edna od najva`nite temi na na{eto vreme e energetski ekonomi~noto grade`ni{tvo prilagodeno na `ivotnata sredina. Arhitektite se predizvikani da davaat novi re{enija, no pritoa da ne predizvikaat dopolnitelni tro{oci. Za taa cel, KSELA ve}e dolgo vreme u~estvuva vo istra`uvaweto i demonstriraweto na proekti za energetski ekonomi~ni ku}i. Edna napolno sozreana koncepcija ja povrzuva ekologijata so ekonomijata Stanbenite zgradi koi se gradat spored dene{nite postrogi propisi za toplinska izolacija, se niskoenergetski zgradi od prvata generacija. No, ve}e e mo`no da se gradat zgradi so u{te pomala potreba od energija. Pozitivnoto vlijanie na YTONG vo delot na namaluvaweto na toplinskite zagubi niz nadvore{nite yidovi mo`e da odigra zna~ajna uloga vo ispolnuvaweto i nadminuvaweto na kriteriumite za eden niskoenergetski objekt.

11 F Proizvodstvo 11 Stranica Stranica F.1 Pregled na proizvodstvoto 12 F.2 Tehni~ki podatoci 14 F.2.1 Osnovni podatoci za YTONG proizvodite 14 F Blokovi za yidarija 14 F Nenose~ki natprozornici i nadvratnici 14 F Blokovi vo forma na korito (U-profil) 15 F Blokovi so kru`na forma 16 F Plo~a Termobrowa YTONG-B 17 F.2.2 Toplinska izolacija 18 F.2.3 Protivpo`arna za{tita 19 F Nosivi yidovi 19 F Nenosivi yidovi 19 F Protivpo`arni yidovi ednoslojni i dvoslojni 20 F Barawa spored protivpo`arnite normativi 20 F.3 Blokovi za yidarija 24 F.3.1 Yidariji od blokovi 24 F Op{ti podatoci 24 F F.3.2 F F.3.3 F.3.4 Obem na rabota i potrebno vreme za yidawe na yidovi od YTONG - blokovi 27 Lepila i malteri za yidarija so YTONG - blokovi 28 Lepilo za yidarija so YTONG - blokovi na tenka fuga 1 3 mm 28 Obrabotka na povr{inata na YTONG - yidovite 28 Podgotovka i nanesuvawe na malteri vrz yidovi od YTONG 28 F Nadvore{ni malteri 29 F YTONG osnoven malter 30 F Nadvore{en malter od tradicionalni grade`ni materijali 31 F Vnatre{en gipsen malter 33 F Protivopo`arna za{tita na ~eli~ni stolbovi 20 F.2.4 Zvu~na za{tita 21 F Kombinacija od razli~ni varijanti na dolni i gorni sloevi nadvore{ni mineralni malteri, podgotveni vrz baza na cement i var 33 F F.2.5 Statika 21 F F Stati~ka presmetka na yidovi od gas-beton blokovi 22 Presmetka na yidarija na centri~en pritisok 22 F F.3.5 Za{tita na prostorii so zgolemena vlaga (bawi, peralni, WC-a i dr.) 33 Horizontalna izolacija so cel izbegnuvawe na kapilarno poka~uvawe na vlagata po yidovite od YTONG 34 F Presmetka na yidarija po horizontalni i vertikalni fugi 22 F Drugi stati~ki pokazateli 23

12 12 F Proizvodstvo F.1 Pregled na proizvodstvoto Klasa spored Koeficient jakost na prenesu- Opis Nadvore{en izgled Namena Dimenzii mm B, MPa; Klasa spored vawe na toplinata 1) masa λ R, W/(m K) D, kg/m Blokovi za yidarija - mazni Nenosivi yidovi. Sloevi za toplinska {irina 50, 75, 100, 125,150, 175, 200, 250, B 2.5; D 500 B 5; D izolacija. Nosivi yidovi i yidani aseizmi~ki platna samo od klasa B 5 300, 350 dol`ina 600 viso~ina 250 B 5; D 700 Blokovi za yidarija - "pero i `leb Nenosivi yidovi. Sloevi za toplinska izolacija. {irina 100, 125, 150, 175, 200, 250, 300, 350 dol`ina 600 viso~ina 250 B 2.5; D 500 B 5; D 600 B 5; D Blokovi vo forma Za betonirawe na {irina 200, 250, 300, B 2.5; D na korito armirano-betonski 350 B 5; D U - profil gredi i natprozornici dol`ina 600 i nadvratnici vo niv viso~ina 250 Blokovi so kru`na Za yidarija so kriv- {irina 200, 250, 300 B 2.5; D forma ina kako del od krug viso~ina 250 B 5; D vnatre{en radius F Nenosivi natpro- Za nenosivi natpro- {irina 100, 125, 150, B 2.5; D zornici od zornici i nadvratni- 175, 200, 250, 300 B 5; D zalepeni YTONG - ci vrz otvor od 62 do dol`ina blokovi 122 cm viso~ina 250 Plo~a Za oblo`uvawe na {irina 90 Â 2.5; D Termobrowa yidovi na postoe~ki dol`ina 600 mineralna volna YTONG - B zgradi. Za podobru- viso~ina 250 ρ=65 kg/m 3 vawe na toplinskata izolacija. Plo~i za pod Za izvedba na kom- {irina 250 B 5; D pleksni katni i dol`ina 600 pokrivni plo~i so viso~ina 175 nosivi rebra i gorna plo~a od armiran beton 1) Prika`anite vrednosti na koeficientot na prenesuvawe na toplinata se za gas-beton so masena vla`nost 6% ± 2%

13 F Proizvodstvo 13 Opis Nadvore{en izgled Namena Pakuvawe YTONG - lepilo za yidarija Mineralno lepilo so hemiski dodatoci za yidarija so blokovi od gas-beton Suva me{avina, ispora~ana vo hartieni vre}i so te`ina od 25 kg YTONG - nadvore{en osnoven malter Hidrofoben var-cementen malter so dodatoci za nadvore{en malter. Preku nego, kako zavr{en sloj, mo`e da se nanesuvaat site mineralni, hidrofobni i dekorativni malteri so cvrstina na pritisok pomala od 4 MPa. Suva me{avina, ispora~ana vo hartieni vre}i so te`ina od 40 kg F

14 14 F Proizvodstvo F.2 Tehni~ki podatoci F.2.1 Osnovni podatoci za YTONG - proizvodite F Blokovi za yidarija Proizvod Blokovi za yidarija Klasa spored Koeficient Klasa spored Normativna otpornosta na na toplinska masa, te`ina, pritisok, sprovodlivost MPa kg/m 3 kn/m 3 λ R, W/m.K B 2,5 D 500 5,5 0,150 B 5 D 600 6,6 0,180 B 5 D 700 7,7 0,220* * Vrednosta e dobiena so presmetka F F Nenosivi natprozorski i nadvratni gredi Nenosivite natprozorski i nadvratni gredi se izrabotuvaat otkako }e se ise~at i zalepat od standardni gas-beton blokovi za yidarija, spored klasata za otpornost na pritisok B 2,5 i klasata za masa D 500 ili spored klasata za otpornost na pritisok B 5 i klasata za masa D 600, proizvedeni vo soglasnost so BDS i BDS EN 771-4:2004. Se armiraat so ~elik A III vo soglasnost so prika`anite {emi. Tie slu`at za premostuvawe na otvori nad vrati i prozorci. Dokolku se potrebni natprozornici/nadvratnici podolgi od 1800 mm, tie se montiraat na samoto mesto. Tehni~kite upatstva za toa gi dava KSELA Bugarija EOOD. Oznaka Monta`na te`ina 1) Sredna vrednost na toplinska sprovodlivost Λ B 2,5; D 500 B 5; D 600 B 2,5; D 500 B 5; D 600 ÉÅô ( d ı L ı h ) kg/m W/mK ÉÅô ( 100 ı L ı 250 ) ,23 0,28 ÉÅô ( 125 ı L ı 250 ) ,21 0,25 ÉÅô ( 150 ı L ı 250 ) ,20 0,24 ÉÅô ( 175 ı L ı 250 ) ,20 0,23 ÉÅô ( 200 ı L ı 250 ) ,19 0,22 ÉÅô ( 250 ı L ı 250 ) ,18 0,22 ÉÅô ( 300 ı L ı 250 ) ,18 0,21 ÉÅô ( 350 ı L ı 250 ) ,18 0,21 Nadvore{en izgled 1) Monta`nite te`ini se presmetani so privremena masena vla`nost na gas-betonot od 12%

15 F Proizvodstvo 15 L d = 100, 125, 150 mm d =175, 200, 250, 300, 350 mm c l 1220 c a35a a35 b 35a d d L Monta`na poliuretanska (PU) pena AB plo~a Nenosiv natprozornik/nadvratnik h d d a 32, ,5 a b d debelina na blok L dol`ina na natprozornik/nadvratnik h viso~ina na blok (na red yidarija), h = 250 mm za site blokovi c dol`ina na nalegnuvawe vrz yidot F F Blokovi vo forma na korito (U profil) d Klasa Dimenzii na napre~en Klasa spored presek, mm spored Oznaka otpornosta masata, na pritisok, d h MPa kg/m 3 äå (350ı600ı250) äå (300ı600ı250) Â 2,5 D äå (250ı600ı250) Â 5 D äå (200ı600ı250) Blokovite vo forma na korito se izrabotuvaat so se~ewe od standardni blokovi za yidarija od klasata spored otpornost na pritisok B 2,5 i klasata spored volumenska te`ina D 500 ili od blokovi za yidarija od klasata spored otpornost na pritisok B 5 i klasata spored volumenska te`ina D 600, proizvedeni vo soglasnost so BDS i BDS EN 771-4:2004. Tie slu`at vo niv da se betoniraat AB serkla`i i natprozornici/nadvratnici.

16 16 F Proizvodstvo F Blokovi so kru`na forma d Blokovite so kru`na forma se izrabotuvaat so se~ewe od stan- r dardnite blokovi za yidarija od klasata spored otpornosta na pri- R α 0 tisok B 2,5 i klasata spored volumenskata te`ina D 500 ili od blokovi za yidarija od klasata spored otpornosta na pritisok B 5 i klasata spored volumenska Oznaki na blokovi so kru`na d = 200, 250, 300 mm debeli- te`ina D 600, proizvedeni vo forma: na na yidot soglasnost so BDS i ÄÁ (r x d x h) r vnatre{en radius na BDS EN 771-4:2004. ÄÁ (r x 200 x 250) yidot Tie slu`at za yidawe na kru`ni ÄÁ (r x 250 x 250) R nadvore{en radius na yidovi, koi{to vo proektot se del ÄÁ (r x 300 x 250) yidot od krug. h viso~ina na blok (na red yidarija), h=250 mm za site blokovi F Normirani dimenzii na blokovi so kru`na forma vo mm 1) d = 300 mm r α gon 34,57 31,62 29,15 27,03 25,20 23,61 22,21 20,96 19,85 18,85 17,95 17,12 16,38 d = 250 mm r α gon 36,26 33,03 30,33 28,05 26,09 24,38 22,89 21,57 20,39 19,34 18,39 17,53 16,74 d = 200 mm r α gon 38,13 34,57 31,62 29,15 27,03 25,20 23,61 22,21 20,96 19,85 18,85 17,95 17,12 1) Po prethodno usoglasuvawe se primaat pora~ki i za se~ewe na gas-beton blokovi so proizvolen vnatre{en radius r, ne pomal od 800 mm i ne pogolem od 7000 mm Brojot na blokovite so kru`na forma DB vo eden red yidarija se odreduva na toj na~in {to centralniot agol na krivoliniskiot yid se deli so agolot α vo gradusi za eden blok, daden vo gornata tabela, imaj}i predvid deka: poln krug = 400 gon polovina krug = 200 gon centralen prav agol = 100 gon i t.n.

17 F Proizvodstvo 17 F Plo~i Termobrowa YTONG B Relativniot koeficient na difuzija na vlaga e: Geometriskite dimenzii i proizvodnite tolerancii se prika`ani na slikata. Te`ina na plo~ata e 4,65 kg µ = 3,4, a ekvivalentnata debelina na vozdu{en sloj za difuzija na vodena parea e S d = 0,31 m d i R Λ = Σ, λ i kade {to R Λ e toplinskiot otpor na grade`niot element 0,05 0,002 0,04 R Λ = + + 0,15 0,9 0,04 R Λ = 1,336 m 2 K/W Plo~ata Termobrowa YTONG B se montira so pomo{ na nadol`ni ne r osuva~ki perforirani profili, tipli, {rafovi i podlo{ki. Pri izrabotkata na fugite 1 3 mm i lepewe vrz yidot, potro{uva~kata na cementno lepilo iznesuva 5 kg/m 2. Koeficient na toplinska sprovodlivost niz plo~ata e: 1 Λ = R Λ = 0,748 W/m 2 K F 1. Gas-beton 2. Mineralna volna

18 18 F Proizvodstvo F.2.2 Toplinska izolacija R - toplinski otpor vo (m 2 K)/W d i R = R si + Σ + R se, λ i kade {to R si + R se = 0,13 + 0,04 = =0,17 (m 2 K)/W, d i debelina na gas-beton λ i koeficient na toplinska sprovodlivost za soodvetna klasa na gas-beton U koeficient na prenesuvawe na toplinata vo W/(m 2 K) 1 U = R kade {to R si e vnatre{en povr{inski otpor vo (m 2 K)/W; R se e nadvore{en povr{inski otpor vo (m 2 K)/W. Za nadvore{ni yidovi R si = 0,13 (m 2 K)/W; Vo soglasnost so Naredba br. 7 za toplinska za{tita i za{teda na energija na zgradi koja e vo sila od godina, maksimalna dozvolena vrednost na koeficientot na prenesuvawe na toplinata na nadvore{nite yidovi vo zatopluvani zgradi (vo novi i pri rekonstrukcija na fasadni yidovi so izolacija od nadvore{na strana) e R se = 0,04 (m 2 K)/W. U max 0,50 W/(m 2 K) F Nemalterisana yidarija od YTONG blokovi so tenka fuga i lepilo 1 3 mm Simbol Edinica Klasa spored otpornost na pritisok, Klasa spored masa, kg/m 3 λ R, W/mK Debelina na yidot bez malter, mm MPa d i λ i R U m 2 K W m 2 K W W m 2 K

19 F Proizvodstvo 19 F.2.3 Protivpo`arna za{tita Vo soglasnost so DIN 4102, YTONG gas-beton pripa a na klasata A-1 so negorlivi grade`ni materijali. Klasata na protivpo`arna otpornost na grade`nite materijali go prika`uva nivnoto vremetraewe na otpornosta na ogan vo minuti. Normirani se slednite klasi na otpornost na ogan: F 30, F 60, F 90, F 120 i F 180. F Nosivi yidovi Proizvodi Blokovi od gasbeton Sila na pritisok Minimalna debelina na yid od gas-beton vo mm za da se zadovoli klasata na protivpo`arna otpornost F30-A F60-A F90-A F120-A F180-A σ N/mm 2 (115) (115) (115) (115) (115) σ N/mm 2 (115) (150) (175) (200) (200) σ N/mm 2 (150) (175) (175) (200) (240) Vrednostite vo zagradi va`at za dvostrano malterisani yidovi F F Nenosivi yidovi Proizvodi Blokovi od gasbeton Malter Minimalna debelina na yid od gas-beton vo mm za da se zadovoli klasata na protivpo`arna otpornost F30-A F60-A F90-A F120-A F180-A W30-A W60-A W90-A W120-A W180-A Od dvete strani Nemalterisani

20 20 F Proizvodstvo F Protivpo`arni yidovi - ednoslojni i dvoslojni, spored DIN 4102 Proizvodi Blokovi od gas-beton Klasa spored masa, Minimalna debelina, mm Dozvolena vitkost kg/m 3 ednoslojna dvoslojna h S /d x 175 spored x 240 DIN 1053 F Barawa spored protivpo`arnite normativi Spored bugarskite "Protivpo`arni grade`notehni~ki normi" (Naredba br. 2), za I stepen na protivpo`arna otpornost na zgradite i industriskite objekti se bara negorliv materijal so otpornost na ogan kako {to sledi: za nosivi yidovi, stolbovi i skali{ni yidovi minuti; za nenosivi nadvore{ni i vnatre{ni yidovi - 30 minuti; za dilataciski yidovi, yidovi na hodnici i drugi pati{ta za evakuacija - 60 minuti. F F Protivpo`arna za{tita na ~eli~ni stolbovi ^eli~ni stolbovi so razli~ni napre~ni preseci mo`at da bidat za{titeni od po`ar so oblo`uvawe so YTONG blokovi so debelina mm. Vo narednata tabela e dadena granicata na otpornost na po`ar vo minuti, pri postignuvawe na razli~na kriti~na temperatura za ~elik, vo zavisnost od debelinata na oblogata. Po`arna otpornost na ~eli~ni stolbovi za{titeni so obloga od YTONG blokovi, klasa B 2.5, D 500 Forma na stolbot Stolbovi so sanda~est presek Stolbovi so presek vo forma na Faktor na Granica na Faktor na Granica na í Íapple. [ o C] d d masivnost otpornost na masivnost otpornost na [mm] [mm] Hp/A [m -1 ] po`ar, [min] Hp/A [m -1 ] po`ar, [min] > > > Hp - nadvore{en parametar na konturata na presekot na stolbot; A - povr{ina na presekot na stolbot; Hp/A - faktor na masivnosta na ~eli~niot stolb [m -1 ]; T kr. - kriti~na temperatura na ~eli~niot stolb [ C]; Na~inot na oblo`uvaweto e prika`an vo delot N.6 (Konstrukcii) vo Prira~nikot.

21 F Proizvodstvo 21 F.2.4 Zvu~na za{tita Vrz osnova na DIN 4109 (izdanie od 1989 godina) Simbol Edinica Klasa Klasa Proizvodi Debelina na yidot, mm spored spored otpornost masa, na pritisok, kg/m 3 MPa Yidarija od B 2.5 D 500 R' W db blokovi od gasbeton  5 D R W indeks na zvu~na izolacija od vozdu{en zvuk Yidarijata se pravi so cementno lepilo so fuga 1 3 mm Za debelini na yidot mm, dvostrano malterisuvawe, so vnatre{no gletuvawe so gipsen malter 4 5 mm Za debelini na yidot mm, nadvore{en malter so debelina mm i vnatre{no gletuvawe so gipsen malter 4 5 mm F.2.5 Statika Vo soglasnost so bugarskite "Normi za proektirawe na betonski i armirano-betonski konstrukcii" (izdanie 1988 godina), YTONG gas-betonot, kako osnoven vid }eliski beton, za stati~ki presmetki spored metodot na grani~ni sostojbi, gi ima slednite normativni i presmetkovni karakteristiki: F Vid na napregawe, oznaka Presmetkovni napregawa za grani~na sostojba od I grupa pri klasa na otpornost na pritisok vo MPa pritisok (jakost na prizma), R b istegawe vo oska, R bt Vid na napregawe, oznaka Normativni napregawa i presmetkovni napregawa za grani~ni sostojbi od II grupa pri klasa na otpornost na pritisok vo MPa pritisok (jakost na prizma), R bn, R b,ser istegawe vo oska, R btn, R bt,ser

22 22 F Proizvodstvo F Stati~ka presmetka na yidovi od gas-betonski blokovi F Presmetka na yidarija na centri~en pritisok Stati~kata presmetka na yidovi od YTONG gas-betonski blokovi se pravi vo soglasnost so bugarskite "Normi za proektirawe na yidani konstrukcii" (izdanie 1985 godina). Presmetkovnata otpornost na pritisok R na yidarija pri visina na redot mm, spored markata na malter i gas-beton e: Klasa na otpornost Presmetkovna otpornost na pritisok R na yidarija pri marka na malter vo MPa Presmetkovna otpornost na pritisok R na yidarija so cementno lepilo na fuga 1 3 mm B B F Presmetka na yidarija po Presmetana otpornost na istegawe horizontalni i vertikalni fugi vo oskata: R t = 0.16 MPa Presmetkovnite otpornosti na yidarija pri marka na malter od Za horizontalen presek niz 5 MPa i pogolema se: fugite (A - A) Za presek niz fugite (B - B) Presmetana otpornost na istegawe Presmetana otpornost na istegawe pri svitkuvawe vo presek A - A i pri svitkuvawe: pri glavni napregawa na istegawe pri svitkuvawe: F A B R tb = 0.25 MPa B C C A R tb = R tm = 0.12 MPa Presmetana otpornost na smolknuvawe (tangencijalni sili): R sh = 0.16 MPa Za vertikalen presek niz blokovi (C - C) Klasa na gas-beton B 2.5 B 5 Istegawe vo oska R t Istegawe pri svitkuvawe R tb Glavni napregawa na istegawe R 1) tm Smolknuvawe R 2) sh ) Presmetkovnite otpori na istegawe pri svitkuvawe i glavnite napregawa na istegawe se odnesuvaat na celiot presek na ru{ewe na yidarijata. 2) Presmetkovniot otpor na smolknuvawe vo presek C - C se odnesuva samo na povr{inata na presekot niz blokovite, bez da se zema povr{inata na presekot niz vertikalnite fugi.

23 F Proizvodstvo 23 F Drugi stati~ki pokazateli Ostanatite stati~ki golemini se: R U sredna granica na sila na pritisok R U = KR = 2R, kade {to ä=2 Ö 1 modul na elasti~nost (po~eten modul na deformacija) pri kratkotrajni optovaruvawa Ö 1 = α. R U kade {to elasti~nata karakteristika α: Marka na malter za yidarija vo MPa α Ö modul na deformacii pri presmetkata na konstrukciite na jakost Ö = 0,5 Ö 1 Ö modul na deformacii pri odreduvawe na deformaciite na yidarii od nadol`ni i napre~ni sili vo stati~ki neopredelivi ramkovni konstrukcii, vo koi yidariite rabotat zaedno so elementite od drugi materijali, kako i pri odreduvawe na periodot na oscilacija i na krutosta na konstrukciite Ö = 0,8 Ö 1 ξ soodvetna deformacija na yidariite so o~ituvawe na plasti~nata deformacija σ ξ = V E 1 σ napregawe na pritisok V koeficient, koj{to go ozna~uva vlijanieto na plasti~nata deformacija na yidarijata Modulot na elasti~nosta na yidariite E 1, pri konstantni i prodol`eni optovaruvawa, so o~ituvawe na plasti~nata deformacija, treba da se namali so delewe so koeficientot na plasti~na deformacija V = 3,5. Deformacijata od sobirawe pri su{ewe e ili 0,4 mm/m Modul na lizgawe G = 0,4 Ö 1 Koeficient na linearno {irewe na yidarijata pri temperaturni promeni od 1 ä Â α t = 0, F

24 24 F Proizvodstvo F.3 Blokovi za yidarija F.3.1 Yidarii od blokovi F Op{ti podatoci YTONG blokovite od gas-beton se koristat za izvedba na yidarii so lepilo i fugi so debelina 1 do 3 mm. YTONG blokovite se proizveduvaat so razli~ni profili na ~elnata fuga: mazni; na "pero i `leb". Blokovite od gas-beton se koristat za yidarija na: nosivi i nenosivi nadvore{ni yidovi; nosivi i nenosivi vnatre{ni yidovi; vnatre{ni i nadvore{ni yidovi na prostorii vo suteren, so prezemawe na specijalni merki za hidroizolacija; protivzemjotresni yidovi (platna) vo zgradi, vklu~uvaj}i do 3 kata (klasa B 5; D 600). F To~nata izvedba na yidariite od YTONG blokovi zna~itelno se olesnuva so koristewe na alatot predlo`en od strana na YTONG.

25 F Proizvodstvo 25 Alat YTONG - pila za se~ewe na YTONG blokovi do potrebnata dol`ina YTONG - gumen ~ekan za doteruvawe na blokovite YTONG - nazabena lopatka za nanesuvawe na lepiloto za slednite debelini: 7,5; 10; 12,5; 15; 17,5; 20; 25; 30 cm Koristeweto na specijaliziraniot YTONG alat ovozmo`uva izvedba na kvalitetna yidarija i vodi do za{teda na rabotnoto vreme i na materijalite. Osven ovie, se koristat i voobi~aenite alati: nivelir ("vaser-vaga") so dol`ina od 80 cm, letva od aluminium ("mastar") so dol`ina 2 3 m. YTONG - agol za se~ewe, obezbeduva pravoagolnost (perpendikularnost) na ise~enite povr{ini YTONG - me{alka za elektri~na bor-ma{ina za me{awe na grade`nite malteri YTONG - alat za dlabewe na kanali vo yidovite za vodovod i kanalizacija i elektri~ni instalacii F YTONG - ramno svrdlo za le`i{ta na elektri~ni kutii YTONG - rende za otstranuvawe na neramninite na redovite vo tekot na yidaweto YTONG - gletarka so brus-hartija za izmaznuvawe i fina obrabotka na neramninite na yidarijata

26 26 F Proizvodstvo Gi predlagame YTONG - blokovite so klasa na otpornost 2,5 i 5 MPa, taka {to za nadvore{ni nenosivi yidovi prete`no se koristi klasata B 2,5; D 500, a za yidovi optovareni so vertikalni tovari - B 5; D 600. Za nenosivi vnatre{ni yidovi so debelina mm prepora~uvame klasa B 5; D 700. Nosivi yidovi, koi{to treba da primat horizontalni seizmi~ki sili kako yidani protivzemjotresni platna, se izveduvaat od YTONG - blokovi od klasata B 5 MPa; D 600, so debelina ne pomala od 250 mm. Pregradni yidovi pome u oddelni stanovi i drugi prostorii se pravat prete`no kako dvoslojni, so vozdu{en sloj od 40 mm. Yidanite sloevi se so debelina od 125 do 175 mm spored tehni~kite barawa za zvu~na izolacija, a fugata mo`e da se ispolni so mineralna volna. F Potro{uva~ka na materijali Pri debelina Koli~estvo na blokovi YTONG - lepilo pri debelina na yidarska fuga od 1 3 mm na blokovite mazni blokovi blokovi na "pero i `leb" mm apple/m 3 apple/m 2 kg/m 2 kg/m 3 kg/m 2 kg/m

27 F Proizvodstvo 27 F Obem na rabotata i potrebno vreme za yidawe na yidovi ot YTONG - blokovi Delokrug na rabota: Razmeruvawe i iscrtuvawe na yidovite vo horizontala spored rabotnite crte`i; Prenesuvawe na materijalite i pomo{nite sredstva (blokovi, lepilo, rabotni skeliwa, talpi) do mestata na yidawe, vklu~uvaj}i go i krevaweto na viso~ina od 20 m i horizontalno premestuvawe do 30 m; Podgotvuvawe na cement-varov malter za prv red i lepilo; Postavuvawe na cement-varov la, vertikalno i vo pravoliniska polo`ba so pomo{ na nivelir, gumen ~ekan i mastar; Po potreba, se~ewe na blokovi so pila spored merkite; Po potreba, brusewe ili rendawe so rende na neramninite na horizontalnata fuga; Postavuvawe na lepilo vo horizontalnata fuga (pri blokovi na "pero i `leb"), a kaj maznite i po vertikalna fuga; Ostavawa na otvori za vrati, prozorci, ni{i i dr.; ^istewe na iste~enoto lepilo od fugite; ^istewe na skeleto i rabotnata Normativite se odnesuvaat na yidarija so viso~ina do 3 m. Pri viso~ina pogolema od 3 m, za sekoj sleden metar tie se zgolemuvaat za koeficient 1,05. Pri kompleksni (pove}eslojni) yidovi vo koi u~estvuvaat sloevi od gas-beton blokovi, se pravi posebno normirawe. Neophodnite rabotni sredstva glavno se: Kran so soodvetna nosivost za krevawe i prenesuvawe na materijalite i soodvetni dodatoci; Rabotni skeliwa; malter za prviot red (eventualno postavuvawe folija za hidroizolacija pome u dva sloja malter, ako postoi opasnost od iska~uvawe na voda po yidot pri yidawe nad sutereni i temeli); Postavuvawe na blokovite i nivno fiksirawe vo horizonta- povr{ina i isfrlawe na grade`niot otpad; Demonta`a na skeleto. Alati za yidawe so gas-beton od firmata KSELA Bugarija EOOD. F Orientaciono vreme za rabotna raka i mehanizacija na blokovi od klasata na volumenska masa 600 kg/m 3 Debelina na yidot Vid na fugata mazna "pero i `leb" mazna "pero i `leb" mazna "pero i `leb" 250 mazna "pero i `leb" 300 mazna "pero i `leb" Rabotna raka Mehanizacija Edinica Celi yidovi bez otvori so dol`ina nad 2,40 m Yidarija na oddelni segmenti i yidovi so otvori Edinica Normativ /m /m /m /m Vo tabelata so dadeni orientacioni vremiwa na rabotnata raka e sodr`an obemot na rabota opi{an do tuka. Ovie orientacioni vremiwa se baziraat na rabotna grupa (brigada) od trojca rabotnici - dvajca yidari i eden pomo{en rabotnik.

28 28 F Proizvodstvo F F.3.2 Lepila i malteri za yidarija so YTONG - blokovi F Lepilo za yidarija so YTONG - blokovi na tenka fuga 1 3 mm Odgovara spored barawata na DIN 1053, del 1 za lepilo nanesuvano vo tenok sloj. Tehni~ki podatoci za lepiloto se: Jakost na pritisok po 28 dena - pogolema od 10 MPa; Jakost na smolknuvawe po 28 dena - pogolema od 0,5 MPa; Raspolo`livo vreme za rabota so lepiloto - pove}e od 4 ~asa; Raspolo`livo vreme za korekcija na postavenite zalepeni blokovi - pove}e od 7 minuti. na debelinata na yidot. Potro{uva~kata na me{avinata vo kg/m 2, za yidarija, e dadena vo prethodnata to~ka F Koristeweto na drugi sli~ni me{avini na cementna osnova e analogno. F.3.3 Obrabotka na povr{inite na YTONG - yidovite Masivnite grade`ni materijali kako YTONG od nadvore{nata strana treba da imaat efikasna za{tita od atmosferski vlijanija, za dolgotrajno da gi so~uvaat dobrite svojstva. Samo edno boewe ili {pahtuvawe so lepilo bi bila nedovolna za{tita. Pri poroen do`d ili termi~ki vlijanija, edna takva obrabotka ne e vo sostojba da gi prezeme napregawata ili za podolgo vreme da go izdr`i vla`eweto na yidot. Obrabotka na yidnite povr{ini od vnatre{na strana se nalaga od arhitektonski barawa i estetski efekti. Edinstveno vo suvi vizbi ili magacinski prostorii vnatre{nite povr{ini mo`e da bidat neobraboteni ili samo da se izbojat. Kako za{tita od atmosferskite vlijanija, obi~no se nanesuva osnoven YTONG - malter ili tradicionalen malter od var i cement, a potoa, kako zavr{en sloj, nekoj dekorativen malter. Me utoa, mo`e da se koristat i malteri od tradicionalni grade`ni materijali - var, cement i pesok. Za vnatre{na obrabotka na povr{inite obi~no se koristat gipsani i soodvetno gips-varovi malteri, so ili bez prethodna obrabotka na osnovata. Vo vnatre{nite prostorii direktno mo`e da se postavuvaat fajansovi plo~ki, dokolku povr{inata na yidot e dovolno ramna i vo oska. F.3.4 Podgotovka i nanesuvawe na malteri vrz yidovi od YTONG Nekoi od fizi~kite svojstva na materijalot gas-beton, kako {to e zna~itelnata poroznost, povr{inskoto vodovpivawe, sobiraweto pri su{ewe i dr., baraat pospecijalni svojstva na koristenite malteri i sogleduvawe na opredeleni pravila i redosled pri izveduvaweto na mal- Lepiloto pretstavuva fabri~ki podgotvena suva modificirana mineralna me{avina, ispora~ana vo hartieni vre}i. Se me{a so voda vo plasti~ni kofi, so pomo{ na YTONG - me{alka montirana na bor-ma{ina, so bavni vrte`i. Treba da se po~ituvaat upatstvata za rabota otpe~ateni na vre}ata. Se postavuva so nazabeni YTONG - lopatki so {irina {to odgovara

29 F Proizvodstvo 29 terxiskite raboti. Za ovaa cel, za difuzija na vodenata parea da tradicionalnite malteri vrz baza podolu davame upatstva za izbor i bide S d 2 m, kade {to na cement-var-pesok (prodol`en kvalitet na koristenite malteri, S d = µ.d. malter), no so po~ituvawe na sled- na~in na nivnata podgotovka, opis µ - relativen koeficient na nite zabele{ki. na redosledot i izvr{uvaweto na difuzija na vlaga oddelni rabotni operacii. d - debelina na slojot malter (m) Pred po~etokot na malterisuvaweto se vr{i podgotovka na yidot od F Nadvore{ni malteri Vo ovoj slu~aj, proizvodot na gas-beton, kako {to e brusewe, a dvete golemini e: site praznini i otvori se zapolnu- Nadvore{nite malteri slu`at za w.s d 0,1. vaat i izramnuvaat do povr{inata za{tita na izyidanite yidovi od na yidot. Yidot se ~isti so metla atmosferski vlijanija. Obi~no, Otpornosta na pritisok na oddel- ili tvrda ~etka od zalepeni tie se dvoslojni. Prviot sloj so nite sloevi na nadvore{niot mal- ~esti~ki ili delovi {to se ronat. debelina od okolu 10 mm e ter treba da se namaluva vo naso- osnoven i preku nego se nanesuva ka od osnovata kon nadvore{nata Malterisuvaweto se vr{i pri tem- vtoriot sloj so debelina 3 8 mm, povr{ina. Malterite se podgotvu- peraturi nad +5 C, pri {to, gor- koj{to e dekorativen, hidrofoben, vaat od mineralni surovini. Za nite sloevi od malterot treba da a istovremeno mo`e da bide i zgolemuvawe na toplinsko-izola- se za{titat od direkten do`d ili vodoodbiven. Se koristat i cionata mo} i namaluvawe na sop- brzo su{ewe na vlagata kako ednoslojni malteri so debelina stvenata te`ina, se koristat i rezultat na direktno son~evo mm, koi{to se hidrofobni. lesni malteri, prigotveni so greewe ili struewa na vozduhot. Obi~no, tie imaat strukturalna dodatoci od lesni polniteli. Nanesuvaweto na sekoj nareden povr{ina. Vkupnata debelina na Sposobnosta za vodoodbivnost se sloj malter treba da se vr{i nadvore{nite malteri treba da postignuva so dodavawe na pogodni otkako prethodniot sloj e dovolno bide okolu 15 mm. Tie treba da bidat dovolno vodonepropustlivi hemiski dodatoci vo malterot. Pretpostavka za efektivnosta na stvrdnat. Na primer, se ~eka od 1 do 3 denono}ija, vo zavisnost od F i da imaat jakost na adhezija pri vodoodbivniot sloj e toj da ne okolnata temperatura. Najposle, nanesuvaweto vrz gas-betonot. bide potenok od 6 mm. Vo oddelni golema upotreba imaat fabri~ki Treba da bidat hidrofobni, a isto slu~ai, zaradi podobruvawe na podgotvenite suvi me{avini za taka gornite sloevi da se vodood- vodonepropustnosta na malteri, vo pakuvawa od 25 do bivni. nadvore{nite malteri, vrz 40 kg, koi{to na samoto mesto na gorniot sloj, so prskawe se nanesu- objektot se me{aat so voda i Najdobro e da se koristat nad- va pokriven sloj koj ne treba da neposredno se pristapuva kon vore{ni hidrofobni malteri puka, vpiva ili propu{ta voda. Vo nivnoto vgraduvawe. spored DIN 18550, del 1, so koefi- toj slu~aj se po~ituvaat upatstvata cient na vodovpivawe na proizveduva~ot. Kako nad- w 0,5 kg/(m 2.h 0,5 ), a ekvivalent- vore{ni malteri vrz yidovi od nata debelina na vozdu{niot sloj gas-beton mo`e da se koristat i

30 30 F Proizvodstvo F Tehni~ki podatoci za YTONG - osnoven malter Volumenska masa na suvata me{avina - okolu 1500 kg/m 3 ; Volumenska masa na gotoviot malter - okolu 1700 kg/m 3 ; Golemina na zrnoto 2 mm; Cvrstina na pritisok - okolu 2,5 MPa; Cvrstina na istegawe pri svitkuvawe - okolu 1,0 MPa; Cvrstina na adhezija pri istegawe > 0,1 MPa; Relativen koeficient na difuzija na vlaga µ = 7 10 F YTONG - osnoven malter Kratok opis Osnovniot YTONG - malter pretstavuva lesen hidrofoben varocementen malter so dodatoci i podobruva~i na adhezijata. Spored DIN 18550, odgovara na malteri od II grupa. Pogoden e za ra~no i ma{insko vgraduvawe. Vrz osnovniot YTONG - malter, kako zavr{en sloj, mo`e da se nanesuvaat site mineralni i hidrofobni pokrivni i dekorativni malteri so cvrstina na pritisok ne pove}e od 4,0 N/mm 2. Potrebni materijali i golemina na pakuvawata Dolnite podatoci va`at za ra~no nanesuvawe vrz ramna podloga bez golemi fugi, na primer yidovi od blokovi od gas-beton, yidani so tenka fuga 1 3 mm so lepilo. Za prepora~liva debelina na malterot 12 mm - okolu 2,2 m 2 na vre}a Za minimalna debelina na malterot 10 mm - okolu 2,7 m 2 na vre}a Pri neramni osnovi so ma{insko nanesuvawe potrebno e pove}e materijal Na~in na isporaka: 40 kg suva me{avina vo hartieni vre}i so vlo{ka od folija Podgotovka na podlogata Podlogata na malterot ne treba da bide izmrznata, treba da e zdrava, suva, obespra{ena i bez zalepeni slobodni ~esti~ki kako i delovi {to se odlepeni. Taa treba da ima i sposobnost za apsorpcija. Proverkata na podlogata treba da soodvetstvuva na barawata spored DIN i Duri i podlogi so silna sposobnost za apsorpcija ne treba prethodno da se navla`nuvaat ili da se gruntiraat. Povr{ini so lo{a sposobnost za apsorpcija, na primer betonski povr{ini, baraat prethodno da bidat pokrieni otkako }e bidat isprskani so cement-peso~en {pric. Drugi upatstva YTONG - osnovniot malter se nanesuva vo eden sloj. Maksimalnata debelina na oddelni mesta ne treba da nadmine 30 mm. Debelinata na narednite gorni sloevi, zavr{ni i dekorativni malteri, naj~esto iznesuva minimalni 3 mm. Pred nivnoto nanesuvawe treba da se obrne vnimanie osnovniot malter da bide suv. Kako preventiva od intenzivno su{ewe, toj mo`e da se oboi so svetli tonovi za da se izbegne privlekuvaweto na svetlinata vrz temniot osnoven malter.

31 F Proizvodstvo 31 F Nadvore{en malter od tradicionalni grade`ni materijali Opis na rabotata Nadvore{nite malteri vrz yidovi od blokovi od gas-beton se izveduvaat na tradicionalen na~in vo grade`ni{tvoto, pri {to se po~ituvaat slednite barawa i redosled na oddelnite raboti: a) Site nadvore{ni defekti, kako {to se dupki, razru{uvawa i dr. se otstranuvaat so podyiduvawe i podma~kuvawe; b) So metla ili tvrda ~etka, povr{inata na yidot se ~isti od zalepeni ~esti~ki ili del~iwa {to se ronat; v) So prskawe, povr{inata se namokruva neposredno pred po~etokot na {pricaweto, taka {to vodata treba da navleze vo gas-betonot vo dlabo~ina od okolu 0,5 cm; g) Vedna{ po namokruvaweto sledi {pricawe so redok malter od cement i pesok (1:3), sostaven od: - prosean re~en pesok so golemina 0 4 mm (3 volumenski dela); - portland cement PC35D20 (1 volumenski del). Vodata treba da bide vo tolkavo koli~estvo za konzistencijata da bide te~na i pogodna za ra~no ili mehani~ko prskawe vo tenok, neprekinat sloj. Debelinata na slojot e 3 mm. d) Se ~eka od 1 do 3 denono}ija, vo zavisnost od okolnata temperatura na vozduhot, taka {to naprskaniot sloj dovolno }e se stvrdne, a potoa se pristapuva kon izrabotka na slednite sloevi. e) Se izrabotuva prviot sloj malter so debelina mm, ra~no ili ma{inski, so dobro perda{ewe. Gornata povr{ina treba da bide rapava, za da ima dobra prionlivost (adhezija) pome u nea i dekorativniot malter. Se koristi prosejan re~en pesok so golemina na zrnata 0 2,5 mm, so toa {to sitnata frakcija 0 0,25 mm da ne nadminuva 30%. Za nadvore{en malter se koristat malteri so marka 5 ili 7,5 MPa, a kaj izlo`eni i mnogu visoki fasadi - so marka 10 MPa. Receptot za sostav na ovie malteri za 1 m 3 opi{an vo narednata tabela. F Tradicionalni malteri Marka na Suv pesok malter 0 2,5 mm Cement èñ35ñ20 Var gasena so ıë apple ÚÌ γ=1350 kg/m 3 åê kg kg l kg l ÇÓ * 270 (330) (340) (340) Vo zagradite se dadeni vrednostite pri koristewe na hidratna var. Se prepora~uva prethodno taa da odle`i 24 ~asa, otkako }e bide izme{ana so voda (1:1 te`inski delovi). Vo takov slu~aj, dobienata me{avina se koristi kako gasena var.

32 32 F Proizvodstvo Potrebnoto koli~estvo voda se korigira spored vla`nosta na koristeniot pesok, taka {to da se dobie te~no-plasti~na konzistencija. Markata na slegnuvawe na standardniot konus (spored BDS 5771) treba da bide 8 10 cm. `) Se nanesuva vtoriot sloj malter so debelina 3 8 mm. Se koristi marka na malter 5 MPa, a kaj osobeno visoki fasadi - marka 7,5 MPa. Podobro e gorniot sloj da ne bide mazen, zatoa {to toa lesno mo`e da dovede do pojava na puknatini. Od tie pri~ini, za zavr{en sloj se pretpo~itaat strukturalni malteri. Orientaciona prakti~na receptura Za nadvore{en malter, vo najobi~en slu~aj, pri volumensko dozirawe na materijalite, so zadovolitelna to~nost mo`e da se prifati receptot vo slednite soodnosi: (pesok:cement:gasena var) - 11:3:1. Pri koristewe na hidratna var soodnosot e 11:2,7:1. F

33 F Proizvodstvo 33 F Vnatre{en gipsen malter Direktnoto nanesuvawe na gips so {pahtla na yid od gas-beton se vr{i so debelina na slojot 4 5 mm. Prethodnata podgotovka na yidot se sostoi od otstranuvawe na zalepenite ~esti~ki na povr{inata so pomo{ na tvrda ~etka i navla`nuvawe vo toplite letni meseci. Pri otstapuvawa od ramninata pogolemi od 8 mm, se vr{i izramnuvawe so tradicionalen malter od var, cement i pesok. Prethodnata podgotovka se sostoi od ~istewe, mokrewe i {pricawe, a potoa se nanesuva samiot malter. Sledi {pahtluvawe na gorniot sloj gips so debelina 2 3 mm. F Kombinacija od razli~ni varijanti na dolni i gorni sloevi nadvore{ni mineralni malteri, podgotveni vrz baza na cement i var Mo`ni se najrazli~ni kombinacii na koristewe na mineralni malteri za gorni i dolni nadvore{ni sloevi, kako na primer: Dolen (prv) sloj od tradicionalen malter, nanesen po podgotovkata, mokreweto i {pricaweto na yidot. Gorniot (vtoriot) sloj od strukturalen, hidrofoben, vodoodbiven malter. Dolen sloj - eden od dotuka opi{anite slu~ai. Gorniot sloj od prskan malter, podgotven od bel cement, var, lepilo C-200 *) i mineralna ispolna (mermerna rizla, kam~iwa vo boja i dr.) ili suvi me{avini na prskan malter, predlo`eni od pazarot. *) Hemiski dodatok od bugarski proizvoditel. F Za{tita na prostorii so zgolemena vlaga (bawi, peralni, WC-a i dr.) Yidovite od YTONG vo mokri prostorii i onie so zgolemena vla`nost na vozduhot, treba da bidat za{titeni od direktniot napad na voda vrz niv ili da se onevozmo`i vodovpivaweto. Obi~no, toa se pravi so oblo`uvawe so fajansovi plo~ki do tavanot ili do 5 20 cm pod nego. Fugite me u plo~kite zadol`itelno se popolnuvaat so masa za fugirawe, so nizok koeficient na vodovpivawe. Na delovite kade {to se sudiraat yidovite me usebno ili so tavanot, potrebni se deformacioni fugi za prifa}awe na eventualnite pojaveni napregawa. Ovie fugi se popolnuvaat so elasti~na masa za fugirawe. Na~inot na lepewe na plo~kite zavisi od to~nosta i izramnetosta na izyidanite yidovi, imeno: Pri otstapuvawa od ramninata na yidot do 2 mm/m: - Yidot se ~isti. So cementen malter M10 se popolnuvaat razni ostaveni praznini, o{tetuvawa i dr. - Vrz taka is~istenata i obrabotenata povr{ina so {pahtla se nanesuva lepilo za plo~ki so debelina na slojot od 2 mm. - Po stvrdnuvaweto na lepiloto (1 2 dena), se pristapuva kon lepewe na plo~kite. So pomo{ na nazabena {pahtla se nanesuva sloj lepilo za plo~ki, polnomasno i ramnomerno po celata povr{ina, bez da se ostavaat prazni i nepopolneti delovi, po {to sleduva postavuvawe na plo~kite. Pri takov na~in na izvedba na rabotata potro{uva~kata na lepilo e 4 4,5 kg/m 2. Pri pogolemi otstapuvawa od ramninata i vertikalnosta na yidot: - Yidot se ~isti. So cementen malter M10 se popolnuvaat razni ostaveni praznini, o{tetuvawa i dr. - Vrz taka is~istenata i obrabotenata povr{ina se nanesuva {pric od cement-pesok vo razmer 1:2,5 volumenski edinici, so debelina na slojot od 3 4 mm, otkako prethodno yidot }e se naprska so voda. - Po stvrdnuvaweto na {pricot (2 3 dena), se postavuva sloj za izramnuvawe od malter od var, cement i pesok vo soodnos 1:0,1:2,5 volumenski edinici. Povr{inata dobro se izramnuva, a po pojavata na prvi~nite puknatini, dopolnitelno se perda{i. - Se pristapuva kon lepewe na plo~kite na eden od slednite na~ini: ramnomerno i polnomasno nanesuvawe na cementno lepilo so nazabena {pahtla, so potro{uva~ka na lepiloto 2,5 3 kg/m 2 ; lepewe so cementen malter, koga se raboti za nanesuvawe na malterot bez da se ostavaat kakvi bilo praznini pod plo~kite. Po lepeweto na plo~kite, po mo`nost fugiraweto treba da bide podocna. Na delovite kade {to obrabotenata povr{ina e ograni~ena so pregradni yidovi, tavani i drugo, potrebni se fugi za deformacii za otstranuvawe na pojavenite napregawa. Ovie fugi se zatvoraat so elasti~na masa za fugirawe. F