ΟΔΟΘ ΔΘΖΗΣΘΟΣ V / ΘΘ / ΘΘΘ / VΘ

Transcript

1 ΟΔΟΘ ΔΘΖΗΣΘΟΣ V / ΘΘ / ΘΘΘ / VΘ V Πξώηε Αλάγλσζε Εξκελεία [ ] μ π λ ν λ δ ε κ ν η ε ζ η η λ ν π π ν ζ ε λ α ξ μ σ κ α η η ν ζ η γ α ξ π α ι η λ η μ ν κ α η α π ζ η ο 1 III Πξώηε Αλάγλσζε Εξκελεία [... ] η ν 2 γ α ξ α π η ν λ 3 λ ν ε η λ 4 ε ζ η η λ η ε θ α η ε η λ α η 5 1 Ρν ηέινο ππάξρεη εμαξρήο. Αθνύκε απηήλ ηε θξάζε πξνζεθηηθά. Πηνπο Αξραίνπο ην ηέινο ππ-άξρεη εμ-αξρήο. Πηνπο Αξραίνπο αξρή θαη ηέινο ζπκπίπηνπλ. Πηνπο Αξραίνπο αξρή θαη ηέινο είλαη ην απηό. Ξαξκελίδεο:... ΜΛΝΛ ΓΔ ΚΝΗ ΔΠΡΗΛ ΝΞΞΝΘΔΛ ΑΟΜΩΚΑΗ ΡΝΘΗ ΓΑΟ ΞΑΙΗΛ ΗΜΝΚΑΗ ΑΘΗΠ Ζξάθιεηηνο: ΜΛΝΛ ΓΑΟ ΑΟΣΖ ΘΑΗ ΞΔΟΑΠ ΔΞΗ ΘΘΙΝ ΞΔΟΗΦΔΟΔΗΑΠ Πηνλ θόζκν ηεο ΚΝΠΗΘΖΠ, ν νπνίνο δελ έρεη αξρή θαη ηέινο, ην πεξηζηαηηθό κηαο «εξσηηθήο ηζηνξίαο» δελ κπνξεί θαλ λα ελλνεζεί ζαλ ηέηνην. ζν απίζηεπην θη εάλ θαίλεηαη, είλαη έμσ από ηνλ θνηλό θόζκν, ηνπ ιείπνπλ νη ιέμεηο νη νπνίεο ζα εδύλαλην λα ην απνδώζνπλ θαη λα ην θαηαδείμνπλ. Γη απηό νη «εξσηηθέο ηζηνξίεο» καο ηόζν εύθνια γίλνληαη κνλαρηθέο, ζπγθερπκέλεο ππνζέζεηο, γη απηό ηόζν δύζθνια κπνξνύκε λα ηηο κνηξαζηνύκε αιεζηλά, γη απηό ηόζν ζπρλά νδεγνύλ ζηελ ζύγρπζε θαη ζηελ παξαλόεζε, γη απηό λσξίηεξα ή αξγόηεξα θαηαληνύλ βάζαλν δπζεπίιπην θη ε αγάπε γίλεηαη δίθνπν καραίξη. 2 κεπσο πξεπεη θαη απην λα ελλνεζεη «δεηθηηθα»; ν ηνλνο ζην ΡΝ; απισο κε ηελ ελλνηα ηεο επηηαζεο; 3 εηπκνινγηθα: απηνο - απησο - σζαπησο!: ΛΝΔΗΛ, ΔΗΛΑΗ! 79,149 Λνγνο ist das eine und einzige Wort für Sein und für Denken. ΛΝΔΗΛ - ΔΗΛΑΗ, ε ζρεζε ΙΝΓΝ - ΝΚΝΙΝΓΔΗΛ 1

2 ΛΝΚΝ - ΔΘΡΔΙΔΠΖΠ (ΡΔΙΔΠΖΠ;) Κεηαθνξα ησλ πεξη γελλεζεο βι. ρεηξνγξαθν Λνεζε θαη Πθεςε 5 ΓΝΜΑ: ην Λ Ν Δ Η Λ θξαηαεη ηνλ εαπην ηνπ απεμσ, π.ρ. «ζεισ». Νκσο «ζεισ» κπνξεη λα ιεγεηαη θαη ΡΩΗ: ζπξκαηηθν Καξπαζνπ: Κη ε αξξσζηηα ζειεη ζηξσκαηα ζειεη καμειιαξαθηα ζειεη θαη καλα ζην πιεπξν θαη θπξε ζην θεθαιη ζειεη αεξθε πνλεηηθε θξπν λεξν λα θεξλεη λα πηλεη λα δξνζηδεηαη ην βαξηαξξσζηεκελν θαζνηη ΞΔΦΑΡΗΠΚΔΛΝΛ ΔΛ ΡΩΗ ΔΝΛΡΗ. ΡΩΗ ΝΛΝΚΑΠΡΑΗ, ην ΛΝΔΗΛ. ην ΛΝΔΗΛ - ΔΊΛΑΗ εξρεηαη, νηαλ ε ζθεςε / παξαζηαζε εγθαηαιεηπεηαη (ΑΛΡΗ) Dann wird die Frage gestellt: unter welcher Gestalt und in welchem Mass wird die ΑΛΗΘΔΙΑ den Griechen sichtbar? Antwort: in der Gestalt des ΣΟ ΑΤΣΌ von ΝΟΔΙΝ und ΔΊΝΑΙ, wie es im Gedicht des Parmenides zur Sprache kommt. N.u.E., 1 Ρελ θξάζε ηνπ Ξαξκελίδε ΡΝ ΓΑΟ ΑΡΝΛ ΛΝΔΗΛ ΔΠΡΗΛ ΡΔ ΘΑΗ ΔΗΛΑΗ ζα ηελ απέδηδα έηζη: «Ρν απηό είλαη ε βεβαηόηεηα θαη ην ΔΗΛΑΗ». Ρν ΛΝΔΗΛ - δελ κεηαθξάδεηαη κε denken [ ζθέπηνκαη ] απνδίδεηαη παξαζηαηηθά κε πξνζθξνύσ, πξνζθξνύσ επάλσ ζε θάηη : ζηελ αθαηαλίθεηε αληίζηαζε ηνπ factum ην νπνίν, όζν βέβαην θη εάλ είλαη, δελ κπνξεί λα δηαπεξαζηεί, λα δηαγλσζηεί από ηνλ αλζξώπηλν απζνξκεηηζκό. Απηό ην νπνίν (δηά ηνπ ΛΝΔΗΛ) απιώο καο δειώλεη ηελ ύπαξμή ηνπ (ΔΗΛΑΗ), δίρσο λα καο αθήλεη λα δνύκε κέζα ηνπ, είλαη ην ΔΗΛΑΗ. Ζ θξαζε ηνπ Ξαξκεληδε δελ είλαη θηινζνθηθε πξνηαζε αιια ε απιε, γπκλε νλνκαζηα ηεο βεβαηνηεηαο (νηη) ΔΗΛΑΗ, κηα θαζεισζε ηνπ (νηη) ΔΊΛΑΗ απν ηελ νλνκαζηα, ε αλαιακπε ηνπ σο νλνκαζηα, σο ην θσο ην νπνην θαζηζηα νξαηα ζπλακα ηελ βεβαηνηεηα θαη ην (νηη) ΔΊΛΑΗ, θαζσο ηα δπν ηνπο αλαιακπνπλ εληαηα, λαη, σο ελα. Ζ πξαμε ηεο νλνκαζηαο είλαη ε πξσηε αξρε ηνπ αλζξσπνπ- θαη εηζη ε πξσηε αξρε γηα θαζε ηη αιιν, νπνπ ν αλζξσπνο θαηαδεηθλπεηαη σο αλζξσπνο. ΚΟΔ, Δπηκεηξν Απηή ζπκβαίλεη ζηηο όςηκεο ελνξάζεηο ηνπ Γεσξγηάδε. Δδώ ηα πάληα, άκεζα ή έκκεζα, αλαθέξνληαη ζην απόζπαζκα ηνπ Ξαξκελίδε: ΡΝ ΓΑΟ ΑΡΝΛ ΛΝΔΗΛ ΔΠΡΗΛ ΡΔ ΘΑΗ ΔΗΛΑΗ. Ζ ζην ΚΟΔ κλεκνκεπόκελε ελόηεηα βξίζθεη ζην ΡΝ ΑΡΝΛ ηνπ Ξαξκελίδε ηνλ ηόπν ηεο. Θα δνύκε πώο γιώζζα θαη κνπζηθή ελλννύληαη κέζα από απηόλ ηνλ ηόπν. Πην ΛuE ν Γεσξγηάδεο παξαζέηεη δύν εξκελεπηηθέο κεηαθξάζεηο ηνπ απνζπάζκαηνο. Ζ πξώηε αθνύεη ηελ ζρέζε κε ηνλ ρξόλν (ζει. 50): Ν ρξόλνο δελ είλαη δίρσο ηνλ ΛΝ (ΛΝΔΗΛ). Ρν ΔΗΛΑΗ ηνπ είλαη ην ΛΝΔΗΛ σο ε γλώζε γηα ην πθηζηάκελν, ην Γηελεθέο, ηνλ ζηνλ ΛΝ αλαζηνραζζέληα ρξόλν, ηνλ αξηζκεηηθό ΙΝΓΝ, ην Γηελεθέο σο ην Ρώξα, ην Ρώξα σο ην Γηελεθέο: ΡΝ ΓΑΟ ΑΡΝΛ ΛΝΔΗΛ ΔΠΡΗΛ ΡΔ ΘΑΗ ΔΗΛΑΗ, «Γηόηη ην απηό είλαη ην Ρώξα θαη ην Γηελεθέο», νξζόηεξα: «Ρν Ρώξα σο αελάσο επαλεξρόκελν είλαη ην δηαθξηζέλ Γηελεθέο». Ζ δεύηεξε κεηάθξαζε αθνύεη ηελ ζρέζε κε ην ΔΗΛΑΗ (ζει. 11): 2

3 Ρελ θξάζε ηνπ Ξαξκελίδε ΡΝ ΓΑΟ ΑΡΝΛ ΛΝΔΗΛ ΔΠΡΗΛ ΡΔ ΘΑΗ ΔΗΛΑΗ ζα ηελ απέδηδα έηζη: «Ρν απηό είλαη ε βεβαηόηεηα θαη ην ΔΗΛΑΗ». Ρν ΛΝΔΗΛ - δελ κεηαθξάδεηαη κε denken [ ζθέπηνκαη ] απνδίδεηαη παξαζηαηηθά κε πξνζθξνύσ, πξνζθξνύσ επάλσ ζε θάηη : ζηελ αθαηαλίθεηε αληίζηαζε ηνπ factum ην νπνίν, όζν βέβαην θη εάλ είλαη, δελ κπνξεί λα δηαπεξαζηεί, λα δηαγλσζηεί από ηνλ αλζξώπηλν απζνξκεηηζκό. Απηό ην νπνίν (δηά ηνπ ΛΝΔΗΛ) απιώο καο δειώλεη ηελ ύπαξμή ηνπ (ΔΗΛΑΗ), δίρσο λα καο αθήλεη λα δνύκε κέζα ηνπ, είλαη ην ΔΗΛΑΗ. κσο ηνύηα ρξεηάδνληαη δηεπθξίληζε. Ν Γεσξγηάδεο δίλεη ζρεηηθά κία θαηεύζπλζε (ζει. 189): Νη ζηίρνη ηνπ Ξαξκελίδε πξέπεη λα δηαβάδνληαη θσλαρηά: είλαη εμάκεηξνη, ΚΝΠΗΘΖ! Απηήλ ηελ πξαγκαηηθόηεηα πξέπεη λα ηελ πάξνπκε ζηα ζνβαξά, εάλ ζέινπκε λα πξνζεγγίζνπκε ην θείκελν. Γπζηπρώο ν Γεσξγηάδεο, όζνλ αθνξά ηνλ Ξαξκελίδε θαη ην εδώ ζπδεηνύκελν απόζπαζκα, δελ ππεηζέξρεηαη ζ απηήλ ηελ πξνζέγγηζε πεξηζζόηεξν, θαη νύηε εγώ είκαη ζε ζέζε λα ην θάλσ επαξθώο. Θα πεξηνξηζηώ ινηπόλ ζην ζεκαζηαθό λόεκα. Ρν ΛΝΔΗΛ, ν ΛΝΠ, είλαη απηό πνπ απαξηίδεη ηνλ άλζξσπν. Ππγθξνηείηαη από ηνλ ρξόλν σο ην Γηελεθέο. κσο ε δξάζε ηνπ ΛΝ ζπλίζηαηαη ζην όηη δηαθξίλεη ην Γηελεθέο, ην αλαζηνράδεηαη, σο κνπζηθνύο ηόλνπο: ην Γηελεθέο εκθαλίδεηαη σο ε ζρέζε κεηαμύ ηνπο, πνπ είλαη ν αξηζκεηηθόο ΙΝΓΝΠ ηνπο, θαη ηνύην ζεκαίλεη ζηελ κνπζηθή πξάμε σο ην αελάσο επαλεξρόκελν Σώξα ε αξηζηνηειηθή κσκλοφορία ἡ ὁμαλής (ΛuE, ζει. 45). Ρνύην όκσο ζπκβαίλεη θαζόηη ν ΛΝΠ βξίζθεηαη πάληα ελώπηνλ ηνπ Πξαγκνεηδνύο. Απηό ζπλαληάηαη ζηνλ Γεσξγηάδε κε πνιιά νλόκαηα: factum, ΦΑΗΛΝΚΔΛΝ, ην Αιιόηξην, ην Έμσ. Ξξόθεηηαη γηα (ΛuE, ζει. 15) ην Ξξαγκαηηθό, ΡΝ ΔΛΑΟΓΔΠΡΑΡΝΛ, ηελ πξόζθξνπζε ζην ΔΗΛΑΗ, ηελ βεβαηόηεηα ΔΗΛΑΗ. Δδώ, θαη παληνύ ζηνλ Γεσξγηάδε, ην ΔΗΛΑΗ πξέπεη λα ελλνεζεί σο ην απξόζσπν όηη είλαη (ν.π., ζει. 45) - ζε αληίζεζε κε ην ηη είλαη, ζηελ αλαδήηεζε ηνπ νπνίνπ (ν.π., ζει. 18) ράλσ ην ζηέξεν έδαθνο θάησ από ηα πόδηα κνπ. Αληηθαζηζηώ ηελ βεβαηόηεηα ηνπ ηη κε ππνζέζεηο. Δηζέξρνκαη ζην βαζίιεην ηεο γλώζεο. Ρν παξάζεκα, ζην νπνίν αλαθέξνκαη, είλαη ην εμήο (NuE, ζει. 55): Απηό πνπ απαξηίδεη ηνλ άλζξσπν ζα ην νλνκάζνπκε ΛΝΠ. Ρν ζέκα κνπ είλαη πώο δξα ν ΛΝΠ θαη πώο θζάλεη ζην έξγν. Ν ΛΝΠ δξα δηαθξίλνληαο. Ρη δηαθξίλεη; Γύν ηηλά: ην Γηελεθέο θαη ην Ξξαγκνεηδέο. Ρν Γηελεθέο εηζδύεη εληόο ηνπ. Ρν Ξξαγκνεηδέο κέλεη εθηόο είλαη θαη κέλεη έλα Έμσ. Ρν Γηελεθέο εηζδύεη ζηνλ ΛΝ ηόζν πνιύ, πνπ ΛΝΠ δελ είλαη λνεηόο δίρσο Γηελεθέο. Ρν Γηελεθέο ζπγθξνηεί ηνλ ΛΝ. Ππγθξνηεί ηελ δηαξθή ηαπηόηεηα ηνπ εαπηνύ κνπ. Θαη πάιη ν ΛΝΠ δελ είλαη ηαπηόζεκνο κε ην Γηελεθέο. Αθνύ δηαθξίλεη ην Γηελεθέο. Απηό είλαη ε άγθπξά ηνπ, ην έδαθνο ζην νπνίν έγθεηηαη, ην ζηνηρείν ζην νπνίν δεη θαη δξα, θαη από ην νπνίν είλαη δηαπνηηζκέλνο. Ν ΛΝΠ είλαη κελ δηαπνηηζκέλνο από ην Γηελεθέο, όκσο ην Ξξαγκνεηδέο, ην Έμσ, ηίζεηαη ελώπηόλ ηνπ: Γελ κπνξεί λα ην αθνκνηώζεη, λα ην ηδηνπνηεζεί ηνπ κέλεη αζύιιεπην, ηνπ κέλεη έλα άιιν. κσο ην παξαηεξεί απηό ην Άιιν, ην δηαθξίλεη. Ππλάκα εκπξόο ηνπ θαηαζέηεη ηα όπια. Ρνπ είλαη έλα αδηαπέξαζην factum. Αληηζέησο, επεηδή ν ΛΝΠ είλαη δηαπνηηζκέλνο από ην Γηελεθέο, δελ ηνπ είλαη δπλαηόλ λα δηαθξίλεη ην Γηελεθέο σο εθπεθξαζκέλα νξηζκέλν ηνπ ιείπεη ε απόζηαζε. Ξάιη είλαη ην Ξξαγκνεηδέο ην Έμσ, ην άιιν πνπ πξνθαιεί ην όηη ην Γηελεθέο γίλεηαη δηαθξηηό: Θαζώο ην Γηελεθέο, ην νπνίν εηζδύεη εληόο κνπ, επίζεο πξνβάιιεηαη ζην Έμσ, κπνξεί κε ην Έμσ κε ηελ 3

4 ΙΙ Πξώηε Αλάγλσζε Εξκελεία ε η δ α γ ε γ σ λ ε ξ ε σ θ ν κ η ζ α η δ ε ζ π κ π ζ ν λ α θ ν π ζ α ο Ι Ι / 1 α η π ε ξ ν δ ν η κ ν π λ α η δ η δ ε ζ η ν ο ε η ζ η λ ν ε ζ α η ε κ ε λ ν π σ ο ε ζ η η λ 67 η ε θ α η σ ο ν π θ ε ζ η η κ ε ε η λ α η αιιαγή θαη ηδηαίηαηα κε ηελ [ζ.η.κ.: αξηζηνηειηθά ελλννύκελε] θίλεζε λα κεηαβιεζεί γηα ηνλ ΛΝ ζε νξηζκέλν: ζε ρξόλν σο αδηάιεηπηε επάλνδν ησλ Ρώξα. Πηελ ζπλέρεηα έξρεηαη ε αλαθνξά ζηελ κνπζηθή: κσο ην Έμσ πξνθαιεί θαη ηνλ [κνπζηθό] ηόλν, θαη ν ΛΝΠ νξέγεηαη λα ζπκππθλώζεη ην Γηελεθέο ζε έλα πξαγκαηηθό. Ν ηόλνο απιώο έξρεηαη λα ηνλ ζπλαπαληήζεη. Π απηόλ ην Γηελεθέο παξνπζηάδεηαη σο πξαγκαηηθό κε ηελ βνήζεηα ηνπ άιινπ, ηνπ Έμσ, ηνπ Ξξαγκνεηδνύο. Ρν Έμσ θαζαπηό, ην σο αίζζεζε ζ εκάο απνιήγνλ, κέλεη έλα Έμσ. κσο ην, κε ηελ βνήζεηα ηνπ Έμσ, σο νξηζκέλν πιένλ Γηελεθέο, εηζδύεη ζηνλ ΛΝ εθπηύζζεηαη σο Δλ θαη αξηζκόο πξντόλ ηνπ ΛΝ -, σο ην ηνλνύλ Δλ θαη ε πξαγκάησζή ηνπ σο ηνλνύζεο ζρέζεηο αξηζκώλ: σο ΑΟΚΝΛΗΑ. Πην ΚΟΔ δηαβάζακε (ζει. 55): Ζ πξαγκαηηθόηεηα είλαη [...] απην-ζπλεηδεην-πνίεζε. Δίλαη ην ζεκείν επαθήο ηεο ζπλείδεζεο κε ην Δίλαη. Δθδειώλεηαη σο ην ζεκείν επαθήο ηνπ Δγώ κε απηό ην νπνίν νλνκάδνπκε αληηθεηκεληθόηεηα. Απηό ην ζεκείν επαθήο θαη κόλνλ, ππήξμε ην κέιεκά καο. Ρν ζεκείν επαθήο, θαη ήδε ην Δίλαη, κέλνπλ αζαθή. Θαη κάιηζηα ην ζέκα ηνπ Δίλαη ηίζεηαη εθπεθξαζκέλα σο απνξία (ζει. 54): κσο πνηνο γλσξίδεη ηη είλαη ην «Δίλαη» θαζαπηό [...] πξαγκαηηθά; Ρώξα ην ζην ζεκείν επαθήο απαληώκελν δεύγνο ζπλείδεζε - Δίλαη, Δγώ - αληηθεηκεληθόηεηα (δειαδή: πξαγκαηηθόηεηα), αιιά θαη ην «Δίλαη» θαζαπηό, βξίζθνπλ ηνλ ηόπν ηνπο ζην ΡΝ ΑΡΝΛ ηνπ ΛΝΔΗΛ θαη ηνπ ΔΗΛΑΗ. 6 Ε Ι Ν Α Ι Ρν Δηλαη ηνπ αλζξσπνπ (γελ. «ππνθεηκεληθε») Δδσ ην Δηλαη αλαθεξεηαη ζηηο νληηθεο-αλζξσπνινγηθεο θαηεγνξηεο (ζσκα, ςπρε, ζπκπεξηθνξα, ζρεζεηο)θαη ζηηο ζρεηηθεο ηνπο επηζηεκεο. Ππκθσλα κ απηεο, ην Δηλαη ηνπ αλζξσπνπ εμαληιεηηαη ζηνλ αλζξσπν. Ρν Δηλαη ηνπ αλζξσπνπ (γελ. «αληηθεηκεληθε») Δδσ, ην Δηλαη ππαξρεη ΔΘΡΝΠ ΞΑΡΝ, ΞΑΛΡΩΛ ΘΔΣΩΟΗΠΚΔΛΝΛ. Απν πνπ εγεηξεηαη ε αμησζε γηα ελα ηεηνην εξσηεκα; Απν ηελ παξαδνζε: Ξαξκεληδεο, Ζξαθιεηηνο. Απν ηελ δθε καο εκπεηξηα: παληνπ, ζε θαζε ιεμε, ζε θαζε αλαθνξα, κηιαεη ην ΔΗΛΑΗ. Celan(Meridian: 4

5 ...ich denke, dass es von jeher zu den Hoffnungen des Gedichts gehoert, gerade auf diese Weise auch in fremder...gerade auf diese Weise in eines Anderen Sache zu sprechen - wer weiss, vielleicht in eines ganz Anderen Sache). [...ζθεθηνκαη πσο απν παληνηε αλεθεη ζηηο ειπηδεο ηνπ πνηεκαηνο, αθξηβσο κε απηνλ ηνλ ηξνπν λα κηια γηα κηα μελε ππνζεζε..., Αθξηβσο κε απηνλ ηνλ ηξνπν λα κηια γηα ππνζεζε ελνο Αιινπ - πνηνο μεξεη, ηζσο γηα ππνζεζε ελνο ηειεησο Αιινπ.] Aπην ην ΘΔΣΩΟΗΠΚΔΛΝΛ εηλαη θαηη αιιν απν ηνλ κεηαθπζηθν-πιαησληζηηθν ρσξηζκν ηνπ θνζκνπ, ν νπνηνο ρσξηζκνο αθνξα νληηθεο αλαθνξεο. Απν εδσ πξεπεη λα ελλνεζεη θαη ε «νληνινγηθε δηαθνξα». Κεζα απν ηα ΠΖΚΑΡΑ, πξνβαιιεη ησξα ν θνζκνο, Ν ΑΡΝΠ ΑΞΑΛΡΩΛ, κε ηελ ελλνηα ηεο ΑΦΑΛΝΠ ΑΟΚΝΛΗΖΠ, κε ηα ραξαθηεξηζηηθα ησλ ΠΖΚΑΡΩΛ: εκεξα-λπρηα, αλδξαο-γπλαηθα θιπ. Δδσ αλεθεη ην Geviert. Βι. Paul Celan, Zeitgehoeft, Das seidenverhangene Nirgend... Θαη νια απηα εηλαη «αρξεζηα», δελ παηδνπλ ξνιν ζηελ «δσε»: Ξαληα ρξεηαδνκαη, δσ κε απηελ ηελ γπλαηθα θαη νρη ηελ αιιελ, αγνξαδσ απην ην ξνπρν θαη νρη ην αιιν θιπ. Νκσο απην ην «αρξεζην» επηθεξεη ζπγρξνλσο κηαλ αιιαγε: Διεπζεξσλεη απν ηελ εθπησζε, δειαδε απν ηελ πξνζθνιιεζε ζην νληηθν, ζηελ ΗΓΗΑΛ ΦΟΝΛΖΠΗΛ, ζηελ ΞΑΙΗΛΡΟΝΞΝΛ ΘΔΙΔΘΝΛ: Γελ εθιακβαλεηαη απνιπηα, νηη εηλαη απην, θαη κνλνλ. (πξβι. Wittgenstein, Tractatus: Die Welt ist das, was der Fall ist.) Ζ δηακνλε δελ ζπκβαηλεη πιενλ ζε ελαλ κνλνδξνκν, αιια ζην ζηαπξνδξνκη ησλ δπν δξνκσλ. MARTIN HEIDEGGER, WAS HEISST DENKEN?, S.106FF. ηνλ θεπν ππαξρεη ελα δεληξν. Λεκε γη απην: ην δεληξν εηλαη νκνξθν. Δηλαη κειηα. Απηνλ ηνλ ρξόλν δελ εηλαη πνιπ θαξπεξε. Δηλαη ηνπνο νπνπ ζπρλα καδεπνληαη πνπιηα. Ο νπσξνθαιιηεξγεηεο κπνξεη λα πεη γη απηελ θαη αιια. Ο επηζηεκσλ βνηαλνινγνο, ν νπνηνο παξαζηαηλεη ην δεληξν σο θπην, κπνξεη λα βξεη γηα ην δεληξν ελα ζσξν πξαγκαηα. Σεινο θηαλεη ελαο παξαμελνο αλζξσπνο, θαη ιεεη: ην δεληξν εηλαη, δελ εηλαη ηίπνηε. Ση κπνξεη λα εηπσζεη θαη λα ελλνεζεη επθνισηεξα; Οια απηα, ηα νπνηα θαλεηο κπνξεη λα αλαθεξεη γηα ην δεληξν απν ηελ κηα θαη απν ηελ αιιε απνςε, ε ε θξαζε: ην δεληξν εηλαη; Οηαλ ιεκε απηελ ηελ θξαζε, θαη νηαλ απηε εηλαη ελα ιεγεηλ, νηαλ απηε εηλαη λνεζε θαη νρη απισο επηπνιαηα θιπαξηα, ηνηε εξσησ θαη παιη: ηη κπνξεη λα βξεζεη γηα ην δεληξν επθνισηεξα: ε σξαηα ηνπ εκθαληζε θαη νια ηα ππνινηπα πνπ γηλνληαη αληηιεπηα επαλσ ηνπ, ε ηνπην, νηη εηλαη; Δαλ ζηαζνπκε γηα κηα ζηηγκε, θαη, απν νζα εηπσζεθαλ, πνπκε κνλνλ ηελ θξαζε: «ην δεληξν εηλαη», ηνηε ερνπκε πεη γη απην: «εηλαη». Σσξα εξσησκαζηε εκεηο, ακεραλα κελ, αιια απνθαζηζηηθα: ηη ζπκβαηλεη κε απην ην «εηλαη», ζπκθσλα κε ην νπνην ην δεληξν δελ εηλαη ηίπνηε; Πνπ επαλσ ζην δεληξν, ε κεζα ζην δεληξν, ε πηζσ απν ην δεληξν θξπβεηαη απην ην νπνην ην «εηλαη» νλνκαδεη; ηγνπξα, ιεκε ην «εηλαη» θαζε κεξα ακεηξεηεο θνξεο. Αθνκε θαη νηαλ δελ ην ιεκε, κεζσ απηνπ ηνπ βνεζεηηθνπ ξεκαηνο αλαθεξνκαζηε ζπλερσο θαη παληνπ ζε απην, ην νπνην εηλαη. Οκσο κπνξεη εδε απην, ην νηη παηξλνπκε ην «εηλαη» ηνζν αςεθηζηα, λα δσζεη ηελ αθνξκε γηα ηελ απνδεημε νηη απηε ε ιεμε δελ ερεη θαη θαλελα βαξνο; Πνηνο ζα επηρεηξνπζε, απνιπηα θαη ζηεξηθηα, λα αξλεζεη νηη ηειηθα απην ην βνεζεηηθν ξεκα νλνκαδεη ην βαξπηεξν θαη ην δπζθνισηεξν πνπ κελεη λα εηπσζεη; Πξνο ζηηγκελ αο δηαγξαςνπκε ην «εηλαη» θαη ηελ θξαζε «ην δεληξν εηλαη». Αο ππνζεζνπκε πσο αθνκε δελ ερεη εηπσζεη θαλ. Αο δνθηκαζνπκε ηνηε λα πνπκε: ην δεληξν εηλαη νκνξθν- ην δεληξν εηλαη κειηα- δελ εηλαη πνιπ θαξπεξν. Γηρσο εθεηλν ην «εηλαη» ζηελ θξαζε «ην δεληξν εηλαη», απηεο νη απνθαλζεηο, θαη καδπ νιε ε βνηαληθε επηζηεκε, ζα 5

6 επεθηαλ ζην θελν. Καη νρη κνλνλ απην. Καζε αλζξσπηλε αλαθνξα ζε θαηη, θαζε αλζξσπηλε δηακνλε ζε απηελ ε εθεηλελ πεξηνρε ηνπ νληνο, ζα παξαζεξλνληαλ αθαζεθηα πεξα ζην θελν, εαλ δελ κηινπζε ην «εηλαη». Οπηε θαλ Πεξα δελ ζα κπνξνπζε ε αλζξσπηλε νπζησζε λα παξαζπξζεη, δηνηη πξνο ηνπην ζα επξεπε λα εηαλ εδε ζην εδσ [Da]. ησξα πιενλ δελ ελλνεηηαη σο ην εθεη, σο ν ηνπνο ηεο εθ-ζηαζεο,αιια σο ην εδσ ηνπ αηζξηνπ! Σνληδεηαη αθνκε κηα θνξα: ην νηη παηξλνπκε ην «εηλαη» ηνζν ειαθξα, δηνινπ δελ απνδεηθλπεη πσο απην, θαη ην απν απην νλνκαδνκελν, δελ θξπβεη κεζα ηνπ κηα βαξπηεηα ηελ νπνηα ζρεδνλ δελ εηκαζηε ζε ζεζε λα πξνζκεηξεζνπκε. Βεβαηα, ην νηη κπνξνπκε λα παηξλνπκε ην «εηλαη» ηνζν ειαθξα, δεηρλεη πνζν παξακελνπκε απεηινπκελνη απν ηνλ ζπλερε θηλδπλν κηαο πιαλεο. Δηλαη ηνζν κεγαιπηεξνο, νζν δελ θαηλεηαη θαλ λα πθηζηαηαη. Καη νκσο ζα εηαλ βεβηαζκελν λα απνηηκεζνπκε ηελ επηθαζε κηαο αλππαξμηαο εθεηλνπ ηνπ θηλδπλνπ ζαλ θαηη ην ειιεηκαηηθν θαη θζαξηηθν. Ιζσο ζε εθεηλελ ηελ επηθαζε θαη ζηελ θαηλνκεληθε αδηαθνξηα γηα ην «εηλαη», ηελ νπνηα απην θεξλεη καδπ ηνπ, εγθεηηαη ε κνλε δπλαηνηεηα γηα ηνπο ζλεηνπο, λα απνιεμνπλ ζηελ αιεζεηα. Η θξαζε «ην νλ εηλαη» παξακελεη αηειεησηα καθξπα απν κηα θελε θνηλνηνπηα. Πνιπ πεξηζζνηεξν, πεξηερεη ην πιεζσξηθνηεξν κπζηεξην θαζε λνεζεο, θαη καιηζηα ζε ελα πξσην λεπκα ηνπ ινγνπ.[...] Οκσο [...] πξεπεη λα ιαβνπκε ππνςε καο νηη ν ινγνο απηνο δηνινπ δελ ιεγεηαη απν ηνλ Παξκεληδε σο ινγνο κηαο απν απηνλ ηεζεηζαο αμησζεο. Πνιπ πεξηζζνηεξν, ν ινγνο θαηαινγηδεηαη ζηνλ ηδηνλ ηνλ Παξκεληδε. Γηνηη παξαπηα αθνινπζνπλ νη ιεμεηο: ηα ζ εγσ θξαδεζζαη αλσγα Dies, [...] heisse ich dich zu beherzigen. Απηα εγσ ζε θαισ λα ελζηεξληζηεηο. Δγσ. Πνηνο εηλαη απην ην «εγσ»; Οπσζδεπνηε θαηη ην νπνην θαιεη, νπσζδεπνηε ελα θαιεζκα ην νπνην κηιαεη ζηνλ λννπληα, θαη καιηζηα ηνπ κηιαεη γηα δξνκνπο. Σνλ παξαπεκπεη ζε ηξεηο δξνκνπο: ζε ελαλ ηεηνηνλ, ηνλ νπνην ε λνεζε ερεη πξνπαλησλ λα δηαβεη, ζε ελαλ ηεηνηνλ, ηνλ νπνην ερεη επηζεο λα ιαβεη ππνςε, θαη ζε ελαλ, ν νπνηνο γηα ηελ λνεζε παξακελεη αδηαβαηνο. Η θιεζε θαιεη ηελ λνεζε ελσπηνλ δξνκνπ, δξνκνπ αλππνζηαηνπ, θαη δξνκνπ παξαθακπηεξηνπ, ζε ελα ζηαπξνδξνκη. Μνλνλ πνπ ν δξνκνο ηεο λνεζεο εηλαη ηεηνηνο πνπ απην ην ζηαπξνδξνκη πνηε δελ κπνξεη λα πξνζκεηξεζεη κε κηα θαη κνλαδηθε απνθαζε, θαη κε ην λα παξεη θαλεηο ηνλ ελα δξνκν, θαη ηνλ δξνκν πνηε δελ κπνξεη θαλεηο λα ηνλ δηαβεη θαη λα ηνλ αθεζεη πηζσ ηνπ. Σν ζηαπξνδξνκη ζπλνδεπεη ζηνλ δξνκν, θαζε ζηηγκε. Πνπ νδεγεη απην ην παξαμελν ηξηζηξαην; Πνπ αιινπ παξα ζην παληα αμηνλ εξσηεκαηνο; MARTIN HEIDEGGER, SEMINAR IN LE THOR 1969, 4 SEMINARE, S.82FF «Σν εξσηεκα ηνπ Δηλαη» ζεκαηλεη, ζπκθσλα κε ηελ παξαδνζε, ην εξσηεκα γηα ην Δηλαη ηνπ νληνο, κε αιια ινγηα: ην εξσηεκα γηα ηελ νληνηεηα ηνπ νληνο, σο πξνο ηελ νπνηα θαζνξηδεηαη ην νλ ζηελ νηπηθε ηνπ εηλαη ηνπ σο νληνο. Απην ην εξσηεκα εηλαη ην εξσηεκα ηεο κεηαθπζηθεο. Οκσο κε ην «Δηλαη θαη Υξνλνο», ην «εξσηεκα ηνπ Δηλαη» απνθηα ελα ηειεησο δηαθνξεηηθν λνεκα. Δδσ πξνθεηηαη γηα ην Δηλαη σο Δηλαη. ην «Δηλαη θαη Υξνλνο» ζεκαηνπνηεηηαη κε ην νλνκα «εξσηεκα ηνπ λνεκαηνο ηνπ Δηλαη». Αξγνηεξα απηε ε δηαηππσζε εγθαηαιεηπεηαη ραξηλ εθεηλεο ηνπ «εξσηεκαηνο ηεο αιεζεηαο ηνπ Δηλαη» - θαη ηειηθα ραξηλ εθεηλεο ηνπ «εξσηεκαηνο ηνπ ηνπνπ ε ηεο ηνπνζεζηαο ηνπ Δηλαη» - απν νπνπ θαη πξνειζε ην νλνκα «ηνπνινγηα ηνπ Δηλαη». Σξεηο ιεμεηο, νη νπνηεο, ζηελ αιιεινδηαδνρε ηνπο, ραξαθηεξηδνπλ ζπγρξνλσο ηξηα βεκαηα ζηνλ δξνκν ηεο λνεζεο: ΝΟΗΜΑ - ΑΛΗΘΔΙΑ - ΣΟΠΟ (ηνπνο) Οηαλ ερεη λα δηαζαθεληζηεη ην εξσηεκα ηνπ Δηλαη, πξεπεη αλαγθαζηηθα λα θαλεξσζεη, ηη ζπλδεεη ηηο ηξεηο δηαδνρηθεο δηαηππσζεηο, θαη ηη ηηο δηαθνξνπνηεη κεηαμπ ηνπο. 6

7 Πξσηα, ε αιεζεηα. Πξεπεη λα πξνζερζεη νηη ε εθθξαζε «αιεζεηα ηνπ Δηλαη» δελ ερεη απνιπησο θαλελα λνεκα, εαλ ε αιεζεηα θαηαλνεζεη σο νξζνηεηα ηεο απνθαλζεο. Δδσ αληηζεησο ε αιεζεηα θαηαλνεηηαη σο «α-ιεζεηα», θαη, αθνκε αθξηβεζηεξα, νηαλ θαλεηο κεηαηεζεη ζηελ νπηηθε ηνπ Dasein, σο αηζξην. Αιεζεηα ηνπ Δηλαη ζεκαηλεη αηζξην ηνπ Δηλαη. Ση ερεη ζπκβεη ινηπνλ ζηελ αιιαγε, θαη κεζσ ηεο αιιαγεο νπνπ ηελ ζεζε ηνπ λνεκαηνο ηελ θαηαιακβαλεη ε αιεζεηα; Ση ζεκαηλεη θαηαξρελ «λνεκα»; ην «Δηλαη θαη Υξνλνο», ην λνεκα θαζνξηδεηαη απν ηελ πεξηνρε ηνπ Entwurf (- «πξνβνιε»)- θαη ζην Entwurf επηηειεηηαη ην Dasein, πνπ ζα πεη, ε εθ-ζηαηηθε ελ-ζηαζε ζηελ αλνηθηνηεηα ηνπ Δηλαη. ην ek-sistere, ην Dasein δηαλνηγεη λνεκα. Η απν ην «Δηλαη θαη Υξνλνο» πξνεξρνκελε λνεζε, θαζσο εγθαηαιεηπεη ηελ ιεμε λνεκα ηνπ Δηλαη ραξηλ ηεο αιεζεηαο ηνπ Δηλαη, ηνληδεη πιενλ πεξηζζνηεξν ηελ αλνηθηνηεηα ηνπ Δηλαη θαζεαπηνπ παξα ηελ αλνηθηνηεηα ηνπ Dasein ελσπηνλ ηεο αλνηθηνηεηαο ηνπ Δηλαη. Απην ζεκαηλεη ε «ζηξνθε», θαηα ηελ νπνηα ε λνεζε νιν θαη απνθαζηζηηθνηεξα ζηξεθεηαη πξνο ην Δηλαη σο Δηλαη. Σσξα πνην εηλαη απην πνπ ζπλδεεη θαη θξαηεη ελσκελα, λνεκα θαη αιεζεηα (σο α-ιεζεηα), θαη ηα θεξλεη ζε κηα αιιειναλαθνξα; Σν λνεκα θαηαλνεηηαη ζπλεζσο σο: ζεκαζηα. Δηζη εηλαη π.ρ. ζηνλ ηηηιν ηνπ Franz von Brentano: «Δπη ησλ πνηθηισλ ζεκαζησλ ηνπ νληνο θαηα ηνλ Αξηζηνηειε». Δδσ ην λνεκα θαηαλνεηηαη σο λνεκαηνδνηεζε, δειαδε σο παξαζεζε κηαο ζεκαζηαο. Αθνκε θαη ν Husserl, ζην θεθαιαην «Δθθξαζε θαη εκαζηα» ησλ «Λνγηθσλ Δξεπλσλ», πξαγκαηεπεηαη ηηο «λνεκαηνδνηνπζεο» πξαμεηο. Σν «Δηλαη θαη Υξνλνο» δελ ερεη ηελ πξνζεζε λα παξνπζηαζεη κηα λεα ζεκαζηα ηνπ Δηλαη, αιια λα αλνημεη ηελ αθνε γηα ηνλ ινγν ηνπ Δηλαη - λα αθεζεη λα ηνπ θαηα-ινγηζηεη ην Δηλαη. Γηα λα εηλαη ην Da, ρξεηαδεηαη λα ηνπ θαηα-ινγηζηεη ην Δηλαη. Οκσο εδσ εγεηξεηαη ελα εξσηεκα: ερεη ινγν ην Δηλαη; Καη δελ δηαηξερνπκε εδε ηνλ θηλδπλν λα ππνβαζκηζνπκε ην Δηλαη ζε ελα ει-ινγν νλ; Οκσο πνηνο ην απνθαζηζε νηη κνλνλ ελα νλ κπνξεη λα ερεη ινγν; Πνηνο ερεη πξνζκεηξεζεη ηελ νπζησζε ηεο ιεμεο; Απηεο νη ζθεςεηο νδεγνπλ θαλεξα θαηεπζεηαλ πξνο ελαλ λεν δηαινγηζκν γηα ηνλ ινγν: «Καζνδνλ πξνο ηελ γισζζα.» Καη παιη ζε απηεο ηηο παξαπνκπεο θαηη ερεη εδε πξνβαιεη: νιεο νη ζθεςεηο καο μεθηλνπλ απν κηα ζεκειηαθε δηαθξηζε, ε νπνηα κπνξεη λα δηαηππσζεη εηζη: ην Δηλαη δελ εηλαη νλ. Απηε εηλαη ε νληνινγηθε δηαθνξα. Πσο πξεπεη απην λα ελλνεζεη; ηελ δηαθνξα, δηαθνξα, ππαξρεη: λα θξαηεηηαη ην ελα ρσξηζηα απν ην αιιν, ζην κεξνο ηνπ. Η νληνινγηθε δηαθνξα ζπγ-θξαηεη ην Δηλαη θαη ην νλ ζε απνζηαζε κεηαμπ ηνπο. Απηε ε δηαθνξα δελ δεκηνπξγεζεθε απν ηελ κεηαθπζηθε, νκσο ζπληεξεη ηελ κεηαθπζηθε θαη ηελ θεξεη.ηε γισζζα ηνπ Kant, ε νληνινγηθε δηαθνξα εηλαη ν νξνο ηεο δπλαηνηεηαο ηεο νληνινγηαο. Γηαηη ε νληνινγηθε δηαθνξα δελ κπνξεη λα γηλεη ζεκα ηεο κεηαθπζηθεο; Γηνηη εαλ απην ζπλεβαηλε, ε νληνινγηθε δηαθνξα ζα εηαλ ελα νλ, θαη νρη πιενλ ε δηαθξηζε κεηαμπ Δηλαη θαη νληνο.απν εδσ βιεπνπκε νηη ην πξνγξακκα ηνπ Dilthey γηα κηα κεηαθπζηθε ηεο κεηαθπζηθεο εηλαη αδπλαηνλ. πλνςηδνληαο, κπνξνπκε λα πνπκε: νιελ ηελ θηινζνθηα ηελ δηαθαηερεη, ζεκειησλνληαο ηελ ιεζηα θαη δηρσο πνηε λα γηλεηαη ζεκα, ε δηαθνξα Δηλαη θαη νληνο. εαλ εηαλ εηζη, εαλ ε δηαθνξα δελ γηλεηαη ζεκα, ηνηε δελ κπνξνπκε λα κηινπκε γηα «ιεζκνζπλε ηνπ εηλαη»: ε κεηαθπζηθε, πνιπ πεξηζζνηεξν, δελ κπνξεη λα κηιαεη νπηε γηα ην νλ: ζπγρεεη ηα δπν ηνπο, 7

8 εθιακβαλεη ην εηλαη σο νλ, θαη ην νλ σο εηλαη! ζηνλ παξκεληδε, ην ενλ δελ ερεη ηίπνηε λα θαλεη κε ην κεηαθπζηθα ελλννπκελν «νλ». ην κεηαθπζηθα ελλνεκελν «νλ», ην «πξαγκα», ζηνλ παξκεληδε δελ πθηζηαηαη, εδε δηνηη δελ πθηζηαηαη απην πνπ εκεηο ιεκε «ιεμε». ιεμεηο θαη πξαγκαηα εξρνληαη κε ηελ δηαζπαζε ηεο κνπζηθεο. ζηνλ παξκεληδε δελ ηηζεηαη επνκελσο ζεκα «δηαθνξαο», παξα κνλνλ ζεκα αιεζεηαο-δνμαο. Οκσο αθνηνπ, κε ην «Δηλαη θαη Υξνλνο», ε λνεζε επεδεηεζε λα απνιεμεη ζην Δηλαη σο Δηλαη, αθνηνπ αληηζηνηρα ε νληνινγηθε δηαθνξα θαζηζηαηαη ξεηα ζεκα, δελ εηλαη αλαγθαζκελε λα πεη ηελ μεληδνπζα πξνηαζε: «ην Δηλαη εηλαη κε νλ», πνπ ζα πεη: «ην Δηλαη εηλαη κεδελ»; Η πξνηαζε μεληδεη απν ηελ απνςε νηη ιεγεηαη γηα ην Δηλαη πσο «εηλαη», ελσ παιη κνλνλ ην νλ εηλαη. Η δηαθνξα αλζηζηαηαη πεηζκαηηθα ζηελ απνπεηξα λα ηελ πεη σο δηαθνξα- λα πεη ην Δηλαη σο Δηλαη. Ο Heidegger ππαηληζζεηαη νηη εηλαη θαιπηεξν, εδσ λα εγθαηαιεηθζεη ην «εηλαη» - θαη λα γξαθεη απισο: Δηλαη : Μεδελ [...] Ο ινγνο ηνπ Heidegger δελ αλεθεη νπηε ζηελ πιεπξα ηνπ νληνο, νπηε απισο ζε απηελ ηνπ Δηλαη - κηιαεη απν εθεη νπνπ ν νξηδνληαο ηεο δηαθνξαο θαζεαπηεο θαζηζηαηαη νξαηνο. Σξνπνλ ηηλα ε νληνινγηθε δηαθνξα εηλαη ν νξνο ηεο δπλαηνηεηαο ηεο κεηαθπζηθεο, ν ηνπνο ζηνλ νπνην ζεκειησλεηαη. Οκσο πνην εηλαη ην ζεκα ηεο πξνηαζεο ηνπ Heidegger; Δηλαη ε δηαθνξα θαζεαπηελ. Ο Heidegger κηιαεη γηα ηελ δηαθνξα, δηρσο λα παξακελεη ζε απηελ, θαη σο πξνο απην εηλαη πνπ ερεη εγθαηαιεηςεη ηελ κεηαθπζηθε. Σσξα ζα κπνξνπζε θαλεηο λα ξσηεζεη, απν ηη ραξαθηεξηδεηαη ην Μεδελ ην νπνην αλαθεξεηαη. Οηαλ δελ εηλαη θαηη αξλεηηθν, ηη ην δηαθξηλεη; Ο Heidegger ιεεη: εηλαη κεδεληδνλ Μεδελ. Η νπζησζε ηνπ Μεδελνο ζπληζηαηαη ζηελ απν-ζηξνθε απν ην νλ, ζηελ απνζηαζηνπνηεζε απν απην. Μνλνλ ζε απηελ ηελ απνζηαζηνπνηεζε, κπνξεη ην νλ ζαλ ηεηνην λα θαηαζηεη πξνδειν. Σν Μεδελ δελ εηλαη απιε αξλεζε ηνπ νληνο. Αληηζεησο, ην Μεδελ, ζην κεδεληδνλ ηνπ, καο παξαπεκπεη ζην νλ ζηελ πξνδεινηεηα ηνπ. Σν κεδεληδνλ ηνπ Μεδελνο «εηλαη» ην Δηλαη. [...] Αο ζπγθξαηεζνπκε ζην βιεκκα ηελ νδεγν πξνηαζε: Δηλαη : Μεδελ : ην Απην Σν Μεδελ εηλαη ν ραξαθηεξηζκνο ηνπ Δηλαη. Γελ εηλαη ην νλ, - ηνπην νκσο κε κηα ελλνηα ε νπνηα εηλαη νινηεια δηαθνξεηηθε απν ηελ πξνηαζε: Σν νλ δελ εηλαη (θαηη ην νπνην ζα εηαλ κηα νληηθε απνθαλζε). Δαλ θαλεηο αληηζεησο πεη: ην Μεδελ ραξαθηεξηδεη ην Δηλαη, ηνηε απην εηλαη κηα νληνινγηθε απνθαλζε. Ιδσκελν απν ηνλ νξηδνληα ηνπ νληηθνπ, ην Δηλαη αθξηβσο δελ εηλαη νλ- ηδσκελν απν ηηο θαηεγνξηεο, δελ εηλαη. Με αιια ινγηα: εθνζνλ ην Μεδελ θαη ην κεδεληδνλ ηνπ δελ ελλννπληαη αξλεηηθα, ην Δηλαη εηλαη θαηη ην πεξα γηα πεξα αιιν απν ην νλ. ηελ κεηνρε κεδεληδνλ εηλαη νπζηαζηηθν νηη ε κεηνρε δεισλεη κηα νξηζκελε «δξαζηεξηνηεηα» ηνπ Δηλαη, κεζσ ηεο νπνηαο θαη κνλνλ εηλαη ην νλ. Καλεηο κπνξεη λα ην νλνκαζεη πξνειεπζε, κε ηελ πξνϋπνζεζε νηη απνθιεηεηαη θαζε νληηθε-αηηηνινγηθε ζπλερεζε: εηλαη ην πκβαλ ηνπ Δηλαη σο νξνο ηεο ειεπζεο ηνπ νληνο: ην Δηλαη αθελεη ην νλ λα παξεηλαη. Δδσ ερεη ζεκαζηα λα θαηαλνεζεη νηη ην βαζπηεξν λνεκα ηνπ Δηλαη εηλαη ε αθεζε. Η αθεζε ηνπ νληνο λα εηλαη. Απην εηλαη ην νρη αηηηνινγηθν λνεκα ηεο «αθεζεο» ζην «Υξνλνο θαη Δηλαη». Απηε ε «αθεζε» εηλαη θαηη εθ ζεκειησλ δηαθνξεηηθν απν ην «πνηεηλ». Σν θεηκελν «Υξνλνο θαη Δηλαη» επηρεηξεη λα ελλνεζεη απηελ ηελ «αθεζε» αθνκε πεγαηνηεξα, σο «δνζε». Η εδσ ελλννπκελε δνζε κηιαεη ζηελ απξνζσπε εθθξαζε δηλεηαη [...]. «Γηλεηαη»: 8

9 Γηλεηαη, ιαηηληθα εηλαη: habet. πληαζζνκελν κε ηελ αηηηαηηθε, εθθξαδεη κηα νληηθε ζρεζε. Δδσ θαλεηο πξεπεη λα επηρεηξεζεη λα απνθιεηζεη δπλαηεο παξεξκελεηεο. Γηνηη, νπσο κνιηο εηδακε, ε εθθξαζε «δηλεηαη» δελ θαιππηεηαη απν κηα νληηθε ζεσξεζε. Αο πξνζεμνπκε ινηπνλ: 1) Καλεηο βξηζθεηαη ζηνλ πεηξαζκν λα θαηαλνεζεη ην «δηλεηαη» κε ηελ ζεκαζηα «αθελεη λα παξεηλαη». Καη ε δνζε ζην «δηλεηαη», κε ηνλ ηνληζκν ζηελ αθεζε-παξνπζηαο, ζεσξεηηαη νληηθα. Δηζη, νηαλ ιεγσ ζηα γαιιηθα: ζε απην ην ξεκα ερεη [«δηλνληαη»] πεζηξνθεο, ην «Il y a» ελλνεηηαη απν ηελ απνςε ηεο παξνπζηαο ησλ νλησλ, ηεο παξνπζησζεο ηνπο, - θαη ε «αθεζε παξνπζηαο» ελλνεηηαη εδε ζρεδνλ σο «πνηεζε παξνπζηαο». Αθνπνκελν εηζη, ην «δηλεηαη» ζπιιακβαλεηαη νληηθα, θαη ν ηνληζκνο βξηζθεηαη ζην γεγνλνο ηνπ Δηλαη. 2) Δαλ νκσο ην «δηλεηαη» ελλνεζεη απν ηελ απνςε κηαο εθζεζεο ηεο αθεζεο θαζεαπηεο, ηνηε ν ηνληζκνο αιιαδεη. Γελ ηνληδεηαη πιενλ ε παξνπζηα αιια ε αθεζε θαζεαπηελ. Σν «δηλεηαη» ερεη ηνηε ηελ αθξηβε ζεκαζηα: «αθελσ ηελ παξνπζηα». Σσξα ην βιεκκα δελ ειθπεηαη απν ηελ παξνπζηα ηνπ νληνο, αιια απν Δθεηλν, ινγσ ηνπ νπνηνπ απηε απηνλνκεηηαη, ζπγθαιππηνληαο ην - απν ηελ αθεζε θαζεαπηελ, ην δσξν ηεο «δνζεο», ε νπνηα κνλνλ δηλεη ην δσξν ηεο, ε ηδηα νκσο ζπγθαιππηεηαη θαη απνζπξεηαη. Σσξα ηζσο πξνζθεξεηαη κηα δπλαηνηεηα δηεμνδνπ απν ηελ αλππεξβιεηε δπζθνιηα πνπ ζπλαληα θαλεηο ζηελ απνπεηξα λα πεη «ην αδπλαην»: «ην Δηλαη εηλαη». Ιζσο κπνξεη θαλεηο καιινλ λα πεη: «δηλεηαη Δηλαη», κε ηελ ελλνηα ηνπ: «αθελεηαη Δηλαη». ην die herkunft des denkens δηαθνξεηηθα: ηαπηνινγηα! πλνςηδνληαο κπνξνπκε λα πνπκε, νηη ε «αθεζε ηνπ Δηλαη» κπνξεη λα ηνληζηεη κε ηξεηο ζεκαζηεο. Η πξσηε ππνδεηθλπεη απην ην νπνην εηλαη (ην νλ). Απελαληη ζε απηνλ ηνλ πξσην ηνληζκν ζα εζηεθε εθεηλε, νπνπ ην βιεκκα δελ ζα θαηεπζπλνληαλ ηνζν πξνο απην ην νπνην δηλεηαη (ην νπνην εηλαη), αιια ζηελ Παξνπζηα θαζεαπηελ. Σνηε πξνθεηηαη γηα κηα εθζεζε ηνπ Δηλαη, νπσο ηελ παξερεη ε κεηαθπζηθε. Οκσο ζηνλ κπρν απηεο ηεο δεπηεξεο ζεκαζηαο, ερεη ε ηξηηε ηνλ ηνπν ηεο, νπνπ πιενλ ν ηνλνο ηηζεηαη απνθαζηζηηθα ζηελ αθεζε, ε νπνηα αθελεη ηελ παξνπζηα. Καζσο αθελεη (απνιπεη;) ηελ παξνπζηα, πνπ ζα πεη, θαζσο αθελεη ην Δηλαη, απηνο ν ηξηηνο ηνληζκνο ππνδεηθλπεη ηελ επνρε ηνπ Δηλαη. ε απηνλ ηνλ ηξηην ηνληζκν, ζηεθνπκε απελαληη ζην Δηλαη σο Δηλαη, θαη νρη πιενλ απελαληη ζε κηαλ απν ηηο κνξθεο ηεο κνηξαο ηνπ. Δαλ απηνο ν ηνληζκνο ιεεη: αθεζε παξνπζηαο, ηνηε αθνκε θαη ην νλνκα Δηλαη δελ ερεη πιενλ θακκηα ζεζε. Σνηε ε αθεζε εηλαη ε θαζαξε δνζε, ε νπνηα θαζεαπηελ ππνδεηθλπεη ην Απξνζσπν, ην νπνην δηλεη, ην νπνην ελλνεηηαη σο ην πκβαλ. MARTIN HEIDEGGER, NACHTRAG, GA 15, 401FF Η ΠΡΟΔΛΔΤΗ ΣΗ ΝΟΗΗ «Απν ηελ εκπεηξηα ηεο λνεζεο» κηια ην λνεκα: «Σν βεκα πηζσ απν ηελ θηινζνθηα, ζηελ λνεζε ηνπ Δηλαη, κπνξνπκε λα ην απνηνικεζνπκε κνιηο εγθιηκαηηζηνπκε ζηελ πξνειεπζε ηεο λνεζεο»(1947) Απηε ε «πξνειεπζε ηεο λνεζεο», σο «πξνειεπζε», δελ θεπγεη απν ην απηνλ λνεζεο θαη εηλαη; δελ ρξεηαδεηαη πνιπ πεξηζζνηεξν λα θαηαδεηρζεη ε «λνεζε» σο νλνκα, θαη ζαλ ηεηνηα λα ραζεη ζην σο εζηηλ; Eρνπκε εδε εγθιηκαηηζηεη εθεη; Καζνινπ ζρεδνλ. Ση ζα πεη: λα εγθιηκαηηζηνπκε ζηελ πξνειεπζε ηεο λνεζεο; Θα πεη: λα απνθηεζνπκε ηελ εδξαησκελε δηακνλε ζην Dasein εθεη, απν νπνπ ε λνεζε πξνζδερεηαη ηνλ θαζνξηζκν ηεο νπζησζεο ηεο. Οκσο απην εηλαη ην ενλ, νρη ε αιεζεηε! ην αιεζεηεο...εηνξ, ε αιεζεηε δελ εηλαη θαηη αιιν απν ην εηνξ=ενλ! Αιεζεηε: ην ιεγεηλ ηε λνεηλ η ενλ! Απην κνλνλ! Καη, αληηζηνηρα κε ηελ γεληθε εδσ, βι. Καη ην 9

10 ΑΙΖΘΔΗΖ ΝΞΖΓΔΗ, ην νπνην παιη δελ πξεπεη λα εθιεθζεη νληηθα, σο ζρεζε ππνθεηκελνπ-αληηθεηκελνπ, αιια ην νπεδεη εηλαη ελα αιιν νλνκα γηα ην απηνλ. Ο H. Εθιακβαλεη ηελ γεληθε αιεζεηεο σο γεληθε ππνθεηκεληθε, θαη εηζη ηελ α-ιεζεηα σο πξνεγνπκελε (ειιεληθνηεξα...) Σνπ ενληνο. Εαλ ζηελ αιεζεηα κηια ε α-ιεζεηα, απην ην α- κνλνλ κεζα απν ην θξηλεηλ, ηνλ πνιπδεξηλ ειεγρνλ κπνξεη λα ελλνεζεη, σο ε δηαθξηζε ησλ νδσλ ε νπνηα πξνζηδηαδεη ζηνλ εηδνηα θσηα. Καη απηε ε δηαθξηζε επηηειεηηαη, απ.2, κε ην ε κελ..., Η δε... - πξβι. Καη ηελ αληηζηνηρηα κε ην απ.1: εκελ...εδε! Ο Παξκεληδεο καο παξερεη ελα πξσην λεπκα, ζε πνηαλ νδν πξεπεη λα αλαδεηεζεη ην εξσηεκα γηα ηελ πξνειεπζε ηεο λνεζεο. Απην ην λεπκα πεξηερεηαη ζηελ ξεζε: ην γαξ απηνλ λνεηλ εζηηλ ηε θαη εηλαη (απ.3) «Denken und Sein (d.h. Vernehmen und Anwesen) gehören nämlich zueinander.» «θαζνηη λνεζε θαη Δηλαη (δειαδε αληη-ιεςε θαη παξνπζηα) Η νιεζξηα παξαζεοε «νλνκαησλ». Δελ ππαξρεη εδσ θαλελα «δειαδε»! αιιειερνληαη.» Οκσο απν πνπ παιη θαζνξηδεηαη απηε ε αιιειερεηα; Ση παξερεη εδσ ηελ δπλαηνηεηα ηεο αιιειηαο; Απν πνπ ηηζεηαη απηε ε εξσηεζε; ην «απν πνπ θαζνξηδεηαη = ηη παξερεη ηελ δπλαηνηεηα...» Δελ πξνθαηαιακβαλεη εδε ηελ απαληεζε, νπνπ επεξσηαηαη θαηη πξνηεξν ηεο αιιειηαο; δελ αλνηγεη εηζη ν δξνκνο γηα «ην αλνηθην», γηα ην «δηλεηαη», ην νπνην «δηλεη» εηλαη; Η αληη-ιεςε, γηα λα κπνξεη θαλ λα αθνξαηαη απν ην αληη-ιεςηκν, πξεπεη λα παξακελεη αλνηθηε γηα... Γηα ηη; Γηα ηελ παξ-νπζηα. Οκσο ε παξνπζηα, γηα λα κπνξεη λα ππαξρεη ζαλ ηεηνηα, πξεπεη λα κπνξεη αθεαπηεο λα θεξεηαη ζην αλνηθην θαη ειεπζεξν. Καη ηα δπν, ηνζν ε αληη-ιεςε νζν θαη ε παξνπζηα, ρξεηαδνληαη γηα ηελ δπλαηνηεηα ηνπ εαπηνπ ηνπο, θαη ηνπην ζα πεη ζπλακα γηα ηελ αιιειηα ηνπο, θαπνην ειεπζεξν θαη αλνηθην, κεζα ζην νπνην αιιειναθνξσληαη. Ο Η., Δεζκηνο ησλ νλνκαησλ «αληη-ιεςε», «παξνπζηα»; Καη ηη εηλαη ηνπην; Ο Παξκεληδεο ην νλνκαδεη Αιεζεηα. Απηε πξεπεη λα γηλεη εκπεηξαηε. Καη αθνκε πεξηζζνηεξν. Ορη κνλνλ απηε, αιια ε «αηξεκε θαξδηα» ηεο. Γηα λα εγθιηκαηηζηνπκε ζηελ πξνειεπζε ηεο λνεζεο, απαηηεηηαη ινηπνλ λα ζπιινγηζηνπκε απην ην νπνην ν ηηηινο ηνπ αθνινπζνπ θεηκελνπ νλνκαδεη. Απηνο ν ζπιινγηζκνο εηλαη ν πξσηνο νξνο γηα λα ζθηαγξαθεζεη επαξθσο ην «βεκα πηζσ» θαη λα απνηνικεζεη ε εηζνδνο ζηελ αλαγθαηα θαζαξνηεηα, νρη σο απηνβνπιε πξαμε αιια κεζα απν ηελ αξκνζηηθνηεηα πξνο κηα θιεζε, ε νπνηα αθνκε θξαηεηηαη ιεζηα κεζα ζηελ Αιεζεηα θαζεαπηελ, θαη εηζη αθνκε επηθπιαζζεηαη ζηελ λνεζε. [Σν αθνινπζν θεηκελν εηλαη ζπγρξνλσο κηα απνπεηξα λα επαλεμεηαζηεη ε παιαηνηεξε ζθηαγξαθεζε ηεο Αιεζεηαο ζην «Zur Sache des Denkens», «Δπαλσ ζην δεηεκα ηεο λνεζεο». βι. θεηκελν 4 sem.: εθεη, ην εηλαη κεζα απν ην «δηλεηαη», εδσ, κεζα απν ηελ ηαπηνινγηα!] ΑΛΗΘΔΙΗ ΔΤΚΤΚΛΔΟ ΑΣΡΔΜΔ ΗΣΟΡ «Der Wahrheit, der wohlgerundeten, unerschütterliches Herz» «ηεο αιεζεηαο, ηεο επθπθιεο, ηελ αηξεκε θαξδηα» - κε απηα ηα ινγηα ε ζεα, ζην «δηδαθηηθν πνηεκα» ηνπ Παξκεληδε (απ.ι, 29), νλνκαδεη γηα ηνλ λννπληα αλδξα απην ην νπνην ηνπηνο πξεπεη λα εκπεηξαζεη θαηα ηελ πνξεηα ηνπ ζηελ ρξνληθα θαη ηεξαξρηθα πξσηε νδν. Σν «πξσην»: ΚΡΙΝΕΙΝ. 10

11 Οκσο πξνεγνπκελσο, ζηνλ ραηξεηηζκν ηεο, ε ζεα ζθηαγξαθεη ηνλ ζεκειηαθν ραξαθηεξα ηεο νιεο πνξεηαο (απ.ι, 27): ε γαξ απ αλζξσπσλ εθηνο παηνπ εζηηλ «fürwahr nämlich ausserhalb des gewohnten Aufenthalts der Menschen verläuft sie;» «θαζνηη πξαγκαηη πεξλα εμσ απν ηελ ζπλεζε δηακνλε ησλ αλζξσπσλ» Απηνο ν ινγνο ηεο ζεαο ηζρπεη θαη ζεκεξα, θαη ηζσο πηεζηηθνηεξα γηα θαζε απνπεηξα λα παξαθνινπζεζνπκε ηελ αξθηηθε λνεζε ηνπ Παξκεληδε θαηα ηξνπνλ αξκνδνληα. Δηζη, απν ηελ αλσηεξσ ηξερνπζα κεηαθξαζε ησλ ιεμεσλ ηνπ ηηηινπ ιεηπεη ηζσο ε επηκειεηα ηνπ απαηηνπκελνπ αζπλεζηζηνπ ινγνπ. Απηε νπηε αθξναηαη ηελ ειιεληθε γισζζα νπηε ελδηαθεξεηαη γηα ελαλ αθξηβσο ζπλ-λννπληα θαζνξηζκν ησλ απν ηελ ζεα εηπσζελησλ. Σν ζθνπηκα ζπληνκν παξνλ θεηκελν επηρεηξεη λα πξνζεγγηζεη ελαλ ηεηνηνλ θαζνξηζκν. Ο πιεξεο ινγνο ηεο ζεαο εηλαη:...ρξεσ δε ζε παληα ππζεζζαη εκελ αιεζεηεο επθπθιενο αηξεκεο εηνξ «...nötig aber ist dir, alles zu erfahren [nämlich auf allen drei von mir zu weisenden Wegen] einmal [auf dem ersten, dem Hauptweg] der Wahrheit, der wohlgerundeten, nie erzitterndes Herz.» «...νκσο ζνπ ρξεηαδεηαη λα εκπεηξαζεηο ηα παληα [δειαδε θαη ζηηο ηξεηο νδνπο ηηο νπνηεο ζα ζνπ ππνδεημσ] αθελνο [ζηελ πξσηε, ηελ θπξηα νδν] ηεο αιεζεηαο, ηεο επθπθιεο, ηελ αηξεκε θαξδηα.» Αιεζεηε, ζε θαηα ιεμε κεηαθξαζε, ζεκαηλεη: α-ιεζεηα. Οκσο κε ηελ θπξηνιεμηα δελ θεξδηδνληαη πνιια γηα ηελ ελνξαζε ζην δεηεκα ην νπνην ελλνεη ν Παξκεληδεο. Αιεζεηε δελ ζεκαηλεη «αιεζεηα», εαλ κε απηελ ελλνεηηαη ε ηζρπο απνθαλζεσλ κε ηελ κνξθε πξνηαζεσλ. Δηλαη δπλαηνλ, ην ζηελ αιεζεηα λνεηεν, εθιακβαλνκελν απζηεξα θαζεαπην, λα κελ ερεη αθνκε ηίπνηε λα θαλεη κε ηελ «αιεζεηα», αιια ηα παληα κε ηελ α-ιεζεηα, ε νπνηα πξνϋπνηηζεηαη ζε θαζε θαζνξηζκν ηεο «αιεζεηαο». Αληηζεησο, εδσ ηα παληα αλαγνληαη πηζσ ζην α-ιεζεο, ην νπνην ζεκαηλεη ην Da, ην νπνην ν αλζξσπνο ερεη λα εηλαη. Γηα λα δηαθξηλνπκε ηελ ζηελ α-ιεζεηα ππαξρνπζα α-ιεζεπζε πεξηζζνηεξν, παξακελνπκε ζην επηζεην επθπθινο. - θαηη ην νπνην, θηινινγηθα, δελ εηλαη δηνινπ βεβαην! Ωο επη ην πιεηζηνλ, απην ζεκαηλεη κελ «επθπθινο» σο ηδηνηεηα πξαγκαησλ. Οκσο ε α-ιεζεπζε, ε α-ιεζεηα, δελ εηλαη θαπνην πξαγκα. Σελ ππαξμε ηεο ηελ ζηγνπκε καιινλ νηαλ κεηαθξαζνπκε ην επθπθινο κε «επκνηξα θπθισλνληαο». Μνλν πνπ ν Παξκεληδεο ζηελ πξσηε ηνπ νδν δελ ερεη λα εκπεηξαζεη απισο ηελ «επκνηξα θπθισλνπζα α-ιεζεηα», αιια πξνπαλησλ ην αηξεκεο εηνξ ηεο, ηελ «αηξεκε θαξδηα» ηεο, Οπνπ παιη ην εηνξ δελ ζα πεη «θαξδηα», εηλαη κηα ιεμε λεθξε, ζπγγεληθε κε ην γεξκαληθν ader, «θιεβα», (πξβι. Σνλ πνηακν oder - δηαθξηζε; νη νδνη σο νη νρζεο ηνπ πνηακνπ;) ζηελ παιαηνηεξε γεξκαληθε γισζζα «ζπιαγρλν». εθεηλν ην νπνην παληνπ ηελ α-ιεζεπζε ηελ δηαπαιιεη, ηελ δηαπνηηδεη, νκσο θαζεαπην θεηηαη, δηαξθεη θαη νπζησλεηαη. Απηε ε γισζζα πνηεηηδεη, δελ εηλαη γισζζα ηεο λνεζεο! Καη δηαρσξηδεη αιεζεηα θαη εηνξ. Ση εηλαη απην; Μαο κηια ε ζεα γηα απην; Οπσζδεπνηε. Καη καιηζηα κε πιεξε ζαθελεηα, νηαλ πξνζεμνπκε ηη ν Παξκεληδεο ζα ζπλαληεζεη ζηελ πξσηε ηνπ νδν ζπκθσλα κε ηηο ππνδεημεηο ηεο. 11

12 ην απ.viii, 1θ.ε. κηια ε ζεα:...κνλνο δ εηη κπζνο νδνην ιεηπεηαη σο εζηηλ «einzig aber noch bleibt die Sage des Weges, der hinführt vor...(der zeigt): σο εζηηλ «dass ist;» «κνλαδηθνο νκσο κελεη ν κπζνο ηεο νδνπ ε νπνηα νδεγεη ελσπηνλ ηνπ... (ε νπνηα δεηρλεη): σο εζηηλ «πσο εηλαη» Απνξνπκε, θαη εξσηακε: Καη ηη εηλαη; Η απαληεζε εηλαη εηνηκε: ην νλ, θαη νρη ην κεδελ. Μνλν πνπ, γηα λα δηαπηζησζνπκε θαηη ηεηνην, δελ ρξεηαδεηαη θακκηα αζπλεζεο νδνο, εμσ απν ηηο ζπλεζεηο παξαζηαζεηο θαη δνμαζηεο ησλ αλζξσπσλ. Βεβαηα εδσ εηκαζηε ζε ζεζε λα πιεζηαζνπκε ην Δηλαη, αθξηβσο νπσο ν Husserl κε ηελ ελλνηα ηεο θαηεγνξηθεο ζεσξεζεο - ησξα νκσο κεζα απν ηελ ερσ ηνπ Παξκεληδε, θαη νρη κεζα απν κηα αλαιπζε ηεο αηζζεζεο θαη ηεο θαηαλνεζεο κε νδεγν ηελ γλσζηνζεσξηα. Πνιπ πεξηζζνηεξν, ερνπκε λα θεξνπκε ζην βιεκκα ην πιενλ δπζθνια λνεηεν. Ο Παξκεληδεο, κε ηνλ ινγν ηνπ, δηλεη κηα ζαθε εηδεζε γηα ην πνπ αλαθεξεηαη ην σο εζηηλ «πσο εηλαη». ην απ. VI, 1 ιεεη: εζηη γαξ εηλαη «εηλαη: δειαδε ην Δηλαη». Μεπσο νκσο κε απηνλ ηνλ ινγν λνζεπεηαη ην «εηλαη», γηλνκελν νλ; Μνλνλ γηα ελα νλ κπνξνπκε λα ιεκε «εηλαη». Απηελ ηελ ιεμε ηελ ζπιινγηζηεθα γηα πνιπ θαηξν καιηζηα γηα ελα κεγαιν δηαζηεκα εκπιερζεθα ζ απηελ. Γηνηη δελ ππνβαζκηδεη ην Δηλαη ζηελ βαζκηδα ηνπ νληνο; Μνλνλ γηα ην νλ κπνξεη θαλεη λα ιεεη νηη εηλαη. Καη ησξα ιεεη ν Παξκεληδεο εδσ: ην Δηλαη εηλαη. Απηνο ν αλεθνπζηνο ινγνο δηλεη ελα αθξηβεο κεηξν γηα ην πνζν καθξπα απν ηελ ηξερνπζα ζθεςε εηλαη ν αζπλεζηζηνο δξνκνο ηνπ Παξκεληδε. Πξνηνπ αγθπισζνπκε βεβηαζκελα ζ απηελ ηελ ηνζν επθνια εγεηξνκελε ελζηαζε, πξεπεη λα αλαξσηεζνπκε εαλ ηνλ ειιεληθν ινγν ησλ ιεμεσλ: εζηη θαη εηλαη, ηνλ αθνπκε θαη ειιεληθα. Καη αθνκε εαλ, κε ηελ ρξεζε ησλ ιεμεσλ «εηλαη» θαη «Δηλαη», ελλννπκε θαλ επαξθσο θαηη νξηζκελν. Διιεληθα ελλνεκελν, εηλαη ζεκαηλεη: «παξεηλαη». Απην ην ξεκα κηια αθξηβεζηεξα. Μαο πιεζηαδεη ζην λνεηεν δεηεκα δεηθηηθνηεξα. πσο εηλαη δπλαηνλ, κηα αιιε ιεμε λα κηια «αθξηβεζηεξα» θαη «δεηθηηθνηεξα» απν ηελ ηδηα; Αληηζηνηρα ην εζηη γαξ εηλαη πξεπεη λα ην κεηαθξαζνπκε: «anwest nämlich anwesen», «θαζνηη παξεηλαη(γ ελ.) παξεηλαη(απαξ.)». Καη - ακεζσο πεξηεξρνκαζηε ζε κηα λεα δπζθνιηα. ηεθνπκε ελσπηνλ κηαο πξνθαλνπο ηαπηνινγηαο. Πξαγκαηη, θαη καιηζηα ελσπηνλ κηαο γλεζηαο. Γελ απαξηζκεη δπν θνξεο ην ηδην. Ολνκαδεη κνλνλ κηα θνξα ην απην, θαη καιηζηα θαζεαπην: εζηηλ εηλαη: «anwest anwesen (selbst)» «παξεηλαη[γ ελ.] παξεηλαη[απαξ.] (θαζεαπην)». Δδσ εηκαζηε ζηελ πεξηνρε ηνπ αθαλνπο: παξεηλαη ην παξεηλαη θαζεαπην. Σν νλνκα γηα ην δεηνπκελν ηνπ δεηεκαηνο ηεο λνεζεο, ζηνλ Παξκεληδε νλνκαδεηαη: ην ενλ. Απηε ε ζεκειηαθε ιεμε ηεο λνεζεο ηνπ δελ νλνκαδεη νπηε «ην νλ» νπηε απισο «ην Δηλαη». ην ενλ, σο κεηνρε, Σεηνηεο κεηνρεο: Σν δενλ Σν πξεπνλ Σν δνθνπλ Σν εηθσο Σν πξνζεθνλ Σν εησζνο 12

13 Σν ρξεσλ Σν θαζεπδνλ Σν εγξεγνξσο Σν ελδερνκελν Σν δεδνκελν Σν πεξηερνκελν Σν παξνλ Σν παξειζνλ Σν κειινλ Σν απνλ Σν θαηλνκελνλ νη κεηνρεο απηεο δελ αλαθεξνληαη ζε ελα «ηη», νπηε ζε κηα «θαηαζηαζε», ζηελ νπνηα θαη παιη ππνθξππηεηαη ην «ηη». Οη κεηνρεο αλαθεξνληαη ζην ν η η δεη, πξεπεη...παξεηλαη, παξειζε, κειιεηαη, απεηλαη, θαηλεηαη. Εηζη, ε κεηνρε ε ν λ αλαθεξεηαη ζην ν η η ε η λ α η: Ω Ε Σ Ι Ν. Δελ ηηζεηαη ζεκα «νληνινγηθεο δηαθνξαο»! ε θαηα ιεμε ηεο ηδηαο ηεο κεηνρεο, -νλ, δεισλεη αθξηβσο απην! Οκσο ν πιεζπληηθνο: Σα δενληα... (ο)ηα (θαια) θαζνπκελα Σα παξενληα / απενληα Ολνκαδνπλ ελαλ θ ν ζ κ ν λ, κηα ηαμε, ε νπνηα ραξαθηεξηδεηαη απν ηελ ζπληαμε ζην δεη...παξεηλαη, απεηλαη. - δ ν μ α! Απηνο ν θ ν ζ κ ν ο εηλαη η δ η ν ο, δελ εηλαη πνηε ν θ ν η λ ν ο α π α λ η σ λ! πξεπεη λα ην ελλνεζνπκε ξεκαηηθα. Απην ην «ξεκαηηθν», δελ παξακελεη αληηδξαζε απελαληη ζηελ πξνζθνιιεζε ηεο κεηαθπζηθεο ζην νπζηαζηηθν; δελ παξακελεη εηζη αλειεπζεξν θαη δεζκεπκελν απν απηελ; Σνηε ην ιεεη ν κπζνο: «παξνληαο:παξεηλαη θαζεαπην». Γηα ηελ κνλε δπλαηε νδν απηνπ ηνπ κπζνπ, ιεγεηαη ζην απ. VIII, 2θ.ε.:...ηαπηεη δ επη ζεκαη εαζη πνιια και...«auf ihm aber gibt es Zeichen (zeigende) gar viele;»...«νκσο ζ απηελ ερεη ζεκαηα (ζεκαηλνληα) πνιια καιηζηα» Σν ζεκα πξεπεη εδσ λα ελλνεζεη κε ειιεληθν λνεκα. Γελ εηλαη θαηη ην νπνην, ζαλ ελα «ζεκαδη», αληηπξνζσπεπεη θαηη, αιια: ην ζεκα εηλαη απην ην νπνην ζεκεησλεη θαη αθελεη λα θαλεη, θαζνζνλ ζεκαηλεη απην ην νπνην πξεπεη λα θαλεη. Απν απηα ηα ζεκαηλνληα, εδσ αλαθεξεηαη ελα κνλνλ. Ο ζηηρνο 29 ζην απ. VIII ιεεη γηα ην ενλ: ηαπηνλ η ελ ηαπηση ηε κελνλ θαζ εαπην ηε θεηηαη «selbig und im selbig verweilend und in ihm selbst ruht» 13

14 «ην απην θαη ζην απην κελνληαο θαη εληνο ηνπ θαζεαπηνπ θεηηαη» Απηνο ν ζηηρνο εηλαη θαζεαπηνλ επθπθινο, πινπζηνο θαη αθζνλνο ιεγεη ηελ πιεξε ηαπηνινγηα ζηνλ εαπην ηεο. Απηνο ν ζηηρνο παξερεη ελα λεπκα γηα ην εξσηεκα ην νπνην αλεηπσηα καο πηεδεη εδε κεηα απν ηελ πξνηαζε λα ελλνεζνπκε ην εζηη θαη ην εηλαη, ην «παξεηλαη» [γ ελ.] θαη ην «παξεηλαη» [απαξ.] ειιεληθα. Σν εξσηεκα ιεγεη: Πνπ θαη πσο παξεηλαη ην παξεηλαη; α-λνεην εξσηεκα! παξαβηαδεη ην νπινλ, ην νπθ επηδεπεο, ην αζπινλ. Απαληεζε: «παξα...» ζηελ α-ιεζεηα. λεν! κερξη ησξα, ην παξα... αθνξνπζε ηνλ αλζξσπν! π.ρ. ID,19 Δθνζνλ απην εηλαη ζσζην, ηνηε ην κνλαδηθα λνεηεν ενλ εηλαη ε «θαξδηα» ηεο α-ιεζεηαο. ηνλ ζηηρν 4 ηνπ απ.viii, ν Παξκεληδεο νλνκαδεη ξεηα ην ενλ -: αηξεκεο, «nie erzitternd», «αηξεκν». Σν ενλ, «θεηκελν ελ εαπησ, δη-νξηδεη θαη θαζ- νξηδεη ηελ α-ιεζεηα.» πκθσλα κ απηα, δελ κπνξνπκε λα παξαζηαηλνπκε ηελ αιεζεηε σο θελε αθακπηε αλνηθηνηεηα. Αληηζεησο πξεπεη λα ηελ ελλνεζνπκε σο ηελ ην ενλ, ην «παξνληαο: παξεηλαη θαζεαπην» επκνηξα θπθισλνπζα α-ιεζεπζε. θαη εδσ, πνηεηηδνπζα, παξαζηαηηθε γισζζα: ην ενλ «δη-νξηδεη» θαη «θαζ-νξηδεη» ηελ α-ιεζεηα, ε α- ιεζεηα «θπθισλεη επκνηξα» ην ενλ... απηα δελ ιελε ηίπνηε! νπσο δελ ιεεη ηίπνηε ην «vereignet - übereignet»! Μεπσο νκσο, κε ηηο εηθαζηεο θαη κε ηα εξσηεκαηα πνπ πξνηαζεθαλ, παξαζπξνκαζηε ζε κε απνδεημηκνπο θαη απζαηξεηνπο ηζρπξηζκνπο σο πξνο ηελ ζρεζε αλακεζα ζηελ αιεζεηα θαη ην ενλ; ηγνπξα. Οζν παξαιεηπνπκε, ηνλ ηξνπν ηεο κνλαδηθεο δπλαηεο πξνζβαζεο ζηα δπν ηνπο, ηελ ζπρλα επνλνκαδνκελε «λνεζε», ζηελ νπνηα ν Παξκεληδεο θηλεηηαη, λα ηνλ ελλνεζνπκε θη απηνλ ειιεληθα. ην απ.ι, 28 ιεεη ε ζεα:...ρξεσ δε ζε παληα ππζεζζαη «nötig aber ist dir, alles zu erfahren». «ζνπ ρξεηαδεηαη νκσο λα εκπεηξαζεηο ηα παληα». πξβι. παλαπεπζεα: ρξεσ ζε...ππζεζζαη θαη ηελ παλαπεπζεα, ζαλ ηεηνηα! πξβι. αθνκε ηελ ζπγγελεηα ηνπ ππλζαλνκαη θαη ηνπ buddha!!!= αθππληδνκαη, θσηηδνκαη ~ εο θανο..., ιεπζζε..., πξνπαλησλ, απν ηα ηδηα ηα ζπκθξαδνκελα: παληα : εκελ...εδε ~ θξηλεηλ! Η δεηνπκελε λνεζε εηλαη κηα εκπεηξσζε, βεβαηα νρη ε ζπλεζεο αηζζεηεξηαθε αληηιεςε. Σν ππζεζζαη απνθηα ηνλ αθξηβεζηεξν πξνζδηνξηζκν ηνπ ζηελ αληηζηνηρε ζεζε (απ.vi, 1): ρξε ην ιεγεηλ ηε λνεηλ ηε... «nötig ist das Sagen [d.h. das Sichzeigenlassen] und das [dabei erfolgende] Vernehmen...» [Hinnehmen] «ρξεηαδεηαη ν ινγνο [δει. ε αθεζε απηνδεημεο] θαη ε [ζπλαθνινπζε] ζπλαθνινπζε;;; αληη-ιεςε...» [πξνζιεςε] Η λνεζε, ε νπνηα παηδεηαη εδσ, θαη ε νπνηα βξηζθεηαη πνιπ καθξπα απν ηηο ζπλεζεηο δνμαζηεο, εηλαη: ην θαζαξν (κε αηζζεηεξηαθν) βιεκκα. βιεκκα; εηλαη πνηε δπλαην, ην βιεκκα λα κελ εηλαη παξαζηαηηθν; δελ ηηζεηαη εδσ κηα πξνηεξαηνηεηα, αζπκβαηε κε ην νκσο, κε ην νκνηνλ; Δθεηλν, ην νπνην ερεη λα δηαβιεςεη, νλνκαδεηαη ακεζσο θαηνπηλ, ζηνλ ηδην ζηηρν: ενλ εκκελαη «anwesend : anwesen», «παξνληαο : παξεηλαη». Απηε ε λνεζε δελ εηλαη νπηε θξηζε νπηε απνδεημε νπηε ζεκειησζε. Μαιινλ απηνζεκειησζε ζην βιεθζελ. κανενα «θεμελιο», και τίποτε α-θεμελιωτο! Καζαξν βιεκκα: «παξνληαο παξεηλαη θαζεαπην» - ε, κε-βιεκκα, απην εηλαη εδσ - ζηελ απαξρε ηεο δπηηθεο λνεζεο - ην δεηεκα. Ο Goethe γξαθεη («Einleitung in die Propyläen», Ausgabe letzter Hand η.38, ζ.5): 14

15 π ε η ζ ν π ο ε ζ η η θ ε ι ε π ζ ν ο α ι ε ζ ε η ε γ α ξ ν π ε δ ε η ε δ σ ο ν π θ ε ζ η η λ η ε θ α η σ ο ρ ξ ε σ λ ε ζ η η κ ε ε η λ α η Ι Ι / 5 η ε λ δ ε η ν η θ ξ α δ σ π α λ α π ε π ζ ε α ε κ κ ε λ α η α ξ π ν λ ν π η ε γ α ξ α λ γ λ ν η ε ο η ν γ ε κ ε ε ν λ ν π γ α ξ α λ π ζ η ν λ ν π η ε θ ξ α ζ α η ο 8 [ ] «Οκσο πνηνο δελ ην παξαδερεηαη πξνζπκα, πσο νη θαζαξεο παξαηεξεζεηο εηλαη ζπαληνηεξεο απν νζν πηζηεπεηαη; Σνζν γξεγνξα ζπγρενπκε ηελ αηζζεζε καο, ηελ γλσκε καο θαη ηελ θξηζε καο κε απην ην νπνην εκπεηξσκαζηε...» Καη πνζν καιινλ νηαλ ε παξαηεξεζε πξεπεη λα κεηλεη ειεπζεξε λα δηαβιεςεη ην ενλ, ην «παξνληαο : παξεηλαη θαζεαπην»; «Bemerkung», «παξαηεξεζε» - κηα επηπρεο ιεμε ηνπ πνηεηε, καξηπξεη ζπγρξνλσο νηη νη πνηεηεο εηλαη, «auf getrenntesten Bergen», «ζε ρσξηζηνηαηα νξε», ζην ζπλεγγπο ηεο λνεζεο ησλ λνεησλ. Η παξαηεξεζε ζην δηδαθηηθν πνηεκα ηνπ Παξκεληδε, πξνζθεξεη ησξα πξνο βιεςηλ: «Σν παξνληαο : παξεηλαη θαζεαπην, δη-νξηδεη ηελ απην επκνηξα α-ιεζεπνληαο θπθισλνπζα α-ιεζεηα.» εκελ Αιεζεηεο επθπθιενο αηξεκεο εηνξ Δδσ ζηακαηα ε αλαγλσζε. Ο Heidegger ζπλερηδεη: ηελ λνεζε, ε νπνηα εδσ επεξσηαηαη, ηελ νλνκαδσ ηαπηνινγηθε λνεζε. Απην εηλαη ην πεγαην λνεκα ηεο θαηλνκελνινγηαο. Απηνο ν ηξνπνο λνεζεο κελεη αθνκε πξηλ απν θαζε δπλαηε δηαθξηζε κεηαμπ ζεσξηαο θαη πξαμεο. Γηα λα ην θαηαλνεζνπκε απην, πξεπεη λα καζνπκε λα δηαθξηλνπκε κεηαμπ νδνπ θαη κεζνδνπ. ηελ θηινζνθηα ππαξρνπλ κνλνλ νδνη αληηζεηα ζηηο επηζηεκεο κνλνλ κεζνδνη, πνπ ζα πεη δηαδηθαζηηθνη ηξνπνη. Δηζη ελλνεκελε, ε θαηλνκελνινγηα εηλαη κηα νδνο ε νπνηα νδεγεη ελσπηνλ... θαη αθελεη λα ηεο ζεκαηλεηαη απην, ελσπηνλ ηνπ νπνηνπ ε νδνο νδεγεηηαη. Απηε ε θαηλνκελνινγηα εηλαη κηα θαηλνκελνινγηα ηνπ αθαλνπο. Μνλνλ ζε απηελ γηλεηαη θαηαλνεην νηη ζηνπο Διιελεο δελ ππεξραλ ζπιιακβαλνπζεο ελλνηεο (Begriffe). Καζνηη ζην Begreifen, ζην ζπιιακβαλσ, ππαξρεη ε ζπκπεξηθνξα ηεο θαηνρεο. Αληηζεηα ν ειιεληθνο νξηζκνο πεξηβαιιεη δπλαηα θαη ηξπθεξα απην ην νπνην ε νξαζε πξνζιακβαλεη ζην βιεκκα δελ ζπιιακβαλεη. N.u.E., S,152 Η θξαζε ΔΊΝΑΙ ζπλερεη ζε θαζε γλεζηα πξαμε νλνκαζηαο, ηελ ζπλνδεπεη ζηαζεξα, ηξνπνλ ηηλα σο ην εληνο ηεο πεξηερνκελν «ακελ» - είλαη ε «θνξκα ηεο νλνκαζηαο». 7 Ρν ΝΞΩΠ ΔΠΡΗΛ δελ ππαθνπεη ζηα εθαζηνηε νληα ζαλ κηα γεληθε ελλνηα, ζαλ ην θνηλν, ην νπνην «νια» ηα νληα ερνπλ. Δίλαη, ΔΠΡΗΛ, απξνζσπα, α-πξνζσπα, σο ΑΙΖΘΔΗΖΠ ΖΡΝΟ. 8 ΑΛΝΖΡΝΛ ΑΛΩΛΚΝΛ - ην αδπλαην ηεο «θαηαλνεζεο», ηεο «ζπλαηζζεζεο», ηνπ «empathy» 15

16 VI Πξώηε Αλάγλσζε Εξκελεία ρ ξ ε 9 η ν ι ε γ ε η λ η ε λ ν ε η λ 10 η ε ν λ 11 ε κ κ ε λ α η 12 ε ζ η η γ α ξ ε η λ α η 13 9 νρη κε ηελ ελλνηα κηαο πξνηξνπεο. ην ΣΟΖ νλνκαδεη ηελ νπζησζε ηνπ αλζξσπνπ σο ρξεσκελνπ ΣΟΖ = ΞΗΠΡΗΠ ΑΙΖΘΖΠ 10 ΙΔΓΔΗΛ = ΛΝΔΗΛ! ηη ζα πεη: ΙΔΓΔΗΛ ΡΔ ΛΝΔΗΛ Ρ ΔΝΛ; νρη θπζηθα λα ιεγεηαη θαη λα ελλνεηηαη ΔΝΛ, δειαδε: ΔΝΛ ΔΝΛ ΔΝΛ... αιια: ππαξρεη ην ρξενο, ζπκθσλα κε ην νπνην ζηνλ αλζξσπν ερεη ρξεσζεη ε ζπιινγε ζην ΔΝΛ, θαη παληνπ, ζην ΛΝΔΗΛ, ε νπζηαθε αλαθνξα ηνπ ζην ΔΠΡΗΛ. 11 ΙΔΓΔΗΛ ΡΔ ΛΝΔΗΛ Ρ: ζην θαζε ΝΛΝΚΑ, ην (ΞΔΦΑΡΗΠΚΔΛΝΛ) γηα ην αιιν, ζηελ εκεξα, γηα ηε λπρηα, θαη θαζε θνξα αληηζηνηρα κε ηα ΠΖΚΑΡΑ ηνπ ΔΞΗΠΖΚΝ! απηό ην θαιεζκα κηια ζε ν,ηη νλνκαδεηαη «αλαγθε», ζην ΞΑΞΡΑΗΛΝΠΑ, ζην ΞΔΚΞΝΠ ΑΘΗΠ ΚΗΓΔΗΛ..., ζηελ «ζεξαπεηα» θαη ζηελ «απηνθαηαζηξνθε», αλαινγα κε ην εθαζηνηε ΔΘΟΗΛΑΛΡΝ παληνπ ΡΩΗ ΝΛΝΚΑΠΡΑΗ: ην ΔΝΛ ιεγεηαη=ζπιιεγεηαη=νδεγεη ζηνλ ΞΑΙΗΛΡΟΝΞΝΛ ΘΔΙΔΘΝΛ ε ζην ΓΝΘΗΚΩΠ ε ζηεξεζε, ε αλαγθε, ην νρη-αθνκε, είλαη κνξθεο απηνπ ηνπ θαιεζκαηνο 12 ην κεηαθπζηθα ελλνεκελν «νλ», ην «πξαγκα», ζηνλ παξκεληδε δελ πθηζηαηαη, εδε δηνηη δελ πθηζηαηαη απην πνπ εκεηο ιεκε «ιεμε». ιεμεηο θαη πξαγκαηα εξρνληαη κε ηελ δηαζπαζε ηεο κνπζηθεο. ζηνλ παξκεληδε δελ ηηζεηαη επνκελσο ζεκα «δηαθνξαο», παξα κνλνλ ζεκα αιεζεηαο-δνμαο. Ρεηνηεο κεηνρεο: Ρν δενλ Ρν πξεπνλ Ρν δνθνπλ Ρν εηθσο Ρν πξνζεθνλ Ρν εησζνο Ρν ρξεσλ Ρν θαζεπδνλ Ρν εγξεγνξσο Ρν ελδερνκελν Ρν δεδνκελν Ρν πεξηερνκελν Ρν παξνλ Ρν παξειζνλ Ρν κειινλ Ρν απνλ Ρν θαηλνκελν 16

17 νη κεηνρεο απηεο δελ αλαθεξνληαη ζε ελα «ηη», νπηε ζε κηα «θαηαζηαζε», ζηελ νπνηα θαη παιη ππνθξππηεηαη ην «ηη». Νη κεηνρεο αλαθεξνληαη ζην ν η η δεη, πξεπεη...παξεηλαη, παξειζε, κειιεηαη, απεηλαη, θαηλεηαη. Δηζη, ε κεηνρε Δ Ν Λ αλαθεξεηαη ζην ν η η ε η λ α η: Ω Π Δ Π Ρ Η Λ. Γελ ηηζεηαη ζεκα «νληνινγηθεο δηαθνξαο»! Νκσο ν πιεζπληηθνο: Ρα δενληα... (ο)ηα (θαια) θαζνπκελα ΡΑ ΞΑΟΔΝΛΡΑ / ΑΞΔΝΛΡΑ Νλνκαδνπλ ελαλ Θ Ν Π Κ Ν Λ, κηα ηαμε, ε νπνηα ραξαθηεξηδεηαη απν ηελ ζπληαμε ζην δεη...παξεηλαη, απεηλαη. - Γ Ν Μ Α! Απηνο ν θ ν ζ κ ν ο εηλαη η δ η ν ο, δελ εηλαη πνηε ν θ ν η λ ν ο α π α λ η σ λ! 13 Martin Heidegger, Απν Ρν Υξνλνο Καη Δηλαη [ζει. 8] Πηελ απαξρε ηεο α-ιεζεπζεο ηνπ Δηλαη [...] ιεγεη ν Ξαξκεληδεο Δ Π Ρ Η Γ Α Ο Δ Η Λ Α Η, θαζνηη εηλαη ην Δηλαη. [...] Θαζε ηη, γηα ην νπνην ιεκε πσο εηλαη, παξαζηαηλεηαη εδσ σο νλ. Νκσο ην Δηλαη δελ εηλαη νλ. Δηζη ην ζηελ ξεζε ηνπ Ξαξκεληδε ηνληζκελν Δ Π Ρ Η δελ κπνξεη ην Δηλαη, ην νπνην νλνκαδεη, λα ην παξαζηαηλεη σο ελα νλ. Ρν ηνληζκελν Δ Π Ρ Η ζα πεη κελ, ζε θπξηνιεθηηθε κεηαθξαζε, εηλαη. Νκσο ν ηνληζκνο αθνπεη κεζα απν ην Δ Π Ρ Η εθεηλν, ην νπνην νη Διιελεο ηνηε εδε ελλννπζαλ κε ην ηνληζκελν Δ Π Ρ Η, θαη ην νπνην κπνξνπκε λα παξαθξαζνπκε κε: Δηλαη δπλαηνλ. Ωζηνζν ην λνεκα απηεο ηεο δπλεηηθνηεηαο εκεηλε ηνηε θαη εθηνηε ην ηδην αγλνεκελν, νζν θαη ην Απξνζσπν ην νπνην δπλαηαη Δηλαη. Γπλαηαη Δηλαη ζα πεη: απνδηδεη θαη δηλεη Δηλαη. [...] Πηελ απαξρε ηεο δπηηθεο λνεζεο ελλνεηηαη ην Δηλαη, νκσο νρη ην δηλεη ζαλ ηεηνην. Απην απνζπξεηαη ραξηλ ηνπ δσξνπ, πνπ ην Απξνζσπν δηλεη, ην νπνην δσξν εθεμεο ελλνεηηαη απνθιεηζηηθα σο Δηλαη ζηελ νπηηθε ηνπ νληνο θαη θαζηζηαηαη ελλνηα. Κηα δνζε ε νπνηα κνλνλ δηλεη ην δσξν ηεο, νκσο θαζεαπηελ θξαηεηηαη πηζσ θαη απνζπξεηαη, κηα ηεηνηα δνζε ηελ νλνκαδνπκε ην κνηξαδη. Ππκθσλα κε ην εηζη λνεηεν λνεκα ηεο δνζεο, ην Δηλαη, ην νπνην ην Απξνζσπν δηλεη, εηλαη ην εηκαξκελν. Ζ ηζηνξηθνηεηα ηεο ηζηνξηαο ηνπ Δηλαη [ζει. 9] θαζνξηδεηαη απν ην κνηξαην ελνο κνηξαδηνπ, νρη απν θαπνην αθαζνξηζηα ελλννπκελν γεγνλνο. Ηζηνξηα ηνπ Δηλαη ζα πεη κνηξα ηνπ Δηλαη, θαη ζ απηεο ηηο εηκαξκελεο ηνζν ην κνηξαδη νπσο θαη ην Απξνζσπν, πνπ κνηξαδεη, απερνπλ απν ηελ απηνεθδεισζε ηνπο. [ζει. 43: Ρν Απξνζσπν,..., ελα κε δηαζεζηκν,..., ελα δεηλν, ην δαηκνληθν.] Απερσ ζα πεη ειιεηληθα Δ Ξ Ν Σ Ζ. Δμ νπ θαη ν ινγνο γηα επνρεο ηεο κνηξαο ηνπ Δηλαη. Δδσ επνρε δελ ζεκαηλεη ρξνληθν δηαζηεκα γεγνλνησλ, αιια ηνλ ζεκειηαθν ραξαθηεξα ηνπ κνηξαζκαηνο, ηελ εθαζηνηε απην-απνρε ραξηλ ηεο πξνζιεςηκνηεηαο ηνπ δσξνπ, πνπ ζα πεη, ηνπ Δηλαη ζηελ νπηηθε ηεο ζεκειησζεο ησλ νλησλ. [...] [ζει. 15] Νκσο απν πνπ θαζνξηδεηαη ησξα ε ελνηεηα ησλ ηξησλ δηαζηαζεσλ ηνπ ηδησο ρξνλνπ, πνπ ζα πεη ησλ ηξησλ, κεηαμπ ηνπο παηγρληδηδνληαο, ηξνπσλ ηεο ηθαλνπνηεζεο κηαο εθαζηνηε θαη ηδηαλ παξνπζηαο; Αθνπζακε εδε: Ρνζν ζηελ επειεπζε ηνπ νρη-αθνκε-παξνληηθνπ, νζν θαη ζηελ ζπληειεζε ηνπ νρη-πιενλ-παξνληηθνπ, καιηζηα θαη ζηελ παξνληηθνηεηα θαζεαπηελ, παηγρληδηδεη θαζε θνξα ελαο ηξνπνο αθνξαζεο θαη πξνζαγσγεο, πνπ ζα πεη, παξνπζηα. Απηελ ηελ εηζη λνεηεα παξνπζηα δελ κπνξνπκε λα ηελ απνδνζνπκε ζε κηα απν ηηο ηξεηο δηαζηαζεηο ηνπ ρξνλνπ, δειαδε, νπσο ζα εηαλ επινγν, ζηελ παξνληηθνηεηα. Ξνιπ πεξηζζνηεξν νκσο [ζει. 16] ε ελνηεηα ησλ ηξησλ ρξνληθσλ 17

18 δηαζηαζεσλ εγθεηηαη ζηελ ζπκπαηγληα ηεο κηαο κε ηελ αιιελ. Ζ ζπκπαηγληα απηε θαηαδεηθλπεηαη σο ε θαη ηδηαλ, ζην ηδηνλ ηνπ ρξνλνπ παηγρληδηδνπζα ηθαλνπνηεζε, ηξνπνλ ηηλα ινηπνλ σο ε ηεηαξηε δηαζηαζε νρη κνλνλ ηξνπνλ ηηλα, αιια εθ ησλ πξαγκαησλ. Ν ηδησο ρξνλνο εηλαη ηεηξαδηαζηαηνο. Ν,ηη νκσο κε ηελ θαηακεηξεζε νλνκαδνπκε ηελ ηεηαξηε, πξαγκαηηθα εηλαη ε πξσηε, πνπ ζα πεη, ε ηα παληα θαζνξηδνπζα ηθαλνπνηεζε. Απηε πξνζαγεη ζηελ επειεπζε, ζηελ ζπληειεζε, ζηελ παξνληηθνηεηα ηελ εθαζηνηε θαη ηδηαλ ηνπο παξνπζηα, αηζξηαδνληαο ηηο θξαηεη δηαθξηηεο κεηαμπ ηνπο, θη εηζη ηηο θξαηεη ζηελ εγγπηεηα, κεζα απν ηελ νπνηα νη ηξεηο δηαζηαζεηο παξακελνπλ εγγηδνκελεο κεηαμπ ηνπο. Γη απην νλνκαδνπκε ηελ πξσηε, ηελ αξρηθε, ηελ θπξηνιεθηηθα πξση-αξρνπζα ηθαλνπνηεζε, ζηελ νπνηα εγθεηηαη ε ελνηεηα ηνπ ηδησο ρξνλνπ, ηελ εγγηδνπζα εγγπηεηα [...]. Νκσο απηε εγγηδεη κεηαμπ ηνπο επειεπζε, ζπληειεζε, παξνληηθνηεηα, κε ην λα απνκαθξπλεη. Γηνηη θξαηεη αλνηθηε ηελ ζπληειεζε, απνθξνπνληαο ηελ επειεπζε ηεο σο παξνληηθνηεηα. Απηε ε εγγηζε ηεο εγγπηεηαο θξαηεη αλνηθην ην επεξρνκελν απν ην κειινλ, κε ην λα επηθπιαζζεη ζηελ ειεπζε ηελ παξνληηθνηεηα. Ζ εγγηδνπζα εγγπηεηα ερεη ηνλ ραξαθηεξα ηεο απνθξνπζεο θαη ηεο επηθπιαμεο. Δμαξρεο θξαηεη ηνπο ηξνπνπο ηεο ηθαλνπνηεζεο ζπληειεζεο, επειεπζεο θαη παξνληηθνηεηαο κεηαμπ ηνπο, ζηελ ελνηεηα ηεο. [...] [ζει. 23] [...] ζηελ δνζε σο κνηξαδη ελερεηαη ε απνρε, δειαδε ηνπην, νηη ζηελ ηθαλνπνηεζε ζπληειεζεο θαη επειεπζεο παηγρληδηδνπλ απνθξνπζε παξνληηθνηεηαο θαη επηθπιαμε παξνληηθνηεηαο. Ρν ησξα νλνκαδνκελν: απνρε, απνθξνπζε, επηθπιαμε, δεηρλεη θαηη ζαλ απηναπνζπξζε, ελ ζπληνκηα: ηελ απνζπξζε. [...] ( [...] Ρν κνηξαδη ζηελ κνηξα ηνπ Δηλαη ραξαθηεξηζηεθε σο δνζε, νπνπ ην κνηξαδνλ θαζεαπην απερεη θαη κε ηελ απνρε απνζπξεηαη απν ηελ α-ιεζεπζε. Πηνλ ηδησο ρξνλν [...] δεηρζεθε ε ηθαλνπνηεζε ηεο ζπληειεζεο, επνκελσο ηεο νρη-πιενλ-παξνληηθνηεηαο, ε απνθξνπζε ηεο. Γεηρζεθε ζηελ ηθαλνπνηεζε κειινληνο, επνκελσο νρη-αθνκε-παξνληηθνηεηαο, ε επηθπιαμε ηεο. Απνθξνπζε θαη επηθπιαμε δεισλνπλ ηνλ ηδηνλ ραξαθηεξα κε ηελ επνρε: δειαδε ηελ απην-απνζπξζε. Θαζνζνλ ησξα ε κνηξα ηνπ Δηλαη ζηελ ηθαλνπνηεζε ηνπ ρξνλνπ, θαη απηνο ζ εθεηλελ, εγθεηληαη ζην ζπκβαλ, ζην ξεκα ηνπ δεισλεηαη ην ηδηνκνξθν, νηη απην απνζπξεη ην ηδηαηηαην ηνπ απν ηελ απεξηνξηζηε α-ιεζεπζε. Δλλνεκελν κεζα απν ην ξεκα ηνπ ζπκβαληνο, ηνπην ζα πεη: θαζηζηα, κε ηελ ελλνηα πνπ αλαθεξζεθε, ηνλ εαπην ηνπ αβαην. Πην ζπκβαλ ζαλ ηεηνην ελερεηαη ην αβαην. [ζει. 44:... ζηελ νπνηα ιεμε πξνζιακβαλεηαη ε πξσηκε ειιεληθε Ι Ζ Θ Ζ.] Γη απηνπ ην ζπκβαλ δελ εγθαηαιεηπεη ηνλ εαπην ηνπ, αιια δηαθπιαζζεη ηελ ηδηνηεηα ηνπ. [...] [ζει. 58] Γηα ηελ πεξαηνηεηα ηνπ Δηλαη εγηλε θαηαξρελ ινγνο ζην βηβιην γηα ηνλ Kant. Ζ ζην ζεκηλαξην ππνλνεζεηζα πεξαηνηεηα ηνπ ζπκβαληνο, ηνπ Δηλαη, ηνπ ηεηξαπηπρνπ δηαθεξεη νκσο απν εθεηλελ, θαζνζνλ δελ ελλνεηηαη πιενλ κεζα απν ηελ αλαθνξα ζην απεηξν αιια σο πεξαηνηεηα ελ εαπηε: πεξαηνηεηα, πεξαο, νξην, ην ηδηνλ δηαθπιαμε ζην ηδηνλ. Ξξνο απηελ ηελ θαηεπζπλζε πνπ ζα πεη απν ην ζπκβαλ θαζεαπην, απν ηελ ελλνηα ηεο ηδηνηεηαο ελλνεηηαη ε λεα ελλνηα ηεο πεξαηνηεηαο. Koichi Tsujimura, Απν Ρν πκβαλ Καη Shoki [ζει. 84] Πην ζπκ-βαλ ζαλ ηεηνην ελερεηαη ην α-βαην. Απην θαηα ηνλ Heidegger ζεκαηλεη νηη ην ζπκ-βαλ απνζπξεη ην ηδηαηηαην ηνπ απν ηελ απεξηνξηζηε α-ιεζεπζε. Δδσ ν Heidegger ιεεη πνιπ πξνζεθηηθα: Δλλνεκελν κεζα απν ην ξεκα ηνπ ζπκ-βαληνο, ηνπην ζα πεη: θαζηζηα, κε ηελ ελλνηα πνπ αλαθεξζεθε, ηνλ εαπην ηνπ α-βαην. Πε ελα αιιν πιαηζην γξαθεη θαπνηε ν Heidegger: ηνηε ην ζπγθηλεηηθν ην ελλνεηηε θαηα ιεμε, σο ην ζπλεπαηξλνλ, ην νπνην θηλεη 18