Π Ρ Α Κ Τ I Κ Α ΗΜΕΡI ΑΣ ΝΟΜΑΡΧIΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Τετάρτη 22 Ioυλίoυ 2009 και ώρα 09:30

Transcript

1 Π Ρ Α Κ Τ I Κ Α Σ ΝΟΜΑΡΧIΑΣ ΑΘΗΝΩΝ Τετάρτη 22 Ioυλίoυ 2009 και ώρα 09:30 ΘΕΜΑ: "Τoπoθετήσεις φoρέωv για τo Νέo Ρυθµιστικό Σχέδιo Αθηvώv- Αττικής, τo ιάταγµα Πρoστασίας Υµηττoύ και τoυς Νέoυς Αυτoκιvητόδρoµoυς". ΕΝΟΤΗΤΕΣ ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ Πρoσέλευση - καφές Εvαρκτήρια Οµιλία Νoµάρχη Αθηvώv κ. Iωάvvη Σγoυρoύ Χαιρετισµoί ιάλειµµα η Εvότητα: Τoπoθετήσεις Φoρέωv για τo Νέo Ρυθµιστικό Σχέδιo Αθηvώv και Αττικής Προεδρείο: κα. Αντωνάκου, κ. Μ. Αγγελίδης, κ. Γ. Κάλλος. Αρχική εισήγηση εκ µέρους της Νοµαρχίας Αθηνών από την Εντεταλµένη Νοµαρχιακή Σύµβουλο κ. ανάη Αντωνάκου. Παρουσίαση του Νέου Ρυθµιστικού από την κ. Αικατερίνη Συκιανάκη, Πρόεδρο του Οργανισµού Αθήνας. Επιστηµονικές Οµιλίες: «Το Νέο Ρυθµιστικό Σχέδιο της Αθήνας: Σχολιασµός της Στρατηγικής και των βασικών παρεµβάσεων, εναλλακτικές προσεγγίσεις.» Οµιλητής: κ. Μηνάς Αγγελίδης, Καθηγητής Τοµέα Χωροταξίας- Πολεοδοµίας ΕΜΠ. «Θέµατα µικροκλίµατος και ποιότητας αέρα σε σχέση µε το Νέο Ρυθµιστικό.» Οµιλητής: κ. Γεώργιος Κάλλος, Καθηγητής Εθνικού Καποδιστριακού Πανεπιστηµίου Αθηνών. Τοποθετήσεις ηµάρχων, Εκπροσώπων πρωτοβάθµιας αυτοδιοίκησης και φορέων Παρεµβάσεις ιάλογος Μπoυφές

2 η Εvότητα: Τoπoθετήσεις Φoρέωv για τo Σχέδιo ιατάγµατoς Πρoστασίας Υµηττoύ και για τoυς Νέoυς Αυτoκιvητόδρoµoυς Προεδρείο: κα. Αντωνάκου, κ.. ηµητρίου. Στη δεύτερη εvότητα περιλαµβάvovται: Εισαγωγή εκ µέρους της Νοµαρχίας Αθηνών. Παρουσίαση του έργου των Νέων Αυτοκινητοδρόµων και της ΜΠΕ από τον Πρoϊστάµεvo της ΕΥ Ε Παραχωρήσεωv τωv έργωv Αττικής Οδoύ και Iovίας Οδoύ, κο Χρήστο ουκάκη. Ενηµέρωση για το ιάταγµα Υµηττού. Επιστηµονική Οµιλία: «Σχεδιασµός Μεταφορικών ικτύων στο Λεκανοπέδιο, Προτεραιότητες και Προοπτικές.» Οµιλητής: κ. ηµήτριος ηµητρίου, Συγκοινωνιολόγος. Τοποθετήσεις ηµάρχων, Εκπροσώπων Πρωτοβάθµιας Αυτοδιοίκησης και Φορέων Παρεµβάσεις ιάλογος. ===========================

3 7 ΕΝΑΡΞΗ ΗΜΕΡΙ ΑΣ. κα. ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ Εντεταλµένη Νοµαρχιακή Σύµβουλος, Προεδρεύουσα: Φίλες και φίλοι, Σας ευχαριστoύµε πάρα πoλύ πoυ µας τιµάτε σήµερα µε τηv παρoυσία σας σ' αυτή τηv ηµερίδα της Νoµαρχίας Αθηvώv µε θέµα "Τoπoθετήσεις Φoρέωv για τo Νέo Ρυθµιστικό Σχέδιo Αθηvώv Αττικής, τo ιάταγµα Πρoστασίας Υµηττoύ και τoυς Νέoυς Αυτoκιvητoδρόµoυς". Θα είvαι µια ηµερίδα εργασίας και διαβoύλευσης και γι' αυτό, τo πρόγραµµα θα είvαι σφικτό. ίvω αµέσως τo λόγo στov Νoµάρχη Αθηvώv για vα κάvει τηv εvαρκτήρια oµιλία. Στη συvέχεια θα ακoλoυθήσoυµε τo πρόγραµµα, µε τους χαιρετισµούς των εκπροσώπων. Κύριε Νοµάρχα έχετε το λόγο κ. ΙΩ. ΣΓΟΥΡΟΣ, Νοµάρχης Αθηνών: Πρώτα απ' όλα καληµέρα σε όλoυς. Κύριε Βoυλευτά τoυ ΠΑΣΟΚ, κ. Μαvιάτη Γιάvvη, εισηγητή τoυ ΠΑΣΟΚ τoυ Κoιvoβoυλευτικoύ Τoµέα ΥΠΕΧΩ Ε, κ. Βoυλευτά Επικρατείας κ. Κoυβέλη Σπύρo, πoλιτικός εκπρόσωπoς για τo Περιβάλλov και τη Χωρoταξία, κ. Αvαπληρωτά ήµαρχε τoυ ήµoυ Αθηvαίωv κ. Ακριτίδη, κ. ήµαρχε τoυ Αγίoυ ηµητρίoυ κ. Λαζαρόπoυλε, κα ήµαρχε της Νέας Ερυθραίας κα Ταµβάκη, κ. ήµαρχε Αµαρoυσίoυ κ. Τατoύλη, κ. ήµαρχε Νέας Iωvίας αγαπητέ φίλε Γιάvvη, θα µoυ επιτρέψετε, κ. Χαραλάµπoυς, κ. ήµαρχε Πετρoύπoλης κ. Βλάχo, κα ήµαρχε Παλαιoύ Ψυχικoύ κα Κατσαρoύ, κ. ήµαρχε Λυκόβρυσης κ. Φωκιαvέ, κ. Αvτιδήµαρχε της Νέας Iωvίας κ. ακoυτρέ, κ. Αvτιδήµαρχε Iλίoυ κ. Πετρόπoυλε, κ. Αvτιδήµαρχε Βύρωvα κ. Μακράκη, κ. Αvτιδήµαρχε Αργυρoύπoλης κ. Αλεξόπoυλε, κ. ήµαρχε Αιγάλεω και Πρόεδρε της ΤΕ ΚΝΑ αγαπητέ Πρόεδρε κ. Καλoγερόπoυλε ηµήτρη, εκπρόσωπoι τωv κoιvωvικώv φoρέωv, τoυ Βιoτεχvικoύ Επιµελητηρίoυ, ΠΑΚΟΕ, ΠΑΣΕΓΕΣ, ΓΣΕΕ, Τεχvικoύ Επιµελητηρίoυ, της Οικoλoγικής Εξόρµησης και µέλoς της διoίκησης φoρέα τoυ Κηφισoύ κ. Τσίτoυρα, τoυ Γεωτεχvικoύ Επιµελητηρίoυ και αγαπητoί εκπρόσωπoι κoιvωvικώv φoρέωv και άλλωv

4 8 φoρέωv και vα µε συγχωρέσετε εάv έχω ξεχάσει καvέvαv. Θέλω vα σας καληµερίσω και vα σας ευχαριστήσω για τηv παρoυσία σας εδώ. Και µπαίvω κατευθείαv στo θέµα. Πριv ξεκιvήσω, vα σας εvηµερώσω ότι έλαβα χθες επιστoλή από τo Γραφείo Υφυπoυργoύ ηµoσίωv Εργωv, από τov κ. Ξαvθόπoυλo, µε βάση τηv oπoία η συζήτηση για τα δύo από τα τρία θέµατα πoυ θα αvαπτύξoυµε σήµερα είvαι άvευ αvτικειµέvoυ. Και αυτό γιατί η διαβoύλευση µεταξύ ΥΠΕΧΩ Ε και εµπλεκoµέvωv στα δύo από τα τρία θέµατα έχει ήδη διεξαχθεί και oλoκληρωθεί µε πληρότητα και επιτυχία. Θέλω vα σας πω σήµερα η συvάvτηση αυτή και η ηµερίδα γίvεται κατόπιv πρoτρoπής τωv ηµάρχωv της Αθήvας. Τα θέµατα, λoιπόv, τα oπoία σύµφωvα µε τo ΥΠΕΧΩ Ε έχoυv διευθετηθεί και πληρότητα και επιτυχία είvαι: Τo σχέδιo ιατάγµατoς για τηv Πρoστασία τoυ Υµηττoύ και για τoυς Νέoυς Αυτoκιvητoδρόµoυς. Τo ερώτηµα, λoιπόv, είvαι αφoύ όλα είvαι τόσo απόλυτα τακτoπoιηµέvα γιατί o κ. Υφυπoυργός, o κ. Ξαvθόπoυλoς, αρvήθηκε vα έρθει στη σηµεριvή ηµερίδα για vα αvαπτύξει τα επιχειρήµατά τoυ. Εµείς πιστεύoυµε στov συvεχή διάλoγo και ότι η απάvτηση σε τόσo µεγάλα θεµάτα δεv εγκλωβίζεται µέσα σε γραφειoκρατικές πρoθεσµίες πoυ απoτελoύv τov τύπo και όχι τηv oυσία. Σε κάθε περίπτωση, δεv είµαστε σήµερα εδώ για vα επιβάλoυµε τις δικές µας θέσεις. Είµαστε εδώ για vα συµβάλoυµε στo διάλoγo και στηv εύρεση συvαιvετικώv λύσεωv. Και όπoιoς αρvείται vα συµµετάσχει στo διάλoγo πoυ αvαπτύσσoυv oι φoρείς της Αυτoδιoίκησης, αvαλαµβάvει και τηv ευθύvη της απoυσίας τoυ από τηv ίδια τηv κoιvωvία. Αυτά για τηv επιστoλή και για vα µπαίvoυv τα πράγµατα στη θέση τoυς, από τov Υφυπoυργό τov κ. Ξαvθόπoυλo, o oπoίoς δεv µε έχει συvηθίσει σε τέτoιoυ είδoυς επιστoλές. Εv πάση περιπτώσει, πιστεύω ότι τηv έχει διαβάσει. Κυρίες και κύριoι, η Νoµαρχία Αθηvώv κι εγώ πρoσωπικά πιστεύoυµε ότι o διάλoγoς είvαι η πεµπτoυσία της δηµoκρατίας. Η παρoχή βήµατoς σε κάθε πoλίτη αλλά και η δυvατότητα έκφρασης κάθε φoρέα για τα θέµατα πoυ µας απασχoλoύv, είvαι υπoχρέωση κάθε oργαvωµέvης κoιvωvίας.

5 9 Η Νoµαρχία Αθηvώv µε oµόφωvη απόφαση Νoµαρχιακoύ Συµβoυλίoυ κάλεσε τηv Πρωτoβάθµια Αυτoδιoίκηση και τoυς φoρείς vα τoπoθετηθoύv σχετικά µε τoυς σχεδιασµoύς τoυ ΥΠΕΧΩ Ε για τo vέo Ρυθµιστικό της Αθήvας, τo ιάταγµα Πρoστασίας τoυ Υµηττoύ και τoυς Νέoυς Αυτoκιvητoδρόµoυς. Και αυτό τo κάvoυµε γιατί πιστεύoυµε ότι η υλoπoίηση αυτώv τωv δράσεωv θα πρέπει vα λαµβάvει υπόψη της τις πρoτάσεις και τις απόψεις όλωv τωv φoρέωv. Θέλω, λoιπόv, εδώ και vα ευχαριστήσω και vα συγχαρώ τηv Αvτιvoµάρχη τηv κ. αvάη Αvτωvάκoυ, η oπoία έχει δώσει δείγµατα πoλύ καλής δoυλειάς στα θέµατα τoυ Περιβάλλovτoς, καθώς επίσης vα καληµερίσω και vα ευχαριστήσω για τηv παρoυσία τoυς τoυς δύo Καθηγητές, τov κ. Κάλλo και τov κ. Αγγελίδη και τoυς ευχαριστώ για µία ακόµη φoρά πoυ συµπαρίσταvται στo έργo µας. Και vα καληµερίσω και τov ήµαρχo τoυ Ελληvικoύ, o oπoίoς εισήλθε µε τo παλιό ωράριo της Ολυµπιακής λόγω τoυ Ελληvικoύ! Επισηµαίvω ότι τo έργo της Νoµαρχίας, πoυ πρoχώρησε σε συvεργασία µε τoυς ήµoυς από τo 2003 µέχρι σήµερα, χρηµατoδoτήθηκε κυρίως από τoυς ίδιoυς πόρoυς και τoυς oπoίoυς φέτoς η κυβέρvηση επικαλoύµεvη τηv oικovoµική κρίση τoυς αφαίρεσε από τη Νoµαρχία. Εδώ, όµως, θέλω vα ευχαριστήσω όλoυς τoυς ηµάρχoυς, και τoυς 48, oι oπoίoι βάλαvε πλάτη, αυτό πoυ πήγαιvε vα γίvει στo διηvεκές σταµάτησε στoυς τέσσερις µήvες. Η αφαίµαξη τωv πόρωv ήταv για έργα τα oπoία ήταv απoκλειστικά για τoυς 48 ήµoυς της Αθήvας. Με αυτό τov τρόπo πρoχωρήσαµε στηv αvτιπληµµυρική θωράκιση της Αθήvας, στηv αύξηση τωv πράσιvωv χώρωv και τωv παιδικώv χαρώv σε όλη τηv περιoχή της ευθύvης µας και ιδιαίτερα στις υπoβαθµισµέvες περιoχές και συµβάλαµε στις αvαδασώσεις oρειvώv όγκωv. Σε συvεργασία µε τoυς Συvδέσµoυς τωv ήµωv φυτεύσαµε πoλλά δέvτρα στo Πoικίλo Ορoς, στηv Πεvτέλη και στov Υµηττό. Ο Υµηττός, πoυ φέτoς ξαvακάηκε, απoτελεί σήµερα τo κύριo αvτικείµεvo της 2ης εvότητας της ηµερίδας µας και η πρoστασία τoυ είvαι θέµα πoυ αφoρά όλoυς µας. Με τo έργo µας αvαζητoύµε τις καλύτερες και πιo καιvoτόµες λύσεις. Συvεργαζόµαστε µε τα Παvεπιστήµια και ερευvητικά Iδρύµατα της Αθήvας σε θέµατα

6 10 όπως η διαχείριση τωv υδάτωv και η θερµική αvαβάθµιση της πόλης. Iδιαίτερα αξίζει η αvαφoρά µας στη συvεργασία µε τo Εθvικό Μετσόβιo Πoλυτεχvείo και τo ήµo Αθηvαίωv για τηv αvαβίωση τoυ Εθvικoύ Κήπoυ. Σ' αυτή τηv κατεύθυvση η Νoµαρχία Αθηvώv έχει ήδη ξεκιvήσει µια σειρά από ηµερίδες για όλα τα θέµατα αιχµής πoυ απασχoλoύv τoυς πoλίτες της, όπως oι υδάτιvoι πόρoι, περιβάλλov και άλλα. Πριv από λίγες ηµέρες διoργαvώσαµε ηµερίδα για τo Ελληvικό, όπoυ αvαδείξαµε µε επιστηµovικό τρόπo τo θέµα, απoδεικvύovτας τηv αvάγκη δηµιoυργίας χώρoυ πρασίvoυ στo σύvoλo τoυ πάρκoυ. Σήµερα, συvεχίζoυµε τηv ηµερίδα για τηv Περιφερειακή Υµηττoύ και τo Ρυθµιστικό Σχέδιo Αθηvώv - Αττικής. Η Περιφερειακή Υµηττoύ είvαι έvα µεγάλo και φιλόδoξo έργo πoυ θα αλλάξει τov oδικό χάρτη της Αττικής. Οι αλλαγές στo κυκλoφoριακό της Αθήvας και της ευρύτερης περιoχής θα είvαι τεράστιες. Εµείς, ασφαλώς, δεv µπoρεί vα είµαστε αvτίθετoι σε κάθε vέα κατασκευή, η oπoία είvαι δυvατόv vα επιφέρει σηµαvτικές βελτιώσεις στηv πoιότητα ζωής τωv κατoίκωv. Καληµερίζoυµε και τov ήµαρχo της Νέας Σµύρvης, τov κ. Κoυτελάκη. Οµως, δεv είvαι δυvατόv vα µηv λάβoυµε υπόψιv και oρισµέvoυς σηµαvτικoύς παράγovτες πoυ µπoρoύv vα επηρεάσoυv τo σχεδιασµό τoυ έργoυ. Τέτoιoι παράγovτες είvαι η πρoσπάθεια vα µηv αλλoιωθεί o χαρακτήρας τoυ βoυvoύ και vα απoφευχθεί η περιβαλλovτική υπoβάθµιση τoυ Υµηττoύ, αλλά και η υπoβάθµιση της ζωής τωv κατoίκωv στoυς ήµoυς πoυ θα διαπεράσει η vέα χάραξη. Πoιoς θα απαvτήσει στα ερωτήµατα τoυ κατά πόσov η ατµoσφαιρική ρύπαvση λόγω της κυκλoφoριακής φόρτισης, η αύξηση θερµoκρασίας λόγω της εκτεταµέvης τσιµεvτoπoίησης, η µόλυvση τoυ εδάφoυς, τωv ρεµάτωv και τoυ αέρα δεv θα είvαι σηµαvτική; Θεωρoύµε ότι έvας τόσo σηµαvτικός κυκλoφoριακός σχεδιασµός δεv µπoρεί vα εξαvτλείται σε µια µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv, η oπoία πάvτoτε γίvεται εκ τωv υστέρωv σε µια πρoσπάθεια vα απoδείξει ότι o σχεδιασµός της χάραξης είvαι σωστός. Εχoυµε τηv άπoψη ότι σήµερα υπάρχει η δυvατότητα µε τα κατάλληλα όργαvα,

7 11 τα επίσηµα, vα µετρηθεί η υπάρχoυσα κατάσταση από πλευράς ατµoσφαιρικής ρύπαvσης, όπως έγιvε στηv πρoηγoύµεvη ηµερίδα, και vα απoδειχθεί έαv η vέα χάραξη καθώς και όπoια άλλη πλευρά πρoταθεί επιστηµovικά επιδειvώvει τηv κατάσταση από πλευράς ρύπαvσης. Η καταγραφή της ωφέλειας αλλά και της όπoιας δυσµεvoύς επίπτωσης θα πρέπει vα απoτυπωθεί για vα δoθoύv στη συvέχεια επαρκείς εξηγήσεις στoυς πρoβληµατισµoύς πoυ καταθέτoυv oι ήµoι και oι φoρείς πoυ αvτιδρoύv. Είvαι στo χέρι της Πoλιτείας vα απoδείξει επιστηµovικά τo oρθό της επιλεγµέvης λύσης. Τo Νέo Ρυθµιστικό Σχέδιo απoτελεί τη βίβλo της αvάπτυξης στηv Αττική και πρέπει καvείς vα τo µελετήσει σε βάθoς για vα εκφράσει υπεύθυvα άπoψη. Θεωρoύµε, όµως, ότι αυτό πoυ πρέπει vα κάvει κάπoιoς πριv αvαφερθεί στις λεπτoµέρειές τoυ είvαι vα απαvτήσει oρισµέvα κρίσιµα ερωτήµατα. Τι είvαι αυτό πoυ επιδιώκoυµε στηv Αττική τoυ µέλλovτoς. Θέλoυµε τo σταµάτηµα της άvαρχης επέκτασής της; Θέλoυµε τηv ισόρρoπη αvάπτυξη και τηv επίλυση όλωv τωv εvδoπεριφερειακώv αvισoτήτωv; Θέλoυµε vα αυξήσoυµε τo µέσo όρo πρασίvoυ αvά κάτoικo στη υτική Αθήvα και γεvικότερα στηv Αττική; Θέλoυµε vα σταµατήσoυµε τηv υπoβάθµιση τoυ περιβάλλovτoς; Είvαι βέβαιo ότι δεv υπάρχει καvείς πoυ δεv θα απαvτήσει αρvητικά στα ερωτήµατα αυτά. Ο τρόπoς, λoιπόv, πoυ θα πετύχoυµε όλα αυτά πρέπει vα περιγράφεται ρητά µέσα στo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo, µε µετρήσιµα µεγέθη της υπάρχoυσας κατάστασης αλλά και τωv στόχωv. Είvαι, λoιπόv, oι σχεδιασµoί πoυ παρoυσιάζει τo ΥΠΕΧΩ Ε ικαvoί vα αvτιµετωπίσoυv τα πρoβλήµατα πoυ αvαφέραµε και τόσα άλλα πoυ χαρακτηρίζoυv τηv µεγαλoύπoλή µας; Τι πρέπει vα περιλαµβάvoυv µέσα στη σηµεριvή πραγµατικότητα πoυ είvαι σύvθετη και γεµάτη πρoκλήσεις και απαιτήσεις; Μήπως, για παράδειγµα, η πρόταση τωv vέωv αυτoκιvητoδρόµωv σκάβει τα θεµέλια τoυ Ρυθµιστικoύ πoυ πρoβλέπει πρoτεραιότητα τoυ Μετρό και τωv µέσωv µαζικής µεταφoράς; Τo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo πρέπει vα πρoχωρήσει στηv κατεύθυvση της «πράσιvης αvάπτυξης», vα είvαι υλoπoιήσιµo και vα µηv αvτιφάσκει. Τo vέo Ρυθµιστικό

8 12 πρέπει vα ιεραρχήσει τoυς στόχoυς τoυ και κατά πρoτεραιότητες. Για τηv υλoπoίησή τoυ πρέπει, επίσης, vα πρoβλεφθoύv oι δυvατότητες ώστε vα συµβάλoυv όλoι oι εµπλεκόµεvoι φoρείς τα επόµεvα χρόvια. Τέλoς, για vα έχoυµε σωστό απoτέλεσµα, πρέπει πρώτα vα συµφωvήσoυµε πoια Αθήvα oραµατιζόµαστε. Για µας, η Αθήvα τoυ µέλλovτoς πρέπει vα είvαι µια µεγαλoύπoλη µε πoιότητα ζωής και περιβάλλovτoς, µε δηµoκρατία και κoιvωvική συvoχή για όλoυς τoυς κατoίκoυς της. Θέλoυµε µια πρωτεύoυσα µε πράσιvη αvάπτυξη πoυ θα συvδέει τη χώρα µε τις πιo καιvoτόµες διεθvείς υπηρεσίες, µια µητρόπoλη γvώσης και πoλιτισµoύ, κόµβo διαµετακoµιστικoύ και τoυριστικoύ πρooρισµoύ στo ευρωπαϊκό δίκτυo τωv πόλεωv της Μεσoγείoυ. Πρέπει vα δoθεί η δυvατότητα vα αξιoπoιηθoύv στo µέγιστo oι παραλίες της Αττικής πoυ χαρακτηρίζovται για τη µovαδικότητά τoυς. Ας µηv ξεχvάµε ότι η Αθήvα είvαι µια από τις ελάχιστες πρωτεύoυσες στηv Ευρώπη τόσo κovτά στη θάλασσα και µε τόσo καθαρές παραλίες. Σκεφθείτε, λoιπόv, από τov Πειραιά µέχρι και τo Σoύvιo αυτή η ακτoγραµµή τι µας πρoσφέρει. Και είvαι, έχovτας πρoσωπική εµπειρία, είvαι από τις καλύτερες στov κόσµo. Στo χέρι µας είvαι vα διoρθώσoυµε τα κακώς κείµεvα πoυ έχoυv γίvει τόσα χρόvια. Ας σταθoύµε όλoι στo ύψoς τωv περιστάσεωv για vα δηµιoυργήσoυµε µια βιώσιµη πρωτεύoυσα και µια Αττική για µας τoυς ίδιoυς αλλά και για τις επόµεvες γεvιές. Κλείvovτας, πριv από 26 χρόvια, στις 11 Ioυλίoυ τoυ 1983, o τότε Υπoυργός ΠΕΧΩ Ε o αείµvηστoς Αvτώvης Τρίτσης παρoυσιάζovτας τις πρoτάσεις για τo vέo Ρυθµιστικό της Αθήvας έλεγε τα εξής: "Γvωρίζoυµε ότι η ρύθµιση τoυ χώρoυ, πρoστασία τoυ Αττικoύ τoπίoυ, βελτίωση τoυ περιβάλλovτoς, πoλεoδoµία σηµαίvει σύγκρoυση µε πoλλά συµφέρovτα. Ολα εκείvα τα συµφέρovτα πoυ είχαv τη δύvαµη vα φέρoυv τόση µεγάλη καταστρoφή µέσα σε τόσo λίγo χρovικό διάστηµα. Οµως, µία είvαι η ευθύvη µας: Η διασφάλιση τoυ κoιvωvικoύ συµφέρovτoς και o oφειλόµεvoς σεβασµός στηv Iστoρία". Πιστεύω ότι αυτά τα λόγια τoυ oραµατιστή Αvτώvη Τρίτση µαζί µε τo σύvθηµα

9 13 εκείvης της επoχής "πιστεύoυµε στo µέλλov της Αθήvας" η Αθήvα και πάλι Αθήvα, δεv έχoυv χάσει πoτέ τηv αξία τoυς, είvαι απόλυτα διαχρovικά και εµπvέoυv τη σηµεριvή εκδήλωση της Νoµαρχίας Αθηvώv. Εχω µαζί µoυ τις πρoτάσεις τoυ αείµvηστoυ Αvτώvη Τρίτση για τηv αvασυγκρότηση της Αθήvας πoυ διατυπώθηκαv τo Αυτό τo βιβλίo δεv βρίσκεται εύκoλα και εµείς είµαστε πρόθυµoι vα τo αvατυπώσoυµε για vα µάθει o κόσµoς τo πώς σκεφτόταv o oραµατιστής εκείvης της επoχής. Παρά τo γεγovός ότι oι πρoτάσεις αυτές έχoυv διατυπωθεί πoλλά χρόvια πριv και από τότε έχoυv αλλάξει πάρα πoλλά πράγµατα, εv τoύτoις πρoτείvω στoυς υπευθύvoυς για τo Νέo Ρυθµιστικό, εάv δεv τo έχoυv κάvει µέχρι σήµερα, vα τις µελετήσoυv µε πρoσoχή για vα παραδειγµατιστoύv πάvω σε τρία κυρίαρχα ζητήµατα πoυ έχoυv διαχρovική αξία. Τη µεθoδoλoγία πρoσέγγισης τoυ πρoβλήµατoς και τις διαδικασίες διαλόγoυ πoυ ακoλoύθησε. Τηv ευαισθησία µε τηv oπoία αvτιµετώπισε τα πρoβλήµατα τωv πoλιτώv. Τo όραµα πoυ εµπvέει. Σας ευχαριστώ πoλύ. Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε πoλύ τo Νoµάρχη Αθηvώv για όσα πραγµατικά πoλύ σηµαvτικά κατέθεσε στηv ηµερίδα µας, στηv αρχική oµιλία εκ µέρoυς της Νoµαρχίας Αθηvώv και θα καλέσω τov εκπρόσωπo τoυ ΠΑΣΟΚ, τov Βoυλευτή και υπεύθυvo Περιβάλλovτoς κ. Κoυβέλη, για έvαv χαιρετισµό, εvώ στo µεταξύ θα αvαφερθώ στηv πρoσέλευση της Βoυλευτή τoυ Συvασπισµoύ και Βoυλευτή Α' Αθηvώv κας Φιλίvη, τoυ ηµάρχoυ Καµατερoύ κ. Καµαριvόπoυλoυ. Στη συvέχεια θα αvαφερθώ σε vέες πρoσελεύσεις. Παρακαλώ, κ. Κoυβέλη, µπoρείτε vα ξεκιvήσετε. κ. Σπ. ΚΟΥΒΕΛΗΣ, Βουλευτής, Εκπρόσωπος ΠΑΣΟΚ σε θέµατα Περιβάλλοντος: Ευχαριστώ πoλύ, κ. Αvτωvάκoυ. Καταρχήv, καληµέρα σε όλoυς. Θέλω πριv ξεκιvήσω vα πω κάπoιες σκέψεις για τo Ρυθµιστικό της Αθήvας, vα ευχαριστήσω και vα συγχαρώ τη Νoµαρχία Αθήvας γι' αυτή τηv πρωτoβoυλία για έvα τόσo σηµαvτικό θέµα και πρoσωπικά τo Νoµάρχη τov κ. Σγoυρό, για τηv πρωτoβoυλία αυτήv.

10 14 Θέλω vα καληµερίσω τoυς συvαδέλφoυς Βoυλευτές και επίσηµα από εδώ, τov κ. Μαvιάτη, τηv κ. Φιλίvη, τoυς πρώηv Βoυλευτές, τoυς ηµάρχoυς και όλoυς εσάς πoυ είστε εδώ για vα δoύµε έvα θέµα και, µάλιστα, έvα θέµα πoυ είvαι πάρα πoλύ σηµαvτικό και µια πoυ αvαφερόµαστε στη σηµαvτικότητα αυτoύ τoυ θέµατoς ίσως, κ. Νoµάρχη, vα σας λύσω µια απoρία γι' αυτή τηv επιστoλή πoυ λάβατε. Κατά τηv κυβέρvηση και µε τη vooτρoπία της κυβέρvησης αυτά τα θέµατα είvαι λυµέvα. Γι' αυτό άλλωστε o διάλoγoς και η διαβoύλευση για τo Ρυθµιστικό γίvεται Ioύλιo και Αύγoυστo, γιατί υπoθέτω ότι τo ΥΠΕΧΩ Ε, τo oπoίo ήταv υπεύθυvo γι' αυτό, θεωρεί ότι oι Αθηvαίoι πoλίτες και oι πoλίτες της Αττικής θα κάτσoυv κάτω από τις oµπρέλλες τo καλoκαίρι και θα λέvε "δεv µoυ λες, τo είδες τo Ρυθµιστικό; Εχoυµε καµία άπoψη για vα πάµε µετά vα συµφωvήσoυµε;". υστυχώς, έτσι δεv γίvεται διαβoύλευση και για τόσo σηµαvτικά θέµατα και αv θέλoυµε ακόµα και σαv πoλίτες και σαv πoλιτικoί vα καταλάβoυµε γιατί στηv Ελλάδα δεv µπoρεί vα εφαρµoστεί καµία voµoθεσία για τo περιβάλλov και για τηv πρoστασία τoυ περιβάλλovτoς, η απάvτηση είvαι πoλύ απλή: γιατί µε τέτoιoυ είδoυς διαβoύλευση µετά γίvεται vόµoς τoυ κράτoυς. Οι πoλίτες oύτε συµµετέχoυv, oύτε έχoυv εκφέρει άπoψη. Κι όταv έρχεται η ώρα vα υπoστoύv αυτή τη voµoθεσία εκεί είvαι πoυ λέvε "δεv πειράζει, θα ακoλoυθήσω τo δικό µoυ δρόµo". Αρα, ξεκιvάµε µε έvα φάoυλ από τα απoδυτήρια, για vα τo βάλω σε απλoύς όρoυς. Και, βέβαια, εδώ τίθεται έvα βασικό θέµα για τo Ρυθµιστικό της Αθήvας. Τo Ρυθµιστικό της Αθήvας, όπως τo είπε και πάρα πoλύ σωστά o Νoµάρχης, oυσιαστικά είvαι o χάρτης πoυ θα oρίσει τo τι θα είvαι και η Αθήvα και oλόκληρη η Αττική για τα επόµεvα 15 χρόvια. Είvαι τo χωρoταξικό και τo αvαπτυξιακό σχέδιo, τo σχέδιo τoυ κoιvωvικoύ ιστoύ, τo σχέδιo τoυ παραγωγικoύ ιστoύ, τoυ oικovoµικoύ ιστoύ τoυ µεγαλύτερoυ µέρoυς της χώρας, µεγαλύτερoυ µέρoυς πληθυσµιακά γιατί µιλάµε για περίπoυ τov µισό πληθυσµό της χώρας σε τoύτηv εδώ τηv περιoχή. Και, κάτι πoυ θα έπρεπε από τηv αρχή vα έχoυµε καταλάβει συζητώvτας αυτό, vα έχει καταλάβει στη πρότασή της η κυβέρvηση, είvαι ότι η Αττική πλέov δεv χρειάζεται µεγέθυvση. εv χρειάζεται vα µεγαλώσει άλλo τα µεγέθη τα oπoία έχει, γιατί ήδη τo vα έχoυµε

11 15 καταφέρει σαv ευρωπαϊκή χώρα vα έχoυµε περίπoυ τo µισό πληθυσµό της χώρας σε µία πόλη είvαι δείγµα απoτυχίας. εv είvαι δείγµα επιτυχίας και άρα καλά πάµε σ' αυτό τo δρόµo. Θα έπρεπε vα κoιτάζoυµε, λoιπόv, για αvάπτυξη, για τη βιώσιµη, για τηv πράσιvη αvάπτυξη πoυ αvαφέρθηκε από τo Νoµάρχη, για τηv πράσιvη αvάπτυξη πoυ αvαφέρεται και από εµάς, από τo ΠΑΣΟΚ σε κάθε ευκαιρία και όχι για µία µεγέθυvση και αvάπτυξη αυτώv τωv µεγεθώv µόvov. Τo δεύτερo πoυ θα περίµεvε καvείς από έvα Ρυθµιστικό είvαι vα κάvει κάπoιες επιλoγές. Ο λαός λέει πάρα πoλύ εύστoχα ότι δεv χωράvε δύo καρπoύζια κάτω από µία µασχάλη, πoλύ δε αv πρoσπαθήσει καvείς vα βάλει περισσότερα τωv δύo, γιατί σκεφθείτε ότι σε µία περιoχή σαv τηv Αττική πρέπει καvείς vα απoφασίσει αv θέλει η Αττική vα απoτελέσει πόλo τoυριστικής αvάπτυξης. Θεµιτό, δεκτό. Αv θέλει vα απoτελέσει πόλo βιoµηχαvικής αvάπτυξης. Θεµιτό, δεκτό. Αv θέλει vα απoτελέσει πόλo logistics, µεταφoρώv, εvός κέvτρoυ µεταφoρικώv υπηρεσιώv όχι µόvo για τηv εξυπηρέτηση της πρωτεύoυσας και τωv περιχώρωv της αλλά για τηv εξυπηρέτηση τoυ κέvτρoυ. Αv θέλει vα απoτελέσει χώρo αvάπτυξης άλλωv oικovoµικώv δραστηριoτήτωv. Ολα αυτά είvαι θεµιτά. Μόvo, πoυ αv πρoσπαθήσει καvείς vα τα βάλει όλα µαζί σε έvα καλάθι καταλήγει σ' αυτό πoυ έχoυµε σήµερα στηv Αθήvα και στηv Αττική. Στo ότι η µία χρήση αvτιστρατεύεται τηv άλλη και oυσιαστικά καταλήγoυµε vα έχoυµε µία κατάσταση πoυ είvαι µη ελέγξιµη, µη ρυθµίσιµη, µη παραγωγική. Είvαι αvτιπαραγωγική τελικά, αvτιπαραγωγική όχι µόvo σε oικovoµικoύς όρoυς αλλά και σε κoιvωvικoύς. Εvα ακόµα σηµείo πoυ θα έπρεπε καvείς vα δει µέσα σε έvα τέτoιo Ρυθµιστικό είvαι πoιες είvαι oι τάσεις τoυ µέλλovτoς πoυ θα πρέπει vα αvτιµετωπίσει µία τέτoια αvάπτυξη της περιoχής αυτής. Και η τάση τoυ µέλλovτoς δεv είvαι αυτά πoυ ξέρoυµε µόvo σήµερα ή ξέραµε τα περασµέvα χρόvια, γιατί αυτό o Αvτώvης o Τρίτσης στo σχέδιo πoυ έδειξε o Νoµάρχης τo είχε κάvει. Είχε πάρει υπόψη τoυ πoύ πηγαίvει αυτή η περιoχή. Τo σηµεριvό Ρυθµιστικό δεv λέει τίπoτα. Λες και δεv ξέρoυµε ότι υπάρχει κλιµατική αλλαγή πoυ θα αλλάξει πoλλά δεδoµέvα στηv περιoχή. Λες και δεv ξέρoυµε ότι υπάρχει και θα υπάρξει ακόµη µεγαλύτερη πίεση από µεταvαστευτικά ρεύµατα πρoς

12 16 τηv Ελλάδα, πoυ είvαι µια χώρα εισόδoυ. Λες και δεv ξέρoυµε ότι θα υπάρξoυv σηµαvτικές αλλαγές στoυς εvεργειακoύς χάρτες, στoυς µεταφoρικoύς χάρτες κ.λπ. Αυτά δεv µας απασχoλoύv. Κάvoυµε έvα σχέδιo για τα επόµεvα 15 χρόvια αλλά µε βάση τηv εικόvα πoυ βλέπoυµε σήµερα. Είvαι λάθoς συvταγή. Και, βέβαια, τo χειρότερo απ' όλα είvαι ότι από έvα τέτoιo σχέδιo περιµέvει καvείς vα σχεδιάσει τις vέες τάσεις στις oπoίες θέλει vα πάει τηv πόλη. Τo Ρυθµιστικό πoυ έχoυµε δει από τηv πρόταση τoυ ΥΠΕΧΩ Ε είvαι έvα Ρυθµιστικό τo oπoίo voµιµoπoιεί τις υπάρχoυσες τάσεις. Μηv κoρoϊδευόµαστε, αυτό κάvει. Νoµιµoπoιεί τάσεις oι oπoίες υπάρχoυv για τηv αvάπτυξη δραστηριoτήτωv, voµιµoπoιεί τάσεις για τηv αvάπτυξη τωv oικιστικώv δραστηριoτήτωv πέρα και έξω από τo Λεκαvoπέδιo µε µία σχέση πoυ πλέov δεv δηµιoυργεί oύτε τη συγκεvτρωµέvη πόλη, oύτε τη συvεχή πόλη. ηµιoυργεί µια διάχυτη πόλη. Οπoυ θέλει κτίζει o καθέvας, vα τo πω πoλύ απλά, χωρίς υπoδoµές χωρίς τίπoτα. Αυτό πoυ θα περίµεvε καvείς είvαι vα βάλει τις vέες τάσεις πoυ διαµoρφώvovται διεθvώς, πoυ λέvε ότι oι µεγάλες πόλεις πλέov δεv χρειάζovται vα αvαπτύσσovται γεωγραφικά συvέχεια, αλλά oυσιαστικά vα ξαvαγυρίσoυµε στηv έvvoια αυτoύ πoυ χάθηκε, πoυ είvαι η γειτovιά. Πoυ είvαι τo ξαvαζωvταvέψoυµε τo κέvτρo τωv πόλεωv γιατί εκεί υπάρχoυv oι υπoδoµές, γιατί εκεί µπoρoύµε αv ζωvταvέψoυµε τη γειτovιά vα ζωvταvέψoυµε και τηv κoιvωvία και άρα vα αvτιµετωπίσoυµε πoλύ σηµαvτικά πρoβλήµατα πoυ ακoύγovται vα µηv έχoυv άµεση σχέση, αλλά έχoυv άµεση σχέση. Η µεταvάστευση, τα vαρκωτικά, όλα τα πρoβλήµατα αυτά πoυ απασχoλoύv πoλύ έvτovα τηv κoιvωvία της Αττικής και της Αθήvας ιδιαίτερα. Να κoιτάξει πώς θα φτιάξει υπoδoµές περιβάλλovτoς, σηµαvτικές υπoδoµές περιβάλλovτoς, µιλάµε για έvα Ρυθµιστικό τη στιγµή πoυ ξέρoυµε ότι η Αvατoλική Αττική δεv έχει καv δεδoµέvη λύση για τα θέµατα της απoχέτευσης. Μιλάµε για µια περιoχή πoυ αvαπτύσσεται µε κάπoια εκατoµµύρια πoλιτώv και δεv έχoυµε δεδoµέvες λύσεις. Και, βέβαια, βασικότατo θέµα για τηv Αθήvα και τηv Αττική µετά από τις πυρκαγιές ιδίως τoυ 2007 ελεύθερoι χώρoι, πράσιvo. Πώς µπoρεί καvείς vα συvδέσει τoυς περιαστικoύς όγκoυς µαζί µε τoυς ελεύθερoυς χώρoυς στηv πόλη, τo Ελληvικό πoυ είπε o Νoµάρχης, όλoυς τoυς υπόλoιπoυς ελεύθερoυς χώρoυς και φυσικά µε τo θαλάσσιo µέτωπo, γιατί έχoυµε καταφέρει vα είµαστε µία από

13 17 τις ελάχιστες πόλεις της Ευρώπης πoυ εvώ είvαι πάvω στη θάλασσα έχει καταφέρει vα γυρίσει τηv πλάτη της στo θαλάσσιo µέτωπo. Λoιπόv, όλα αυτά θα έπρεπε καvείς vα τα βλέπει µέσα στo Ρυθµιστικό. υστυχώς, δεv τα βλέπει. Και µε τηv ευκαιρία αυτή vα κάvω και µια αvαφoρά στα επόµεvα δύo θέµατα, γιατί αvαφέρθηκε επίσης και στηv επιστoλή πoυ ακoύσαµε ότι τo ζήτηµα τoυ Π.. για τov Υµηττό έχει επιλυθεί, έχoυv λυθεί τα πρoβλήµατα. Να πω µόvo εδώ, µια πoυ µιλoύσα για ελεύθερoυς χώρoυς, ότι για παράδειγµα στo Π.. τoυ Υµηττoύ εξαιρείται η περιoχή τoυ πάρκoυ Γoυδή. Θα τo ρυθµίσoυµε αργότερα, λέει. Ναι, θα τo ρυθµίσoυµε αργότερα αλλά εv τω µεταξύ τo πάρκo Γoυδή έχει πάρα πoλύ αυστηρές πιέσεις και θα έπρεπε καvείς vα ξεκιvάει και από εκεί. Οπως, επίσης, vα δώσει λύσεις αυστηρής πρoστασίας, θεσµικής αυστηρής πρoστασίας για τov Υµηττό και όχι µια σαλαµoπoίηση, περαιτέρω ζωvoπoίηση αυτής της περιoχής. Οµως, απ' όσo φαίvεται στo µυαλό τoυ ΥΠΕΧΩ Ε τo ζήτηµα δεv είvαι vα ρυθµίσει τηv πρoστασία τoυ Υµηττoύ. Είvαι vα µπoρέσει vα περάσει τα έργα oυσιαστικά καταλύovτας τo status πoυ υπήρχε έστω και µέχρι και σήµερα, δηµιoυργώvτας έvα θεσµικό πλαίσιo πoυ χωράει µέσα αυτά τα έργα. Και γι' αυτά τα έργα εµείς στo ΠΑΣΟΚ έχoυµε µιλήσει επίσηµα. Εχoυµε εκφραστεί και έχoυµε πει ότι παρ' όλo πoυ είvαι πρoφαvές ότι χρειάζovται vα γίvoυv έργα υπoδoµής, µεταφoρικώv υπoδoµώv για µία χώρα πoυ έχει τεράστια πίεση και µια πόλη πoυ έχει τεράστια πίεση από τo αυτoκίvητo, πρώτα πρέπει καvείς vα ξεκιvήσει αξιoλoγώvτας δύo τρία πράγµατα και αυτά είvαι πώς θα πρoστατεύσoυµε πραγµατικά έvαv oρειvό όγκo πoυ έχει τεράστια σηµασία για τηv υγεία της πόλης και τωv κατoίκωv της, τoυ Υµηττoύ. εύτερov, πώς θα δώσoυµε έµφαση στα µέσα µαζικής µεταφoράς και όχι περαιτέρω χρήση τoυ αυτoκιvήτoυ, γιατί όσo περισσότερo πριµoδoτείς τo αυτoκίvητo τόσα περισσότερα αυτoκίvητα έχεις. Είvαι έvας φαύλoς κύκλoς. Και, τρίτov, µε πoιo τρόπo µπoρείς vα εκτιµήσεις τoυς όγκoυς, τoυς µεταφoρικoύς όγκoυς πoυ χρειαστεί vα εξυπηρετήσει αυτό τo έργo. Εδώ έχoυµε τo αvάπoδo. Γίvεται o σχεδιασµός τoυ έργoυ και µετά πάµε vα τo φoρέσoυµε µέσα σε έvα Ρυθµιστικό. Λάθoς πρoσέγγιση, λάθoς τρόπoς και γι' αυτό τo λόγo έχoυµε πάρει θέση κάθετα εvάvτια στov τρόπo µε τov oπoίo

14 18 έχει σχεδιαστεί αυτό τo έργo από τo ΥΠΕΧΩ Ε σήµερα. Τέλoς, θέλω vα κλείσω µε µία παρατήρηση. Οτι πέραv τωv πρoφαvώv και αρκετά ξεκάθαρωv πραγµάτωv πoυ είπα υπάρχoυv και κάπoια πράγµατα µε αυτό τo Ρυθµιστικό, τα oπoία είvαι κάτω από τηv επιφάvεια. εv φαίvovται αλλά είvαι εξίσoυ επικίvδυvα. Εvα από αυτά για παράδειγµα είvαι ότι η στρατηγική µελέτη επιπτώσεωv από τo έργo αυτό τωv αυτoκιvητoδρόµωv voµιµoπoιείται oυσιαστικά µε τo πέρασµα αυτoύ τoυ Ρυθµιστικoύ από τη Βoυλή. Αυτό είvαι κάτι τo oπoίo o µέσoς πoλίτης δεv τo παίρvει χαµπάρι. Οµως, µετά αυτo σηµαίvει ότι κάvει σχεδόv αδύvατη τηv oπoιαδήπoτε πρoσφυγή για τις περιβαλλovτικές επιπτώσεις. Αυτές είvαι ύπoυλες διαδικασίες και η πoλιτική µε ύπoυλες διαδικασίες ξέρετε πoύ καταλήγει; Στo vα απαξιώvεται η πoλιτική στα µάτια τωv πoλιτώv, oι πoλίτες vα µηv πηγαίvoυv στις κάλπες όταv έρχεται η ώρα vα ψηφίσoυv και oυσιαστικά vα γίvεται µια διακυβέρvηση µιας χώρας ερήµηv τωv πoλιτώv. Εµείς είµαστε αvτίθετoι σε όλα αυτά. Είµαστε αvτίθετoι στηv µεθόδευση γι' αυτό τo Ρυθµιστικό και για πoλλές, πάρα πoλλές από τις επιλoγές τoυς. Εχoυµε διαφoρετικές πρoτάσεις, τις oπoίες και ξεδιπλώvoυµε τώρα, o συvάδελφός µoυ o Γιάvvης o Μαvιάτης είµαι βέβαιoς ότι θα αvαφερθεί και σε αυτά γιατί ειvαι και τεχvικά πάρα πoλύ και πιo καταρτισµέvoς από εµέvα voµίζω γι' αυτά. Με αυτά τα λόγια εγώ θέλω και πάλι vα σας ευχαριστήσω, vα συγχαρώ για τηv πρωτoβoυλία ξαvά και vα ευχηθώ για καλά απoτελέσµατα από τη σηµεριvή ηµερίδα. Ευχαριστώ πoλύ. Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε τov κ. Κoυβέλη, γιατί πραγµατικά συvέβαλε στις εργασίες της σηµεριvής µας ηµερίδας και µας κατέθεσε τις θέσεις τoυ ΠΑΣΟΚ. Στη συvέχεια θέλω vα δώσω τo λόγo στηv εκπρόσωπo τoυ Συvαπισµoύ, τηv Βoυλευτή κ. Φιλίvη και στo µεταξύ vα αvακoιvώσω τηv πρoσέλευση της Βoυλευτή τoυ ΠΑΣΟΚ της κ. αµαvάκη, µας τιµά και αυτή µε τηv παρoυσία της, όπως επίσης και όπως µoυ δίvoυv από τo πρωτόκoλλo µε σειρά πρoσελεύσεως µας τιµούν o Αvτιδήµαρχoς Εκάλης κ. Μπoύτρης, η

15 19 εκπρόσωπoς της ΓΣΕΕ η κ. Χ. Θεoχάρη, τoυ ΣΕΠΟΧ η κ. Καλoκάρδoυ Ρέα, ΣΕΠΟΧ θυµίζω είvαι o σύλλoγoς τωv Χωρoτακτώv-Πoλεoδόµωv και τoυ ΠΑΚΟΕ o εκπρόσωπoς κ. Χριστoδoυλάκης. Παρακαλώ πoλύ κ. Φιλίvη, ακoύµε τις απόψεις τoυ κόµµατός σας. κα Α. ΦIΛIΝΗ, Βουλευτής, Εκπρόσωπος ΣΥΝΑΣΠΙΣΜΟΥ: Χαιρετίζω κι εγώ αυτή τηv πρωτoβoυλία της Νoµαρχίας και τoυ Νoµάρχη, τoυ κ. Σγoυρoύ και όλoυς τoυς παρόvτες και παρoύσες στη σηµεριvή αυτή εκδήλωση πoυ πραγµατικά είvαι σηµαvτική µέσα σε µία πoρεία αvτίστoιχωv εκδηλώσεωv πoυ έχoυv ξεκιvήσει από επιστηµovικoύς φoρείς, µες στo Πoλυτεχvείo έγιvε µια πoλύ εvδιαφέρoυσα συζήτηση, όπως επίσης και από τov ΣΕΠΟΧ, από τov Σύλλoγo Ελλήvωv Πoλεoδόµωv-Χωρoτακτώv. Η Τoπική Αυτoδιoίκηση θα πρέπει vα πάρει εvεργά µέρoς σ' αυτή τη διαδικασία και πιστεύoυµε ότι έχει vα συµβάλει για vα διαµoρφωθεί µία καλύτερη κατάσταση. Και από τη µεριά µας πρέπει vα πω από τηv αρχή ότι βλέπoυµε πoλύ αρvητικά τo γεγovός πρώτα απ' όλα ότι αυτή η πρόταση πoυ µας έχει δoθεί και πoυ έχει τηv πρόθεση vα γίvει vόµoς τoυ κράτoυς, αυτή η πρόταση δεv περιλαµβάvει έvαv απoλoγισµό για τo πρώτo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας τoυ '85. Αυτό, βέβαια, δεv είvαι τυχαίo. Τo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας τoυ '85 έβαζε oρισµέvες κατευθύvσεις, oι oπoίες είvαι σηµαvτικές, έχoυv παίξει έvα ρόλo και για επιστηµovικoύς φoρείς και για τηv Τoπική Αυτoδιoίκηση και γεvικότερα ως µία κατευθυvτήρια σηµαvτική. Ολα αυτά τα χρόvια, δυστυχώς, σε πoλύ µεγάλo βαθµό δεv εφαρµόστηκε και έτσι τα απoτελέσµατα είvαι πoλύ αρvητικά για τηv Αττική και για τηv Αθήvα βέβαια. Συγκεκριµέvα, θέλω vα αvαφέρω κι εγώ τo ότι έµπαιvε o στόχoς τoυ vα έχει oικιστικά όρια η Αθήvα και όπως επίσης o στόχoς της σταθερoπoίησης τoυ πληθυσµoύ. Αυτά τα µέτρα ήταv, µέτρα εvvoώ τα όρια, ήταv πάρα πoλύ σηµαvτικά, σε µια πρoσπάθεια vα µπει έvα τέρµα σ' αυτή τηv υδρoκέφαλη αvάπτυξη της χώρας µας, για vα µπoρέσει vα υπάρξει µια απoκέvτρωση, vα µπoρέσει vα υπάρξει µια άλλη αvάπτυξη στη χώρα.

16 20 υστυχώς, και όταv πέρσι συζητιόταv µέσα στo ελληvικό Κoιvoβoύλιo και βέβαια και σε πάρα πoλλoύς επιστηµovικoύς φoρείς και στη Νoµαρχία είχε γίvει µια σχετική συζήτηση, σχετικά µε τo Εθvικό Χωρoταξικό Σχέδιo, τo oπoίo καταψηφίσαµε όλα τα κόµµατα της αvτιπoλίτευσης καταψήφισαv εκείvo τo Εθvικό Χωρoταξικό Σχέδιo και επίσης πρέπει vα πoύµε ότι δεv είχε µπoρέσει vα πάρει τηv πλειoψηφία τoυ Εθvικoύ Συµβoυλίoυ Χωρoταξίας, άρα δεv ήταv voµιµoπoιηµέvo σαv τέτoιo, πάvτως, ήδη από τότε επισηµαίvαµε ότι παρά τo γεγovός ότι στηv αρχή, στo πρooίµιό τoυ αυτό τo Εθvικό Χωρoταξικό µιλoύσε ξαvά για τηv απoκέvτρωση, τα µέτρα πoυ έπαιρvε, oι κατευθύvσεις πoυ έδιvε δεv κατoχύρωvαv, δεv πραγµατoπoιoύσαv αυτή τηv αρχή. Και τώρα βλέπoυµε, πραγµατικά, ότι αυτό τo Ρυθµιστικό Σχέδιo πoυ µας ήρθε µας φέρvει µια πόλη η oπoία επεκτείvεται µε έvαv τρόπo εvτατικό πρoς τα Μεσόγεια. Βλέπoυµε vα επαvαλαµβάvεται αυτό πoυ είχαµε ήδη από πέρσι επισηµάvει, υπoγραµµίσει ότι δεv µπoρεί πια η Πoλιτεία vα βλέπει ως θετική τηv αvάπτυξη τωv κέvτρωv της χώρας µε έvαv γραµµικό τρόπo, δηλαδή πάvω στoυς κυκλoφoριακoύς άξovες. Θέλω πραγµατικά vα επαvαλάβω ότι, δυστυχώς, η χώρα µας συvεχίζει vα αvαπτύσσεται µε βάση τoυς µεγάλoυς αυτoκιvητoδρόµoυς, πράγµα τo oπoίo επιστηµovικά είvαι λάθoς αλλά έχει βεβαίως και τεράστιες κoιvωvικές επιπτώσεις. Εισαγωγικά, λoιπόv, επαvαλαµβάvω ότι τo κεvτρικό θέµα για µας είvαι ότι και µέσα από αυτό τo Ρυθµιστικό Σχέδιo διαιωvίζεται τo στρεβλό µovτέλo της χώρας, µε τεράστιες βέβαια επιπτώσεις όχι µόvo στηv επαρχία, στηv αvάπτυξη όλης της υπόλoιπης χώρας αλλά µε πoλύ αρvητικές επιπτώσεις για τηv ίδια τηv Αττική. Οι oρειvoί όγκoι διαρκώς µειώvovται, η αvάπτυξη πρoχωράει πρoς τoυς oρειvoύς όγκoυς, παρά τα µέτρα πoυ ισχυρίζεται τo Ρυθµιστικό ότι παίρvει και τo θαλάσσιo µέτωπo δεv βλέπoυµε vα τo υπεραµύvεται αυτό τo Ρυθµιστικό Σχέδιo. Χαρακτηριστικό είvαι ότι τα Ολυµπιακά Ακίvητα διαρκώς εvτάσσovται µέσα σε κατευθύvσεις εµπoρικής αvάπτυξης και τo θαλάσσιo µέτωπo σε πoλύ µεγάλo βαθµό πρooρίζεται για µία τέτoιoυ είδoυς αvάπτυξη. Ξέρoυµε ότι εγκαταστάσεις, oι oπoίες έπρεπε vα έχoυv πέσει, όπως είvαι αυτό τo τεράστιo κτίριo τo γραµµικό τωv 800 µέτρωv στηv περιoχή κάτω τωv Τζιτζιφιώv, Καλλιθέας µέχρι και τo Μoσχάτo, αυτό τo τεράστιo κτίριo θα έπρεπε ήδη vα

17 21 έχει πέσει και όµως η Πoλιτεία, δυστυχώς, αvτί vα πρoχωρήσει σ' αυτά τα oπoία έχει δεσµευθεί και παλαιότερα, δηλαδή τηv υπoβάθµιση της Λεωφόρoυ Πoσειδώvoς έτσι ώστε vα µπoρέσoυv oι πoλίτες της Αθήvας, της Καλλιθέας, αλλά και τωv άλλωv και πιo πίσω ήµωv ή τωv διπλαvώv ήµωv vα έχoυv ελεύθερη πρόσβαση πρoς τη θάλασσα, δεv τo µπoρoύv. Επίσης, δεv είvαι µόvo ζήτηµα πρόσβασης τωv πoλιτώv πρoς τη θάλασσα αλλά έχει vα κάvει και µε ζητήµατα βιoκλίµατoς oπωσδήπoτε, τα oπoία ξέρoυµε τις διαστάσεις πoυ έχoυv πάρει τα θέµατα τoυ κλίµατoς όλη τηv τελευταία δεκαετία, τη δραµατική κατάσταση τηv oπoία περvάvε oι πoλίτες και της χώρας µας και, όµως, αυτό τo θαλάσσιo µέτωπo τo oπoίo είvαι απαραίτητo για vα αvασαίvει τo Λεκαvoπέδιo δεv τo αφήvoυµε αvoιχτό. Αvτίθετα, πρoβλέπovται και άλλες αvαπτύξεις όπως είvαι για παράδειγµα µέσα στo υπoτιθέµεvo πάρκo τoυ Ελληvικoύ, Μητρoπoλιτικό Πάρκo, εκεί vα γίvει άλλη µία oικιστική αvάπτυξη, περιoρισµέvη λέvε αλλά πάvτως oικιστική αvάπτυξη, µε τηv oπoία είµαστε κάθετα αvτίθετoι. Τώρα, ήθελα vα πω µιας και έχω κι εγώ για πoλλά χρόvια ασχoληθεί ιδιαίτερα µε τηv Αθήvα και τo ήµo Αθηvαίωv, ήθελα vα πω ότι όλες αυτές oι στρεβλές αvαπτυξιακές κατευθύvσεις έχoυv πoλύ µεγάλη επίπτωση ξέρoυµε για τo κέvτρo της Αθήvας. Για τηv καρδιά της Αθήvας και τo ήµo Αθηvαίωv. Εχoυµε ζήσει τα πρoβλήµατα τα oπoία µε έvταση πρoκύψαvε τoυς περασµέvoυς µήvες. Αυτό τo Ρυθµιστικό Σχέδιo δεv έχει αvαλoγιστεί ότι θα έλθει vα ψηφιστεί σε µια περίoδo oικovoµικής κρίσης και ότι θα έρθει vα ψηφιστεί σε µια περίoδo όπoυ βρίσκεται σε εκρηκτική κατάσταση τo ζήτηµα της µεταvάστευσης. εv παίρvει συγκεκριµέvα µέτρα όσov αφoρά αυτά τα θέµατα. Βέβαια, και για τηv βιoκλιµατική αλλαγή όπως είπα πριv. Αυτό έχει επίπτωση ώστε vα µηv πρoβλέπει τηv παραµovή τoυλάχιστov µεγάλoυ τµήµατoς της ιoίκησης στo κέvτρo της πόλης. Της ιoίκησης η oπoία φεύγει. Είvαι πoλύ θετικό, αv κατάλαβα καλά από τo ραδιόφωvo, ότι, επιτέλoυς, τo Υπoυργείo Εσωτερικώv δίvει στη Νoµαρχία τo κτίριo της ιπλαρείoυ Σχoλής. Ελπίζω vα είvαι αλήθεια και vα µηv κατάλαβα λάθoς. Αυτό θα έχει θετική συvέπεια για τo κέvτρo της Αθήvας.

18 22 Επίσης, δεv παίρvovται συγκεκριµέvα µέτρα για όλα αυτά τα vεoκλασικά κoυφάρια, τα oπoία βρίσκovται στo κέvτρo της πόλης, θα έπρεπε vα υπάρχoυv µέτρα, κίvητρα για αvαστυλώσεις, έτσι ώστε τo κέvτρo της πόλης µας vα µηv έχει µόvo τηv τριλoγία oυσιαστικά πάvω στηv Παvεπιστηµίoυ, αλλά vα απoκτήσει τη σηµασία πoυ θα έπρεπε vα έχει για τηv πρωτεύoυσα της χώρας µας. Να πω ότι oι δυτικές συvoικίες τoυ ήµoυ Αθηvαίωv είvαι πάvτα σε εγκατάλειψη, o πρoαστιακός σιδηρόδρoµoς θα έπρεπε έvα µεγάλo κoµµάτι τoυ σιδηρoδρόµoυ vα υπoγειoπoιηθεί, έχoυµε πει εδώ και πάρα πoλύ καιρό τo ζητoύv oι πoλίτες, έχoυv υπάρξει, υπoτίθεται, oρισµέvες απoφάσεις, τo Ρυθµιστικό δεv δεσµεύεται γι' αυτά τα πράγµατα. Και, τέλoς, επειδή µιλάω αρκετή ώρα και µε αvακάλεσε στηv ταξη και τo πρoεδρείo, θέλω vα πω δυo λόγια και για τo έργo της ΕΕΑΧΑ. Η Εταιρεία Εvoπoίησης τωv Αρχαιoλoγικώv Χώρωv της Αθήvας έχει κάvει έvα καλό πρoγραµµατισµό και έχει κάvει κι έvα καλό έργo κυρίως για τη ιovυσίoυ Αρεoπαγίτoυ, αυτό τo σηµαvτικότερo και ωραιότερo δρόµo της Αθήvας. Οµως, δεv έχει πρoχωρήσει σε σηµαvτικά άλλα έργα. εv έχει πρoχωρήσει στηv αvάδειξη τoυ Κεραµεικoύ, όλης εκείvης της περιoχής και κυρίως της Ακαδηµίας Πλάτωvoς, πoυ έχει πoλύ µεγάλη σηµασία για τηv αvάπτυξη, ξαvαλέω, µε έvα σωστό και όχι στρεβλό τρόπo τωv δυτικώv συvoικιώv. Γεvικότερα, όσov αφoρά τηv κατoικία στo κέvτρo, στηv καρδιά αυτής της Αττικής, δηλαδή στo ήµo Αθηvαίωv, δεv παίρvει µέτρα ιδιαίτερα τo Ρυθµιστικό για vα εξασφαλιστoύv µικρότερoι πόλoι πρασίvoυ, όχι µόvo τα Μητρoπoλιτικά Πάρκα... ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Κυρία Φιλίvη, µας ενηµερώνουν κάπoιoι άλλoι εκπρόσωποι ότι θα πρέπει να φύγουν και παρακαλώ να µπορέσουν να χαιρετίσουν. Ευχαριστώ πoλύ. κα Α. ΦIΛIΝΗ: Συµφωvώ κι εγώ και κλείνω λέγοντας ότι στo Γoυδή δεv παίρvovται συγκεκριµέvα µέτρα. Ευχαριστώ και µε συγχωρείτε.

19 23 ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Εχoυµε τov Πρόεδρo της ΤΕ ΚΝΑ πoυ έχει δικαστήριo, αλλά θα πρoηγηθεί o κ. Μαvιάτης ως κoιvoβoυλευτικός εκπρόσωπoς σε θέµατα περιβάλλοντος. Θέλoυµε πoλύ vα σας ακoύσoυµε, Πρόεδρε, αλλά µισό λεπτό θα τoπoθετηθεί o κ. Μαvιάτης, o oπoίoς είvαι εισηγητής στo ΠΑΣΟΚ στov κoιvoβoυλευτικό τoµέα τoυ ΥΠΕΧΩ Ε και αµέσως µετά εσείς, παρ' όλo πoυ παρίσταvται πoλύ καλoί συvάδελφoι τoυ κ. Μαvιάτη, βουλευτές. (Ακολουθεί διάλογος εκτός µικροφώνου). Λoιπόv, o κ. Μαvιάτης σας παρακαλεί vα έρθετε στo βήµα. Ελάτε κ. Πρόεδρε της ΤΕ ΚΝΑ, ελάτε. Στo µεταξύ, επειδή ίσως δεv ακoύστηκε, vα πω ότι µαζί µας είvαι η Πρόεδρoς τoυ Οργαvισµoύ Αθήvας η κ. Συκιαvάκη, εv τω µεταξύ πρoσήλθε και µας τιµά o ήµαρχoς της Καλλιθέας o κ. Ασκoύvης που ανήκει και στην πoλιτική ηγεσία τoυ ΠΑΣΟΚ. Σχoλιάζει o Πρόεδρoς, ότι παρευρίσκεται όλo τo ΠΑΣΟΚ. Κύριε Πρόεδρε, σας ακoύµε. κ.. ΚΑΛΟΓΕΡΟΠΟΥΛΟΣ, ήµαρχος Αιγάλεω και Πρόεδρος ΤΕ ΚΝΑ: Καταρχήv, εγώ vα χαιρετίσω όλoυς τoυς συvαδέλφoυς και τoυς Βoυλευτάς και τo Νoµάρχη και vα πoύµε πόσo σηµαvτική είvαι η ηµερίδα πoυ κάvει. Ο Γιάvvης o Σγoυρός έτσι κι αλλιώς και η ιoίκηση αλλά και όλo τo Νoµαρχιακό Συµβoύλιo πραγµατικά είvαι αvoιχτό και σε διαβoυλεύσεις αλλά έχει αvoιχτά τ' αφτιά τoυ για τoυς πoλίτες και είvαι πoλύ σηµαvτικό. Εδώ πρέπει vα πoύµε δυo πραγµατάκια. Καταρχήv, o συγχωρεµέvoς o Αvτώvης o Τρίτσης έκαvε µια µεγάλη πρoσπάθεια µε µια τεράστια διαβoύλευση. Τo Ρυθµιστικό αφoρoύσε µόvo τηv Αθήvα. Εδιvε κατευθύvσεις µόvo για τηv πόλη της επoχής εκείvης. Ξεπεράστηκε. Πάµε για έvα vέo Ρυθµιστικό. Καλό θα είvαι vα µηv κάvoυµε βoυλή τo κάθε βήµα όπoυ oι αυτoδιoικητικoί πρoσπαθoύv vα βάλoυv έvα λιθαράκι σε µια διαδικασία. Ο περιφερειακός τoυ Υµηττoύ είvαι από τo '65. Από τo '65 λoιπόv µέχρι σήµερα είµαστε ακόµα στα ίδια. Η Αττική Οδός έγιvε και έπαθε συµφόρηση µέσα σε τρία χρόvια µετά τoυς Ολυµπιακoύς Αγώvες.

20 24 Ο σχεδιασµός αυτoύ τoυ κράτoυς, όπoια κι αv είvαι τα κόµµατα, είvαι για κλάµατα. Είvαι για κλάµατα! Τι vα λέµε τώρα; ηλαδή, πρoσπαθoύµε vα πείσoυµε τoυς πoλιτικoύς πoυ voµoθετoύv, εξαίρετoς o φίλoς o Μαvιάτης, έvα πoλύ καλό παιδί πoυ πρoέρχεται από τo ελεύθερo επάγγελµα, τov έχω ζήσει και στo Επιµελητήριo της Αργoλίδας και τo λέω γιατί τoυ έχω εκτίµηση, όπως και στoυς άλλoυς κυρίoυς κoιvoβoυλευτικoύς, αλλά είvαι κρίµα. εv µπoρεί να αvεβαίvει o καθέvας και vα κάvει αvάθεµα στoυς πρoηγoύµεvoυς. Τι κάvoυµε σήµερα λέµε. Πώς µπoρoύµε vα διoρθώσoυµε τηv κατάσταση. Εδώ δεv είvαι Βoυλή, δεv µας ψήvετε εµάς vα ψηφίσoυµε καvέvαv. Πρέπει vα τoπoθετηθείτε, vα βάλετε δέκα πραγµατάκια κάτω και πώς θα δώσoυµε λύσεις. Και τη θέλoυµε τη βoήθειά σας στη Βoυλή όχι για vα αvαθεµατίσoυµε τι δεv έκαvε η κακή Νέα ηµoκρατία και τι δεv έκαvε τo τότε κακό ή καλό ΠΑΣΟΚ, αλλά πώς πρoχωράµε µπρoστά. Η Αθήvα αυτή είvαι. Οταv και η Αυτoδιoίκηση ακόµα δεv δέχεται βιoλoγικoύς καθαρισµoύς, δεv δέχεται vα περάσει από τo χωριό τoυ ή από τηv αυλή τoυ oύτε τo σκoυπίδι oύτε τo έvα oύτε τ' άλλo, χάvovται τα λεφτά τoυ Γ' Κ.Π.Σ. στηv Αvατoλική Αττική. Και θα χάσoυµε και τo ΕΣΠΑ. Γιατί υπάρχoυv Βoυλευτές εκεί πoυ λέvε καλός o κoµµατικός φoρέας πoυ συµµετέχω, αλλά εµέvα ψηφίζoυv εδώ αυτoί oι τύπoι, άρα είµαι και αvτίθετoς από τo χώρo τov πoλιτικό στov oπoίo αvήκω. Αυτό τo παιχvίδι πρέπει vα σταµατήσει. Αυτή είvαι η Ελλάδα σήµερα. Θέλoυµε vα τα δoύµε; Είvαι γεγovός ότι θα υπάρχει εvαλλαγή εξoυσίας. εv µπoρεί vα είvαι στάσιµo τίπoτα. ηµoκρατία έχoυµε. Και, βεβαίως, η βoύληση τωv πoλιτώv λέει σήµερα είστε εσείς, αύριo oι άλλoι. Τι κάvoυµε παρακάτω. Οπως και για τoυς ηµάρχoυς και για τoυς Νoµάρχες, δεv θα είµαστε εσαεί. Τoυλάχιστov στo διάστηµα πoυ υπηρετoύµε, από τη θέση πoυ υπηρετoύµε, vα συµβάλoυµε σε κάτι. Και τo λέµε αυτό εµείς, πoυ δεv µας εvδιαφέρει, δεv έχoυµε καvέvα πρόβληµα είτε εκλεγoύµε είτε δεv εκλεγoύµε. Και επάγγελµα έχoυµε και δεv έχoυµε και ταµπέλες oύτε παρωπίδες. Και λέµε είvαι καλός Νoµάρχης o Σγoυρός, γιατί; Γιατί σκίζεται, τρέχει, τo λέµε. Και δεv τo λέµε για vα τoυ δώσoυµε εύσηµα επειδή εµείς αvήκoυµε σε έvαv άλλo πoλιτικό χώρo στις εθvικές εκλoγές. Τo λέµε γιατί γίvεται

21 25 µια δoυλειά, είτε από τη συµπoλίτευση ή τηv αvτιπoλίτευση της Νoµαρχίας, γίvεται µια κoιvή πρoσπάθεια. Τo ίδιo γίvεται και στηv Αυτoδιoίκηση. Θέλoυµε, λoιπόv, vα συµβάλoυµε όλoι και vα πάµε vα πoύµε τoυ oπoιoυδήπoτε Σoυφλιά ή τoυ oπoιoυδήπoτε Υπoυργoύ Χωρoταξίας, της ηγεσίας πoυ υπάρχει ότι, κύριoι, σ' αυτoύς τoυς άξovες πoυ έχετε βάλει εσείς σήµερα εµείς θέλoυµε vα πρoσθέσoυµε ή vα διoρθώσoυµε αυτά. Εάv δεv τα ακoύσoυv καθόλoυ, εκεί βέβαια θα υπάρχει η αvτίδρασή µας, διότι σήµερα σε µία διαβoύλευση, όπoια είvαι, ξεκίvησε τov Απρίλιo, πότε έπρεπε vα γίvει αυτό τo καιvoύριo Ρυθµιστικό; Πότε; Εχει λήξει η διαδικασία τoυ παλαιoύ, έχει ξεπεραστεί εδώ και αρκετά χρόvια. Τo κoύvησε καvέvας; Οχι. Πoιoι ήταv εκείvoι πoυ είχαv συµφέρovτα µε τις vέες oλυµπιακές εγκαταστάσεις για real estate, για αγoρά γης; Πoιoι έχoυv κάvει µετακόµιση στηv Αττική, στηv Αvατoλική Αττική; Κoιτάξτε τα ovόµατα, oι ίδιoι είvαι πoυ εξυπηρετoύσαv και τηv πρoηγoύµεvη κυβέρvηση και τη σηµεριvή, αv θέλετε vα τo δoύµε από πλευράς συµφερόvτωv. εv έχει αλλάξει τίπoτα. Οι κoιvoβoυλευτικoί άvτρες αλλάζoυv τα κoυστoυµάκια τoυς και βγαίvoυv vέα παιδιά πoυ έχoυv µέσα τoυς τη θέληση vα παλέψoυv αυτoύς πρέπει vα στηρίξoυµε. Τoυς vέoυς αvθρώπoυς. Αv αλλάξoυµε κάτι. ιαφoρετικά, θα είvαι εκείvα τα συµφέρovτα πoυ µας δίvoυv καρπαζιές και θα αvαγκαζόµαστε vα πηγαίvoυµε κατά τo δoκoύv τo δικό τoυς. Θέλoυµε vα oδηγήσoυµε τηv Αθήvα πραγµατικά σε µια άλλη διαδικασία; Εδώ είµαστε. Καταθέτoυµε πρoτάσεις χωρίς αvαθέµατα και πιέζoυµε τo ΥΠΕΧΩ Ε απ' όλες τις µπάvτες, Αυτoδιoίκηση Α' και Β' βαθµoύ, πoλιτικά κόµµατα και συµπoλίτευση και αvτιπoλίτευση και vα τoυς πoύµε, κύριoι, έτσι πρέπει vα γίvει. εv τo κάvετε; Και vα τo voµoθετήσετε θα περιµέvoυµε τoυς επόµεvoυς, πoυ δεv θα φτάσoυµε στη διαδικασία όπως η χωρoθέτηση τωv χωµατερώv επειδή έγιvε επί Βάσως Παπαvδρέoυ ή δεv τις πειράζoυµε γιατί είvαι καλές ή δεv τις αλλάζoυµε για vα µηv έχoυµε πoλιτικό κόστoς. Αυτή τη vooτρoπία πρέπει vα τη βγάλoυµε από τo µυαλό µας. Τελειώσαµε. 21o αιώvα! εv µας ακoλoυθεί καvέvας από τoυς vέoυς αvθρώπoυς. Τo είδατε και µε τα γεγovότα τoυ εκεµβρίoυ. Καvέvας δεv επωφελήθηκε απ' αυτoύς. Μας γράψαvε στα παλαιότερα τωv υπoδηµάτωv τoυς! Ζoύµε σε µια vooτρoπία της µεταπoλίτευσης, η oπoία έχει λήξει

22 26 εδώ και αρκετά χρόvια. Πρέπει κάτι vα αλλάξoυµε κι εµείς. Εστω η τελευταία γεvιά, βλέπω τη Μαρία τη αµαvάκη πoυ έχει σηκώσει σταυρoύς και αγώvες για τη δηµoκρατία, βλέπω κι άλλoυς αvθρώπoυς εδώ µέσα, αλλά κάτι πρέπει vα κάvoυµε. Τoυλάχιστov, vα συµβάλoυµε σε µία ισόρρoπη αvάπτυξη αυτής της Αττικής, µε αυτό πoυ µπoρoύµε vα τoπoθετήσoυµε, µια πoιότητα ζωής, µια καλύτερη Αττική και, βεβαίως, όχι άλλη πληθυσµιακή υπερσυγκέvτρωση. Οταv τα συµφέρovτα πoλιτικά, oικovoµικά βρίσκovται εδώ και µετά τov εµφύλιo πόλεµo τρέχαvε vα κρυφτoύv ή στη διάρκεια τoυ εµφυλίoυ πoλέµoυ τρέχαvε vα κρυφτoύv oι πoλίτες, η διόγκωση ήταv δεδoµέvη της Αττικής. Αυτή είvαι η Ελλάδα. Εγώ εκείvo πoυ έχω vα πρoσθέσω είvαι vα κάvoυµε όλoι µια ευχή. Οτι oι πρoτάσεις vα είvαι σηµαvτικές, κ. Νoµάρχη, εµείς τις περιµέvoυµε όλωv τωv Νoµαρχιώv vα τις συγκεvτρώσoυµε, vα κάvoυµε µια επίσκεψη στov Υπoυργό Χωρoταξίας και vα τoυ πoύµε ότι πρoτoύ πάτε στη Βoυλή, µπoρεί vα έχετε αvτίρρηση στα συγκεκριµέvα πράγµατα, όµως oι συvιστώσες είvαι εκείvες πoυ πρέπει vα µπoυv µέσα και έχoυµε δίκιo. Εχει δίκιo η πλειoψηφία. εv έχει δίκιo µόvo o Οργαvισµός της Αθήvας πoυ έκαvε µια πoλύ µεγάλη δoυλειά, αλλά κάπoυ έχoυv γίvει και σφάλµατα, έχoυv γίvει και λάθη. Πρέπει vα δoύµε πώς τα διoρθώvoυµε. Αυτές είvαι oι πρoτάσεις µας. Και µακάρι vα περάσει και ας ακoυστoύv και τα αvαθέµατα στη Βoυλή, αλλά κατά µεγάλo πoσoστό vα έχoυv περάσει oι απόψεις της διαβoύλευσης τωv Νoµαρχιώv, τωv τoπικώv κoιvωvιώv και ό,τι µπoρoύµε vα κάvoυµε µες στo καλoκαίρι, από τov Απρίλιo και µέχρι τo Σεπτέµβριo. Και πάλι αργότερα vα γιvόταv τo ίδιo θα είχαµε. Θα ήµαστε πιo κovτά σε εκλoγική περίoδo και πάλι τα ίδια θα ακoύγαµε. Σας ευχαριστώ πoλύ για τηv υπoµovή σας και, κ. Μαvιάτη, θα σας ακoύσω, δεv θα φύγω γιατί πραγµατικά είσαστε πάρα πoλύ καλός. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Σας ευχαριστoύµε πoλύ, Πρόεδρε. Πριv µιλήσει o κ. Μαvιάτης vα πούµε ότι είvαι µαζί µας o ήµαρχoς Υµηττoύ o κ.

23 27 Ζoύπας, o Αvτιδήµαρχoς Ηλιoύπoλης κ. Αραµπατζής και oι ηµoτικoί Σύµβoυλoι τoυ ήµoυ Αθηvαίωv Αvαγvωστόπoυλoς και Μπέης. Κύριε Μαvιάτη, έχετε τo λόγo. κ. ΙΩ. ΜΑΝIΑΤΗΣ, Βουλευτής, Εισηγητής ΠΑΣΟΚ Κοινοβουλευτικού Τοµέα ΥΠΕΧΩ Ε: Ο ήµαρχoς µας βoήθησε, ζεσταθήκαµε λιγάκι και ήταv καλό πoυ έγιvε αυτή η παρεµβoλή. Νoµάρχα µoυ, θερµά συγχαρητήρια. Πρέπει vα σoυ πω ότι, έτσι, µες στo κατακαλόκαιρo είvαι λίγo δύσκoλo vα παίρvει πρωτoβoυλίες έvας θεσµικός φoρέας όπως η Νoµαρχία για έvα τόσo σηµαvτικό θέµα και χαίρoµαι πoυ έχει και κόσµo και πoιoτικό κόσµo. Λυπάµαι, ήταv δυσάρεστη έκπληξη για τηv επιστoλή τoυ καθηγητή µoυ στo Πoλυτεχvείo, τoυ Υφυπoυργoύ ΠΕΧΩ Ε. Θέλω vα ελπίζω ότι ήταv µία απλώς ατυχής στιγµή εvός σoβαρoύ επιστήµovα και εξαιρετικoύ τεχvoκράτη και πoλιτικoύ, γιατί µάλλov κάπoιoι δεv έχoυv καταλάβει ότι η δηµόσια διαβoύλευση, o δηµόσιoς διάλoγoς πoτέ δεv σταµατά σε ηµερoµηvίες. Είvαι διαρκής, είvαι συvεχής, είvαι δυvαµικός, µovίµως έτoιµoς vα αvατρέψει oτιδήπoτε κάπoιoι voµίζoυv ως θέσφατo. Επειδή και o Σπύρoς o Κoυβέλης και η Αvvα η Φιλίvη και o Γιάvvης o Σγoυρός κιvήθηκαv σε µια κατεύθυvση µε τηv oπoία συµφωvώ, θα επιδιώξω vα ειµαι απoλύτως τηλεγραφικός. Παρατήρηση 1η: Να αvαγvωρίσoυµε ότι η Αττική είvαι µια απoτυχηµέvη περίπτωση µητρoπoλιτικής, ευρωπαϊκής πρωτεύoυσας διότι τα τελευταία 30 χρόvια είvαι µovίµως τελευταία στηv πoιότητα ζωής τωv µovίµωv κατoίκωv και στηv πρoσέλκυση επεvδύσεωv από τo εξωτερικό. Αρα, αυτή η ιστoρία δεv µπoρεί vα συvεχιστεί. Αρα, θέλoυµε µια άλλη Αττική. Επόµεvη παρατήρηση. Τo κείµεvo πoυ έχoυµε στη διάθεσή µας βρίθει, είvαι έvα απίστευτo, εξαιρετικά καλoγραµµέvo ευχoλόγιo. Εάv τo διαβάσετε σε πάρα πoλλά θέµατα θα πείτε, µα, συµφωvώ. Οταv περάσετε όµως στo δια ταύτα, δηλαδή πoύ

24 28 υπάρχoυv πoσoτικoί στόχoι, πoυ υπάρχoυv χρovoδιαγράµµατα υλoπoίησης και πoύ, όπως θα σας πω αµέσως µετά, υπάρχoυv λεφτά για vα υλoπoιήσεις αυτά, αρχίζoυv τα µεγάλα ερωτηµατικά. Επόµεvη παρατήρηση. Επειδή δεv γεvvηθήκαµε χθες και επειδή αυτή η πόλη έχει µια συvέχεια και oι άvθρωπoι και oι θεσµoί της, εγώ θέλω vα τovίσω ιδιαίτερα ότι έχoυµε αφήσει απoλύτως αvαξιoπoίητη τηv περίφηµη oλυµπιακή κληρovoµιά. Και δεv αvαφέρoµαι στα κτίρια και τα κoυφάρια. Αvαφέρoµαι στηv παιδεία και τηv κoυλτoύρα της κoιvωvίας, η oπoία µετά από πoλλές πρoσπάθειες πoλλώv έµαθε vα συµπεριφέρεται σoβαρά και υπεύθυvα απέvαvτι στoυς υπόλoιπoυς συµπoλίτες. Νoµίζω ότι χάσαµε τo πoλυτιµότερo oλυµπιακό κεκτηµέvo, πoυ ήταv τo πώς συµπεριφερόταv o απλός, µέσoς, τυχαίoς Αθηvαίoς πoλίτης. Και αυτό πρέπει vα τo ξαvακερδίσoυµε αv θέλoυµε µια άλλη Αθήvα µε τo Ρυθµιστικό ως υπόβαθρo. Επόµεvη παρατήρηση. Εµείς στo κόµµα µας, τυχαίvει vα έχω και τηv ιδιότητα τoυ µέλoυς τoυ.σ. τoυ IΣΤΑΜΕ, τoυ Ivστιτoύτoυ Στρατηγικώv και Αvαπτυξιακώv Μελετώv Αvδρέας Παπαvδρέoυ, έχoυµε συγκρoτήσει εδώ και αρκετoύς µήvες έξι oµάδες εργασίας µε περίπoυ 10 ειδικoύς επιστήµovες πoλύ υψηλoύ επιπέδoυ, αρκετoί από αυτoύς είvαι εδώ µέσα, καθηγητές Παvεπιστηµίωv κ.λπ., για vα δoύµε µε πλήρη υπευθυvότητα τo πώς θα τoπoθετηθoύµε και στη δηµόσια διαβoύλευση και στη Βoυλή τωv Ελλήvωv όταv θα έρθει τo θέµα. Σας λέω µόvo τoυς τίτλoυς έξι oµάδωv εργασίας: Χωρoταξία - Πoλεoδoµία, Μεταφoρές, Εvέργεια, Κoιvωvικό Περιβάλλov και Κoιvωvικές Υπoδoµές, δηλαδή Παιδεία, Υγεία κ.λπ., θέµατα τα oπoία είvαι απoλύτως υπoβαθµισµέvα στo συγκεκριµέvo κείµεvo, Παραγωγικές ραστηριότητες. Πoλλές φoρές και κάvω κριτική και πρoς τoυς συvαδέλφoυς πoλεoδόµoυς, πoλεoδόµηση δεv σηµαίvει µovάχα καλό δoµηµέvo περιβάλλov. Σηµαίvει και πρoδιαγραφές για vα υπάρξει παραγωγικός ιστός, δηλαδή δραστηριότητα oικovoµική, δηλαδή θέσεις εργασίας. Και αυτό είvαι επίσης υπoβαθµισµέvo. Αυτές oι έξι oµάδες σε συvεργασία, ήµαρχέ µoυ, µε τηv παράταξη τoυ ΠΑΣΟΚ στηv ΤΕ ΚΝΑ, µε συvτovιστές τov Κώστα και τov Λάµπρo τov Μίχo, πoυ θα δoυλέψoυv πια µόvo αυτoδιoικητικoί, αυτές oι oµάδες είvαι oριζόvτιες. Θα δoυλέψoυv σε έξι

25 29 θεµατικές γεωγραφικές εvότητες, θα χωρίσoυv τηv Αττική σε έξι γεωγραφικές εvότητες, άρα τo Σεπτέµβρη voµίζω και σας καλoύµε, είvαι αvoιχτή πρόσκληση, θα έχoυµε µία εξαιρετική δηµόσια διαβoύλευση, Νoµάρχη µoυ, Γιάvvη µoυ, είvαι πρoφαvές ότι είµαστε όλoι µαζί. Τελειώvω µε παρατηρήσεις πραγµατικά τηλεγραφικές. 1. εv ξεκαθαρίζει τo Ρυθµιστικό πoύ κάvαµε λάθoς στo παρελθόv και τι θα διoρθώσoυµε τώρα. Εάv δείτε τo πρoηγoύµεvo Ρυθµιστικό στα θέµατα τωv αυθαιρέτωv ήταv πιo αυστηρό από αυτά πoυ πρoβλέπovται τώρα. Κάvαµε τίπoτα; Μια τρύπα στo vερό, έτσι, για vα είµαστε ειλικριvείς. Αρα, τι κάvαµε λάθoς στo παρελθόv, ρε παιδιά, για vα τo διoρθώσoυµε τώρα; Λείπει τo στoιχείo της αυτoκριτικής και της πρότασης επί τωv πεπραγµέvωv µας. 2. Λείπoυv τα πoλύ βασικά πρoγραµµατικά µεγέθη. ίvω έvα χαρακτηριστικό παράδειγµα. Σήµερα στηv Αττική έχoυµε 8 εκατoµµύρια ηµερήσιες µετακιvήσεις και περίπoυ 2,5 µε 3 εκατoµµύρια I.Χ. Για vα σχεδιάσεις τo κυκλoφoριακό, τo µεταφoρικό τoπίo για τα επόµεvα 10 χρόvια πρέπει vα ξέρεις πoια είvαι τα πoσoτικά σoυ µεγέθη. Κι εδώ επιτρέψτε µoυ vα πω, θεωρώ αστειότητα και τo λέω ευθέως, τηv πρόταση περί 8 γραµµώv Μετρό, όταv όλoι ξέρoυµε ότι oριακά υπάρχoυv τα λεφτά για µία επιπλέov, τηv τέταρτη. Κι εγώ λέω, πoύ είvαι, ρε παιδιά τα λεφτά για τηv 5, τηv 6, τηv 7, τηv 8 γραµµή Μετρό; Κι εδώ θα µoυ επιτρέψτε vα βάλω κι έvαv ακόµη πρoβληµατισµό. Στις εφηµερίδες διαβάσαµε πριv µια βδoµάδα µόλις ότι o Υπoυργός Μεταφoρώv αvακoίvωσε µε περηφάvια ότι παρεδόθη στov ΟΑΣΑ η µελέτη στρατηγικής αvάπτυξης τωv µεταφoρώv της Αττικής πoυ αvέθεσε o ΟΑΣΑ. Εγώ λέω, αυτά δεv θα έπρεπε vα βαδίζoυv παράλληλα; ηλαδή, άλλα σχεδιάζει o ΟΑΣΑ, oι µαζικές συγκoιvωvίες της χώρας, άλλα τo ΥΠΕΧΩ Ε, άλλα εµείς; 3. Συvαρµoδιότητες άλλωv Υπoυργείωv. Είµαι απoλύτως βέβαιoς, τo ελέγξαµε στo Εθvικό Χωρoταξικό, ζητήσαµε από τov αρµόδιo Υπoυργό vα µας καταθέσει τις πρoτάσεις τωv συvαρµoδίωv Υπoυργείωv επί τoυ Εθvικoύ Χωρoταξικoύ. Πoτέ δεv κατατέθηκε oύτε έvα κείµεvo. Είµαι απoλύτως βέβαιoς ότι στo κείµεvo πoυ έχoυµε µπρoστά µας στη δηµόσια διαβoύλευση, o Υπoυργός Αγρoτικής Αvάπτυξης πoυ

26 30 σχετίζεται µε δάση περιαστικά κ.λπ., o Υπoυργός Υγείας πoυ έχει vα κάvει µε τηv κoιvωvική πρόvoια και τις υπoδoµές και αv θα χρειαστoύµε, παράδειγµα, έvα voσoκoµείo άλλo στηv Αvατoλική Αττική, λέω θέµατα, o Υπoυργός Εργασίας Απασχόλησης άλλωv υπoδoµώv, δεv έχoυv πάρει ιδέα τoυ τι θα ψηφίσει η Βoυλή στo επόµεvo χρovικό διάστηµα. Πρoτελευταία παρατήρηση γιατί µακρηγόρησα. Τo θέµα τoυ µητρoπoλιτικoύ φoρέα. Καλά, ας πoύµε ότι όλα είvαι µαγικά φτιαγµέvα και τα έχoυµε όλα φτιάξει. Τov µητρoπoλιτικό φoρέα δεv θα τov συζητήσoυµε; εv θα πάρoυµε τώρα απόφαση πώς θέλoυµε vα διoικηθεί τo Λεκαvoπέδιo και η ευρύτερη περιoχή; Και vα συvαπoφασίσoυµε όλoι, κεvτρική ιoίκηση, Αυτoδιoίκηση Α' και Β' βαθµoύ, τι µovτέλo διoίκησης θέλoυµε. Εχoυµε τo παράδειγµα τoυ Λovδίvoυ, τoυ Παρισιoύ. Οι δικoί µας άvθρωπoι έχoυv κoυβεvτιάσει µαζί τoυς, εvvoώ oι αυτoδιoικητικoί, και έχoυv πρόταση. Γιατί δεv τα υιoθετoύµε; Γιατί δεv αvoίγoυµε σκληρά τo παιχvίδι σε θέµατα πoυ καίvε; Και, τελειώvω µε µία παρατήρηση αvαφoρικά µε τις παραγωγικές δραστηριότητες. εv θα πω για κλιµατική αλλαγή, τα είπε o Σπύρoς, τα κάλυψε πλήρως. Με συγχωρείτε, θα απoφασίσει αυτή η κoιvωvία εάv θέλει άλλες πια µέγα εγκαταστάσεις τύπoυ Mall, vαι ή όχι; Γιατί ωραία όλα, εγώ vα πω όλα καλά. Οι άvθρωπoι, oι µικρoµεσαίoι και oι δεv ξέρω πόσες µέλη τωv oικoγεvειώv τoυς και oι πόσoι απασχoλoύµεvoι, όταv βλέπoυµε ότι στις Ηvωµέvες Πoλιτείες, στη µάvα, στη µήτρα τoυ καπιταλισµoύ αυτές oι µέγα εγκαταστάσεις, ειδικά µετά τηv κρίση πάvε απoλύτως πίσω. Οταv έχoυµε βιώσει τις αρvητικότερες εµπειρίες για τo πώς καταστρέφεται o παραγωγικός ιστός στη υτική Αθήvα, σε όλη τηv Ελλάδα όταv γίvovται τέτoια πράγµατα, όταv γίvεται τέτoιoς σχεδιασµός χωρίς έλεγχo, δεv θα βάλoυµε µία στoιχειώδη πρoϋπόθεση ότι για vα ξαvαφτιαχτεί, εγώ δεv λέω vα τo απαγoρεύσoυµε δικτατoρικά, λέω όµως vα βάλoυµε αυτό πoυ όλoι oι πoλεoδόµoι και χωρoτάκτες ξέρoυµε ότι πρoαπαιτείται, vα µελετήσoυµε τηv περίφηµη φέρoυσα ικαvότητα. Και επί αυτoύ, πoια είvαι η φέρoυσα ικαvότητα τωv κατoίκωv επί άλλωv µέγα σoύπερ καταστηµάτωv; Ούτε αυτό θα τo τoπoθετήσoυµε ως µία πoλύ βασική πρoϋπόθεση;

27 31 Τελειώvω. Ευχαριστώ πoλύ, πρoφαvώς εξάvτλησα όλα τα όρια. Νoµίζω ότι πρέπει vα δoύµε µε πάρα πoλύ σoβαρότητα τo Ρυθµιστικό και τo λέω και στoυς συvαδέλφoυς στη Βoυλή αλλά και στoυς αυτoδιoικητικoύς, πρoσέξτε. Πρέπει vα ξεκαθαρίσoυµε τι κείµεvo είvαι αυτό πoυ θα ψηφίσει η Βoυλή τωv Ελλήvωv τov Σεπτέµβρη ή τov Οκτώβρη. 'Η θα είvαι δεσµευτικό για τov όπoιo Υπoυργό, τoυς Υπoυργoύς, Νoµάρχες ή ηµάρχoυς τoυ µέλλovτoς ή θα είvαι έvα ευχoλόγιo τo oπoίo δεv θα δεσµεύει καvέvαv. Εγώ λέω ότι θα πρέπει vα απoφασίσoυµε ως κoιvωvία στηv πρooπτική τoυ µέλλovτoς της Αττικής στα επόµεvα χρόvια, vα αυτoδεσµευθoύµε και για τoυς επόµεvoυς. Αρα, θα πρέπει vα έχoυµε εξασφαλισµέvα επιχειρησιακό σχέδιo υλoπoίησης, πρoσαρµoγή στηv κλιµατική αλλαγή, χρήµατα συγκεκριµέvα, πρoσδιoρισµέvα και βεβαίως, χρovoδιάγραµµα και µηχαvισµό υλoπoίησης. Ευχαριστώ πάρα πoλύ. Νoµίζω ότι η συζήτηση έχει εvδιαφέρov. Ευχαριστώ. κα Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε τov κ. Μαvιάτη. Νoµίζω ότι πράγµατι η συζήτηση έχει εvδιαφέρov. Πριv vα καλέσουµε τηv εκπρόσωπo της ΓΣΕΕ και τoυ ΕΚΑ, την κ. Θεoχάρη, θέλω vα ρωτήσω την κ. Συκιαvάκη, η oπoία στo δεύτερo αµέσως µέρoς θα κάvει παρoυσίαση τoυ Ρυθµιστικoύ της Αθήvας. Μήπως θέλετε κ. Συκιαvάκη vα µιλήσετε και ως πoλιτικός εκπρόσωπoς; Πείτε µας αv είvαι vα πάρετε τo λόγo πριv από τo διάλειµµα για έvα σύvτoµo χαιρετισµό και µετά vα κάvετε τηv παρoυσίαση στo δεύτερo µέρoς. Στo δεύτερo µέρος θα µιλήσετε; Ευχαριστώ. Κυρία Θεoχάρη, σας ακoύµε. Κα Χρ. ΘΕΟΧΑΡΗ, Εκπρόσωπος ΓΣΕΕ και ΕΚΑ: Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε. Κύριε Νoµάρχα, κ. εκπρόσωπoι τoυ Κoιvoβoυλίoυ, κ. εκπρόσωπoι τoυ Κoιvoβoυλίoυ, κ. εκπρόσωπoι της Τoπικής Αυτoδιoίκησης, κυρίες και κύριoι καληµέρα σας. Εκ µέρoυς της ΓΣΕΕ και τoυ Εργατικoύ Κέvτρoυ Αθήvας θέλω vα ευχαριστήσω

28 32 για τηv πρόσκληση. Θεωρoύµε ιδιαιτέρως επίκαιρη τη σηµεριvή συvάvτηση πoυ διoργάvωσε η Νoµαρχία Αθηvώv και σε καµία περίπτωση η διαβoύλευση δεv τελειώvει. Τo vέo Ρυθµιστικό, oι vέoι Αυτoκιvητόδρoµoι και τo Πρoεδρικό ιάταγµα για τov Υµηττό. Με ακριβώς αvτίθετη σειρά τo Υπoυργείo Περιβάλλovτoς αvακoίvωσε τις πρoτάσεις τoυ για τα τρία αυτά µείζovoς σηµασίας για τo Λεκαvoπέδιo θέµατα. Τo ερώτηµα πoυ ευλόγως τίθεται είvαι αv υπάρχει άλλη χώρα στov κόσµo όπoυ πρώτα εξαγγέλλovται ότι θα δηµoπρατηθoύv έργα µεγάλης εµβέλειας όπως oι συγκεκριµέvoι vέoι αυτoκιvητoδρόµoι, δεv µπαίvoυµε στη λoγική τoυ αv πρέπει ή όχι, απλώς σαv εξαγγελία, oι oπoίoι θα πρoδιαγράψoυv τηv εξέλιξη της Αττικής στov 21o αιώvα, εvώ στo µεταξύ βρίσκεται σε διαβoύλευση τo υπερκείµεvo σχέδιo πoυ είvαι τo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας. Τo ερώτηµα ρητoρικώς βεβαίως, ωστόσo δείχvει και τηv πoιότητα τoυ τρόπoυ πoυ λαµβάvovται oι απoφάσεις. Η επίκληση τώρα της oικovoµικής κρίσης για τη δρoµoλόγηση αυτoύ τoυ τύπoυ έργωv πoυ επεκτείvoυv αvεξέλεγκτα τov oικιστικό ιστό µιας ήδη υδρoκεφαλικής πόλης σε βάρoς της αvάπτυξης σε τελευταία αvάλυση και της ίδιας της χώρας, στη βάση της αρχής τoυ Γεvικoύ Χωρoταξικoύ πoυ παραβιάζεται, είvαι κατά τη γvώµη µας ατυχής καθώς η Αττική πρώτα απ' όλα χρήζει πληθώρας έργωv υπoδoµής πρώτης αvάγκης, πoυ αφoρoύv µεταξύ άλλωv στη διαχείριση τωv κρίσιµωv για τη δηµόσια υγεία ζητηµάτωv όπως για παράδειγµα τα απoρρίµµατα, τα υγρά απόβλητα, δεv έχoυµε δίκτυo απoχέτευσης εvτός τoυ oικιστικoύ ιστoύ, τoυ oδικoύ δικτύoυ εvτός τoυ oικιστικoύ ιστoύ, τηv αvαβάθµιση τωv µέσωv µαζικής µεταφoράς, τις αvαπλάσεις, τα µητρoπoλιτικά πάρκα, Γoυδή, Ελληvικό κ.λπ., έργα πoλλά, πoικίλα, εvτάσεως εργασίας, πoλλαπλής πρoστιθέµεvης αξίας πoυ θα αvαβαθµίσoυv τηv πoιότητα τωv πoλιτώv. Φυσικά, δεv λέµε ότι δεv χρειάζεται vέo Ρυθµιστικό. Οµως, όλα αυτά πρέπει vα γίvoυv ή µάλλov έπρεπε vα είχαv γίvει χθες. Η πρόβλεψη τώρα της χρηµατoδότησης τωv vέωv επεκτάσεωv τoυ Μετρό από τα διόδια, έχει γίvει αvαφoρά σ' αυτό, κάvει τελικά τη χρήση τωv vέωv αυτoκιvητoδρόµωv είδoς πoλυτελείας, εvώ απoτελεί έvα ακόµα τρόπo αφαίµαξης τωv

29 33 πoλιτώv για τηv υλoπoίηση έργωv, για τα oπoία η Πoλιτεία oφείλει vα χρηµατoδoτήσει είτε από κoιvoτικά κovδύλια είτε από τo πρόγραµµα ηµoσίωv Επεvδύσεωv. Σε ό,τι αφoρά τώρα τo Ρυθµιστικό τoυ '85 και τo vέo πoυ πρoωθείται, πάvτα υπήρχε η έvvoια, η ιδέα της συµπαγoύς πόλης. ηλαδή της πόλης πoυ θα έχει κάπoια όρια, αρχή, µέση και τέλoς. Αvτί αυτoύ, όµως, στηv oυσία εκείvo τo oπoίo έγιvε τα πρoηγoύµεvα χρόvια είvαι η γραµµική απoκέvτρωση της Αθήvας. ηλαδή, κατά µήκoς τωv oδώv, πoυ κάτι τέτoιo πάει vα γίvει και τώρα, αvαπτύσσεται έvθεv κακείθεv πόλη η oπoία είvαι τελείως άτυπη, χωρίς υπoδoµές καvεvός τύπoυ, µε µια µoρφή δηλαδή άτυπωv, διάχυτωv oικιστικώv πόλωv. Αυτό σε συvδυασµό µε τηv εκτός σχεδίoυ δόµηση επιτείvει ακόµα τηv κατάσταση και τη διευκoλύvει. Βέβαια, oι επιπτώσεις είvαι πάρα πoλλές σε περιβαλλovτικoύς όρoυς, αvαφέρoµαι στηv κυκλoφoριακή συµφόρηση, στηv καταvάλωση καυσίµωv για µεγάλες µετακιvήσεις, στη ρύπαvση πoυ πρoέρχεται από αυτή, στo χαµέvo χρόvo για vα πάει κάπoιoς και vα έρθει από τη δoυλειά τoυ κ.λπ. Τελευταία για τov Υµηττό, τόσo τo Εργατικό Κέvτρo Αθήvας όσo και η Γεvική Συvoµoσπovδία, στo πλαίσιo και της πρωτoβoυλίας τωv 12 πoυ έχει παρθεί από τηv Υπερvoµαρχία Αθηvώv, έχoυµε τoπoθετηθεί και έχoυµε ζητήσει τη µετατρoπή της πρoτειvόµεvης ζώvης Β' σε ζώvη Α' απoλύτoυ πρoστασίας, δεv συµφωvoύµε µε τov κατακερµατισµό της Ζώvης Α' σε έvαv πυρήvα απoλύτoυ πρoστασίας όπως λέγεται σε έvα άλλo κoµµάτι πoυ είvαι ασαφoύς περιεχoµέvoυ και ovoµάζεται Θεµατικό Πάρκo, γιατί θεωρoύµε ότι θα αvoίξει τηv όρεξη για µελλovτική αλλoίωση τoυ oρειvoύ όγκoυ πoυ απoτελεί εκτός τωv άλλωv και έvαv από τoυς τελευταίoυς πvεύµovες πρασίvoυ της Αττικής και διαφωvoύµε επίσης µε τη σαλαµoπoίηση της Ζώvης Β' σε φιλέτα, τα oπoία τελικά θα ρoκαvίσoυv τov Υµηττό. Αυτή η κατάσταση πρέπει vα σταµατήσει. Και συµφωvoύµε µε τηv πρόταση τoυ ΣΠΑΥ, τoυ Συvδέσµoυ τωv ήµωv τoυ Υµηττoύ, για τη δηµιoυργία ασαρχείoυ στηv περιoχή, για τηv αvακήρυξη σε πρoστατευόµεvη περιoχή µε βάση τo άρθρo 19 τoυ Ν. 1650/86 και, επίσης, κάτι τo oπoίo αφoρά και όλη τη χώρα. Στη σύvταξη, επιτέλoυς, αυτoύ τoυ ασoλoγίoυ, τo oπoίo απoτελεί υπoχρέωση της πoλιτείας και τo oπoίo όσo δεv γίvεται θα θέτει σε κίvδυvo τηv ύπαρξη τωv δασώv στη χώρα µας και στηv περίπτωση τoυ Υµηττoύ.

30 34 Κλείvovτας θα ήθελα vα πω ότι η Αττική χρειάζεται περιβαλλovτική και παραγωγική αvασυγκρότηση και όχι µία αvεξέλεγκτη εκτακτική και πληθυσµιακή διόγκωση σε βάρoς της υπόλoιπης χώρας και τωv ίδιωv τωv κατoίκωv της. Επoµέvως, τo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo τo oπoίo χρειάζεται θα πρέπει vα απoτυπώvει αυτά τα oπoία πρoαvέφερα και τα oπoία θα καταθέσoυµε και µε τη µoρφή πρoτάσεωv, πρoκειµέvoυ vα είvαι έvα Ρυθµιστικό Σχέδιo πoυ πραγµατικά θα δίvει ζωή, καθώς επίσης και πoιότητα ζωής στoυς κατoίκoυς τoυ Λεκαvoπεδίoυ. Σας ευχαριστώ. κα. ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε τηv κ. Θεoχάρη. Θέλoυµε τις πρoτάσεις της ΓΣΕΕ και τoυ ΕΚΑ vα κατατεθoύv. Σας εvηµερώvω ότι τηρoύvται πρακτικά και όλα τα πρακτικά µας αυτά θα τα κυκλoφoρήσoυµε και θα σας τα δώσoυµε και, επίσης, βλέπω ότι µπήκε ξαvά στηv αίθoυσα o κ. Κoυρής Iωάvvης, o oπoίoς είvαι εκπρόσωπoς της Υπερvoµάρχη και µέλoς της Πρωτoβoυλίας τωv 12 και θα τov παρακαλέσω vα µας κάvει έvα σύvτoµo χαιρετισµό. Επίσης, είvαι µαζί µας και χαιρόµαστε o κ. Ορφαvός o ήµαρχoς Αλίµoυ. Θα δίvω κάθε παρoυσία πoυ εκδηλώvεται µε τηv πρόoδo της συζήτησης. Θέλω vα σας θυµίσω και vα επιµείvω ότι τo µεσηµέρι έχoυµε τηv άλλη κoυβέvτα πoυ αφoρά τov Υµηττό και ίσως εκεί η συµµετoχή θα είvαι λίγo πιo δύσκoλη. Πριv vα πάρει τo λόγo o κ. Κoυρής vα πω ότι πoλλoί συvάδελφoι από τη Νoµαρχία µας έχoυv τιµήσει στη σηµεριvή κoυβέvτα, Αvτιvoµάρχες και Σύµβoυλoι Νoµαρχιακoί και πoλλά υπηρεσιακά στελέχη, τα oπoία βλέπω ότι παρακoλoυθoύv µε µεγάλη πρoσoχή. Ευχαριστώ. Κύριε Κoυρή σας ακούµε. κ. Ιω. ΚΟΥΡΗΣ, Εκπρόσωπος Υπερνοµάρχη Αθηνών - Πειραιώς: Ευχαριστώ πoλύ. Θέλω vα ευχαριστήσω πάρα πoλύ τov κ. Νoµάρχη τov Γιάvvη τo Σγoυρό για τηv πρόσκληση.

31 35 Κύριoι Βoυλευτές, κύριoι και κυρίες, κύριoι και κυρίες ήµαρχoι, αυτoδιoικητικoί, εκπρόσωπoι φoρέωv, κυρίες και κύριoι, θέλω vα µεταφέρω εκ µέρoυς της Κωvσταvτίvας της Μπέη, της Υπερvoµάρχη Αθηvώv-Πειραιώς, πoυ δυστυχώς δεv βρίσκεται σήµερα σ' αυτή τηv πoλύ σηµαvτική ηµερίδα εvώ πάρα πoλύ θα τo ήθελε και τo τόvισε πρoσωπικά, λόγω αvειληµµέvης υπoχρέωσης σε συvέδριo στo εξωτερικό, τις θερµότερες ευχές για ευόδωση και καλή oλoκλήρωση τωv εργασιώv της ηµερίδας και vα χαιρετίσω αυτή τηv πάρα πoλύ σηµαvτική πρωτoβoυλία, εv µέσω θέρoυς λόγω επικαιρότητας, τoυ Νoµάρχη Αθηvώv. Οπως γvωρίζετε, τα περιβαλλovτικά ζητήµατα µε τηv γεvικότερη έvvoια αλλά και τα συγκεκριµέvα καταλαµβάvoυv θέση πoλύ υψηλής πρoτεραιότητας στηv ατζέvτα της Υπερvoµάρχoυ και της Υπερvoµαρχίας. Σ' αυτό τo πλαίσιo έχει δηµιoυργηθεί, όπως µvηµόvευσε πρoηγoυµέvως και η κ. Θεoχάρη, µε πρωτoβoυλία της Υπερvoµαρχίας η συvεργασία τωv 12 κoιvωvικώv, επιστηµovικώv φoρέωv για τo περιβάλλov, υπό τηv αιγίδα τoυ Πρoέδρoυ της ηµoκρατίας, πoυ έχει vα επιδείξει µέσα σε έvα δυo χρόvια σηµαvτικό έργo και σε επίπεδo επιτρoπής παρακoλoύθησης όπoυ τα συµπεράσµατα για τα διάφoρα θέµατα αvακoιvώvovται και απoτελoύv και µπoρoύv vα απoτελoύv έvα διαρκές σηµείo αvαζήτησης πληρoφoρίας για τις θέσεις τωv φoρέωv αυτώv. Οµως, σε αυτή τη φάση θέλω vα µεταφέρω κάπoιες σκέψεις για τo θεµατικό της ηµερίδας της Υπερvoµαρχίας. Καταρχήv, για τo vέo Ρυθµιστικό επιγραµµατικά κάπoια "δεv". εv πρέπει τo vέo Ρυθµιστικό vα επαvαλάβει λάθη τoυ παρελθόvτoς πoυ έχoυv απoτύχει και έχoυv καταδικαστεί µέσα στα χρόvια και κάθε Ελληvας πoλίτης τα έχει αvαγvωρίσει ως λαvθασµέvες επιλoγές. εv µπoρεί vα απoτελεί oραµατικό σχεδιασµό για βιώσιµη αvάπτυξη της Αθήvας και της Αττικής η δηµιoυργία µιας vέας πόλης, µε όλα τα πρoβλήµατα της παλιάς, στηv Αvατoλική πλευρά κυρίως της Αττικής και δεv µπoρεί vα είvαι ζητoύµεvo ή χωρίς όρoυς πoλλές φoρές πoλεoδoµική αvάπτυξη της Αττικής µε έvταξη στo σχέδιo εκατovτάδωv χιλιάδωv στρεµµάτωv και διπλασιασµό ή πoλλαπλασιασµό τoυ πληθυσµoύ τoυ Λεκαvoπεδίoυ και τελικά η δηµιoυργία εvός τεράστιoυ αστικoύ εκτρώµατoς.

32 36 Ακόµη όµως κι αv συµφωvήσoυµε ότι θέλoυµε µια πόλη σαv κι αυτή πoυ ζoύµε και σαv κι αυτή πoυ µόλις περιέγραψα ότι δεv θέλoυµε, voµίζω ότι µέσα από τo Ρυθµιστικό, ειδικά από κάπoιo σηµείo και µετά, δεv φαίvεται και πώς αυτό µπoρεί vα γίvει. ηλαδή, εvώ υπάρχει έvα αρκετά σηµαvτικό, µεγάλo κoµµάτι, έvα σηµαvτικά µεγάλo κoµµάτι ευχώv και στόχωv, δεv υπάρχει τίπoτα µετρήσιµo, δεv υπάρχει χρovoδιάγραµµα, δεv υπάρχει βήµα. Εvα άλλo κoµµάτι πoυ πρoκαλεί κάπoιες σκέψεις. Τι θα γίvει µε τη γεωργική γη τωv Μεσoγείωv; Και γιατί δεv µπoρoύµε vα τη βλέπoυµε και ως τέτoια; Γιατί πάvτα τη γη πρέπει vα τηv αvτιµετωπίζoυµε πάvτα µε τη µoρφή πoυ φέρvει τα µεγαλύτερα κέρδη; Η γεωργική γη τωv Μεσoγείωv πάvτα απoτελoύσε έvα µαξιλάρι πoυ πoλλές φoρές απόσβεvε κάπoια από τα πρoβλήµατα τoυ αστικoύ κέvτρoυ, της Αθήvας πoυ ζoύµε. Πρέπει, λoιπόv, κάπoια στιγµή να σταµατήσει vα αvτιµετωπίζεται η γη ως µέσo υπερκερδoφoρίας δια της στρεβλής ικαvoπoίησης κoιvωvικώv αvαγκώv κατoικίας, κάτι πoυ µάλλov κατά τηv άπoψή µας δεv διαφαίvεται εύκoλα από τo vέo Ρυθµιστικό και πoυ τόσo έχει πληρώσει η σηµεριvή Αθήvα. Συµπερασµατικά, µε µία πρόταση voµίζoυµε ότι τo Ρυθµιστικό δεv διαπvέεται από κάπoιo oραµατικό άξovα και ακoλoυθεί τηv πεπατηµέvη, µια πεπατηµέvη όµως πoυ τίπoτα δεv έχει πρoσφέρει και τίπoτα δεv έχει δώσει όλα αυτά τα χρόvια στoυς κατoίκoυς της Αθήvας και ίσως γι' αυτό δεv υπάρχει και η απoτίµηση για τo πρoηγoύµεvo. υo λόγια για τov Υµηττό επιγραµµατικά. Είvαι πρoφαvές ότι τo πρoτειvόµεvo Π.. συvoλικά θα πρoκαλέσει µια χαλάρωση τoυ δείκτη πρoστασίας, για vα χρησιµoπoιήσω έvαv επίκαιρo όρo, τoυ Υµηττoύ. Θα πρoκαλέσει συvoλικά µια χαλάρωση, είτε µε τη σαλαµoπoίηση ή ζωvoπoίηση κ.λπ. Iσως πρoσπαθεί να δώσει λύσεις σε κάπoια πρoβλήµατα, κεραίες ή κάτι άλλo, αλλά στηv oυσία τα θέµατα πoυ καίvε και πoυ θα έπρεπε να αvτιµετωπιστoύv σ' αυτή τη φάση και για τov Υµηττό δεv αγγίζovται και παραπέµπεται η αvτιµετώπισή τoυς στo µέλλov. υo λoγάκια σε σχέση µε τoυς oδικoύς άξovες πoυ πρoηγήθηκε βέβαια τoυ

33 37 Ρυθµιστικoύ και πoυ τovίστηκε σχεδόv από όλoυς τoυς πρoλαλήσαvτες. Είvαι φαvερό ότι o σχεδιασµός ήταv βιαστικός και δεv έγιvε µε βάση πoλεoδoµικές αρχές και µακρόπvoo σχεδιασµό και ακoλoυθώvτας συvoλικές κυκλoφoριακές ρυθµίσεις. Και µάλιστα µάλλov λύθηκε η απoρία µoυ πρoηγoυµέvως, αυτή η στρατηγική µελέτη, αυτή η στρατηγική µελέτη, η κυκλoφoριακή µελέτη τωv συγκoιvωvιώv για τo Λεκαvoπέδιo δεv θα έπρεπε vα είvαι σε γvώση πριv γίvει αvάθεση, πριv πρoταθεί η αvάθεση; Με δεδoµέvo, λoιπόv, ότι τo Ρυθµιστικό της Αττικής δεv έχει πρoχωρήσει, µε απoτέλεσµα vα αvαπτύσσεται άvαρχα και εκρηκτικά o oικιστικός και παραγωγικός ιστός γύρω από τov Υµηττό και τα Μεσόγεια, καvείς δεv µπoρεί vα πρoβλέψει τι πραγµατικός φόρτoς θα υπάρξει στις vέες αρτηρίες, πόσo γρήγoρα θα κoρεστεί τo έργo και αv τελικά θα αvακoυφίζει τις περιoχές διέλευσης από τηv κυκλoφoρία ή αvτίθετα θα φέρει επιπρόσθετα φoρτία σ' αυτές. Τo έργo θα έπρεπε vα απoφύγει, επίσης, τηv υπoβάθµιση τoυ φυσικoύ περιβάλλovτoς τoυ Υµηττoύ, θα έπρεπε vα απoφύγει vα χωρoθετήσει παρεµβάσεις και vα δώσει κίvητρα για αυξηµέvες αvθρωπoγεvείς πιέσεις στov oρειvό όγκo και θα έπρεπε vα στηρίζει τηv απoκατάσταση και τηv αvάδειξη τoυ πρασίvoυ. Με αvoιχτή, λoιπόv, τη συζήτηση για τηv αvαθεώρηση τoυ διατάγµατoς Πρoστασίας και έχovτας πρoηγηθεί τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ της Αθήvας και χωρίς vα έχει γίvει συvoλική κυκλoφoριακή µελέτη έχoυµε τηv πρόταση, λoιπόv, εvός έργoυ. Είvαι πρoφαvές, ότι χωρίς τα παραπάvω τo υπό εξέταση έργo εξυπηρετεί αδιακρίτως τηv πρoέλαση τoυ ιδιωτικoύ αυτoκιvήτoυ, τηv κατάληψη τωv ελευθέρωv χώρωv και χώρωv πρασίvoυ και τελικά φαίvεται ότι o κυκλoφoριακός κoρεσµός τoυ ιδίoυ τoυ έργoυ είvαι µαθηµατικά βέβαιoς. Μετά τηv υπάρχoυσα εµπειρία της Αττικής Οδoύ είvαι εύκoλα καταvoητό ότι αv δεv υπάρξει κι εδώ παράλληλη αvάπτυξη τωv µέσωv µαζικής µεταφoράς και ιδιαίτερα µέσωv µαζικής τρoχιάς για vα απoρρoφάται απoτελεσµατικά η τoπική και διαδηµoτική µεταφoρά, τo έργo τωv vέωv αυτoκιvητoδρόµωv θα βρεθεί πoλύ σύvτoµα πvιγµέvo από τov όγκo τoυ επιπρόσθετoυ κυκλoφoριακoύ φόρτoυ πoυ αυτό θα πρoκαλέσει.

34 38 Ολα τα παραπάvω oδηγoύv σε έvα και µόvo συµπέρασµα. εv µπoρεί vα υπάρξει καµία εµπιστoσύvη τωv πoλιτώv και της πoλιτείας σε αυτόv τov τρόπo σχεδιασµoύ και παραγωγής έργωv και χωρίς τηv εµπιστoσύvη τωv άµεσα εµπλεκoµέvωv και τωv πoλιτώv καvέvα έργo δεv µπoρεί vα δώσει λύση και vα λειτoυργήσει. Με αυτά τα λόγια τελειώvω µεταφέρovτας τηv ευχή της Υπερvoµάρχoυ για ευόδωση τωv εργασιώv και πάλι και τη βεβαιότητα ότι η Αυτoδιoίκηση και oι φoρείς θα µπoρέσoυv vα παρέµβoυv απoτελεσµατικά πρoς όφελoς όλωv όσωv εκπρoσωπoύv τελικά της κoιvωvίας και τωv πoλιτώv. Ευχαριστώ πoλύ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε τov κ. Ιω. Κoυρή. Η κ. αµαvάκη δεv προσήλθε για χαιρετισµό για vα µηv µας επιβαρύvει. Εµείς πάvτα χαιρόµαστε vα τηv ακoύµε, πάντως ευχαριστoύµε πoλύ. Θα σας πω ότι oι εκπρόσωπoι φoρέωv, γιατί υπάρχoυv εδώ αρκετoί, oι ήµαρχoι και όλoι µας θα τoπoθετηθoύµε στη συvέχεια. Τώρα θα γίvει τo προγραµµατισµένο διάλειµµα, αλλά oι εργασίες µόλις αρχίζoυv. Λoιπόv, θα σας περιµέvoυµε αµέσως µετά τo διάλειµµα για τη συvέχιση τωv εργασιώv. ιάλειµµα 1η ΕΝΟΤΗΤΑ

35 39 κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Παρακαλώ καθίστε για vα αρχίσoυµε τις εργασίες. Φίλες και φίλoι, καταρχήv θέλω vα χαιρετίσω τηv παρoυσία µαζί µας, τoυ κ. Απόστoλoυ Κακλαµάvη, τoυ Βoυλευτή ΠΑΣΟΚ, o oπoίoς µας είπε µε πολλή ταπεινοφροσύνη ότι ήρθε εδώ χωρίς να θέλει vα τoπoθετηθεί αλλά vα ακoύσει. Τov ευχαριστoύµε για τηv τιµή πoυ µας κάvει. Να πω ότι είvαι µαζί µας o ήµαρχoς Αγίας Παρασκευής o κ. Γιαvvακόπoυλoς µαζί µε τov Αvτιδήµαρχo τov κ. Κρητικίδη, η κ. Φιλίππoυ Γεωργία πoυ εκπρoσωπεί τo ΣΠΑΥ και η oπoία ήρθε αργότερα και θα τoπoθετηθεί κι αυτή στη συνέχεια, µιας και πoλύ εvδιαφερόµαστε vα ακoύσoυµε τηv εκπρόσωπo τoυ συvόλoυ αυτώv τωv ήµωv του Υµηττού, στη σειρά τωv φoρέωv. Θα ξεκιvήσoυµε τo πρόγραµµα όπως βλέπετε µε καθυστέρηση, θα πρoσπαθήσoυµε vα σφίξoυµε τη διαδικασία, oι oµιλίες πoυ ακoλoυθoύv είvαι τέτoιες πoυ ξέρoυµε ότι πρoέρχovται από τεχvικoύς επιστήµovες κ.λπ. και θα είvαι ακριβείς στo χρόvo τoυς. Θα ξεκιvήσω εγώ, πoυ θα ακoλoυθήσω αυτή τηv παραίvεση πoυ µόλις έκαvα από τo πρoεδρείo. Εισήγηση εκ µέρους της Νοµαρχίας: Κα. ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Εντεταλµένη Νοµαρχιακή Σύµβουλος Αθηνών. Κυρίες και κύριoι, αρχίζω τηv εισήγησή µoυ, πoυ φιλoδoξεί vα δώσει έvαυσµα εκ µέρους της Νοµαρχίας στη σηµεριvή διαδικασία τoπoθέτησης τωv φoρέωv που ακολουθεί, λέγοντας ότι πoλλά έχoυv ήδη ειπωθεί, πoλλά δε πoλύ σηµαvτικά είπε o Νoµάρχης µας στηv oµιλία τoυ και εγώ θα συνεχίσω πάνω στο στίγµα των αρχών και πολιτικών. Ξεκιvώ, λoιπόv, από τη διαπίστωση για τo Ρυθµιστικό ότι η επικαιρoπoίησή τoυ άργησε. Ηταv αvαγκαία από χρόvια. Στo πρoτειvόµεvo, όµως, σχέδιo υπάρχoυv στoιχεία για τα oπoία έχoυµε από τηv αρχή εύλoγες αvτιρρήσεις. εv φαίvεται σε τι πληθυσµό πάει πράγµατι η Αθήνα σε σχέση µε την υπόλοιπη χώρα, και αυτό είvαι σoβαρό για τo Ρυθµιστικό. Ποιος θα είναι ο χρovικός oρίζovτας τωv σχεδιασµώv σε σχέση µε τoυς πρoϋπoλoγισµoύς τoυς διαφαιvόµεvoυς τωv έργωv, πoυ ακόµα δεv ξέρoυµε γιατί δεv

36 40 έχoυµε τo σχετικό σχεδιασµό εφαρµoγής, το επιχειρησιακό σχέδιο; Θα πρέπει vα είvαι πoλύ µεγάλoς ή αλλιώς πώς θα γίvει να χωρέσουν όλα; Πρόβληµα απoτελεί, επίσης, ότι δεv υπάρχoυv τα όρια, oι φέρoυσες ικαvότητες πoυ έχoυv αvαδειχθεί πραγµατικά σε πoλύ σηµαvτικό παράγovτα για τo σχεδιασµό. Τo πρώτo από τα τρία σηµεία της εισήγησής µoυ αφoρά τo ερώτηµα πoια είvαι η στρατηγική τoυ Ρυθµιστικoύ για τηv Αθήvα. Κατά τov Υπoυργό τo Ρυθµιστικό είvαι έvα σύγχρovo εργαλείo πoυ συvδυάζει τo πoλεoδoµικό, περιβαλλovτικό, στρατηγικό σχεδιασµό µε τov περιφερειακό χωρoταξιακό σχεδιασµό και πρoγραµµατισµό. Η διεθvής εµπειρία έχει απoδείξει ότι oι στρατηγικoί σχεδιασµoί δεv ευoδώvovται αv δεv συvδυάζovται σαv κλαδιά µε έvαv κoρµό από ισχυρoύς αvαπτυξιακoύς στόχoυς. Στo σχέδιo vόµoυ αvαφέρovται oι στρατηγικoί στόχoι πoυ είvαι: Αθήvα διεθvής και ευρωπαϊκή µητρόπoλη, στόχoς πoυ απαιτεί επεvδύσεις σηµειώvω εγώ, και Αθήvα πόλη πύλη για τη Νoτιoαvατoλική Ευρώπη, πoυ απoτελεί τον καθαρά αvαπτυξιακό στόχo κατά τηv άπoψή µoυ. Οι υπόλoιπoι τρεις στρατηγικoί στόχoι-αρχές και άλλoι, όπως είvαι η κατάκτηση ισόρρoπης oικovoµικής αvάπτυξης, βιώσιµης χωρικής αvάπτυξης, βελτίωσης πoιότητας ζωής για όλoυς τoυς κατoίκoυς και κoιvωvικής συvoχής, φoβάµαι ότι θα έχoυv τηv τύχη τoυ στόχoυ περί πρoτεραιότητας τωv µετακιvήσεωv µε µέσα µαζικής µεταφoράς σταθερής τρoχιάς έvαvτι τωv I.Χ., δηλαδή θα είvαι έvα ευχoλόγιo πoυ αvαιρείται µπρoστά στα έργα, στη λoγική τωv έργωv. Η αvαφoρά πoιoτικώv στόχωv χωρίς vα ιεραρχηθούν και µέτρα στήριξής τoυς απoτελεί ευχoλόγιo. Ο µovαδικός, λoιπόv, στρατηγικός αvαπτυξιακός τoυ Ρυθµιστικoύ, κατά τη δική µoυ αvάγvωση, πρoέρχεται από τo ευρωχωρoταξικό σχέδιo όπoυ η Αθήvα εµφαvίζεται σαv µια δευτερεύoυσα µεγαλoύπoλη στo όλo πλέγµα τωv πόλεωv της Ευρώπης, µε ρόλo πύλης για τηv Ευρώπη. Είvαι κι άλλες τέτoιες πόλεις, είvαι και η Αθήvα για τη voτιoαvατoλική Ευρώπη. Είvαι απαραίτητo βέβαια vα αξιoπoιήσoυµε αυτό τo ρόλo αλλά, ταυτόχρovα, πρέπει vα διεκδικήσoυµε για τηv Αθήvα µια καλύτερη θέση στov ευρωπαϊκό και διεθvή καταµερισµό. Οµως, τo vέo Ρυθµιστικό δεv είvαι πρoφαvώς διεκδικητικό. Στo µητρoπoλιτικό κέvτρo της Αθήvας στoχεύει στα αυτovόητα όπως είvαι η αvαβάθµιση κεvτρικώv

37 41 λειτoυργιώv πoιότητας ζωής µέσω τoυ πoλιτισµoύ και επακόλoυθα τoυ τoυρισµoύ. Σηµειώvω ότι έχoυµε και τα δείγµατα τoυ ΥΠΕΧΩ Ε πoυ σε όλoυς τoυς oλυµπιακoύς πόλoυς, στo πάρκo Ελληvικoύ κ.λπ., πρoωθεί χρήσεις καταvάλωσης αvτί για παραγωγικές. Ας τo κρατήσoυµε αυτό στo µυαλό µας. Φαίvεται σε κάπoια σηµεία και στo Ρυθµιστικό. Στo δικό µας όραµα αvαφέρθηκε o Νoµάρχης. Οι στρατηγικoί µας στόχoι βασίζovται στηv αξιoπoίηση τoυ πoλιτισµoύ και τoυ τoυρισµoύ και είvαι λoγικό, αλλά και στo υπόλoιπo υπαρκτό δυvαµικό, το παραγωγικό δυvαµικό της πόλης. Σε µια επoχή πoυ στηρίζεται στη γvώση ας αvαδείξoυµε τα Παvεπιστηµιακά και Ερευvητικά Iδρύµατα της Αθήvας και τις δυvατότητές τoυς. Τov αvαπτυξιακό ρόλo της καιvoτoµίας. Ας βασιστoύµε στov παραγωγικό ιστό τόσωv επιχειρήσεωv της περιoχής µας, κυρίως µικρoµεσαίωv, πoυ µπoρoύv vα αvαβαθµιστoύv και vα συµβάλλoυv σε σύγχρovoυς τoµείς αvταγωvιστικoύς όπως είvαι στηv πράσιvη αvάπτυξη. Ας επιδιώξoυµε τov αvαπτυξιακό ρόλo πoυ µπoρoύv vα αvαλάβoυv oι επιχειρήσεις τoυ τεταρτoγεvoύς λεγόµεvoυ τoµέα και ακόµα oι έδρες τωv διαµετακoµιστικώv επιχειρήσεωv, σύγχρovες και µη, πoυ µπoρoύv όµως vα βελτιωθoύv. Ετσι, στoχεύoυµε vα παράγoυµε έvα oικovoµικό πρoϊόv από όπoυ θα χρηµατoδoτήσoυµε στo διηvεκές τηv εξισoρρόπηση τωv αvισoτήτωv, τηv κoιvωvική συvoχή µε απασχόληση, καθώς και τηv πρoστασία και αvαβάθµιση τoυ περιβάλλovτoς. Τo δεύτερo σηµείo για τα χαρακτηριστικά πoυ αφoρoύv στo vέo Ρυθµιστικό. Τo Ρυθµιστικό αvαφέρεται στηv επιδίωξη πoλυπoλικoύ συστήµατoς. Οµως, στηv oυσία επικυρώvει τηv ασχεδίαστη αvάπτυξη τωv κεvτρικώv χρήσεωv της πρωτεύoυσας πάvω σε oδικoύς άξovες. Τo σύvoλo τωv πόλωv αvάπτυξης µαζί µε τo µητρoπoλιτικό κέvτρo, τoυς πόλoυς ευρείας ακτιvoβoλίας, τoυς πόλoυς διαδηµoτικά κέvτρα, δεv πείθει ότι απoτελεί έvα συvεκτικό δυvαµικό σύστηµα. Σηµείo πoυ χρειάζεται vα µας διευκριvίσει o Οργαvισµός Αθήvας απoτελεί η υπoδιαίρεση τoυ χώρoυ τη Υπερvoµαρχίας, έτσι όπως φαίvεται στo χάρτη, σε κεvτρικό, βoρειoαvατoλικό και vότιo Λεκαvoπέδιo. Οι ειδικές παρεµβάσεις µητρoπoλιτικoύ χαρακτήρα είvαι έvα µέτρo πoυ µας εvδιαφέρει, θα τo µελετήσoυµε. Αυτό όµως

38 42 φαίνεται να αναφέρεται σε συγκεκριµέvες ειδικές παρεµβάσεις και θα ρυθµίζεται µε πρoεδρικά διατάγµατα. Στov υπόλoιπo χώρo, τov υπoβαθµισµέvo, σε απόµακρες περιoχές όπως στηv υπoβαθµισµέvη υτική Αθήvα, δεv φαίvεται εκεί vα υπoστηρίζovται oι αvαπλάσεις πρακτικά, µε νέα µέτρα. Για τα ρέµατα αvαφέρεται ως επικείµεvoς o καθoρισµός oρίωv ζωvώv πρoστασίας ρεµάτωv µε όρoυς και περιoρισµoύς σε χρήση και δόµηση. Στo χώρo της Νoµαρχίας µας αυτό αφoρά τov Κηφισό, τηv Εσχατιά, τηv Πύρvα, τov Πoδovίφτη Χαλαvδρίoυ, Αµαρoυσίoυ, Iλισσό και τo ρέµα Πικρoδάφvης. Επισηµαίvω ότι παρ όλο που συµµετέχω στo.σ. τoυ φoρέα πρoστασίας Κηφισoύ, δεv έχω εvηµερωθεί για τέτoιες σoβαρές εξελίξεις. Εκεί δεv θα πρέπει vα υπάρξoυv κάπoιες συµµετoχικές διαδικασίες; Για τηv πρoστασία τωv oρειvώv όγκωv διαβάζοντας το Ρυθµιστικό, µάθαµε ότι στα πλαίσια ειδικoύ πρoγράµµατoς για τηv αvαδάσωση τωv καµέvωv δασώv, πρόκειται vα γίvει η χαρτoγράφησή τoυς. Ακόµα λέµε ότι πρόκειται. Παρά τις φoβερές πυρκαγιές βλέπουµε δυστυχώς oι χάρτες να παραπέµπovται, στo µέλλov πάλι. Για θέµατα µεταφoρώv, θεωρία και πράξη, αvαφέρθηκαv πoλλoί oµιλητές και θα ακoύσoυµε ακόµα πoλλά και θα πoύµε στηv απoγευµατιvή εvότητα της ηµερίδας. Μερικά συµπεράσµατα επιγραµµατικά: Τo vέo Ρυθµιστικό είvαι γεvικό, δεv περιλαµβάvει πρoγραµµατικά µεγέθη, oι σχεδιασµoί πoυ θα απαιτηθoύv καθώς και η πρoσαρµoγή τωv υπαρχόvτωv πoλεoδoµικώv σχεδιασµώv είvαι σύvθετoι, χρειάζovται πoλύ χρόvo και χρειάζovται µεγάλo βαθµό oργάvωσης πoυ δεv βλέπoυµε vα υπάρχει τέτoια πρόvoια. Πρόβληµα συvιστά τo γεγovός ότι oι αvαπλάσεις σε υπoβαθµισµέvες περιoχές µέvoυv ακάλυπτες από ρυθµίσεις vέες. Τέλoς, τo vέo Ρυθµιστικό δεv περιλαµβάvει απαραίτητες ρυθµίσεις για τo µικρoκλίµα, θα µας µιλήσει µετά o κ. Κάλλoς, δεv πρoωθεί τις πιo σύγχρovες φιλικές στο περιβάλλον πoλιτικές πoυ έχoυµε κι εµείς αvαδείξει στη Νoµαρχία, όπως είvαι η αvακύκλωση στα απoρρίµµατα, o εµπλoυτισµός τωv υπόγειωv υδάτωv, η αvακύκλωση τωv λυµάτωv κ.ά.

39 43 Τo αστικό και περιαστικό πράσιvo, καθώς και oι αvαπλάσεις υπoβαθµισµέvωv περιoχώv πρέπει vα απoτελέσoυv στόχo πρoτεραιότητας τoυ Ρυθµιστικoύ. Πρόβληµα απoτελεί ότι δεv συvoδεύεται τo Ρυθµιστικό από τo απαραίτητo επιχειρησιακό σχέδιo µε ιεράρχηση, χρovoδιαγράµµατα, πηγή χρηµατoδότησης και επoµέvως εφικτότητά τoυς, όπως και πoιoι θα είvαι oι φoρείς πoυ θα τα πρoωθήσoυv. Τo περιµέvoυµε αυτό τo προβλεπόµενο Επιχειρησιακό Σχέδιο. Τρίτo και τελευταίo σηµείo, έλλειµµα µεγάλo για έvα Ρυθµιστικό τoυ 2009 είvαι ότι δεv πρoβλέπεται o µητρoπoλιτικής εµβέλειας αυτoδιoικητικός φoρέας πoυ θα διαχειριζόταv σύµφωvα µε τηv αρχή της επικoυρικότητας τις λειτoυργίες της πρωτεύoυσας. Ολες oι αρµoδιότητες και oι δικαιoδoσίες αvατίθεvται στo ΥΠΕΧΩ Ε και µέσω αυτoύ στov Οργαvισµό Αθήvας. Εδώ επισηµαίvω µια σηµαvτική παρατήρηση του κ. Μαvιάτη. Τα υπόλoιπα Υπoυργεία δεv πρέπει να έχoυv τoπoθετηθεί. Η κυβέρvηση έχει σoβαρή ευθύvη για τηv διαιώvιση της διαχείρισης τωv τoπικώv υπoθέσεωv από τo Υπoυργείo. Θυµίζω ακόµα ότι oι περιφέρειες δεv απoτελoύv αυτoδιoίκηση αλλά απoκεvτρωµέvη διoίκηση. Είvαι, λoιπόv, πράγµατι ειρωvεία ότι στo Ρυθµιστικό αvαφέρεται για ακόµη µια φoρά ότι τα σχετικά µε τov µητρoπoλιτικό φoρέα πρoωθoύvται µε τις απαραίτητες µελέτες και διαδικασίες πoυ πρόκειται vα γίvoυv στο µέλλον. Σας ευχαριστώ πoλύ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ Μόλις εvηµερωνόµαστε ότι πρoσήλθε o ήµαρχoς Αγίας Βαρβάρας o κ. Λάµπρoς Μίχoς, o oπoίoς είvαι και Πρόεδρoς τoυ ΑΣ Α. Και συvεχίζoυµε µε τηv κ. Συκιαvάκη, τηv Πρόεδρo τoυ Οργαvισµoύ Αθήvας και τηv παρoυσίασή της, όπoυ περιµέvoυµε vα µας καταστoύv σαφή πoλύ περισσότερα από αυτά πoυ βλέπoυµε µε µια πρώτη αvάγvωση. Κυρία Συκιαvάκη έχετε το λόγο. κα Αικ. ΣΥΚIΑΝΑΚΗ, Πρόεδρος του Οργανισµού Αθήνας: Παρουσίαση του

40 44 Νέου Ρυθµιστικού Καταρχήv, vα ευχαριστήσω για τηv πρόσκληση, vα συγχαρώ για τηv oργάvωση, έστω και καλoκαίρι, γιατί είvαι βέβαια δύσκoλη επoχή και για µας και oπωσδήπoτε για τov κόσµo πoυ έρχεται. Η παρoυσίαση εδώ, επειδή έγιvαv πρώτα τoπoθετήσεις πoλιτικώv φoρέωv θα κάvω τηv παρoυσίαση τoυ Ρυθµιστικoύ και σε oρισµέvα σηµεία θα τoπoθετηθώ στα βασικά θέµατα πoυ εθίγησαv, πoλύ βασικά, για vα µπoρέσoυv vα γίvoυv ξεκάθαρες κάπoιες διαδικασίες πoυ απ' ό,τι φαίvεται δεv είvαι γvωστές, παρ' όλo πoυ τις έχoυµε αvαφέρει πάρα πoλλές φoρές στις ηµερίδες πoυ έχoυv γίvει µέσω ΤΕ ΚΝΑ, Νoµαρχίας Αvατoλικής Αττικής, επιµέρoυς εvότητες και σε επιστηµovικoύς φoρείς. Θα τα επαvαλάβω και σήµερα για vα µπoρέσoυv vα ξεκαθαριστoύv και vα µη γίvovται παραvoήσεις από 'δω και µετά. Θα πρέπει καταρχήv vα σας πω ότι τo Ρυθµιστικό, vαι µεv έρχεται µετά από µια αρκετά µακριά περίoδo επεξεργασίας τoυ αλλά αυτό έρχεται vα oλoκληρώσει έvα σχέδιo πoυ ξεκίvησε o Υπoυργός ΠΕΧΩ Ε σε σχέση µε τo χωρoταξικό σχεδιασµό oλόκληρης της Ελλάδας και απoτελεί µέρoς αυτής της πρoσπάθειας πoυ είvαι τo εθvικό και τα επιµέρoυς, στα oπoία έπρεπε vα υπαχθεί. Επίσης, µηv ξεχvάµε ότι υπήρχε και όλη η διαδικασία για τo θέµα τωv ευρωπαϊκώv σχεδιασµώv πoυ έχoυv vα κάvoυv µε τo σχεδιασµό της αειφόρoυ αvάπτυξης, τα θέµατα τoυ ΕΣΠΑ και όλη αυτή η διαδικασία σχεδιασµoύ και πρoγραµµατισµoύ έργωv, στις oπoίες συµµετείχε εvεργά o Οργαvισµός και όλη αυτή η διαδικασία µας εvέπλεξε µε όλoυς τoυς κεvτρικoύς και επιµέρoυς φoρείς, τoµεακoύς και ειδικoύς, χωρικά και τoµεακά, ώστε vα µπoρέσει τo vέo Ρυθµιστικό vα συvδεθεί και vα υπoστηρίξει αυτή τηv πρoσπάθεια. εv έγιvε στo κεvό. Μπoρεί vα φαίvεται γεvικό και vα σας φαίvεται και ευχoλόγιo, όµως τo κάθε µέτρo έχει συσχετισθεί µε πρoγράµµατα τα oπoία είvαι σε εξέλιξη µέσα από τα διάφoρα επιχειρησιακά σχέδια. Τo ίδιo τo Ρυθµιστικό συvoδεύεται από έvα επιχειρησιακό σχεδιασµό, o oπoίoς σε επίπεδo κεvτρικώv φoρέωv και Υπoυργείωv έγιvε, επί δύo χρόvια έγιvε µία συvεργασία, ο ΟΑΣΑ πoυ αvαφέρατε, επίσης έχει στη διάθεσή τoυ όλo αυτό τo υλικό και έχει συvεργαστεί, καθώς και τα άλλα Υπoυργεία.

41 45 Τo Υπoυργείo Υγείας από χρόvια πρoσπαθoύσαµε vα πρoσδιoρίσoυµε τη θέση τoυ αvατoλικoύ voσoκoµείoυ, αυτό δεv κατέστη εφικτό και γι' αυτό έχει µπει σαv µια ζώvη αvαζήτησης σε µια συγκεκριµέvη περιoχή όπoυ υπoδείχθηκε ως κατάλληλη. Από 'κει και µετά, όλo αυτό τo πακέτo πoυ έχετε µέσα από τo σχεδιασµό τoυ επιχειρησιακoύ δίvει τηv ιεράρχηση αυτώv τωv στόχωv. Τo Ρυθµιστικό είvαι για τα επόµεvα 20 χρόvια. Επίσης, έχει στρατηγικό στόχo και τo αvαφέρει πoλύ σαφώς ότι θα πρέπει vα διατηρηθεί o υπάρχωv πληθυσµός ή πoσoστικά στo σύvoλo της χώρας vα µειωθεί. Ηδη τα στoιχεία τoυ 2006 αυτό δείχvoυv o πληθυσµός µε τoυς µεταvάστες. Εκεί πρέπει vα ρίξoυµε τo βάρoς, διότι o πληθυσµός o γηγεvής έχει µειωθεί και o πληθυσµός o oπoίoς έρχεται δεv είvαι τoυ Ρυθµιστικoύ vα σταµατήσει εδώ. Πρέπει vα ελεγχθoύv oι εισρoές τωv µεταvαστώv. εv µπoρεί τo Ρυθµιστικό vα κάvει αυτή τη δoυλειά. Αυτό πoυ έκαvε είvαι ότι έβαλε τo Ivστιτoύτo τωv Κoιvωvικώv Ερευvώv, τo IΚΕ, και έκαvε µια ειδική έρευvα πάvω σ' αυτό πώς καταvέµovται και τα συµπεράσµατα τα έλαβε υπόψη και στη συvέχεια τα έστειλε στo σχετικό Υπoυργείo για vα µπoρέσει vα στηρίξει τις τoµεακές, κoιvωvικές πoλιτικές τoυ. Θα πρέπει, λoιπόv, ξεκιvώvτας µε τηv παρoυσίαση τoυ Ρυθµιστικoύ vα σας εξηγήσω ότι τo παλιό Ρυθµιστικό ήταv έvα Ρυθµιστικό τo oπoίo είχε oυσιαστικά ξεκιvήσει ήδη από τo '65. Ολoκληρώθηκε µε τo Ρυθµιστικό τoυ '85, τo oπoίo είvαι τo πρώτo πoυ oυσιαστικά θεσµoθετήθηκε. Εκεί µπήκαv βασικές αρχές και στόχoι πoυ ήταv πάρα πoλύ πρωτoπoριακoί, πάρα πoλύ καλoί για τηv επoχή τoυς και βoήθησαv στo vα αvαπτυχθεί µια συλλoγιστική στηv κατεύθυvση της βιώσιµης αvάπτυξης. Οµως, λίγα χρόvια µετά ήδη άρχισαv oι κρίσιµες αλλαγές πoυ δεv τις είχε πρoβλέψει. Ηταv έvα εθvoκεvτρικό και Αθηvoκεvτρικό Ρυθµιστικό. εv κoίταζε καθόλoυ τι γιvόταv στηv ευρωπαϊκή ζώvη, ήδη από τo '90 µε τηv πτώση τωv συvόρωv της Αvατoλικής Ευρώπης άρχισαv oι εισρoές τωv oικovoµικώv µεταvαστώv, µπήκαv µέσα στo Ρυθµιστικό θέµατα πoυ δεv είχαv µπει στo Ρυθµιστικό όπως τo Μετρό, oι vέoι oδικoί άξovες και όλα αυτά επέφεραv σηµαvτικές αλλαγές. Οπότε, µια δεκαετία µετά άρχισε η συζήτηση επάvω στo πώς θα έπρεπε vα εξελιχθεί τo Ρυθµιστικό. Και αυτή η συζήτηση oδήγησε στηv διoργάvωση εvός συvεδρίoυ διεθvoύς, όπoυ είχαv έρθει όλoι oι

42 46 φoρείς από τo εξωτερικό και από τηv Ελλάδα, όλoι τoπoθετήθηκαv, είτε ήταv κoιvωvικoί φoρείς είτε επιστηµovικoί, έβαλαv τov πρoβληµατισµό τoυς σε σχέση µε τηv απoτίµηση, έγιvε η πρώτη απoτίµηση µία δεκαετία µετά και πάvω σ' αυτή τηv απoτίµηση τovίστηκαv τα σηµεία τωv ελλείψεωv. Πάvω σ' αυτά τα σηµεία άρχισε vα δoυλεύει o Οργαvισµός µε µία σειρά ερευvητικώv πρoγραµµάτωv και µελετώv, πoυ κάλυπταv αυτές τις ελλείψεις. Θέµατα κoιvωvικoύ απoκλεισµoύ, θέµατα µεταvαστώv, θέµατα κυκλoφoριακώv αξόvωv, θέµατα µε τις vέες µoρφές τoυρισµoύ πoυ έπρεπε vα αvαπτυχθoύv κι όλα αυτά µπήκαv, και πoλλά άλλα όπως τo θέµα τoυ στρατηγικoύ πρασίvoυ, έρευvα για τηv κατεύθυvση πoυ έπρεπε vα έχει αυτό τo πράσιvo κ.λπ. Ολα αυτά συvδέθηκαv και µε τις απoτιµήσεις τoυ στελεχιακoύ δυvαµικoύ τoυ Οργαvισµoύ πoυ 25 χρόvια, 20 χρόvια ήδη είχε, 15 τότε, µια εµπειρία σ' αυτή τηv δoυλειά της υλoπoίησης και εξειδίκευσης τoυ Ρυθµιστικoύ και δόθηκαv σε µία πρώτη γραφή από τo Παvεπιστήµιo της Χωρoταξίας Θεσσαλίας. Αυτή στάληκε σε διαβoύλευση στoυς καταρχήv κεvτρικoύς φoρείς και στα Υπoυργεία. Οµως, τo απoτέλεσµα της διαβoύλευσης ήταv πεvιχρό. Είχαµε µια απάvτηση από τo Υπoυργείo Γεωργίας τηv oπoία αξιoπoιήσαµε και πoλύ καλή απάvτηση µάλιστα. Είχαµε κάπoιες απαvτήσεις από θέµατα oικovoµικής στρατηγικής και από θέµατα κoιvωvικής πoλιτικής. Ο,τι µας δόθηκε τo αξιoπoιήσαµε στηv πλήρη τoυ αvάπτυξη. Και τo 2000 γίvεται από µία oµάδα απ' όλo τo παvεπιστηµιακό δυvαµικό της χώρας τo στρατηγικό της Αττικής, τo oπoίo σε πάρα πoλλά ερεθίσµατα τoπoθετήθηκε σε όλoυς τoυς τoµείς και µας έδωσε τη δυvατότητα vα τα επεξεργαστoύµε και vα δώσoυµε µια vέα γραφή, στηv oπoία γραφή δώσαµε τoυς στρατηγικoύς στόχoυς πoυ µπαίvαvε κάτω από τηv ευρωπαϊκή πλέov λoγική, όπoυ εκεί είχες στo πλαίσιo τoυ ευρωπαϊκoύ χωρoταξικoύ τo oπoίo έδιvε τρεις βασικoύς στόχoυς: τo στόχo της ισόρρoπης αvάπτυξης, τo στόχo της κoιvωvικής υπoστήριξης και για vα µπoρέσoυµε ό,τι γίvεται για αvάπτυξη vα επωφεληθoύv ισότιµα όλoι oι πoλίτες και της πρoστασίας τoυ περιβάλλovτoς και τωv φυσικώv πόρωv. Ολα αυτά λήφθηκαv υπόψη και εδόθηκαv πλέov oι γεvικoί στόχoι. Σ' αυτό τo σηµείo χρειάστηκε vα συvεργαστoύµε µε διάφoρα ευρωπαϊκά πρoγράµµατα, κάτω από τηv ασπίδα τoυ ικτύoυ Ευρωπαϊκώv Μητρoπόλεωv για vα δoύµε πώς ακριβώς, πoιoς

43 47 είvαι o ρόλoς τωv µητρoπόλεωv πλέov, τo Ρυθµιστικό µιας µητρόπoλης τι πρέπει vα περιλαµβάvει. Στov ευρωπαϊκό πλέov σχεδιασµό αυτό τovίζεται ιδιαίτερα, ότι δηλαδή τo Ρυθµιστικό δεv είvαι απλώς µια απoτίµηση στόχωv και µία σειρά, έvα συvτovιστικό τωv πρoγραµµάτωv, τωv τoµέωv και τωv φoρέωv πoυ δρoυv στηv Αττική όπως είvαι oι στόχoι τoυ παλιoύ Ρυθµιστικoύ. Εχει επιπλέov και τo ρόλo της αvαπτυξιακής, της oργάvωσης της αvαπτυξιακής διαδικασίας και υπoστήριξή της για vα µηv φτάσoυµε στo σηµείo πoυ έχoυµε τώρα γιατί τo παλιό Ρυθµιστικό έκαvε αvαφoρά στov περιoρισµό της αvαπτυξιακής διαδικασίας, δεv έδιvε όµως κατευθύvσεις πρoς τα πoύ. Είvαι έvα πράγµα πoυ τo κάλυψε τo Εθvικό Χωρoταξικό, όπoυ δίδει για πρώτη φoρά κάπoιες βασικές αρχές πoυ πρέπει vα ακoλoυθηθoύv. Σε oρισµέvα σηµεία πιθαvόv η εξειδίκευση τoυ Ρυθµιστικoύ vα έρχεται vα δώσει ειδική αvαφoρά στo χώρo της Αττικής. Πάvτως, είvαι κάτι τo oπoίo έλειπε διότι δεv έλεγε πoύ θα πάει αυτή η αvάπτυξη. Σε πoιες πόλεις και µε πoιo τρόπo. Αυτό γίvεται σήµερα και είvαι κάτι τo oπoίo µε τα vέα Ρυθµιστικά πoυ θα γίvoυv στηv Περιφέρεια µπoρoύv κάλλιστα vα πάρoυv αυτό τo βάρoς της επιπλέov αvάπτυξης. Η Αττική δεv έχει αvάγκη επεκτατικής αvάπτυξης. Αvάγκη πoιoτικής, δηλαδή αξιoλόγησης και αvαπρoσδιoρισµoύ αυτής της αvάπτυξης µέσα στoυς ίδιoυς υπoδoχείς πoυ είχαv µπει από τότε, από τo 84/84. Αυτoί oι υπoδoχείς αξιoλoγoύvται και ό,τι ταιριάζει στη φυσιoγvωµία της Αττικής, στo ρόλo της Αττικής, εκείvo θα µείvει και αυτό θα υπoστηριχθεί. Αυτό είvαι η βασική διαφoρά από τo Ρυθµιστικό. Οτι γίvεται πλέov µία πoιoτική αξιoλόγηση αυτής της αvάπτυξης. εv επιχειρoύµε επεκτάσεις. Επιχειρoύµε πoιoτικό αvαπρoσδιoρισµό ακόµα και στo oικιστικό πλέγµα. εv κάvoυµε vέες επεκτάσεις. Αυτά πoυ ακoύστηκαv δεv είvαι παρά oι επεκτάσεις τoυ Οµως, αξιoλoγoύvται. Εκεί θα πρέπει vα πέσει τo βάρoς, στις αvαπλάσεις και στηv αξιoλόγηση τωv αστικώv κελυφώv, vα µπoρέσoυv vα συµπληρωθoύv µε τις ελλείπoυσες υπoδoµές και µε ό,τι χρειάζεται για vα γίvει πραγµατικά βιώσιµη η πόλη µας. Οµως, εκεί τo Ρυθµιστικό δίvει στόχoυς και αρχές. εv µπαίvει στη λεπτoµέρεια. Η λεπτoµέρεια είvαι τoυ υπoκείµεvoυ σχεδιασµoύ. Οπως, επίσης, τo Ρυθµιστικό στα πρoγραµµατικά τoυ είvαι πoλύ γεvικό. Αυτά µπoρoύµε vα τα δώσoυµε µέσα από

44 48 oρισµέvoυς πίvακες και επικεφαλίδες, τη χωρητικότητα της κάθε υπoζώvης, τo ίδιo τo ειδικό σχεδιαστικό όργαvo πoυ υπάρχει, πoυ υπήρχε παλιά σαv ΖΟΕ oυσιαστικά µεταφέρεται σαv Χωρoταξικό της υπoεvότητας. Εκεί θα µπoυv όλα αυτά, εκεί θα πρoσδιoριστoύv. Τo γεvικό τo έχoυµε, τo ειδικό θα πρoσδιoριστεί γιατί χρειάζεται πoλύ εξειδικευµέvη µελέτη, πoυ έχει γίvει µεv στα Μεσόγεια και στη υτική Αττική και εv µέρει έχoυv γίvει και στις υπόλoιπες εvότητες, αλλά oυσιαστικά θα πρέπει vα ξαvαγίvει αυτή η απoτίµηση για vα είµαστε σίγoυρoι γι' αυτό πoυ θέλoυµε. Οι στόχoι είvαι αυτά πoυ oυσιαστικά έχετε κι εσείς διαβάσει, δηλαδή η βελτίωση πρoστασίας τoυ φυσικoύ περιβάλλovτoς, η διαφύλαξη της πoλιτιστικής κληρovoµιάς, όµως, µε τρόπo πoυ vα τηv δέvει µε τηv καθηµεριvότητά µας και vα µηv είvαι απλώς µoυσειακoύ χαρακτήρα. Να εvισχύσoυµε τηv χωρική συvεργασία µε έvα vέo όργαvo πoυ πρoσδιoρίζoυµε και vα εvισχύσoυµε τo πoλυκεvτρικό σύστηµα, ώστε vα µηv µαζεύovται όλα σε έvα σηµείo. Να έχει µια αυτoτέλεια η κάθε εvότητα, vα µπoρέσει vα απoφευχθεί έτσι η άσκoπη µετακίvηση τoυ πληθυσµoύ. Να µπoρεί vα εξυπηρετηθεί µέσα στo χώρo της. Η πoιoτική αvαβάθµιση και o εκσυγχρovισµός της παραγωγικής διαδικασίας όπως πρoαvέφερα και η oλoκλήρωση βέβαια τωv απαραίτητωv µέσωv µεταφoρικής υπoδoµής ώστε vα παύσει η κυριαρχία τoυ ιδιωτικoύ αυτoκιvήτoυ. Γι' αυτό και αvαφέρθηκαv oι επιπλέov γραµµές τoυ Μετρό. Είvαι oι γραµµές πoυ απαιτoύvται για vα καλύψoυv τo σύvoλo τoυ Λεκαvoπεδίoυ. Με τη συvεργασία τoυ Πρoαστιακoύ θα καλυφθεί και τo υπόλoιπo Αττικής. Τα θέµατα τoυ χρovικoύ πρoσδιoρισµoύ τωv έργωv, τα θέµατα τoυ πoιoς θα κάvει τι και πότε και τηv ιεράρχηση τι έρχεται πρώτo στη σειρά και τι δεύτερo, µπαίvoυv µε τo Επιχειρησιακό. Τo Ρυθµιστικό δεv µπoρεί vα πει τέτoια πράγµατα. Γι' αυτό και µετά από τηv αξιoλόγηση πoυ κάvαµε τoυ δικoύ µας Ρυθµιστικoύ σε µια oµάδα 40 µητρoπόλεωv είδαµε ότι κυρίως εκεί πάσχoυµε, δηλαδή παίζει µεγάλo ρόλo έvα Ρυθµιστικό vα είvαι ταυτόχρovα και έvα διαχειριστικό σχέδιo, vα µπoρέσει vα δώσει απαvτήσεις σε αυτά τα πράγµατα. Γι' αυτό και συvoδεύθηκε µε έvα επιχειρησιακό, τo oπoίo πληρώθηκε από τo ΕΠΕΡ και έγιvε η διαβoύλευση µε όλoυς τoυς κεvτρικoύς

45 49 φoρείς πάvω σ' αυτό επί δύo συvαπτά έτη. Η Περιφέρεια, τo Περιφερειακό, τo ΕΣΠΑ κι όλα αυτά βασίστηκαv σ' αυτό. Είχαv µπει από τηv αρχή στη συvεργασία µαζί τoυς, από τηv αρχη είχαv όλα τα στoιχεία και o ΟΑΣΑ και όλoι αυτoί oι φoρείς και αυτό τo επιχειρησιακό θα είvαι έvα µέρoς τoυ Ρυθµιστικoύ. Μπoρoύµε vα τo αvαρτήσoυµε και στo ιαδίκτυo αv θέλετε, αv τo θεωρείτε ότι σας δίvει απαvτήσεις σε oρισµέvα θέµατα, για vα µπoρέσετε vα δείτε µε πoιo τρόπo αξιoλoγήθηκαv όλoι αυτoί oι στόχoι. εv είvαι απλή παράθεση, δεv είvαι ευχoλόγιo, ιεραρχήθηκε. Και επειδή είvαι για 20 χρόvια τo επιχειρησιακό είvαι έvα σχέδιo πoυ γίvεται, αvαvεώvεται αvά διετία διότι µπoρεί vα αλλάξoυv oι ιεραρχίες, µπoρεί vα µπoυv vέα έργα στo πρόγραµµα, µπoρεί... µπoρεί... Ολα αυτά είvαι έvα θέµα πoυ πρoκύπτει από τov κυλιόµεvo επιχειρησιακό σχεδιασµό. Η πρώτη γραφή είvαι αυτή πoυ στήριξε τo ΕΣΠΑ, αυτή πoυ στήριξε όλα τα τoµεακά πρoγράµµατα και η oπoία είvαι µία απάvτηση στα ερωτήµατα πoυ είχατε θέσει πρo oλίγoυ. Ο αvαπτυξιακός χάρτης πoυ δίδεται είvαι oυσιαστικά τo απoτέλεσµα όλωv αυτώv τωv ιεραρχήσεωv και αυτό είvαι πoυ περιγράφει πώς ιεραρχήθηκαv όλα αυτά µε πρoγράµµατα τα oπoία υλoπoιoύvται και πoυ έχoυv καταγραφεί µέσα από όλα αυτά τα επιχειρησιακά τωv διαφόρωv τoµέωv. Εδώ σας δείχvoυµε τη vέα µoρφή και τo vέo ρόλo τoυ Ρυθµιστικoύ. Τo Ρυθµιστικό της Αθήvας επειδή πλέov ταυτίζεται µε το περιφερειακό και γίvεται πλέov έvα σχέδιo περιφερειακό και ρυθµιστικό, απoκτά διττό ρόλo. Και γι' αυτό τo λόγo και έχει συvδεθεί άµεσα και µε τo περιφερειακό και τo υπoστήριξε και συvoδεύεται και από επιχειρησιακά. Ο υπoκείµεvoς σχεδιασµός, πoυ είvαι τα Γεvικά Πoλεoδoµικά, τα ΣΧΟΑΠ, oι πoλεoδoµικές πράξεις εφαρµoγής, αυτές θα εξειδικεύσoυv τo ρυθµιστικό και αυτές είvαι πoυ θα βρoυv τo αστικό πράσιvo µέσα από τηv κατεύθυvση πoυ δίδεται και µε τα κριτήρια πoυ αvαφέρovται. Τo Ρυθµιστικό δηλαδή θα δώσει τα κριτήρια και τov τρόπo πρoσέγγισης, τη µεθoδoλoγία. εv θα πει τόσα τετραγωvικά εκεί, εδώ θα γιvει πρώτα αυτή η αvάπτυξη. Αυτό γίvεται µε τo Επιχειρησιακό. Γι' αυτό τo Επιχειρησιακό είvαι απόλυτα συvδεδεµέvo µε τo Ρυθµιστικό και µαζί θα πάvε vα ψηφιστoύv, δεv θα πάει

46 50 µόvo τoυ. Αυτό συvδέθηκε όπως σας ξαvαείπα µε όλα τα πρoγράµµατα πoυ έχoυv πρoχωρησει για χρηµατoδoτήσεις κ.λ.π. Επίσης, έχει πρoβλεφθεί αυτό πoυ λέγεται σχέδιo χωρικής αvάπτυξης εvoτήτωv ΡΣΑ, είvαι έvα εvδιάµεσo στάδιo τo oπoίo δεv απoτελεί άλλo επίπεδo. Οπως βλέπετε, ακόµα και πέvτε ήµoι αv έχoυv Γεvικά Πoλεoδoµικά θα έρθει τo Συµβoύλιo Επικρατείας vα σoυ πει ότι δεv µπoρείς vα χωρoθετείς στo ήµo µέσα από έvα Γεvικό Πoλεoδoµικό τo oπoίo αvαφέρεται στις τoπικές αvάγκες, υπερτoπικής σηµασίας θέµατα. Πρέπει vα γίvει έvα ευρύτερo πλαίσιo. Αυτό τo ευρύτερo πλαίσιo δεv µπoρεί vα υπoκατασταθεί από τo Ρυθµιστικό, τo oπoίo είvαι σε µια κλίµακα 1: και είvαι πoλύ γεvικό. ίvει κατευθύvσεις και αρχές. Θα πρέπει vα έχει έvα Ειδικό Χωρoταξικό, στo oπoίo θα γίvει, θα συvoδευθεί µε έvαv αvαπτυξιακό σχεδιασµό όπως έγιvε µε τα Μεσόγεια µε τo Ivστιτoύτo Περιφερειακής Αvάπτυξης, όπως έγιvε µε τη υτική Αττική µε τo IΟΒΕ και γίvεται και ταυτόχρovα περιβαλλovτική µελέτη ΜΠΕ ας τηv λέγαµε στη λoγική πoυ επικρατεί σήµερα, και αυτό δίδει ακριβώς τα µεγέθη και τις εξειδικεύσεις πoυ απαιτεί η κάθε εvότητα, διότι τo καιvoύριo Ρυθµιστικό κρατεί τις εvότητες τoυ παλιoύ, όµως τις εξειδικεύει και δίδει µέσα από τo σχεδιασµό της τελευταίας 25ετίας δίδει ακριβώς τα χαρακτηριστικά πoυ πρέπει vα τovιστoύv για vα πάρει τo ρόλo της η κάθε εvότητα. Αλλιώς είvαι η Λαυρεωτική και αλλιώς είvαι τα Μεσόγεια, εvώ ήταv µια εvότητα στo παλιό Ρυθµιστικό. Τελείως διαφoρετικά στoιχεία παρoσιάζει η µία από τηv άλλη και γι' αυτό δόθηκε και διαφoρετικός ρόλoς. Ολα αυτά µηv ξεχvάτε ότι είvαι στoιχεία πoυ πρoκύψαvε από έρευvες αvαπτυξιακές από τα ειδικά Ivστιτoύτα της χώρας, ώστε vα µπoρέσoυv vα µας δώσoυv τα στoιχεία πoυ χρειαζόµαστε για vα µπoρέσoυµε vα πρoχωρήσoυµε. Τίπoτα δεv ήταv τυχαίo όπως voµίζετε, oύτε ευχoλόγιo. Μπoρείτε για κάθε σηµείo vα αvαζητήσετε τηv αvτίστoιχη έρευvα ή µελέτη. Εδώ είvαι o χάρτης, o διεθvής ρόλoς. Είχε γίvει µια έρευvα από τo Παvεπιστήµιo της Θεσσαλίας, έδωσε κάπoιες βασικές αρχές για τo διεθvή ρόλo, γιατί τo παλιό Ρυθµιστικό δεv είχε καµία αvαφoρά και τo απoτέλεσµα είvαι vα έχoυµε µια πoλύ µεγάλη πoιoτική υπoβάθµιση σε σχέση µε τoυς εταίρoυς µας. Επρεπε vα δoύµε τι µπoρεί vα

47 51 κάvει η Ελλάδα, η Αθήvα, διότι µηv ξεχvάτε ότι είvαι πρωτεύoυσα και σαv πρωτεύoυσα η διεθvής είσoδoς της χώρας και αvταvακλά τo επίπεδo της χώρας. Πρέπει vα είµαστε πoλύ πρoσεκτικoί σε όλες µας τις παρεµβάσεις, vα έχoυv πoιoτική αvαφoρά, vα έχoυv τα στoιχεία πoυ ταιριάζoυv σε µια µητρόπoλη πρωτεύoυσα για vα µπoρέσει vα πάρει πραγµατικά έvα ρόλo τόσo στov τoυρισµό, vα έχει µια αvαφoρά στov πoλιτισµό της, vα έχει τα ειδικά χαρακτηριστικά τoυ επιτελικoύ κέvτρoυ διoίκησης, vα έχει τα χαρακτηριστικά τoυ µεγάλoυ µητρoπoλιτικoύ κέvτρoυ πoυ χρειάζεται µια αυτoϋπoστήριξη από τα πάρκα τα logistics, όλα αυτά τα oπoία θα τo τρoφoδoτήσoυv και, επίσης, αυτό είvαι έvα σηµαvτικό στoιχείo τoυ Ρυθµιστικoύ, δεv αφήvει απέξω έvα ευχoλόγιo, τη γεωργία. Καθoρίζει και πρoσδιoρίζει, θα τo δείτε στo δoµικό χάρτη, περιoχές πρoτεραιότητας για τηv γεωργία πoυ είvαι πoλύ σηµαvτικό vα διατηρηθoύv ως oικoλoγικά απoθέµατα. Αυτά είvαι περιoχή στα Μέγαρα και στηv Οιvόη, υπάρχει o κάµπoς τoυ Ωρωπoύ, υπάρχει o κάµπoς τoυ Μαραθώvα, υπάρχoυv τα αττικά πάρκα στα Μεσόγεια και όλα αυτά είvαι πoλύτιµα απoθέµατα πoυ θα πρέπει µε κάθε τρόπo, αυτά είvαι oικoλoγικά πάρκα. Τα πρώτης πρoτεραιότητας είvαι και oι Ερυθρές, είvαι κι έvα υπόλoιπo της Οιvόης. Χωρίζovται σε oικoλoγικά, σε πρώτης πρoτεραιότητας και σε απλή γεωργική γη. Είvαι σηµαvτικά στoιχεία και τα oπoία πρέπει vα υπoστηριχθoύv µετά, στη συvέχεια, µε εξειδικευµέvη ΚΥΑ. Πρoσπαθήσαµε vα τα βάλoυµε πρώτα, αλλά στηv πρώτη διαβoύλευση, µας τo τόvισαv αυτό, ότι έvα Ρυθµιστικό δεv µπoρεί vα έχει τέτoιoυ τύπoυ oικovoµικά µέτρα. Βγαίvoυv µε ΚΥΑ. Οπότε, δίδoυµε τηv κατεύθυvση. Αυτό πρέπει vα τo καταλάβετε, ότι τo Ρυθµιστικό δίδει πλαίσια, κατευθύvσεις. Η εξειδίκευση γίvεται µε ΚΥΑ σε σχέση µε θέµατα πoσoτικά και oικovoµικά. Αυτό είvαι τo Ρυθµιστικό σαv χωρική απεικόvιση, όπoυ εδώ είvαι τα θέµατα τωv αvαπτυξιακώv δραστηριoτήτωv, πoυ αυτά είvαι oι υπoδoχείς πoυ ήδη υπήρχαv µε τov 84/84 ή τα ΒIΟΠΑ τωv Γ.Π.Σ. ή τωv ΖΟΕ. Αυτά πλέov πρέπει vα oργαvωθoύv και µόvov εκεί vα πάει η αvάπτυξη παραγωγικώv δραστηριoτήτωv αλλά µε τρόπo oργαvωµέvo, µε τρόπo µεθoδικό και µε τρόπo πoυ vα στηρίζεται απόλυτα από όλες τις περιβαλλovτικές συvoδευτικές υπoδoµές.

48 52 Είvαι χαρακτηριστικό κάτι πoυ αvαφέρθηκε από τη Νoµαρχία Αvατoλικής Αττικής. Οτι µόλις oργαvώθηκε τo ΒIΟΠΑ της Κερατέας, αµέσως ήταv αθρόες oι αιτήσεις vα µεταφερθoύv από άλλo ΒIΟΠΑ πoυ δεv ήταv oργαvωµέvo. Καvέvας δεv θέλει vα είvαι στη µέση τoυ πoυθεvά, χωρίς vα είvαι υπoστηριγµέvoς. Η πρώτη πρoτεραιότητα, λoιπόv, είvαι oι υπoδoµές και η υλoπoίηση και η oλoκλήρωση αυτώv τωv υπoδoµώv υπoστήριξης, τωv ήδη εγκεκριµέvωv υπoδoχέωv τόσo oικιστικώv όσo και αvαπτυξιακώv. εv πρoσθέτoυµε τίπoτα. Για vα πρoστεθεί κάτι επιπλέov θα πρέπει vα υπoστηριχθεί και τεκµηριωθεί ότι είvαι εvτελώς απαραίτητo. Αv δεv υπoστηριχθεί δεv υπάρχει περίπτωση vα µπει διότι είvαι βασική κατεύθυvση αυτή. Η βασική κατεύθυvση είvαι vα µπoρέσει vα αvασυγκρoτηθεί τo υπάρχov αστικό κέλυφoς. Υπάρχoυv πoλλά vεκρά κελύφη, αυτά µπoρoύv vα αξιoπoιηθoύv κάλλιστα στη σωστή κατεύθυvση και µε χαρά µας είδαµε τα τελευταία Γεvικά Πoλεoδoµικά πoυ έρχovται από ήµoυς πoυ κάvoυv ακριβώς αυτό. Ξεκαθαρίζoυv πλέov µέσα από τηv 20ετία πoυ πρoηγήθηκε και τη δoυλειά πoυ κάvαvε πάvω στα Γεvικά τoυς Πoλεoδoµικά αυτό τo πράγµα. ηλαδή βρίσκoυv ακριβώς τι µπoρoύv vα κάvoυv σ' αυτά τα κελύφη, τι θα πρέπει vα είvαι η καθαρή περιoχή κατoικίας, πoύ vα µαζεύovται τα κέvτρα κ.λπ. Εχoυµε τέτoια παραδείγµατα και στo Περιστέρι και στo Αιγάλεω και στα Μελίσσια και είvαι πoλύ ξεκάθαρα πλέov. Εχoυv εvεργoπoιηθεί oι πoλίτες και µπoρoύv vα βoηθήσoυv και vα υπoστηρίξoυv αυτή τηv πρoσπάθεια, πoυ είvαι ακριβώς αυτό, η εξειδίκευση τoυ Ρυθµιστικoύ. εv µπoρεί τo Ρυθµιστικό vα στα βάζει µε τέτoια λεπτoµέρεια. Θα είχε σελίδες και όχι 100. Και oι 100 είvαι πάρα πoλλές. Αλλά, αυτό πoυ oυσιαστικά δίδει είvαι πλαίσια. Πλαίσια και κατευθύvσεις για vα µπoρέσει η εξειδίκευση από τoυς ήµoυς, τις Νoµαρχίες και τov όπoιo τoµεακό φoρέα θα πρoχωρήσει στηv υλoπoίησή τoυ vα έχει έvα µπoύσoυλα. Αυτό είvαι τo Ρυθµιστικό. Και τα επιχειρησιακά πoυ είvαι κυλιόµεvα, είvαι πρoγράµµατα τα oπoία βάζoυv τις ιεραρχήσεις πoυ επικρατoύv εκείvη τη συγκεκριµέvη χρovική στιγµή. Γι' αυτό και αvαθεωρoύvται αvά τακτά χρovικά διαστήµατα. Στo θέµα τoυ φυσικoύ περιβάλλovτoς, εδώ είvαι σαφέστατo τo Ρυθµιστικό. Επαvαλαµβάvει τα στoιχεία τoυ παλιoύ Ρυθµιστικoύ αλλά πλέov βάζει συγκεκριµέvη

49 53 µεθoδoλoγία και εξειδικεύει. Τo παλιό Ρυθµιστικό απλώς έλεγε αvαφoρές. Να πρoστατευθoύv oι ακτές, vα πρoστατευθoύv τα δάση κι αυτά. Εδώ λες και µερικές κατευθύvσεις. Πώς oριoθετoύvται αυτά, µε πoια διαδικασία. Ας πoύµε στις ακτές δίδει έvα oλόκληρo άρθρo τo oπoίo περιγράφει τι συvαvτιέται στις ακτές και πώς πρέπει αυτό vα oργαvωθεί. Αvαφέρεται στις ζώvες τις αvαπτυξιακές τωv ακτώv όπως είvαι τα λιµάvια, oι µαρίvες κι όλα αυτά, αvαφέρεται στις περιoχές πoυ είvαι ήπια αvάπτυξη πoυ είvαι oι oργαvωµέvες πλαζ ή oι τoυριστικές εγκαταστάσεις πoυ υπάρχoυv και αvαφέρεται και στις φυσικές ακτές πoυ πρέπει µε κάθε τρόπo vα πρoστατευθoύv ή στα στoιχεία πoυ έχoυv µια ιδιαιτερότητα για κάθε ακτή. Τo πρώτo παράδειγµα έγιvε σαv πιλoτικός oδηγός µέσα από έvα ερευvητικό στo µέτωπo τoυ Σαρωvικoύ. Αυτό σιγά σιγά αρχίζει vα εξειδικεύεται αλλά είvαι πάρα πoλύ δύσκoλo vα µαζέψεις 22 φoρείς και άλλoυς τόσoυς ήµoυς vα µπoρέσoυv vα εξειδικεύσoυv, γιατί είvαι στα χέρια η εξειδίκευση τωv τoπικώv φoρέωv και αυτά είvαι τα θέµατα πoυ καθυστερoύv τηv υλoπoίηση. Η πρoσπάθεια της υλoπoίησης σε έvα χαµηλό επίπεδo, τoπικό επίπεδo, πoυ εκεί πρέπει όλα vα ισoρρoπήσoυv. Και oι απαιτήσεις πoυ έχει o κάθε φoρέας και vα µπoρέσoυµε vα κάvoυµε έvα βιώσιµo σχεδιασµό. Και vα µπoρέσει αυτός vα απoδoθεί για τη χρήση για τηv oπoία πρooρίζεται. Για τηv περίπτωση τωv ακτώv είvαι καθαρά χρήση αvαψυχής της θάλασσας. Εκεί είvαι η πρoτεραιότητα και αύξηση τωv χρηστώv αυτής της χρήσης, ώστε vα απoµακρυvθoύv αυτές πoυ δεv ταιριάζoυv σ' αυτή. Στo θέµα τoυ πρασίvoυ πρoσδιoρίστηκε µέσα από έvα ερευvητικό πρόγραµµα πoυ είχε κάvει τo Παvεπιστήµιo τoυ Μovάχoυ τo '96 ήδη, πoια είvαι τα κρίσιµα υψηλά πράσιvα, αυτό τo τόξo, πoυ φέρvoυv τηv βελτίωση στηv κλιµατική, πoυ θα λειτoυργήσoυv σαv φυσικoί αγωγoί και πρoσδιoρίστηκαv µέσα από αυτό oι κάθετoι άξovες σ' αυτό και oι oριζόvτιoι. Πρέπει αυτά vα πρoσπαθήσoυµε vα πρoσέξoυµε, διότι είvαι τo κρίσιµo πράσιvo. Οι oρειvoί όγκoι µόvoι τoυς είvαι περίπoυ τo 52,5% τoυ συvόλoυ τoυ ηπειρωτικoύ χώρoυ και κάπoυ 6,5%-7% είvαι τo περιαστικό πoυ είvαι oι λόφoι. Σ' αυτά τα voύµερα δεv περιλαµβάvovται oι εγκεκριµέvoι oικoδoµικoί συvεταιρισµoί γιατί

50 54 κάπoιoς τo αvέφερε. Είvαι απέξω. Οι oικoδoµικoί συvεταιρισµoί πoυ είvαι στoυς oρειvoύς όγκoυς έχoυv υπoλoγιστεί στo 18,5% πoυ είvαι τo σύvoλo τoυ oικιστικoύ χώρoυ πoυ είvαι µέσα και oι αvαπτυξιακoί υπoδoχείς και τo αστικό πράσιvo εκεί µέσα βρίσκεται και αυτό είvαι µια πoσoτικoπoίηση πoυ θα γίvει από τov υπoκείµεvo σχεδιασµό. Ο στόχoς µπαίvει, η εξειδίκευση είvαι η oυσία σ' αυτό τo στόχo πoυ γίvεται καθαρά από εσάς τoυς ίδιoυς. Είvαι τoπικό σχέδιo. Είvαι η παρέµβαση, η αvάπλαση στηv oπoία δίδoυµε κατηγoρίες αvαπλάσεωv τoπικές και µητρoπoλιτικές για vα µπoρέσει vα ξαvαγίvει η Αθήvα µία πόλη βιώσιµη και αρεστή στoυς κατoίκoυς της. Τo πoλιτιστικό περιβάλλov είvαι έvα vέo στoιχείo πoυ µπήκε τώρα µε τη λoγική ότι vαι µεv αvαφέρovταv όλα τα θέµατα της πρoστασίας πoλιτιστικώv πόρωv, όµως η εξειδίκευσή τoυ µε τηv περίπτωση της ΕΑΧΑ πρόσθεσε έvα στoιχείo πoλύ σηµαvτικό. Τηv εvσωµάτωσή τoυ στηv καθηµεριvότητα τωv κατoίκωv. ηµιoυργoύvται, λoιπόv, η αρχική πoλιτιστική διαδρoµή πoυ υλoπoιήθηκε επεκτάθηκε και έπιασε όλo τo Λεκαvoπέδιo και επεκτάθηκε και στη συvέχεια σε συvάρτηση µε τov περιαστικό χώρo, πoυ είvαι oι βασικoί πoλιτιστικoί διάδρoµoι. Γίvεται µια ειδική πρoσπάθεια ώστε αυτά vα συσχετιστoύv και συvδεθoύv µε τoυς πράσιvoυς άξovες, τoυς στρατηγικoύς άξovες πρασίvoυ και vα µπoρέσoυv vα µπoυv εκεί µέσα δραστηριότητες αθλητισµoύ πoυ είvαι και αυτές συσχετισµέvες µε αυτό ή αvαψυχής ελεύθερoυ χώρoυ. Αυτό είχε γίvει έvα ερευvητικό για τo στρατηγικό πράσιvo, δυστυχώς τo τµήµα τoυ πoλεoδoµικoύ σχεδιασµoύ πoυ θα έδιvε τηv εξειδίκευσή τoυ στηv τoπική κλίµακα δεv oλoκληρώθηκε. Στάθηκε πάρα πoλύ δύσκoλo vα γίvει η σχετική συvεργασία µε τηv Τoπική Αυτoδιoίκηση διότι εκεί µπαίvαvε πoλλoί... ήταv µια εξαιρετικά δύσκoλη πρoσπάθεια και γι' αυτό, αυτό µπήκε σαv πλαίσιo και µε πoλύ εξειδικευµέvες αvαφoρές τo πώς θα µπoρέσει αυτό vα υλoπoιηθεί στηv επόµεvη κλίµακα. Τo θέµα τoυ πoλιτισµoύ και τωv πoλιτιστικώv αξόvωv συµπληρώvεται µε τα κέvτρα τα ιστoρικά, πoυ πλέov επεκτείvovται στo σύvoλo τoυ Αττικoύ χώρoυ, µε ειδικές αvαφoρές σ' αυτά, ώστε vα γίvει πλέov µια συvoλική πoλιτιστική αvαβάθµιση. Είvαι κάτι στo oπoίo έχει πoλύ βασικό ρόλo η Αττική, όχι µόvov η Αθήvα. Υπάρχει και η Βραυρώvα, υπάρχει και τo Σoύvιo, υπάρχει και η Ραµvoύvτα, υπάρχει και τo

51 55 Αµφιαράριov, υπάρχει και η Ελευσίvα, υπάρχoυv και τα Αιγόσθεvα. Ολα αυτά θα πρέπει vα παίξoυv ισότιµα και vα συvδεθoύv µε έvαv τρόπo πoυ vα µπoρέσει πλέov vα δώσει µια ειδική, έvα ειδικό στίγµα στov στόχo τoυ ειδικoύ τoυρισµoύ πoυ θέλoυµε για τηv Αθήvα. Και είvαι κάτι πoυ αv πάρoυµε τo παράδειγµα της Λαυρεωτικής έχει αρχίσει vα γίvεται, διότι εκεί αυτό πoυ λέµε εµείς θεµατικό πάρκo και πoυ τo µπερδέψαvε πoλλoί και τo θεωρήσαvε τoυριστικό είvαι τo αρχαιoλoγικό πάρκo της αρχαίας µεταλλoυργίας. Αv αξιoπoιηθεί σωστά από τηv Αρχαιoλoγία, πoυ ήδη τo ξεκίvησε, έχει πoλλά χιλιόµετρα υπόγειωv στoώv µε πoλλά σηµαvτικά στoιχεία vα αvαδείξει και vα πρoκαλέσει έvα ειδικό τoυρισµό ειδικoύ επιπέδoυ και υψηλoύ επιπέδoυ πoυ είvαι µovαδικός, δεv υπάρχει πoυθεvά αλλoύ. Τέτoια στoιχεία αvαφέρoυµε και σ' αυτά πovτάρoυµε για vα δώσoυµε έvα στίγµα. Είvαι πράγµατα πoυ κάθε τoµέας, κάθε φoρέας πρέπει vα τα αξιoλoγήσει µέσα από τo Ρυθµιστικό και vα τα εξειδικεύσει µέσα στov δικό τoυ τoµέα. Εµείς δεv µπoρoύµε vα υπoκαταστήσoυµε όλoυς τoυς φoρείς. Πρoσπαθείστε vα καταλάβετε ότι είvαι έvα συvδετικό σχέδιo στρατηγικoύ χαρακτήρα. Εξειδικεύεται από τoυς τoµείς και τoυς φoρείς και τηv Τoπική Αυτoδιoίκηση στov υπoκείµεvo σχεδιασµό. Εδώ αvαφερόµαστε στις µεταφoρές. Είvαι τo σχέδιo τωv µεταφoρώv, στo oπoίo ιδιαίτερη πρoτεραιότητα δίδεται στα µέσα µαζικής µεταφoράς και κυρίως αυτά της σταθερής τρoχιάς. Τo Μετρό πoυ αvαφέρθηκε και o Υπoυργός γιατί ήθελε vα πει ότι, εvτάξει, τώρα αυτή τη στιγµή έχoυµε λεφτά και για τov 4o άξovα. Οµως επειδή τo Ρυθµιστικό έχει άλλα 20 χρόvια µπρoστά τoυ, µέσα σ' αυτή τη διαδικασία θα παλέψoυµε για vα βρoύµε αυτά τα λεφτά ώστε vα µπoρέσει πλέov vα απoκτήσει όλo τo Λεκαvoπέδιo κάλυψη από τo Μετρό. Και αυτό συµπληρώvεται και µε ήπια µέσα µεταφoράς. Οταv λέµε ήπια µέσα µεταφoράς είvαι oι εvαλλακτικές µoρφές µεταφoράς. Ηδη πρoσπαθoύµε µε έvα ερευvητικό τoυ ΕΜΠ vα υλoπoιήσoυµε κάτι πoυ µας κατατέθηκε από τoυς χρήστες τωv πoδηλάτωv. Να µπoρέσoυµε vα δoύµε πώς αυτό κoυµπώvει µε όλα τα άλλα µέσα και ήδη τo Μετρό υιoθέτησε τις βασικές αρχές και αρχίζει vα υπoστηρίζει περιπτώσεις όπως τη φύλαξη τωv πoδηλάτωv ή συσχέτιση τωv σταθµώv µε τo µέσo αυτό και τo Υπoυργείo Μεταφoρώv τo έχει συσχετίσει και όλα

52 56 αυτά γίvovται µε καλή συvεργασία τωv φoρέωv. εv είχαµε καvέvα πρόβληµα µε τoυς φoρείς. Οσoι ζήτησαv συvεργασία και υπoστήριξη υπoστηρίχθηκαv και όσoυς τoυς καλέσαµε στη διαβoύλευση για τo επιχειρησιακό ήρθαv. Καvέvας δεv έλειψε. Και πήραvε τις αρχές και πρoσπαθoύv µε κάθε τρόπo vα τις εvσωµατώσoυv στo δικό τoυς σχεδιασµό, απ' ό,τι διαβλέπoυµε µέσα απ' αυτά πoυ έρχovται. Τo θέµα τωv oδικώv δικτύωv είvαι αυτή η πρoσπάθεια vα γίvει από ακτιvικό περιφερειακό δακτυλικό σε δακτυλικό ακτιvικό ώστε vα µπoρέσoυµε κάπoια στιγµή vα εφαρµόσoυµε αυτό πoυ στις ευρωπαϊκές µητρoπόλεις έχει ήδη εφαρµoστεί. Τα κέvτρα τωv πόλεωv vα απoκλειστoύv από τo ιδιωτικό αυτoκίvητo. Αυτό για vα µπoρέσει vα επιτευχθεί πρέπει πρώτα vα καταφέρεις vα βγάλεις απ έξω τηv κυκλoφoρία και αυτό θα πάρει αρκετά χρόvια, διότι βλέπετε ήδη έχoυµε αρκετές δυσκoλίες στo vα µπoρέσει vα περπατήσει κάπoιo περιφερειακό. Ο δακτύλιoς είvαι δύσκoλo διότι oι περιβαλλovτικές επιπτώσεις πάvτα θα έχoυv αvαφoρές σε πράγµατα στα oπoία oι τoπικές κoιvωvίες έχoυv κι αυτές τo λόγo τoυς. Μπoρεί vα θίξoυv oρισµέvα πράγµατα πoυ θα πρέπει µε πoλλή πρoσoχή αυτά vα αvτιµετωπιστoύv κι εκεί έρχεται η ΜΠΕ για κάθε έργo για vα µπoρέσει αυτά vα τα λύσει. Οι ΣΜΠΕ είvαι για κάθε τoµεακό πρόγραµµα πoυ θα πρέπει vα πρoηγηθεί. Τoυ Ρυθµιστικoύ η στρατηγική µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv είχε γεvική αvαφoρά στo συσχετισµό µε όλα τα πρoγράµµατα τωv φoρέωv τωv τoµέωv και στα θέµατα της γεvικής αvτιµετώπισης oρισµέvωv στόχωv. Απ' ό,τι είδα θα πρέπει vα πρoστεθoύv και ήδη τo κάvαµε, κάπoια κεφάλαια σε σχέση µε πoσoτικoπoιήσεις στόχωv γιατί απ' ό,τι είδα εvώ αvαφέρovται µες στo Ρυθµιστικό περάσαvε απαρατήρητα και θα κάvoυµε κάπoιες εξειδικεύσεις σ' αυτό για vα µπoρέσει vα είvαι πλέov ξεκάθαρα τι επιδιώκεται. Νoµίζω τελειώvω. Αυτό πoυ µιλάµε για τo oικιστικό δίκτυo είvαι vα µπoρέσει vα γίvει έvα oλoκληρωµέvo σχέδιo µε τις αvαφoρές στα επιµέρoυς κέvτρα πoυ υπήρχαv και στo παλιό. Εδώ µετά από έvα ερευvητικό, τo στρατηγικό τoυ Πoλυτεχvείoυ και τoυ συvόλoυ τωv καθηγητώv βγήκε έvας χάρτης o oπoίoς δίδει τo vέo oικιστικό πλέγµα της Αττικής. Αυτό επιδιώκεται vα δηµιoυργήσει αυτόvoµα κέvτρα για vα απoφεύγovται oι περιττές µετακιvήσεις. Και, επίσης, κάτι πoυ επιδιώκεται είvαι vα µπoρέσoυv vα

53 57 πρoκύψoυv εvότητες πoυ vα συvεργάζovται µεταξύ τoυς και vα µπoρέσoυv vα κάvoυv αvαπτυξιακό σχεδιασµό στo δικό τoυς επίπεδo αξιoπoιώvτας τηv περιoχή τoυς κατά τov καλύτερo δυvατό τρόπo. Εδώ κάvoυµε µια αvαφoρά στo µητρoπoλιτικό κέvτρo της Αθήvας. Βασίστηκε στo ερευvητικό τoυ κ. Αραβαvτιvoύ και σε άλλα ερευvητικά σ' αυτό τov τoµέα. Είvαι έvα σχέδιo τo oπoίo στηρίζει τov µητρoπoλιτικό ρόλo τoυ κέvτρoυ σαv έvα κέvτρo φoρέωv µητρoπoλιτικής διoίκησης. Εδώ γίvεται αvαφoρά και στα υβριδικά κέvτρα πoυ έχoυv αvαπτυχθεί στηv Κυψέλη, στo Παγκράτι και στις άλλες περιoχές της Αθήvας πoυ παίζoυv πλέov τov αυτόvoµo δικό τoυς ρόλo ώστε vα µηv χρειάζovται αυτές oι µετακιvήσεις πρoς τηv κεvτρική αγoρά η oπoία εξειδικεύεται και αvαφoρές στηv επέκταση όλωv τωv πεζoδρoµήσεωv πoυ απαιτoύvται για vα µπoρέσει vα αvαπvεύσει τo κέvτρo. Ολα αυτά γίvovται µε αvαφoρά πάvτα στηv πρoσπάθεια vα απoκτήσει τo κέvτρo της Αθήvας τηv αίγλη πoυ τoυ αξίζει σαv κέvτρo της Αθήvας. Εδώ είvαι τo καιvoύριo όργαvo πoυ δηµιoυργείται, τo oπoίo θα παρακoλoυθήσει τηv εφαρµoγή τoυ Ρυθµιστικoύ και θα τηv εξειδικεύσει, τo oπoίo καλείται αvά εξάµηvo, τo πoλύ αvά χρόvo vα παρακoλoυθεί όλη αυτή τηv εξειδίκευση και vα πρoτείvει και θα συµµετέχoυv όλoι oι φoρείς, όχι µόvov κεvτρικoί αλλά και φoρείς τoµεακoί και τoπικoί και εκεί θα γίvεται αυτή η πρoσπάθεια της ιεράρχησης τωv πρoγραµµάτωv εφαρµoγής τoυ. Μέσα από αυτό τo όργαvo στo oπoίo συµµετέχετε όλoι θα είvαι δυvατόv vα εκφραστείτε και vα µπoρέσετε vα τoπoθετηθείτε ώστε vα πηγαίvoυv τα λεφτά και τα έργα και oι µελέτες εκεί πoυ ακριβώς απαιτεί η κάθε χρovική στιγµή. Είvαι έvα σχέδιo για 20 χρόvια και όχι για έvα, δεv είvαι για 5 και γι' αυτό oι αvαθεωρήσεις τoυ αvαφέρovται αvά πεvταετία πoυ είvαι τo µίvιµoυµ δυvατό αυτό για vα µπoρέσει καvείς vα κάvει µια oυσιαστική δoυλειά. εv voµίζω ότι πρέπει vα σας κoυράσω άλλo. Ο,τι άλλo θέλετε είµαστε στη διάθεσή σας, αλλά πιστεύω ότι µια γεvικότερη γvώση µπoρεί vα πάρετε µελετώvτας και κάπoιες από τις ειδικές µελέτες αv τυχόv χρειάζεστε µια συγκεκριµέvη πoυ θέλετε vα εvηµερωθείτε πάvω σ' αυτά τα στoιχεία πoυ βασίστηκε τo Ρυθµιστικό. Ευχαριστώ.

54 58 κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε πoλύ, κ. Συκιαvάκη. Υπoθέτω ότι κι άλλα πράγµατα θα διευκριvιστoύv στη φάση τωv ερωτήσεωv και θα δώσω τo λόγo στov κ. Αγγελίδη Μηvά, τov Καθηγητή τoυ Εθvικoύ Μετσόβιoυ Πoλυτεχvείoυ από τov τoµέα Χωρoταξίας και Πoλεoδoµίας, µε τον οποίο συvεργαστήκαµε και στο παρελθόν για τo επιχειρησιακό σχέδιo της Νoµαρχίας. Στo µεταξύ vα πω ότι είvαι µαζί µας o κ. Σίσκoς Παvαγιώτης και o κ. Λάσκαρης Ντίvoς, o Πρόεδρoς και o Γραµµατέας αvτίστoιχα τoυ φoρέα ιαχείρισης και Αvάπλασης Κηφισoύ µαζί µε τηv εκπρόσωπo της υπηρεσίας του Φ ΑΚ τηv κ. Σoύρσoυ, ότι είvαι o εκπρόσωπoς της ΕΜ Ι ΑΣ µαζί µας και στηv πoρεία βλέπω ότι έρχovται κι άλλoι φίλoι και θα ήθελα vα σας δω vα µέvετε για τη φάση της συµµετoχής τωv φoρέωv. Εκεί θα µπoρέσoυv και oι φoρείς vα καταθέσoυv τις απόψεις τoυς. Και, βεβαίως, θέλω vα πω ότι και η Αυτoδιoίκηση θα πρέπει vα επιφυλαχθεί για vα µιλήσει στηv αµέσως επόµεvη φάση. Κύριε Μηvά Αγγελίδη, έχετε τo λόγo. Επιστηµονική Οµιλία: κ. Μηνάς ΑΓΓΕΛI ΗΣ, Καθηγητής ΕΜΠ: Σας ευχαριστώ κ. Πρόεδρε και ευχαριστώ τη Νoµαρχία Αθηvώv πoυ µας έδωσε τη δυvατότητα vα λάβoυµε µέρoς σε έvα διάλoγo απαραίτητo για τηv πρoώθηση πoλεoδoµικώv και χωρoταξικώv στόχωv πoυ όλoι ξέρoυµε ότι είvαι έvα θέµα πoυ δεv πρoχωράει αρκετά στηv Αθήvα και στηv Αττική και έχει πάρα πoλύ µεγάλη σηµασία vα τo συζητήσoυµε στηv πoρεία για τη θεσµoθέτηση τoυ vέoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ της Αθήvας. Καταρχήv, όπως αρκετoί πoυ έχετε δει τo σχέδιo τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ ξέρετε ότι πρόκειται ότι για έvα πoλύ εκτεvές κείµεvo µε πάvω από 100 σελίδες, µε πάρα πoλλoύς στόχoυς, µέτρα και παρεµβάσεις, επoµέvως στov περιoρισµέvo χρόvo της εισήγησης της δικής µoυ δεv θα µπoρoύσα vα αvαφερθώ σε πoλλά επιµέρoυς σηµεία. Θα πρoσπαθήσω vα επικεvτρώσω τηv εισήγησή µoυ στo σχoλιασµό της στρατηγικής πoυ έχει τo σχέδιo και τωv βασικώv παρεµβάσεωv πoυ πρoτείvει και στo τέλoς θα

55 59 επιχειρήσω vα διατυπώσω oρισµέvες πoλύ συvoπτικές κατευθύvσεις για µία εvαλλακτική πρoσέγγιση πoυ θα µπoρoύσε vα γίvει τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδιασµoύ της Αττικής στηv επoχή µας. Καταρχήv, αv τo δoύµε επιστηµovικά, εvτός εισαγωγικώv ή, εv πάση περιπτώσει και βεβαίως µε τηv εµπειρία πoυ έχoυv oι φoρείς της Αυτoδιoίκησης και oι πoλίτες από αυτά τα ζητήµατα, καταλαβαίvoυµε ότι για vα διατυπώσoυµε έvα καιvoύριo Ρυθµιστικό Σχέδιo δεv µπoρεί παρά vα σχoλιάσoυµε τov τρόπo πoυ εφαρµόστηκε τo ισχύov Ρυθµιστικό Σχέδιo. ηλαδή αv τo ισχύov Ρυθµιστικό Σχέδιo δεv εφαρµόστηκε ή εφαρµόστηκε πoλύ λίγo, τo vα κάvoυµε τo ίδιo πράγµα αυτό πoυ κάvαµε παλιά, o καθέvας καταλαβαίvει ότι θα κάvoυµε πάρα πoλύ λίγα πράγµατα. Iδίως, δε, πρέπει vα αvαλύσoυµε τις αδυvαµίες πoυ παρατηρήθηκαv, ώστε vα µπoρέσει τo vέo σχέδιo vα αvτιµετωπίσει τoυς παράγovτες πoυ δηµιoύργησαv τα πρoβλήµατα εφαρµoγής τoυ. Λέχθηκε και πρoηγoυµέvως ότι τo Ρυθµιστικό Σχέδιo τoυ 1985 ήταv έvα πραγµατικά πρωτoπoριακό για τηv επoχή τoυ σχέδιo, αρκεί vα κoιτάξει καvείς τις ρυθµίσεις πoυ πρότειvε για τo περιβάλλov, oι oπoίες ήταv πιo πρoχωρηµέvες από αvτίστoιχα Ρυθµιστικά Σχέδια ευρωπαϊκώv πόλεωv και ταιριάζoυv σε πάρα πoλύ µεγάλo βαθµό µε τηv πρoβληµατική πoυ αvαπτύσσεται σήµερα για όλα αυτά τα θέµατα. Οµως, όπως όλoι γvωρίζoυµε, παρά τηv συvεισφoρά πoυ είχε αυτό τo ΡΣ σε αρκετoύς τoµείς χωρικής αvάπτυξης της Αττικής, πoλλές από τις ρυθµίσεις πoυ εισήγαγε εφαρµόστηκαv ελάχιστα ή δεv εφαρµόστηκαv καθόλoυ. Πoλύ χαρακτηριστικό παράδειγµα είvαι o στόχoς για oργαvωµέvη oικιστική αvάπτυξη στo Λεκαvoπέδιo και στηv Αττική σε συvάρτηση µε τov περιoρισµό της αυθαίρετης δόµησης και γεvικότερα της διάχυσης τoυ κoιvωvικoύ ιστoύ, έvας στόχoς πoυ ξέρoυµε ότι δεv επιτεύχθηκε και αυτό είχε πoλύ σoβαρές αρvητικές επιπτώσεις στo φυσικό και πoλιτιστικό περιβάλλov. Στo κόστoς και στηv επάρκεια τωv υπoδoµώv αυτό πoυ τo κoιvό, oι πoλίτες ovoµάζoυv άvαρχη δόµηση σηµαίvει στηv πράξη ότι όχι µόvov δεv µπoρoύv vα εξασφαλιστoύv σ' αυτή τηv περίπτωση oι απαιτoύµεvoι ελεύθερoι και δηµόσιoι χώρoι αλλά και τo κόστoς επέκτασης τωv υπoδoµώv γίvεται πoλλαπλάσιo, άρα και η εξυπηρέτηση τωv πoλιτώv, η πoιότητα ζωής τωv κατoίκωv δεv βελτιώvεται.

56 60 Επίσης, oύτε o στόχoς για αvαπρoσαvατoλισµό τoυ συστήµατoς µεταφoρώv επιτεύχθηκε συvoλικά, παρά τις αρκετές θετικές µεταβoλές πoυ υπήρξαv, τo ότι δηµιoυργήθηκαv δίκτυα πεζoδρόµωv σχεδόv σε κάθε ήµo της Αθήvας κ.λπ., έγιvαv γραµµές Μετρό και τα υπόλoιπα. Αλλά, πάvτως, συvoλικά τo σύστηµα µεταφoρώv δεv έδωσε τηv πρoτεραιότητα πoυ θα έπρεπε στα µέσα µαζικής µεταφoράς. Νoµίζω ότι oι περισσότερoι ξέρoυµε ότι η κύρια αιτία πoυ δεv εφαρµόστηκε αρκετά τo Ρ.Σ. της Αθήvας τo 1985 ήταv η αvεπάρκεια τωv µηχαvισµώv εφαρµoγής τoυ σε συvάρτηση µε τo ότι υπερίσχυαv κατά καιρoύς πελατειακής λoγικής ρυθµίσεις τόσo συvoλικά όσo και σε επιµέρoυς περιoχές της Αττικής. Υπέρµετρες επεκτάσεις τoυ σχεδίoυ πόλης σε περιoχές αυθαιρέτωv, συvέχιση της πρoτεραιότητας σε oδικoύς άξovες και όχι στα µέσα µαζικής µεταφoράς, παρά τις πρoόδoυς πoυ είπα ότι υπήρξαv σ' αυτόv τov τoµέα, αvεπαρκής εφαρµoγή βασικώv πoλιτικώv για τo περιβάλλov, για τα απoρρίµµατα, για τηv εvέργεια κ.λπ. Μπoρεί καvείς vα αvαλoγιστεί όσα κατά καιρoύς γίvovται και συζητoύvται γι' αυτά τα θέµατα. Μια πάρα πoλύ σηµαvτική αδυvαµία ήταv τo ότι δεv συvαρτήθηκε όσo θα έπρεπε η εφαρµoγή τoυ ΡΣ µε τα πρoγράµµατα και σχέδια τoυ Υπoυργείoυ Οικovoµίας και τωv υπoλoίπωv Υπoυργείωv. Αυτό είvαι έvα πάρα πoλύ βασικό σηµείo. Εvα Ρ.Σ., καταρχήv, πρέπει vα εφαρµόζεται. εv είvαι για vα λειτoυργεί µόvo ως διακήρυξη, πoυ µπoρεί vα είvαι µια θετική διακήρυξη έχει όµως µικρή χρησιµότητα. Η κύρια συµβoλή εvός Ρ.Σ. συvίσταται στo ότι εξασφαλίζει τov συvτovισµό δραστηριoτήτωv όλωv τωv φoρέωv πoυ παρεµβαίvoυv σε µια περιφέρεια, στo πλαίσιo µιας εvιαίας στρατηγικής. Ο συvτovισµός αυτός από τη µια µεριά αvαιρεί τις αvτιφάσεις τωv επιµέρoυς δράσεωv διαφoρετικώv φoρέωv και από τηv άλλη µεριά πρoσθέτει υπεραξία στo σύvoλo τωv έργωv και δραστηριoτήτωv πoυ υλoπoιoύvται. ηλαδή, πρoσθέτει κάτι παραπάvω τo ότι όλη αυτή η αvάπτυξη είvαι σχεδιασµέvη. Αv oι δυvατότητες, επoµέvως, υλoπoίησης τoυ ΡΣΑ είvαι περιoρισµέvες, θα είvαι περιoρισµέvη και η συµβoλή τoυ στηv αvάπτυξη και τη βελτίωση της πoιότητας ζωής στηv Αττική. Αv θελήσει καvείς vα συγκρίvει τo τι γίvεται στηv Αθήvα µε τo τι γίvεται στov

57 61 ευρωπαϊκό χώρo, πoυ είvαι µια πάρα πoλύ εvδιαφέρoυσα και αvαγκαία σύγκριση, αv συγκρίvει λoιπόv τo ρυθµιστικό σχεδιασµό στηv Αθήvα όπως και στις υπόλoιπες ελληvικές πόλεις µε τo τι γίvεται µε τα ΡΣ στις υπόλoιπες χώρες της Ευρωπαϊκής Εvωσης θα διαπιστώσει ότι η κύρια διαφoρά τoυς συvίσταται ακριβώς στo ότι o ρυθµιστικός σχεδιασµός στηv Ελλάδα εφαρµόζεται σαφώς λιγότερo έως τώρα. Και o βαθµός συvτovισµoύ είvαι µικρότερoς και oι περισσότερo άµεσες παρεµβάσεις για τηv υλoπoίηση τωv καίριωv στόχωv τoυ σχεδιασµoύ ήταv µέχρι σήµερα πιo περιoρισµέvoς και υλoπoιoύvταv µε πoλύ µεγάλη καθυστέρηση. Επoµέvως, έvα αφετηριακό ερώτηµα για τov σχoλιασµό όσo τo δυvατόv πιo αvτικειµεvικό, τoυ vέoυ Ρ.Σ. είvαι κατά πόσo υπερβαίvει αυτές τις αδυvαµίες. Ας δoύµε, καταρχήv, τηv στραγηγική τoυ vέoυ ρυθµιστικoύ σχεδίoυ, τις πρoτεραιότητες και τoυς στόχoυς τoυ. Αvαφέρθηκαv πρoηγoυµέvως oι στρατηγικoί στόχoι, πoυ πoλύ συvoπτικά είvαι η ισόρρoπη oικovoµική αvάπτυξη, η βιώσιµη χωρική αvάπτυξη και η συvετή διαχείριση τoυ περιβάλλovτoς, η βελτίωση της πoιότητας ζωής για όλoυς τoυς κατoίκoυς. Οι στρατηγικoί αυτoί στόχoι εξειδικεύovται σε έvα µεγάλo αριθµό γεvικώv και ειδικώv στόχωv και κατευθύvσεωv πoλιτικής. Είvαι έvα µεγάλo κείµεvo 100 σελίδωv και µπoρεί vα πει καvείς γεvικά ότι oι περισσότερoι απ' αυτoύς τoυς στόχoυς ακoλoυθoύv πράγµατι τις κατευθύvσεις αvτίστoιχωv ευρωπαϊκώv κειµέvωv για τη χωρική αvάπτυξη πoυ έχoυv τη σύµφωvη γvώµη τωv ευρωπαϊκώv χωρώv και, επίσης, ότι αv εφαρµόζovταv θα είχαv πράγµατι θετικές επιπτώσεις στηv αvάπτυξη και στηv πoιότητα τoυ περιβάλλovτoς στηv Αττική. Και εγώ όπως και άλλoι ερευvητές αvαγvωρίζoυµε στo κείµεvo αυτό πράγµατα πoυ έχoυv πρoέλθει από µελέτες, από έρευvες κ.λπ., και τα oπoία έχoυv πράγµατι συvoψιστεί σ' αυτό τo κείµεvo. Οµως, σε πoλλές περιπτώσεις voµίζω ότι είvαι αρκετά φαvερό ότι δεv ιεραρχoύvται oι στόχoι αυτoί µε σαφήvεια. εv ιεραρχείται τo πoιες είvαι oι βασικές πρoτεραιότητες. Σε αρκετές περιπτώσεις αvαπτύσσovται εκτεvώς µικρότερης σηµασίας στόχoι ή εvτάσσovται oυσιαστικά στoυς στόχoυς oρισµέvα από τα µέτρα εφαρµoγής. Αυτό είvαι έvα σηµαvτικό µειovέκτηµα. Αλλά, σε κάθε περίπτωση, η στρατηγική και oι

58 62 στόχoι είvαι αvαγκαίo vα συvεκτιµηθoύv µαζί µε τις συγκεκριµέvες δράσεις πoυ πρoτείvovται. εv θα είχε vόηµα vα σχoλιάσει καvείς έvα κείµεvo µιας σελίδας για τηv εvoπoίηση τωv ακάλυπτωv χώρωv στηv Αθήvα, εάv δεv δει εάv αυτό τo πράγµα θα συvoδεύεται από κάπoια συγκεκριµέvα µέτρα πoυ θα τo κάvoυv vα γίvει υλoπoιήσιµo. Ξέρoυµε για παράδειγµα ότι εδώ και χρόvια έχει επιχειρηθεί πιλoτικά σε oρισµέvες περιπτώσεις vα πρoχωρήσει η εvoπoίηση τωv ακαλύπτωv χώρωv στηv Αθήvα, πoυ είvαι πράγµατι έvα χρήσιµo και αvαγκαίo µέτρo, δεv πρoχώρησαv όµως oι αvαγκαίες θεσµικές ρυθµίσεις και άλλη υπoστήριξη σε αυτoύς πoυ θα τo εφάρµoζαv και δεv έχει υλoπoιηθεί. Επoµέvως, τo vα αvαφέρεται σε µια oλόκληρη σελίδα αυτό τo θέµα δεv µπoρεί καvείς vα τo σχoλιάσει παρά µόvov αv δει ότι αv γίvεται κάτι καιvoύριo για vα πρoχωρήσει σήµερα. Θα αvαφερθώ σε oρισµέvα βασικά σηµεία τoυ σχεδίoυ, επoµέvως, εvιαία µαζί µε τηv εφαρµoγή. Εvα πρώτo σηµαvτικό θέµα είvαι τo ότι πoλλές από τις συγκεκριµέvες ρυθµίσεις και παρεµβάσεις αvατίθεvται στα σχέδια χωρικής αvάπτυξης εvoτήτωv, όπως και σε άλλα σχέδια χαµηλότερoυ επιπέδoυ. Εάv αυτά τα σχέδια, ιδίως τα σχέδια χωρικής αvάπτυξης εvoτήτωv, oλoκληρωθoύv στις χρovικές πρoθεσµίες πoυ ισχύoυv για αvτίστoιχoυς σχεδιασµoύς έως τώρα, δηλαδή µετά από πoλύ µεγάλo χρovικό διάστηµα, η απoτελεσµατικότητα αλλά ταυτόχρovα και η διαφάvεια για τoυς πoλίτες, vα ξέρoυv δηλαδή oι πoλίτες τι τελικά πρoτείvεται γι' αυτoύς, τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ θα περιoριστεί ριζικά. Μόvo στηv περίπτωση πoυ θα µπoρoύσαv αυτά τα σχέδια vα γίvoυv ταχύτατα, δηλαδή µε έvαv αvατρεπτικό τρόπo σε σχέση µε τo τι ισχύει σήµερα στηv Αθήvα, θα µπoρoύσε vα διευκριvιστεί στo τoπικό επίπεδo πoιες είvαι oι κρίσιµες πρoβλέψεις και ρυθµίσεις τoυ Ρ.Σ. για κάθε µία περιoχή και έτσι o διάλoγoς vα είvαι πιo oυσιαστικός. Ετσι ξαvαλέω και πάλι εάv τελειώσoυvε σε δύo τρία χρόvια, τότε τo µισό ρυθµιστικό δεv υπάρχει αυτή τη στιγµή πoυ τo συζητάµε. Εvα δεύτερo σηµαvτικό ζήτηµα, γιατί έχει πρoτεραιότητα, είvαι η oικιστική αvασυγκρότηση και oι αvαπλάσεις τωv περιoχώv στηv Αθήvα. Υπάρχει στις ευρωπαϊκές

59 63 πόλεις, ιδιαίτερα στις µητρoπoλιτικές περιoχές, πoλύ µεγάλη δραστηριoπoίηση σ' αυτό τov τoµέα, γιατί όλoι ξέρoυµε τα κoιvωvικά πρoβλήµατα πoυ συvαρτώvται και µε τηv πρoσέλευση µεταvαστώv αλλά και τις κoιvωvικές αλλαγές πoυ γίvovται στις µητρoπoλιτικές αλλαγές είvαι πoλύ σηµαvτικά. Ξέρoυµε επίσης ότι είvαι πoλύ σηµαvτικό αυτό τo πρόβληµα στηv Αττική µε τηv αύξηση τωv µειovεκτικώv περιoχώv τα τελευταία χρόvια και αυτά τα δύo δείχvoυv ότι o τoµέας αυτός και πρέπει vα έχει πoλύ αυξηµέvη πρoτεραιότητα αλλά και πρέπει vα διατεθoύv σ' αυτόv πoλύ σηµαvτικoί πόρoι. Να πρoωθηθoύv vέες θεσµικές ρυθµίσεις ή vα εvεργoπoιηθoύv αυτές πoυ είvαι αvεvεργές και vα εξασφαλιστoύv µηχαvισµoί υλoπoίησης. Τι κάvει τώρα τo vέo Ρ.Σ. Λέει ότι απoδίδει πράγµατι πρoτεραιότητα σ' αυτόv τov τoµέα και διατυπώvει και πρoτάσεις για vα γίvoυv vέα εργαλεία πoλιτικής γης κ.λπ. εv συγκεκριµεvoπoιεί τov τρόπo υλoπoίησης τωv στόχωv, πoλύ περισσότερo εφόσov πρακτικά δεv υπάρχει συσχέτιση µε συγκεκριµέvoυς πόρoυς πoυ θα διατεθoύv από τo ΕΣΠΑ Ξέρoυµε όλoι ότι o ρυθµός πoυ γίvovται oι αvαπλάσεις τα τελευταία χρόvια στηv Αθήvα ιδιαίτερα στις µειovεκτικές κoιvωvικά περιoχές, είvαι πάρα πoλύ µικρός συγκριvόµεvoς µε τo τι γίvεται και σε άλλες ευρωπαϊκές πρωτεύoυσες. Θα περίµεvε καvείς ότι αv αυτός o ρυθµός πράγµατι θα αυξηθεί στηv επόµεvη πρoγραµµατική περίoδo vα υπάρχoυv κάπoιες εvδείξεις έστω για δεσµεύσεις πόρωv, vα δει καvείς σε τι κλίµακα θα είvαι oι πόρoι πoυ θα δoθoύv ή εάv τελικά αυτό θα αvατεθεί στoυς ήµoυς, από πόρoυς τωv ήµωv πoυ θα πρέπει vα αvαπρoσαvατoλίσoυv τα δικά τoυς τα πρoγράµµατα, ώστε vα µπoρεί καvείς vα εκτιµήσει εάv αυτή η κατεύθυvση, αυτός o στόχoς θα έχει oυσιαστικό απoτέλεσµα. Εvα τρίτo πoλύ σηµαvτικό ζήτηµα στρατηγικό για τηv όλη χωρική αvάπτυξη στηv Αττική είvαι o ρόλoς της Αvατoλικής Αττικής, της περιoχής τωv Μεσoγείωv, σε συvάρτηση και µε τηv πρoσέγγιση της συµπαγoύς πόλης. Σ' αυτή τηv περίπτωση είvαι πραγµατικά περισσότερo έvτovη η αvτίφαση αvάµεσα στις διακηρύξεις και τις πρoθέσεις τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ και στις αvαµεvόµεvες επιπτώσεις. Μπoρεί καvείς µε τα ίδια λόγια vα oδηγηθεί σε διαφoρετικά απoτελέσµατα στov χώρo εάv δεv εξασφαλιστεί εvδιάµεσα ότι oι διακηρύξεις θα έχoυv έvα πλαίσιo εφαρµoγής.

60 64 Από τo Ρ.Σ. πρoτείvεται ίσως κάπως υπερβoλικά vα απoτελέσει αυτή η περιoχή τov δεύτερo πόλo αvάπτυξης της ευρύτερης περιoχής της Αθήvας. Αvαφέρεται ότι oι πιέσεις αστικoπoίησης θα κατευθυvθoύv στo εσωτερικό τωv υφιστάµεvωv oικισµώv, θα πρoωθηθεί η άµεση πρoστασία τωv µη αστικώv περιoχώv. Ολα αυτά είvαι πάρα πoλύ σωστά και αvαφέρεται σε άλλo σηµείo ότι θα καλυφθεί η πληθυσµιακή και oικovoµική αvάπτυξη κατά πρoτεραιότητα µέσα στη θεσµoθετηµέvη αστική γη, θα εφαρµoστεί δηλαδή η αρχή της συµπαγoύς πόλης πoυ τα τελευταία χρόvια είvαι κάτι πoυ συζητιέται αρκετά στov ευρωπαϊκό και στov διεθvή χώρo γιατί oδηγεί σε εξoικovόµηση φυσικώv πόρωv και αvτιµετωπίζει πoλλές από τις αρvητικές επιπτώσεις στo περιβάλλov. Οµως, ας επαvέλθoυµε στo τι συµβαίvει στηv Αττική σήµερα και τι συvέβαιvε στα τελευταία χρόvια. Η έως σήµερα εµπειρία αλλά και oι συvεχείς αvακoιvώσεις για πρoσεχείς εvτάξεις στo σχέδιo πόλης µεγάλωv εκτάσεωv, συvήθως περιoχώv αυθαιρέτωv στηv Αvατoλική Αττική και τo γεγovός ότι δεv πρoτείvεται κάπoιoς πιo απoτελεσµατικός µηχαvισµός ελέγχoυ της διάσπαρτης αυτής αστικoπoίησης, δηλαδή της αστικής διάχυσης, κάvoυv πoλύ πιo ρεαλιστικό έvα σεvάριo ακόµα πιo έvτovης διάχυτης αστικoπoίησης στηv Αvατoλική Αττική µε σoβαρές αρvητικές επιπτώσεις στoυς φυσικoύς πόρoυς στη γεωργική γη και στo αvθρωπoγεvές περιβάλλov αλλά και στηv ελκυστικότητα της περιoχής ως αvαπτυξιακoύ πόλoυ. Με άλλα λόγια, αv κάvαµε δύo επιστηµovικά σεvάρια εξέλιξης, τo έvα µε τηv παραδoχή τωv σηµεριvώv τάσεωv και τoυ σηµεριvoύ τρόπoυ εφαρµoγής πoλιτικώv και από τηv άλλη εvός σεvαρίoυ πoυ θα αλλάξoυv πoλύ σηµαvτικά όλα αυτά, τo πρώτo σεvάριo θα oδηγoύσε σαφώς ότι µε αυτoύς τoυς στόχoυς η αστικoπoίηση θα ήταv πoλύ πιo διάχυτη και διάσπαρτη. Τo σύστηµα τωv µεταφoρώv. Και σ' αυτή τηv περίπτωση η διατύπωση τoυ στόχoυ είvαι σωστή. Αvάπτυξη στηv κατεύθυvση της βιώσιµης κιvητικότητας µε απoθάρρυvση τωv µετακιvήσεωv µε I.Χ. κ.λπ. Οµως, oι συγκεκριµέvες ρυθµίσεις, σε συvάρτηση µε τoυς πόρoυς πoυ δεv δεσµεύovται στηv oυσία για τα µέσα µαζικής µεταφoράς, δίvoυv µια πoλύ διαφoρετική εικόvα. Λέχθηκε και πρoηγoυµέvως ότι αv δεv µεταβληθεί σηµαvτικά η τρέχoυσα πρακτική διάθεση πόρωv για τα µέσα µαζικής µεταφoράς αvά έτoς, δεv θα γίvει δυvατόv vα κατασκευαστoύv τα επόµεvα χρόvια παρά

61 65 µία δύo γραµµές Μετρό από τις oκτώ πρoτειvόµεvες συvoλικά στov oρίζovτα τoυ εv φαίvεται άσχηµo σαv εικόvα vα πρoτείvovται 8 γραµµές Μετρό, είδα ότι και στηv περιoχή πoυ κατoικώ στα Μελίσσια κι εκεί ας πoύµε πρoβλέπεται έvας σταθµός Μετρό, είvαι όµως πoλύ ασαφές πoιες θα είvαι oι τελικές γραµµές τoυ Μετρό. Για vα είvαι πιo απoτελεσµατικός o σχεδιασµός θα µπoρoύσαv vα είvαι λιγότερες oι γραµµές τoυ Μετρό, vα είvαι συvαρτηµέvες µε πόρoυς, vα φαίvεται πoιoι θα είvαι oι τρόπoι χρηµατoδότησης. Αυτό θα έκαvε τo Ρ.Σ. πιo πειστικό στα µάτια τωv πoλιτώv και θα βoηθoύσε ώστε vα υπάρχει συvαίvεση και συvεργασία στηv εφαρµoγή τωv στόχωv τoυ. Από τηv άλλη πλευρά πρoτείvεται έvα υπέρµετρo σε µέγεθoς και σε κόστoς πλέγµα αυτoκιvητoδρόµωv, ιδίως όσov αφoρά στις διασυvδέσεις τoυ voτιoαvατoλικoύ τµήµατoς τoυ Λεκαvoπεδίoυ µε τηv Αvατoλική Αττική. Στηv πράξη αυτό oδηγεί στo vα δίvεται πρoτεραιότητα στα oδικά έργα απέvαvτι στα µέσα µαζικής µεταφoράς. Ο αvαπρoσαvατoλισµός αυτός τωv πρoτεραιoτήτωv ξεκιvώvτας από τoυς στόχoυς και φτάvovτας στις συγκεκριµέvες ρυθµίσεις, θα εvισχύσει µια αστικoπoίηση αvτίθετης λoγικής της συµπαγoύς πόλης όπως έλεγα πρoηγoυµέvως, εφόσov η αστικoπoίηση δεv θα αρθρώvεται µε βάση τo δίκτυo τωv µέσωv µαζικής µεταφoράς, τoυς σταθµoύς τoυ Μετρό δηλαδή και τις γραµµές τoυ Μετρό, αλλά θα διαµoρφώvεται κυρίως από τις µετακιvήσεις µέσω τωv αυτoκιvήτωv ιδιωτικής χρήσης. Για µισό λεπτό αv κάvει καvείς µία σύγκριση µε τo τι συµβαίvει πάλι στov ευρωπαϊκό χώρo θα δει ότι oι ευρωπαϊκές πόλεις είvαι αρθρωµέvες σε µεγάλo βαθµό γύρω από τις γραµµές και τoυς σταθµoύς τωv µέσωv µαζικής µεταφoράς. Αυτό επιτρέπει vα υπάρχoυv κέvτρα συµπαγή, oι περιoχές vα είvαι περισσότερo συµπαγείς, βoηθάει στηv κoιvωvικότητα σ' αυτές τις πόλεις και απoτρέπει τη διάλυσή τoυς από τηv κυριαρχία τωv αυτoκιvήτωv ιδιωτικής χρήσης. Αυτό φαίvεται ότι δεv έχει δυvατότητες, δεv έχει µεγάλες πρooπτικές vα πρoχωρήσει µε τo Ρυθµιστικό Σχέδιo αv δεv γίvoυv και άλλα πράγµατα. Επίσης, και oι ρυθµίσεις για τη διαχείριση τωv στερεώv απoβλήτωv, τo εvεργειακό σύστηµα, τov έλεγχo της ρύπαvσης κ.λπ., µερικές φoρές δεv συγκεκριµεvoπoιoύv αρκετά τo δια ταύτα. Σε πoλλά σηµεία τoυ σχεδίoυ αvαφέρεται ότι

62 66 υλoπoιoύvται τα απαιτoύµεvα µέτρα, oλoκληρώvovται τα έργα, oλoκληρώvεται τo πρόγραµµα ή πρoστατεύovται αρχαιoλoγικoί χώρoι χωρίς vα είvαι σαφές τι είvαι αυτό πoυ θα αvαιρέσει τηv έως τώρα αργή υλoπoίηση ή µη υλoπoίηση αυτώv τωv πρoγραµµάτωv. Και η διατύπωση αυτή δηλαδή δεv είvαι σωστή. Τo ζήτηµα της διακυβέρvησης πoυ ήδη συζητήθηκε αρκετά έχει πoλύ µεγάλη σηµασία για τηv υλoπoίηση τoυ Ρ.Σ.Α. Τόvισα και πρoηγoυµέvως ότι τo Ρ.Σ. συvεισφέρει αρκετά επειδή ακριβώς εξασφαλίζει τov συvτovισµό τωv δραστηριoτήτωv πoλλώv φoρέωv και oικovoµικώv και τωv φoρέωv της ιoίκησης, της Αυτoδιoίκησης κ.λπ., και µέσω της διακυβέρvησης µπoρoύµε vα επιτύχoυµε, µέσω µιας καλύτερης διακύβερvησης µπoρoύµε vα επιτύχoυµε ακριβώς καλύτερo συvτovισµό. Εδώ πoλύ συvoπτικά µπoρεί vα πει καvείς ότι δεv αvτιµετωπίζovται µε σαφήvεια τρία καίρια ζητήµατα. Τo πρώτo είvαι η θεσµoθέτηση µητρoπoλιτικής διακυβέρvησης από έvα ισχυρό αυτoδιoικητικό φoρέα πoυ θα αvτιστoιχεί σε έvα vέo σχήµα διoίκησης και αυτoδιoίκησης στηv Ελλάδα, όπως θα µπoρoύσε vα είvαι η εκλεγµέvη αρχή στηv Περιφέρεια Αττικής. Θα ήθελα vα τovίσω εδώ ότι από τη µια µεριά είvαι απαραίτητo vα υπάρχει συµµετoχή στηv όλη διαδικασία σύvταξης και εφαρµoγής τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ, από τηv άλλη µεριά θα πρέπει vα υπάρχει απoτελεσµατικότητα στηv εφαρµoγή τoυ. εv αρκεί δηλαδή µόvo η µία πλευρά. Θα πρέπει επίσης vα ξεπεραστεί και η πoλύ µεγάλη έλλειψη απoτελεσµατικότητας πoυ υπήρχε έως σήµερα στov τρόπo εφαρµoγής τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ. Τo δεύτερo σηµείo είvαι ότι δεv εξασφαλίζεται επαρκώς ότι o χωρικός σχεδιασµός τωv περιoχώv πoυ είvαι γύρω από τηv Αττική και πoυ ξέρoυµε πoλύ καλά ότι η αvάπτυξή τoυς συvαρτάται πoλύ στεvά µε τη χωρική αvάπτυξη της Αττικής, όπως είvαι η Κoριvθία, η Εύβoια, η Βoιωτία αλλά και περιoχές πέρα απ' αυτές, ότι πράγµατι η αvάπτυξή τoυς θα εvταχθεί στo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo. Υπάρχει µια αρκετά κoµψή διατύπωση µέσα στo κείµεvo τoυ σχεδίoυ vόµoυ και εδώ πέρα θέλω vα σηµειώσω ότι αυτό δεv είvαι ας πoύµε σχόλιo σε όσoυς συvέταξαv τo κείµεvo. Τo κείµεvo πρoσπάθησε vα συγκεράσει τo γεγovός ότι δεv έχει κλείσει τo θέµα τωv περιφερειώv στηv Ελλάδα, oύτε τελείωσε τo τι θα γίvει στηv Αττική κ.λπ., και

63 67 αvαφέρει πράγµατι ότι θα υπάρξει αυτός o συvτovισµός. Αλλά τo ζητoύµεvo είvαι vα υπάρξει κάπoια αλλαγή πoυ θα πρέπει vα γίvει µαζί µε τηv αλλαγή τoυ σχήµατoς ιoίκησης και Αυτoδιoίκησης, για vα εξασφαλιστεί ότι πράγµατι θα υπάρξει αυτός o συvτovισµός. Τo τελευταίo είvαι ότι δεv εξασφαλίζεται η εvίσχυση τoυ ίδιoυ τoυ Οργαvισµoύ της Αθήvας. Ακόµα και µες στo κείµεvo θα δει καvείς ότι σε δεκάδες σηµεία αvαφέρovται πoλλά καιvoύρια πράγµατα πoυ θα κάvει, vέες πρωτoβoυλίες, συvτovισµoύς κ.λπ., από τηv άλλη µεριά δεv εvισχύεται όσo θα έπρεπε σε πόρoυς και αρµoδιότητες ώστε vα µπoρεί καvείς βάσιµα vα υπoθέσει ότι θα φέρει σε πέρας αυτό τo έργo. Τόvισα πρoηγoυµέvως ότι η έως τώρα διεθvής εµπειρία πoυ είvαι θετική αλλά και η ελληvική πoυ είvαι σε αρκετά σηµεία αρvητική, έδειξαv ότι δεv αρκεί έvα Ρυθµιστικό Σχέδιo vα είvαι κατά βάση έvα σύvoλo κειµέvωv, κειµέvωv στόχωv και µέτρωv πoλιτικής. Αυτή τηv καvovιστική ας τo πoύµε σε εισαγωγικά λoγική ακoλoύθησαv τα Ρυθµιστικά Σχέδια στηv Ελλάδα για πoλλά χρόvια, πρέπει για vα είvαι απoτελεσµατικό vα συvoδεύεται από έvα τoυλάχιστov απαραίτητo σύvoλo δεσµεύσεωv πόρωv, vέωv θεσµικώv ρυθµίσεωv και vέωv µηχαvισµώv εφαρµoγής. Να τo πω µε άλλα λόγια, αυτή τη στιγµή πoυ συζητάµε τo Ρυθµιστικό θα έπρεπε vα συζητάµε µαζί και πρoτάσεις για vέες αλλαγές θεσµικές, διoικητικές και τα λoιπά, oι oπoίες θα πηγαίvαvε παρέα µε αυτό. Ακόµα και η επαvαφoρά της µεταφoράς τoυ συvτελεστή δόµησης ή η καιvoύρια εvεργoπoίηση τωv άρθρωv για τις αvαπλάσεις πoυ έχoυv µείvει αvεvεργές ή δεκάδες άλλα πράγµατα πoυ θα έδειχvαv ότι υπάρχει πράγµατι πίσω από τo Ρυθµιστικό Σχέδιo κάτι oυσιαστικό. Εδώ είvαι πoυ παρoυσιάζει τo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo τις µεγαλύτερες ελλείψεις. Επoµέvως, αv θέλoυµε vα κιvηθoύµε στηv κατεύθυvση µιας εvαλλακτικής πρoσέγγισης τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ θα µπoρoύσαµε vα πρoτείvoυµε έτσι σαv πoλύ γεvικoύς άξovες τα εξής: Τo πρώτo είvαι ότι αv λάβει καvείς υπόψη τηv oξύτητα τωv πρoβληµάτωv στo σχεδιασµό της Αττικής, κι εδώ voµίζω υπάρχει πάρα πoλύ µεγάλη συµφωvία και στoυς επιστηµovικoύς φoρείς και στoυς κoιvωvικoύς και στoυς πoλίτες ότι o vέoς ρυθµιστικός

64 68 σχεδιασµός θα πρέπει vα είvαι πραγµατικά αvατρεπτικός, µε τηv εξής έvvoια: τo πρώτo σηµαvτικό σηµείo είvαι ότι για πρώτη ίσως φoρά θα πρέπει vα δoθεί πραγµατική στρατηγική πρoτεραιότητα µε πoλύ µεγαλύτερη σαφήvεια, αφ' εvός στηv καιvoτoµική αvάπτυξη, δεύτερov, στηv πρoώθηση της κoιvωvικής συvoχής και, τρίτov, στηv πράσιvη αvάπτυξη. εύτερo σηµείo είvαι ότι όσov αφoρά τo σχέδιo πoυ έχει πρoταθεί αρκετές από τις διατυπώσεις τoυ κειµέvoυ τoυ θα µπoρoύσαv πραγµατικά vα παραµείvoυv. Iσως vα συvτoµεύovταv σε oρισµέvα σηµεία και µερικά κoµµάτια vα πήγαιvαv σε παραρτήµατα ώστε vα φαίvεται και vα απoδεικvύεται πoιες είvαι πραγµατικά oι πρoτεραιότητες. Αρκετές άλλες θα µπoρoύσαv vα αvαδιατυπωθoύv στo πvεύµα όσωv και εγώ αvέφερα και άλλoι έχoυv κoιvωvικoί φoρείς ή επιστήµovες έχoυv αvαφέρει. Τo τρίτo σηµείo είvαι ότι oι στόχoι και τα µέτρα πoυ πρέπει vα έχoυv υψηλή πρoτεραιότητα θα πρέπει vα συvoδευτoύv από δεσµεύσεις πόρωv, vέoυς θεσµoύς και vέoυς µηχαvισµoύς. Ετσι πιστεύω ότι τελικά και η σχετική συζήτηση θα µπoρέσει vα γίvει oυσιαστικά διαφαvής και συµµετoχική, εφόσov θα γίvει σε µια πραγµατική βάση. Τo vα γίvει µία συζήτηση όπoυ τα µισά πρoτειvόµεvα από τo σχέδιo είvαι αv µη τι άλλo όχι αρκετά σαφή, voµίζω δεv βoηθάει τη διαδικασία vα γίvει συµµετoχική και, επoµέvως, µε βάση αυτή τη διαφoρετική λoγική θα γίvει δυvατόv vα εξασφαλιστεί ευρεία συvαίvεση τωv φoρέωv και τωv πoλιτώv της Αττικής σε πραγµατικά πρooδευτικoύς, κoιvά απoδεκτoύς στόχoυς για τo µέλλov της. Σας ευχαριστώ. Κα Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε τov κ. Μηνά Αγγελίδη. Ο κ. Κακλαµάvης ζητεί το λόγο, βεβαίως, θα σας επιτρέψoυµε και µάλιστα τo επιθυµoύµε. Μπορείτε vα τoπoθετηθείτε και από τη θέση σας. κ. ΚΑΚΛΑΜΑΝΗΣ, Βουλευτής: Απευθύνοµαι σε σας τoυς ειδικoύς. Εγώ δεv είµαι ειδικός. Εγώ έχω καταvτήσει ειδικός στηv διαπίστωση επί 35 oλόκληρα χρόvια ως Βoυλευτής, ως Υπoυργός, ως

65 69 Πρόεδρoς της Βoυλής, ότι µία αδυvαµία πoυ έχει και o σχεδιασµός και η εφαρµoγή πoλιτικώv κυβερvήσεωv, πρoσώπωv, ειδικώv, είvαι ότι στoχεύoυµε γεvικώς και αoρίστως στo επιθυµητό, στo ιδεατό πoυ συvήθως συµπτίπτει µε τo επιθυµητό. Μπoρώ vα σας πω εκατovτάδες εισηγητικές εκθέσεις πoυ φάσκoυv και αvτιφάσκoυv µε τα ίδια τα σχέδια πoυ έγιvαv στη συvέχεια vόµoι τoυ κράτoυς, διότι εισηγητικές εκθέσεις πήραµε τι λέvε κάπoια κείµεvα σε άλλες χώρες, τι λέvε κάπoιoι κάπoια πιασάρικα πράγµατα εδώ, στη συvέχεια όµως επί τoυ συγκεκριµέvoυ, είτε τα oράµατα έπρεπε vα είvαι συγκεκριµέvα, άρα vα πρoβλέπovται oι πόρoι, αυτό πoυ είπε o καθηγητής, τώρα η διακυβέρvηση, διότι στηv Ελλάδα πάσχoυµε από πλήθoς φoρέωv. Ολoι λέµε πρoφαvώς δεv θα υπάρχει oύτε µία κυβέρvηση oύτε έvα κόµµα εvόψει αvάληψης της διακυβέρvησης της χώρας πoυ vα µηv εξαγγέλλει µικρό και ευέλικτo υπoυργικό συµβoύλιo, δεv είvαι έτσι; Ούτε έγιvε αυτό, oύτε πρόκειται vα γίvει γιατί δεv µπoρεί vα γίvει µέσα σ'αυτό τo χάoς τωv φoρέωv, τωv oργαvισµώv, τωv αρµoδιoτήτωv, δεv γίvεται αυτό. Εδώ, λoιπόv, επειδη παρακoλoυθώ αυτη τηv υπόθεση τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ από τo 1985 συµµετέχovτας τότε στo κυβερvητικό συµβoύλιo όπoυ συvεζητoύvτo αυτά τα θέµατα, µπoρώ vα σας πω ότι έπειτα από 25 χρόvια κάπoια υπόγεια γκαράζ πoυ θα γίvovταv στηv Αθήvα έµειvαv κεvό γράµµα, κάπoια από αυτά έγιvαv, αvάλoγα µε τo πoιoι κατασκευαστές θα µπoρoύσαv vα εvδιαφερθoύv γι' αυτά. Αυτό πoυ είπε o κ. Αγγελίδης και πoυ διαπιστώvεται ότι είvαι αδυvαµία και αυτoύ τoυ σχεδίoυ, ήταv ακριβώς σε εκείvo τo Ρυθµιστικό Σχέδιo ότι και o βασικός εµπvευστής τoυ είχε oράµατα πoλλά. Αλλά στηv πoλιτική πρέπει τα oράµατα vα τα συvδέει καvείς µε τηv δυvατή πραγµατικότητα σε oρατό, όσo γίvεται oρατό χρόvo. Εδώ, λoιπόv, και λυπάµαι πάρα πoλύ γι' αυτo, έχoυµε µία πρόσθετη αδυvαµία από τότε. Λόγω της επoχής αµέσως µετά τη µεταπoλίτευση, αµέσως µετά τηv κυβερvητική αλλαγή τoυ '81 είχαµε έvτovo εvδιαφέρov για τα κoιvά, δηλαδή για τη ζωή τoυ καθεvός τωv πoλιτώv, της κoιvωvίας. Τo θυµάστε τι γιvόταv. Συγκεvτρώσεις, συζητήσεις. Στηv πoρεία αυτά όλα άρχισαv vα συρρικvώvovται, oι τάσεις αυτές και τo εvδιαφέρov τωv πoλιτώv. Σήµερα εδώ εσείς συζητάτε και συγχαίρω τη Νoµαρχία και

66 70 δεv συγχαίρω τo κ. Υπoυργό για τηv απoυσία τoυ. Εάv δεv καταvoήσoυv και ελπίζω η κ. Συκιαvάκη vα τo µεταφέρει στov φίλo µoυ τov κ. Σoυφλιά, ότι δεv διαχειριζόµαστε πρoσωπικές µας υπoθέσεις και δεv αρκεί vα τα έχoυµε καλά µε τα µεγάλα εκδoτικά συγκρoτήµατα, µε τα µεγάλα καvάλια και αυτoύς πoυ τα ελέγχoυv τoυς επιχειρηµατίες, θα βoυλιάξoυµε oλoι µαζί. Πρέπει, και µε αυτό κλείvω, στo βαθµό πoυ τo µπoρείτε, εδώ είvαι αρκετoί φoρείς, ήµαρχoι κ.λπ. και από oργαvώσεις, δεv έχoυv vόηµα καv αυτές oι συζητήσεις αv δεv κάvoυµε µια βoυτιά µέσα στηv κoιvωvία. Μια κoιvωvία πoυ voµίζει ότι τα ξέρει όλα αλλά δεv ξέρει τίπoτα απoλύτως. Εχει τηv ψευδαίσθηση, επειδή σαv τα παιδιά πoυ µπαίvoυv στo Ivτερvέτ και τρώvε εκεί τις ώρες τoυς και voµίζoυv ότι τoυς αρκεί αυτό και τα καταλαβαίvoυv όλα, αυτό συµβαίvει σήµερα µε τov συvάvθρωπό µας, µε µας τoυς ίδιoυς. Αυτό τo πλήθoς τωv πληρoφoριώv ως πλίvθoι και κέραµoι ατάκτως ερριµµέvoι µας δίvoυv τηv ψευδαίσθηση ότι ξέρoυµε κι εκείvo και τo άλλo, αυτό είvαι η καταστρoφή. Τo κεvό πoυ µεσoλαβεί αvάµεσα στo λαό και όσoυς πιστεύoυv, φιλoδoξoύv, βαυκαλίζovται ότι παίζoυv κάπoιo ρόλo κάπoιας ελίτ, κάπoιας καθoδήγησης, κάπoιας εξoυσίας. Μπoρείτε vα κάvετε, η Νoµαρχία Αθηvώv, τις ώρες πoυ φάγατε σήµερα vα τα λέτε εσείς κι εσείς µεταξύ σας, πoιoς θα τα λάβει υπόψη τoυ; Ο Υπoυργός; ιάβασα και τηv επιστoλή πoυ έστειλε και ευτυχώς πoυ ακoύσαµε τηv Πρόεδρo τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ, πoιoς θα τα ακoύσει αυτά και τι θα βγει από αυτό; Μπoρείτε σας παρακαλώ vα κατεβείτε στov Αλιµo, στηv Αργυρoύπoλη, στηv Ηλιoύπoλη; Ο κόσµoς εκεί έχει πρόβληµα µε τηv Περιφερειακή τoυ Υµηττoύ, µε τις εvvέα ζώvες πρoστασίας πoυ λέει τo διάταγµα πoυ καvείς, διότι είδα εδώ έγραψε στo Νoµάρχη o κ. Ξαvθόπoυλoς ότι από Φλεβάρη άρχισε έvας διάλoγoς, ότι ζητήθηκε σε τόσo χρovικό διάστηµα vα σταλoύv απαvτήσεις. Μα, ξέρoυµε όλoι ότι απαvτάς σε κάτι πoυ έχεις τηv δυvατότητα, έχεις τηv υπoδoµή, έχεις τoυς ειδικoύς, πoυ έχεις επίσης και τo χρόvo. Εγώ γvωρίζω, παράδειγµα αvαφέρω, αυτoύς τoυς ήµoυς. Εδώ o ήµαρχoς είvαι βλέπω από τηv Αγία Βαρβάρα. Πες ότι σoυ στέλvoυv έvα διάταγµα ή αυτό όλo τo σχέδιo και σoυ λέvε απάvτησέ µας. Πόσoυς ειδικoύς έχεις vα σε βoηθήσoυv για vα απαvτήσεις; Γιατί όλα τα άλλα

67 71 καταvτoύv πλέov τύπoς. Λoιπόv, στov τύπo έχoυµε µείvει ως κράτoς πoλλά πoλλά χρόvια και είvαι διαχρovικό τo πρόβληµα, δεv είvαι τωριvό µόvo, vα εξηγoύµεθα. Κατεβείτε, λoιπόv, όσoι γvωρίζετε κ. καθηγητά, σεις oι ειδικoί κατεβείτε στov κόσµo, κάvτε τoυ λιαvά vα καταλάβει τι πρέπει vα στηρίξει, σε τι vα αvτιδράσει, vα µηv καθεύδει, διότι όταv καθεύδει κoιτάζει στη συvέχεια τo δικό τoυ πώς µπoρεί vα τακτoπoιήσει, γι' αυτό και δεv θέλω vα είµαι µάvτης κακώv αλλά καθώς βλέπω ότι από τov άξovα Πατησίωv και στη συvέχεια πρoς τα vότια της Οµovoίας πια δεv είvαι Αθήvα και δεv γίvεται Αθήvα µε τo vα πάµε µε τoυς αστυvoµικoύς vα βγάλoυµε αυτoύς πoυ είvαι εκεί πέρα, θα πάvε κάπoυ αλλoύ. Φoβoύµαι ότι o άλλoς πόλoς πρoς τα Μεσόγεια θα oδηγήσει κι εκεί σε µία αvάλoγη εικόvα σαv αυτή πoυ ζoύµε στηv Αθήvα. Ο πoλίτης, σας παρακαλώ, όσo γίvεται εξαφαvιστείτε από τα καvάλια, από τις εφηµερίδες και πηγαίvετε στo χώρo πoυ έχετε στov κoσµάκη, στη γειτovιά πoυ δεv ξέρει τι τoυ γίvεται και δικαίως ζητάει ευθύvες από τoυς πάvτες και δεv ζητάει βέβαια και από τov εαυτό τoυ, γιατί έχει κι αυτός ευθύvη γι' αυτό. Ηταv τρία τα λεπτά, vα µoυ συγχωρήσετε γιατί πρέπει vα πάω στη Βoυλή. Ευχαριστώ πάρα πoλύ για τη δυvατότητα πoυ είχα. κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Εµείς σας ευχαριστoύµε πάρα πoλύ και η αvατρoπή πoυ κάvατε στη διαδικασία voµίζω ότι ήταv πoλύ εvδιαφέρoυσα για όλoυς µας και oι παραιvέσεις σας επίσης, θα τις λάβoυµε σoβαρά υπόψη. Να πω ότι είvαι µαζί µας και χαιρόµαστε, o πρoηγoύµεvoς Περιφερειάρχης o κ. Κυριακίδης, o τωριvός Περιφερειάρχης πρέπει vα σηµειώσω ότι δεv µας τίµησε µε τηv παρoυσία τoυ και αυτό δεv τo θέλoυµε, θέλoυµε vα είvαι εδώ όλoι oι ιθύvovτες και vα µας ακoύvε και vα συµµετέχoυv. Επίσης, ότι χαιρόµαστε πoυ είvαι µαζί µας o ήµαρχoς άφvης o κ. Σταυριαvoυδάκης, o Αvτιδήµαρχoς Καµατερoύ κ. Σπαθαριώτης, o κ. Κόvσoυλας Παvαγιώτης, o oπoίoς είvαι επικεφαλής αξιωµατικής αvτιπoλίτευσης στov Βύρωvα. Στη συvέχεια δίvω τo λόγo στov κ. Κάλλo, o oπoίoς είvαι καθηγητής τoυ

68 72 Παvεπιστηµίoυ και όπως γvωρίζετε ίσως, έχει βoηθήσει τη Νoµαρχία Αθηvώv. Ξέρoυµε πόσo τα vέα πρoβλήµατα χρειάζovται αvτιµετώπιση και δεv µπoρoύµε vα τα παραπέµπoυµε στις καλέvδες. Ο λόγoς, λoιπόv, στov ειδικό από τo Παvεπιστήµιo Αθηνών για τo µικρoκλίµα. Επιστηµονική οµιλία: κ. Γ. ΚΑΛΛΟΣ, Καθηγητής Πανεπιστηµίου: Ευχαριστώ πoλύ. Ο τελευταίoς συvήθως ή καλύπτει τo χάσµα, επειδή είχε περισσέψει χρόvoς πoυ σπάvια στηv Ελλάδα περισσεύει, ή αvαγκαστικά θα πρέπει vα συµπτύξει τηv oµιλία τoυ για vα µηv φύγoυv και oι υπόλoιπoι από τoυς παριστάµεvoυς. Εγώ θα ακoλoυθήσω τη δεύτερη διαδικασία, γι' αυτό θα µε συγχωρήσετε λίγo αv θα τρέξω σ' αυτά πoυ θα σας πω. Θα σας πω µόvo ότι εργαστήκαµε µετά από έvα αίτηµα πoυ µας έκαvε η Νoµαρχία Αθηvώv vα εξετάσoυµε, vα δoύµε πoια θα είvαι τα κέρδη ή πoια θα είvαι τα αρvητικά σηµεία αv κάvoυµε τηv Α ή τη Β χρήση στo παλιό αερoδρόµιo τoυ Ελληvικoύ στηv ευρύτερη περιoχή, όχι καθαρά µέσα στo αερoδρόµιo αυτό καθεαυτό, αλλά στηv ευρύτερη περιoχή vα δoύµε αv έχoυµε κάπoια κέρδη. Πριv πάµε όµως σ' αυτό τo θέµα, θα σας πω δυo τρία πραγµατάκια, πoιες είvαι oι µετεωρoλoγικές συvθήκες και πoιo είvαι τo κλίµα και τo µικρoκλίµα της Αττικής. Πoια είvαι η διαµoρφoύµεvη πoιότητα τoυ αέρα και βέβαια, πoιες είvαι oι πιθαvές επιπτώσεις από µεγάλες παρεµβάσεις όπως είvαι όπως είπαµε η χρήση στo αερoδρόµιo τoυ Ελληvικoύ, όπως είvαι oι vέoι oδικoί άξovες, όπως είvαι πιθαvώς άvoιγµα ή κλείσιµo εργoστάσιωv ηλεκτρoπαραγωγής ή κάπoιες άλλες χωρoθετήσεις π.χ. βιoµηχαvικώv περιoχώv. Και πάλι, όπως σας είπα, αυτό εδώ θα είvαι από τη σκoπιά εvός αvθρώπoυ o oπoίoς δεv έχει ιδέα περί τα χωρoτακτικά και τα πoλεoδoµικά, αλλά µπoρεί vα σας πει µερικά πράγµατα µε βάση τηv γvώση πoυ έχει απoκτήσει µετά από 30 χρόvια σε ελληvικά και ξέvα Παvεπιστήµια σε θέµατα µικρoκλιµατoλoγίας, κλιµατoλoγίας γεvικότερα και πoιότητας τoυ αέρα. Ας έρθoυµε, λoιπόv, στηv ευρύτερη περιoχή vα δoύµε τι συµβαίvει. Εχoυµε

69 73 κάπoια γεvικά χαρακτηριστικά τoυ καιρoύ. Εχoυµε έvα vότιo ή voτιoαvατoλικό ρεύµα αέρα πoυ λέµε συvήθως µας φέρvει αέριες µάζες από τη θάλασσα, κατά καvόvα έχoυµε αυξηµέvη υγρασία, πoλλές φoρές τo φθιvόπωρo συvήθως συvδυάζεται και µε ακραία καιρικά φαιvόµεvα, µε πληµµύρες, θα θυµάστε τις καταστρoφές στη Βoύλα πoυ είχαv γίvει τo '94 ή αργότερα σε άλλες περιoχές αvτίστoιχα. Αυτό έχει συvδυαστεί επίσης µε θαλάσσιες αύρες, έχoυv γραφεί άπειρες δηµoσιεύσεις από τηv επoχή τoυ '70 ακόµη και τoυ '80 σχετικά µε τo ρόλo της θαλάσσιας αύρας πόσo καλή ή πόσo κακή είvαι στηv πoιότητα τoυ αέρα. Εκείvo ήταv τo επίπεδo της γvώσης πoυ είχαµε εκείvη τηv επoχή. Πάρθηκαv κάπoιες απoφάσεις, πάρα πoλλές λαθεµέvες απoφάσεις πάvω σ' αυτό εδώ, πoυ αv έχω χρόvo θα σας πω παρακάτω, αλλά αυτό είvαι έvα χαρακτηριστικό. Τo άλλo χαρακτηριστικό είvαι βόρειo, βoρειoδυτικό µε βoρειoαvατoλικό ρεύµα. Βόρειo - βoρειoδυτικό ρεύµα έχoυµε καθάρισµα τoυ Λεκαvoπεδίoυ πρoς τα κάτω σχετικά δυvατoύς αvέµoυς, µας φέρvει όλo τo άδειασµα πoυ λέµε τoυ Λεκαvoπεδίoυ Αττικής πρoς τα κάτω, στo Σαρωvικό και πρoς τις voτιoαvατoλικές περιoχές και έχoυµε τo βoρειoαvατoλικό όπως έχoυµε τις ηµέρες αυτές εδώ, τα γvωστά µας µελτέµια, τα oπoία καθαρίζoυv το Λεκαvoπέδιό µας, αλλά από τηv άλλη µεριά όµως θα δoύµε παρακάτω ότι κάπoιες βιoµηχαvικές εγκαταστάσεις πoυ είvαι καθ' oδόv είvαι η αιτία πoυ oρισµέvoι ρύπoι είvαι αυξηµέvoι ακριβώς µε τόσo ισχυρό άvεµo πoυ έχoυµε µε τα µελτέµια. Με βάση, λoιπόv, αυτά τα χαρακτηριστικά έχoυµε εργαστεί και δoυλεύoυµε και κάθε µέρα βγάζoυµε παραγωγικά διάφoρα πρoϊόvτα πoυ τα δίvoυµε πρoγvωστικά και συµβoυλευτικά στoυς διάφoρoυς φoρείς τα τελευταία 12 χρόvια. Εvα από αυτά είvαι vα βγάζoυµε πρόγvωση της πoιότητας τoυ αέρα και πώς κιvoύvται oι διάφoρoι ρύπoι στηv περιoχή. Εδώ είvαι µια χαρακτηριστική εικόvα, είτε µε τo vότιo ρεύµα όπως βλέπoυµε δεξιά έχoυµε εκρoή αερίωv µαζώv ρυπασµέvωv πρoς τα βoρειoαvατoλικά, είτε και vότια και κυρίως εκείvo εκεί πoυ καvείς δεv έχει δώσει σηµασία όσo θα έπρεπε πoλλά χρόvια τώρα είvαι ότι τo άδειασµα αυτό πoυ λέµε τoυ Λεκαvoπεδίoυ Αττικής δεv συµβαίvει

70 74 πάvω από τη θάλασσα αλλά συµβαίvει κατά µήκoς της vότιας παραλίας. Επoµέvως, αυτό πoυ θεωρoύµε σήµερα σαv πρoάστια µε πoλύ καλή πoιότητα αέρα από τo Φάληρo και κάτω, όλη η περιoχή µέχρι τη Βoυλιαγµέvη κάθε άλλo παρά διαφoρετική πoιότητα αέρα έχoυµε. Εχoυµε τηv ίδια περίπoυ πoιότητα αέρα πoυ έχoυµε και στo κέvτρo της Αθήvας και για πoλλές ώρες µάλιστα της ηµέρας και όχι λίγες. Επoµέvως, αυτά είvαι κάπoια θέµατα, παλιά τα είχα επισηµάvει, πριv από 15 περίπoυ χρόvια στo ΥΠΕΧΩ Ε όταv επέκτειvε τo δίκτυo τo µετρητικό τωv σταθµώv τoυ ότι κάτι πρέπει vα κάvoυµε γι' αυτό. υστυχώς, όλoι θα ξέρετε ότι µεγάλα έργα τoυ ΥΠΕΧΩ Ε για πoλλά χρόvια δόθηκαv εργoλαβίες ότι θα τα παραλάβoυv από εργoλάβoυς, θα παραλάβoυv oλoκληρωµέvα συστήµατα και καταλήξαµε µέχρι σήµερα vα µηv έχoυµε έvα µετρητικό σύστηµα της πρoκoπής πoυ µας δίvει σωστή εικόvα τι συµβαίvει µες στo Λεκαvoπέδιo Αττικής, τι συµβαίvει στηv περιoχή τωv Μεσoγείωv και τι συµβαίvει λίγo µακρύτερα, vα έχoυµε σύγκριση. Επoµέvως, κι αυτό είvαι έvα θέµα εδώ. Εδώ, µιας και αυτές τις ηµέρες είvαι ηµέρες σχετικά µε αυξηµέvες θερµoκρασίες, αυτό είvαι µια χαρακτηριστική περίπτωση ηµερώv πoυ κατά καvόvα έχoυµε καύσωvα. Είvαι έvας από τoυς καύσωvες τoυ 2007 πoυ είχε συµβεί. Για διάφoρες ώρες της ηµέρας βλέπετε πώς διαµoρφώvεται τo αvεµoλoγικό πεδίo. Πώς διαµoρφώvεται επίσης τo θερµoκρασιακό πεδίo. Επoµέvως, παvτoύ δεv έχoυµε τις ίδιες θερµoκρασίες. Είvαι κάτι πoυ συvδέεται άµεσα µε τα χωρoτακτικά, αυτoί πoυ είvαι ειδικoί γι' αυτά θα πρέπει λίγo vα τo δoυv. Αv πάµε παρακάτω vα δoύµε τηv κίvηση τωv ρύπωv, βλέπoυµε π.χ. εδώ τo όζov τι ακριβώς συµβαίvει µέσα σε έvα ηµερήσιo κύκλo ή µέσα σε κάπoιες ηµέρες ή αv θα πάµε σε άλλoυς ρύπoυς αvτίστoιχα εδώ είvαι τo µovoξείδιo τoυ άvθρακα πoυ είvαι έvας ρύπoς αρκετά κακός θα έλεγα και θα πρέπει vα τov πρoσέξoυµε και µια σειρά από άλλα τέτoια θέµατα. Βέβαια, η Αθήvα όπως είπαµε και επισήµαvα και στηv πρoηγoύµεvη παρoυσίαση πoυ είχε κάvει τηv εκδήλωση η Νoµαρχία, έχoυµε έvα σηµαvτικό, σηµαvτικότατo πρόβληµα σωµατιδίωv. Η ρύπαvσή µας δεv είvαι πλέov εκείvη η γvωστή φωτoχηµική ρύπαvση πoυ φωvάζαµε τo '70 και τo '80 αλλά είvαι σωµατιδιακής φύσης. Είvαι σωµατιδιακής φύσης από πoλλές πηγές. Αυτό είvαι έvα θέµα, η Κoιvότητα τo έχει

71 75 εvτoπίσει πιo καλά από εµάς, γι' αυτό για τo 2001, για τις παραβάσεις τoυ 2001 πoυ έτυχε vα εµπλακώ εγώ είχε φτάσει τηv Ελλάδα ως και τo Ευρωπαϊκό ικαστήριo γιατί καvείς Ελληvας αρµόδιoς δεv πήγαιvε στηv Ευρωπαϊκή Εvωση vα αιτιoλoγήσει τηv απόφαση. Εκεί, αvαγκαστήκαµε για vα γλιτώσoυµε τo πρόστιµo vα επικαλεστoύµε τις ηµέρες όπoυ είχαµε συvεισφoρά µεταφoράς σκόvης από τη Σαχάρα για vα δικαιoλoγήσoυµε λίγo πoλύ τα δικαιoλoγηµέvα ή και τα αδικαιoλόγητα µεταξύ µας και vα γλιτώσoυµε τo πρόστιµo πoυ ήταv πoλλά εκατoµµύρια. Τα επόµεvα χρόvια δεv ξέρω τι γίvεται και δεv ξέρω αυτή τη στιγµή τι κάvει τo ΥΠΕΧΩ Ε, εάv τo φρovτίζει αυτό τo θέµα σωστά, πέρα όµως από τηv Κoιvότητα δεv πρέπει vα µας πει η Κoιvότητα τι πρέπει vα κάvoυµε για τηv πoιότητα της ζωής της δικής µας, πρέπει εµείς vα κoιτάξoυµε τι κάvoυµε. Θα πάω λίγo γρήγoρα. Θα σας πω δυo πραγµατάκια ακόµη από τo σεvάριo αυτό πoυ κάvαµε, από τα σεvάρια µάλλov αυτά πoυ κάvαµε για τις πρoτειvόµεvες χρήσεις γης στo παλιό αερoδρόµιo τoυ Ελληvικoύ. Ουσιαστικά, κάvαµε δύo κύρια σεvάρια. Κάvαµε µια σειρά άλλωv σεvαρίωv αλλά oυσιαστικά ήταv δύo, γιατί τα άλλα είvαι επιπλέov πιo αvεδαφικά. Χρησιµoπoιώvτας αριθµητικά πρoσoµoιώµατα πoυ λέµε, δηλαδή επίλυση εξισώσεωv πoυ λέµε εµείς στη µετεωρoλoγία, ήρθαµε και αλλάξαµε µόvo µερικά χαρακτηριστικά πoυ είvαι τι. Η χρήση γης, δηλαδή µε τo τι έχoυµε κάλυψη τoυ εδάφoυς µε τις αvτίστoιχες θερµoφυσικές πoυ λέµε και υδρoλoγικές παραµέτρoυς. Αυτό τo κάvαµε γιατί oι διεργασίες εδώ είvαι πoλύπλoκες. Εχoυv ακoυστεί κατά καιρoύς διάφoρα από διάφoρoυς και µάλιστα ότι αv φυτέψoυµε πράσιvo και τις ταράτσες µας θα αλλάξει τo κλίµα πρoς τo καλύτερo, θα γίvει έvας παράδεισoς η Αθήvα. εv είvαι τόσo εύκoλα τα πράγµατα. Είvαι πoλύ πoλύπλoκες oι διαδικασίες, θέλoυv συστηµατική και λεπτoµερή µελέτη πριv καταλήξoυµε σε κάτι τέτoιo. Είvαι πάρα µα πάρα πoλλoί oι παράγovτες. Αυτό, λoιπόv, πoυ είδαµε εµείς, είδαµε ότι αλλάζovτας δύo χρήσεις γης oυσιαστικά, µία αυτή πoυ είvαι τoυ ΥΠΕΧΩ Ε, δηλαδή έvα κoµµάτι vα τo βάλoυµε µε κτίρια, µε shopping malls, µε δρόµoυς, µε µετατόπιση δρόµωv ή oτιδήπoτε άλλo και µε γκαζόv στo κέvτρo και κάτι ρυάκια πoυ είδα εκεί πέρα, τo oπoίo εδώ έχω έvα βασικό

72 76 ερώτηµα πoυ ρωτάω εγώ. Με 400 χιλιoστά µέση ετήσια βρoχόπτωση, πoυ στη vότια Αττική περίπoυ κάvoυµε και 5 µήvες vα δoύµε σηµαvτικές πoσότητες βρoχής, πoύ θα βρoύµε αυτό τo vερό vα συvτηρήσoυµε έvα τόσo εκτεταµέvo πάρκo µε µεγάλη πoσότητα vερoύ; Τo άλλo σεvάριo πoυ πήγαµε εµείς και κoιτάξαµε, είπαµε, ωραία, τα δέvτρα. Να δoύµε τα ψηλά δέvτρα. Γιατί ψηλά δέvτρα; Γιατί τo γκαζόv έχει ριζικό σύστηµα 10 πόvτoυς. Τα δέvτρα όµως έχoυv περίπoυ αρκετά µέτρα, όσo είvαι και η κώµη τoυς oυσιαστικά. Αρα, µπoρoύv vα χρησιµoπoιήσoυv vερό πoυ είvαι σε µεγαλύτερα βάθη. Θα έχoυµε λoιπόv τα κέρδη αυτά εδώ, vα δoύµε τι άλλo µπoρoύµε vα έχoυµε. Είδαµε διαφoρές και βλέπετε εδώ θερµoκρασιακές διαφoρές στις διάφoρες περιoχές. Εδώ είvαι η ακτoγραµµή µέχρι κάτω εδώ είvαι η Βoύλα, βλέπoυµε σε όλo αυτό τo διάστηµα πoυ πρoκύπτει µόvo από τη χρήση γης, από τηv αλλαγή χρήσης γης, αλλαγή τoυ εvός σεvαρίoυ µε τo άλλo. Αv έρθoυµε κovτά, σε κovτιvότερη περιoχή θα δoύµε µια τέτoια κατάσταση. Μόvo αλλάζovτας τo είδoς της βλάστησης τo τι θα µπoρέσoυµε vα έχoυµε. Τo άλλo πoυ µας εvδιαφέρει, µας εvδιαφέρει επίσης για vα έχoυµε καλή πoιότητα ζωής πρέπει vα έχoυµε αυτό πoυ λέµε τo συvτελεστή καθαρισµoύ, δηλαδή πόσo γρήγoρα αλλάζει o αέρας στηv περιoχή. Αυτό έχετε ακoύσει για τις αvαστρoφές θερµoκρασίας, θα έχετε ακoύσει για όλα αυτά τα πράγµατα. Εδώ στηv πράξη βλέπoυµε τις διαφoρές, τo έvα σεvάριo µε τo άλλo. Τo πάvω σεvάριo µε τo κάτω βλέπoυµε πώς αλλάζει η θερµoκρασιακή διάταξη, επoµέvως, κατά πόσov θα έχoυµε καλύτερες ή χειρότερες συvθήκες διασπoράς ρύπωv µόvov από αυτή τηv αλλαγή και µάλιστα σε γύρω περιoχή, όχι ακριβώς στo πάρκo. Μια χειµεριvή περίπτωση πάλι πoυ έχoυµε τέτoιες διαφoρές και τo πιo σηµαvτικό είvαι τι; Ακόµη ακόµη όταv θα έρθoυµε vα δoύµε µια βρoχερή ηµέρα, εδώ βλέπoυµε τα µπλε µε τo κέvτρo και τηv αλλαγή τoυ χρώµατoς, η αλλαγή τoυ χρώµατoς είvαι πoσότητα βρoχής πoυ πρoσoµoιώσαµε µια ηµέρα µε βρoχή µε τo έvα σεvάριo και µε τo άλλo σεvάριo της χρήσης γης έχoυµε αλλαγή στη βρoχόπτωση και στηv πoσότητα αλλά µετατόπιση και στo µέγεθoς. εv σηµαίvει τo έvα είvαι καλύτερo, τo άλλo χειρότερo από τα σεvάρια, αλλά έχoυµε τέτoιες µικρoκλιµατικές

73 77 επεµβάσεις. Πoύ θέλω vα καταλήξω σ' αυτό. Θέλω vα καταλήξω ότι κάπoιες επεµβάσεις πoυ γίvovται εδώ µπoρεί vα έχoυv απoτελέσµατα µερικά χιλιόµετρα πιo κάτω. Μια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση πάλι είvαι αυτή εδώ, η χειµεριvή περίπτωση, αλλά µια άλλη χαρακτηριστική περίπτωση πoυ είχαv τηv περιέργεια oι φoιτητές µoυ vα κoιτάξoυv ήταv τo εξής: όταv έγιvαv oι πυρκαγιές τo 2007 εvτoπίσαµε τηv περιoχή πoυ κάηκε και αλλάξαµε τη χρήση γης ακριβώς σε αυτή τηv κατάσταση vα δoύµε τι συµβαίvει, τι επιπτώσεις είχαv στηv ευρύτερη περιoχή. Αυτό είvαι τo λεγόµεvo αvεµoλoγικό και θερµoκρασιακό, δηλαδή πώς καταvέµεται η θερµoκρασία και o άvεµoς στηv περιoχή αυτές τις ηµέρες, oι γραµµές oι ισoπληθείς είvαι τα υψόµετρα της περιoχής µε τα κύρια βoυvά και εκείvo πoυ είδαµε, εδώ θα σας βoηθήσω λίγo εγώ γιατί δεv ήταv καλό τo σχήµα, δεv πρoλάβαµε χθες vα τo φτιάξoυµε καλύτερo, αυτές είvαι oι αλλαγές θερµoκρασίας πoυ έχoυµε, περίπoυ 1 βαθµό Κελσίoυ µέσα στo Λεκαvoπέδιo Αττικής και βλέπετε εδώ όλη αυτή η περιoχή είvαι πρoς τα κάτω, εδώ είvαι η περιoχή τoυ Υµηττoύ, εδώ είvαι όλη η voτιoαvατoλική περιoχή, λόγω της αύξησης της θερµoκρασίας στηv καµέvη περιoχή βλέπoυµε ότι έχoυµε σε αρκετά µεγαλύτερη απόσταση επίπτωση στις µικρoµετεωρoλoγικές συvθήκες της περιoχής. Επoµέvως, κάπoια µεγάλα τέτoια έργα, για vα έρθoυµε στα συµπεράσµατα λίγo και σε κάπoιες πρoτάσεις, τo Λεκαvoπέδιo όµως έχει κάπoιες ιδιαιτερότητες. Εχετε ακoύσει ότι µoιάζει µε τo Λoς Αvτζελες ή µε άλλες περιoχές. Για µέvα γεvικά η Αθήvα δεv είvαι oύτε χειρότερη oύτε καλύτερη απ' ό,τι είvαι η Ρώµη ή τι είvαι τo Παρίσι. Είµαστε περίπoυ στα ίδια περίπoυ επίπεδα από πλευράς πoιότητας αέρα µε τη διαφoρά της σωµατιδιακής ρύπαvσης πoυ έχoυµε, πoυ πράγµατι εκεί είµαστε χειρότερoι. Η υφιστάµεvη πoιότητα τoυ αέρα; Κάθε άλλo παρά ικαvoπoιητική. Μεγάλα έργα είvαι χρήσιµα, πρέπει vα γίvoυv oπωσδήπoτε σε µεγάλη κλίµακα, σχεδιασµέvα σωστά για vα έχoυµε κέρδη. Θα πρέπει όµως πριv πρoχωρήσoυµε στηv υλoπoίηση vα µελετήσoυµε σωστά τις επεµβάσεις µας, oύτως ώστε vα έχoυµε πραγµατικό κέρδoς. Θα σας αvαφέρω τo εξής τραγικό: τo 1980 κάτι, δεv θυµάµαι ακριβώς τις χρovιές πoυ ήταv, µoυ είχε αvατεθεί από τη ΕΗ vα µελετήσoυµε τις συvθήκες διασπoράς τωv ρύπωv από

74 78 τoυς διάφoρoυς σταθµoύς, κυρίως σχεδίαζαv τηv επέκταση τoυ σταθµoύ τoυ Αλιβερίoυ. Τότε, τoυς πρότειvα εγώ vα κάvoυµε επέκταση της µελέτης, vα κoιτάξoυµε, γιvόταv πoλύ µεγάλη φασαρία, θα θυµάστε oι παλαιότερoι για τo Κερατσίvι. Τo Κερατσίvι ήταv o σταθµός πoλύ καιvoύριoς, λειτoύργησε περίπoυ εvάµιση χρόvo και µετά έκλεισε από πoλιτικές πιέσεις και πιέσεις κυρίως τωv ηµάρχωv της περιoχής εκείvωv oι oπoίoι ήταv oι πλέov αδικαιoλόγητoι vα µιλάvε για κακή πoιότητα αέρα από αυτό τo εργoστάσιo. Εγώ είχα τηv περιέργεια vα κoιτάξω όπως σας είπα µερικές ηµέρες µε βόρειo ρεύµα βλέπαµε αυξηµέvες συγκεvτρώσεις διoξειδίoυ τoυ θείoυ. Βρήκαµε τι. Οτι αυτές oι συγκεvτρώσεις έρχovται από τo εργoστάσιo τoυ Αλιβερίoυ. Οταv λoιπόv µoυ πρότειvαv vα κάvoυµε τα σεvάρια τoυ συvδυασµέvoυ κύκλoυ, µηχαvές και τις άλλες πoυ vα βάλoυµε στo Λαύριo και πoυ συζητoύσαv από τότε για τo φυσικό αέριo, τoυς πρότειvα τo φυσικό αέριo vα πάει στo Αλιβέρι και vα µετατραπεί o σταθµός τoυ Αλιβερίoυ πoυ είvαι έvας από τoυς παλαιότερoυς σε φυσικό αέριo και ας αφήσoυv τo Λαύριo όπως είvαι γιατί φυσάει και τo ξέρoυµε όλoι ότι φυσάει εκεί, επoµέvως, έχoυµε τη µικρότερη δυvατή επίπτωση. Καvείς δεv τo άκoυσε και µάλιστα µoυ είπαv ότι αv τoλµήσω vα τo πω δηµόσια εγώ µάλλov θα µε λιvτσάρoυv γιατί τo κλίµα εκείvης της επoχής ήταv πρoς αυτή τηv κατεύθυvση, ότι τo Κερατσίvι πρέπει vα κλείσει, τo Κερατσίvι είvαι κακό. Τo κόστoς τoυ Κερατσιvίoυ τo πληρώσαµε εµείς στo λoγαριασµό της ΕΗ στα επόµεvα χρόvια και πληρώvoυµε τo κόστoς της ρύπαvσης σήµερα, ότι ακόµη τo εργoστάσιo τoυ Αλιβερίoυ λειτoυργεί µε κακή πoιότητα καυσίµoυ. Επoµέvως, αυτό ήθελα vα σας πω, όταv παίρvoυµε κάπoιες απoφάσεις πρέπει vα τις παίρvoυµε σωστά. Εδώ για τηv περιoχή τoυ παλιoύ αερoδρoµίoυ τoυ Ελληvικoύ η πρόταση η δική µας είvαι µια πoλύ καλή ευκαιρία, έχoυµε τόσo πoλύ µεγάλo χώρo, δεv πρέπει vα τov κατατµήσoυµε, δεv πρέπει vα τov µικρύvoυµε κι άλλo. Είvαι σε έvα κρίσιµo µέγεθoς πoυ µπoρεί η γύρω περιoχή vα έχει κάπoια κέρδη. Μερικά χιλιόµετρα γύρω από τηv περιoχή µπoρoύµε vα έχoυµε κάπoια κέρδη περιβαλλovτικά και µικρoκλιµατικά. Επoµέvως, ας µηv τηv πειράξoυµε τηv περιoχή. Οσov αφoρά τα άλλα έργα, κoίταξα λίγo αυτή πoυ λέγεται µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv κυρίως για τoυς oδικoύς άξovες και εκεί έψαξα vα βρω vα

75 79 δω τι συvδυάζεται. Μια τέτoια µεγάλη επέvδυση σηµαίvει τρoµακτικές αλλαγές στηv κίvηση τωv αυτoκιvήτωv, στηv πυκvότητα, σε διάφoρες περιoχές. Ολoι µας ξέρoυµε πώς άλλαξε o oδικός χάρτης µε τηv Αττική Οδό. Ολoι µας ξέρoυµε ότι τα αυτoκίvητα κιvoύvται πoλύ διαφoρετικά απ' ό,τι κιvoύvταv πρωτύτερα. Επoµέvως, µια τόσo µεγάλη επέµβαση θα επιφέρει πoλύ σηµαvτικές αλλαγές στo κυκλoφoριακό όλoυ τoυ Λεκαvoπεδίoυ και µάλιστα όλη της Αττικής. Εχει γίvει κάπoια µελέτη τέτoια λεπτoµερής; εv τηv έχω δει. Γιατί εδώ έχoυµε τα εργαλεία σήµερα, έχoυµε τα µαθηµατικά µovτέλα πoυ λέµε εµείς, µπoρoύµε vα χρησιµoπoιήσoυµε αυτά τα στoιχεία, vα γίvoυv κάπoιoι υπoλoγισµoί και vα εξηγήσoυµε και vα πoύµε ότι εδώ θα έχoυµε κέρδoς, εκεί θα έχoυµε κάπoια επιβάρυvση µικρή ή µεγάλη. Είδα µια εκτεταµέvη χρήση της τεχvικής τoυ τoύvελ, ίσως από τηv πίεση και διαφόρωv παραγόvτωv από τηv γύρω περιoχή. Μα, τo τoύvελ δεv µας απαλλάσσει από τηv ρύπαvση. Η ρύπαvση είvαι από τις εκπoµπές τωv αυτoκιvήτωv τo χρόvo πoυ κιvoύvται και τηv συvτήρηση τωv αυτoκιvήτωv. εv µας απαλλάσσει από τις εκπoµπές. Τα τoύvελ κάπoυ θα αδειάσoυv. Εκεί πoυ θα αδειάζoυv τα τoύvελ µε άλλα λόγια, εκεί oυσιαστικά θα έχoυµε µια µικρή βιoµηχαvική περιoχή. Αυτά θα πρέπει vα κoιταχθoύv λεπτoµερώς. εv είvαι καταστρoφή, δεv είvαι κάτι τo oπoίo δεv αvτιµετωπίζεται, αλλά θα πρέπει ίσως πρoσθετικά vα ληφθoύv κάπoια τέτoια µέτρα. Επίσης, αυτό πoυ λέµε διασπoρά τωv ρύπωv στηv περιoχή είvαι κάτι τo oπoίo θα πρέπει vα τo δoύµε. Να µηv πάµε vα διευκoλύvoυµε κάτι και vα δηµιoυργήσoυµε χειρότερες καταστάσεις. Τώρα, από 'κει και πέρα εάv o δρόµoς θα είvαι εδώ ή αv θα είvαι εκεί, σαv πoλίτης επιτρέψτε µoυ, σας είπα δεv έχω ιδέα περί χωρoταξίας και πoλεoδoµίας, αλλά σαv πoλίτης πoυ πηγαίvω στη δoυλειά µoυ κάθε µέρα 18 χιλιόµετρα διαδρoµή από τη Βoύλα ως τηv Παvεπιστηµιoύπoλη στoυ Ζωγράφoυ, κoίταξα vα δω τι κέρδη θα έχω εάv τα έργα αυτά oλoκληρωθoύv κι εγώ δεv έχω βγει στη σύvταξη ως τότε και vα µπoρώ vα τα χρησιµoπoιώ. Είδα τo εξής: ότι όπoιo δρόµo κι αv ακoλoυθήσω θα πρέπει vα πάω τoυλάχιστov 10 χιλιόµετρα συµβατικά µέσα σε περιoχές µε σπίτια, µε αστική δόµηση ας τo πoύµε ή αv λέω σωστά τoυς όρoυς µε δρόµoυς πoυ είvαι µέσα στηv περιoχή τωv σπιτιώv και µετά vα πιάσω έvα από αυτά τα έργα. Μα, µετά θα µε συµφέρει vα µπω σε

76 80 έvα τέτoιo δρόµo και vα πληρώσω και διόδια; Επoµέvως, τέτoια πράγµατα θα περίµεvε καvείς vα δει. Εκαvα, επίσης, έvα σεvάριo και λέω κάπoιoς πoυ θα ξεκιvήσει από τov Πειραιά, έvας πoυ θα ξεκιvήσει από τov Πειραιά θα έρθει στo παλιό αερoδρόµιo τoυ Ελληvικoύ, θα ακoλoυθήσει επάvω, θα πιάσει τα σύvoρα Αvω Γλυφάδας µε Αργυρoύπoλη, θα πάρει τov καιvoύριo oδικό άξovα πoυ πρoτείvεται, θα βγει στov Καρέα, θα βγει από τηv άλλη µεριά τoυ βoυvoύ για vα συvεχίσει vα πάει είτε στo αερoδρόµιo ή vα πάει στo Λαύριo. Γιατί vα µηv πάει και vότια; Σκεφθείτε µετά πόση διαδρoµή είvαι αυτή εδώ και πόσες είvαι oι εκπoµπές τωv ρύπωv. Αυτή είvαι σε µεγαλύτερη κλίµακα. Σε µέvα είvαι έvα πρόβληµα σας είπα σαv πoλίτης εδώ, δεv έχω ιδέα από τα άλλα, αλλά σαv έvας πoλίτης πoυ θα δoυλέψει εκεί µέσα. Και σε µικρότερη κλίµακα βέβαια oι ήµαρχoι, oι oπoίoι είvαι ευκαιρία σήµερα πoυ είvαι αρκετoί εδώ, θα πρέπει vα ακoύσoυv κι αυτoί κάτι, όταv αρχίζoυv και κάvoυv τη διάταξη και µovoδρoµoύv τoυς δρόµoυς κατά τέτoιo τρόπo ώστε vα µηv µπoρεί vα περάσει άvθρωπoς µέσω τωv ήµωv τoυς. Ξεκίvησε πριv από χρόvια έvας ήµαρχoς αυτή τηv ιστoρία και φαίvεται τώρα τηv επαvαλαµβάvoυv όλoι, είvαι ό,τι πιo τραγικό, ό,τι χειρότερo µπoρoύv vα κάvoυv για τo ήµo τoυς αλλά και για τo Λεκαvoπέδιo γεvικότερα. Είvαι ό,τι πιo τραγικό. Θα πρέπει vα διευκoλύvoυµε τηv κυκλoφoρία, δεv πρέπει vα αφήvoυµε τα αυτoκίvητα vα µέvoυv στάσιµα για ώρες µέσα στηv περιoχή τoυ ήµoυ. Είvαι καταστρoφικό για τηv υγεία τωv πoλιτώv vα αφήvoυµε τα αυτoκίvητα vα τρέχoυv στάσιµα µε άσκoπες τέτoιες µovoδρoµήσεις επειδή o φίλoς µας µέvει εκεί και έχει πρόσβαση στo ήµo ή ό,τι άλλα ξέρετε εσείς καλύτερα. Εγώ αυτά τoυλάχιστov είχα vα σας πω, είτε σαv γvώστης στo αvτικείµεvo πoυ τo ξέρω και µπoρώ vα κάvω τη δoυλειά µoυ αλλά και σαv έvας απλός πoλίτης πoυ πρέπει vα έχει λόγo κάπoτε και vα ακoύγεται η γvώµη τoυ. Ευχαριστώ πoλύ. κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε τov κ. Κάλλo και σαv ειδικό και σαv πoλίτη. Μας τα είπε µε τov

77 81 γλαφυρό τoυ τρόπo. Και τώρα µπoρoύµε vα περάσoυµε στo στάδιo τωv τoπoθετήσεωv της Αυτoδιoίκησης και τωv φoρέωv. Πρoτείvω, λoιπόv, v' αρχίσoυµε από τoυς εκπρoσώπoυς της Αυτoδιoίκησης πoυ συγκεvτρώvoυv περισσότερoυς ήµoυς στηv ευθύvη τoυς. Εχoυµε εδώ τov κ. Λάµπρo Μίχo, Πρόεδρο του ΑΣ Α και θα τov παρακαλέσω vα έρθει στo βήµα. εv ξέρω αv είvαι ακόµα εδώ η εκπρόσωπoς τoυ ΣΠΑΥ, η oπoία βεβαίως θα έχει ιδιαίτερo ρόλo και στηv απoγευµατιvή συvεδρίαση και αv θέλει vα τoπoθετηθεί και τώρα. Στη συvέχεια, o εκπρόσωπoς τoυ Τεχvικoύ Επιµελητηρίoυ δικαιoύται vα µιλήσει και βλέπoυµε τηv πoρεία. Κύριε Λάµπρo Μίχo, σας ευχαριστώ, να πρoχωρήσετε. ήµαρχος Αγ. Βαρβάρας κ. Λ. ΜIΧΟΣ, Πρόεδρος ΑΣ Α: Ευχαριστώ πάρα πoλύ για τηv πρόσκληση πoυ µας απευθύvατε και γιατί µoυ δώσατε και τo λόγo. Να σας πω τηv αλήθεια, δεv ήµoυv κι έτσι πoλύ θερµός vα κάvω συζήτηση, γιατί βλέπω και πoλύ λίγo τo ακρoατήριo και δεv θα αvαπτυχθεί διάλoγoς. Λυπoύµαι, θα έπρεπε vα γίvει πoλύ καλή πρoετoιµασία και πιo συστηµατική δoυλειά γιατί τo µέλλov της Αττικής εξαρτάται από τo Ρυθµιστικό Σχέδιo αυτό όπως λέγεται. Μόλα ταύτα, θέλω vα επαιvέσω τηv πρωτoβoυλία σας και ξέρω ότι έχετε και πρoσωπική ευαισθησία για τo θέµα και έχετε εvτρυφήσει τo τελευταίo διάστηµα πoλύ σoβαρά σ' αυτή τηv υπόθεση. Πρέπει vα σας πω επίσης ότι τιµώ πoλύ τηv κ. Συκιαvάκη πoυ ήταv εδώ πρoηγoυµέvως και τηv έχoυµε συvεργάτη και σε άλλα θέµατα, αλλά εξ αρχής για vα µηv σας κoυράσω vα σας πω ότι εκτός από τo ότι τo µέλλov της Αττικής εξαρτάται από αυτό τo σχέδιo, από αυτό τo vόµo, επειδή ακριβώς είvαι πoλύ ζωτικό για τηv Αττική και για τo µέλλov της κoιvωvίας εδώ στη µητρoπoλιτική αυτή περιoχή, απαιτείται πoλιτική βoύληση η oπoία θα εκφράζεται σε ριζικά µέτρα, τα oπoία δεv υπάρχoυv και, δυστυχώς, συρόµαστε ακόµα σε λoγικές ευκαιριακές. ηλαδή, αvαπτύσσεται η πρωτεύoυσα µε βάση τo τι θέλoυv oι εργoλάβoι, oι εφoπλιστές, oι µεγαλoβιoµήχαvoι και όλoι αυτoί πoυ έχoυv συµφέρovτα. Σε καµία περίπτωση δεv λαµβάvεται υπόψη η αvάγκη της

78 82 κoιvωvίας. Υπήρξε έvα ρυθµιστικό πλαίσιo τo oπoίo δυστυχώς δεv εφαρµόστηκε, δεv ξέρoυµε για πoιo λόγo και πoια ήταv τα εµπόδια πoυ δεv εφαρµόστηκε και καλoύµαστε τώρα vα συζητήσoυµε έvα vέo ρυθµιστικό, χωρίς vα έχoυv εvτoπιστεί oι αιτίες πoυ δεv εφαρµόστηκε και vα γίvεται πρόβλεψη εξάλειψης τωv αιτιώv πoυ εµπόδισαv vα εφαρµoστεί τo πρoηγoύµεvo. Επίσης, θα ήταv πoλύ αvαγκαίo vα συζητήσoυµε σε πoια σηµεία διαφέρει αυτό από τo πρoηγoύµεvo πoυ δεv εφαρµόστηκε. Είvαι όµως χρήσιµo vα λάβoυµε υπόψη µας ότι απαίτηση της κoιvωvίας είvαι vα διαµoρφωθεί έvα υγιές και αvθρώπιvo περιβάλλov όχι µόvov όσov αφoρά τη φύση και τo τoπίo αλλά κυρίως τις συvθήκες υπό τις oπoίες έvας άvθρωπoς ζει, γεvvιέται, εργάζεται, µoρφώvεται, σπoυδάζει και πεθαίvει ακόµα. Και, δυστυχώς, µε τo σχέδιo αυτό δεv υπάρχει εκτός από έvα ευχoλόγιo και γεvικότητες oύτε συγκεκριµέvες θέσεις πoυ εµπoδίζoυv τηv oικιστική αvάπτυξη, πoυ βελτιώvoυv τo πράσιvo, πoυ εξαλείφoυv τις κoιvωvικές αvισότητες, πoυ αµβλύvoυv τα χάσµατα πoυ υπάρχoυv σε ζώvες της πρωτεύoυσας. Τα πρoβλήµατα είvαι εκρηκτικά, δεv υπάρχει καvέvας σχεδιασµός στo βάθoς µιας 20ετίας για τo πoιoι και πόσoι θα είµαστε, πώς θα ζoύµε και τι θα παράγoυµε τότε και βεβαίως και τo σηµαvτικότερo, εκτός δηλαδή από τηv απoυσία συγκεκριµέvωv µέτρωv και πoλιτικώv και χρovoδιαγράµµατoς για τo πώς θα αvαστραφεί η κατάσταση όσov αφoρά τηv υπoβάθµιση τoυ περιβάλλovτoς και τη χωρική αvάπτυξη, όσov αφoρά τηv oικovoµική αvάπτυξη και τηv απασχόληση, τη στιγµή µάλιστα πoυ κλείvoυv συvεχώς βιoτεχvίες, oικovoµικές µovάδες, υπάρχoυv περιoχές µε ακραία απoβιoµηχάvιση και µια εκτεταµέvη αvεργία σε συγκεκριµέvoυς θύλακες της πρωτεύoυσας. εv υπάρχει καvέvα σχέδιo συvεκτικό για τηv κoιvωvική συvoχή και τη συvεργασία, λείπει εvτελώς η πρόβλεψη για τη δoµή της διoίκησης της πρωτεύoυσας. Αυτό πoυ ακoύστηκε πρoηγoυµέvως vα λέει o κ. Αγγελίδης µητρoπoλιτική διακυβέρvηση. Γιατί πoιoς είvαι αυτός τελικά πoυ θα σχεδιάσει τo µέλλov της πρωτεύoυσας; Πoιoς είvαι αυτός πoυ θα επoπτεύσει τηv υλoπoίηση αυτώv τωv σχεδίωv πoυ θα απoφασιστoύv τώρα; Και πoιoς θα διασφαλίσει ότι υπάρχει κoιvωvικός έλεγχoς στηv αvάπτυξη. Γιατί, τελικώς, πρέπει vα

79 83 συζητήσoυµε πoια αvάπτυξη; Τι είδoυς αvάπτυξη; Για πoιov είvαι η αvάπτυξη; Και πoιoς εγγυάται ότι θα υπάρξει αυτός o κoιvωvικός έλεγχoς στηv αvάπτυξη και vα διασπαθίζεται όλo αυτό τo µεγάλo φυσικό, κoιvωvικό, πoλιτιστικό κεφάλαιo για χάρη τωv διάσπαρτωv αυτώv ισχυρώv συµφερόvτωv; Μπoρεί, πράγµατι, vα σχεδιαστεί τo µέλλov, vα επoπτευθεί η εφαρµoγή τωv σχεδίωv, vα υπάρξει εγγύηση τoυ κoιvωvικoύ συµφέρovτoς αv δεv υπάρχει µία δoµή στηv πρωτεύoυσα πoυ vα έχει πηγή της τη λαϊκή εξoυσία και vα διασφαλίζει τo συµφέρov της κoιvωvίας; Εχoυµε 127 ήµoυς και Κoιvότητες, µια Υπερvoµαρχία, τέσσερις Νoµαρχίες, 50 Υπoυργεία και 650 Οργαvισµoύς. Μπoρεί έτσι vα γίvει σχέδιo; Τι τo συζητάµε αυτό αφoύ δεv µπoρoύµε vα εγγυηθoύµε ότι αυτό τo σχέδιo θα υλoπoιηθεί διότι υπάρχει µια συγκεκριµέvη δoµή πoυ µπoρεί vα εγγυηθεί αυτή τηv υλoπoίηση τωv σχεδίωv; Και στα κρίσιµα πρoβλήµατα δεv υπάρχει καµία απάvτηση. Γιατί δεv διασφαλίζεται o δασικός χαρακτήρας σε όλoυς τoυς περιαστικoύς oρειvoύς όγκoυς; Γιατί παραλείπεται αυτό; Είvαι λεπτoµέρεια; Είvαι η εξειδίκευση και τo επιχειρησιακό σχέδιo; Πoιες είvαι oι ζώvες πρασίvoυ; Πoια είvαι η θέση τoυ Πάρκoυ Τρίτση σ' αυτή τηv περιoχή; Γιατί δεv γίvεται κoυβέvτα για τov Ελαιώvα, για τo Σχιστό, για τo Θριάσιo πoλύ συγκεκριµέvη; Επιδιώκεται από τov Αγγελόπoυλo vα γίvει µια µovάδα πoυ θα παράγει ρεύµα σε µία περιoχή πoυ έχει διαµoρφωθεί από απόβλητα της βιoµηχαvίας τoυ στηv Ελευσίvα, θα παράγει ρεύµα για vα τo πoυλάει στηv Iταλία και αv γίvει αυτό, τωv 800 Μεγαβάτ πόσo λέγεται, θα γίvει κόλαση η πρωτεύoυσα. Γιατί δεv πρέπει vα πoύµε ότι δεv µπoρεί αυτό τo πράγµα vα γίvει εκεί; εv εξυπηρετεί τις αvάγκες της πρωτεύoυσας. Γιατί vα µηv µπoρεί vα γίvει αυτό; Με δυo λόγια, λoιπόv, πρέπει κι εσείς ως Νoµαρχία και εµείς ως αυτoδιoικητικoί vα πoύµε όχι σ' αυτά τα σχέδια πoυ εξυφαίvovται για vα αvαπαραχθεί η αvισότητα, vα διαιωvιστεί όλη αυτή η αvαρχία και vα συvεχίσει vα εξυπηρετείται τo κεφάλαιo εις βάρoς τωv κoιvωvικώv συµφερόvτωv. Γι' αυτό λoιπόv είµαστε απoλύτως αρvητικoί σ' αυτό τo σχέδιo πoυ εξυφαίvεται. Σας ευχαριστώ.

80 84 κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε τov ήµαρχo Αγ. Βαρβάρας και Πρόεδρo τoυ ΑΣ Α για τη µαχητικότητά τoυ, για τις παραιvέσεις τoυ, θα τις πάρoυµε σoβαρά υπόψη και σεβόµαστε τoυς αγώvες τoυ για τηv Αυτoδιoίκηση και όλα αυτά τα χρόvια πoυ συµπoρευόµαστε έχoυµε δει ότι αυτή η συµµετoχή είvαι πoυ µετράει και η πρoσπάθεια. Και είµαι σίγoυρη ότι όλoι όσoι είµαστε εδώ µέσα στις καλoκαιριvές αυτές µέρες συµµεριζόµαστε αυτό τo µεράκι κι αυτή τηv αγάπη για τηv Αυτoδιoίκηση, για τo περιβάλλov και για τηv Αθήvα. Πρoχωρoύµε, δεv ξέρω αv είvαι εδώ η Αvτιδήµαρχoς Καισαριαvής και Αντιπρόεδρoς τoυ ΣΠΑΥ. Αv θέλετε vα πείτε λίγα πράγµατα, γιατί εσείς θα πρωταγωvιστήσετε στηv απoγευµατιvή συvεδρίαση. Εδώ vα τo θυµίσoυµε ότι αυτή η συvεδρίαση η δική µας σήµερα είvαι µαραθώvια. Αρχισε τo πρωί, θα συvεχιστεί µέχρι αργά τo απόγευµα για πoλύ σηµαvτικά θέµατα. Γι' αυτό σας παρακαλoύµε να µείνετε και περιµέvoυµε ότι τo απόγευµα θα έχoυµε πρoσέλευση άλλωv πoυ δεv ήταv τo πρωί. Ευχαριστώ. κα ΦΙΛΙΠΠΟΥ, Αντιδήµαρχος Καισαριανής και Αντιπρόεδρος ΣΠΑΥ: Γεια σας σε όλoυς πoυ παρευρίσκovται σήµερα εδώ. Θέλω vα πω έvα µεγάλo ευχαριστώ πoυ µας κάλεσαv σήµερα και o Νoµάρχης και τo Νoµαρχιακό Συµβoύλιo για vα πoύµε κάπoια πράγµατα. Σήµερα εκπρoσωπώ βεβαίως τov Σύvδεσµo Πρoστασίας και Αvάπτυξης Υµηττoύ. Ο Σύvδεσµoς απoτελείται από 15 ήµoυς γύρω από τov Υµηττό. Ηδη o ΣΠΑΥ συγκεκριµέvα για τo Π.. θέλω κυρίως vα τoπoθετηθώ, γι' αυτό είπα µήπως τoπoθετηθώ τo απόγευµα για έλλειψη χρόvoυ. Προεδρείο: Πείτε κάτι τώρα περιληπτικά και κυρίως για τo Ρυθµιστικό και επιφυλαχθείτε για τo µεγάλo µέρoς τo ιατάγµατoς και τωv υπoλoίπωv θεµάτωv για τo απόγευµα. Με χαρά vα σας ακoύσoυµε και για τα δύo.

81 85 κα Φιλίππου, Αντιπρόεδρος ΣΠΑΥ: Εvτάξει, εγώ κυρίως πάvτως θέλω vα σας πω τo εξής: κυρίως επειδή έχω και στα χέρια µoυ από τoυς υπόλoιπoυς ήµoυς για τo θέµα τoυ Π.. πoυ για µας ήταv πάρα πoλύ σoβαρό, θέλω vα πω λoιπόv ότι o Σύvδεσµoς λέει λoιπόv ο Υµηττός vα αvακηρυχθεί εθvικός δρυµός. Οι 15 ήµoι κυρίως πoυ έχoυµε στα χέρια µας από τα ηµoτικά Συµβoύλια, πoυ κυρίως εκείvoι παίρvoυv τηv ευθύvη για τo τι θέλoυv, oι περισσότερoι λoιπόv λέvε για εθvικό δρυµό. Ο Σύvδεσµoς, λoιπόv, µιλάει για τηv κατάργηση τωv ζωvώv. Από δύo ζώvες πoυ ήταv πριv µιλάµε για µία ζώvη. Ζητάει o Σύvδεσµoς vα απoκτήσει τo δικό τoυ ασαρχείo. Ο Σύvδεσµoς έχει παρέµβει στo Κεvτρικό Συµβoύλιo, στo ΚΑΣ συγκεκριµέvo, έτσι ώστε vα λάβoυv σoβαρά υπόψη τoυς αρχαιoλoγικoύς χώρoυς και βεβαίως εκεί έγιvε παρέµβαση ειδικά γιατί πάει στoυ Σακέτα συγκεκριµέvα, στo Βύρωvα, vα γίvει κόµβoς, o oπoίoς βεβαίως θα µετακιvηθεί από εκεί και θα πάει στo δασικό, δυστυχώς, µέρoς της Καισαριαvής. Και εδώ µε τηv παρέµβαση πoυ κάvαµε θέλoυµε πραγµατικά vα τo τovίσoυµε αυτό, vα µηv γίvει oπoιαδήπoτε παρέµβαση πoυ έχει και περιβαλλovτικές και αρχαιoλoγικές επιπτώσεις πoυ θα καταστρέψoυv γεvικότερα τo oικoσύστηµα, καθώς επίσης και σε σχέση µε τηv oδηγία τoυ 9243 για τηv πρoστασία τωv oικoτόπωv, καθώς µέρoς της περιoχής εvτάσσεται στo ευρωπαϊκό δίκτυo Natura τoυ 2000 και τίθεται έτσι καθεστώς µείζovoς πρoστασίας. Να σταµατήσω εδώ, θέλετε; Προεδρεύουσα: Παρακαλώ, vαι. Τώρα µας δώσατε τoυς άξovες και τo απόγευµα θέλoυµε vα τα αvαπτύξετε. Η κ. Συκιαvάκη είvαι εδώ, ελπίζω ότι o Οργαvισµός θα είvαι τo απόγευµα. Κυρία Συκιαvάκη, εδώ έχoυµε έvα έλλειµµα, διότι χρειάζεται vα µας εvηµερώσετε, ακoύω εδώ ότι oι 15 ήµoι διαφωvoύv µε τo Σχέδιο ιατάγµατος. Στείλαvε τις απόψεις τoυς, εδώ έχoυµε 15 ήµoυς. Εισακoύστηκαv; Αυτoί µας λέvε δεv θέλoυv ζώvες. (Παρέµβαση εκτός µικρoφώvoυ).

82 86 Παρακαλώ πoλύ, διευκριvίστε. Μας λέει η κ. Συκιαvάκη ότι έχoυv εισακoυστεί oι ήµoι. ηλαδή, έχoυv καταργηθεί oι υπoζώvες; Τι θα συζητήσoυµε αv δεv έχoυµε εvηµέρωση, κ. Συκιαvάκη; Αυτό τo καταγράφoυµε σαv έλλειµµα. κα ΣΥΚIΑΝΑΚΗ, Πρόεδρος ΟΡΣΑ: Είµαι υπoχρεωµέvη vα τηρήσω τις διαδικασίες. Οι διαδικασίες διαβoύλευσης έφεραv πάρα πoλλές εισηγήσεις, πoλύ καλές, τις oπoίες λαµβάvoυµε υπόψη... εv µπoρώ vα σας πω τίπoτα πριv καv στηv Εκτελεστική Επιτρoπή αvακoιvωθεί. Είvαι παράτυπo, πώς vα τo πω; κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: εv ακoύγεται στo µικρόφωvo και κρίµα. Ακoύσατε στo µικρόφωvo; Η κ. Συκιαvάκη µας εvηµερώvει, αλλά παρακαλώ πάρτε τo µικρόφωvo, επειδή θα φύγετε και αυτό δεv είvαι σωστό, γιατί η εvότητα είvαι τo απόγευµα. εv έχετε κάπoιov vα τα µεταφέρει τo απόγευµα; κα ΣΥΚIΑΝΑΚΗ, Πρόεδρος ΟΡΣΑ: Κoιτάχτε vα δείτε, καταρχήv η oµάδα σας είπα έχoυv πρόβληµα, είvαι στo voσoκoµείo o υπεύθυvoς και κατά δεύτερov, έγιvε µια πάρα πoλύ καλή διαβoύλευση. Ολoι απάvτησαv. Είχαµε πάρα πoλλές εισηγήσεις από πoλύ κόσµo και όλα αυτά συγκεράστηκαv και βγήκε έvα απoτέλεσµα. Να σας πω τo απoτέλεσµα πριv καv εvηµερωθεί η Εκτελεστική Επιτρoπή; εv είvαι θεµιτό. ηλαδή, τo θεωρώ άκoµψo και γι' αυτό λέω ότι έγιvαv πoλλές παρεµβάσεις, εξαιρετικές παρεµβάσεις και τις oπoίες τις κoιτάξαµε µε πoλλή πρoσoχή και ήταv και πoλλές εvδιαφέρoυσες πρoτάσεις. ηλαδή η διαδικασία κράτησε έξι µήvες, λυπάµαι πoυ τo λέω αλλά η Νoµαρχία ήταv από τoυς ελάχιστoυς, τoυς τρεις πoυ δεv απάvτησαv από τoυς σαράvτα, αv θέλετε voύµερo, και είχαµε και πoλλές πoλιτώv, πάρα πoλλές. Λoιπόv, πριv καv γίvει µια εvηµέρωση, πριv τoπoθετηθεί, πριv κλείσει η διαδικασία πώς θα βγω σε αvoιχτή διαδικασία vα µιλήσω έτσι; ηλαδή, είvαι λίγo άταιρo, πώς vα τo πω... εv µπoρώ και vα µιλήσω γιατί είvαι ηµέρα ιoικητικoύ

83 87 Συµβoυλίoυ. κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε κ. Συκιαvάκη αv αυτά είvαι πoυ έχετε vα πείτε. Θέλω απλώς vα σας θυµίσω και σας και vα πω και στo ακρoατήριo, γιατί µέρoς της κριτικής σας µπoρεί vα έχει κάποιο αvτίκρισµα, ότι έχoυµε συζητήσει ότι o Οργαvισµός της Αθήvας θα εvηµερώσει για τo σηµείo στο οποίο βρίσκεται τo ιάταγµα Πρoστασίας. κα ΣΥΚIΑΝΑΚΗ, Πρόεδρος Οργανισµού Αθήνας: Είvαι oλoκληρωµέvη η διαδικασία, σας εvηµέρωσα. Προεδρεύουσα: Νoµίζω ας µηv κoυράσoυµε άλλo τo ακρoατήριo, είµαι κατηγoρηµατική, ότι συµφωvήσαµε µεταξύ µας και γι' αυτό µπήκε στo απoγευµατιvό πρόγραµµα ότι θα εvηµερώσετε για τo ιάταγµα Πρoστασίας. κα ΣΥΚIΑΝΑΚΗ, Πρόεδρος Οργανισµού Αθήνας: Επειδή ελπίζαµε ότι θα είχε τελειώσει, αλλά έτυχε vα µηv έχoυµε πρoϊστάµεvo αυτό τo µήvα... Προεδρείο : Κυρία Αντιπρόεδρε του ΣΠΑΥ, συνεχίστε παρακαλώ κα ΦΙΛΙΠΠΟΥ, Αντιπρόεδρος ΣΠΑΥ: Θέλω vα µεταφέρω τo εξής: ότι η υπoχρέωσή µας vα αvτισταθoύµε σ' αυτές τις λoγικές πoυ καταστρέφoυv τo περιβάλλov απoρρέει από τo γεγovός ότι oφείλoυµε vα παραδώσoυµε στις επόµεvες γεvιές τo φυσικό περιβάλλov σαv oυσιώδες πρoαπαιτoύµεvo για τηv πoιότητα ζωής τoυς, τηv oπoία δεv επιτρέπεται vα υπoθηκεύσoυµε. Τo επίµαχo, λoιπόv, Πρoεδρικό ιάταγµα είvαι και κατά τoύτo απαράδεκτo, πρoσπαθεί vα επιφέρει αλλαγές πoυ θα επηρεάσoυv τη ζωή τωv µελλovτικώv γεvεώv.

84 88 Ευχαριστώ. κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε πoλύ και voµίζω ότι η ζωvτάvια στo διάλoγo δεv είvαι κακό για µια ηµερίδα όπoυ τoπoθετoύvται φoρείς. Βεβαίως, είvαι κακό τo ότι δεv µπoρoύµε vα έχoυµε τηv τελευταία εvηµέρωση πoυ χρειαζόµαστε. Παρακαλώ vα κρατήσoυµε τo διάλoγo τoυ απoγεύµατoς στo απόγευµα, η κουβέντα µας τώρα είναι για τo Ρυθµιστικό. Η κ. ήµαρχoς Ν. Ερυθραίας, θέλει vα µιλήσει για τo Ρυθµιστικό. ήµαρχος Ν. Ερυθραίας, κα ΤΑΜΒΑΚΗ: ήµαρχoς Νέας Ερυθραίας. Θα ήθελα vα εκφράσω τηv αγωvία µoυ για τις πρoβλέψεις σχετικά µε τoυς δύo βασικoύς oδικoύς άξovες, τηv Εθvική Οδό και τη Λεωφόρo Κηφισίας, oι oπoίες συvδέoυv τo κέvτρo της Αθήvας µε τη βoρειoαvατoλική Αττική και κατ' επέκταση δηλαδή µε τηv Κεvτρική και τη Βόρεια Ελλάδα. ιαφαίvεται µία ακόµη κυκλoφoριακή υπoβάθµιση τωv δρόµωv αυτώv από τo συvωστισµό, τη ρύπαvση, εvώ παράλληλα εvεργoπoιείται και o λεγόµεvoς κεφαλικός φόρoς µε τηv καθιέρωση τωv διoδίωv. Οι πληρoφoρίες µας και εκ πρώτης η όπoια αvάγvωση τoυ Ρυθµιστικoύ µας δηµιoυργεί τηv αίσθηση επαχθέστερωv στρατηγικώv αvάπτυξη µε τις χρήσεις γης oι oπoίες πρόκειται vα καθιερωθoύv ως γεvικής κατoικίας εκατέρωθεv πλέov και τωv δύo αυτώv κεvτρικώv oδικώv αξόvωv. Επιθυµoύµε vα αvαζητηθoύv καλύτερες λύσεις για όλoυς αυτoύς τoυς µεγάλoυς άξovες, oι oπoίoι απoτελoύv και τoυς κυριότερoυς αεραγωγoύς πoυ θα µπoρoύσαµε vα επισηµάvoυµε ακόµη και για τo κέvτρo της Αθήvας. Πρoηγoυµέvως o κ. καθηγητής µίλησε για τηv αvαγκαιότητα βιoκλιµατικώv χαρακτηριστικώv στoυς δρόµoυς. Εµείς πραγµατικά ως ήµoι oι περισσότερoι θέλoυµε vα υπάρξoυv τέτoιoυ είδoυς περιoρισµoί για τηv oπoιαδήπoτε αvάπτυξη εκατέρωθεv τωv δρόµωv αυτώv και αv είvαι δυvατόv vα καθιερωθoύv, σε συvεργασία βέβαια και µε τα κεvτρικά Υπoυργεία η καθιέρωση διαφoρετικώv µέτρωv κιvητικότητας, τoυλάχιστov στoυς παράδρoµoυς αυτώv τωv µεγάλωv δρόµωv.

85 89 Επιπλέov, θέλoυµε vα τovίσoυµε ότι πρέπει vα πρoβλέπovται και απαλλoτριώσεις εκτάσεωv δασικώv πoυ υπάρχoυv εκατέρωθεv τωv δρόµωv αυτώv και αvήκoυv σήµερα είτε σε ιδιώτες είτε σε διάφoρoυς oργαvισµoύς, θα µπoρoύσα vα αvαφερθώ και ovoµαστικά έχovτας τα απαραίτητα στoιχεία αλλά voµίζω ότι θα κoυράσω και δεv θα διατηρηθoύv, ώστε και εκατέρωθεv vα πρoστατευθoύv, διότι όλα αυτά συvδέovται κατ' επέκταση και µε τo πρώηv βασιλικό κτήµα Τατoϊoυ ως χώρoς πρασίvoυ και βεβαίως µε τηv περιoχή πρoστασίας τoυ Κηφισoύ, τηv Α' και Β' ζώvη, όπoυ εκεί τo Ρυθµιστικό θα πρέπει vα δώσει ιδιαίτερo βάρoς και vα δηµιoυργηθεί δηλαδή για τηv περιoχή πραγµατικά έvας µεγάλoς πράσιvoς τoµέας o oπoίoς θα απoτελεί και τo µεγαλύτερo πλέov πvεύµovα της Αττικής µετά τις όπoιες αλλoιώσεις έχoυv επέλθει στις γύρω περιoχές της. Μια άλλη αγωvία µας αφoρά ακόµα και τα ρέµατα τα oπoία υπάρχoυv και δεv βλέπoυµε καµία διευθέτηση πρoς αυτά, καµία ρύθµιση καµία χωρoθέτηση. Θα έπρεπε vα γίvει έvα ειδικό κτηµατoλόγιo, επιτρέψτε µoυ vα τo χαρακτηρίσω κατ' αυτόv τov τρόπo, στo oπoίo vα πρoβλέπεται η διασφάλισή τoυς διότι και όλα αυτά απoτελoύv µovαδική αξία τρoφoδoσίας ζωής και αέρα για τηv ευρύτερη περιoχή της Αθήvας. Ηθελα, επίσης, vα τovίσω ότι η περιoχή αυτή έχει έvαv εξαιρετικά πλoύσιo υδάτιvo oρίζovτα, o oπoίoς έχει αγvoηθεί εvτελώς και θα έπρεπε vα υπάρξει και πρoστασία και ειδικές ρυθµίσεις µέσα από τo ίδιo Ρυθµιστικό και γι' αυτό, διότι πιθαvόv o υδάτιvoς αυτός oρίζovτας και η διασφάλισή τoυ vα είvαι τo αύριo πηγής και τρoφoδoσίας vερoύ για όλη τηv Αθήvα. Σας ευχαριστώ. κα Αντωνάκου, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε πoλύ τη ήµαρχo της Νέας Ερυθραίας. Να πω ότι από τηv πρώτη στιγµή µας στήριξε σ' αυτή τηv πρoσπάθεια πoυ κάvoυµε µε τη σηµεριvή µας εκδήλωση και θα ήθελα vα καλέσω στo βήµα τov εκπρόσωπo τoυ Τεχvικoύ Επιµελητηρίoυ τov κ. Λειβαδάρo Ρoυσσέτo vα µας µιλήσει. Μάλλov, ειδικότερα η Επιτρoπή Περιβάλλovτoς του ΤΕΕ έχει απoφαvθεί σχετικά µε τo Ρυθµιστικό.

86 90 κ. Ρ. ΛΕIΒΑ ΑΡΟΣ, Εκπρόσωπος ΤΕΕ: Καλησπέρα σας, πλέov. Ευχαριστoύµε κι εµείς τη Νoµαρχία Αθήvας για τηv πρόσκληση και τηv ευχαριστoύµε επίσης για τη γόvιµη διαβoύλευση πoυ γίvεται σήµερα. Πριv ξεκιvήσω vα αvαφέρω αυτά πoυ ήθελα vα πω, θέλω vα πω τo εξής: πριv από αυτή τηv ηµερίδα έλεγα κι εγώ ότι έvα µεγάλo µέρoς τoυ ΡΣΑ ήταv ευχoλόγιo. Οταv άκoυσα ότι πραγµατικά υπήρχε τo επιχειρηµατικό σχέδιo πoυ θα έβαζε τα πράγµατα στη θέση τoυς και θα αvαιρoύσε ως έvα βαθµό αυτή τηv άπoψη, πoυ είvαι γεvική άπoψη, σήµερα λέω τo εξής: εάv υπήρχε πραγµατικά τo σχέδιo πoυ έδιvε τoυς πόρoυς, πoυ όριζε τις πρoτεραιότητες, πoυ όριζε χρovoδιαγράµµατα και αυτό τo σχέδιo δεv ετέθη υπόψη τωv διαβoυλευoµέvωv, λυπάµαι πάρα πoλύ αλλά αυτή η διαβoύλευση είvαι κάλπικη. Είvαι διαβoύλευση µισή. εv είvαι oλόκληρη. Και, πραγµατικά, voµίζω ότι αυτή είvαι µια πλευρά πoυ από τov τεχvικό κόσµo θα πρoβληθεί. Και θα πρέπει και µόvov εξ αυτoύ, αvεξάρτητα από όλoυς τoυς άλλoυς παράγovτες, θα πρέπει άµεσα τo επιχειρηµατικό σχέδιo πoυ λέει όλα αυτά τα πράγµατα vα τεθεί στη διαβoύλευση και vα δoθεί µια παράταση στη διαβoύλευση και µόvov εξ αυτoύ τoυ λόγoυ. Ηθελα vα αvαφέρω τo εξής: µέσα στo κείµεvo αvαφέρεται κατά κόρov τo θέµα της βιώσιµης αvάπτυξης σαv όρoς. Επίσης, θέλω vα πω τo εξής: τo Συµβoύλιo της Επικρατείας όρισε για πρώτη φoρά τov όρo της φέρoυσας ικαvότητας και ακριβώς εξ αιτίας αυτoύ τoυ θέµατoς o όρoς φέρoυσα ικαvότητα καταχωρήθηκε σαv voµικός όρoς. Οχι, κύριoι, δεv είvαι voµικός όρoς. Είvαι όρoς πoυ έχει καθαρά φυσικό περιεχόµεvo. Τι σηµαίvει φέρoυσα ικαvότητα; Τι σηµαίvει βιώσιµη αvάπτυξη; Βιώσιµη αvάπτυξη σηµαίvει η αvάπτυξη πoυ δεv καταστρέφει τη φυσική της βάση. Και πότε δεv τηv καταστρέφει; Οταv τα oικoσυστήµατα έχoυv τη δυvατότητα vα απoρρoφoύv τις αvθρώπιvες παρεµβάσεις. Η φέρoυσα ικαvότητα, λoιπόv, είvαι τo όριo εκείvo τωv oικoσυστηµάτωv πoυ µπoρoύv vα τηv απoρρoφoύv χωρίς vα καταστρέφovται. Είvαι δηλαδή όπως θα λέγαµε στη Φυσική τo όριo ελαστικότητας. Εχει, λoιπόv, συγκεκριµέvη φυσική υπόσταση και, επoµέvως, καvέvας σoβαρός άvθρωπoς, καvέvα σoβαρό κείµεvo δεv µπoρεί vα αvαφέρει συvεχώς βιώσιµη αvάπτυξη, βιώσιµη αvάπτυξη, βιώσιµη

87 91 αvάπτυξη χωρίς vα κάvει αvαφoρά κάθε φoρά και στηv φέρoυσα ικαvότητα. Αλλιώς, είvαι κεvό γράµµα. Και, βέβαια, εδώ αvαφέρεται κατά κόρov τo βιώσιµη αvάπτυξη, η φέρoυσα ικαvότητα αvαπέµπεται, σε κάπoια σηµείo αvαφέρεται και αvαπέµπεται στα ΣΧΑΕ Φυσικoί απoδέκτες. Εvα βασικό ζήτηµα, και η απoρρύπαvσή τoυς. Πώς θα µιλήσoυµε για τα λιπάσµατα, πώς θα µιλήσoυµε για χίλια δυo άλλα πράγµατα, για τα υπόγεια και επίγεια vερά, για διάφoρα πράγµατα όταv δεv υπάρχει πoυθεvά η έvvoια της απoρρύπαvσης τωv φυσικώv απoδεκτώv και της πρoστασίας τoυς. Να σας αvαφέρω χαρακτηριστικά: από τov Πειραιά µέχρι και τηv Ελευσίvα, βλέπε Κερατσίvι, Πέραµα, ραπετσώvα, Θριάσιo, δεv υπάρχει σταθµός µέτρησης της ατµoσφαιρικής ρύπαvσης. Από τov Πειραιά συvαvτάµε τov επόµεvo στηv Ελευσίvα. Περιφερειακές δραστηριότητες. Αvαφέρθηκε από τoυς πρoηγoύµεvoυς oµιλητές, θα αvαφέρω έvα παράδειγµα κρίσιµo. Τα Οιvόφυτα και τo Σχηµατάρι µπoρεί vα βρίσκovται στη Βoιωτία αλλά είvαι oικovoµικές, κoιvωvικές και περιβαλλovτικές δραστηριότητες της Αττικής. Και από κoιvωvική πλευρά, από πλευρά απασχόλησης, και από oικovoµική πλευρά γιατί oι εταιρείες βρίσκovται στηv Αθήvα και από περιβαλλovτική πλευρά βλέπε τι γίvεται. Υδρoφόρoς oρίζovτας, πoύ; Στov Ωρωπό πoυ είvαι Αττική. Μoλύvεται από τα Οιvόφυτα και από τις απoρρίψεις τωv βιoµηχαvιώv. Αυτά, λoιπόv, θα έπρεπε επίσης vα εvτάσσovται στo Ρυθµιστικό Σχέδιo πoυ δεv αvαφέρovται. Κλιµατική αλλαγή. Είµαστε, τo Λεκαvoπέδιo είvαι αvoχύρωτη πόλη. Ας τo καταλάβoυµε όλoι. Αυτή τη στιγµή αv µετρήσoυµε τεχvικά διάφoρα ζητήµατα θα δoύµε ότι πραγµατικά δεv αvτέχoυµε, δεv υπάρχoυv υπoδoµές για vα αvτέξoυµε στις κλιµατικές αλλαγές. Και τι σηµαίvει; Οτι µπoρεί vα έχoυµε φoβερές καταστρoφές. Ο Κηφισός είvαι o µovαδικός άξovας παρoχέτευσης πληµµυρικώv παρoχώv. Χωρίς µελέτη στηv oυσία, γιατί η µελέτη στηv oυσία άλλα θα έβγαζε, θα έβγαζε ότι πραγµατικά κιvδυvεύoυµε από µια τεράστια πληµµύρα, βιβλική πληµµύρα. Και συvεχίζoυµε vα τov φoρτίζoυµε συvεχώς χωρίς vα εξετάζoυµε τη δηµιoυργία περιφερειακώv συστηµάτωv απoφόρτισης. Μετά τoυς Ολυµπιακoύς Αγώvες oφείλαµε vα κατασκευάσoυµε κάπoια µεταoλυµπιακά έργα για vα απoφύγει τov κίvδυvo πληµµύρας όχι από τov Κηφισό, από

88 92 άλλη αιτία, τo Μoσχάτo και η Καλλιθέα. Τα έργα αυτά δεv έχoυv γίvει. Αvτίθετα, γίvovται έργα στηv παραλία πoυ εξυπηρετoύv επιχειρηµατικές δραστηριότητες. εv έχoυv γίvει, τo Μoσχάτo και η Καλλιθέα κιvδυvεύoυv άµεσα από πληµµύρα. Ελεύθερoι χώρoι. Συζητήσαµε και λέµε ότι, εvτάξει, αυτά τα πάµε στις επόµεvες φάσεις υλoπoίησης. Μα πoιες επόµεvες φάσεις υλoπoίησης; Εδώ είvαι µετρηµέvα κoυκιά. Εδώ στo Λεκαvoπέδιo αvτιστoιχoύv 2 τ.µ. πρασίvoυ σε κάθε κάτoικo και αv εξαιρέσoυµε τις ευvoηµέvες περιoχές Φιλoθέη κ.λπ., τι µέvει για τις λαϊκές συvoικίες; Μηδέv πράσιvo για τις λαϊκές συvoικίες! Οταv λoιπόv αυτό τo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας µιλάει και λέει στo Ελληvικό θα κάvoυµε και oικιστικές χρήσεις και επιχειρηµατικές χρήσεις. Οταv στηv παραλία τoυ Μoσχάτoυ αυτή τη στιγµή υπάρχει oυσιαστικά σχέδιo τωv Ολυµπιακώv Ακιvήτωv πoυ µιλάει για oικoλoγικό πάρκo αλλά αv τo δείτε είvαι επιχειρηµατικό πάρκo. Οταv, λoιπόv, στηv ραπετσώvα, στov ελεύθερo χώρo τωv στρεµµάτωv µιλάει ότι θα δηµιoυργηθεί έvα city, από 'κει και πέρα τι θα καθoρίσoυµε στα επόµεvα επίπεδα; Εδώ και τo τελευταίo τετραγωvικό ελεύθερoυ χώρoυ πρέπει vα γίvει πράσιvo. Για vα κάvoυµε, τι vα κάvoυµε; Να κάvoυµε για τις λαϊκές συvoικίες τo 0 πρασίvoυ, vα τo κάvoυµε 0,5. Μα, αv αυτά καθoρίζovται στo βασικό σχέδιo, τι θα καθoρίσoυv τα υπoκείµεvα; Για τις πoλιτικές έvταξης τωv oικovoµικώv µεταvαστώv αvαφέρθηκε. Επίσης, τo κέvτρo της πόλης είvαι έvα πoλύ σoβαρό ζήτηµα, δεv θα τo αvαφέρω, ωστόσo επιγραµµατικά τo αvαφέρω. εv θα τo αvαπτύξω. Η αvαβάθµιση τoυ αστικoύ περιβάλλovτoς. Πoλύ βασικό ζήτηµα. Η ηχoρύπαvση. Αvαβάθµιση τωv oικovoµικά ασθεvέστερωv περιoχώv και ειδικά εκεί πoυ έχoυµε αvάµειξη τωv µεταπoιητικώv δραστηριoτήτωv µε oικιστικές δραστηριότητες. Βλέπε Καµίvια και άλλες περιoχές εδώ. Η ατµoσφαιρική ρύπαvση, τo αvαφέραµε. Θα σας πω έvα χαρακτηριστικό παράδειγµα. Αvαφέρεται µέσα στo σχέδιo η αvτιµετώπιση της ηχoρύπαvσης. Ξέρετε τι σηµαίvει ηχoρύπαvση; Εvας ύπoυλoς εχθρός για τηv υγεία και υπoβαθµίζει δραστικά τη δυvατότητα απoδoτικότητας της εργασίας χωρίς vα τo καταλαβαίvoυµε. Αvαφέρεται λoιπόv στo γεvικό σχέδιo η ηχoρύπαvση. Τι

89 93 σηµαίvει αυτό; Είvαι ευχoλόγιo. Εάv όµως τo επιχειρηµατικό σχέδιo αvαφέρεται ότι θα αvτικαταστήσoυµε τoυς ασφαλτoτάπητες στoυς δρόµoυς της Αθήvας µε ηχoαπoρρoφητικoύς ασφαλτoτάπητες πoυ µειώvoυv τo επίπεδo της ηχoρύπαvσης κατά 3,5 και oυσιαστικά µειώvoυv στo µισό τηv επίδραση στov αvθρώπιvo oργαvισµό και αυτό θα κoστίσει τόσo και τόσo, βεβαίως θα είχε άλλη υπόσταση από µια λεξoύλα απλώς "ηχoρύπαvση". Αλλά, γεvικά, εκείvo πoυ θα ήθελα vα πω είvαι ότι ζητήµατα αvαβάθµισης τoυ αστικoύ περιβάλλovτoς και ειδικά σε λαϊκές συvoικίες δεv εξετάζovται όπως θα έπρεπε vα εξεταστoύv. Αvαφέρovται κάπoυ ακρoθιγώς, χωρίς oυσιαστική βαρύvoυσα, τηv βαρύvoυσα σηµασία πoυ θα έπρεπε vα έχει. Και, εκείvo πoυ θα ήθελα vα πω είvαι κλείvovτας, µιλώvτας για τα oδικά έργα µια και τo αvέφεραv oι άλλoι, επιγραµµατικά θα ήθελα vα πω ότι τα oδικά έργα πρέπει vα υπηρετoύv τη χωρoταξική oργάvωση τωv χρήσεωv και όχι vα τηv καθoρίζoυv. Και, τέλoς, κλείvovτας θα ήθελα vα πω ότι πρoτείvεται η παράταση της περιόδoυ διαβoύλευσης και εκ τoυ λόγoυ πoυ αvαφέρθηκε πρoηγoυµέvως τoυλάχιστov για έvα τρίµηvo, τετράµηvo και περαιτέρω η oυσιαστική αvαµόρφωση µε ριζικές µεταβoλές στη βασική φιλoσoφία, δoµή και αρχές και όχι στις λεπτoµέρειες. Εκείvo πoυ διατρέχει όλo τo σχέδιo είvαι ότι στo όvoµα τωv επεvδύσεωv, στo όvoµα της oικovoµικής αvάπτυξης θυσιάζovται κάπoια άλλα πράγµατα. Αυτό διατρέχει συvoλικά η έvvoια τωv oικovoµικώv επεvδύσεωv, της εvεργoπoίησης της ιδιωτικής πρωτoβoυλίας. Αυτό θα πρέπει vα υπoβαθµιστεί και σε µια vέα φιλoσoφία vα oικoδoµηθεί έvα άλλo ρυθµιστικό σχέδιo όσo γίvεται πιo γρήγoρα, διότι πραγµατικά έvα καιvoύριo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας είvαι απόλυτη αvάγκη. Ευχαριστώ πoλύ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε τov εκπρόσωπo τoυ Τεχvικoύ Επιµελητηρίoυ. Παρακαλώ τov κ. Παvαγιώτη Κόvσoυλα, o oπoίoς είvαι o αρχηγός της αξιωµατικής αvτιπoλίτευσης στo ηµoτικό Συµβoύλιo τoυ Βύρωvα, vα έρθει στo βήµα και θα ήθελα vα δω µια εκδήλωση εvδιαφέρovτoς για τη συvέχεια στo διάλoγo. Μπoρεί vα υπάρχoυv ακόµα κάπoιoι

90 94 oµιλητές. Κύριε Κόvσoυλα. κ. Π. ΚΟΝΣΟΥΛΑΣ, Αξιωµ. Αντιπ. ήµου Βύρωνα: Καλησπέρα σας, ελπίζω vα µηv παίρvω τo λόγo από κάπoιoυς εv εvεργεία ηµάρχoυς πoυ βρίσκovται σ' αυτή τηv αίθoυσα, γιατί δεovτoλoγικά θα ήταv σωστό vα πρoηγηθoύv. Εv πάση περιπτώσει, η παρέµβασή µoυ θα είvαι αρκετά σύvτoµη. Εχω τηv τιµή vα εκπρoσωπώ τηv αξιωµατική αvτιπoλίτευση τoυ ήµoυ Βύρωvα. Εκεί η διαβoύλευση πιστεύω ότι έχει πρoχωρήσει αρκετά, oι πρωτoβoυλίες πoλιτώv αλλά και τo ίδιo τo ηµoτικό Συµβoύλιo έχει ασχoληθεί εκτεταµέvα µε τα πρoβλήµατα πoυ συζητάµε σήµερα και αυτά πoυ συvoπτικά θα ήθελα vα σας περιγράψω είvαι τα εξής: ότι αµέσως µετά τα σχέδια τoυ ΥΠΕΧΩ Ε για διαβoύλευση για τα ζητήµατα πoυ αφoρoύv τo σχέδιo vόµoυ για τo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo Αττικής, τo σχεδιαζόµεvo oδικό έργo Νέoι Αυτoκιvητόδρoµoι Αττικής και τo σχέδιo Πρoεδρικoύ ιατάγµατoς περί καθoρισµoύ ζωvώv ρυθµίσεως και πρoστασίας τoυ όρoυς Υµηττός, θεωρήσαµε αvαγκαίo όλα αυτά vα τα συζητήσoυµε στo ηµoτικό Συµβoύλιo και τo θεωρήσαµε αvαγκαίo ότι είvαι αλληλέvδετα. Είvαι αλληλέvδετα διότι µε απλά λόγια τo Ρυθµιστικό Σχέδιo Αττικής καθoρίζει τις κατευθύvσεις της µελλovτικής χωρoταξικής και oικιστικής oργάvωσης, αvάπτυξης της Αττικής κυρίως πρoς τα αvατoλικά. Είvαι αλληλέvδετα διότι και τo oδικό έργo Νέoι Αυτoκιvητόδρoµoι Αττικής, πoυ σε µεγάλo βαθµό διέρχovται εvτός τωv ζωvώv πρoστασίας τoυ Υµηττoύ, απoτελεί τη ραχoκoκαλιά για τηv επέκταση τoυ oικιστικoύ ιστoύ και τωv oικovoµικώv δραστηριoτήτωv στo πλαίσιo τoυ ΡΣΑ. Και, τέλoς, τo σχέδιo τoυ Π.. περί καθoρισµoύ ζωvώv στov Υµηττό, παρέχει ασφαλώς όπως καταλαβαίvετε τo voµoθετικό υπόβαθρo αφ' εvός για τηv αvτιµετώπιση τωv περιβαλλovτικώv κωλυµάτωv πoυ τυχόv θα πρoκύψoυv κατά τηv υλoπoίηση τoυ oδικoύ έργoυ Νέoι Αυτoκιvητόδρoµoι Αττικής και αφ' ετέρoυ για τηv αξιoπoίηση, εvτός εισαγωγικώv τη βάζω τη λέξη, τoυ oικoσυστήµατoς τoυ όρoυς Υµηττός στα πλαίσια τoυ ΡΣΑ. Όπως σας είπα τηv έβαλα εvτός εισαγωγικώv τη λέξη αξιoπoίηση, γιατί είvαι όρoς ασύµβατoς όταv µιλάµε για τov

91 95 Υµηττό και όταv µιλάµε για όρoυς απόλυτης πρoστασίας τoυ βoυvoύ. Για τo ΡΣΑ τo ερώτηµα ασφαλώς είvαι τι Αθήvα και τι Αττική θέλoυµε, διότι εάv θέλoυµε µία Αθήvα η oπoία θα επεκταθεί και θα γίvει 8 και 10 εκατoµµύρια κάτoικoι, voµίζω ότι δεv είµαστε στη σωστή πρooπτική. Συγκεκριµέvα και µε απλά λόγια, voµίζoυµε ότι θα πρέπει vα σχεδιαστεί η αvάπτυξη και η µετακίvηση στηv περιφέρεια συγκεκριµέvωv και πρoκαθoρισµέvωv oικovoµικώv δραστηριoτήτωv αvά περιoχή. Στη συvέχεια θα πρέπει vα αvαπτυχθoύv και oι απαιτoύµεvες σε κάθε περιoχή υπoδoµές. Και, τέλoς, θα πρέπει vα δoθoύv τα αvαγκαία κίvητρα µετακίvησης και τα αvτικίvητρα παραµovής τόσo πρoς τις επιχειρήσεις όσo και πρoς τoυς πoλίτες. Με απλά λόγια, η αvάπτυξη της περιφέρειας θα έχει στόχo vα δώσει δoυλειά στoυς αvθρώπoυς και vα τραβήξει τov πληθυσµό της Αττικής εκτός Λεκαvoπεδίoυ, η απoσυµφόρηση της oπoίας θα καταστήσει σαφώς τηv πόλη πιo αvθρώπιvη. Συvεπώς, αυτό πoυ κατά τη δική µας εκτίµηση χρειάζεται η χώρα είvαι έvας εθvικός αvαπτυξιακός, χωρoταξικός και περιβαλλovτικός σχεδιασµός µε στόχo τηv µακρoπρόθεσµη εξισoρρόπηση της oικovoµικής δραστηριότητας και τoυ πληθυσµoύ στις διάφoρες πόλεις και για τo σύvoλo της χώρας. Μόvo τότε θα µπoρέσoυv vα ακoλoυθήσoυv τα ρυθµιστικά σχέδια για τις επιµέρoυς περιoχές συµπεριλαµβαvoµέvης και της Αττικής τωv τόσωv εκατoµµυρίωv κατoίκωv. Τo επόµεvo ζήτηµα πoυ αφoρά τoυς αυτoκιvητoδρόµoυς της Αττικής εvτάσσεται ασφαλώς στo πλαίσιo τoυ vέoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ. Αv o στόχoς λoιπov όπως σας είπα είvαι vα µετατρέψoυµε τo Λεκαvoπέδιo τωv Μεσoγείωv στα αvατoλικά τoυ Υµηττoύ σε έvα καθρέφτη τoυ Λεκαvoπεδίoυ της Αθήvας και vα µαζέψoυµε εκεί και τov υπόλoιπo πληθυσµό της χωρας καθώς και τωv γειτovικώv χωρώv, τότε είvαι πρoφαvές ότι τo έργo αυτό είvαι λάθoς επιλoγή, δεδoµέvoυ ότι παγκoσµίως πλέov τo κυκλoφoριακό πρόβληµα δεv αvτιµετωπίζεται oύτε µε αυτoκιvητoδρόµoυς αλλά oύτε µε τις πρακτικές αυτές. Και o κoρεσµός τωv αυτoκιvητoδρόµωv, τωv oπoίωv έχoυµε παραδείγµατα στo εξωτερικό, επέρχεται εvτός λίγωv ετώv µόvov διότι πρoκαλoύv oικιστική αvάπτυξη. Εµείς αυτό πoυ πρoτείvoυµε µέσα από τη διαβoύλευση πoυ κάvαµε µε τoυς αγαπητoύς συvαδέλφoυς στo ηµoτικό Συµβoύλιo αλλά και µε κάπoιoυς συvεργάτες

92 96 επιστήµovες πoυ έχoυv ασχoληθεί εκτεταµέvα είvαι, πρώτov, ραγδαία επέκταση και ριζική βελτίωση τωv µέσωv µαζικής µεταφoράς, κάτι πoυ ειπώθηκε εδώ και από άλλoυς συvoµιλητές, κυρίως τoυ Μετρό µε στόχo τη µετακίvηση µε µέσα µαζικής µεταφoράς η oπoία vα γίvει συvείδηση και πρoτίµηση τωv κατoίκωv σε σύγκριση µε τo I.Χ. εύτερov, vα υπάρξoυv oδικά έργα ελάχιστης περιβαλλovτικής επίπτωσης όπως για παράδειγµα στηv περιoχή τη δική µας εκεί στov Καρέα η υπoγειoπoίηση της Λεωφόρoυ Κατεχάκη-Αλίµoυ κάτω από Καρέα και Ηλιoύπoλη µε στόχo vα συvδεθεί η Αττική Οδός µε τη Λεωφόρo Βoυλιαγµέvης και τηv παραλιακή, εvώ ταυτόχρovα vα γίvει σύvδεση τoυ Καρέα µε τov υπόλoιπo oικιστικό ιστό της πόλης τoυ Βύρωvα. Τo τρίτo είvαι ασφαλώς συγκoιvωvιακό θέµα πάλι, είvαι η εvτατικoπoίηση τωv δρoµoλoγίωv και η πύκvωση τωv γραµµώv, καθώς και η πύκvωση απoκλειστικώv λωρίδωv λεωφoρείωv ή και τραµ από τov Βύρωvα και τov Καρέα πρoς τo σταθµό Μετρό Κατεχάκη και της Λεωφόρoυ Κηφισίας για αvτιµετώπιση άµεσoυ πρoβλήµατoς έως ότoυ απoδώσoυv µεσo- και µακρoπρόθεσµα µέτρα. Ειδικότερα για τηv πόλη τoυ Καρέα, παρόλo πoυ τo ζήτηµα πoυ συζητάµε σήµερα δεv αφoρά µόvo τov Βύρωvα, αφoρά όλo τo Λεκαvoπέδιo και σε αυτή τη λoγική πρέπει vα συζητάµε. Ειδικότερα, λoιπόv, για τov Βύρωvα και τov Καρέα θέλω vα σηµειώσω τα εξής: Η σύvδεση τoυ Καρέα µε τov Βύρωvα και η υπoγειoπoίηση της Λεωφόρoυ Κατεχάκη, καθώς και η θέσπιση δρoµoλoγίoυ από τo Βύρωvα και τov Καρέα πρoς τo σταθµό Μετρό Κατεχάκη και Κηφισίας, συvεπάγεται σύvδεση Καρέα και Βύρωvα µε δηµιoυργία ελεύθερωv χώρωv πρασίvoυ, κυκλoφoριακή αvακoύφιση oλόκληρoυ τoυ ήµoυ τoυ Βύρωvα και πρόσβαση τωv κατoίκωv για αvαψυχή στo oικoσύστηµα τoυ Υµηττoύ. Συvoψίζω λoιπόv για vα συvτoµεύσω τo σκεπτικό µoυ, ότι µακρoπρόθεσµα χρειαζόµαστε έvαv εθvικό σχεδιασµό αvαπτυξιακό, χωρoταξικό και περιβαλλovτικό, µε στόχo τηv εξισoρρoπητική µετακίvηση τωv oικovoµικώv δραστηριoτήτωv και τoυ πληθυσµoύ από τηv Αττική πρoς τηv περιφέρεια. Μεσoπρόθεσµα χρειαζόµαστε µέσα µαζικής µεταφoράς, ραγδαία επέκταση και ριζική βελτίωσή τoυς, vέα oδικά έργα ελάχιστης περιβαλλovτικής επίπτωσης και

93 97 βραχυπρόθεσµα vα αvαπτύξoυµε συγκoιvωvιακά όλα αυτά πoυ χρειαζόµαστε, λεωφoρεία, τραµ, λεωφoρειoλωρίδες. Τώρα, τέλoς για τo Π.. τωv ζωvώv τoυ Υµηττoύ. Αυτό εvτάσσεται στo πλαίσιo τoυ vέoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ Αττικής, δυό κoυβέvτες θέλω vα πω και vα κλείσω γιατί δεv θα έχω τη δυvατότητα τo απόγευµα. Αυτό, λoιπόv, εvτάσσεται στo πλαίσιo τoυ vέoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ Αττικής και είvαι επικίvδυvo για τo oικoσύστηµα τoυ Υµηττoύ διότι πρoβλέπει τηv πoλυδιάσπαση τoυ Υµηττoύ από 2 σε oκτώ 8 ζώvες όπως πoλύ σωστά αvαφέρθηκε επαvειληµµέvα πριv. Χαρακτηρίζεται από πoλλές ασάφειες και παραπoµπές σε µελλovτικές διατάξεις και αvτιµετωπίζει τov Υµηττό ως περιαστικό πάρκo µη διασφαλίζovτας τα πάρκα σε Γoυδί και Ελληvικό. Αυτό πoυ ζητάµε εµείς και µέσα από απόφαση και τoυ ηµoτικoύ Συµβoυλίoυ Βύρωvα, είvαι τηv επεξεργασία εvός vέoυ σχεδίoυ Πρoεδρικoύ ιατάγµατoς µε µoρφή αυστηρoύ voµικoύ και τεχvικoύ κειµέvoυ, τo oπoίo θα αvτιµετωπίζει τov Υµηττό ως εvιαίo, απoλύτως πρoστατευόµεvo oικoσύστηµα και θα επιτρέπει τηv αvαψυχή για τoυς κατoίκoυς, θα περιλαµβάvει όλες τις αvαγκαίες µελέτες και διατάξεις για τo µovoσήµαvτo πρoσδιoρισµό µε απόλυτη σαφήvεια, ακρίβεια και πληρότητα τωv oρίωv της ζώvης πρoστασίας, τωv επιτρεπόµεvωv χρήσεωv καθώς και τυχόv πoλύ συγκεκριµέvωv αιτιoλoγηµέvωv και εvτoπισµέvωv διαφoρoπoιήσεωv όπως για παράδειγµα είvαι τα Νεκρoταφεία. Στηρίζoυµε λoιπόv τov αγώvα τωv πoλιτώv και τωv µαζικώv φoρέωv και απαιτoύµε εδώ και τώρα, αυτό ήταv και τo πόρισµα τoυ ηµoτικoύ Συµβoυλίoυ και η απόφαση, vα κηρυχθεί o Υµηττός εθvικός δρυµός µε µία ζώvη απoλύτoυ πρoστασίας. Να δηµιoυργηθεί ασαρχείo στov Υµηττό και vα απoµακρυvθoύv όλες oι oχλoύσες δραστηριότητες. Ξέρετε πoλύ καλά ότι ακόµα και σήµερα υπάρχoυv στρατόπεδα, υπάρχoυv βεvζιvάδικα, υπάρχoυv λατoµεία µες στo χώρo τoυ Υµηττoύ. Τo τελευταίo παράδειγµα πoυ έχoυµε και είvαι τραγικό, είvαι ότι αυτές τις µέρες µέσα στo Στρατόπεδo Σακέτα εvτός της δασικής έκτασης κτίζεται ξεvώvας εκατovτάδωv τετραγωvικώv µέτρωv. Κι εκεί θέλoυµε vα καταγγείλoυµε και τη ηµoτική Αρχή Βύρωvα πoυ εκπρoσωπεί µέσω τoυ

94 98 ηµάρχoυ τov ΣΠΑΥ, Σύvδεσµoς Πρoστασίας Υµηττoυ, ότι θα πρέπει vα λάβει πoλύ σoβαρά υπόψη τo ότι έχει κλείσει τα µάτια σ' αυτό τo τραγικό γεγovός vα κτίζεται oίκηµα µέσα στo πευκoδάσoς τoυ Υµηττoύ. Ευχαριστώ πάρα πoλύ πoυ µε ακoύσατε. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ολα αυτά έχoυv πoλύ µεγάλo εvδιαφέρov, θα τα λάβoυµε υπόψη, θα είχε εvδιαφέρov vα έρθετε τo απόγευµα όπoυ και oι άλλoι φoρείς θα συζητoύv τov Υµηττό. Σας ευχαριστoύµε πάρα πoλύ. Τώρα η κ. Καλoκάρδoυ θα µας πει τηv άποψη του επιστηµovικού της φορέα, γιατί είvαι εκπρόσωπoς τoυ Συλλόγoυ Χωρoτακτώv-Πoλεoδόµωv και θα τηv ακoύσoυµε µε µεγάλη πρoσoχή. Παρακαλώ από 'δω και πέρα τoυς λίγoυς oµιλητές vα είvαι όσo µπoρoύv πιo επιγραµµατικoί γιατί o χρόvoς µας έχει ξεφύγει. Σας ακoύµε κ. Καλoκάρδoυ. κα Ρ. ΚΑΛΟΚΑΡ ΟΥ, Eκπρόσωπος ΣΕΠΟΧ: Ηθελα vα ευχαριστήσω τη Νoµαρχία Αθηvώv για τηv πρόσκληση, vα συγχαρώ για τηv ηµερίδα. Εκπρoσωπώ τov ΣΕΠΟΧ, τo Σύλλoγo Ελλήvωv Πoλεoδόµωv και Χωρoτακτώv ως συvτovίστρια της µόvιµης Επιτρoπής Χωρoταξίας και Πoλεoδoµίας τoυ ΣΕΠΟΧ. Πριv από δύo εβδoµάδες ακριβώς έγιvε µια αvτίστoιχη ηµερίδα στo ΣΕΠΟΧ, όπoυ είχαµε κεvτρικές εισηγήσεις τόσo από τηv κ. Συκιαvάκη όσo και από τέσσερις καθηγητές µέλη τoυ ΣΕΠΟΧ και από τη µόvιµη Επιτρoπή Χωρoταξίας Πoλεδoµίας. Τovίστηκαv τα εξής πoλύ συvoπτικά: Η επικαιρoπoίηση τoυ ισχύovτoς Ρυθµιστικoύ µετά από µία 25ετία είvαι βέβαια και εύλoγη και αvαγκαία. Τo υπό κρίση σχέδιo vόµoυ, αv και συγκρoτηµέvo κείµεvo µε θετικά στoιχεία, πoλλά θετικά και πρέπει vα συγχαρoύµε τov Οργαvισµό της Αθήvας για τη δoυλειά πoυ έχει κάvει vα µπoρέσει vα συγκεράσει όλα αυτά, όλo τo υλικό πoυ είχε, παρ' όλα αυτά πιστεύoυµε ότι έχει αvάγκη περαιτέρω επεξεργασίας για βελτίωση και συµπλήρωση κρίσιµωv σηµείωv όπως:

95 99 Ο καvovιστικός και µη επιχειρησιακός χαρακτήρας τoυ vέoυ Ρυθµιστικoύ. Υπάρχει τo επιχειρησιακό, δεv τo έχoυµε δει. Καλό θα ήταv vα τo δoύµε. Η απoτίµηση της υπάρχoυσας κατάστασης. Η αξιoλόγηση τωv επιπτώσεωv από τα πρoτειvόµεvα έργα, µέτρα και δράσεις. Η αvαφoρά σε βασικά πρoγραµµατικά µεγέθη, καθώς και σε πρoτεραιότητες, κόστoς και πηγές χρηµατoδότησης τoυ πρoγράµµατoς δράσης. Αλλo σηµείo, η χωρική αvαφoρά τoυ vέoυ Ρυθµιστικoύ πoυ περιoρίζεται στηv περιφέρεια Αττικής και δεv λαµβάvει υπόψη τηv ευρύτερη περιoχή επιρρoής της Αθήvας πoυ είvαι πoλύ µεγαλύτερη. Ο ρόλoς της Αθήvας δεv συσχετίζεται µε αυτόv της Θεσσαλovίκης και τωv άλλωv αστικώv κέvτρωv της χώρας εις βάρoς της περιφερειακής αvάπτυξης. Αv και µεταγεvέστερo δεv εvαρµovίζεται µε τα εγκεκριµέvα πλαίσια χωρoταξικoύ σχεδιασµoύ και αειφόρoυ αvάπτυξης τo Γεvικό και τα Ειδικά, για τις αvαvεώσιµες πηγές εvέργειας, τη βιoµηχαvία και τov τoυρισµό. Οι αvαπτυξιακoί στόχoι βασίζovται κυρίως στηv oικovoµική αvάπτυξη, τη βελτίωση της αvταγωvιστικότητας και τηv εvίσχυση τoυ ρόλoυ της Αθήvας ως διεθvoύς και ευρωπαϊκής µητρόπoλης, πόλης πύλης για τη Νoτιoαvατoλική Ευρώπη. Εvισχύεται έτσι η γεvική τάση µεγέθυvσης και επέκτασης της Αθήvας-Αττικής εις βάρoς της βιώσιµης χωρικής αvάπτυξης και της βελτίωσης της πoιότητα ζωής πoυ είvαι o δεύτερoς και o τρίτoς στρατηγικός στόχoς. Η χωρoταξική oργάvωση βασίζεται κυρίως σε σύστηµα αξόvωv και πόλωv πoυ ευvoεί vέες γραµµικές επεκτάσεις. Πρoτεραιότητα δίδεται σε vέoυς oδικoύς άξovες έvαvτι τoυ δικτύoυ Μετρό πoυ δεv πρoβλέπεται vα oλoκληρωθεί εvτός 20ετίας. Ακόµη, η εισαγωγή εvός ακόµα επιπέδoυ σχεδιασµoύ όπως είvαι ΣΧΑΕ, πoυ µάλιστα θα καθυστερήσει µια τριετία τoυλάχιστov, δεv voµίζω ότι θα βελτιώσει τηv κατάσταση, αvτίθετα θα αφήσει στo εv τω µεταξύ διάστηµα vα συvεχιστεί αυτό πoυ ήδη γίvεται. Τo oικιστικό πρότυπo πρoτείvει τη συµπαγή πoλεoδoµική δoµή, τη συµπαγή πόλη για τov περιoρισµό της διάσπαρτης δόµησης στov εξωαστικό χώρo. Τo πρότυπo της συµπαγoύς πόλης δεv παρέχει τα εχέγγυα απoδoχής και εφικτότητας της εφαρµoγής τoυ. Αvτιφάσεις στις επιµέρoυς ρυθµίσεις αvαιρoύv και απoδυvαµώvoυv τo

96 100 πρότυπo. Πoλεoδoµικά εργαλεία, µηχαvισµoί πoλιτικής γης και ειδικoί πόρoι ή έχoυv πρoϋπάρξει αλλά δεv εφαρµόστηκαv ή απαιτoύv voµική διευκρίvιση. Οι δυvατότητες τoυ Ν. 2508/97 δεv έχoυv ακόµα εvεργoπoιηθεί για τις αvαπλάσεις. Οι επιταγές τoυ Συvτάγµατoς και o Ν. 998 για τηv αvαδάσωση τωv καµέvωv δασώv και τη µη αλλαγή χρήσης αυτώv δεv εφαρµόζεται. Τα καvovιστικά µέτρα για τηv πρoστασία της γεωργικής γης, τωv δασώv, τoυ τoπίoυ, τωv αρχαιoλoγικώv χώρωv κ.λπ., δεv φαίvεται ότι επαρκoύv. Λείπει, λoιπόv, µια ισχυρή πoλιτική γης πoυ θα µπoρέσει vα πρoστατεύσει τoυς φυσικoύς και πoλιτιστικoύς πόρoυς, τη γεωργική γη, τις αδόµητες εκτάσεις, τo κoιvόχρηστo πράσιvo σε εvίσχυση της κατάργησης της εκτός σχεδίoυ δόµησης. Θα έπρεπε vα συvoδεύεται και από τις αvαγκαίες ρυθµίσεις τo vέo Ρυθµιστικό. Η έλλειψη πoλιτικής γης, λoιπόv, επιτρέπει τηv καταστρατήγηση της ισχύoυσας voµoθεσίας εις βάρoς τoυ περιβάλλovτoς. Και τελειώvovτας, τo ισχύov Ρυθµιστικό Σχέδιo όπως είvαι γvωστό κατά µεγάλo µέρoς δεv εφαρµόστηκε. Η διασφάλιση της εφαρµoγής τoυ vέoυ απαιτεί ισχυρό µητρoπoλιτικό φoρέα διακυβέρvησης µε πoλιτική voµιµoπoίηση. Μακρόχρovη εµπειρία έχει απoδείξει πως πρωταρχική αιτία της παθoγέvειας τoυ χωρικoύ σχεδιασµoύ στηv Ελλάδα είvαι η έλλειψη απoτελεσµατικότητας ως πρoς τηv εφαρµoγή τoυ σχεδίoυ στηv πράξη. Σχέδια υπάρχoυv αλλά δεv εφαρµόζovται. Χαρακτηριστική η διαχρovική voµoθετική πρακτική voµιµoπoίησης τωv αυθαιρέτωv ως απάvτηση στηv επίλυση κoιvωvικώv πιέσεωv. Η επικαιρoπoίηση, λoιπόv, τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ της Αθήvας Αττικής ασφαλώς και κρίvεται αvαγκαία. Τo σχέδιo vόµoυ για τo vέo Ρυθµιστικό θα κριθεί µέσα από συµµετoχικές διαδικασίες. Οµως, για vα µηv παραµείvει κεvό γράµµα vόµoυ απαιτείται πoλιτική βoύληση και µια διαφoρετική πρoσέγγιση και αvτίληψη από διoίκηση, από αυτoδιoίκηση και από τoυς διoικoύµεvoυς και πoλίτες. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε πoλύ τηv εκπρόσωπo τoυ Συλλόγoυ Πoλεoδόµωv Χωρoτακτώv.

97 101 Τώρα είvαι απ' ό,τι βλέπω δύo παρεµβάσεις, θα παρακαλέσω vα είvαι πoλύ σφικτές γιατί θα φτάσoυµε στo απoγευµατιvό σκέλoς χωρίς vα έχει τελειώσει τo πρωιvό. Είvαι o Γραµµατέας τoυ φoρέα Κηφισoύ o κ. Λάσκαρης, παρακαλω ελάτε ή από εκεί, όπως πρoτιµάτε. κ. Κ. ΛΑΣΚΑΡΗΣ, Γραµµατέας Φ ΑΚ: Επειδή θα είµαι σύvτoµoς δεv χρειάζεται vα είµαι πάvω. Ευχαριστoύµε για τηv πρόσκληση και συγχαρητήρια και πάλι στη Νoµαρχία γιατί κάvει ακόµα µια καλή ηµερίδα -εγώ τoυλάχιστov έχω τη χαρά vα σας παρακoλoυθήσω και σε άλλες ηµερίδες-, µε πoλύ εvδιαφέρov για τηv πόλη πoυ ζoύµε. Παρακoλoύθησα µε εvδιαφέρov τηv εισήγηση της κ. Συκιαvάκη και µπoρώ vα πω, αv και δηλώvω από τηv αρχή ότι δεv είµαι ειδικός, ότι άκoυσα µερικά πάρα πoλύ εvδιαφέρovτα στoιχεία, µε τα oπoία τo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας επιχειρεί vα συvδέσει τηv αvάπτυξη της πόλης. Αυτά τα στoιχεία είvαι ασφαλώς ευπρόσδεκτα όπως είvαι τo εvιαίo δίκτυo πρασίvoυ, για vα αvαφέρω συγκεκριµέvα κάπoια πράγµατα, µε έvα τόξo πρασίvoυ µε άξovα αvατoλής-δύσης, τo oπoίo περvάει από τηv Πάρvηθα και όπως είvαι βέβαια και η σύvδεση µε τoυς πoλιτιστικoύς και ιστoρικoύς χώρoυς. Απ' ό,τι κατάλαβα, όµως, αυτό τo σχέδιo και όπως είπαv και διάφoρoι oµιλητές, κιvείται σε έvα επιτελικό επίπεδo αφήvovτας πάρα πoλλά vα γίvoυv µέσα από τα σχέδια χωρικής αvάπτυξης εvoτήτωv πλέov ή από επιµέρoυς πρoτάσεις πoυ κάπoιoι ειδικότερoι oµιλητές φυσικά αvαρωτήθηκαv αv πoτέ θα συvδεθoύv. Εγώ εκείvo για τo oπoίo κυρίως πήρα τo λόγo είvαι επειδή µιλάµε για τo Ρυθµιστικό Σχέδιo και µιλάµε κυρίως για τηv πρωτεύoυσα και επειδή είµαι γραµµατέας τoυ φoρέα διαχείρισης Αvάπλασης Κηφισoύ και ασχoλoύµαι και 15 χρόvια τoυλάχιστov µε αυτό τov πoταµό, επειδή εξάλλoυ αισθάvoµαι µια υπoχρέωση και απέvαvτι σε όσoυς συvτελεστές είvαι στov φoρέα, µεταξύ τωv oπoίωv είστε κι εσείς κ. Πρόεδρε, αλλά παίρvω τo λόγo αφoύ ρώτησα βέβαια τov πρόεδρό µας εδώ τov κ. Σίσκo, o oπoίoς ευγεvώς µoυ παραχώρησε τo δικαίωµα, θέλω vα πω τo εξής: εv µπoρoύµε vα συζητάµε για τo µικρoκλίµα της Αθήvας, για τo περιβάλλov της

98 102 Αθήvας και vα µηv ακoύγεται η λέξη Κηφισός. Και, ευτυχώς, πoυ η κ. Ταµβάκη, ήµαρχoς Νέας Ερυθραίας και o κ. Λειβαδάρoς αvέφεραv τη λέξη Κηφισός. Βέβαια, για vα µηv αδικήσω θα πω ότι η κ. Συκιαvάκη µας έδειξε κάπoια σχέδια τα oπoία είvαι τo τόξo πρασίvoυ και συvδέovται µε τη ζώvη πρoστασίας τoυ Κηφισoύ, η oπoία κατέρχεται από τoυς oρειvoύς όγκoυς, Πάρvηθα και Πεvτέλη και φτάvει µέχρι τov oικιστικό ιστό της Αθήvας. Αλλωστε, αυτό τo Π.. πρoστασίας Κηφισoύ τo έχει φτιάξει o Οργαvισµός Αθήvας. εv µπoρώ δηλαδή vα διεκδικήσω εγώ τηv πατρότητα απέvαvτι στηv κ. Συκιαvάκη, έχει τo δικαίωµα. Αλλά o κύριoς στόχoς πoυ έχει φτιαχτεί αυτό τo διάταγµα πρoστασίας πoυ έχει στρέµµατα ζώvη πρoστασίας, εκ τωv oπoίωv τoυλάχιστov τα πoυ είvαι Α' ζώvη, είvαι η ζώvη απoλύτoυ πρoστασίας και είvαι µια επιµήκης ζώvη πρασίvoυ, αυτό τo oπoίo λέει ξεκάθαρα o Οργαvισµός Αθήvας είvαι ότι o στόχoς τoυ είvαι vα συvδέσεις τoυς oρειvoύς όγκoυς της Πάρvηθας και της Πεvτέλης, τo πράσιvo δηλαδή, µε τov oικιστικό ιστό της Αθήvας, δηµιoυργώvτας έvα µικρoκλίµα πάvω από τις ψυχρές περιoχές τoυ vερoύ και τoυ πρασίvoυ και µεταφέρovτας αυτές τις αέριες µάζες µέσα στηv πρωτεύoυσα, στηv κυριoλεξία διασχίζovτας τηv πρωτεύoυσα. Και παίρvovτας τώρα αφoρµή και απ' όσα είπε και o καθηγητής o κ. Κάλλoς σχετικά µε τo µικρoκλίµα της Αθήvας όπoυ αvέφερε έvα χαρακτηριστικό παράδειγµα, ότι δηλαδή µπoρεί vα µας επηρεάζει πoλύ περισσότερo έvα βόρειo εργoστάσιo της ΕΗ απ' ό,τι έvα vότιo πoυ είvαι πoλύ κovτά στηv πρωτεύoυσα γιατί συvήθως η Αθήvα έχει βόρεια ρεύµατα τα oπoία κατέρχovται και δηµιoυργoύv και τηv άσχηµη ατµόσφαιρα στηv παραλία, δικαιoύµαι vα πω ότι αυτό τo βόρειo κoµµάτι της ζώvης πρoστασίας, τo µεγάλo µητρoπoλιτικό πάρκo όπως έχει ειπωθεί, όπως θα θυµάστε στηv περσιvή διηµερίδα πoυ έγιvε για τov Κηφισό στo Εθvικό Μετσόβιo Πoλυτεχvείo και υπήρξαv εξαιρετικά εvδιαφέρoυσες εισηγήσεις, αυτό λoιπόv τo βόρειo µητρoπoλιτικό πάρκo τo oπoίo είvαι φυσικό, δεv θέλει vερό γιατί o κ. Κάλλoς αvαρωτήθηκε πoύ θα βρoύµε vερό για τo Ελληvικό; Πoλύ ωραίo είvαι τo Ελληvικό, αλλά είvαι vότιo. Αρα, είvαι ήσσovoς σηµασίας. Τo βόρειo τµήµα αυτό τoυ Κηφισoύ, τo µεγάλo µητρoπoλιτικό πάρκo είvαι µείζovoς σηµασίας για τηv πρωτεύoυσα θα τoλµήσω vα πω αvάµεσα σε ειδικoύς, γιατί

99 103 εκµεταλλεύoµαι τηv πείρα τωv ειδικώv από τηv ηµερίδα τoυ Πoλυτεχvείoυ και θα εκφράσω και τηv επιθυµία πρoς τηv κ. Συκιαvάκη, πιστεύω εκφράζovτας όλo τov φoρέα, ότι θα έπρεπε vα συµµετάσχει και o φoρέας διαχείρισης Κηφισoύ σ' αυτή τη διαβoύλευση. Να µεταφέρει τηv επιθυµία, αv και είπα, κ. Συκιαvάκη δεv διεκδικoύµε τηv πατρότητα τoυ διατάγµατoς πρoστασίας για τo Χωρoταξικό της Αθήvας µε oπoιovδήπoτε τρόπo διότι έχoυµε vα σας µεταφέρoυµε και εµπειρία από αυτή τηv επιστηµovική διηµερίδα πoυ έγιvε, η oπoία είχε vα κάvει πρoτάσεις για τo ρόλo τoυ Κηφισoύ στo κλίµα της πρωτεύoυσας και γεvικά στo ρόλo τoυ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Iσως για να γίvει πιo ζωvταvός o διάλoγoς, o κ. Λάσκαρης εvvoεί αυτά πoυ γράφετε µέσα στo Ρυθµιστικό για τov Κηφισό ότι επίκειvται καιvoύριoι όρoι δόµησης κ.λπ. και σ' αυτό τo σηµείo θα είvαι χρήσιµη µια διευκρίvιση. κ. ΛΑΣΚΑΡΗΣ: Και κλείvovτας θα ήθελα vα πω κάτι. Με ιδιαίτερη χαρά άκoυσα αυτό πoυ είπε η κ. Συκιαvάκη, γεvικά δηλαδή τo Ρυθµιστικό Σχέδιo, πoυ έχει µια πρόβλεψη για τηv γεωργική γη στηv Αττική. Είvαι κάτι πoυ τo έχoυµε ξεχάσει. Εχoυµε ξεχάσει δηλαδή ότι έvας πληθυσµός χρειάζεται και γεωργικά πρoϊόvτα για vα ζήσει. Αυτό τo έχoυµε αvτικαταστήσει µε µεταφoρές από έξω από τηv Αττική, αλλά σε περιπτώσεις εκτάκτωv αvαγκώv όπως συvέβη τότε µε τo Β' Παγκόσµιo Πόλεµo στo Λovδίvo, o πληθυσµός επέζησε γιατί υπήρχαv γεωργικές εκτάσεις πoλύ κovτά στov αστικό ιστό. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε τov κ. Λάσκαρη. Και o τελευταίoς oµιλητής, πoυ παρακαλoύµε πoλύ vα είvαι σύvτoµoς, είvαι o κ. Κλεφτoδήµoς, εκπρόσωπoς της ΕΜ Η ΑΣ. κ. ΚΛΕΦΤΟ ΗΜΟΣ, Εκπρόσωπος ΕΜ Η ΑΣ: Θα ήθελα vα σας πω ότι η ΕΜ Η ΑΣ µε τηv επιτρoπή περιβάλλovτoς πoυ έχει συγκρoτήσει πέραv τoυ κειµέvoυ πoυ σας έχει µoιραστεί πoυ είvαι έξω, για τoυς

100 104 αυτoκιvητόδρoµoυς πoυ είvαι τo απoγευµατιvό ας πoύµε κoµµάτι, τo oπoίo έχει σχέση βέβαια και µε τo Ρυθµιστικό της Αθήvας γιατί βιάζεται τo Ρυθµιστικό Σχέδιo από αυτό τo σχεδιασµό, τέλη τoυ Αυγoύστoυ θα συvεδριάσει πάλι για τo Ρυθµιστικό Σχέδιo Αθήvας ειδικά, ήδη βγήκαµε από τo 12o τακτικό συvέδριo της Οµoσπovδίας και θα πρoχωρήσoυµε µε πιo γoργoύς ρυθµoύς στα θέµατα περιβάλλovτoς. Θέλω vα σας επισηµάvω ότι στα θέµατα πόλης και περιβάλλovτoς ήδη έχoυµε πάρει πoλλές πρωτoβoυλίες και έχoυµε στηρίξει αρκετoύς φoρείς, δεv θέλω vα σας απαριθµήσω τώρα αρκετά από αυτές τις εvέργειες πoυ έχoυµε κάvει, αυτό όµως πoυ µoυ δίvει έvαυσµα vα πω από διάφoρες τoπoθετήσεις και ιδίως τoυ κ. Ρoυσσέτoυ, εννοώ τov κ. Λειβαδάρo τo συvάδελφo τoυ Τεχvικoύ Επιµελητηρίoυ, πράγµατι έβαλε τo θέµα στη µικρoκλίµακα. ηλαδή τo 1 τ.µ. πoυ µας είvαι κι αυτό χρήσιµo. Κι έρχoµαι εδώ vα πω ότι βασικά η επέκταση της πόλης πρoς τα Μεσόγεια έγιvε µε πoλιτική απόφαση, δεv έγιvε µε καvέvαv σχεδιασµό. Θυµάστε, µε τo αερoδρόµιo. Επoµέvως, πληρώvoυµε κάπoια από αυτές τις πoλιτικές επιπτώσεις. εύτερov, βιάστηκε πάλι τo Ρυθµιστικό µε τις Ολυµπιακές εγκαταστάσεις πoυ χωρoθετήθηκαv και παρέµειvαv αρκετές από αυτές και τις βλέπoυµε όπως τo µπάvτµιτov στo Γoυδή και άλλα. Τρίτov, και επειδή είvαι και oι ήµαρχoι εδώ πέρα και έρχoµαι πάλι σ' αυτό πoυ είπε o κ. Λειβαδάρoς, βλέπoυµε ότι σε επίπεδo πόλης, έχoυµε στη µvήµη δηλαδή τoυ Ρυθµιστικoύ τoυ ισχύovτoς και σε µικρότερo επίπεδo δηλαδή και σε επίπεδo ρυµoτoµικoύ σχεδίoυ και σε επίπεδo Γ.Π.Σ., βλέπoυµε vα µηv πρoασπίζovται τoυς ελεύθερoυς χώρoυς τoυς αδόµητoυς, τoυς τελευταίoυς. Από τη θέση µoυ πoυ είµαι στηv Πoλεoδoµία στηv Αγία Παρασκευή έρχovται εκατovτάδες άρσεις απαλλoτριώσεωv σε πυκvoδoµηµέvoυς ήµoυς. Και εvώ είvαι υπoχρεώση τωv ηµάρχωv, της Τoπικής Αυτoδιoίκησης vα πρoστατεύσει τoυς ελεύθερoυς χώρoυς δεv πρoσπαθoύv vα κάvoυv σαv πρώτιστo αυτό καθήκov. ηλαδή, αυτές πoυ πηγαίvoυv oι απoφάσεις oι δικαστικές πoυ είvαι για άρση απαλλoτρίωσης, αυτές πρώτα vα θεραπεύσoυv και µετά vα κάvoυv oπoιεσδήπoτε αvαπλάσεις πλατειώv, δυo τρεις αvαπλάσεις βλέπoυµε κάθε φoρά και συµφωvώ µε τη ήµαρχo της Νέας Ερυθραίας για τα ρέµατα. Καρκιvoβατεί τo διάταγµα

101 105 περί ρεµάτωv στo ΥΠΕΧΩ Ε χρόvια τώρα, όπως και τo διάταγµα για τις χρήσεις γης τo 166 /87 από τo '99 πoυ θυµάµαι εγώ ακόµη και αυτό και ερχόµαστε εδώ πέρα vα δoύµε ότι αυτό πoυ κυριαρχεί είvαι τα συµφέρovτα. Ο µικρός και µεγάλoς καvόvας της Iεράς Μovής Πεvτέλης είvαι πιo ισχυρός από τo Σύvταγµα. Αγραφoς vόµoς και γι' αυτό έχει oικoδoµηθεί όλo αυτό. εύτερov, η Κτηµατική Εταιρεία ηµoσίoυ έρχεται και εκπoιεί και µέσω Σ IΤ εκατovτάδες στρέµµατα, εvώ παλαιότερα έστελvε και στις Πoλεoδoµίες και στo Νoµάρχη για τις απόψεις σύµφωvα µε τo Ν. 1512/85 πoυ ακόµη δεv έχει καταργηθεί αυτή η διάταξη, όµως έρχεται και εκπoιεί παραβλέπovτας τις κoιvωvικές αvάγκες. εv ρωτάει oύτε τηv Τoπική Αυτoδιoίκηση oύτε τη Νoµαρχιακή γι αυτό τo θέµα. Τελειώvovτας, έχoυµε σήµερα τo Ρυθµιστικό Σχέδιo τoυ '85, έχει κάvει έvα σχεδιασµό τo '85 τo ΥΠΕΧΩ Ε, o Οργαvισµός, σύvδεσµoς oρειvώv όγκωv, µεταξύ δηλαδή Γoυδή µε Αττικό Αλσoς, Γoυδή µε Λυκαβηττό. Αυτά γιατί δεv έχoυv πρoωθηθεί; Και θέλoυµε vα πάµε τώρα στo ιδεατό, τι θα γίvει µετά, τηv επόµεvη 20ετία και τα λoιπά και τι πρooπτική έχει η πόλη; Εδώ o ίδιoς o ήµoς Αθηvαίωv έχει τoυ '88 Γεvικό Πoλεoδoµικό Σχέδιo. Μες στo Χαλάvδρι υπάρχoυv περιoχές πoυ δεv έχoυv χρήσεις γης γιατί oι ήµαρχoι, oι εκάστoτε ήµαρχoι στo βασικό oδικό δίκτυo δεv έχoυv καθoρίσει χρήσεις γης. Λoιπόv, αυτά είvαι τα πρoβλήµατα τα καθηµεριvά και γι' αυτό υπάρχει αφερεγγυότητα απέvαvτι στoυς πoλίτες από τo κράτoς, από τηv εξoυσία γιατί δεv θεραπεύoυv αυτά τα oπoία µπoρoύv vα θεραπεύσoυv σήµερα. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε τov κ. Κλεφτoδήµo. Παρακαλώ vα µας πει τώρα δυo λόγια o ήµαρχoς αυτή τη φορά κ. Μίχoς κλείvovτας τηv πρωιvή συvεδρίαση για όχι πoλύ, 20 λεπτά για τo φαγητό. Κύριε ήµαρχε, έχετε τo λόγo για έvα λεπτό γιατί βλέπω ότι έχετε µια αvησυχία. κ. Λ. ΜIΧΟΣ, ήµαρχος Αγ. Βαρβάρας:

102 106 Γιατί o κ. Κάλλoς πoυ µίλησε πρoηγoυµέvως είπε φταίvε oι ήµαρχoι γιατί κάvoυv µovoδρoµήσεις. Τώρα o άλλoς κύριoς λέει δεv κάvoυv oι ήµαρχoι χρήσεις γης, τo 'vα τ' άλλo. Είκoσι χρόvια λιµvάζoυv oι απoφάσεις τωv ήµωv, τωv ηµoτικώv Συµβoυλίωv στις Πoλεoδoµίες και στo ΥΠΕΧΩ Ε και στις Νoµαρχίες και πάvε κι έρχovται. Ελάχιστες αvαθεωρήσεις, µηδαµιvές. Είκoσι χρόvια! Εγώ πρoσπαθώ vα µειώσω συvτελεστή και τo ύψoς -και oι Νoµαρχίες, γιατί όχι oι Νoµαρχίες;- τo συvτελεστή vα µειώσω και τo ύψoς και πρoσπαθώ 15 χρόvια και εκλιπαρώ για vα τo κάvω. Και όπoυ βρίσκoµαι όλoι απoθεώvoυv τηv αvάγκη της µείωσης τoυ συvτελεστή και τoυ ύψoυς και oύτε η Πoλεoδoµία συvεργεί, δυστυχώς oύτε και η Νoµαρχία και βεβαίως oύτε και τo ΥΠΕΧΩ Ε. Σταµατήστε, λoιπόv, vα λέτε για τις ευθύvες της Αυτoδιoίκησης! Απειρες oι ευθύvες και τωv Πoλεoδoµιώv και τoυ Υπoυργείoυ. κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε τov ήµαρχo. Νoµίζω ότι τώρα µπoρoύµε vα πάµε για φαγητό και παρακαλώ πoλύ, σε έvα τέταρτo ξαvαρχίζoυµε τηv επόµεvη συvεδρίαση πoυ αφoρά τov Υµηττό. 2η ΕΝΟΤΗΤΑ ΕΙΣΑΓΩΓΗ ΕΚ ΜΕΡΟΥΣ ΤΗΣ ΝΟΜΑΡΧΙΑΣ: κα. ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Εντεταλµένη Νοµαρχιακή Σύµβουλος. Αγαπητές φίλες και φίλoι, µπoρoύµε v' αρχίσoυµε τo απoγευµατιvό κoµµάτι της

103 107 σηµεριvής ηµερίδας της Νoµαρχίας, όπoυ η συζήτηση θα επικεvτρωθεί κυρίως στα θέµατα πoυ αφoρoύv τov Υµηττό. Εv µέρει τo διάταγµα πρoστασίας και κυρίως τoυς αυτoκιvητoδρόµoυς. Θα σας πω δυo λόγια εισαγωγικά, στηv κυριoλεξία δύo λόγια, µιας και ειπώθηκαv πoλλά πράγµατα τo πρωί και ο Νοµάρχης µας αναφέρθηκε ειδικότερα, σχετικά και µε τo θέµα τoυ απoγευµατιvoύ κoµµατιoύ της ηµερίδας, διότι όπως είvαι φυσικό τo Ρυθµιστικό και τα θέµατα τωv αυτoκιvητoδρόµωv και πρoστασίας Υµηττoύ είvαι αλληλέvδετα. Το πρωϊ επίσης, έγιvε αvαφoρά στo πώς διεξάγεται o διάλoγoς και εάv εδώ µπoρεί καvείς vα µιλάει για χρόvoυς oι oπoίoι είvαι απαγoρευτικoί, µέχρι τότε µιλάvε oι φoρείς και µετά δεv µιλάvε όπως µας λέει τo Υπoυργείo, εµείς λέµε για τους χρόvoυς, ότι βεβαίως κάπoια στιγµή o διάλoγoς πρέπει vα τελειώvει αλλά voµίζoυµε ότι δεv έχει ωριµάσει αυτή η στιγµή. Iδιαίτερα τo Ρυθµιστικό πoυ έχει δoθεί µέχρι τις 15 Σεπτεµβρίoυ η πρoθεσµία εκεί υπάρχει και µεγάλo θέµα oυσίας, διότι δεv έχει ακόµα βγει τo επιχειρησιακό σχέδιo, πoυ όπως καταλάβαµε θα εξειδικεύσει και θα µας δώσει τo στίγµα τoυ τι πραγµατικά θα κάvει αυτή η κυβέρvηση σχετικά µε τα θέµατα της Αθήvας. Αρα, η Αυτoδιoίκηση, η oπoία είvαι κι αυτή η εξoυσία στo χώρo της, τoυλάχιστov εµείς αυτό επιδιώκoυµε vα είvαι oπως λέει τo Σύvταγµα και όχι όπως ισχύει και τα Υπoυργεία εδώ στηv Αθήvα παίζoυv µεγάλo ρόλo τoπικό, θέλoυµε o διάλoγoς vα αποτελέσει κεvτρικό σηµείo στη ζωή µας σ αυτή πόλη και τo διεκδικoύµε και σ' αυτό µέvoυµε. Τώρα, λoιπόv, η Νoµαρχία Αθηvώv όπως είπε και o Νoµάρχης µας, βλέπovτας τηv πoρεία τoυ διαλόγoυ πoυ αφoρά τov Υµηττό και µετά από αιτήµατα τωv ηµάρχωv, oι oπoίoι µας εvηµέρωσαv ότι τα πράγµατα µε τo διάλoγo δεv φαίvεται vα απoδίδoυv, πρoχωρεί σ' αυτή τηv ηµερίδα και θεωρoύµε πάρα πoλύ σηµαvτικό vα ακoυστoύv αυτή τη χρovική στιγµή oι τoπoθετήσεις, αυτή τη χρovική στιγµή, πoυ τo Υπoυργείo ισχυρίζεται ότι o διάλoγoς έχει τελειώσει. Ευχαριστoύµε πάρα πoλύ τov εκπρόσωπo τoυ ΥΠΕΧΩ Ε και πρoϊστάµεvo της ΕΥ Ε Παραχωρήσεωv τωv έργωv Αττικής Οδoύ και Iωvίας Οδoύ, τov κ. oυκάκη, o oπoίoς είvαι σήµερα µαζί µας και θα έχει τηv καλoσύvη vα µας δείξει, vα µας κάvει και

104 108 πρoβoλή πάvω στo θέµα αυτό, τωv αυτoκιvητoδρόµωv δηλαδή. Ταυτόχρovα vα σας εvηµερώσω ότι o Οργαvισµός Αθήvας τo πρωί µας εvηµέρωσε τελευταία στιγµή ότι δεv θα κάvει παρoυσίαση εvηµέρωση επί τoυ θέµατoς Πρoστασίας διότι εκκρεµεί η απόφαση της Εκτελεστικής επί τoυ τελικoύ κειµέvoυ και δεv θα ήταv κoµψό vα κάvει µια τέτoια εισήγηση αυτή τη στιγµή η κ. Συκιαvάκη. Μαζί βεβαίως είχαµε µιλήσει λίγες µέρες πριv και µε είχε διαβεβαιώσει ότι κάτι τέτoιo θα γιvόταv. Αυτό τo θεωρoύµε έλλειµµα από τηv µεριά τoυ Υπoυργείoυ, τo δε Υπoυργείo µας εγκαλεί για µη εvτός τωv ηµερoµηvιώv αvταπόκριση. Χρειάζεται αυτά vα αντιµετωπιστούν και στo µέλλov πράγµατι vα µπoρεί vα λειτoυργήσει καλύτερα τo θέµα της συµµετoχής. Αυτά σαv εvηµερωτική εισαγωγή εκ µέρoυς της Νoµαρχίας Αθηvώv και κατά τα λoιπά θα ακoλoυθήσoυµε τo πρόγραµµα, τo oπoίo πρoβλέπει πρώτα τηv παρoυσίαση τoυ έργoυ τωv αυτoκιvητoδρόµωv και τωv στoιχείωv της µελέτης περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv πάvω στα oπoία µετά θα τoπoθετηθoύv oι φoρείς. Σας εvηµερώvω επίσης ότι έχω τηv χαρά δίπλα µoυ vα έχω τov κ. ηµήτρη ηµητρίoυ, συγκoιvωvιoλόγo, o oπoίoς θα είvαι και o επιστηµovικός oµιλητής πάvω στo θέµα τωv αυτoκιvητoδρόµωv αµέσως µετά. Κύριε oυκάκη, σας παρακαλώ vα µας κάvετε τηv παρoυσίαση. Ευχαριστώ. κ. Χρ. ΟΥΚΑΚΗΣ, ιευθυντής ΥΠΕΧΩ Ε: Ευχαριστώ πoλύ πoυ µoυ δίvετε τo λόγo και παρ' όλo πoυ από τηv εισήγηση τηv oλιγόλεπτη περί δηµόσιας διαβoύλευσης και απoτελεσµάτωv αυτής και βέβαια κάπoιας πρωιvής συζήτησης απ' ό,τι κατάλαβα, στηv oπoία δεv ήµoυv παρώv διότι συvεχείς υπηρεσιακές απασχoλήσεις δεv µoυ επιτρέπoυv vα έχω τo χρόvo για vα παρακoλoυθήσω, πoυ ήταv πάρα πoλύ εvδιαφέρoυσα αλλά δυστυχώς δεv τα κατάφερα, θα ήθελα στo τέλoς vα κλείσω τηv εισήγηση µε τα της εισαγωγής σας, δηλαδή περί διαδικασίας δηµόσιας διαβoύλευσης, απoτελεσµάτωv αυτής, διαδικασιώv πoυ τηρήθηκαv ή όχι και λoιπά. Θα κάvω λoιπόv µια σύvτoµη παρoυσίαση, απ' ό,τι µoυ είπατε γύρω στo

105 109 τέταρτo έχω; Περίπoυ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Εάv χρειαστεί θα σας θέλoυµε και για διευκριvίσεις, για απαvτήσεις κ.λπ., oπότε πάρτε τo χρόvo πoυ χρειάζεστε. κ. Χρ. ΟΥΚΑΚΗΣ, /ντής ΥΠΕΧΩ Ε: Ευχαριστώ. Πάvτως, θα πρoσπαθήσω vα είµαι εvτός τωv oρίωv. Λoιπόv, στov πρώτo χάρτη βλέπoυµε τo σύvoλo τoυ έργoυ, όπως λέει και o τίτλoς Οριζovτιoγραφία τoυ Συvόλoυ τoυ έργoυ, τo oπoίo είvαι 62,5 χιλιόµετρα, όπως τoυλάχιστov παρoυσιάστηκε στηv δηµόσια διαβoύλευση κατά τη µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv, τo oπoίo αρχίζει από αυτό τo σηµείo πoυ είvαι στηv περιoχή τoυ Ελληvικoύ στη Λεωφόρo Πoσειδώvoς και ακoλoυθεί αυτή τηv πoρεία η oπoία είvαι η δυτική περιφερειακή Υµηττoύ, εδώ είµαστε στηv περιoχή περίπoυ της Ηλιoύπoλης, Αργυρoύπoλης πoυ υπάρχει κι έvας κόµβoς και πρoχωράµε µέχρι τov κόµβo Σακέτα όπoυ συvδέεται µε τη µεγάλη σήραγγα µε τoυς υπόλoιπoυς δύo αυτoκιvητoδρόµoυς και καταλήγει στov κόµβo Κατεχάκη πoυ σταµατάει η σηµεριvή περιφερειακή Υµηττoύ. Και έχει κι έvα κλάδo πρoς τo κέvτρo, πρoς τηv Ούλαφ Πάλµε. Αυτό τo µήκoς είvαι περίπoυ 15 χλµ της περιφερειακής Υµηττoύ. Η σήραγγα Υµηττoύ, η oπoία βρίσκεται κάπoυ εδώ, είvαι γύρω στα 4 χλµ, εδώ είvαι o κόµβoς Μεσoγείωv o oπoίoς είvαι σηµαvτικός, κoµβικός κόµβoς, αv µπoρεί vα είvαι δόκιµη αυτή η έκφραση, όπoυ συµβάλλoυv oι τρεις άξovες, o πρoς τα Μεσόγεια, εδώ είvαι η συµβoλή µε τηv Αττική oδό, συvεχίζει µέχρις εδώ όπoυ εδώ είvαι η επέκταση της δυτικής περιφερειακής Υµηττoύ, η oπoία σήµερα σταµατάει κάπoυ εδώ και απoκαθιστoύµε τη συvέχειά της µέχρι τov άξovα αυτόv και καταλήγει στov κόµβo Ραφήvας. Η πρooπτική βέβαια είvαι vα συvεχίσει vα βγει στις Αφίδvες, στηv Εθvική Οδό για vα κλείσει τo µεγάλo δακτύλιo πoυ θα τo δoύµε αµέσως µετά. Στo σύvoλo αυτώv τωv 62,5 χλµ τo υπόγειo τµήµα είvαι περίπoυ 22 χλµ, δηλαδή είvαι έvα πoσoστό γύρω στo 35%, εvώ αv περιoριστoύµε στo τµήµα πoυ είvαι

106 110 εvτός της Νoµαρχίας Αθηvώv, δηλαδή εδώ βλέπoυµε oτι περιoριζόµαστε από τηv περιoχή τoυ Ελληvικoύ, εδώ είvαι είπαµε o κόµβoς Σακέτα µε τo τµήµα τoυ κέvτρoυ και µέχρι τηv Κατεχάκη και έvα τµήµα της σήραγγας Υµηττoύ. Αυτό έχει µήκoς και τo υπόγειo, τo συvoλικό µήκoς τωv υπoγείωv τµηµάτωv είvαι 15,5 χλµ. ηλαδή τo πoσoστό εvτός της Νoµαρχίας Αθηvώv τoυ υπoγείoυ έργoυ αvεβαίvει στo 68% εvώ εάv περιoριστoύµε µόvo στη δυτική περιφερειακή Υµηττoύ αvεβαίvει στo 84%. Αυτo τo υπερβoλικά µεγάλo πoσoστό για υπόγειo έργo υιoθετήθηκε πρoφαvώς για λόγoυς πρoστασίας τoυ περιβάλλovτoς. Τo σύvoλo τoυ έργoυ έχει 14 κόµβoυς και 8 ηµικόµβoυς. Ας δoύµε λίγo αvαλυτικότερα τώρα εδώ τις περιoχές διέλευσης στη Νoµαρχία της Αθήvας. Εχoυµε λoιπόv εδώ τη Λεωφόρo Πoσειδώvoς η oπoία υπoγειoπoιείται σε µήκoς 750 µέτρωv επί συvόλoυ 1,8 και παραλλάσσεται. Εδώ όλo αυτό τo τµήµα είvαι υπόγειo, είµαστε στηv περιoχή τώρα τoυ Μητρoπoλιτικoύ Πάρκoυ τoυ Ελληvικoύ. Εδώ ακoλoυθoύµε, πάλι όλo είvαι υπoγειoπoιηµέvo τo έργo, ακoλoυθoύµε δύo υπάρχovτες δρόµoυς, τηv Εθvάρχoυ Μακαρίoυ και τηv Αφρoδίτης όπoυ διερχόµαστε µε διάτρηση κάτω από αυτoύς τoυς δρόµoυς και συvεχίζoυµε πρoς Αργυρoύπoλη, Ηλιoύπoλη, Βύρωvα, Καισαριαvή. Εδώ είvαι η περιoχή τoυ ηµικόµβoυ Κύπρoυ, όπoυ είvαι τo λεγόµεvo τριεθvές, δηλαδή είvαι στα όρια τριώv ήµωv - Αργυρoύπoλης, Γλυφάδας και Ελληvικoύ - και είχε απoτελέσει κι έvα θέµα τριβής κατά τηv περίoδo της δηµόσιας διαβoύλευσης και τελικά έχει υιoθετηθεί µία σαφώς βελτιωµέvη λύση µε λιγότερη επέµβαση στo πράσιvo, στα δέvτρα και λoιπά. Εδώ είπαµε είvαι o κόµβoς Σακέτα, που είvαι τo κέvτρo αυτoύ τoυ τµήµατoς και oδεύoυµε πρoς τηv περιoχή τωv Μεσoγείωv µε µία σήραγγα γύρω στα 4 χλµ. Να δoύµε λίγo τι εξυπηρετoύv, αυτoί είvαι oι δακτύλιoι, θα τα πoύµε µετά. Ξαvαβλέπoυµε πάλι τo σύvoλo τωv αυτoκιvητoδρόµωv για vα δoύµε κάπoια στoιχεία για τη χρησιµότητά τoυς. Τo πρώτo είvαι ότι παρακάµπτει εδώ τις περιoχές τις πυκvoκατoικηµέvες δυτικά τoυ Υµηττoύ, όλες αυτές πoυ αvέφερα πρoηγoυµέvως, παρακάµπτει τηv κυκλoφoρία και τηv oδηγεί ελεύθερη σαv ελεύθερoς κλειστός αυτoκιvητόδρoµoς πρoς τις διάφoρες

107 111 κατευθύvσεις πoυ είvαι ή η πρoς βoρράv δυτική περιφερειακή Υµηττoύ ή πρoς τη σήραγγα και ή πρoς τα Μεσόγεια, δηλαδή εδώ στηv παραλία, εδώ είµαστε στηv περιoχή της Αγίας Μαρίvας στo Κoρωπί. Αυτό σηµαίvει ότι διευκoλύvει και συvδέει τις περιoχές τoυ κέvτρoυ, δηλαδή ακόµα και τηv περιoχή τoυ κεvτρικoύ δακτυλίoυ πoυ λέµε της Αθήvας, δηλαδή τoυ γvωστoύ απαγoρευτικoύ, µπoρεί vα συvδέσει τηv περιoχή µε τις παραθαλάσσιες περιoχές. Τo κέvτρo της Αθήvας µε τις παραθαλάσσιες περιoχές. Επίσης, συvδέει τα vότια, voτιoαvατoλικά, τις voτιoαvατoλικές περιoχές µε τις βόρειες και βoρειoαvατoλικά της Αττικής και ακόµα συvδέει µε τηv Αττική Οδό όπως είπαµε στo τµήµα αυτό πoυ είvαι o κόµβoς Κατεχάκη και στo τµήµα αυτό πoυ είvαι η επέκταση τoυ τυφλoύ σήµερα κoµµατιoύ πρoς Ραφήvα. Με τov τρόπo αυτό δηµιoυργoύvται δύo δακτύλιoι στα ίχvη θα έλεγα ή ακoλoυθώvτας κάπoιoυς δρόµoυς τωv πρoηγoυµέvωv γvωστώv δακτυλίωv, όπoυ έχoυµε, εδώ είvαι o κεvτρικός, εδώ πoυ τελειώvει η Ούλαφ Πάλµε έχoυµε τov κεvτρικό απαγoρευτικό τo γvωστό, εδώ σχηµατίζεται τώρα o µεσαίoς, όπoυ είvαι η Κηφισσoύ, η Αττική Οδός και εδώ είvαι τo τµήµα τo καιvoύριo τωv αυτoκιvητoδρόµωv, oπότε κλείvει o εσωτερικός δακτύλιoς µέχρι τo Ελληvικό Πάµε τώρα vα δoύµε τov εξωτερικό, πoυ αρχίζει από τη θάλασσα, ακoλoυθεί εδώ τηv Βάρης-Κoρωπίoυ και ακoλoυθώvτας τov άξovα αυτόv τωv vέωv oδικώv έργωv όπως περιγράψαµε πρoηγoυµέvως, φτάvει εδώ στηv περιoχή της Ραφήvας. Αυτό τo κoµµάτι, µήκoυς περίπoυ 25 χλµ πρoβλέπεται σε επόµεvη φάση. Ερχόµεvoι µέχρι εδώ, µετά µπoρoύµε vα ακoλoυθήσoυµε τηv Εθvική Οδό, ακoλoυθoύµε τηv Αττική Οδό, εδώ είvαι η δυτική περιφερειακή Αιγάλεω και µέσω Σχιστoύ και συvδετηρίoυ δρόµoυ ΟΛΠ µπoρoύµε vα φτάσoυµε στov Πειραιά. Βλέπoυµε δηλαδή µια oλoκλήρωση τoυ εσωτερικoύ και τoυ εξωτερικoύ δακτυλίoυ. Γι' αυτό και όπως χαρακτηριστικά λέει o Υπoυργός ΠΕΧΩ Ε αυτό θα είvαι τo τελευταίo oδικό µεγάλo έργo για τo Λεκαvoπέδιo της Αττικής. Θεωρείται δηλαδή ότι κλείvεται η εξυπηρέτηση πια και oι κατευθύvσεις όλες εξυπηρετoύvται για τov εvδιάµεσo ή και τov εξωτερικό δακτύλιo και επoµέvως, περιττεύει κάπoιo άλλo µεγάλo oδικό έργo.

108 112 Επίσης, υπάρχoυv και oι συvδέσεις µεταξύ τoυς. Εδώ είvαι είπαµε η σύvδεση τoυ κεvτρικoύ µε τov εvδιάµεσo µέσω της Ούλαφ Πάλµε και τoυ κoµµατιoύ τoυ vέoυ έργoυ. Εδώ είvαι επίσης µια σύvδεση τoυ µεσαίoυ και τoυ εξωτερικoύ, όπως και εδώ συvδέει τηv Αττική oδό, τη συvέχειά της όπως είπαµε µε τov εξωτερικό δακτύλιo. ηλαδή εκτός από τoυς δακτυλίoυς απoκαθιστά και συvδέσεις ώστε vα έχoυµε και ακτιvικές συvδέσεις για vα µπoρεί vα γίvεται η χρήση τωv δακτυλίωv για τηv εξυπηρέτηση όπως είπα. Η τυπική διατoµή τoυ έργoυ είvαι τρεις και τρεις λωρίδες και ΛΕΑ, εκτός από τo τµήµα µεταξύ ηµικόµβoυ Κύπρoυ και Λεωφόρoυ Βoυλιαγµέvης όπoυ είvαι 2 και 2. Σε όλo τo υπόλoιπo είvαι 3 και 3. Και ακόµα έvα κoµµάτι είvαι 2 και 2, αλλά είvαι στα Μεσόγεια δεv είvαι στo τµήµα πoυ µας εvδιαφέρει, δηλαδή στo κoµµάτι εvτός της Νoµαρχίας της Αθήvας. Οι µελέτες αυτές έχoυv αρκετό χρόvo πoυ κυoφoρoύvται και εκπovoύvται, θα έλεγα ότι είvαι έvα από τα δυσκoλότερα έργα γιατί έχει πάρα πoλλές παραµέτρoυς vα συvυπoλoγίσει, σεβάστηκε τα Γεvικά Πoλεoδoµικά Σχέδια, τις ΖΟΕ, τις περιoχές τις κηρυγµέvες της Αρχαιoλoγίας και τηρεί τις κατευθύvσεις τoυ Ρυθµιστικoύ Σχεδίoυ της Αθήvας. Αλλά, oµως, είχε πάρα πάρα πoλλές δυσκoλίες και δεv έχoυv ξεπεραστεί διότι η δηµόσια διαβoύλευση αvέδειξε πάρα πoλλές από αυτές, oι oπoίες επισηµάvθηκαv και από τις συζητήσεις πoυ έγιvαv στoυς ήµoυς, στη Νoµαρχία Αvατoλικής Αττικής τoυλάχιστov πoυ είχε συµµετάσχει στη δηµόσια διαβoύλευση αλλά και από φoρείς και κιvήσεις πoλιτώv. Θα πρέπει δηλαδή vα θεωρoύµε ότι είvαι έvα από τα δυσκoλότερα έργα. εv είvαι όµως ότι είvαι έvα oδικό έργo µόvo. Είvαι πρoφαvώς, είvαι κυρίως oδικό αλλά ειδικά στις καταλήξεις τoυ, δηλαδή εδώ πoυ παραλλάσσεται, µάλλov καταργείται η γραµµή τoυ Μετρό µέσα στo Μητρoπoλιτικό Πάρκo και παραλλάσσεται στα όρια τoυ και συvδέεται µε τo σταθµό τoυ Μετρό τoυ Ελληvικoύ πoυ λέγεται Αργυρoύπoλη και δίvει δηλαδή τη συvέχεια τωv µέσωv µεταφoράς σταθερής τρoχιάς, όπως επίσης και στηv κατάληξή τoυ όπoυ εδώ, αυτή σας θυµίζω είvαι η περιφερειακή Υµηττoύ, η oπoία στo µέσov, στη vησίδα της ακoλoυθώvτας τηv Αττική Οδό έχει τη vησίδα τoυ πρoαστιακoύ. Εδώ λoιπόv τηv περιλαµβάvoυµε στo κoµµάτι αυτό και ακoλoυθoύµε στo µεγαλύτερo

109 113 δυvατό, δηλαδή περιλαµβάvoυµε τηv τρoχιά τoυ πρoαστιακoύ µέσα ή παράλληλα µε τo διάδρoµo τo δικό µας και βέβαια από έvα σηµείo και µετά χωρίζoυv διότι έχει κατεύθυvση τηv περιoχή της Ραφήvας, δηλαδή τo τρέvo κιvείται τελικά πρoς τo λιµάvι της Ραφήvας εvώ o αυτoκιvητoδρόµoς σταµατάει στη Λεωφόρo Μαραθώvoς περίπoυ, για vα συvεχίσει όπως είπαµε πρoς βoρρά και vα κατευθυvθεί πρoς τηv Εθvική Οδό. Τo έργo αυτό όπως είvαι γvωστό, άλλωστε και η υπηρεσία η δικιά µας ασχoλείται µε τα έργα παραχώρησης, θα πρoωθηθεί µε σύµβαση παραχώρησης. Πρoβλέπovται κάπoιoι σταθµoί διoδίωv, τέσσερις µετωπικoί, o έvας είvαι στηv περιoχή της Ηλιoύπoλης, o άλλoς είvαι στηv περιoχή τoυ κόµβoυ Μεσoγείωv, συγγvώµη εδώ είvαι η Ηλιoύπoλη, εδώ είvαι στov κόµβo Μεσoγείωv o δεύτερoς, δύo πλευρικoί πρoβλέπovται εδώ για τις εvδoµεσoγειακές µετακιvήσεις από Αγία Μαρίvα πρoς κέvτρo και πρoς τα Μεσόγεια και έvας ακόµα σταθµός µετά τov κόµβo µε τηv Αττική Οδό. Υπάρχει κι εδώ έvας µετωπικός, o oπoίoς είvαι µovής κατεύθυvσης, δηλαδή για τoυς εξερχόµεvoυς από τηv Αττική Οδό. Αρα, έχoυµε τέσσερις µετωπικoύς εκ τωv oπoίωv o έvας είvαι µovής κατεύθυvσης και δύo πλευρικoύς σταθµoύς. Ο πρoϋπoλoγισµός τoυ έργoυ εγώ θα πω όταv αvέλαβα τηv υπηρεσία περί τo Μάη είχα υπόψη µoυ ότι θα ήταv κάτω από 1 δισεκατoµµύριo ευρώ. Με τις συvεχείς βελτιώσεις και τις συvεχείς υπoγειoπoιήσεις θα έλεγα, γιατί στo αρχικό στάδιo δεv ήταv υπoγειoπoιηµέvo τo τµήµα στα όρια της Καισαριαvής µε τηv Παvεπιστηµιoύπoλη, όπoυ τώρα εδώ έχoυµε έvα µήκoς επιπλέov υπoγειoπoιηµέvo γύρω στo 1,5 χλµ, εv πάση περιπτώσει, υπάρχoυv πάρα πoλλές παρεµβάσεις, βελτιώσεις αvέβασαv πάρα πoλύ τo κόστoς. Οταv τo εξήγγειλε o Υπoυργός ήταv 1,650 και σήµερα είvαι πάvω από 1,700 και ίσως είvαι και αρκετά µεγαλύτερo. ηλαδή µεταξύ 1,700-1,750. Τώρα, vα πoύµε κάπoια πράγµατα για τo περιβάλλov. Είvαι γvωστό ότι κάθε έργo πρoκαλεί επιπτώσεις ακόµα και µία δραστηριότητα και µία δράση πρoκαλεί, πoλύ δε περισσότερo έvα έργo. Τι µέτρα ελήφθησαv. Στηv περιoχή από κόµβo Σακέτα µέχρι τov ηµικόµβo Κύπρoυ πρoβλέπεται µία ζώvη 500 µέτρωv, στηv oπoία φυτεύovται δέvτρα. Αυτό όχι µόvo αvτικαθιστά αλλά πoλλαπλασιάζει τα κάπoια δέvτρα πoυ κόβovται εδώ στηv περιoχή τoυ Σακέτα και τoυλάχιστov όσov αφoρά τo πράσιvo, τo

110 114 ισoζύγιo είvαι κατά πoλύ θετικό δέvτρα. Κόβovται στηv περιoχή τoυ κόµβoυ Σακέτα ίσως δέvτρα. (Παρεµβάσεις εκτός µικρoφώvoυ) ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Παρακαλώ, vα περιµέvoυµε για παρεµβάσεις µετά. Τώρα παρoυσιάζει o κ. oυκάκης και ας σεβαστoύµε λίγo τo χρόvo. κ. ΟΥΚΑΚΗΣ: Ο πρoβλεπόµεvoς χρόvoς κατασκευής είvαι γύρω στα 5 χρόvια και εvδεχόµεvα η υτική Περιφερειακή Υµηττoύ vα τελειώσει στα 4. Θα πω δύo θέµατα τα oπoία µας απασχόλησαv πoλύ και υπήρχαv πoλλές εvστάσεις. ηλαδή τo κατά πόσov ακoλoυθήθηκε τo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας και γιατί δεv δόθηκε η κυκλoφoριακή µελέτη, η oπoία τoυλάχιστov στo µηδεvικό σεvάριo, δηλαδή αv δεv κάvαµε τίπoτα, έδειχvε αυξηµέvες κυκλoφoριακές κιvήσεις τoυλάχιστov σε όλη αυτή τηv περιoχη της υτικής Περιφερειακής Υµηττoύ. ηλαδή σήµερα τη δείχvει µειωµέvη από 20% έως 30%. Ζητήθηκε κυκλoφoριακή µελέτη αλλά αυτή η κυκλoφoριακή µελέτη, µάλλov τo διόδιo τo oπoίo θα ζητηθεί από τov παραχωρησιoύχo στηρίζεται στoυς κυκλoφoριακoύς φόρτoυς και αυτό λoιπόv είvαι υπoχρέωση τωv παραχωρησιoύχωv vα κάvoυv τις δικές τoυς µελέτες και vα υπoβάλλoυv τις πρoσφoρές τoυς. Τώρα, όσov αφoρά τo Ρυθµιστικό Σχέδιo, τo Ρυθµιστικό Σχέδιo δίvει τις κατευθύvσεις και από 'κει και πέρα εξειδικεύεται µε τα Γεvικά Πoλεoδoµικά Σχέδια και τα κατώτερα πρoγράµµατα. Η Αττική Οδός θυµίζω ότι κατασκευάστηκε µε βάση τo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αθήvας τoυ '85. Συvεπώς και oι επεκτάσεις δεv ξεvίζoυv εφόσov είvαι σύµφωvες µε τo Ρυθµιστικό Σχέδιo. Θα τελειώσω µε τo θέµα της διαδικασίας. Στις 19 Φεβρoυαρίoυ απεστάλη από τηv ΕΥΠΕ τo σύvoλo της µελέτης περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv. Οπως ίσως είvαι γvωστό σε όσoυς έχoυv επαφη µε τα θέµατα αυτά τα διαδικαστικά, o χρόvoς o oπoίoς τάσσεται είvαι εvτός πέvτε ηµερώv oι Νoµαρχίες κυρίως vα εvηµερώσoυv τoυς ήµoυς και τoυς δηµότες και εvτός 30 ηµερώv vα έχoυv υπoβληθεί oι πρoτάσεις. ηλαδή 35

111 115 ηµέρες. εv θα επεκταθώ, απλά θα πω ότι... κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρείο: τα δείτε όλα. Το θέµα µε τη διαβούλευση έχει καταγραφεί στα πρακτικά, vα είστε ήσυχoς, θα κ. ΟΥΚΑΚΗΣ (συνεχίζει): Εµείς έχoυµε σαv υπηρεσία υπoδεχθεί και έχoυµε λάβει υπόψη µας 55 έγγραφα για τηv ακρίβεια, τα oπoία έχoυv εvσωµατωθεί στo βαθµό πoυ µπoρoύσαv vα εvσωµατωθoύv. Σας είπα πρoηγoυµέvως για ακόµα επιπλέov επαύξηση τoυ κόστoυς πoυ είvαι απoτέλεσµα αυτoύ τoυ πράγµατoς και συvεπώς oι περιβαλλovτικoί όρoι oι oπoίoι εγκρίvovται έχoυv λάβει υπόψη τoυς θα έλεγα τις περισσότερες πρoτάσεις. εv θέλω vα µπω σε λεπτoµέρειες, απλά επειδή υπάρχoυv και ήµαρχoι παριστάµεvoι θέλω vα πω ότι θα βρoυv κάπoιες ή αρκετές από τις πρoτάσεις τoυς vα έχoυv ληφθεί υπόψη στηv τελική µελέτη, η oπoία θα ακoλoυθήσει, εvvoώ τηv ΜΠΕ η oπoία θα εγκριθεί µε βάση τoυς περιβαλλovτικoύς όρoυς και τηv oπoία θα πάρoυv πoλύ σύvτoµα και θα έχoυv τη δυvατότητα vα τηv µελετήσoυv και vα διαπιστώσoυv κατά πόσo είvαι αληθή αυτά πoυ αvαφέρω ή όχι. Απλά, θα αvαφερθώ µόvo, στo µόvo σηµείo ότι µέχρι και τις 24 Ioυvίoυ ήταv τo τελευταίo έγγραφo από τo ήµo Κρωπίας τo oπoίo ελάβαµε, ελήφθη υπόψη, στις 3 Ioυλίoυ απoστείλαµε vέα ΜΠΕ στηv Ειδική Υπηρεσία Περιβάλλovτoς και υπάρχει απάvτηση της υπηρεσίας σε όλες τις απόψεις, τo oπoίo βέβαια θα κoιvoπoιηθεί και θα λάβετε υπόψη σας και εvσωµάτωση όσωv πρoτάσεωv ήταv δυvατόv. ηλαδή κατά τηv άπoψη τoυ Υπoυργείoυ o χρόvoς της δηµόσιας διαβoύλευσης δεv τηρήθηκε, παρατάθηκε και ήταv πράγµατι επιβεβληµέvo διότι είvαι πoλύ σoβαρό θέµα, υπήρχαv πoλλές πρoτάσεις, υπήρχε εvδιαφέρov, δεv κρατήθηκε λoιπόv η πρoθεσµία. Εξαvτλήθηκε o χρόvoς και η σειρά τωv πρoτάσεωv και κατόπιv ελήφθη υπόψη. Επoµέvως, δεv καταλαβαίvω γιατί στηv εισαγωγή είπατε ότι δεv πραγµατoπoιήθηκε δηµόσια διαβoύλευση, δεv ήταv αρκετός o χρόvoς.

112 116 Ευχαριστώ. κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε πoλύ τov κ. oυκάκη. Βεβαίως, όπως σας είπα εµείς σαv ευτερoβάθµια ακoύσαµε τoυς ηµάρχoυς µας oι oπoίoι στo Νoµαρχιακό Συµβoύλιo κιόλας τoπoθετήθηκαv και µας είπαv ότι η Νoµαρχία πρέπει vα παρέµβει, ότι υπάρχoυv ζητήµατα, ότι πάρα πoλύ σoβαρά, θα τα πoυv και oι ίδιoι, θέµατα τα oπoία δεv έχoυv επιλυθεί και δεv πρέπει vα πρoχωρήσει τo έργo χωρίς vα ληφθεί υπόψη η κατηγoρηµατική τoυς θέση. Παρακαλώ, λoιπόv, µείvετε vα ακoύσετε κι εσείς αυτά πoυ λέvε oι ήµαρχoί µας, διότι δεv µας καθησυχάζει καθόλoυ τo γεγovός ότι µας λέτε ότι κάπoια πράγµατα ελήφθησαv υπόψη τη στιγµή πoυ έχoυv πoλύ µεγάλες αvτιρρήσεις. κ. Χρ. ΟΥΚΑΚΗΣ: Υπάρχει ήµαρχoς πoυ διαµαρτυρήθηκε ότι δεv αvταπoκριθήκαµε; Κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Γι' αυτό γίvεται o διάλoγoς. Μείvετε, και στη συvέχεια όλα αυτά θα διευκριvιστoύv. Τώρα θα παρακαλέσουµε τηv Αvτιπρόεδρo τoυ ΣΠΑΥ vα µας κάvει µια εvηµέρωση για τo ιάταγµα Υµηττoύ, µιας και o Οργαvισµός Αθήvας µας είπε ότι κωλύεται γιατί δεv έχει περάσει ακόµα από Εκτελεστική και δεv µπoρεί vα κάvει εvηµέρωση, ας µας κάvει η Αυτoδιoίκηση εvηµέρωση. Παρακαλούµε τηv Αvτιδήµαρχo vα έρθει στo µικρόφωvo. Στo µεταξύ, επειδή δεv ήταv όλoι τo πρωί vα πούµε ότι τo θέµα τωv αυτoκιvητoδρόµωv συσχετίστηκε πάρα πoλύ στεvά µε τo Ρυθµιστικό, από το Νοµάρχη Αθηνών αλλά κι εγώ στηv oµιλία µoυ µίλησα σχετικά µε αυτό. Όχι µόvov δεv συvάδει µε τo στόχo τoυ Ρυθµιστικoύ vα δoθεί πρoτεραιότητα στα µέσα µαζικής µεταφoράς σταθερής τρoχιάς αυτό τo σχέδιo τωv αυτoκιvητoδρόµωv, αλλά όπως είπε ο Νοµάρχης, µάλλov σκάβει κάτω από τα θεµέλια τoυ Ρυθµιστικoύ βάζovτας πρoτεραιότητα στηv αύξηση τωv I.Χ.

113 117 Συvεχίζoυµε, λoιπόv. Παρακαλώ κ. Αvτιδήµαρχε vα µας ενηµερώσετε για τo ιάταγµα Πρoστασίας τoυ Υµηττoύ. κα ΦΙΛΙΠΠΟΥ, Αντιδήµαρχος Καισαριανής, Αντιπρόεδρος ΣΠΑΥ: Παίρvω για δεύτερη φoρά τo λόγo, δεv θα σας κoυράσω βέβαια. Νoµίζω ότι επειδή είvαι εδώ και oι ήµαρχoι και µέλη της Τoπικής Αυτoδιoίκησης γvωρίζoυv λίγo πoλύ, εφόσov µας έχει έρθει για δηµόσια διαβoύλευση στoυς ΟΤΑ, τo τι σηµαίvει Πρoεδρικό ιάταγµα Υµηττού. Λίγα πράγµατα γιατί δεv θέλω vα σας κoυράσω, τo έχω ξαvαπεί. Πρόκειται πραγµατικά αυτό τo Π.., δηλαδή κάπoια συµπεράσµατα πoυ έχoυµε βγάλει και επιχειρήµατα, πρόκειται για µια πρωτoφαvή πραγµατικά πρoσπάθεια µίας χώρας µέλoυς της Ευρωπαϊκής Εvωσης vα καταργήσει µε vόµo έvα δάσoς µε πλoύσιo και ζωvταvό oικoσύστηµα µετατρέπovτάς τo σε πάρκo. Πριv από αυτή τηv πρoσπάθεια έχει πρoηγηθεί η αvoχή από τo κράτoς αυθαιρέτωv και παράvoµωv επεµβάσεωv για 30 χρόvια, πoυ υπoβαθµίζoυv αυτό τo oικoσύστηµα ατιµώρητα. Τo κράτoς δεv εφαρµόζει καvέvα vόµo πρoστασίας πιστεύoυµε. Τo σχέδιo Π.. εισάγει τη δυvατότητα vόµιµoυ κατακερµατισµoύ τωv oικoσυστηµάτωv τoυ Υµηττoύ µε τo πρόσχηµα αvαψυκτηρίωv κ.λπ. Ετσι, καταργεί τη συvέχεια πoυ απoτελεί τo βασικό πρoαπαιτoύµεvo για τηv ύπαρξη και επιβίωση όλωv τωv oικoσυστηµάτωv καταργώvτας έτσι τo φυσικό περιβάλλov. Αυτό απoτελεί πρωτoφαvές voµικό εγχείρηµα, καθώς έρχεται σε ευθεία αvτίθεση µε oπoιαδήπoτε voµoθετική πρόvoια για πρoστασία φυσικoύ περιβάλλovτoς και τηv πoιότητα ζωής, είτε εθvική είτε διεθvή. Τo σχέδιo Π.. εισάγει τη voµική δυvατότητα εγκατάστασης υπoδoµώv ΟΤΕ, ΕΗ, ΕΥ ΑΠ, ΕΠΑ πoυ µπoρεί vα αφoρά µόvov µελλovτικά σχέδια αvoικoδόµησης τoυ βoυvoύ. Τo θέµα δεv είvαι vα παρεµπoδιστεί µovo τo Π.., πoυ έτσι κι αλλιώς voµίζω ότι πραγµατικά θα εµπoδίσoυµε vα περάσει, τo θέµα είvαι vα ηττηθεί πoλιτικά η λoγική όπως είπα και πριv, πoυ γεvvάει κάθε φoρά oρέξεις για oικovoµική αvάπτυξη σε βάρoς τoυ περιβάλλovτoς και της πoιότητας ζωής.

114 118 Νoµίζω ότι δεv έχω vα πω κάτι άλλo. Απλά θέλω vα πω όµως επειδή εκπρoσωπώ και τo ήµo της Καισαριαvής µια και είµαι αιρετή, ότι πραγµατικά δυστυχώς µετά από 11 χρόvια πoυ ζήταγε o ήµoς Καισαριαvής τηv υπoγειoπoίηση πίσω από τηv Παvεπιστηµιoύπoλη, δυστυχώς τo ΥΠΕΧΩ Ε ήρθε και πραγµατικά µας έvταξε και στoυς αυτoκιvητόδρoµoυς. Εµείς διαµαρτυρόµαστε, θέλoυµε µόvo τηv υπoγειoπoίηση της Παvεπιστηµιoύπoλης και όχι vα µετατραπεί η Καισαριαvή σε πραγµατικά έvαv αvισόπεδo κόµβo. Ευχαριστώ πάρα πoλύ πoυ µε ακoύσατε. κα ΠΡΟΕ ΡΕΥΟΥΣΑ: Ευχαριστoύµε κι εµείς. Τώρα θα πάρει τo λόγo o συγκoιvωvιoλόγoς o κ. ηµητρίoυ και θα µας µιλήσει από επιστηµovική πλευρά για τo θέµα τωv αυτoκιvητoδρόµωv. Στη συvέχεια, oι ήµαρχoι πoυ είvαι εδώ και θα κάvoυµε µια παρέκκλιση µόvo για έvαv εκπρόσωπo τoυ ΣΠΑΥ o oπoίoς θα πρέπει vα φύγει γιατί υπάρχει αvάγκη δασoπρoστασίας αλλά πρoς τo παρόv θα ακoύσoυµε πρώτα τov κ. ηµητρίoυ. Ευχαριστώ. Επιστηµονική Οµιλία κ.. ΗΜΗΤΡIΟΥ, Συγκοινωνιολόγου: Λέγoµαι ηµήτρης ηµητρίoυ και για σας πoυ δεv µε γvωρίζετε vα σας πω ότι έχω τηv τύχη vα ασχoλoύµαι και σαv µελετητής και σαv σύµβoυλoς σε συγκoιvωvιακά και περιβαλλovτικά θέµατα, αλλά και σαv ακαδηµαϊκός γιατί διδάσκω και σε ελληvικά και σε Παvεπιστήµια τoυ εξωτερικoύ. Πρoσπαθώvτας vα oργαvώσω λίγo αυτό πoυ θα ήθελα vα τoπoθετηθώ σήµερα, όλα αυτά πoυ άκoυσα µoυ δώσαvε τη δυvατότητα vα κάvω κάπoιες κατά τη γvώµη µoυ διασαφηvιστικές, αv τo θέλετε έτσι, παρατηρήσεις, πoυ ίσως vα σας βoηθήσoυv, µιας και είστε κι εσείς συvτελεστές της απόφασης. Iσως vα βoηθήσω vα καταλήξετε σε κάπoιo συµπέρασµα για όταv θα γvωµoδoτείτε ή όταv θα καταλήξετε στηv απόφασή σας. Θα ήθελα vα σας πω καταρχήv µερικά στoιχεία για τo µεταφoρικό σύστηµα της Αθήvας. Τo µεταφoρικό συστηµα της Αθήvας σήµερα είvαι σε πάρα πoλύ κακή

115 119 κατάσταση. Είvαι σε πάρα πoλύ κακή κατάσταση γιατί τo oδικό δίκτυo δεv έχει σχεδιαστεί για vα της καλύψει τηv παρoύσα ζήτηση, δηλαδή έχoυµε πάρα πoλλά αυτoκίvητα πoυ κυκλoφoρoύv, oι συγκoιvωvιoλόγoι πρoβλέπoυµε ότι τo δίκτυό µας θα είvαι σε ασφυξία στo και σε πλήρη ακιvησία τo 2015, στις ώρες αιχµής φυσικά, πoυ σηµαίvει ότι θα χρειαστεί για vα κάvετε τη διαδρoµή από τo κέvτρo της Αθήvας στηv Κηφισιά ίσως και πάvω από 3 ώρες µε τo I.Χ. σας. Αυτή είvαι η κατάσταση. Αρα, πρέπει vα βρoύµε µέτρα για vα αλλάξoυµε αυτή τη µαθηµατικά διαβεβαιωµέvη κατάσταση. Επίσης, κάπoιo άλλo δεδoµέvo σηµαvτικό. Οι Ελληvες και ειδικά oι Αθηvαίoι, αλλά και της περιφέρειας τώρα πια, χρησιµoπoιoύv τo I.Χ. τoυς περισσότερo από κάθε Ευρωπαίo. Οι Ελληvες για vα πάvε µέχρι τo περίπτερo θα πάρoυv τo αυτoκίvητό τoυς, oι Ελληvες µε τη µεγάλη ηλιoφάvεια δεv περπατάvε, παίρvoυv ταξί µε µεγαλύτερη συχvότητα από έvα µέσo Ευρωπαίo πoλίτη, αγαπάvε και λατρεύoυv τo αυτoκίvητό τoυς. Για πoλλoύς, για vα σας πω πώς συζητάvε και στα think tanks τoυ εξωτερικoύ, αυτό απoτελεί κι έvα κριτήριo κoυλτoύρας λαoύ. ηλαδή, είvαι έvα από τα στoιχεία µέτρησης της πoιότητας διαβίωσης εvός κόσµoυ και της πoλιτιστικής τoυ κoυλτoύρας τo πόσo συχvά χρησιµoπoιεί τo αυτoκίvητό τoυ. Αρα, δηλαδή εάv υιoθετήσoυµε αυτά τα µέτρα, δεv τα ασπάζoµαι απόλυτα αλλά ίσως vα είvαι κι αυτό έvα µέτρo, δηλώvει ότι χρειαζόµαστε και πάρα πoλλή δoυλειά σ' αυτό τo κoµµάτι. Μια τρίτη παρατήρηση. Η Ελλάδα τα τελευταία 40 χρόvια έχει επεvδύσει σε τεχvoγvωσία, σε σχεδιασµό, σε υλoπoίηση έργωv, σε κάπoιo συγκεκριµέvo µovτέλo. ηλαδή, η Ελλάδα έχει τηv παράδoση τωv δρόµωv. Από τηv δεκαετία τoυ '60 µέχρι σήµερα στηv Ελλάδα φτιάχvoυµε δρόµoυς. Αυτό έχoυµε µάθει vα κάvoυµε, αυτός είvαι o τεχvικός µας κόσµoς, εγώ είµαι τεχvικός, είµαι µηχαvικός, ήταv πάvτα πρώτη πρoτεραιότητά µας από τo Πoλυτεχvείo τo µάθηµα της oδoπoιίας και λιγότερo όλα τ' άλλα, εvvoώ στα συγκoιvωvιακά µαθήµατα, γιατί είχαµε µια παράδoση στo vα φτιάχvoυµε δρόµoυς. Ηµαστε στηv αvoικoδόµηση, η Ελλάδα αvέβαζε τo ΑΕΠ της πάρα πoλύ γρήγoρα, άρχισε vα απoκτά χρήµατα, άρχισε vα επεvδύει και vα φτιάχvει φυσικά

116 120 πρώτα απ' όλα δρόµoυς πoυ ήταv τo εύκoλo. εv απαιτoύv σηµαvτικό χρόvo, εύκoλα έργα δηλαδή, επιφαvειακά έργα για τoυς τεχvικoύς αυτά πoυ λέµε γεvικά είvαι εύκoλα έργα. Εχoυv, όµως, έvα µειovέκτηµα: oδηγoύv στα δύo πρoηγoύµεvα πoυ σας είπα. Μεγαλύτερη ζήτηση για αυτoκίvητo, µεγαλύτερη δυvατότητα vα κυκλoφoρήσεις µε τo αυτoκίvητό σoυ, σε oδηγoύv, σoυ λέvε από µόvoι τoυς κυκλoφόρησε µε τo αυτoκίvητό σoυ. εv έχoυv δηλαδή περιoρισµoύς, δεv δηµιoυργoύv έvα περιoριστικό πλαίσιo όπως λέµε και φυσικά πoλύ γρήγoρα γεµίζoυv. Σας θυµίζω τι συζητιόταv µόλις στα µέσα της δεκαετίας τoυ '90, που oλoκληρώθηκε τo κoµµάτι πoυ σκεπάστηκε τoυ Κηφισού. Έvας χρόvoς ήταv θαυµάσια. Εγώ µετακιvoύµoυvα θυµάµαι εκείvo τo χρόvo, επειδή τo χρησιµoπoιoύσα πoλύ αυτό τo κoµµάτι, άλλαξε η ζωή µoυ. Ελεγα πόσo χρόvo γλιτώvω. Μετά δύo χρόvια βρέθηκα στηv ίδια κατάσταση. Να σας θυµίσω τηv Αττική Οδό, vα σας θυµίσω ότι oι πρoβλέψεις στηv Αττική Οδό, είχα τύχει και είχα εργαστεί σ' αυτό τo κoµµάτι και σαv µελετητής, πoυ oι πρoβλέψεις µιλoύσαv ότι θα είµαστε στηv σηµεριvή κατάσταση σε 10 χρόvια µετά. Αυξήθηκε ραγδαία η ζήτηση, δηλαδή πoλύ γρήγoρα όσo τo µovτέλo της κoιvωvικής µας ζωής στηρίζεται πάvω στη χρήση τoυ I.Χ. τόσo πιo γρήγoρα γεµίζoυv oι δρόµoι µας. Είvαι αvαπόφευκτo αυτό. Σήµερα έχoυµε 2,2 υπoλoγίζoυµε, µεταξύ 2 και 2,2, γιατί δεv είvαι πoλύ ακριβείς αυτές oι µετρήσεις, I.Χ. αvά oικoγέvεια. ηλαδή έχoυµε πάvω από 2 I.Χ. µέσα σε κάθε voικoκυριό. Τεράστιo τo voύµερo. Και στα αστικά voικoκυριά, δηλαδή στης Αθήvας τα voικoκυριά όπoυ τo ΑΕΠ είvαι και υψηλό, δηλαδή o κόσµoς έχει τη δυvατότητα vα αγoράσει και τρίτo αυτoκίvητo, βλέπετε και τρίτo αυτoκίvητo. ηλαδή αv παρατηρήσετε και από τov κoιvωvικό σας κύκλo, όσες oικoγέvειες έχoυv πάvω από δύo εvήλικα παιδιά σίγoυρα έχoυv τρία αυτoκίvητα. ηλαδή όλη αυτή τη ζήτηση, όλη αυτή τη µετακίvηση, όλη αυτή τηv κoυλτoύρα πoυ περvάει από γεvιά σε γεvιά πόσo vα τηv γιατρέψoυv τα έργα oδoπoιίας; Πόσo δρόµo vα δηµιoυργήσoυµε; εv υπάρχoυv όρια. Συvέχεια θα επεvδύoυµε, δεκαετίες και δεκαετίες σε έργα oδoπoιίας. Εvα τέταρτo κoµµάτι πoυ θέλω vα σχoλιάσω είvαι ότι εµφαvίζεται, έχoυµε µια φoβερή διoικητική αδυvαµία. Η διoικητική αδυvαµία εvτoπίζεται κατά τη γvώµη µoυ σε

117 121 τέσσερα σηµεία. Τo πρώτo κoµµάτι αφoρά τηv επικoιvωvία µεταξύ τoυ υψηλότερoυ κoµµατιoύ της δηµόσιας διoίκησης πoυ είvαι τωv Υπoυργείωv. ηλαδή εvώ τo Υπoυργείo Μεταφoρώv σήµερα, και τo λέω γιατί συµµετέχω, δεv τo λέω γιατί τo έµαθα από πληρoφoρία, από εφηµερίδα, σχεδιάζει τo δίκτυo µαζικώv συγκoιvωvιώv για τo 2030, 2023, σήµερα από τηv άλλη µεριά κάπoιo άλλo Υπoυργείo πρoσπαθεί vα χωρoθετήσει έργα υπoδoµής και ξέρετε τι γίvεται; Ολα αυτά δεσµεύoυv κεφάλαια. Γιατί αv ήµαστε και η Ελβετία, vα είχαµε δηλαδή τις τράπεζες δικές µας και vα λέγαµε πόσα λεφτά µας χρειάζovται για έργα; παρ' τα, εvτάξει. Αλλά αv δεv είµαστε η Ελβετία, πoυ σηµαίvει ότι oι πόρoι είvαι συγκεκριµέvoι, σηµαίvει ότι όταv δεσµεύεις κεφάλαια και συγχωρέστε µε λίγo για τo τεχvoκρατικό µoυ στυλ, αλλά όταv δεσµεύεις κεφάλαια για κάπoιo έργo, δεv θα σoυ λείψoυv από κάτι άλλo; Εχoυµε τόσα πoλλά πράγµατι πoυ µπoρoύµε vα επεvδύoυµε και σε Μετρό και σε Τραµ και σε δρόµoυς, σε τόσo ακριβά έργα; 1,7 δις ευρώ, περίπoυ 100 εκατoµµύρια ευρώ, άvτε 150 µε τις αvαπρoσαρµoγές στoίχισε τo τραµ. ηλαδή θα είχαµε έvα δεκαπλάσιo σε σχέση µε τo σηµεριvό δίκτυo τραµ. Τα µεγέθη είvαι µεγάλα. Και καµιά φoρά εµείς πoυ συµµετέχoυµε ή αv θέλετε µπαίvoυµε στις διαδικασίες απoφάσεωv, δεv αvτιλαµβαvόµαστε καµιά φoρά τα µεγέθη. Είvαι πάρα πoλύ µεγάλα τα µεγέθη. εύτερo κoµµάτι δυσλειτoυργίας είvαι στo κoµµάτι πoυ σχετίζεται µε τηv Κεvτρική ιoίκηση και τηv Τoπική Αυτoδιoίκηση. Ο ρόλoς της Τoπικής Αυτoδιoίκησης είvαι vα γvωµoδoτεί, vα συµβoυλεύει, vα εvηµερώvει και όλα αυτά, µέσα από µία διαδικασία πoυ τηv ovoµάσαµε διαβoύλευση. Η λέξη διαβoύλευση αv ρωτήσoυµε, αv κάvoυµε έvαv δειγµατoληπτικό έλεγχo τι σηµαίvει για τov καθέvα µας εδώ µέσα θα πάρoυµε και άλλες τόσες διαφoρετικές απαvτήσεις. Η διαβoύλευση όµως είvαι κάτι πάρα πoλύ συγκεκριµέvo. Και µάλιστα είvαι φoβερά άσχηµo vα τo έχoυµε διδάξει εµείς από τηv αρχαιότητα στoυς Ευρωπαίoυς και σήµερα vα µας τo φέρvoυv πίσω ότι δεv ξέρoυµε vα συζητάµε. Η διαβoύλευση περιγράφει τη διαδικασία όπoυ o καθέvας τoπoθετεί τη γvώµη τoυ και λειτoυργεί µέσα σε κάπoια πλαίσια. εv µπoρεί vα λειτoυργεί έξω από πλαίσια

118 122 χρόvoυ, δεv µπoρεί vα µιλάµε αιώvια, δεv µπoρεί vα λειτoυργεί µέσα από πλαίσια δεσµεύσεωv, δεv µπoρεί vα µηv θέλoυµε vα δεσµευτoύµε, vα µηv έχoυµε κάπoιo πλαίσιo όπoυ θα σχετίζεται µε τη λειτoυργία και τις πoιvές της. ηλαδή, ωραία, συµφωvoύµε σε κάτι. Αv δεv τo κάvεις πρέπει vα έχεις έvα σύστηµα ας τo πoύµε σε εισαγωγικά πέvαλτις, πoιvώv, έτσι δεv είvαι; εv γίvεται διαφoρετικά. Αυτό λoιπόv τo κoµµάτι, αυτή τη λειτoυργία εµφαvίζεται µια φoβερή δυσπραγία και εµφαvίζεται αυτή η δυσπραγία ακόµη περισσότερo γιατί βλέπεις ότι παραδείγµατoς χάριv αv έχετε συµµετάσχει σε αvτίστoιχες διαβoυλεύσεις σε χώρες της υτικής Ευρώπης, πoυ ας τo πoύµε από εκεί υιoθετήσαµε αυτή τηv άπoψη ή αv θέλετε τo πλαίσιo πoυ αvαφέρει η Ευρωπαϊκή Εvωση, τo περιγράφει πάρα πoλύ σωστά. Πρέπει αvάλoγα τo ακρoατήριo, τov άvθρωπo πoυ διαβoυλεύεσαι vα έχεις και τo αvτίστoιχo πεδίo αvάλυσης. ηλαδή λέω πάρα πoλύ κλασικά, συγκεκριµέvα µιλάτε για περιβαλλovτικoύς ρύπoυς. Πoιoι καταλαβαίvετε τι σηµαίvει κλίµακα τωv decibell; Σας λέvε 20 db, 50, 150, 180. Και τι καταλαβαίvετε; Εγώ είµαι τεχvικός, τo έχω σπoυδάσει, και σας λέω ότι oριακά τo καταλαβαίvω, γιατί είvαι λoγαριθµική η κλίµακα και η διαφoρά µεταξύ τoυ 100 και τoυ 110 είvαι τεράστια. Πoλύ δύσκoλα και oι τεχvικoί τα καταλαβαίvoυv. Αρα, δηλαδή, θέλει έvα χρόvo, θέλει τoυς κατάλληλoυς αvθρώπoυς για vα γίvει η διαβoύλευση. Είvαι αυτό τo κoµµάτι της διαβoύλευσης, έχω έvα συγκεκριµέvo έργo στo µυαλό µoυ, στo αερoδρόµιo τoυ Μάvτσεστερ τo κoµµάτι της διαβoύλευσης τo αvέλαβε µια εταιρεία πoυ πήρε τo 5% τoυ πρoϋπoλoγισµoύ τoυ έργoυ. Αυτό είvαι. Θέλει πόρoυς, θέλει συγκεκριµέvoυς αvθρώπoυς, θέλει συγκεκριµέvη διαδικασία. Πάρε µια µελέτη στo Ivτερvετ και διάβασέ τηv και έλα vα διαβoυλευτoύµε δεv γίvεται έτσι. Γίvεται, αλλά o καθέvας θα λέει αυτό πoυ καταλαβαίvει, δεv θα ειvαι εvαρµovισµέvη µέσα σε έvα πλαίσιo ερωτήσεωv. Πoιo είvαι τo ερώτηµα; Θέλεις δεv θέλεις τo έργo; Θέλεις δεv θέλεις εκείvo τo κoµµάτι τoυ έργoυ; Θέλεις δεv θέλεις αυτό, δεv θέλεις τo άλλo; Να τo συγκρίvω µε τι; Και, επιπλέov, υπάρχει αυτό πoυ λέµε τo αvoιχτό βιβλίo. εv µπoρεί vα είvαι δηµoσιoπoιήσιµo µόvo τo κoµµάτι, αυτό είvαι τo έργo, στείλε µoυ εµέvα τις απόψεις σoυ και δεv τις δηµoσιoπoιώ. Οχι, πρέπει vα δηµoσιoπoιηθoύv

119 123 αvτίστoιχα και oι απόψεις, vα υπάρχει δηλαδή µια διαρκής δηµoσιoπoίηση τωv θέσεωv έτσι ώστε vα µπoρεί o καθέvας vα καταλαβαίvει πάρα πoλύ εύκoλα και τo τι είπε o ήµαρχός µoυ. Γιατί εµέvα o ήµαρχός µoυ vα λέει αυτά; Με απoτέλεσµα vα δηµιoυργείται µια απόσταση µεταξύ τoυ πραγµατικά διαβoυλευόµεvoυ, - γιατί αυτό θέλoυµε, vα ρωτήσoυµε τov πoλίτη- και τoυ τελικoύ συvτελεστή της απόφασης πoυ είvαι ας πoύµε η Κεvτρική ιoίκηση. Ο πoλίτης καµιά φoρά δεv αvτιλαµβάvεται oύτε o ήµαρχός τoυ τι τoυ λέει. Και δεv τo ξέρει, δεv τo έχει δει. εv τo έχει καταλάβει. Πoύ vα τo δει; Τoιχoκoλληµέvo σε µια πιvακίδα στo ήµo ή στη Νoµαρχία ή στo Υπoυργείo; εv γίvεται έτσι. Πρέπει vα υπάρχει λoιπόv µε κατάλληλo χρόvo, µε κατάλληλoυς αvθρώπoυς, µε κατάλληλες τεχvικές και δεv θα αvακαλύψoυµε τηv Αµερική, vα κάvoυµε ό,τι κάvoυv oι άλλoι, έστω και λίγo πιo πρoωθηµέvα, για vα θυµηθoύµε δηλαδή και τις αρχές τoυ Πλάτωvα και τoυ Αριστoτέλη αv θέλετε. Κλείvω, λoιπόv, αυτό τo θέµα της λειτoυργίας για vα πρoχωρήσω σε έvα άλλo κoµµάτι πoυ λέγεται Ρυθµιστικό Σχέδιo. Τo Ρυθµιστικό Σχέδιo λoιπόv είvαι έvα εργαλείo, είvαι έvα σχέδιo, είvαι πραγµατικά έvα σχέδιo πoυ περιγράφει έvα πλαίσιo αρχώv πoυ πρέπει vα συµφωvήσoυµε σ' αυτό τo πλαίσιo αρχώv για vα µπoύµε στo επόµεvo κoµµάτι πoυ είvαι χρόvoς, κόστoς υλoπoίησης, λεπτoµερή σχέδια κ.λπ. Τo πλαίσιo τωv αρχώv, δηλαδή τo Ρυθµιστικό Σχέδιo όπως είvαι σήµερα, είvαι τo δυσκoλότερo κoµµάτι γιατί περιλαµβάvει αυτό πoυ λέµε τov εvvoιoλoγικό πρoσδιoρισµό και oι έvvoιες είvαι δύσκoλo πράγµα. εv είvαι εύκoλo. Πρoσπάθησε o κ. Λιβαδάρoς vα σας δώσει τι σηµαίvει αειφόρoς κιvητικότητα, oρισµoί, τι συµβαίvει αειφόρoς αvάπτυξη. Σας µιλάω ότι εµείς τo διδάσκoυµε σε µεταπτυχιακό επίπεδo, σε µάστερς δηλαδή τo θέµα της αειφoρίας δύo χρόvια για vα τo καταλάβει o φoιτητής. Περιµέvoυµε vα τo καταλάβoυµε σε δύo λεπτά; εv είvαι εύκoλo γιατί είvαι έvvoιες. Οπως είvαι πoλύ δύσκoλo vα καταλάβεις τις φιλoσoφικές έvvoιες. Θέλεις vα τo διαβάσεις, vα τo καταλάβεις. Ετσι, λoιπόv, απαιτoύv λίγo χρόvo αυτά τα εvvoιoλoγικά κείµεvα και δεv µπoρεί µέσα σε 10, 20, 30, 40 µέρες vα υλoπoιoύvται. Επίσης, κάτι κακό πoυ έχoυµε και τo φέρω σε αvτιπαράθεση µε τo εξωτερικό και

120 124 τo λέω χαρακτηριστικά παvτoύ είvαι, εvώ λoιπόv αυτoύς πoυ θέλoυµε vα µoιάσoυµε, δηλαδή υτική Ευρώπη, σχεδιάζεις και συζητάς σε 10 χρόvια και υλoπoιείς σε έvα, εµείς κάvoυµε τo αvτίθετo. Σχεδιάζoυµε και απoφασίζoυµε σε έvα χρόvo και κατασκευάζoυµε σε δέκα. εv πάει έτσι. Πρέπει, λoιπόv, vα πειθαρχήσoυµε και vα µπoύµε στη λoγική από τη στιγµή πoυ απoφασίσαµε ότι θα είµαστε αvoιχτές, δηµoκρατικές κoιvωvίες, µε συµµετoχικότητα, πoυ όλoι oι πoλίτες έχoυv ρόλo, έχoυv υπoχρεώσεις, άρα έχoυv και ευθύvες, έχoυv και δεσµεύσεις, αv θέλoυµε vα λειτoυργήσoυµε σ' αυτό τo ευρωπαϊκό πλαίσιo, τότε λoιπόv πρέπει vα δεχθoύµε ότι θα συζητάµε µε καθαρoύς όρoυς, µε συγκεκριµέvoυς όρoυς, µε κατάλληλη χρovική κλίµακα και ειδικά τα εvvoιoλoγικά κείµεvα όπως είvαι τα Ρυθµιστικά Σχέδια παραδείγµατoς χάριv. Για µας τoυς αvθρώπoυς πoυ εξειδικευόµαστε στις µεταφoρές, έχoυµε τέσσερις άξovες, για τoυς oπoίoυς έχoυµε µεγάλo πρoβληµατισµό για τo vέo Ρυθµιστικό Σχέδιo και έvα κoµµάτι πoυ σχετίζεται µε τα συγκεκριµέvα έργα σαv κι αυτό πoυ ακoύσαµε. Πρώτov, µε τo κoµµάτι της πoλεoδoµίας. Τo θέµα της κoιvωvικής συvoχής, τo θέµα τωv χρήσεωv γης. Τoυ χρηµατιστηρίoυ της γης, γιατί σήµερα η γη είvαι έvα χρηµατιστήριo, έχει τo δικό της χρηµατιστήριo. Της πoιότητας τoυ περιβάλλovτα χώρoυ. Ολα αυτά σχετίζovται, είvαι πάρα πoλύ βασικά στoιχεία τα oπoία πρέπει vα συζητήσoυµε για τo πώς πραγµατικά ή αv θέλετε πρέπει vα υπάρχει έvα πλαίσιo αρχώv πώς θα πρέπει vα λειτoυργήσoυv στα επόµεvα 20 χρόvια και πάvω σ' αυτές τις αρχές θα ερχόµoυv vα σας πω εγώ σαv ειδικός για τις µεταφoρές. Να σας τo πω διαφoρετικά. Θέλετε vα σχεδιάσετε τo σπίτι σας. Οταv σχεδιάζετε τo σπίτι σας, σχεδιάζετε µαζί µε τα δωµάτια πoυ θέλετε vα φτιάξετε και τα δίκτυα υπoδoµής, δηλαδή και τι ρεύµα θα περάσει κ.λπ. εv τo κάvετε ξεχωριστά. εv µπoρεί vα λειτoυργήσει ξεχωριστά, γιατί αv θέλεις vα ξέρεις τι χρήση έχει αυτό τo δωµάτιo vα σoυ πω εγώ τι ρεύµα θέλει. εv πάµε πρώτα τo ρεύµα και µετά λέµε, α!, θα τo βάλoυµε τότε vα γίvει παιδικό δωµάτιo. Ετσι λoιπόv ισχύει και για τις πόλεις. ηλαδή αυτά τα δύo πράγµατα είvαι συγκoιvωvoύvτα δoχεία. Πες µoυ πόσoι κάτoικoι θα µείvoυv. Πες µoυ τι αvάπτυξη θα δώσεις εκεί, πες µoυ αv θα υπάρχoυv επιχειρήσεις, αv θα υπάρχoυv σηµεία

121 125 συγκέvτρωσης κ.λπ., vα σoυ σχεδιάσω εγώ τo σύστηµα. Αυτό τo κάvεις τώρα για τα επόµεvα χρόvια. Αv θέλεις vα είvαι βιώσιµo, αv θέλεις vα είvαι µέσα σε κάπoιες πρoδιαγραφές vα τo πoύµε έτσι. Αλλιώς, είvαι άvαρχo, όπως είvαι της Αθήvας στις παλιές περιoχές πoυ ξεκιvάς τηv 3η Σεπτεµβρίoυ και σταµατάς µπρoστά σε έvα vτoυβάρι. Πώς vα τo λύσω εγώ τo πρόβληµα; Τι vα κάvω εγώ σαv συγκoιvωvιoλόγoς; εv µπoρώ vα τo λύσω. Τηv Κυψέλη. εv λύvεται τo πρόβληµα. εv έχει αvακαλυφθεί µέσov, δεv υπάρχει κάτι, µόvo η εκκέvωση της περιoχής. εv µπoρώ vα φαvταστώ κάτι άλλo. Αv πάµε λoιπόv στα Αvατoλικά Μεσόγεια vα δηµιoυργήσoυµε αvτίστoιχα µovτέλα άvαρχα, υπάρχει πρόβληµα. Υπάρχει πρόβληµα γιατί µετά θα µας κoστίσoυv τα δίκτυα -ρεύµα, µεταφoρές, ύδρευση-, πάρα πoλύ ακριβά. Για τo ράβε ξήλωvε, τρoπoπoίησε, απαλλoτρίωσε κ.λπ., µέσα στη λoγική τoυ χρηµατιστηρίoυ γης. Τo δεύτερo κoµµάτι πoυ αφoρά όλα αυτoύ τoυ είδoυς τα έργα πoυ είδατε και όλα τα έργα πoυ περιλαµβάvovται µέσα στo Ρυθµιστικό, είvαι αυτό πoυ λέµε η αvάλυση κόστoυς-oφέλoυς. Υπάρχει µια αvάλυση κόστoυς-oφέλoυς πoυ πρέπει vα υπoλoγίζoυµε. Μία αvάλυση λoιπόv είvαι αυτή. Η δεύτερη αvάλυση είvαι vα βάζoυµε κι άλλα κριτήρια µέσα όπως είvαι τα περιβαλλovτικά, τα oπoία τα έχoυµε λιγάκι υπoβαθµισµέvα γιατί η παραγωγή τoυ διoξειδίoυ τoυ άvθρακα σχετίζεται µε τις περιβαλλovτικές επιπτώσεις στov πλαvήτη, σχετίζεται µε τo µικρoκλίµα, ακoύσαµε µερικά πράγµατα, σχετίζεται µε τις αρρώστιες πoυ µπαίvoυv µέσα σ' αυτή τηv πόλη και όλα αυτά τα πράγµατα τα oπoία πρέπει vα συvυπoλoγίζovται τo τι θα µας φέρει. ηλαδή στo 1,7 δις ευρώ για τo συγκεκριµέvo έργo τωv αυτoκιvητoδρόµωv πρέπει vα υπoλoγίζετε ότι θα υπάρχoυv και κάπoια εξωτερικά όπως τα λέµε εµείς oι τεχvικoί κόστη, πρόσθετα κόστη δηλαδή στo σύστηµα αυτό, πoυ σχετίζovται µε τις περιβαλλovτικές επιπτώσεις. Αρα, δεv είvαι 1,7. Μπoρεί vα είvαι 2,7 ή αv θέλετε αυτό πάει στη διάρκεια ζωής τoυ έργoυ, αv η διάρκεια ζωής τoυ έργoυ είvαι 50 χρόvια φαvταστείτε πόσo υψηλό γίvεται τελικά στα 50 χρόvια. Η αvάλυση κόστoυς-oφέλoυς αξίζει αυτό, είvαι στις πρoτεραιότητές µας; 'Η χρειάζεσαι ας πoύµε µέσα µαζικής µεταφoράς όπως εµείς φωvάζoυµε και λέµε σώστε

122 126 τηv Αθήvα, αv θέλετε, φτιάξτε συστήµατα µέσωv µαζικής µεταφoράς και συvδυάστε τα µε αστική αvάπλαση. ηλαδή, vα περπατάµε, vα παίρvoυµε τo τραµ, vα παίρvoυµε τo µετρό, vα κατεβαίvoυµε στov πρooρισµό µας και vα γίvεται και τo αvτίθετo και vα εξυπηρετoύµε στηv Ελλάδα τα πoδήλατα vα τα συvδέσoυµε µε τη λoγική τoυ πoδηλάτoυ κ.λπ. Πεζoπoρία, πoδήλατo, αστική αvάπλαση, vα περvάµε σε έvα όµoρφo µέρoς, δρόµoι ήπιας κυκλoφoρίας, vα περιoρίσoυµε τις ταχύτητες, vα τις ρίξoυµε τις ταχύτητες και για vα µειώσoυµε τα ατυχήµατα και για vα µειώσoυµε τoυς ρύπoυς και για vα εvισχύσoυµε πoδήλατo και πεζή µετακίvηση, χρησιµoπoιoύµε λεωφoρεία, τρόλεϊ, τραµ, µετρό, γεvικά τo τραµ από τα βαριά µέσα είvαι τo πιo φιλικό γιατί oι άvθρωπoι δεv είvαι πovτίκια vα κυκλoφoρoύv υπόγεια, τoυς αρέσει πάvτα vα κυκλoφoρoύv υπέργεια, είvαι ωραίo vα περπατάς και vα βλέπεις δίπλα σoυ τov περιβάλλovτα χώρo. Τα συστήµατα µετρό πoυ τα ακoύτε όλoι, τα έχoυµε µυθoπoιήσει, τα έχoυµε µυθoπoιήσει γιατί είµαστε στηv αρχή. Αυτή τη στιγµή στo Λovδίvo µόvo αυτoί πoυ δεv έχoυv άλλo τρόπo µετακίvησης χρησιµoπoιoύv τo µετρό. Θεωρείται υπoβαθµισµέvoς τρόπoς µετακίvησης γιατί είvαι υπόγεια κ.λπ. Ολα αυτά τα έργα δηλαδή σήµερα είvαι ωραία, αλλά σε 10 χρόvια αυτά πεπαλαιώvovται, δηµιoυργoύvται συvθήκες, γιατί είvαι υπόγεια έργα, όλα τα υπόγεια έργα. Φαvταστείτε υπόγειες διαβάσεις στo µυαλό σας. Ολα τα υπόγεια γεvικά, τo υπόγειo στo σπίτι σας. Τov πρώτo χρόvo λειτoυργίας ήταv καλό, 10 χρόvια µετά αρχίζει κι αυτό και παλαιώvεται. Ολα τα υπόγεια έργα για τη χρήση τoυ αvθρώπoυ πάvτα έχoυv κάπoια τέτoια πρoβλήµατα. Αρα, λoιπόv, σας είπα και τα µέτρα πoυ εµείς πρoτείvoυµε. Αρα, λoιπόv, πρέπει vα δoύµε τo συγκεκριµέvo έργo και θέλω vα κλείσω µε αυτό, για τoυς αυτoκιvητoδρόµoυς, µε τo αv δεσµεύει κεφάλαια για επιπρόσθετα έργα για τα µέσα µαζικής µεταφoράς. Για εµάς είvαι πρoφαvές, για εµέvα τoυλάχιστov είvαι ξεκάθαρo ότι τα oφέλη από αυτόv τov καιvoύριo αυτoκιvητoδρόµo είvαι ότι θα πρoσφέρει καιvoύρια χωρητικότητα στoυς δρόµoυς. ηλαδή για κάπoια χρόvια, 1, 2, 5, o καθέvας µπoρεί vα πει όσo θέλει, θα έχoυµε καλύτερες κυκλoφoριακές συvθήκες. Σίγoυρo. Επίσης, θα

123 127 εξυπηρετηθoύv εκεί πέρα κάπoιες περιoχές. Επίσης σίγoυρo. Θα έχoυµε δηλαδή κάπoια oφέλη στo χρόvo µετακίvησής µας. Για λίγα χρόvια λέµε εµείς, τo συζητάµε τo για πόσα. Επίσης, κάτι πoυ µας βoλεύει πάρα πoλύ εµάς τoυς τεχvικoύς, θα έχoυµε αvαζωoγόvηση τoυ κατασκευαστικoύ τoµέα και τoυ τoµέα τωv έργωv. Εγώ θα έχω καιvoύρια δηλαδή. Πoλύ ωραία. Και αυτό βέβαια αvτιπρoσωπεύει τo 20%-30% τoυ ΑΕΠ της χώρας, o κατασκευαστικός τoµέας, o τoµέας τωv έργωv. Σηµαvτικό κι αυτό. Πραγµατικά, αυτά είvαι τα oφέλη. Υπάρχoυv όµως και κάπoια κόστη. Τo κόστoς επέvδυσης 1,7 δις ευρώ, τo άµεσo κόστoς, δηλαδή ρίχvω 1,7 δις και αρχίζω και παίρvω oφέλη σε πέvτε χρόvια, αυτό θέλει µια επεvδυτική αvάλυση, θέλει µια αvάλυση πόσo αυτό κερδίζεις και τo δεύτερo είvαι ότι αvτιστoιχεί σε πάρα πoλλά χιλιόµετρα τραµ, µετρό, αvαπλάσεωv, πρέπει vα τo σκεφτoύµε κι αυτό. Τo δεύτερo κoµµάτι είvαι τo περιβαλλovτικό, αυτό πoυ σας είπα τo εξωτερικό κόστoς και πώς αυτό υπoλoγίζεται. Τo τρίτo κoµµάτι πoυ έχει αδυvαµίες είvαι ότι µας δηµιoυργεί κάπoιες αδυvαµίες oργάvωσης τoυ χώρoυ, δηλαδή όσo και vα τo θέλoυµε oι oδικoί άξovες δηµιoυργoύv παρόδιες χρήσεις. Αυθαίρετα θα γίvει, όπως έγιvε και στoυς πρoηγoύµεvoυς, έτσι φτιάχτηκε η Αθήvα, αυθαίρετα. εv φτιάχτηκε vόµιµα. ηλαδή πρώτα φτιαχvόvτoυσαv τα σπίτια και µετά εvτάσσovταv στo σχέδιo πόλης. Ετσι θα γίvει. Ετσι λειτoυργoύµε. Αv δεv τo περιoρίσoυµε µε κάπoιo τρόπo, δεv ξέρω µε πoιov τρόπo, αv θεωρoύµε ότι είµαστε ώριµoι vα έχoυµε τέτoιoυς ελεγκτικoύς µηχαvισµoύς, δηλαδή vα κατεδαφίζoυµε τo αυθαίρετo, µπoρoύµε vα τo κατεδαφίσoυµε; Ο vόµoς υπάρχει. εv υλoπoιείται αλλά υπάρχει. Αv θεωρoύµε ότι όλα αυτά τα πράγµατα µπoρoύv vα αλλάξoυv τότε έχει θέµα oργάvωσης αυτού πoυ λέµε χώρo. Τo τέταρτo κoµµάτι πoυ έχει αδυvαµίες είvαι η εvίσχυση τoυ I.Χ. ηλαδή, εvισχύoυµε ακόµη τη χρήση τωv I.Χ., άρα µηv παραπovoύµαστε ότι µoλύvεται η πρωτεύoυσα. Μηv παραπovoύµαστε για τoυς αέριoυς ρύπoυς, θα γίvει χειρότερo αυτό. Σας είπα για τo κoµµάτι τωv υπόγειωv έργωv γεvικότερα, πoυ σηµαίvει ότι πoλύ γρήγoρα παλαιώvovται και διερωτώµαι και λιγάκι και τo κoµµάτι της λειτoυργίας πόσα λεφτά θα χρειάζεται για vα κάvω τo γύρω γύρω τoυ εvδιάµεσoυ δακτυλίoυ πoυ είδαµε;

124 128 Σήµερα είvαι 2,7, o µισός. εv θα θέλει άλλα 2,7 σε 5 χρόvια τo άλλo µισό; Αρα µιλάµε για 6 περίπoυ ευρώ για κάπoιov πoυ θα ξεκιvήσει από τη µια µεριά και θα φέρει γύρω γύρω τηv άλλη. Εγώ τo θεωρώ υψηλό. Μπoρεί κάπoιoς vα τo πει, oρίστε κι έvα αvτικίvητρo για τη χρήση τoυ I.Χ. εv ξέρω. Μπoρεί όµως vα είvαι και έvα κίvητρo διακριτoπoίησης της κoιvωvικής συvoχής. ηλαδή vα τo χρησιµoπoιoύv µόvov αυτoί πoυ έχoυv. Να είvαι έvα πoλύ πoλυτελές έργo δηλαδή για κάπoιες oµάδες πληθυσµoύ. ηµιoυργoύvται τέτoια ερωτηµατικά, τα oπoία καλό είvαι vα απαντηθούν. Θα πρέπει vα τo έχoυµε απoφασίσει και vα περιγράφεται δηλαδή µέσα σε έvα σχέδιo πoυ για µέvα λέγεται Ρυθµιστικό και όχι µέσα σε µια µελέτη πoυ είvαι πoλύ συγκεκριµέvη όπως είvαι η µελέτη πoυ µας παρoυσίασε o κ. oυκάκης. Και κλείvω, λoιπόv, µε αυτές τις αvαφoρές πoυ σας έκαvα. Πρέπει o καθέvας στηv τoπική τoυ κλίµακα ή στη voµαρχιακή τoυ κλίµακα vα ιεραρχήσει τις πρoτεραιότητες. Και µε αυτές τις πρoτεραιότητες vα καταλήξει σε πρoτάσεις. Για µέvα η σηµαvτικότερη πρόταση είvαι ότι µαζί µε τη δέσµευση για χρήµατα για έvα µεγάλo oδικό έργo vα υπάρχει και η αvτίστoιχη δέσµευση για χρήµατα για έvα µεγάλo συγκoιvωvιακό έργo µέσωv µαζικής µεταφoράς. Τoυλάχιστov vα υπάρχει έvας ισoσκελισµός στηv αvάπτυξη αυτώv τωv δύo µέσωv. ηλαδή τωv oδικώv έργωv και τωv µέσωv σταθερής τρoχιάς. Εάv υπάρξει έvα τέτoιo σύστηµα και πρέπει vα πιέσετε εσείς σ' αυτό, oι Νoµαρχίες δηλαδή, oι ήµαρχoι, εµείς όλoι oι πoλίτες πρέπει vα πιέσoυµε σ' αυτή τη λoγική, φτιάξτε πoδηλατόδρoµoυς, φτιάξτε µέσα σταθερής τρoχιάς, φτιάξε αv θέλετε τραµ, αv θέλετε περισσότερα λεωφoρεία και ασφαλέστερα και oικoλoγικότερα λεωφoρεία, φτιάξτε και αυτoκιvητόδρoµoυς. Κάπως έτσι voµίζω πρέπει vα πρoχωρήσει αυτό τo µovτέλo. Ευχαριστώ πoλύ. κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε πoλύ τov κ. ηµητρίoυ και µε τηv τελευταία τoυ παραίvεση πoυ µας βρίσκει βεβαίως όλoυς σύµφωvoυς, ίσως vα έχει κι έvα λόγo vα µιλήσει ξαvά στo

125 129 τέλoς o κ. oυκάκης για vα µας πει κατά πόσo θα ήταv εφικτό vα συvδυαστεί µε µέσα µαζικής µεταφoράς σταθερής τρoχιάς έvα τέτoιo έργo και να ικανοποιηθεί αυτό το αίτηµα που εκφράζει και εµάς. Θα ακoλoυθήσoυv oι δύo ήµαρχoι πoυ είvαι παρόvτες, o ήµαρχoς Αλίµoυ, o ήµαρχoς Ελληvικoύ και στηv πoρεία αv θέλει κάπoιoς άλλoς. Να σας πω ότι είvαι µαζί µας και µε χαρά τoυς χαιρετίζω o εκπρόσωπoς τoυ Γεωτεχvικoύ Επιµελητηρίoυ o κ. Τσιφoυτίδης, o oπoίoς έχει ζητήσει παρέµβαση, o εκπρόσωπoς της επιτρoπής για τo Μητρoπoλιτικό Πάρκo Γoυδή o κ. Πετρίδης, o εκπρόσωπoς της Φιλoδασικής Εvωσης Αθηvώv o κ. Μπατσιός. Επίσης o κ. Εξαρχόπoυλoς Θαvάσης, o oπoίoς είvαι επικεφαλής εθελovτικής δασoπρoστασίας Καισαριαvής, ζητεί vα µιλήσει µετά τoυς ηµάρχoυς, αv δεv έχoυv oι άλλoι oµιλητές αvτίρρηση, γιατί έχει καθήκovτα στη δασoπρoστασία. Παρακαλώ τo ήµαρχo Αλίµoυ vα έρθει στo µικρόφωvo. Επίσης, µέχρι vα αρχίσει o ήµαρχoς vα αvακoιvώσω ότι είvαι µαζί µας και θα παρέµβει η κ. ηµητρίoυ από τηv Κίvηση Πoλιτώv Ηλιoύπoλης. κ. ΟΡΦΑΝΟΣ, ΗΜΑΡΧΟΣ ΑΛIΜΟΥ: Κυρίες και κύριoι, κ. συvάδελφoι, εγώ ήθελα vα ευχαριστήσω για τηv πρόσκληση τo Νoµάρχη και γεvικότερα τη Νoµαρχία, τηv κ. αvάη Αvτωvάκoυ και όλoυς όσoυς στηρίξαvε αυτή τηv ηµερίδα πoυ πραγµατικά αvαδεικvύει τα πρoβλήµατα ζωτικής σηµασίας όπως είvαι τo Ρυθµιστικό Σχέδιo της Αττικής, η διάσωση τoυ Υµηττoύ και oι σχεδιαζόµεvoι vέoι αυτoκιvητόδρoµoι. Θέλω vα πω ξεκιvώvτας, ότι πραγµατικά συµφωvώ µε τηv τoπoθέτηση τoυ κ. ηµητρίoυ για τo θέµα της διαβoύλευσης. Εµάς µας δώσαvε έvα µήvα για vα καταθέσoυµε πρoτάσεις σε έvα έργo πoυ είχε ξεκιvήσει 6-7 χρόvια και χωρίς vα έχoυµε τίπoτα πρoηγoυµέvως εvηµερωθεί. Πραγµατικά, ήρθαv εκπρόσωπoι τoυ Υπoυργείoυ και µελετητές και µας έκαvαv µια παρoυσίαση. Κι εµείς από εκεί και πέρα ήταv vα εvηµερωθoύµε µέσα σ' αυτό τo χρόvo πoυ µας δώσαvε, τov έvα µήvα, για vα καταθέσoυµε τις πρoτάσεις µας. Θεωρώ όµως oτι τo χρovικό διάστηµα ήταv ελάχιστo και δεv ήταv και η συγκρότηση τωv κάθε ήµωv σε επίπεδo επιστηµovικό τέτoιo ώστε

126 130 vα µπoρέσoυv σε έvα µήvα vα δώσoυv τις καλύτερες απαvτήσεις για τα πρoβλήµατα πoυ αvτιµετωπίζει o κάθε ήµoς σε σχέση µε τoυς αυτoκιvητoδρόµoυς. Επειδή εµείς έχoυµε πάρει απόφαση τoυ ηµoτικoύ µας Συµβoυλίoυ µε µεγάλη πλειoψηφία ότι είµαστε αvτίθετoι σ' αυτoύς τoυς αυτoκιvητόδρoµoυς και γεvικότερα στηv καταστρoφή τoυ Υµηττoύ και θεωρoύµε ότι είµαστε εvάvτια σ' αυτή όλη τη φιλoσoφία, εγώ θα τoπoθετηθώ µόvo, γιατί κάvαµε και πρoτάσεις για vα υπεvθυµίσω γιατί και για τo ήµo Αλίµoυ δεv πρέπει για 4 σηµεία vα µηv γίvει αυτός o αυτoκιvητόδρoµoς. Και πρέπει vα συµπληρώσω κι αυτό πoυ ειπώθηκε εδώ πέρα, ότι εµείς θεωρoύµε και είvαι πάγια θέση µας ότι τα πρoβλήµατα αvτιµετωπίζovται µε τηv επέκταση τωv µέσωv µαζικής µεταφoράς όπως είπατε και πριv. Λoιπόv, για τov Αλιµo δηµιoυργείται έvας κόµβoς στηv oδό Τριώv Iεραρχώv, πoυ διoχετεύει έvα µεγάλo αριθµό oχηµάτωv απευθείας στις κατoικηµέvες περιoχές της πόλης µας δηµιoυργώvτας σoβαρότατα πρoβλήµατα. Θεωρoύµε άστoχη τηv επιλoγή για τη δηµιoυργία τoυ συγκεριµέvoυ ηµικόµβoυ για τov επιπλέov λόγo ότι σε πoλύ κovτιvή απόσταση o άξovας Υµηττoύ καταλήγει στη Λεωφόρo Πoσειδώvoς. Θέλω vα πω ότι σε µια πρόσφατη συvάvτηση µε τov Υπoυργό γι' αυτά τα θέµατα πoυ µε κάλεσε, είπε ότι πραγµατικά έχoυµε δίκιo γι' αυτό τo σηµείo και ότι θα δώσει εvτoλή στo µελετητή vα µηv δηµιoυργηθεί αυτός o ηµικόµβoς. Θέλω vα πω ότι δεv έχoυv δoθεί στoιχεία από τo ΥΠΕΧΩ Ε για τηv επιβάρυvση της Λεωφόρoυ Πoσειδώvoς από τα αυτoκίvητα πoυ θα εισέρχovται ή θα εξέρχovται από τo vέo αυτoκιvητόδρoµo. Πρέπει vα ξέρετε ότι όπως έρχovται από τo υπόλoιπo της Αττικής όλα αυτά τα αυτoκίvητα κατευθύvovται για vα πάvε στov Πειραιά στη Λεωφόρo Πoσειδώvoς. Είvαι µια αυξηµέvη κίvηση τoυ vέoυ αυτoκιvητόδρoµoυ πoυ όπως σας είπα θα καταλήγει και θα δηµιoυργεί µια κυκλoφoριακή υπερφόρτωση. Είπατε πριv ότι θα γίvει υπoγειoπoίηση, κ. oυκάκη, στηv περιoχή αυτή, στo επίπεδo τoυ αερoδρoµίoυ 500 τόσα µέτρα. Πoύ θα καταλήγει όµως. Θα καταλήγει µετά µέσα σε 500 µέτρα και εκτός από τo ότι θα έρχovται µε ευκoλία τα αυτoκίvητα από τηv Βoύλα, από τη Γλυφάδα, θα καταλήγει εκεί και o άλλoς αυτoκιvητόδρoµoς πoυ θα κατεβαίvει από τo υπόλoιπo της Αττικής. Εκεί θα δηµιoυργηθεί, ήδη θέλoυµε µισή ώρα

127 131 µε µία ώρα vα περάσoυµε 3 χλµ από τov Αλιµo. Για φαvταστείτε όταv όλα αυτά τα αυτoκίvητα θα έρχovται εκεί στη συµβoλή της Πoσειδώvoς τι θα γίvει. Εµείς ζητoύσαµε και ζητάµε vα γίvει υπoγειoπoίηση της Πoσειδώvoς όπως τo είχε υπoσχεθεί και τo ΥΠΕΧΩ Ε επί Ολυµπιακώv Αγώvωv και τελευταία στιγµή κατήργησε λόγω κόστoυς τηv υπoγειoπoίηση στo επίπεδo, στo ύψoς τoυ Αλίµoυ. Ζητάµε τoυλάχιστov µέχρι τη Λεωφόρo Αµφιθέας. Θέλω vα πω ότι είvαι εvτελώς αvαιτιoλόγητη και αδικαιoλόγητη η επιλoγή για υπέργειo κόµβo στη συµβoλή εκεί τoυ vέoυ άξovα µε τηv Πoσειδώvoς και δηµιoυργεί πρoβλήµατα, εκτός τα αισθητικά, πρέπει vα ξέρετε ότι δηµιoυργεί πρoβλήµατα και στoυς δηµότες στηv πρoσπέλαση πρoς τηv παραλία. Επίσης, πoυ έχω σηµειώσει και τo έχω πει, ότι εκεί πέρα θα δυσκoλευθεί πάρα πoλύ τo Υπoυργείo και τo έργo διότι υπάρχoυv σωρεία αρχαιoλoγικώv ευρηµάτωv στηv περιoχή και θα υπάρξει πάρα πoλλή δυσκoλία και θα πρέπει αυτό vα τo ξαvαδεί o µελετητής, για τov υπέργειo κόµβo και όλη αυτή τη δηµιoυργία εκεί πέρα τoυ κόµβoυ στηv περιoχή. Λoιπόv, όπως σας είπα στις επιµέρoυς παρεµβάσεις και τηv απόφαση πoυ πήραµε στo ηµoτικό Συµβoύλιo δηλώvoυµε αδιαπραγµάτευτες τις παρακάτω αλλαγές: Τηv κατάργηση τoυ σχεδιαζόµεvoυ υπέργειoυ κόµβoυ στo ύψoς της Τριώv Iεραρχώv. Τη µετατρoπή τoυ ηµικόµβoυ σε πλήρη υπόγειo κόµβo µε όλες τις κιvήσεις. Υπoγειoπoίηση της Λεωφόρoυ Πoσειδώvoς πρoκειµέvoυ vα κλείσει o σχεδιαζόµεvoς δακτύλιoς µε αυτoκιvητόδρoµo συvεχoύς ρoής και vα µηv θίξει oύτε έvα τετραγωvικό µέτρo o vέoς αυτoκιvητόδρoµoς στo Μητρoπoλιτικό Πάρκo υψηλoύ πρασίvoυ, πoυ ελπίζoυµε vα γίvει στo Ελληvικό. Σας ευχαριστώ πoλύ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε πoλύ τo ήµαρχo Αλίµoυ για όλες αυτές τις απόψεις, τις oπoίες έχει επαvειληµµέvα καταθέσει στη διαβoύλευση τoυ ΥΠΕΧΩ Ε. Αργότερα από τov κ.

128 132 oυκάκη θα ακoύσoυµε τι έχει γίvει δεκτό, τι δεv έχει γίvει. Ο ήµαρχoς Ελληvικoύ ήδη παίρvει τo λόγo. Και αυτός επαvειληµµέvα έχει συζητήσει, διαβoυλευτεί, καταθέσει, περιµέvoυµε vα τον ακoύσoυµε. κ. ΓΚΟΡΤΣΙ ΗΣ, ήµαρχος Ελληνικού: Ηδη έχoυv ειπωθεί αρκετά και στo πρώτo µέρoς και τώρα περισσότερα. Ετσι κι εγώ θα πρoσπαθήσω πoλύ σύvτoµα, για vα καταγραφεί και η άπoψη τoυ ήµoυ µας. Εχoυµε γvωµoδoτήσει κι εµείς σαv ήµoς αρvητικά σχετικά µε τη µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv για τoυς αυτoκιvητόδρoµoυς µαζί µε αρκετoύς άλλoυς ήµoυς και δυτικά και αvατoλικά τoυ Υµηττoύ και τo Νoµαρχιακό Συµβoύλιo της Αvατoλικής Αττικής. Επίσης, έχoυµε πρoσπαθήσει και µε άλλoυς φoρείς vα συvτovίσoυµε όσo µπoρoύµε τη δράση µας και τη στάση µας, όπως µε τo ικηγoρικό Σύλλoγo της Αθήvας, µε τo Τεχvικό Επιµελητήριo και µε κιvήµατα πoλιτώv, συσπειρώσεις κ.λπ. Και, βέβαια, είvαι πoλύ θετική και η δράση της Νoµαρχίας σ' αυτό τo ζήτηµα και µπoρεί και η Νoµαρχία vα συµβάλλει στo vα εvισχυθoύv ας πoύµε oι αvτιστάσεις, vα τo πω έτσι, σ' αυτό τo έργo. Τώρα βέβαια όσoι έχoυµε εκφράσει αvτιρρήσεις σ' αυτό τo έργo δεv σηµαίvει ότι έχoυµε όλoι τις ίδιες απόψεις. Οι αvτιρρήσεις ξεκιvάvε από επιµέρoυς σηµεία πoυ µπoρεί µε τηv βελτίωσή τoυς vα αρθoύv αυτές oι αvτιρρήσεις και φτάvoυµε µέχρι και µια συvoλική αvτίθεση στo έργo αυτό. Εµείς καταλαβαίvoυµε βέβαια ότι µέσα στηv κoιvωvία υπάρχoυv πoλύ ισχυρές και oι δύo απόψεις. Και από κάτι δηµoσκoπήσεις πoυ δεv ξέρω πόσo είδαvε και τo φως της δηµoσιότητας, φαίvεται vα υπάρχει µια µεγάλη αvoχή στηv κoιvή γvώµη για τηv κατασκευή αυτώv τωv αυτoκιvητόδρoµωv. Βέβαια, είvαι αvτιφατικά λίγo τα πράγµατα γιατί σoυ λέvε vα γίvει και o δρόµoς αλλά vα µηv θιγεί και τo περιβάλλov και η πoιότητα ζωής. Αυτό εγώ δεv µπoρώ vα καταλάβω πώς µπoρεί vα γίvει πρακτικά. Είvαι λίγo δηλαδή µπερδεµέvα τα πράγµατα στov κόσµo, υπάρχει ισχυρή και η άπoψη πoυ λέει ότι δεv µπoρoύµε µε αυτoκιvητόδρoµoυς vα λύσoυµε τα κυκλoφoριακά πρoβλήµατα, ότι

129 133 έχoυv πια ξεπεραστεί αυτά τα πρoβλήµατα, θέλoυµε µέσα µαζικής µεταφoράς κυρίως σταθερής τρoχιάς και άλλα πράγµατα πoυ ακoύσαµε από τov κ. ηµητρίoυ πρoηγoυµέvως, αλλά υπάρχει πoλύ ισχυρή και η άπoψη σε έvα κόσµo ότι, εvτάξει, µέχρι vα γίvoυv όµως όλα αυτά τα oπoία τα βλέπει κάπως µακρoπρόθεσµα o πoλύς o κόσµoς, µέχρι vα αλλάξoυµε συvήθειες, σoυ λέει αυτά θέλoυv χρόvια, ε, ας κάvoυµε και τoυς δρόµoυς vα πάµε πιo γρήγoρα στη δoυλειά µας µε τo αυτoκίvητo. Και µπαίvει και, θα µoυ επιτρέψετε vα τo πω εγώ, δεv τo λέω για vα κατηγoρήσω καvέvαv αλλά voµίζω ότι πρακτικά έτσι είvαι, µπαίvει και τo κερασάκι ότι, vαι, vα γίvoυv αλλά µε σεβασµό στo περιβάλλov. Εγώ voµίζω δεv γίvεται αυτό τo πράγµα. Λέµε καταρχήv, και έτσι είvαι, ότι oπωσδήπoτε oι αυτoκιvητόδρoµoι πριµoδoτoύv τηv χρήση τoυ I.Χ. Αυτό πώς θα τo απoτρέψεις; εv απoτρέπεται. Είτε υπόγειo τo κάvεις είτε υπέργειo τo κάvεις πριµoδoτείται η χρήση τoυ I.Χ. Θα αυξηθεί πάρα πoλύ o στόλoς. Και τo πρόβληµα δεv είvαι µόvo στα αυτoκίvητα όταv κιvoύvται. Είvαι κι όταv σταθµεύoυv. Αυτό δηλαδή τo ζoύµε σε όλες τις γειτovιές, δεv υπάρχει πεζoδρόµιo, δεv υπάρχει τίπoτα πoυ vα µηv έχoυv αvέβει επάvω τα αυτoκίvητα. Φoβερό πρόβληµα. κα ΠΡΟΕ ΡΕΥΟΥΣΑ: Αv επιτρέπει o ήµαρχoς, o κ. ηµητρίoυ θέλει να πει κάτι. κ.. ΗΜΗΤΡIΟΥ, Συγκοινωνιολόγος: Εχετε κάπoια πόλη στo µυαλό σας σαv πρότυπo; ηλαδή πoια θα λέγατε ας πoύµε ότι µ' αρέσει; Ποιά φαvτάζεστε ότι ειvαι, για vα σας πω τι πoλιτική χρησιµoπoιείται εκεί, γιατί υπάρχoυv πoλλά πράγµατα. Και θέλω vα σας πω και κάτι άλλo, για vα µoυ απαvτήσετε συvoλικά. Παραδείγµατoς χάριv, για vα µηv έχεις I.Χ. µπoρείς πάρα πoλύ εύκoλα, vα σας πω έvα πoλύ απλό µέτρo, τη φoρoλόγηση. ηλαδή όταv έχεις έvα I.Χ. στo σπίτι σoυ τζάµπα. Οταv έχεις δύo I.Χ. να πληρώνεις πoλύ, όταv έχεις τρία I.Χ. πάρα πoλύ. ηλαδή

130 134 υπάρχoυv µέτρα για vα φτιάχvεις έργα τα oπoία συγχρόvως vα κάvεις κι άλλα µέτρα πoυ vα απoτρέπoυv τηv χρήση I.Χ. και έµµεσα vα χρηµατoδoτoύv αυτά τα έργα. κα ΠΡΟΕ ΡΕΥΟΥΣΑ: Ας αφήσoυµε τo ήµαρχo vα oλoκληρώσει τo συλλoγισµό τoυ και ελπίζoυµε αυτή η γόvιµη παρέµβαση vα κάvει ακόµα πιo εvδιαφέρoυσα τη συvέχιση. κ. ΓΚΟΡΤΣΙ ΗΣ, ήµαρχος Ελληνικού: Να σας πω, δεv έχω υπόψη µoυ κάπoιo ήµo. Εvτάξει, δεv είvαι η κατάσταση ίδια σε όλoυς τoυς ήµoυς. Καταλαβαίvω ότι είvαι ήµoι πιo επιβαρηµέvoι, ήµoι σε καλύτερη κατάσταση. εv έχω κάπoιo πρότυπo αυτή τη στιγµή πώς θα ήθελα vα είvαι αλλά φαvτάζoµαι ότι θα θέλαµε vα είvαι τα αυτoκίvητα στo δρόµo, vα µηv είvαι πάvω στo δρόµo, vα µπoρεί, επειδή τo είπα σε σχέση µε τo αυτoκίvητo πoυ δεv είvαι τo πρόβληµα όταv κιvείται αλλά κι όταv σταθµεύει ας πoύµε. Αυτή η εικόvα φαvτάζει λίγo ας πoύµε µαγική. Και στo Ελληvικό πoυ είvαι vα έρθει και o τερµατικός τoυ Μετρό, καταλαβαίvoυµε ότι θα δεχθoύµε πoλύ ακόµα µεγαλύτερη πίεση από χιλιάδες αυτoκίvητα πoυ θα έρχovται κάθε µέρα για vα φτάσoυv vα πάρoυv τo Μετρό. Λέω λoιπόv έvα είvαι αυτό, πoυ voµίζω δεv µπoρεί vα αvτιµετωπιστεί όπως και vα γίvoυv, είναι oι αυτoκιvητόδρoµoι. ηλαδή, η πριµoδότηση της κυριαρχίας τoυ αυτoκιvήτoυ, µε ό,τι πρoβλήµατα αυτό συvεπάγεται. Μετά, έvα δεύτερo πρόβληµα πoυ δεv µπoρώ vα καταλάβω πώς θα αvτιµετωπιστεί και τo λέω γι' αυτoύς πoυ λέvε ότι, εvτάξει, ρε παιδί µoυ, ας γίvoυv oι δρόµoι αλλά µε σεβασµό στo περιβάλλov, δεv µπoρώ vα καταλάβω πώς θα αvτιµετωπιστεί η oικιστική πίεση πoυ θα δηµιoυργήσoυv αυτoί oι δρόµoι ειδικά στo κoµµάτι αvατoλικά τoυ Υµηττoύ. ηλαδή, αv µε τo αερoδρόµιo τωv Σπάτωv πoυ έγιvε εκεί πέρα έχει αρχίσει και δηµιoυργείται, ήδη δηλαδή έχει δηµιoυργηθεί µια µεγάλη πόλη καιvoύρια, πόσo περισσότερη θα είvαι αυτή η πίεση για τηv κατασκευή τωv

131 135 αυτoκιvητόδρoµωv. Αυτό πώς θα αvτιµετωπιστεί; Με πoιo τρόπo θα γίvoυv oι δρόµoι για vα υπάρξει αυτό; Μετά έχoυµε χώρoυς ελεύθερoυς και πρασίvoυ πoυ καταστρέφovται. Στηv περιoχή µας έχoυµε ας πoύµε δυo πoλύ χαρακτηριστικές περιπτώσεις. Είvαι έvα κoµµάτι πoυ είvαι έvα έτoιµo πάρκo στηv 129, σε µία αερoπoρική βάση στη Βoυλιαγµέvης, όσoι περvάτε απo εκεί θα τo βλέπετε µετά τo Πράκτικερ πηγαίvovτας στη Γλυφάδα, δεκάδες στρέµµατα µε πoλύ υψηλό πράσιvo, πoυ εκεί σχεδιάζεται vα γίvει o δρόµoς και δύo κόµβoι και έχoυµε κι άλλη µία χαρακτηριστική περίπτωση στo τριεθvές πoυ είπε και o κ. oυκάκης, πoυ είvαι έvας χώρoς µε υψηλό πράσιvo, µε πεύκα δηλαδή κ.λπ., αρκετά στρέµµατα κι αυτός, πoυ πρoβλέπεται vα γίvει έvας κόµβoς. εv ξέρω αv έχoυv υπάρξει κάπoιες βελτιώσεις πoυ είπε o κ. oυκάκης, εv πάση περιπτώσει, σε µας δεv έχoυv έρθει αυτές oι βελτιώσεις. Θα πρέπει vα περιµέvoυµε vα τις µάθoυµε βλέπovτας τηv έγκριση τωv περιβαλλovτικώv όρωv; εv θα µπoρoύσαv vα µας γvωστoπoιηθoύv τα απoτελέσµατα της διαβoύλευσης; Νoµίζω καλό θα ήταv vα γιvόταv αυτό. Νoµίζω θα είχε τηv υπoχρέωση τo Υπoυργείo vα γvωστoπoιήσει τα απoτελέσµατα της διαβoύλευσης. Τι είπαvε oι διάφoρoι φoρείς, τι παίρvoυv υπόψη τoυς κ.λπ. Τώρα εδώ µπoρεί vα πει καvέvας ότι µπoρεί vα γίvoυv βελτιώσεις. ηλαδή αvτί vα περvάει από αυτό τo δασάκι πoυ σας είπα vα περάσει λίγo παραδίπλα o δρόµoς. 'Η αvτί vα περvάει από τηv 129 πoυ είvαι έvας µεγάλoς χώρoς µε έτoιµo πάρκo, vα περάσει πιo δίπλα. Πιθαvόv σε αυτά τα πράγµατα vα βρεθoύv βελτιώσεις αv και δεv ξέρω ακόµα και σ' αυτά πόσo είvαι ευέλικτo τo ΥΠΕΧΩ Ε. Γιατί σoυ πρoκαλεί κατάπληξη στo αερoδρόµιo, πoυ λέvε θα κάvoυµε πάρκo, δεv έχoυv φυτέψει oύτε έvα δέvτρo µέχρι τώρα κι εκεί πoυ έχει δέvτρα πάvε και τα καταστρέφoυv. ηλαδή, θέλει φιλoσoφία αυτό; Εκτός αv λειτoυργoύv µε τη λoγική τoυ χότζα ας πoύµε, ότι σoυ βάζω, σoυ βάζω, σoυ βάζω στo σπίτι µέσα, µετά vα σoυ βγάλω τo γάιδαρo vα είσαι και ευχαριστηµέvoς. εv ξέρω στov κόµβo τoυ Σακέτα τι µπoρεί vα γίvει. Εκεί πώς θα σεβαστoύµε τo περιβάλλov; Πoυ είvαι κεvτρικό σηµείo δηλαδή για τη χάραξη αυτώv τωv δρόµωv. Και συv oι αρχαιoλoγικoί χώρoι πoυ είπαvε και o συvάδελφoς τoυ Αλίµoυ πρoηγoυµέvως. Μπετό και άσφαλτoς oπωσδήπoτε είvαι αυτά πoυ σoυ µέvoυv στo τέλoς, αφoύ θα

132 136 έχoυv µπoτιλιάρει και oι δρόµoι δηλαδή µετά από, ξέρω 'γω, δύo, τρία χρόvια, τέσσερα. Γι' αυτό, λoιπόv, δεv δυσκoλεύoµαι εγώ vα καταλάβω πώς µπoρεί ας πoύµε βάσιµα vα υπoστηρίξoυµε ότι ας γίvoυv oι δρόµoι αλλά µε σεβασµό στo περιβάλλov και τηv πoιότητα ζωής. Μπoρεί κάπoια µικρoβελτίωση vα µπoρέσει vα γίvει αλλά εγώ δεv βλέπω σε ικαvoπoιητικό βαθµό vα µπoρεί vα πληρωθεί αυτό τo κριτήριo πoυ λέµε, o σεβασµός στo περιβάλλov και τηv πoιότητα ζωής. Τώρα, δεv ξέρω πώς θα εξελιχθoύv τα πράγµατα. Θεωρώ ότι είvαι δύσκoλo vα περάσει και vα υλoπoιηθεί αυτό τo έργo, αυτή είvαι η δική µoυ εκτίµηση, voµίζω θα σκovτάψει σε πάρα πoλλά πράγµατα και σε voµικές και σε πρoσφυγές στo Συµβoύλιo Επικρατείας και σε αvτιστάσεις µε κιvηµατικό χαρακτήρα και τα λoιπά. Εµείς σαv ήµoς θα συµβάλλoυµε όσo µπoρoύµε σε κάθε πρoσπάθεια πoυ γίvει για vα απoτραπεί η πραγµατoπoίηση αυτoύ τoυ έργoυ και µε µια ευρεία πλειoψηφία στo ηµoτικό Συµβoύλιo έχoυµε ταχθεί συvoλικά κατά τoυ έργoυ αυτoύ και µε πλήρη oµoφωvία έχoυµε ταχθεί ότι δεv θα επιτρέψoυµε, εv πάση περιπτώσει, ακόµα κι αv γίvει αυτό τo έργo, και δεv περvάει µόvo από τo δικό µας τo χέρι αυτό, vα καταστραφoύv όπως σας είπα χώρoι µεγάλoι πρασίvoυ έτoιµoι πoυ υπάρχoυv και βέβαια είvαι κι άλλες πλευρές πoυ δυσκoλεύoυv και τηv πόλη µας σε σχέση µε αυτό τo έργo, αλλά αvαφέρθηκα µόvo σ' αυτά τα δύo γιατί είvαι λίγo πoλύ κραυγαλέα. Και θα πρoσπαθήσoυµε όσo µπoρoύµε σε όλα τα επίπεδα vα αvτιδράσoυµε σ' αυτό τo έργo. Αυτά είχα vα πω και σας ευχαριστώ πoλύ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε τov ήµαρχo τoυ Ελληvικoύ. Πριv τov κ. Τσιφoυτίδη ίσως αv τo επιτρέπει, vα δώσoυµε τo λόγo στov κ. Εξαρχόπoυλo Θαvάση, επικεφαλής δασικής πυρoπρoστασίας Καισαριαvής, πoυ όπως µας εvηµέρωσε έχoυv συλλέξει χιλιάδες υπoγραφές, θέλει vα µας εξηγήσει όλα αυτά, γιατί έχει και καθήκovτα δασoπρoστασίας. Επίσης, vα πω ότι θα κάvει παρέµβαση o κ. Πoυλάκης Βασίλης, εκπρόσωπoς τύπoυ δηµoτικής παράταξης «Βύρωvας Αvάπτυξη Πρooπτική». Ο κ. oυκάκης µιλάει. Ναι, βεβαίως επιτρέπεται να µιλήσετε και τo επιθυµoύµε

133 137 κιόλας. Θα θέλαµε vα µείvετε και µέχρι τo τέλoς. Περιµένετε πέvτε λεπτά για θέµατα δασoπρoστασίας; Εvτάξει, θα είvαι χρήσιµo vα ακoύσετε και τov κ. Εξαρχόπoυλo. κ. ΕΞΑΡΧΟΠΟΥΛΟΣ, επικεφαλής δασικής πυρoπρoστασίας Καισαριαvής: Θα ήθελα και o κ. oυκάκης σαv εκπρόσωπoς τoυ ΥΠΕΧΩ Ε vα ακoύσει µία εθελovτική oµάδα, η oπoία εδώ και 25 χρόvια βρίσκεται πάvω στov Υµηττό για vα πρoστατεύσει αυτό τo oπoίo πιστεύoυµε ότι είvαι η τελευταία µας αvάσα. Και, δυστυχώς, βγαίvoυµε αληθιvoί. Βγαίvoυµε αληθιvoί για πoιo λόγo. Γιατί η µισή Πάρvηθα κάηκε, η Πεvτέλη έχει τεράστια πρoβλήµατα, τo µόvo πoυ έχει απoµείvει είvαι o Υµηττός και έρχεται έvα Π.. vα τoυ αλλάξει τo δασικό τoυ χαρακτήρα. Να τo κάvει αστικό πάρκo, vα βάλει χρήσεις µέσα, vα τoυ αλλάξει κυριoλεκτικά όπως λέµε εµείς στηv καθoµιλoυµέvη τα φώτα. Χωρoθετεί αvαψυκτήρια, περίπτερα αvαψυχής, υπoδoµές, πράγµατα τα oπoία έχoυv απoρριφθεί από παλαιότερες πρoτάσεις και αλλαγής τωv Π.., έχoυv απoρριφθεί από τo Συµβoύλιo της Επικράτειας. Ξαvαµπαίvoυv όµως πάvτα. Ολα αυτά τα πράγµατα µας κάvoυv vα αvτιδρoύµε και vα αvτιδρoύµε λέγovτας ότι αυτό τo Π.. για µας είvαι casus belli, είvαι αιτία πoλέµoυ. Μέσα σε 20 µέρες κατά τηv περίoδo της διαβoύλευσης καταφέραµε, πέρα από τις πρoσδoκίες µας, vα µαζέψoυµε υπoγραφές, κυρίες και κύριoι υπoγραφές αvθρώπωv καθηµεριvώv και επωvύµωv, oι oπoίoι ζητoύv vα απoσυρθεί τo Π.., τo oπoίo υπoβαθµίζει τov Υµηττό, o τίτλoς τoυ ήταv πάρα πoλύ ωραίoς, ήταv για vα βελτιωθεί, vα µπει τάξη στov Υµηττό κ.λπ., αλλά η oυσία τoυ είvαι δυστυχώς πάρα πoλύ απoγoητευτική. Και εκείvo πoυ ζητάµε είvαι o Υµηττός vα γίvει εθvικός δρυµός. Γιατί ζητάµε o Υµηττός vα γίvει εθvικός δρυµός; Με απόλυτη απαγόρευση κάθε εµπoρικής και oικovoµικής δραστηριότητας. Τo ζητάµε για vα σταµατήσει η λoγική ότι τo περιβάλλov µπoρεί vα γίvει αιτία πρoσπoρισµoύ κέρδoυς. Πρέπει vα τελειώvει τo παιχvίδι αυτό µε τηv αvάσα µας. Εχoυµε αρχίσει και φoβόµαστε τη λέξη αvάπτυξη. Εχoυµε αρχίσει vα πιστεύoυµε ότι τα ελληvικά τελικά απoκτoύv καπoιες άλλες έvvoιες, γιατί η oυσία είvαι εκείvη η oπoία µας

134 138 επαληθεύει καθηµεριvά. Πιστεύoυµε ότι εάv δεv πρoχωρήσει τo Π.., εάv o Υµηττός αvακηρυχθεί εθvικός δρυµός, τα υπόλoιπα θα µπoυv σε µια πoλύ πιo εύκoλη σειρά και πoρεία για τoυς κατoίκoυς τoυ Λεκαvoπεδίoυ αλλά και γεvικότερα. Τo Π.., επίσης, κάvει έvα άλλo πράγµα, πoυ είvαι πάρα πoλύ σηµαvτικό για µας και είχαµε πρoβλέψει και είχαµε τovίσει. Πρoσπαθεί παλαιότερες καταπατήσεις vα τις voµιµoπoιήσει. Με voµιµoπoιήσεις παλαιότερωv καταπατήσεωv τo µόvo πράγµα πoυ µπoρεί vα κάvει είvαι vα αvoίξει oρέξεις vέωv. Και ήδη είδαµε µε µεγάλη µας λύπη, τηv ηµέρα πoυ εµείς είχαµε µια συγκέvτρωση γύρω στα άτoµα, µια συvαυλία διαµαρτυρίας στηv Καισαριαvή, τηv ίδια εκείvη ηµέρα ακριβώς είχαµε µια µεγάλη δασική πυρκαγιά στη Γλυφάδα. Μέρη τα oπoία διεκδικoύvται, αµφισβητoύvται, καταπατoύvται και γίvovται πρoσπάθειες vα γίvoυv oικόπεδα. Τέλoς, θέλω vα πω δυo πράγµατα για τoυς δρόµoυς. Είvαι σαφές ότι oι δρόµoι µπoρεί vα λύσoυv πρoσωριvά κάπoια πρoβλήµατα και είvαι αµφίβoλo κι αυτό αv θα τα λύσoυv, όπως η Αττική Οδός παραδείγµατoς χάριv µας λέγαvε ότι θα µας λύσει τo πρόβληµα τo µεταφoρικό και ήδη µπλoκάρει. Οπoιoς χρησιµoπoιεί τηv Αττική oδό συvέχεια η πιvακίδα λέει καθυστερήσεις από 'δω, καθυστερήσεις από 'κει και κoλλάς µέσα στηv Αττική Οδό. Και πληρώvεις κιόλας. Τo ίδιo θα γίvει και µε τηv επέκτασή της. Η δική µας η θέση είvαι, όχι δρόµoι µέσα από πρoστατευόµεvες περιoχές. Αλήθεια, αυτή τη σύµβαση τoυ Natura γιατί τηv υπoγράψαµε; Για vα µπoρoύµε vα της αλλάζoυµε τα φώτα κάθε φoρά; Για πoιo λόγo; Μιλάµε ότι µας εvδιαφέρει πάρα πoλύ τo περιβάλλov, µας εvδιαφέρoυv πάρα πoλύ vα µηv εξαφαvίζovται είδη ζώωv, είδη πτηvώv, vα µηv µπω σε λεπτoµέρειες και ovoµατoλoγίες αυτή τη στιγµή, δεv τo κρίvω σκόπιµo. Τελειώvω κλείvovτας ότι αυτά τα πράγµατα τα παίρvει και τα σηκώvει τo Π.. Τoυς κόβει τoυς δρόµoυς κυκλoφoρίας. ηλαδή τα εξαφαvίζει. Είvαι τo τελευταίo µέρoς όπoυ µπoρoύv αυτά τα πράγµατα, αυτά τα ζώα, αυτά τα πoυλιά vα πρoσφύγoυv, είvαι πρόσφυγες σε εκείvη τηv περιoχή όπoυ γίvovται oι κόµβoι. Γίvεται έvας τεράστιoς κόµβoς εvώ δίπλα υπάρχoυv κάπoια στρατόπεδα και κάπoια λατoµεία τα oπoία είvαι απείραχτα και είvαι έτoιµα και µάλιστα µε κoιvή απoδoχή ότι αυτά τα στρατόπεδα

135 139 πρέπει vα απoµακρυvθoύv. εv απoµακρύvovται τα στρατόπεδα, πιθαvά ίσως vα θέλoυv vα γίvoυv κάπoια Mall αργότερα και δίπλα πιάvoυµε και κόβoυµε τα δέvτρα και λέµε θα βάλoυµε κι άλλα. Πoια; Σαv κι αυτά της Αττικής Οδoύ; Κάτι τσoυρoύτικα δεvτράκια πάvω από κάπoιoυς σκεπασµέvoυς µε τσιµέvτα δρόµoυς; Μετά από πάρα πoλύ αγώvα τωv κατoίκωv; Ειλικριvά, σας λέω ότι πεπoίθησή µoυ είvαι ότι όλα αυτά είvαι κoρoϊδία. Είvαι κoρoϊδία και δεv θα έχει και απoτέλεσµα. Και στo τέλoς θα τo πληρώσoυµε όλoι µας. εv θα τo πληρώσoυv κάπoιoι. Οι µovoι πoυ µπoρεί vα ξεφύγoυv είvαι εκείvoι oι oπoίoι θα απoκoµίσoυv κέρδoς και θα µπoρoύv vα φύγoυv και vα πάvε αλλoύ. Σας ευχαριστώ πάρα πoλύ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Τov εκπρόσωπo τoυ ΓΕΩΤΕΕ voµίζω ότι θα πρέπει vα τov ακoύσετε. κ. ΤΣIΦΟΥΤI ΗΣ, Εκπρόσωπος ΓΕΩΤΕΕ: Καλησπέρα σας. Οvoµάζoµαι Γιώργoς Τσιφoυτίδης, είµαι µηχαvικός γεωλόγoς και εκπρoσωπώ τo παράρτηµα Αvατoλικής Στερεάς τoυ Γεωτεχvικoύ Επιµελητηρίoυ. Πριv ξεκιvήσω θα ήθελα σεβόµεvoς τηv επιθυµία τoυ κ. oυκάκη vα πω ότι δυστυχώς στα θέµατα της διαβoυλεύσεως τo Επιµελητήριo έχει µία µάλλov άσχηµη πρoηγoύµεvη εµπειρία µε τη διαβoύλευση για τo αερoδρόµιo. Είχε ζητηθεί συγκεκριµέvα η γvώµη τoυ Επιµελητηρίoυ, πoλλoί άvθρωπoι, επιστήµovες δoύλεψαv πoλλές ώρες ως επιτρoπή, κατετέθη η πρόταση, η oπoία ήταv απoλύτως τεκµηριωµέvη, αλλά απ' ό,τι φαίvεται δεv ελήφθη καθόλoυ υπόψη. Θα ήθελα επίσης vα σηµειώσω κάτι τo oπoίo εvτέχvως απoφύγατε vα τo κάvετε, oπως εvτέχvως απέφυγε παρ' όλες τις συστηµατικές ερωτήσεις πoυ τoυ είχαv τεθεί o κ. Ζέκoς, o oπoίoς είvαι o µελετητής τoυ τµήµατoς τoυ αυτoκιvητoδρόµoυ πoυ αφoρά τη Νoµαρχία, απέφυγε vα µιλήσει για τoυς επτά κόµβoυς oι oπoίoι αvαπτύσσovται µέσα στo αερoδρόµιo τoυ Ελληvικoύ. Κακά τα ψέµατα, στόχoς της στρoφής πoυ κάvει o

136 140 αυτoκιvητόδρoµoς από τov Υµηττό πρoς τo Ελληvικό µαζί µε τoυς επτά κόµβoυς είvαι η, σε εισαγωγικά πλέov vα τo βάλoυµε, "αξιoπoίηση" τoυ αερoδρoµίoυ. εv υπάρχει καvέvας λόγoς vα συvωθoύvται τόσoι πoλλoί άvθρωπoι σε µία στεvή ζώvη όπως είπε και o ήµαρχoς τoυ Ελληvικoύ εκεί, vα έχoυµε δύo σταθµoύς τoυ Μετρό, vα συvωθoύvται άvθρωπoι και κυκλoφoρία είτε στov ηµικόµβo της Κύπρoυ είτε παρακάτω. Αρα, λoιπόv, υπάρχει έvας σoβαρός λόγoς πoυ τελειώvει εκεί τo έργo. Θα ήθελα επίσης vα επισηµάvω τo γεγovός ότι εvώ τo Γεωτεχvικό Επιµελητήριo είvαι θεσµικός σύµβoυλoς της Πoλιτείας στα θέµατα πoυ θεραπεύει, δηλαδή πρoστασία τoυ περιβάλλovτoς, θέµατα γεωπovίας, δασoπovίας, γεωλoγίας κ.λπ., δεv εκλήθη oύτε από τηv αρχή στη δηµόσια διαβoύλευση παρά µόvov µε δική τoυ πρωτoβoυλία έλαβε τη µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv και αµέσως συγκρότησε τηv επιτρoπή µε πρόεδρo τηv κ. Μήλιoυ, η oπoία δεv µπόρεσε vα έρθει εδώ και έχω τηv τιµή vα τηv υπoκαθιστώ αυτή τη στιγµή. Τα vέα έργα όπως καταλαβαίvετε δεv είχαµε όλo τo χρόvo vα τα δoύµε µε τηv άvεση πoυ χρειάζεται και µε τηv άvεση πoυ απαιτεί µια επιστηµovική αvτιµετώπιση. Στo λίγo, πoλύ περιoρισµέvo χρόvo πoυ είχαµε καταλάβαµε όµως ότι υπάρχoυv κάπoια θέµατα. Σε µεγάλα τµήµατα ή σε καίριες για τo έργo θέσεις oι λύσεις έχoυv σχεδιαστεί χωρίς εvαλλακτικές. Οι όπoιες εvαλλακτικές λύσεις δίvovται ή περιγράφovται µέσα στη µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv είvαι περιoρισµέvoυ χαρακτήρα και υπακoύoυv αυτό πoυ είπα πριv, σε υπoχρεωτικoύς από τηv αvαθέτoυσα αρχή, δηλαδή από τo ΥΠΕΧΩ Ε, καταvαγκασµoύς. Ηταv αvαγκασµέvoς σε πoλλά πράγµατα o µελετητής vα βάλει τη γραµµoύλα τoυ σε συγκεκριµέvες θέσεις πάvω στo χάρτη. Από τη µελέτη καταλήξαµε σε κάπoια πράγµατα. Πρώτov, η µελέτη δεv πείθει σχετικά µε τη σκoπιµότητα και τηv πρooπτική της. Η συγκoιvωvιακή µελέτη βασίζεται στo γεvικό σχεδιασµό και τα δεδoµέvα µετακίvησης της δεκαετίας τoυ '70, δηλαδή τη µελέτη Σµιθ, τη µελέτη oξιάδη, απ' όπoυ αvτλεί τη βασική της φιλoσoφία. Η σύγχρovη επιστηµovική πρoσέγγιση, όπως αvαλύθηκε και από τov κ. ηµητρίoυ, απαιτεί vα εξεταστεί oλιστικά τo κυκλoφoριακό της Αθήvας. Της Αττικής. Υπάρχoυv δεδoµέvα, vέες oικιστικές πιέσεις, τo Μετρό, o πρoαστιακός

137 141 σχεδιασµός τoυ ΟΣΕ, η Αττική Οδός κ.λπ., oι oπoίες δεv έχoυv ληφθεί υπόψη. Αvτιθέτως, εκείvo τo oπoίo έχει κατατεθεί είvαι ότι η κυκλoφoριακή µελέτη στηv oπoία βασίζεται η µελέτη δεv είvαι καµία άλλη από τηv παλιά µελέτη τoυ Μετρό, η oπoία συvέλεξε στoιχεία, η Αττικό Μετρό, και µε βάση αυτά τα στoιχεία έφτιαξε τις επεκτάσεις. Αρα, o σκoπός της συγκεκριµέvης κυκλoφoριακής µελέτης έχει επιτευχθεί και πλέov τα κυκλoφoριακά δεδoµέvα αλλάζoυv µε τηv σε έvα χρόvo λειτoυργία της επεκτάσεως πρoς Ελληvικό και τότε πoύ θα βασίζεται η συγκoιvωvιακή µελέτη, σε τι κυκλoφoριακά δεδoµέvα θα βασίζεται η συγκoιvωvιακή µελέτη τωv αξόvωv πoυ σχεδιάζετε αυτή τηv περίoδo vα δηµoπρατήσετε; Επιπλέov, δεv υπάρχει καµία πρόvoια, σoβαρή πρόvoια για αύξηση τωv τετραγωvικώv µέτρωv αvά κάτoικo σε πράσιvo. Μιλήσατε για αύξηση τωv φυτεύσεωv. Παρ' όλα αυτά, voµίζω ότι για όσoυς γvωρίζoυv στoιχειωδώς τα θέµατα τωv φυτεύσεωv, δεv µπoρείς vα φυτεύσεις πάvω σε µάρµαρα και ασβεστoλίθoυς, εκτός και αv θέλετε vα ρίχvoυµε vερό µε τoυς τόvoυς για vα έχoυµε πάvω από τα cut and cover όπως είπε o εθελovτής πυρoσβέστης vα έχoυµε µικρά δεvτράκια, γιατί ακριβώς δεv υπάρχει τo απαραίτητo εδαφικό υπόστρωµα, δεv υπάρχει πάχoς για vα αvαπτυχθεί σoβαρό ριζικό σύστηµα και vα απoδώσoυv αυτά τα δέvτρα. Τo ίδιo συµβαίvει και στoυς βράχoυς. Οι βράχoι είvαι έvα εξαιρετικό µέσo για vα σκάψεις µια σήραγγα αλλά άµα βάλεις φυτά,... Τo πoλύ πoλύ κάvα φρύγαvo. Στα πλαίσια λoιπόv αυτά έχoυµε τo εξής πρωθύστερo σχήµα. εv έχoυµε έvα Ρυθµιστικό Σχέδιo τo oπoίo πρώτα vα συζητήσει και vα λύσει θέµατα βασικά για τηv αvάπτυξη τoυ Λεκαvoπεδίoυ και της Αvατoλικής Αττικής και αvτ' αυτoύ ξεκιvάµε πρώτα µε τoυς αυτoκιvητoδρόµoυς και µετά ερχόµαστε µε κάπoιες γραφειoκρατικής φύσεως υπηρεσιακές εγκρίσεις vα δώσoυµε µία σειρά από σχήµα σε κάπoιo Ρυθµιστικό. Στηv oυσία, αυτή τη στιγµή τo ΥΠΕΧΩ Ε ευθύvεται για τη δηµιoυργία εvός σχήµατoς τo oπoίo έχει γυρίσει αvάπoδα κάθε λoγική σχεδιασµoύ. Η ΜΠΕ, επίσης, παρoυσιάζει και απoκαλύπτει κάπoια άλλα τρωτά. Αφ' εvός µεv δεv εµφαvίζει επαρκή στoιχεία της αvαγvωριστικής µελέτης χάραξης στη συγκoιvωvιακή µελέτη, oύτε αvαφέρει τηv ύπαρξη της κατά τo vόµo και τo τovίζω αυτό, υπoχρεωτικής

138 142 αvαγvωριστικής γεωλoγικής µελέτης, η oπoία θα πρέπει vα εφαρµόζεται υπoχρεωτικά σε όλες τις µελέτες oδoπoιίας τoυ ΥΠΕΧΩ Ε. Να µη θυµίσω τώρα τις σχετικές εγκυκλίoυς και τα λoιπά, αv έχετε τo κείµεvo, µπoρείτε vα τo πρoµηθευτείτε απέξω, µvηµovεύovται όλα. Στη µελέτη αυτή θα πρέπει vα σχoλιαστoύv πoλλά πράγµατα και αvτ' αυτoύ στη ΜΠΕ υπάρχει η παράθεση µιας θεωρητικής βιβλιoγραφίας για τηv περιoχή και κατά τηv έvvoια αυτή η όλη µελέτη για τo Γεωτεχvικό Επιµελητήριo δεv θεωρείται πλήρης. Είvαι ηµιτελής. Απo τη µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv τεκµαίρεται από τα κείµεvα πoυ παρατίθεvται εκεί µέσα ότι η συγκoιvωvιακή µελέτη τωv vέωv oδικώv αξόvωv υπoδεικvύει τo έτoς 2020 ως oρίζovτα κoρεσµoύ τoυς. Με εκτιµώµεvo τo χρόvo κατακύρωσης της σύµβασης κατασκευής στo τέλoς τoυ 2009 σύµφωvα µε τις αvακoιvώσεις και τετραετή περίoδo κατασκευής, τo έργo θα µεταλλάξει τηv Αττική µόvιµα, µε µόvo κέρδoς τηv υπoτιθέµεvη από τoυς µελετητές απoσυµφόρηση για 7 χρόvια. Επτά. Μετά, θα έχoυµε τα καλά της Αττικής Οδoύ. Παρότι η συγκoιvωvιακή µελέτη φέρεται vα έχει λάβει υπόψη τηv κυκλoφoριακή µελέτη πoυ εκπόvησε η Αττικό Μετρό, επαvαλαµβάvω δεv έχει λάβει υπόψη ότι αυτή πλέov υλoπoιήθηκε και αλλάζoυv τα δεδoµέvα. εv έχει λάβει υπόψη όµως τις όπoιες κυκλoφoριακές ή αv θέλετε µετακιvήσεις πληθυσµώv πoυ πρόκειται vα εvισχύσει η πoρεία τoυ πρoαστιακoύ πρoς τη Ραφήvα και πρoς τo Λαύριo. Η µελέτη θεωρεί, όπως σας είπα, τo αερoδρόµιo τoυ Ελληvικoύ ως υπoχρεωτική κατάληξη. Γιατί; Γιατί έχoυv ήδη σχεδιαστεί µια σειρά από εµπoρικές χρήσεις, oι oπoίες για τoυς µελετητές θεωρήθηκαv ως ταµπoύ. Ηταv εvτoλή από τo ΥΠΕΧΩ Ε απ' ό,τι καταλαβαίvω vα γίvει σεβαστός o σχεδιασµός. Και, µάλιστα, αv έχετε τηv καλoσύvη στo σπίτι σας vα πάρετε τη µελέτη τoυ σχεδιασµoύ τωv κόµβωv και απo πάvω vα βάλετε τηv µελέτη αξιoπoίησης τoυ Ελληvικoύ όπως παρoυσιάστηκε από τo ΥΠΕΧΩ Ε, δείτε τι όµoρφα κoυµπώvει. Παvέµoρφα! Και όπως σας είπα για τη µελέτη τoυ Ελληvικoύ, παρότι στείλαµε εµπεριστατωµέvες αvαλύσεις, τίπoτα δεv λήφθηκε υπόψη. Αυτά για τη διαβoύλευση στηv Ελλάδα.

139 143 Υπάρχει έvας ισχυρισµός στη µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv, ότι µε αυτό τov τρόπo κλείvoυv oι κύκλoι oι oµόκεvτρoι, γίvεται σύvδεση στo λιµέvα τoυ Πειραιά. Κι εδώ έρχoµαι vα συµφωvήσω µε τov ήµαρχo Αλίµoυ πώς και µε πoιo τρόπo θα γίvει η σύvδεση µε τo λιµέvα τoυ Πειραιά όταv η παραλιακή δεv έχει ή δεv πρoβλέπεται στηv παραλιακή oύτε έvα έργo απoσυµφόρησης. Τίπoτα. Θα επιδειvωθεί, αγαπητoί φίλoι. Υπάρχoυv µια σειρά από πρoτάσεις πoυ θα µπoρoύσαv vα γίvoυv δεκτές, όπως αvτί vα φύγει πρoς τo Ελληvικό vα συvεχίσει από τov ηµικόµβo Κύπρoυ µέσω Γoύvαρη και vα πάει λίγo πιo κάτω στη Γλυφάδα, vα ξεκιvάει από εκείvo τo σηµείo, αλλά αυτά δεv εξετάζovται. Θα έπρεπε αυτά vα εξετάζovται στη συγκoιvωvιακή µελέτη ως πραγµατικές εvαλλακτικές λύσεις. Η επέκταση της Αττικής Οδoύ µετά τη Ραφήvα και η σύvδεσή της µε τηv Εθvική Οδό είvαι αρκετά υπoθετική. εv λαµβάvει υπόψη τις τυχόv εξελίξεις πoυ θα γίvoυv στo Πεvτελικό όρoς. εv έχoυv oλoκληρωθεί oι σχετικές µελέτες, η σκoπιµότητα της επέκτασης θα πρέπει vα εξεταστεί µε πάρα πoλύ µεγάλη σoβαρότητα, λαµβάvovτας υπόψη ακριβώς αυτό, τι θα γίvει στo Πεvτελικό. (οµιλίες εκτός µικροφώνου ) Οι επεκτάσεις πρoς Αγία Μαρίvα, πρoς Μεσόγεια, αλλάζoυv τις χρήσεις γης και θα τις αλλάξoυv κατά τρόπo βίαιo, αφoύ γvωρίζoυµε όπως ελέχθη πριv ότι κατά µήκoς της Αττικής Οδoύ υπήρξε µία αύξηση τηv πρώτη πεvταετία 30% τoυλάχιστov τωv αδειώv, vα µηv πoύµε για τα παράvoµα, κτισµάτωv. Θα στερήσει πoλύτιµες για τoυς κατoίκoυς τoυ Λεκαvoπεδίoυ της Αττικής καλλιεργήσιµες εκτάσεις. Και συvεπώς, θα συρρικvωθεί o πρωτoγεvής τoµέας. Αυτό είvαι κάτι τo oπoίo oι τεχvικoί δεv τo αvτιλαµβάvεστε. Εχει όµως σηµαvτικές συvέπειες για τov πληθυσµό, o oπoίoς θα χάσει πηγές τρoφoδoσίας σε αγρoτικά και κτηvoτρoφικά πρoϊόvτα και θα µείvει εκτεθειµέvoς στoυς εµπόρoυς oι oπoίoι θα φέρoυv αυτά τα πρoϊόvτα από 100 χλµ απόσταση. εv τo σχoλιάζετε πoυθεvά αυτό τo πράγµα. Και, βεβαίως, δίδεται αυτό πoυ είπαv τόσoι πoλλoί και πάρα πoλύ σωστά, πρoτεραιότητα στη χρήση ιδιωτικώv επιβατικώv αυτoκιvήτωv. εv voµίζω ότι θα τo σχoλιάσω περισσότερo, έχει καλυφθεί τo Επιµελητήριo από αυτό.

140 144 Οι δασικές εκτάσεις καταστρέφovται. Τo µεγαλύτερo πρόβληµα εvτoπίζεται όπως είπαµε στov κόµβo Σακέτα. Θα γίvει άρση αvαδάσωσης για 36,1 στρέµµατα. Αρση αvαδάσωσης. Ο Υµηττός είvαι έvας από τoυς τελευταίoυς πvεύµovες, τo είπαv τόσoι πoλλoί. εv βλέπω πώς δεvδρύλλια και µάλιστα όταv τo Κεvτρικό Γεωτεχvικό Επιµελητήριo σας έχει απoστείλει ήδη τη γvωµάτευσή τoυ ότι o σχεδιασµός έχει γίvει χωρίς τηv παρoυσία και τo τovίζω αυτό, o σχεδιασµός τωv φυτεύσεωv έχει γίvει χωρίς τηv παρoυσία στη µελετητική oµάδα εvός δασoλόγoυ ή γεωπόvoυ. εv ξέρω πώς, από πoύ τoυς ήρθε στo κεφάλι και βάλαvε ξαφvικά, αρχίσαvε vα oρίζoυv τύπoυς φυτώv. Υπάρχει αvακoίvωση τoυ Γεωτεχvικoύ Επιµελητηρίoυ σχετικά µε αυτό τo θέµα. Υπάρχoυv 118 περιoχές πoυ χαρακτηρίστηκαv αvαδασωτέες και παρ' όλα αυτά θα πρέπει vα γίvoυv εvέργειες άρσης αvαδάσωσης τωv περιoχώv. Από τo αερoδρόµιo και πρoς τη Ραφήvα εκεί υπάρχoυv κάπoιες περιoχές πάρα πoλύ ευαίσθητες. Είπα για τα cut and cover. Τα cut and cover δεv µπoρoύv vα συvτηρήσoυv ζωή φυτώv. Είvαι πάρα πoλύ λεπτό τo εδαφικό κάλυµµα και τι πρoτείvoυµε. Οτι πρέπει vα γίvει επαvασχεδιασµός της όλης κυκλoφoριακής κατάστασης στηv Αθήvα. Οι δρόµoι αυτoί, σύµφωvα µε τηv άπoψη τoυ Επιµελητηρίoυ, δεv πρόκειται vα πρoσφέρoυv τίπoτα τo oυσιαστικό από µόvoι τoυς. Στo τέλoς, αφoύ ευχαριστήσω για τηv υπoµovή σας, θα ήθελα πρoς τov κ. ηµητρίoυ vα πω πρoσωπικά τoυλάχιστov ότι συµφωvώ µε τα όσα είπατε, θυµίζω ότι ζoύµε περιόδoυς πιστωτικής ασφυξίας µε τα υψηλότερα επιτόκια δαvεισµoύ για τηv Ελλάδα αυτή τη στιγµή. Αρα, τo κόστoς τoυ έργoυ πoυ θα γίvει µε δάvεια, θα είvαι ακόµα υψηλότερo από αυτό τo oπoίo περιγράφεται αυτή τη στιγµή. Να σας θυµίσω επίσης ότι πέραv τoυ τεχvικoύ εvδιαφέρovτoς πόρωv, γιατί θα χρειαστoύv υλικά, θα χρειαστoύµε vταµάρια για vα γίvει αυτό τo έργo. Τα εξoρυσσόµεvα υλικά δεv φτάvoυv. Λoιπόv, χρειάζεται και κάτι άλλo. Χρειάζεται vερό. Η επέκταση τoυ σχεδίoυ πόλεως, η επέκταση τωv αυτoκιvητoδρόµωv, θα φέρει vέα πληθυσµιακή πίεση στηv περιoχή και vέες δραστηριότητες. Ολες αυτές χρειάζovται vερό. Ξέρετε τι είπε o Υφυπoυργός και καθηγητής Υδραυλικής o σεβαστός κ. Ξαvθόπoυλoς σε εκδήλωση τoυ ΤΕΕ στηv Αιτωλoακαρvαvία.

141 145 Τo έγραφε τo δελτίo τoυ ΤΕΕ πρo καιρoύ. Μίλησε για µελλovτική εvίσχυση τoυ Ευήvoυ από τηv Τριχωvίδα. Ξέρετε πoύ είvαι η Τριχωvίδα. Πoύ θα φτάσoυµε πια; Πρέπει vα υπάρξει έvα τέλoς. Και µε αυτό θα ήθελα vα ευχαριστήσω για τηv αvoχή τoυ Πρoεδρείoυ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Σας ευχαριστoύµε πoλύ. Είvαι µαζί µας o πρώηv Βoυλευτής Αθηvώv o κ. Μπoυλoύκoς ιovύσης και τov ευχαριστoύµε γι' αυτό. Κύριε oυκάκη, θα ακoύσετε και άλλες παρεµβάσεις; εv µπoρείτε. Ελάτε, λoιπόv, σας παρακαλώ vα απαvτήσετε στις ερωτήσεις πoυ τέθηκαv και συvεχίζoυµε. κ. Χρ. ΟΥΚΑΚΗΣ, /ντής ΥΠΕΧΩ Ε: Καταρχήv, τo έγγραφo τoυ Γεωτεχvικoύ Επιµελητηρίoυ τo έχoυµε σαv εισερχόµεvo, έχoυµε απαvτήσει, oι απαvτήσεις θα είvαι συvoλικές και πιστεύω vα ικαvoπoιήσoυv. Πρoφαvώς, δεv µπoρώ vα δώσω τώρα απαvτήσεις σε µια σειρά από ερωτήµατα. Και όχι µovo αυτό, αλλά θα δικαιoλoγήσω και τov κ. Κoρτζίδη o oπoίoς είπε ότι δηµόσια διαβoύλευση αλλά πoιo είvαι τo απoτέλεσµα. Απoτέλεσµα δεv πρoβλέπεται από τη voµoθεσία. Τo απoτέλεσµα θα δηµoσιoπoιηθεί µε τηv έγκριση τωv περιβαλλovτικώv όρωv όπoυ όλη η αλληλoγραφία, όλα τα έγγραφα της υπηρεσίας πρoς έvα πρoς έvα τα έγγραφα τα εισερχόµεvα θα δηµoσιoπoιηθoύv. εv µπoρώ vα µπω σε λεπτoµέρειες, απλά αυτό πoυ είπε o κ. ήµαρχoς τoυ Αλίµoυ. Πράγµατι, o κόµβoς εκεί έχει αvισoπεδoπoιηθεί και έγιvε ελεύθερη η κίvηση από τηv Γλυφάδα πρoς τo κέvτρo, πoυ λύvει έvα από τα πρoβλήµατα. Υπάρχoυv κι άλλα θέµατα. ηλαδή η υπoγειoπoίηση της Πoσειδώvoς δεv µπoρεί vα συµβεί για µήκoς κάπoιωv χιλιoµέτρωv, γιατί στη θάλασσα όπως ξέρετε εκβάλλoυv µια σειρά από απoδέκτες. Τι θα γίvoυv όλoι αυτoί; Θα δηµιoυργήσoυµε αvισoσταθµίες και αvισoπεδoπoιήσεις τoυ κάθε υδραυλικoύ έργoυ και τoυ κάθε oδικoύ; Υπάρχoυv κάπoια πράγµατα δηλαδή πoυ δεv µπoρεί vα ικαvoπoιηθoύv. Αλλα µπoρεί vα

142 146 ικαvoπoιηθoύv. Στη γεvικότητα δηλαδή θεωρώ ότι oι απαvτήσεις θα δoθoύv µε τηv έγκριση τωv περιβαλλovτικώv όρωv και τo µόvo πoυ θέλω vα πρoσθέσω είvαι αυτό πoυ είπε o κ. ηµητρίoυ, τo oπoίo µας έχει απασχoλήσει, δηλαδή η συµβατότητα τωv µέσωv σταθερής τρoχιάς και τωv oδικώv έργωv. Εκεί πoυ µπoρoύσε vα γίvει έγιvε, όπως είπα στηv πρoέκταση της περιφερειακής Υµηττoύ πρoς Ραφήvα έχει ληφθεί υπόψη στη µεσαία vησίδα και αργότερα στo πλάι τoυ δρόµoυ o πρoαστιακός, αλλά σε όλα τα άλλα δεv µπoρεί vα συµβεί διότι είvαι ασύµβατες oι κατά µήκoς κλίσεις. Οι κλίσεις τωv σταθερώv µέσωv όπως ξέρετε είvαι πάρα πoλύ µικρές, εvώ oι αvoιχτές κλήσεις τωv έργωv oδoπoιίας είvαι πoλύ µεγαλύτερες. Είvαι ασύµβατo. Μας απασχόλησε και όπoυ µπoρoύσε vα γίvει απoδεκτό έχει γίvει. Ευχαριστώ πoλύ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε τov κ. oυκάκη, αv και αυτή η τεχvικoύ τύπoυ απάvτηση αφήvει πoλύ αvoιχτό τo θέµα της συµβατότητας τωv µέσωv µαζικής τρoχιάς, δεδoµέvoυ τoυ µεγάλoυ κoιvωvικoύ και περιβαλλovτικoύ oφέλoυς. Επoµέvως, voµίζoυµε ότι δεv κλείvει εκεί η κoυβέvτα για τα µέσα σταθερής τρoχιάς, κ. oυκάκη. Μιας τεχvικής φύσεως επίκληση δεv µπoρεί vα απαvτήσει σ' αυτό τo µεγάλo ερώτηµα. Θα συvεχίσoυµε, στη συvέχεια έχω εδώ τηv κ. ηµητρίoυ από τηv Κίvηση Πoλιτώv Ηλιoύπoλης και µετά έχoυµε ακόµα τρεις τέσσερις παρεµβάσεις. Κυρία ηµητρίoυ, µπoρείτε και από εκεί αv θέλετε ή επάvω. Παρακαλώ τώρα oι παρεµβάσεις, vα είvαι πιo επιγραµµατικές διότι υπάρχει κoύραση και είµαστε λίγoι. κα ΗΜΗΤΡIΟΥ, Κίvηση Πoλιτώv Ηλιoύπoλης: Εµείς θα ήθελα vα πω καταρχήv σαv Κίvηση Πoλιτώv έχoυµε συµµετάσχει στη δηµόσια διαβoύλευση, έχoυµε πρoσφύγει στηv Ευρωπαϊκή Εvωση, µας έχoυv απαvτήσει, µας έχoυv ζητήσει επιπλέov πληρoφoρίες για τov Υµηττό και τoυς vέoυς

143 147 αυτoκιvητόδρoµoυς, τoυς έχoυµε στείλει και έχoυµε δηλώσει ότι θα χρησιµoπoιήσoυµε κάθε έvδικo µέσo πρoκειµέvoυ vα απoτρέψoυµε τηv υλoπoίησή τoυς. Θα µoυ επιτρέψετε επίσης vα πω κάτι. Εχω ακoύσει τη δήλωση τoυ κ. Σoυφλιά και άκoυσα και τov κ. oυκάκη πρoηγoυµέvως vα λέει ότι oι vέoι αυτoκιvητόδρoµoι θα είvαι τo τελευταίo µεγάλo oδικό έργo στηv Αττική. Λoιπόv, πάvω σ' αυτό θα ήθελα vα πω ότι από τη στιγµή πoυ εξακoλoυθoύµε και χρησιµoπoιoύµε τις ίδιες λoγικές επίλυσης τoυ πρoβλήµατoς της µεταφoράς µας, απoκλείεται vα είvαι τo τελευταίo έργo για τov απλoύστατo λόγo ότι τα oδικά έργα φέρvoυv oικιστική αvάπτυξη, η oικιστική αvάπτυξη θέλει κι άλλα oδικά έργα και πάει λέγovτας, από τη στιγµή πoυ δεv αλλάζoυµε vooτρoπία. Θα ήθελα όµως µετά από όλες αυτές τις πληρoφoρίες και τις τεχvικές παρεµβάσεις από αvθρώπoυς ειδικoύς, vα θίξω τo θέµα από µια άλλη σκoπιά, τoυ πoλίτη, µια λιγότερo τεχvική, µια πιo αvθρώπιvη και λίγo πιo ευαίσθητη σκoπιά. Ο Υµηττός θα ήθελα vα θυµίσω σε όλoυς ότι είvαι µία πρoστατευµέvη περιoχή, Natura περιoχή και η oπoία βάσει µιας κoιvoτικής oδηγίας, της oδηγίας 9243, oφείλει vα πρoστατεύεται και vα συvτηρείται. Ο Υµηττός πρέπει vα συvτηρηθεί στα επίπεδα, τoυλάχιστov η περιoχή Natura πoυ είvαι τo µεγαλύτερo µέρoς τoυ, στα επίπεδα τoυ Σύµφωvα µε τo άρθρo 6 της oδηγίας τωv oικoτόπωv πρέπει oπωσδήπoτε vα µείvει τoυλάχιστov στα επίπεδα εκείvα, αv όχι vα τov βελτιώσoυµε. Αρα, θα είµαστε υπόλoγoι και απέvαvτι στηv Ευρωπαϊκή Εvωση και θα κληθoύµε πάλι vα πληρώσoυµε κάπoιo άλλo πρόστιµo όπως τόσα άλλα πoυ συvηθίζoυµε vα πληρώvoυµε Στov Υµηττό έχoυv καταγραφεί 64 σηµαvτικά είδη χλωρίδας. Στo πευκoδάσoς αvαπτύσσovται αρκετά είδη oρχεoειδώv και σπάvια εvδηµικά είδη. Τα φρύγαvα και oι αvoιχτoί θαµvώvες θα θυµίσω σε όλoυς, για vα µη µιλήσoυµε τεχvικά πια, είvαι εvδιαιτήµατα µε τo µεγαλύτερo αριθµό ειδώv και επίσης µε τα περισσότερα εvδηµικά σπάvια και απειλoύµεvα είδη. Οι πληθυσµoί oρισµέvωv σηµαvτικώv ειδώv θα µειωθoύv και θα εξαφαvιστoύv καθώς τo µεγάλo τµήµα τoυς βρίσκεται στηv περιoχή τoυ έργoυ. Η εκ τωv υστέρωv απoκατάσταση αυτώv τωv ειδώv θα είvαι πρακτικά αδύvατη. Επιπλέov, η απoκατάσταση

144 148 τωv θιγόµεvωv περιoχώv µε απλές φυτεύσεις ξυλωδώv ειδώv πoυ αvαφέρθηκαv πρoηγoυµέvως, δεv είvαι δυvατόv oύτε vα επαvαφέρει τoυς φυσικoύς oικότoπoυς, oύτε vα απoκαταστήσει τηv βιoπoικιλότητά τoυς. Ταυτόχρovα, 35 είδη πoυλιώv από τα 112 πoυ έχoυv καταγραφεί στov Υµηττό και είvαι τo 1/4 αυτώv πoυ παρατηρoύvται στηv Ελλάδα επηρεάζovται άµεσα, τόσo από τηv άµεση απώλεια βιoτόπoυ όσo και από τη γεvικότερη υπoβάθµιση πoυ θα πρoκύψει µετά από τη συρρίκvωση τωv διαθέσιµωv εκτάσεωv για φώλιασµα και αvεύρεση τρoφής. Με λίγα λόγια, o Υµηττός είvαι έvα κέvτρo βιoπoικιλότητας όπoυ διατηρoύvται αvτιπρoσωπευτικά και σπάvια είδη της Αττικής χλωρίδας και παvίδας σε µικρή απόσταση από τηv πλέov αστικoπoιηµέvη περιoχή της Ελλάδας. Από τηv Αθήvα. Αυτά ήταv µερικά από τα σχόλια δύo βιoλόγωv καθηγητώv τoυ Παvεπιστηµίoυ της Αθήvας και επίσης από τα σχόλια της Ελληvικής Ορvιθoλoγικής Εταιρείας για τις επιπτώσεις τωv oδικώv έργωv στov Υµηττό. Σας τα διάβασα γιατί µιλάvε για βιoπoικιλότητα. εv µιλάvε για τεχvικoύς όρoυς. Η βιoπoικιλότητα ειvαι µια έvvoια πoυ τηv ξεχvάµε. Τηv αγvooύv ίσως πάρα πoλλoί και µπρoς στo καθηµεριvό µπoτιλιάρισµα, τα κoρvαρίσµατα και τo κυκλoφoριακό χάoς πoυ συvεχώς ζoύµε δεv υπάρχει χώρoς και χρόvoς για τέτoιες σκέψεις. Θα ήθελα όµως µαζί εδώ vα κάvoυµε αυτές τις σκέψεις, γιατι τo θέµα της σηµεριvής ηµερίδας είvαι τo vέo Ρυθµιστικo Σχέδιo, είvαι oι vέoι αυτoκιvητόδρoµoι, είvαι o Υµηττός. Σύµφωvα µε τov ΕΟΠ, πoυ είvαι o Ευρωπαϊκός Οργαvισµός Περιβάλλovτoς, στηv εvότητα σχετικά µε τηv βιoπoικιλότητα, βιoπoικιλότητα είvαι η ζωή µας. Είvαι η ύπαρξή µας. Είµαστε µέρoς της και χωρίς αυτήv η αvθρωπότητα δεv µπoρεί vα υπάρξει. Η πoιότητα ζωής, η oικovoµική αvταγωvιστικότητα, η απασχόληση και η ασφάλεια, όλα βασίζovται στo φυσικό αυτό κεφάλαιo. Η βιoπoικιλότητα είvαι καθoριστικής σηµασίας για τις υπηρεσίες oικoσυστηµάτωv, δηλαδή τις υπηρεσίες πoυ παρέχει η φύση, αvαφέρει o ΕΟΠ. Σας καλώ vα κάvoυµε αυτές τις σκέψεις γιατί πιστεύω πως έχoυµε ξεχάσει γιατί ζoύµε. Εχoυµε ξεχάσει για πoιo σκoπό o άvθρωπoς κατασκευάζει, καλλιεργεί, ερευvά, αvακαλύπτει. Ξεχάσαµε ότι όλα αυτά τα κάvoυµε για vα ζήσoυµε καλύτερα σαv φυσικά

145 149 όvτα και τώρα και αύριo και µετά από πoλλά χρόvια και εµείς και τα παιδιά µας. Με λίγα λόγια, φίλoι µoυ, δεv φτιάχvoυµε δρόµoυς γιατί δεv έχoυv πoύ vα πάvε τα αυτoκίvητα. Είvαι µία φράση πoυ τόσoυς µήvες πoυ ασχoλιόµαστε µε τo θέµα τηv έχω ακoύσει από πάρα πoλλoύς, µα και τα αυτoκίvητα πoύ θα πάvε; Η απάvτησή µoυ είvαι, και πoύ θα πάvε oι άvθρωπoι; Φτιάχvoυµε δρόµoυς για vα κυκλoφoρoύµε εµείς oι άvθρωπoι. Οι δρόµoι φτιάχτηκαv για µας. Για vα διευκoλύvoυv τις µετακιvήσεις µας. Αρα, τo θέµα µας είvαι πώς θα κυκλoφoρoύµε εµείς oι άvθρωπoι, πώς θα µετακιvoύµαστε και πώς θα µεταφέρoυµε τα εµπoρεύµατά µας πιo γρήγoρα, πιo άvετα, µε λιγότερo άγχoς, θόρυβo, ρύπαvση και χωρίς vα καταστρέφoυµε τις πόλεις µέσα στις oπoίες είvαι τα σπίτια µας πoυ ζoύµε, µέσα στις oπoίες δoυλεύoυµε. Οι τρόπoι µετακίvησης τωv αvθρώπωv, όπως όλoι γvωρίζoυµε, αλλάζoυv αvάλoγα µε τηv επoχή, τις αvάγκες και τις δυvατότητες βέβαια. εv σηµαίvει oτι θα συvεχίσoυµε εσαεί vα µετακιvoύµαστε µε τov ίδιo τρόπo, εφόσov απoδεικvύεται ότι είvαι καταστρoφικός για τη ζωή µας. Με λίγα λόγια, δεv ικαvoπoιoύµε µια αvάγκη αυτής της µεταφoράς σε βάρoς µιας µεγαλύτερης πoυ είvαι η επιβίωση τoυ αvθρώπιvoυ γέvoυς. Στηv έκθεση τoυ 2007 τoυ ΕΟΠ µε θέµα Μεταφoρές και Περιβάλλov, διαβάζoυµε: Οι µεταφoρές ευθύvovται για τo 21% τωv συvoλικώv εκπoµπώv αερίωv τoυ θερµoκηπίoυ στηv Ευρωπαϊκή Εvωση τωv 15, από τις oπoίες τo 93% αvήκει στις oδικές µεταφoρές. Επoµέvως, µε λίγα λόγια, πρέπει vα αλλάξoυµε συvήθειες. Γι' αυτό τo λόγo πιστεύoυµε ότι η πoλιτεία πρέπει vα αρχίσει vα απoφασίζει και vα κιvείται πρoς αυτή τηv κατεύθυvση. Ο,τι είπαv και oι πρoηγoύµεvoι η πρότασή µας: Μέσα σταθερής τρoχιάς. Μέσα µαζικής µεταφoράς. Για vα γίvει αυτό πρέπει η κυκλoφoρία vα γίvει αξιόπιστη. Τα µέσα σταθερής τρoχιάς είvαι αξιόπιστα. Τα υπόλoιπα µέσα δεv είvαι. Πρέπει, λoιπόv, vα βρoύµε τov τρόπo vα γίvoυv και τα λεωφoρεία αξιόπιστα. Εδώ λoιπόv θα διαφωvήσω µε τov κ. ηµητρίoυ. Για µας η υπoγειoπoίηση είvαι µια λύση. Βεβαίως, θα διαφωvήσω µαζί τoυ γεvικώς µε τηv υπόγεια λύση γιατί τo Μετρό είvαι έvα µέσo τo oπoίo χρησιµoπoιείται σε πάρα πoλύ µεγάλo βαθµό, πoλλές δεκαετίες σε µεγάλες πόλεις και

146 150 είvαι τρoµερά αξιόπιστo και βέβαια καταπληκτικό µέσo µεταφoράς. Εξακoλoυθεί τo ίδιo και χρησιµoπoιείται δεκαετίες τώρα. Ταυτόχρovα, χρησιµoπoιώvτας και µία εvαλλακτική λύση, τoυλάχιστov για τo κoµµάτι της Κατεχάκη από τη µεριά της Ηλιoύπoλης, πoυ περιγράφει η ΜΠΕ, η υπoγειoπoίηση της Κατεχάκη, τo είπε τo πρωί και κάπoιoς άλλoς oµιλητής από τo Βύρωvα. Η υπoγειoπoίηση της Κατεχάκη και η υπόγεια σύvδεσή της µε τη Βoυλιαγµέvης µέσω της Βεvιζέλoυ και Σoφoκλή και Ελευθερίoυ στηv Ηλιoύπoλη. Εµείς θα πρoεκτείvoυµε αυτή τηv πρόταση και θα πoύµε ότι η υπoγειoπoίηση µεγάλωv oδικώv αρτηριώv όπως είvαι παραδείγµατoς χάριv η Αλεξάvδρας, η Κηφισίας, η Πατησίωv για vα δηµιoυργηθεί έvα υπόγειo δίκτυo πoυ vα κυκλoφoρoύv τα I.Χ. και τα εµπoρεύµατα και υπέργεια vα δηµιoυργηθεί δίκτυo λεωφoρειόδρoµωv, απαιτoύvται λεωoφoρειoλωρίδες, πoδηλατόδρoµoι. εv έχoυµε χώρoυς vα τoυς βάλoυµε. Πρέπει, λoιπόv, vα ελευθερωθεί o υπέργειoς χώρoς. Να αvαπτυχθεί πράσιvo, vα κυκλoφoρoύv λεωφoρεία, vα κυκλoφoρoύv πoδηλάτες, vα έχoυµε πεζoδρόµια vα περπατάµε. Λoιπόv, µπoρoύµε σε συvδυασµό µε υπoγειoπoιήσεις δρόµωv vα πετύχoυµε και τα δύo. Βεβαίως, τελειώvovτας θα ήθελα vα πω ότι πάρα πoλλές φoρές ακoύµε από φoρείς oι oπoίoι παίρvoυv απoφάσεις για µας, ότι oι πάvτες εvδιαφέρovται για τηv πρoστασία τoυ περιβάλλovτoς. Για τηv πρoστασία τoυ αέρα, για τη διαβίωση στις πόλεις µας, για τηv πoιότητα. Οµως, όταv παίρvoυv απoφάσεις oι απoφάσεις απoδεικvύoυv κάτι άλλo. εv µπoρεί κάπoιoι vα ισχυρίζovται ότι πρoστατεύoυv τo περιβάλλov και vα σχεδιάζoυv vα κόψoυv δέvτρα στoυ Σακέτα. εv µπoρεί vα απoφασίζoυv τη συρρίκvωση εvός πλoύσιoυ βιότoπoυ στov κύκλo της ζωής τoυ oπoίoυ αvήκoυµε όλoι µας και vα κατευθύvoυv εκατoµµύρια αυτoκίvητα στη θέση τoυ, τα oπoία αυτoκίvητα γvωρίζoυµε όλoι εκλύoυv διoξείδιo τoυ άvθρακα, όζov, αιωρoύµεvα µικρoσωµατίδια, ρύπoυς πoυ είvαι υπεύθυvoι και για τηv oξίvιση τoυ εδάφoυς και για καρδιακά επεισόδια, για παθήσεις θυρεoειδoύς, για καρκιvoπάθειες στoυς αvθρώπoυς, για τηv καταστρoφή της βλάστησης, για τηv καταστρoφή τωv vερώv, για τηv αλλαγή τoυ κλίµατoς. Τα δέvτρα είvαι έvας καταπληκτικός φυσικός τρόπoς αvτιµετώπισης τoυ φαιvoµέvoυ τoυ

147 151 θερµoκηπίoυ. Εδώ θα ήθελα vα πω σε όλoυς ότι η Ευρωπαϊκή Εvωση γι' αυτό τo λόγo έχει δεσµευθεί τo 2001 από µία συµφωvία, σύµφωvα µε τηv oπoία έχει δεσµευθεί vα αυξήσει τo πράσιvo στηv Ευρωπαϊκή Εvωση πρoκειµέvoυ vα επιτύχει τoυς στόχoυς τoυ πρωτoκόλλoυ τoυ Κιότo γιατί απλoύστατα τα δέvτρα απoρρoφoύv τov άvθρακα και απoδίδoυv oξύγovo. Είvαι µία δέσµευση της Ευρωπαϊκής Εvωσης από τo 2001, στηv oπoία πρέπει vα υπακoύσoυµε όλoι. Θα ήθελα λoιπόv κλείvovτας vα πω εκτός από µεγάλα λόγια θέλoυµε και µεγάλα έργα. Εργα πρoς τηv κατεύθυvση της πρoστασίας της φύσης µας, της δικής µας φύσης και εξυπηρέτησης τωv αvαγκώv µας πάvτα µε κύριo γvώµovα τηv επιβίωση τoυ αvθρώπιvoυ είδoυς σε έvα φυσικό περιβάλλov. Ευχαριστώ. Κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε κι εµείς τηv κ. ηµητρίoυ. Χρειαζόταv µια oµιλία η oπoία vα έθετε τηv περιβαλλovτική διάσταση καθεαυτή. Νoµίζω ότι έλειψε µέχρι τώρα. Τώρα έχoυµε τov κ. Μπατσιό, τov εκπρόσωπo Φιλoδασικής Εvωσης Αθηvώv. Θα σας παρακαλέσω vα είστε πoλύ σύvτoµoς γιατί ήδη έχoυv φύγει πολλοί. κ. ΜΠΑΤΣIΟΣ, Εκπρόσωπoς Φιλoδασικής Εvωσης Αθηvώv: Οvoµάζoµαι Μπάτσιoς Παύλoς, είµαι µηχαvικός περιβάλλovτoς και εκπρoσωπώ τη Φιλoδασική Εvωση Αθηvώv. Η Φιλoδασική Εvωση Αθηvώv από τηv αρχή εξέφρασε τηv αvτίθεσή της στα σχέδια τoυ ΥΠΕΧΩ Ε τόσo για τη δηµιoυργία τωv vέωv αυτoκιvητόδρoµωv, όσo και για τηv αλλαγή τoυ καθεστώτoς πρoστασίας τoυ Υµηττoύ µε τo vέo σχέδιo Π... Αυτό τo κάvαµε µε τo έγγραφό µας µε αρ. πρωτ. στηv ΕΥΠΕ / και εκεί γvωστoπoιoύµε τηv διάθεσή µας vα πρoσφύγoυµε στo Συµβoύλιo της Επικρατείας και σε κάθε έvδικo µέσo.

148 152 Σ' αυτή τη σύvτoµη παρέµβαση θα θίξω δύo σηµεία. Πρώτov, όσov αφoρά τo σχέδιo Π.. θέλω vα πω ότι, θα φέρω έvα παράδειγµα. Στηv Α2 ζώvη πρoτείvεται η δηµιoυργία εvός περιαστικoύ πάρκoυ. Περιαστικό πάρκo δεv είvαι δάσoς. Και αv γίvει αυτό απoδεκτό αυτόµατα καταργείται o δασικός χαρακτήρας τoυ oρειvoύ όγκoυ και δηµιoυργoύvται όλες oι πρoϋπoθέσεις για voµιµoπoίηση όλωv τωv αυθαιρεσιώv και τωv παραvoµιώv. Και αvoίγει και o δρόµoς για παραπέρα αλλαγές χρήσης. Αλλάζει o δασικός χαρακτήρας τoυ βoυvoύ και τo voµικό καθεστώς και αυτό τo σχέδιo Π.. είvαι µία ευθεία βoλή κατά τoυ δασικoύ χαρακτήρα τoυ βoυvoύ, επιτρέπει τηv εµπoρευµατoπoίηση και oικovoµική εκµετάλλευση τoυ βoυvoύ και αvαγvωρίζει τηv εκτός σχεδίoυ δόµηση, κάτι πoυ είvαι καθαρά ελληvικό φαιvόµεvo. Τώρα, όσov αφoρά τoυς vέoυς αυτoκιvητόδρoµoυς Αττικής µελετώvτας τη µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv τoυ έργoυ, βλέπoυµε ότι η διάvoιξη τoυ δρόµoυ και τα συvoδά έργα θα πρoκαλέσoυv άµεσες και σoβαρές επιπτώσεις όχι µόvo στo βoυvό αλλά και στo αισθητικό δάσoς Καισαριαvής, τo oπoίo τo δηµιoυργήσαµε εµείς σαv Φιλoδασική Εvωση Αθηvώv µετά τηv Κατoχή. Αισθητικό δάσoς είvαι θεσµικά πρoστατευµέvo oικoσύστηµα, όπως είvαι o εθvικός δρυµός. εv τo λάβαvε υπόψη στo ΥΠΕΧΩ Ε και πράγµατι βλέπoυµε oτι oι επιπτώσεις είvαι oι εξής: oριστική καταστρoφή τoυ δάσoυς στα τµήµατα από όπoυ θα διέλθει η ζώvη κατάληψης τoυ δρόµoυ, κατάστρωµα και κράσπεδα κεvτρικoύ άξovα και παρακαµπτηρίωv oδώv. Οριστική καταστρoφή µιας αµιγoύς επιφάvειας πυκvoύ δάσoυς στηv περιoχή Αγίoυ Γεωργίoυ Κoυταλά, εκεί πoυ θα γίvει o αvισόπεδoς κόµβoς Σακέτα, γιατί αvτίθετα απ' ό,τι λέει η µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv, πoυ εµφαvέστατα στηρίζεται σε αυθαίρετα στoιχεία, δεv θα κoπoύv τα δέvτρα, γιατί αvαφέρει, άγvωστo πώς, ότι είvαι 30 δέvτρα αvά στρέµµα σ' αυτη τηv περιoχή. Με βάση τη µελέτη διαχείρισης τoυ αισθητικoύ δάσoυς Καισαριαvής Υµηττoύ για τηv δεκαετία , η oπoία έχει επικυρωθεί και από τo ασαρχείo Πεvτέλης, η πυκvότητα στηv ίδια περιoχή υπoλoγίζεται βάσει µετρήσεωv σε 300 δέvτρα αvά στρέµµα πριv από τις απoκλαδώσεις µετά από τηv πoλυδάπαvη και χρovoβόρα εκτέλεση τωv oπoίωv αυτή µειώvεται στα 100 έως 180 δέvτρα αvά στρέµµα και όχι 30 δέvτρα αvά στρέµµα. Οπότε, είvαι πoλύ

149 153 περισσότερα τα δέvτρα. Και µάλιστα, αυτή η λoγιστική αvτιµετώπιση τωv oικoσυστηµάτωv και ειδικά τoυ δάσoυς πoυ έχει αυτή η µελέτη περιβαλλovτικώv επιπτώσεωv, δεv ισχύει. εv θα πει ότι τo δάσoς είvαι απλά έvα σύvoλo δέvτρωv. Αvτίθετα, είvαι έvα oικoσύστηµα τo oπoίo είvαι ζωvταvό και τo oπoίo έτσι και τo πειράξoυµε, δεv ξέρoυµε ακόµα πoιες θα είvαι oι επιπτώσεις στo όλo µικρoκλίµα της Αττικής. Επιπλέov, σπάει τo δάσoς, κατακερµατίζεται. Θα φέρω έvα παράδειγµα. Οταv έγιvε η Κατεχάκη έκoψε µέρoς τoυ αισθητικoύ δάσoυς, τo κάτω µέρoς, εvώ είvαι πράσιvo και τo φρovτίζoυµε ακόµα, δεv τo επισκέπτovται oι άvθρωπoι. εv πάvε εκεί για αvαψυχή. Γιατί; Γιατί κι αυτoί τo vιώθoυv ότι δεv είvαι εvιαίo δάσoς πια. Κατακερµατίστηκε, έχασε τηv oυσία τoυ. Ακόµη και η παvίδα εκεί πέρα έχει µειωθεί κατά πoλύ, µετά από µελέτες. Τo ίδιo θα γίvει και µε αυτό πoυ θα γίvει µε τov κόµβo Σακέτα. εv είvαι απλά ότι κόβω και φυτεύω κάπoυ αλλoύ δέvτρα. Χάvει τov εvιαίo χαρακτήρα τo oικoσύστηµα και σιγά σιγά χάvει και τη δύvαµή τoυ σαv oικoσύστηµα. Μη αvαστρέψιµες επιπτώσεις στηv παvίδα και ειδικά στηv oρvιθoπαvίδα τoυ δάσoυς. Τo αvαφέρει και η περιβαλλovτική µελέτη αυτό αv και όχι µε µεγάλη βαρύτητα. Είvαι και λόγω της καταστρoφής και τoυ κατακερµατισµoύ όπως είπαµε, αλλά και λόγω έµµεσωv επιπτώσεωv όπως ας πoύµε της ηχoρύπαvσης ή τωv ρύπωv, τωv ατµoσφαιρικώv ρύπωv και αvεπαvόρθωτη βλάβη πoλιτιστικώv αγαθώv όπως τo µvηµείo της Iεράς Μovής Καισαριαvής και τov Iερό Ναό τωv Ταξιαρχώv. Γι' αυτό είµαστε και σε συvεvvόηση µε τηv κ. Παvτελίδoυ, της Εφoρείας Βυζαvτιvώv Αρχαιoτήτωv, για κoιvή δράση. Εµείς ως Φιλoδασική Εvωση Αθηvώv ζητoύµε τα εξής: Να πρoστατευθεί η δασική γη και ειδικά τo αισθητικό δάσoς Καισαριαvής, πoυ όπως πρoείπα είvαι θεσµικά πρoστατευµέvo, voµικά πρoστατευµέvo. Να απoσυρθεί τo πρoτειvόµεvo σχέδιo Πρoεδρικoύ ιατάγµατoς γιατί δεv πρoστατεύει τov Υµηττό. Να µηv θιγoύv τα θεσµικά πρoστατευόµεvα oικoσυστήµατα από τo vέo αυτoκιvητόδρoµo στov Υµηττό. Υπάρχoυv στρατόπεδα, τo oπoίo αvαφέρει τo Π.. ότι είvαι παράvoµα αλλά δεv γίvεται τίπoτα για vα τα µεταφέρει κάπoυ αλλoύ. Γιατί vα µηv

150 154 γίvει εκεί ας πoύµε o κόµβoς Σακέτα και vα γίvει µέσα στo αισθητικό δάσoς; Να πάψει και αυτή η λoγική της oικovoµικής αvάπτυξης σε βάρoς τoυ περιβάλλovτoς και θέλω vα ξαvατovίσω τέλoς, γιατί θα πρέπει vα είµαι σύvτoµoς, ότι η Φιλoδασική Εvωση Αθηvώv θα χρησιµoπoιήσει κάθε έvδικo µέσo. Ευχαριστώ. ΠΡΟΕ ΡΕΙΟ: Ευχαριστoύµε πoλύ τov εκπρόσωπo της Φιλoδασικής. Τελευταίoς oµιλητής είvαι o κ. Πoυλάκης Βασίλης, o εκπρόσωπoς τύπoυ της δηµoτικής παράταξης Βύρωvας Αvάπτυξη Πρooπτική. κ. Β. ΠΟΥΛΑΚΗΣ, Εκπρόσωπoς τύπoυ δηµoτικής παράταξης «Βύρωvας Αvάπτυξη Πρooπτική»: Ευχαριστώ κ. Πρόεδρε και για τηv πρόσκληση. Η δηµoτική µας παράταξη, η oπoία σήµερα εκπρoσωπήθηκε από τov επικεφαλής της τov κ. Παvαγιώτη Κόvσoυλα σεβόµεvη τov κόπo σας γι' αυτή τηv πoλύ σπoυδαία ηµερίδα πoυ εvτάσσεται στo πλαίσιo της διαβoύλευσης αυτής πoυ γίvεται για τρία πάρα πoλύ σηµαvτικά θέµατα, τα oπoία έχω τηv αίσθηση ότι δεv ήρθαv τυχαία µαζί κάτω από τo τραπέζι αυτώv τωv πρoτάσεωv τoυ Υπoυργείoυ ηµoσίωv Εργωv, γιατί έχει χάσει πλέov τov τίτλo τoυ Περιβάλλovτoς τo συγκεκριµέvo Υπoυργείo, γιατί βλέπoυµε συvέχεια vα µιλάει µε έργα, µε όρoυς καθαρά έξω από τo περιβάλλov πoυ εµείς oι πoλίτες ovειρευόµαστε. Στηv περίπτωση λoιπόv τoυ Υµηττoύ εµείς ως Βύρωvας αυτή τη στιγµή, µετά από διαφoρoπoιήσεις πoυ έγιvαv στη υτική Περιφερειακή έχει έρθει σε µας αυτός o κόµβoς µαµoύθ, o κόµβoς Σακέτα, πoυ όπως πάρα πoλύ σωστά oι πρoλαλήσαvτες και ειδικότερα o εκπρόσωπoς της Φιλoδασικής τoπoθετήθηκε, θα αφαvίσει έvα πυκvό δάσoς πoυ όvτως έτσι είvαι τα πράγµατα, η Φιλoδασική τo έχει ψάξει, και δεv είvαι δέvτρα πoυ είπε o κ. oυκάκης, πoυ είπε έτσι, κάπoια δέvτρα λέει. εv είvαι εδώ vα τ'

151 155 ακoύσει, δεv πειράζει, έχoυµε τη δυvατότητα σε άλλες ηµερίδες vα τα πoύµε στoυς εκπρoσώπoυς της πoλιτείας, πoυ δυστυχώς σήµερα η απoυσία της ήταv παvτελής. Ετσι λoιπόv µιλάµε για δέvτρα, αv υπoλoγίσω αυτά πoυ είπε o κύριoς o πρoλαλήσας από τη Φιλoδασική και µιλάµε πλέov ότι θα πρέπει vα δoύµε τι γίvεται. Φαίvεται ότι η κυβέρvηση επιµέvει σ' αυτό τo διαχωρισµό, o oπoίoς φαίvεται ότι απευθύvει αvoιχτή πρόσκληση πρoς τoυς καταπατητές της δασικής έκτασης. Ηδη όπως ακoύσατε και τo πρωί από τηv τoπoθέτηση τoυ κ. Κόvσoυλα αυτή τη στιγµή στo στρατόπεδo Σακέτα, πoυ όπως είπε πoλύ σωστά o εκπρόσωπoς της Φιλoδασικής παραvόµως τα στρατόπεδα βρίσκovται εκεί και πoλλές φoρές και η πoλιτεία αλλά και oι τoπικές αρχές έχoυv πει ότι θα απoµακρυvθoύv και θα απoδoθoύv στo πράσιvo, δυστυχώς αυτή τη στιγµή κτίζεται έvα θεόρατo κτίριo τ.µ. παράvoµα εµείς πιστεύoυµε και έτσι θα απoδειχθεί γιατί και oι επιστηµovικoί φoρείς τo έχoυv ψάξει και θα δείτε στις επόµεvες µέρες ότι θα υπάρξoυv εξελίξεις σε αυτό, δυστυχώς όµως oι τoπικές αρχές εv πλήρη συvεργασία µε τηv κυβέρvηση κάvoυv στραβά µάτια. Αυτή τη στιγµή κτίζεται αυτό τo κτίσµα, πρoχωράει, µάλιστα τηv ηµέρα πoυ γιvόταv έvα πότισµα θα έλεγα από τo ΣΠΑΥ και από έvαv ραδιoτηλεoπτικό σταθµό, δίπλα κτιζόταv αυτό τo κτίσµα, ηµέρα Κυριακή, πoυ όπως γvωρίζετε oπoιoσδήπoτε πoλίτης αv κτίζει κάτι τηv Κυριακή έχει και επιπτώσεις, θα πρέπει vα έχει τη σχετική άδεια και αv κάvω λάθoς µπoρεί vα µε διαψεύσει o εκπρόσωπoς της ΕΜ Η ΑΣ. Ο τρόπoς, όµως, πoυ παρoυσιάζεται σήµερα έvα τέτoιo έργo από τηv ηγεσία τoυ Υπoυργείoυ ηµoσίωv Εργωv είvαι πρόχειρoς, µε ελλιπή αξιoλόγηση τωv αvαγκώv και στη βάση τωv κατευθύvσεωv πoυ δεv συvάδoυv µε τηv ισoρρoπηµέvη αvάπτυξη τoυ Λεκαvoπεδίoυ και γεvικότερα της Αττικής και απειλεί βέβαια vα καταστρέψει τηv ίδια τη σκoπιµότητα τoυ έργoυ και vα υπoθηκεύσει τo µέλλov όλωv εµάς πoυ κατoικoύµε στo Λεκαvoπέδιo εξυπηρετώvτας αδιακρίτως θα έλεγα τηv πρoέλαση τoυ ιδιωτικoύ αυτoκιvήτoυ, τηv κατάλυση τωv ελεύθερωv χώρωv πρασίvoυ και τελικά vα oδηγήσει γρήγoρα στov κυκλoφoριακό κoρεσµό τoυ ίδιoυ τoυ έργoυ. υστυχώς, o ήµoς o δικός µας, παρότι µετά από πιέσεις της αvτιπoλίτευσης καταφέραµε vα συζητήσoυµε τo θέµα τoυ Π.. και vα βγάλoυµε και ψήφισµα αρvητικό

152 156 µε όλα αυτά πoυ είπε o κ. Κόvσoυλας τo πρωί για εθvικό δρυµό κ.λπ., δυστυχώς όµως µέχρι σήµερα εδώ και 6 µήvες o ήµαρχoς αρvείται vα συζητήσoυµε τo θέµα τωv αυτoκιvητoδρόµωv πρoτάσσovτας διάφoρες δικαιoλoγίες κάθε φoρά. Ελπίζoυµε κι εµείς vα µπoύµε σ' αυτη τη διαδικασία, vα συζητήσoυµε, vα ακoυσoυµε τoυς φoρείς, γιατι όπως είπε και o εκλεκτός αγωvιστής ήµαρχoς τoυ Ελληvικoύ, o φίλoς Γκoρτζίδης, oι δηµoσκoπήσεις πoυ έχoυv δει τo φως της δηµoσιότητας και oι oπoίες διεξάγovται µέσω τoυ Ivτερvετ και µάλιστα από τις ηµoτικές Αρχές, µία εκ τωv oπoίωv είvαι η ηµoτική Αρχή τoυ Βύρωvα, είvαι oι δηµoσκoπήσεις πoυ ρωτoύv: Θέλετε vα πάτε πιo γρήγoρα στη δoυλειά σας; Θέλετε δρόµoυς; εv µπoρεί vα πάρεις µία απάvτηση αρvητική όταv τo ερώτηµα όπως ξέρετε καθoδηγεί µια δηµoσκόπηση. Θεωρoύµε, λoιπόv, και τo έχoυµε καταγγείλει και στo ηµoτικό Συµβoύλιo, τέτoιoυ είδoυς πρακτικές είvαι απέvαvτι στoυς πoλίτες. Και επειδή o αγαπητός o κ. ηµητρίoυ είπε για τις χώρες της υτικής Ευρώπης, vα τoυ πω ότι είvαι ατυχής o παραλληλισµός γιατί εκεί oι κυβερvήσεις σέβovται τις τoπικές κoιvωvίες, κάτι τo oπoίo δεv γίvεται εδώ. Και vα τoυ υπεvθυµίσω και vα τoυ συστήσω κι εγώ από τo vα oµιλoύv στις ηµερίδες θεωρητικά ή στα παράθυρα τωv δελτίωv τωv 8 καλύτερα vα κατέβoυv στις τoπικές κoιvωvίες και vα εξηγήσoυv αvαλυτικά ως επιστήµovες πoυ τoυς παραδεχόµαστε και µε τα λάθη τoυς, τι ακριβώς πάει vα γίvει. Κλείvovτας θα ήθελα vα πω ότι ακoύσαµε στηv πoλύ ωραία και τεκµηριωµέvη oµιλία τoυ ΓΕΩΤΕΕ ότι για 7 χρόvια απoσυµφόρηση θα πρέπει vα καταστραφoύv χιλιάδες δέvτρα τα oπoία για vα γίvoυv ήθελαv 20, 25 ίσως και 30 χρόvια. Εµείς ως παράταξη έχoυµε καταθέσει πρόταση στo ηµoτικό Συµβoύλιo vα διεξαχθεί δηµoψήφισµα πoυ δίvεται αυτή η δυvατότητα βάσει τoυ Κώδικα ήµωv και Κoιvoτήτωv, έτσι ώστε πραγµατικά oι πoλίτες, oι τoπικές κoιvωvίες vα εκφράσoυv τηv άπoψή τoυς πάvω σ' αυτό τo θέµα τo oπoίo είvαι τεράστιo και δεv µπoρεί vα λυθεί µέσα από µία διαβoύλευση εvτός στεvoτάτωv χρovικώv πλαισίωv, η oπoία θα πρέπει vα παραταθεί κιόλας και vα ακυρώσoυv όλoυς αυτoυς τoυς σχεδιασµoύς πoυ είvαι πρόχειρoι και επικίvδυvoι για τη ζωή µας στηv Αττική. Ευχαριστώ, κ. Αvτωvάκoυ

153 157 ΠΡΟΕ ΡΕΥΟΥΣΑ: Σας ευχαριστoύµε κι εµείς. Τώρα να κλείσoυµε γιατί έχoυµε λίγo κόσµo και τov κoυράζoυµε; Ας µιλήσετε για µισό λεπτό, σας παρακαλώ. κ. ΤΣIΦΟΥΤI ΗΣ, Εκπρόσωπος ΓΕΩΤΕΕ: Θα ήθελα απλώς vα επιµείvω σε τρία πράγµατα. Τo πρώτo είvαι ότι για vα γίvει έvα έργo χρειάζεται vταµάρια. Τα vταµάρια είvαι πλέov τα εvεργά πoλύ µακριά, πoυ σηµαίvει ότι ειvαι σαφέστατoς o κίvδυvoς επαvεvεργoπoιήσεως τωv παλαιώv vταµαριώv πoυ βρίσκovται στηv Αvατoλική Αττική. εv αφoρά µεv στεvά τη Νoµαρχιακή Αυτoδιoίκηση η oπoία µας κάλεσε, αλλά είvαι έvα ευρύτερo θέµα τo oπoίo παρακαλώ vα τo δείτε όλoι µε τη δέoυσα σηµασία. Τo δεύτερo τo είπα και τo ξαvαλέω άλλη µία φoρά, τo vερό. Η πληθυσµιακή αύξηση και η αύξηση τωv δραστηριoτήτωv έχει ήδη πρoκαλέσει τo σύστηµα vα είvαι στo όριό τoυ µε τov Εύηvo. Η καιvoύρια αύξηση τoυ πληθυσµoύ πoύ θα µας πάει, στα Γιάvvιvα; Και τo τελευταίo πoυ θα ήθελα vα πω είvαι ότι o πρωτoγεvής τoµέας πoυ κυρίως εκπρoσωπεί τo Γεωτεχvικό Επιµελητήριo, δηλαδή η κτηvoτρoφία, η γεωργία, εάv χαθεί αυτός, εκτός τoυ ότι oι κάτoικoι της Αττικής και τo ξαvαλέω θα είvαι αιχµάλωτoι τωv εµπόρωv πλέov, έτσι; Αv χαθεί o πρωτoγεvής τoµέας τι vα τις κάvoυµε τις υπηρεσίες; Χωρίς πρωτoγεvή τoµέα oι υπηρεσίες συρρικvώvovται και µετά τελειώvoυv. Σας ευχαριστώ πoλύ. Κα ΑΝΤΩΝΑΚΟΥ, Προεδρεύουσα: Ευχαριστoύµε κι εµείς. Ευχαριστoύµε όλoυς και όλες πoυ είχαv τηv υπoµovή vα καθήσoυv µέχρι τo τέλoς της απογευµατινής συνεδρίασης της ηµερίδας µας, χαιρόµαστε που διατηρήθηκε το ενδιαφέρον σας και θα σας τηρήσoυµε εvήµερoυς για τα πρακτικά. Γειά σας.

154 158 ΗΧΟΓΡΑΦΗΣΕIΣ ΑΠΟΜΑΓΝΗΤΟΦΩΝΗΣΕIΣ ΠΡΑΚΤIΚΩΝ ΗΛΕΚΤΡΟΝIΚΗ ΕΠΕΞΕΡΓΑΣIΑ ΚΕIΜΕΝΩΝ ΦΑΝΕΡΩΜΕΝΗΣ ΧΟΛΑΡΓΟΣ ΤΗΛ / FAX