UD2-A2. RA2 - Establece a comunicación nun sistema de transmisión integrado, e describe os elementos do proceso de comunicación interpersoal.

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "UD2-A2. RA2 - Establece a comunicación nun sistema de transmisión integrado, e describe os elementos do proceso de comunicación interpersoal."

Transcript

1 UD2-A2 RA2 - Establece a comunicación nun sistema de transmisión integrado, e describe os elementos do proceso de comunicación interpersoal.

2 CONTIDOS 1. Sistemas de comunicación ou transmisión: A. Centro de comunicación. B. Características dunbosistema de comunicación. 2. Plataformas tecnolóxicas: A. Sistemas informáticos: a) Hardware. b) Software. Licenzas. c) Redes. Intranet-Extranet-Internet. d) Ferramentas informáticas na CC 061-Galicia. B. Sistemas de telecomunicacións: a) Telefonía. b) Radionavegación. c) Radio. Linguaxe radiofónica.

3 -1.A- SISTEMAS DE COMUNICACIÓN: CENTRO DE COMUNICACIÓN

4 A asistencia sanitaria urxente dende unha CC require unha xestión administrativa que abrangue varias fases: 1. Xestión da chamada (UD3 e UD4). 2. Xestión do médico da CC (terá que decidir a resolución médica da demanda en función da patoloxía e os recursos materiais e humanos dispoñibles na zona do incidente). 3. Xestión dos recursos asistenciais que se asignan ao incidente (será necesario dipor dun perfil que xestione a flota de vehículos). 4. Xeración do informe clínico asistencial.

5 Unha Central de Coordinación (CC) é un Centro de Comunicación, cuxa xestión xera gran cantidade de información e necesita ferramentas que permitan dar unha atención o máis áxil e eficaz posible. A información debe estar dispoñible para todos os profesionais que participan na cadea asistencial.

6 Todas as aplicacións dunha CC deben considerarse como parte dun todo que abrangue un único sistema de información. Un sistema de información é un conxunto de elementos (infraestrutura tecnolóxica) que interactúan entre si (están integrados) para apoiar as actividades da CC. Os elementos que compoñen esta infraestrutura son: 1. centro de comunicación (onde se reciben, concentran, controlan, procesan e transmiten datos mediante teléfono, fax, ordenador, radio, satélites ), 2. redes de comunicación (conxunto de elementos interconectados) e 3. plataformas tecnolóxicas (soporte técnico necesario para integrar todas as funcións de información, comunicación, xestión e rexistro de todas as operacións realizadas na CC): Os sistemas de telecomunicacións: teléfono, radio, GPS Os sistemas informáticos.

7 En emerxencias, a Central de Comunicación é a máxima responsable no control da rede de comunicacións, autorizando e denegando o seu uso conforme ao procedemento establecido. En caso de discrepancia, prevalece o criterio da Central de Comunicacións sobre as unidades do operativo, as cales poden expresar a súa disconformidade no informe de asistencia e ao xefe de Garda ao final da xornada. Está prohibido establecer discusións entre o operativo e a Central de Comunicacións vía radio. Os sistemas de comunicacións en emerxencias en España teñen unha distribución rexional que depende das CCAA e deben seguir unhas directrices para a interconexión que son extensibles á relación interinstitucional e entre países, concertando acordos bilaterais e multilaterais sobre o intercambio e o trato de chamadas, sesións e demais telecomunicacións.

8 -1.B- SISTEMAS DE COMUNICACIÓN: CARACTERÍSTICAS DUN BO SISTEMA DE COMUNICACIÓN

9 1. ACCESO E ATENCIÓN RÁPIDA Debe facilitar a calquera persoa pedir axuda e ser atendida rápida e eficazmente polo operador de demanda.

10 2. MELLOR XESTIÓN DOS RECURSOS Debe axudar a coordinadores e operadores de resposta a asignar os recursos máis axeitados ao tipo de incidente e levar un seguemento e control dos recursos mobilizados.

11 3. ACTUACIÓN EFICAZ DOS RECURSOS Debe facilitar que os recursos cheguen rapidamente ao punto e que estean mellor coordinados, mantendo unha comunicación constante coa CC.

12 4. COORDINACIÓN INTERINSTITUCIONAL A comunicación é fundamental para a coordinación efectiva na atención a urxencias e emerxencias onde se precisa a colaboración de diferentes institucións.

13 -2.A- PLATAFORMAS TECNOLÓXICAS: SISTEMAS INFORMÁTICOS

14 INFORmación auto- MÁTICA INFOR- MÁTICA Ciencia que estuda o tratamento automático da información

15 PILARES DO PROCESAMENTO DA INFORMACIÓN HUMANWARE = elemento humano. HARDWARE = estrutura física. SOFTWARE = elemento lóxico = parte intanxible = conxunto de aplicacións e programas.

16 Unidade mínima de información. Tipos: D A T O 1. Numéricos. 2. Alfanuméricos: letras, caracteres especiais (guións, parénteses, signos de puntuación ), números ou mestura dos anteriores. 3. Booleanos: só poden ter dous valores: verdadeiro ou falso. Ex: 25 = 25 verdadeiro 25 < 4 falso

17 O R D E N A D O R Dispositivo electrónico capaz de procesar datos a gran velocidade

18 Polo tanto, a súa función é o tratamento da información. E isto é posible porque está previamente programado para executar unha serie de ordes.

19 Características POTENCIA DE CÁLCULO Nº de operacións executadas nun espazo de tempo Mídese en millóns de instruccións por segundo (MIPS) VELOCIDADE Tempo que tarda en acceder e procesar os datos Mídese en gigaherzios (GHz)

20 Tipos de ordenadores Segundo a súa CAPACIDADE e POTENCIA Segundo o TIPO DE SINAIS que manexa o procesador Superordenadores Mainframe Miniordenadores Microordenadores Nanoordenadores Analóxicos Dixitais

21 SUPERORDENADORES Os de maior potencia computacional. Empregados fundamentalmente para investigación, por institucións públicas e grandes corporacións. Ex: MareNostrum (Barcelona) MAINFRAME Menor potencia que un superordenador. Deseñados para traballar en rede (localización centralizada). Especializados en xestión. Ex: hospitais, bancos, universidades Ex: xestión de caixeiros automáticos. MINIORDENADORES Menor potencia que un mainframe. Ex: os empregados nas empresas para realizar traballos específicos, como controis de producción. MICROORDENADORES Menor potencia que os miniordenadores. Son son ordenadores persoais, para particulares e PEMES: 1. Ordenadores de sobremesa. NANOORDENADORES Menor potencia que os microordenadores. Tamaño moi pequeño. 2. Ordenadores portátiles. 3. PDA. 4. Tablet. Usos: xestión, tarefas administrativas, programas de propósito xeral

22 MareNostrum (Barcelona)

23 Ex: xestión de caixeiros automáticos, na que o mainframe é o ordenador principal conectado a varias terminais e procesa todas as transaccións bancarias

24 Exemplo: miniordenador empregado no almacén (para inventario, control de entradas/saídas)...

25

26

27 ANALÓXICOS Sinais eléctricas (representación interna dos datos = sistema decimal = ) Valores numéricos comprendidos entre dous puntos Ex: programador dalgunhas lavadoras DIXITAIS Sinais dixitais (representación interna dos datos = sistema binario = 0 e 1) Poden tratar datos alfanuméricos Ex: calculadora científica

28 HARDWARE UNIDADE CENTRAL CPU PERIFÉRICOS DE ENTRADA PERIFÉRICOS DE SAÍDA MEMORIA INTERNA

29 PLACA BASE = PLACA NAI = TARXETA NAI = BOARD Gran tarxeta de circuito impreso que está na caixa do PC (torre)

30 Encargada de interconectar todos os elementos do ordenador: CPU Insertada no zócalo (ranura especial) Tarxetas de expansión Gráfica, de son, de rede Conectadas nas ranuras de expansión ou slots Módulos de memoria RAM Conectados nas ranuras de memoria RAM BIOS Portos Outros 1º programa en executarse durante o arranque Para periféricos externos Fai POST (autoproba do acendido, comprobando conexión dos compoñentes hardware, se é correcto, fai pitido) Son: VGA, USB, HDMI

31 RANURA PARA RAM ZÓCALO PARA CPU SLOTS PARA TARXETAS DE EXPANSIÓN (PCI)

32 Portos PS/2 RATO TECLADO Están sendo reemplazados polos USB USB Deseñado para estandarizar a conexión de periféricos Clasifícanse en función da velocidade de transferencia de datos RJ-45 Conexión do cable de rede VGA Conexión analóxica de vídeo: monitor, proxector Están sendo reemplazados polos HDMI HDMI Conexión dixital de audio/vídeo: monitor, TV (substituto do euroconector) AUDIO Conexión con fonte de sonido externa (ex: sistema de alta fidelidade), micrófono, altofalantes/auriculares

33 MICROPROCESADOR = CPU = UNIDADE CENTRAL DE PROCESO Centro operativo do ordenador = onde se procesa a información. Vai insertado nun zócalo. Exemplos: Pentium 4, Core i3, Core i5, Core i7 fabricados por Intel. Athlon, Phenom, FX fabricados por AMD.

34

35

36 BUSES Conxunto de liñas paralelas de condutores eléctricos que interconectan os distintos elementos dun ordenador. cables circuito impreso

37 MEMORIA INTERNA Recibe información (datos e programas), almacénaa e despois subminístraa. Clasificación segundo a permanencia da información na memoria: RAM ou memoria transitoria. ROM ou memoria permanente.

38 RAM: Memoria de almacenamento temporal (pérdese a información cando se interrompe o suministro de enerxía) e de traballo (na que se carga 1º o sistema operativo e, logo, o resto dos programas que vaia empregando o usuario). Actualmente os módulos de memoria RAM máis frecuentes son os de 512MB, 1GB, 2GB e 4GB.

39 Tipos: SDRAM: Última xeración de memorias RAM, máis rápida e eficiente. Está ubicada na placa base. A máis moderna é a DDR4 SDRAM. VRAM: Está ubicada na tarxeta de vídeo. Recibe información e pásaa ao monitor. Outros.

40 ROM: Ubicada na placa base. Memoria de só lectura (Read Only Memory). Almacena os datos de configuración do sistema = BIOS = programa coa información necesaria para que arranque o ordenador = software grabado polo fabricante da placa base para que non poida ser destruído. Non é volatil: permite almacear información aínda que se corte o fluxo eléctrico.

41 PERIFÉRICOS Dispositivos conectados á placa base. Clasificación: Segundo a ubicación: Internos. Externos. Segundo a función: De entrada. De saída. Mixtos.

42 PERIFÉRICOS segundo a ubicación EXTERNOS Fóra da torre INTERNOS Dentro da caixa do ordenador Teclado Monitor Rato Altofalantes Impresora Escáner Disquetera Unidade lectora de CD-ROM

43 PERIFÉRICOS DE ENTRADA Permiten a introdución de datos externos á computadora para o seu posterior tratamento pola CPU. Son: Teclado Rato Escáner Cámara web (webcam) Micrófono

44 1. TECLADO

45 Teclas alfanuméricas ou de escritura xeral: todas as letras, números, signos especiais e Enter.

46 Teclas de funcións: na parte superior. Tecla de Windows. Teclas de movemento do cursor: sinaladas por frechas. Para desprazar o cursor.

47 Teclas numéricas: con distintas funcións segundo estea ou non activado Bloq Num. Sinais luminosas: informan de si están ou non bloqueadas as maiúsculas, cifras ou Bloq Despl.

48

49 + X cortar. + C copiar. + V pegar. + G gardar arquivo. + Z desfacer. + P imprimir.

50 Pecha a xanela activa. Sobreescritura de caracteres. Cancelar ou sair da pantalla na que estamos. Cada pulsación avanza 1,25 cm. Tamén para avanzar nun formulario

51 Axuda. Búsqueda arquivos ou cartafoles. Abre Explorador de Windows. Captura de pantalla. Captura xanela activa.

52 2. RATO Permite interaccionar coa pantalla máis rápido que co teclado: Facilita emprego da maioría dos programas de forma máis rápida e cómoda. Permite seleccionar os elementos e iconas que aparecen na pantalla.

53 Algúns dispoñen dunha roda con funcións de zoom e scrolling (desprazamento pola pantalla).

54 Posibles accións: Movemento do punteiro. Desprazando o rato sobre unha superficie:

55 Clic de botón E. Pulsar 1 vez. É a operación máis usual. Facer clic sobre: unha icona = seleccionala un menú = abrilo unha opción dun menú = executa dita opción Doble clic. Pulsar 2 veces seguidas o botón E. Ex: abrir unha aplicación. Clic de botón D. Abre un menú contextual ou emerxente, con opcións segundo a aplicación.

56 Arrastre. Pulsar botón E sobre o obxecto a trasladar e, sen soltalo, levalo ao lugar desexado. Desprazamentos. Xirando a roda situada entre os botóns D e E.

57 3. Escáner Permite introducir documentos ou fotografías (dixitalizar) e almacenalos nun arquivo para ser usados posteriormente en distintas aplicacións.

58 A veces dixitalízanse páxinas impresas como se fosen imaxes/fotos, pero coa intención de utilizalas en procesadores de texto e outras aplicacións. Neste caso, a conversión da imaxe en texto a realizan uns programas chamados OCR (Recoñecemento Óptico de Caracteres).

59 Hoxe en día é frecuente empregar dispositivos multifunción, que integran todas as funcións no mesmo aparato (impresora, escáner, fotocopiadora, fax).

60 4. CÁMARA WEB (WEBCAM) Pequena cámara dixital (pode estar integrada na pantalla)

61 5. MICRÓFONO Convirte sinais acústicas en corrente eléctrica

62 PERIFÉRICOS DE SAÍDA Reciben información procesada pola CPU e a reproducen de xeito que sexa entendible polo/a usuario/a. Son: Monitor (non de pantalla táctil) Impresora Altofalantes Auriculares Tarxeta de son

63 1. MONITOR Permite visualización de datos. Características: Resolución: mídese polo nº de puntos luminosos (píxels) horizontais e verticais que caben na pantalla e que conforman a imaxe (ex: resolución de 1200 x 900). Tamaño: igual que TV, mídese en polgadas (1 polgada = aproxm 2,54 cm). Calcúlase medindo a distancia entre vértices opostos. Scroll = desprazamento: función do sistema operativo relacionada co monitor = permite amosar máis datos dos que caben na pantalla.

64 2. IMPRESORA Recibe datos do ordenador e permite obter copias en papel da información contida nel, tanto en forma de texto coma de gráficos.

65 Características: Velocidade de impresión = nº páxinas que imprime por minuto (ppm). Resolución = calidade coa que a impresora presenta o resultado. Mídese en nº de puntos por pulgada (ppp). Ex: resolución de 1440 x 720 ppp. Buffer = memoria interna da impresora, necesaria para almacear datos de xeito temporal, xa que a velocidade de impresión é menor que a de transmisión do ordenador, o que permite realizar outras operacións mentres escribe. Drivers = programas de control que se obteñen ao adquirir a impresora ou que incorporan os sistemas operativos.

66 3. ALTOFALANTES Transforman corrente eléctrica en sons. Conéctanse á tarxeta de son.

67 PERIFÉRICOS MIXTOS De entrada + de saída. Son: Pantalla táctil. Dispositivos de redes: Módem Tarxetas de rede Dispositivos de almacenamento: Disco duro Unidade lecto-gravadoras de CD/DVD Memoria portátil ou flash (pendrive)

68 1. PANTALLA TÁCTIL Permite a entrada de datos e ordes ao dispositivo mediante un toque sobre a súa superficie. Actúa tamén como periférico de saída, pois amosa os resultados introducidos previamente.

69 2. DISPOSITIVOS DE REDES módem inalámbrico tarxeta de rede inalámbica A súa función é a interacción ou interconexión entre 2 ou máis computadoras ou entre a computadora e outro periférico externo.

70 3. DISPOSITIVOS DE ALMACENAMENTO DISCO DURO: Capaz de reter información aínda que se apague o ordenador. Con varios pratos que xiran a gran velocidade. Pode ser externo (fóra) ou interno (dentro da torre). Xeralmente está configurado como unidade C:. Contén o sistema operativo e as aplicacións (xeralmente formateado de fábrica). Capacidade de almacenamento medida en Gb ou Tb. Poden agregarse varios discos duros para aumentar a capacidade de almacenamento ( D:, E: ).

71 Detalle platos

72 Memoria portátil (pendrive): Unidade de almacenamento portátil (extraíble). Dispositivo plug and play = ao conectalo no porto USB xa podemos usalo, porque o ordenador recoñéceo automaticamente. Usa un tipo especial de memoria (flash): non require enerxía para conservar os datos.

73

74 SOFTWARE Conxunto de instruccións e procedementos que: Transforman a información para que poida ser empregada polo ordenador. Volven a transformar a información en datos útiles para o usuario.

75 1. APLICACIÓNS OFIMÁTICAS Facilitan a tarefa do usuario nas labores de oficina

76 Son: Procesadores de textos: para a elaboración de documentos. Son: LibreOffice Writer, Microsoft Word Follas de cálculo: para realizar operacións matemáticas con datos numéricos. Permiten a representación gráfica dos resultados. Son: LibreOffice Calc, Microsoft Excel

77 Bases de datos: empregados para organizar e facilitar o acceso a gran cantidade de datos. Son: LibreOffice Base, Microsoft Access... Presentacións: para deseño de organigramas, gráficos e rótulos no que o importante sexa o aspecto final. Son: LibreOffice Impress, Microsoft PowerPoint

78 Deseño gráfico: manipulación de imaxes. Son: CorelDRAW, PhotoShop, Gimp, PaintNet Paquetes integrados: reúnen algúns dos programas anteriores nun só produto e ofrecen a interacción entre eles. Son: Paquete Office de Microsoft (inclúe Word, Excel, Access, Outlook, PowerPoint ). Paquete LibreOffice (Writer, Base, Calc, Draw, Impress ).

79 2. APLICACIÓNS DE COMUNICACIÓN Inclúe: Navegadores web: Google Chrome, Opera, Internet Explorer, Mozilla Aplicacións de correo electrónico: Outlook Express, Hotmail, Gmail

80 3. APLICACIÓNS DE SEGURIDADE Inclúe: Antivirus: Panda, Norton Firewall = tomalumes: programa que filtra as conexións indesexadas que poidan entrar ou saír do ordenador. Xeralmente instálanse ao instalar o sistema operativo.

81 4. APLICACIÓNS DE OCIO Xogos: Solitario, Buscaminas Reprodutores ou conversores de sons, vídeos : VLC, Windows Media Player, XM-Play

82 LICENZAS DE SOFTWARE SOFTWARE LIBRE: aquel que por elección do seu autor pode usarse, modificarse, copiarse e distribuirse libremente. Soe estar suxeito a licenza (gratuita ou a prezo de custo) polo que o seu uso está limitado ao establecido nela (ex: restricción de uso ou distribución con certos requisitos). SOFTWARE PROPIETARIO: autoriza o seu uso a quen posúa a licenza de uso. Esta licenza é de pago e está suxeito a dereitos de autor, polo que non poderá ser modificado, copiado ou redistribuido.

83

84 LICENZAS DE SOFTWARE SHAREWARE: aquel que se distribúe con validez limitada no tempo ou con só unha parte da súa funcionalidade. Para obter o software completo é necesario pagar a licenza. FREEWARE: distribúese con licenza gratuita e dispoñible por tempo ilimitado, pero con algunhas restriccións (non modificar a aplicación, non vendela e citar ao seu autor). Variante gratuita do shareware.

85 LICENZAS DE SOFTWARE ADWARE: aplicacións que se distribúen de forma completa e gratuita, pero que conteñen publicidade. DE DOMINIO PÚBLICO: distribúese gratuitamente e sen licenza. Non ten dereitos de autor nin licenza. Calquera pode obter as fontes, modificalo e publicar as modificacións baixo unha licenza diferente.

86 REDES Conxunto de equipos informáticos interconectados entre si para compartir recursos: físicos (ex: impresora, unidade de disco ) e lóxicos (información, ex: arquivo de audio).

87 Redes guiadas Redes non guiadas Segundo o medio de transmisión empregado Segundo a área que abranguen LAN MAN WAN P2P Cliente-servidor Segundo o sistema de rede empregado Segundo a propiedade das liñas Privadas Públicas

88 REDES INALÁMBRICAS REDES CON CABLES Empregan medios de transmisión guiados: a información viaxa a través dun soporte físico concreto, o cable. Empregan medios de transmisión non guiados (sen cables), ex: wifi, bluetooth, infravermellos, satélite REDES MIXTAS

89 Redes guiadas Redes non guiadas Segundo o medio de transmisión empregado Segundo a área que abranguen LAN MAN WAN P2P Cliente-servidor Segundo o sistema de rede empregado Segundo a propiedade das liñas Privadas Públicas

90 WAN (Wide Area Network) MAN (Metropolitan Area Network) LAN (Local Area Network)

91 L A N Rede de área local = rede local (ata ± 1km). Área xeográfica limitada, ex: oficina ou edificio. Característica: conexión rápida (cable, wifi ).

92 M A N Rede de área metropolitana. Área xeográfica equivalente a unha cidade. Xeralmente varias redes LAN interconectadas (fibra óptica ) = rede de redes.

93 W A N Rede de área extendida ou de gran alcance. Área xeográfica moi extensa. Enlaces establecidos mediante liñas telefónicas, fibra óptica, satélites Así funciona Internet.

94

95 redes inalámbricas WWAN WMAN WLAN

96 w L A N INFRAVERMELLOS: Radiación electromagnética. Para comunicar a curta distancia (ex: ordenador con periféricos) cumprindo un estándar publicado por IRDA. Ex: mandos a distancia empregan infravermellos en lugar de ondas de radio para non interferir cos sinais de TV. BLUETOOTH: Radiofrecuencia = ondas de radio. Para dispositivos de baixo consumo e que requiren curto alcance de emisión (aínda que os dispositivos poderían conectarse aínda estando en habitacións separadas). WiFi: Radiofrecuencia. Potencia de saída maior, polo que implica conexións máis sólidas que o Bluetooth. Os dispositivos poderian estar estar a uns 20m en interiores e a uns 300m ao aire libre. Ex: smart TV, PC, videoconsola, smartphone, reproductor de música

97 w M A N Microondas para a recepción de datos e ondas de radio para a retransmisión. É unha norma de transmisión de datos que emprega as ondas de radio nas frecuencias de 2,5 a 5,8 GHz e pode ter unha cobertura de ata uns km. Pode empregarse para dar servizo de banda ancha (Internet, telefonía móbil ) en zonas de baixa densidade de población (ex: zonas rurais). É similar ao WiFi pero pode funcionar a distancias moito maiores.

98 W W A N Sistema Global para as comunicacións Móbiles. Sistema estándar de telefonía móbil dixital considerado de 2ª xeración (2G). Fundamentalmente a través de ondas de radio. A cada operador no mercado se lle asigna un certo ancho de banda, entre certas frecuencias delimitadas (= reparto do espectro). Características principais: Capacidade de transmitir datos ademáis de voz. 1º en implementar mensaxes curtas de texto (SMS). Tarxeta SIM = información do usuario.

99 Servizo Xeral de Paquetes vía Radio. W W A N Extensión do GSM (coexisten) que ofrece un servizo máis eficiente para acceso a redes IP como Internet, é dicir, para a transmisión de datos mediante conmutación de paquetes (método de envío de datos nunha rede de computadoras; un paquete é un grupo de información que consta de 2 partes: os datos propiamente ditos e a información de control que indica a ruta a seguir ata o destino do paquete). Máis orientado a tráfico de datos (GSM máis orientado a servizos de voz). Permite usar servizos como: WAP (wireless application protocol: estándar aberto internacional para aplicacións que empregan comunicacións inalámbricas, ex: acceso a servizos de Internet dende un teléfono móbil), SMS (servizo de mensaxes curtas), MMS (multimedia messaging system: estándar de mensaxería que permite aos teléfonos móbiles enviar e recibir contidos multimedia, incorporando sonido, vídeo ou fotos; ademais permite o envío destes contidos a contas de correo electrónico, weblogs sen mediación dunpc), Internet e servizos de comunicación, como correo electrónico e a world wide web (www).

100 W W A Características: Sistema Universal de Telecomunicacións Móbiles. Sucesora de GPRS, chamada de 3ª xeración (3G). capacidade multimedia, velocidade de acceso a Internet elevada (que tamén lle permite transmitir audio e video en tempo real) e transmisión de voz con calidade equiparable á das redes fixas. Dispón dunha variedade de servizos moi extensa: videoconferencia (tranmisión de video e son en tempo real), N roaming internacional, conexión a Internet dende o móbil

101 W W A N Siglas empregadas para referirse á 4ª xeración de tecnoloxías de teléfono móbil. Sucesora das tecnoloxías 2G e 3G. A principal diferencia coas predecesoras é a maior velocidade de acceso mantendo a seguridade e calidade do servizo. Está baseada completamente no protocolo IP, sendo un sistema e unha rede, que se acada grazas á converxencia entre as redes de cable e as inalámbricas. Esta tecnoloxía pode empregarse por módems inalámbricos, smartphones e outros dispositivos móbiles.

102 INTERNET VÍA SATÉLITE Método de conexión a Internet utilizando como medio de enlace un satélite. É un sistema recomendable de acceso naqueles lugares onde non chega o cable ou a telefonía, como zonas rurales ou alonxadas. Nunha cidade constitúe un sistema alternativo para evitar a saturación das liñas convencionais e un ancho de banda limitado. Os satélites de comunicacións son un medio para emitir sinais de radio e televisión dende unhas zonas da Terra ata outras, xa que se utilizan como enormes antenas suspendidas do ceo.

103 Redes guiadas Redes non guiadas Segundo o medio de transmisión empregado Segundo a área que abranguen LAN MAN WAN P2P Cliente-servidor Segundo o sistema de rede empregado Segundo a propiedade das liñas Privadas Públicas

104 CENTRALIZADO NON CENTRALIZADO REDES CLIENTE SERVIDOR Servidor: 1 ordenador/es que proporcionan servizos ou información aos outros (clientes), manexado/s polo administrador da rede, que dispón o que o cliente pode facer (dominio). O tipo de información ou servizo que ofreza determina o tipo de servidor que é (ex: servidor de impresión, de arquivos, de correo, de base de datos ). Ex: ao conectarnos a un sitio web, usamos un servidor de aloxamento de páxinas web. Cliente: accede á información dos servidores e/ou emprega os seus servizos. Ex: cada vez que vemos unha páxina web (almacenada nun servidor remoto) comportámonos como clientes. REDES DE IGUAL A IGUAL ou PUNTO A PUNTO ou P2P Calquera PC do grupo pode facer de: servidor (ofrecendo recursos, ex: compartindo arquivos) cliente (accedendo a recursos doutros postos, ex: impresora) ou ambos (pode sobrecargarse)

105 Redes guiadas Redes non guiadas Segundo o medio de transmisión empregado Segundo a área que abranguen LAN MAN WAN P2P Cliente-servidor Segundo o sistema de rede empregado Segundo a propiedade das liñas Privadas Públicas

106 REDES PRIVADAS REDES PÚBLICAS Ofrecen servizos de telecomunicacións a calquera usuario (individuo, empresa, país ) que pague unha cota. Público significa que o servizo está dispoñible para todos en xeral, non se refire á privacidade da información nin a quen é o dono da rede. Exemplos de compañías operadoras que ofrecen a súa rede pública de telecomunicacións son: telefonía fixa, telefonía móbil, tv por cable, tv por satélite, radio por satélite Exemplos de redes públicas de acceso aberto (que non cobran cotas ao usuario) son as radiodifusoras de radio AM e FM, e as televisoras en UHF e VHF. Mantéñense polo cobro de tempo aos seus anunciantes. Unha rede privada é administrada e operada por unha organización en particular. Xeralmente os usuarios son os empregados ou membros desa organización (rede restrinxida a usuarios autorizados). Privado refírese a quen (usuarios) ten acceso aos seus servizos en particular. Ex: Universidade pode constituir unha rede privada, cuxos usuarios son estudantes, mestres, investigadores, administrativos Persoas alleas a esta organización non terán acceso aos servizos.

107 Compoñentes básicos SOFTWARE HARDWARE SO encargado de xestionar a rede Estacións de traballo = nodos da rede = equipo/s cliente = ordenadores conectados á rede Aplicacións compartidas Servidor/es (executa SO de rede, ofrecendo información e servizos aos nodos) Periféricos compartidos Tarxeta de rede Dispositivos distribuidores Cableado (cable coaxial, par trenzado, fibra óptica) e/ou medios de transmisión inalámbricos (arquitectura mixta)

108 TARXETAS DE REDE Network Interface Card = Network interface controller = NIC Prepara, envía e controla os datos na rede: Divide a mensaxe ou arquivo en varios paquetes e coloca en cada un deles unha etiqueta de dirección. Cada tarxeta de rede posúe unha dirección única propia (dirección MAC = media access control, para poder diferenciarse das outras tarxetas de rede) e cando coincide coa etiqueta do paquete, cáptao e almacénao no disco duro ata que se reciban todos os paquetes e a mensaxe ou arquivo estea completo. Se falla a recepción dun paquete, a tarxeta envíao de novo ao equipo que o remitiu para que se volva a intentar a conexión.

109 TARXETAS DE REDE Network Interface Card = Network interface controller = NIC Tipos: Con cable: A máis frecuente é a Ethernet con conector RJ45 (parecido ao do teléfono). Pode estar integrada na placa base ou conectada mediante porto PCI (nas ranuras de expansión). Inalámbrica = wireless: Para conexión por Wi-Fi (ondas de radio).

110 DISPOSITIVOS DISTRIBUIDORES HUB = CONCENTRADOR SWITCH = CONMUTADOR Aparato onde se conectan todos os cables que veñen das tarxetas de rede debe ter tantas bocas (portos ou tomas) como dispositivos queiramos incluir na rede. Cando recibe un paquete de datos a través dun porto, transmíteo a todos os equipos da rede. Saturación de tráfico (+ lento) e seguridade. Cada vez menos usados (preferible usar switches). Ten unha memoria na que almacena as direccións MAC de todos os equipos que ten conectados, polo que cando recibe un paquete de datos, revisa a dirección MAC de destino e só a envía a ese posto. Mellor rendemento e máis seguro. Mesma apariencia que o hub.

111

112 DISPOSITIVOS DISTRIBUIDORES ROUTER = ENCAMIÑADOR Envía paquetes de datos dunha rede a outra (interconecta redes). Ex: pode enlazar unha LAN con unha WAN ou con Internet.

113

114 PROTOCOLO DE COMUNICACIÓNS Conxunto de regras que seguen os dispositivos conectados en rede para poder transmitirse datos. É indispensable que os equipos que se comunican entre sí o fagan mediante o mesmo protocolo (as mesmas normas).

115 PROTOCOLO TCP/IP Protocolo de Control de Transmisión / Protocolo Internet Transmission Control Protocol / Internet Protocol O + completo e empregado do mundo. Conxunto de dous protocolos que se emprega con redes (LAN ou WAN, coma Internet): 1. TCP = túnel virtual de conexión = permite transmisión de datos (garantiza que os datos serán entregados no seu destino sen erros e na mesma orde en que se transmitiron). 2. IP = indica onde = identifica o equipo na rede (segundo a súa dirección IP).

116 dirección IP Cada equipo da rede dispón dun identificador único que, como pertence ao protocolo IP, chámase dirección IP. Nº de 32 bits, en grupos de 8 (4 bytes), pasado ao sistema decimal = secuencia de catro números, separados por puntos, cada un cun valor comprendido entre 0 e 250. Ex:

117

118 Unha parte serven para identificar a rede e outra parte para recoñecer o equipo dentro desa rede.

119 INTRANET EXTRANET INTERNET Tipo de rede (acceso á rede) Privada (acceso privado) Privada (acceso semiprivado) Pública (acceso público) Usuarios Autorizados (internos) Autorizados (internos e externos) Calquera Información compartida Entre usuarios autorizados da mesma organización Entre usuarios autorizados da organización e alleos Por calquera Propietario A organización Unha ou varias organizacións Ninguén Exemplo Universidade, Empresa Filiais dunha organización, ebanca WWW, , Social Media

120 Un dos servizos que máis éxito tivo en Internet foi a World Wide Web (WWW, rede informática mundial ou a web ) = conxunto de protocolos que permite distribuir documentos de hipertexto ou hipermedios interconectados e accesibles vía Internet. Cun navegador web, un usuario visualiza sitios web compostos de páxinas web que poden conter textos, imaxes, vídeos ou outros contidos multimedia, e navega a través desas páxinas empregando hipervínculos ou enlaces.

121 Un buscador é un sistema informático que indexa arquivos almaceados en servidores web cando se solicita información sobre algún tema. Mediante palabras chave, o buscador realiza a exploración e amosa unha listaxe de direccións cos temas relacionados.

122 Polo tanto, a utilidade da informática e a Internet nos postos de operadores ponse de manifesto co: acceso á plataforma (perfil profesional) mediante clave de usuario, acceso ao correo electrónico, aplicacións informáticas en entorno web, uso de mensaxería por telefonía móbil, transmisión de datos das estacións meteorolóxicas vía telefonía móbil e uso da telefonía de 3ª xeración para o envío de imaxes e vídeo en tempo real dende o lugar do incidente ao CC

123 Ferramentas informáticas na CC 061-Galicia Rede de postos con PC multipantalla. Aplicación informática principal: aplicativo ACORDE (Aplicación para a COoRdinación De Emerxencias). De deseño e desenvolvemento propio. Permite a xestión a nivel informático de toda a actividade xerada na CC dende a entrada da chamada ata a finalización do proceso asistencial. Dispón de módulos para cada tipo de usuario (teleoperador, locutor, médico e enfermeiro) facilitando a cada un a súa labor (clasificación automática da demanda, seguimento a tempo real dos servizos, apartados para codificación de datos clínicos ).

124 Information Manager: aplicación que permite a monitorización tanto a tempo real, como a xeración de informes a tempo vencido, de toda a actividade telefónica da CC 061-Galicia. DELFOS: programa que permite acceder a usuarios autorizados dende o propio posto ás gravacións das comunicación máis recientes. GIS (Sistema de Información Xeográfica): permite facer seguimento en tempo real do desenvolvemento das urxencias e emerxencias en toda Galicia sobre una cartografía informatizada da comunidade, representándose na mesma tanto os puntos dos incidentes, como a situación dos recursos, os centros sanitarios e outros puntos de interese. Intranet Corporativa: contén a información de interese relativa á institución: protocolos internos, manuais das aplicación, quendas do persoal, novas de última hora, axenda de teléfonos e enderezos, explotacións estadísticas, acceso ao correo electrónico

125 Todas as ferramentas informáticas rexistran a actividade que se leva a cabo con elas de tal forma que permiten ser auditadas a posteriori polos administradores para comprobar quen fixo que en cada momento. Estas ferramentas informáticas están integradas coas de comunicación.

126 -2.B- PLATAFORMAS TECNOLÓXICAS: TELECOMUNICACIÓNS

127 Telecomunicación = comunicación a distancia = radio, telegrafía, tv, telefonía, Internet, GPS

128 Un sistema de telecomunicación é un sistema artificial de comunicación a distancia que permite transmitir palabras, sons, imaxes ou datos en forma de impulsos ou sinais eléctricas ou electromagnéticas.

129 Evolución das telecomunicacións: 1. s.xix: Telégrafo eléctrico letras + números (código Morse). 2. s.xx: Radio e teléfono voz. Módem transmisión de datos entre ordenadores. Anos 60 uso de satélites de comunicación en informática. Internet interconexión total das telecomunicacións. Teléfono móbil.

130 ELEMENTOS DAS TELECOMUNICACIÓNS TRANSMISOR (codifica) mensaxe sinal MEDIO DE TRANMISIÓN segundo a súa natureza física, pode degradar o sinal debido a ruído, interferencias ou á propia distorsión da canle RECEPTOR (decodifica) sinal mensaxe

131 SISTEMAS DE TRANSMISIÓN Segundo Clasificación Transmisión da información Exemplo Soporte ALÁMBRICO = GUIADO INALÁMBRICO = NON GUIADO Por impulsos eléctricos mediante soporte físico (cable de cobre, coaxial ou fibra óptica) Por ondas electromagnéticas a través do aire Teléfono fixo Teléfono móbil SÍMPLEX En 1 sentido TV Dirección dos datos DÚPLEX = FULL DUPLEX En 2 sentidos simultaneamente Teléfono SEMIDÚPLEX = HALF DUPLEX En 2 sentidos NON simultaneamente Trunking Formato do sinal ANALÓXICA Por ondas TV analóxica DIXITAL Por código binario (0 e 1) TV dixital (TDT)

132

133

134

135

136 -2.B.a- PLATAFORMAS TECNOLÓXICAS: TELEFONÍA

137 CC = central telefónica (call center) dotada dunha dobre rede de telefonía: 1. Unha rede de telefonía dixital de acceso básico 2. Unha rede de telefonía analóxica, de emerxencia, que entraría en funcionamento automaticamente ante a caída da rede de acceso básico. Como respaldo ás comunicación de telefonía, os CC contan cunha rede de comunicación vía radio de último recurso integrada na rede de telefonía, que permite a dualidade radio/telefonía-telefonía/radio das comunicacións. Esta rede utilízase cando son imposibles as comunicacións de telefonía (último recurso para comunicarse). A súa función é permitir a comunicación entre o CC e as distintas centrais de emerxencias e seguridade das Administracións, corpos e servizos na zona de actuación.

138 ACD Automatic Call Distributor = Distribuidor Automático de Chamadas Dispositivo que permite distribuir as chamadas entrantes a un grupo específico de terminais, asignando cada chamada ao axente do grupo correspondente que estea libre ou que máis tempo leve desocupado. É importante establecer grupos de axentes para que o fluxo de chamadas entrantes se redirixa ao grupo que atenderá cada chamada. Ex: grupo ACD de teleoperadores, grupo ACD de emerxencias, grupo ACD de consultas, grupo ACD de locutores

139 ACD de TELEOPERADORES ACD de EMERXENCIAS ACD de CONSULTAS ACD de LOCUTORES Grupo composto por teleoperadores. Por este ACD entrarán as chamadas que a CC recibe do exterior. As chamadas distribuiranse de forma equitativa (o que estea libre ou o que leve máis tempo dispoñible). Grupo composto por médicos. Teleoperadores pasaranlle as chamadas tipificadas pola aplicación informática como emerxencias. As chamadas entrarán seguindo a orde de postos: 1º irán ao MER, se non está libre irán ao Xefe de Sala e se tampouco estivera operativo entraría no ACD de Consultas. Grupo composto por médicos consultores e enfermeiros. Teleoperadores pasan as chamadas tipificadas pola aplicación informática como urxencias (ACD de CONSULTAS- 1) ou como consultas (ACD de CONSULTAS-2). As chamadas distribuiranse de forma equitativa (o que estea libre ou o que leve máis tempo dispoñible). Para cada posto de locutor existe un ACD diferente: Locutor de emerxencias (o que activa e fai seguimento dos servizos considerados emerxencias) Locutor TUD (o que activa e fai seguimento dos servizos considerados traslados urxentes diferidos) Locutor visitas (o que activa e fai seguemento dos servizos de visita a domicilio) Locutor datos (os que recollen os datos administrativos do paciente e facilitan o nº de ficha ás ambulancias una vez finalizados os servizos)

140 Aplicación de monitorización de ACD: Permite coñecer en que estado se atopan as colas de chamadas da CC en tempo real. Avisa se se perden chamadas ou se as chamadas pasan demasiado tempo na cola.

141 LIÑAS CABEZA-COLA Para xestionar os picos de chamadas, disponse dunha cola de chamadas en espera, con información en tempo real do seu estado. Nunha liña de espera, as chamadas que esperan van sendo atendidas na orde na que chegaron, é dicir, que a 1ª chamada que entra é a 1ª que sae, por iso se lle chama estrutura FIFO (first in-first out).

142 Secuencia de elementos na que a operación de inserción (push) se realiza por un extremo (final da cola) e a operación de extracción (pop) polo outro (cabeza). Así, só podemos acceder ao 1º e ao último elemento, polo que os elementos só podemos eliminalos polo principio (cabeza) e só se poden engadir polo final da cola. Cando o 1º elemento da lista é atendido, deixa a cola. Este movemento está representado pola función pop ou desencolar. Cada vez que outro elemento se engade á lista de espera, engadirase ao final da cola, representando a función push ou encolar. Hay outras funcións auxiliares para ver o tamaño da cola (size), para ver se está baleira no caso de que non haxa ninguén esperando (empty) ou para ver o 1º elemento da cola (front).

143 FUNCIONAMENTO BÁSICO Ericsson Dialog 4225

144 ABRIR TELÉFONO: antes de comezar a quenda de traballo (antes de empezar a coller chamadas). Precisa un PIN, é dicir, un nº persoal e segredo que identifica ao profesional que está actuando nese terminal. PECHAR TELÉFONO: ao rematar a quenda de traballo. Para indicar que non está operativo. REALIZAR CHAMADAS: para chamadas internas (a outro profesional da CC) marcar nº de extensión e para chamadas externas (fóra da CC) pode requerir marcar 00 antes do nº ao que se quere chamar. RECIBIR CHAMADAS: colocarnos os cascos e pulsar a tecla pola que estamos recibindo a chamada (parpadexa intermitentemente). RETER UNHA CHAMADA: é dicir, poñela en espera, mentres atendemos unha 2ª liña. Para iso pulsar sobre a tecla da nova chamada. A activa será a que teña a luz contínua e a/s que está/n retida/s terá/n a luz parpadexando. CONFERENCIA: para pór en comunicación a varias persoas por unha soa liña (ata 8). Haberá que avisar aos participantes da comunicación. TRANSFERIR UNHA CHAMADA: marcar o nº ao que queremos transferir a chamada e logo pulsar tecla transfer una vez que aceptaron que lle pasemos a chamada. CHAMADAS DENDE TELÉFONO A RADIO-TRUNKING: marcar no teléfono un código + nº de Trunking (ex: ).

145 -2.B.b- PLATAFORMAS TECNOLÓXICAS: RADIONAVEGACIÓN

146 SISTEMA GPS (Global Positioning System) Sistema que permite determinar en todo o planeta a posición dun obxecto (vehículo, persoa...) cunha precisión duns 3 metros.

147 O sistema foi desenvolvido, instalado e empregado polo Departamento de Defensa dos EEUU. Actualmente a Unión Europea está desenvolvendo o seu propio sistema de posicionamento por satélite, chamado GALILEO. O GPS funciona mediante una rede de 24 satélites (NAVSTAR) en órbita sobre o noso planeta, con traxectorias sincronizadas para cubrir toda a superficie da Terra.

148 = NAVSTAR (24 satélites*) 10 en todo o mundo, monitoreadas polo Mº de Defensa de EEUU Receptores civiles e militares; localizados en terra, mar ou aire *Cada satélite contén reloxos atómicos de alta precisión e transmiten constantemente sinais de radio (á velocidade da luz) empregando un código único de identificación.

149 Os satélites emiten continuamente a súa situación orbital e a hora exacta. O tempo transcorrido entre a emisión dos satélites e a recepción da sinal por parte dun receptor GPS, convírtese en distancia mediante unha fórmula aritmética. Ao captar as sinais dun mínimo de 3 satélites, por triangulación, o receptor GPS determina a posición que ocupa sobre a superficie da terra mediante o valor das coordenadas de lonxitude e latitude (2 dimensións). Estas coordenadas exprésanse en graos, minutos e segundos. A captación de 4 satélites (por cuadrangulación) facilita ademais a altura do receptor ao nivel do mar (3 dimensións). As coordenadas de posición actualízanse cada 1-2 segundos.

150

151

152 As principais aplicacións do sistema GPS son: 1. LOCALIZACIÓN: determinación básica da posición. 2. NAVEGACIÓN: establecemento de rutas entre puntos distintos. 3. SEGUEMENTO: monitorización dos desprazamentos de persoas ou obxectos. O GPS foi deseñado para proporcionar datos sobre o rumbo que leva calquera receptor móvil, xa sexa marítimo, aéreo ou terrestre, asegurando que non se desvía da súa ruta e optimizando a densidade do tráfico. 4. CARTOGRAFÍA: o GPS emprégase na creación de mapas de precisión.

153 Todas as ambulancias da RTSU levan instalados sistemas de localización GPS, o que permite á CC levar un control de flota dos seus vehículos. O sistema GPS leva integrado un módulo de comunicación vía GPRS que permite á CC e os seus recursos comunicarse mediante mensaxería instantánea (posicións, tempos, estados dos recursos, direccións dos incidentes, identificación do servizo...) sen necesidade de establecer comunicación de voz (por teléfono ou radio).

154

155 GIS = SIG (Sistema de Información Xeográfica) Aplicación que proporciona unha base cartográfica dixital sobre a que establecer posicións e rumbos grazas aos datos facilitados polo GPS. Combinando as posición de GPS que van marcando os vehículos asistenciais coa localización de calquera tipo de incidente ou alerta, poderíase establecer aplicacións que prioricen actuacións ou sirvan de soporte para a toma de decisión, ex: pode indicar o vehículo máis próximo a un incidente ou priorizar que unidade é a máis axeitada para un incidente concreto. Tamén nos permite calcular os tempos de resposta.

156

157

158 -2.B.c- PLATAFORMAS TECNOLÓXICAS: RADIO

159 O uso de ondas electromagnéticas para transmitir sons e imaxes revolucionou a comunicación. As ondas de radio non requiren dun medio físico de transporte, polo que poden propagarse tanto a través do aire como do espacio baleiro. Cando a canle de comunicación é a atmósfera (aire) a propagación faise en forma de ondas electromagnéticas de radiofrecuencia (RF). Fálase enton de sistemas de comunicación de radiofrecuencia (RF).

160 ONDA DE RADIO Orixínase acelerando electróns dentro dunha antena (aparato empregado para emitir e recibir ondas de radio), xerando una carga eléctrica que pode ser transformada en sinais de audio. Así, a antena é o transductor que convirte a sinal eléctrica en ondas electromagnéticas de radio.

161 En toda onda distinguimos as seguintes características físicas: 1. LONXITUDE DE ONDA (λ) = distancia entre dúas crestas consecutivas. 2. AMPLITUDE DE ONDA (A) = desviación máxima da onda en relación co seu valor medio. 3. FRECUENCIA = nº de repeticións por unidade de tempo. Mídese en Hz (hertzios). A frecuencia dunha onda é inversamente proporcional á súa lonxitude de onda: a λ longa frecuencia baixa, e a λ curta frecuencia alta.

162 Para as ondas comprendidas entre diferentes intervalos de frecuencia empregamos denominacións especiais: ondas radioeléctricas, microondas, ondas luminosas, raios X, raios gamma...

163 O espectro de radiofrecuencia (RF) é o espectro radioeléctrico ou intervalo de frecuencias da porción menos enerxética do espectro electromagnético, situada entre uns 3 Hz e uns 300 GHz. Neste intervalo varía o comportamento das ondas e, polo tanto, as súas características:

164 O espectro de ondas de radio está regulado. Nos distintos países establécese por lei a distribución do espectro de RF entre os distintos servizos de radiocomunicación, é dicir, deciden que canles ou frecuencias deben empregarse para os distintos servizos de radiocomunicación: radio e TV, telefonía móvil, comunicacións por satélite... En España o encargado da distribución de canles e frecuencias do espectro de radio é o Mº de Industria. O instrumento legal é o Cadro Nacional de Atribución de Frecuencias (CNAF), no cal se asignan as canles ou bandas de frecuencias aos distintos usos. Este documento é revisado periódicamente en función das necesidades de comunicación e as previsións de desenvolvemento de cada servizo, tanto para os xa existentes en cada momento como para os de nova implantación. Así, a cada un se lles reservan as porcións de espectro de RF axeitadas, dacordo coa reglamentación internacional, dispoñibilidades nacionais e internacionais do espectro de RF e a demanda social.

165 ELEMENTOS DO SISTEMA DE COMUNICACIÓN POR RADIO 1. Terminais emisoras/receptoras. 2. Postes repetidores. 3. Sistema informático centralizado.

166 1. TERMINAIS = ESTACIÓNS DE RADIO Equipos para emisión (emisores) e/ou recepción (receptores) das mensaxes. TIPOS DE TERMINAIS RADIOTRANSMISORES (emisores/receptores) CARACTERÍSTICAS ALIMENTACIÓN POTENCIA BASE En CC Necesitan antenas exteriores. Son de gran alcance e poden transmitir en 1 ou varias bandas Conta con micrófono de man, accesorios de mans libres... Rede eléctrica xeral 50w MÓVIL No interior dos vehículos terrestres, aéreos ou marítimos Capacidade de emisión restrinxida á alimentación e ao tamaño da antena. Batería do vehículo 25w PORTÁTIL Os + pequenos (peso e dimensións) Tamén inclúe os terminais de telefonía móbil, por exemplo os chamados walkie-talkies, tanto polo tamaño como pola antena e batería (dimensións que permiten o transporte cómodo e unha boa operatividade). Batería de autonomía limitada 5w

167

168

169 PTT = push to talk = pulsar para falar

170

171 Transmisión semidúplex da información: Nos dous sentidos, pero só un de cada vez. Non poden falar á vez, senon por quendas: mentres un terminal emite información o destinatario só pode recibila, podendo comenzar a emisión do 2º cando finalice o 1º (informando dicindo cambio).

172 2. REPETIDORES (postes ou antenas de repetición) Posibilitan a transmisión da información entre emisor-receptor. Emisor poste repetidor máis próximo sinal repetida e amplificada ata o seguinte repetidor ou sistema informático centralizado... repetidor máis próximo ao receptor receptor. Opera mediante múltiples repetidores que comunican grandes áreas xeográficas. Cada repetidor ten asignada una zona xeográfica de cobertura. Á hora de situar os postes repetidores hai que ter en conta dous factores: altitude (en puntos altos) e demografía (zonas con altos índices de ocupación). Ademáis cada repetidor (antena) dispón de 4 canles: 3 para a comunicación (canles de tráfico) e 1 de control (recolle información e envíaa ao sistema informático centralizado). Vantaxe: uso eficiente do espectro radioeléctrico, xa que con poucas canles ofrece servizo a moitos usuarios.

173 3. SISTEMA INFORMÁTICO CENTRALIZADO Controla o funcionamento global do sistema. A rede oficial de comunicacións da Xunta de Galicia está formada por estacións radio base distribuídas por toda a xeografía galega, conectadas a un Centro de Control Rexional (CCR) situado no edificio de Usos Múltiples de San Marcos en Santiago.

174 RADIO TRUNKING Sistema (analóxico) de radio para aplicacións privadas. Conxunto de canles que soporta todo un colectivo de usuarios móviles grazas a un sistema dinámico de asignación de frecuencias: As canles asígnanse segundo demanda para o establecemento da chamada. Remate chamadas = canles libéranse para poder asignalas a outros usuarios.

175 Todas as comunicacións van precedidas dun código de chamada similar a unha telefónica. O usuario non selecciona as canles, senon que marca o nº do individuo ao que chama. Cando recibe a chamada poden pasar 2 cousas: Se non é o destinatario: emítea de novo, actuando como repetidor. Se é o destinatario: establece comunicación. Polo tanto, só oímos as comunicacións destinadas a nós.

176 A xestión do enlace por radio está informatizada: Canle libre selección en menos de 0,25 s. Canles ocupadas en espera ata que quede libre una canle sistema de cola (visto en telefonía). Permite facer chamadas a varios membros dun grupo xestión de flotas. Medidas de seguridade: Duración máxima das chamadas = 3 minutos. Silencios durante a comunicación: a chamada córtase automaticamente se ninguna das dúas partes fala durante segundos.

177 TETRA (Trans-European TRunked RAdio) Estándar definido para o trunking dixital en Europa. Os sistemas dixitais presentan as seguintes vantaxes (con respecto aos analóxicos): Comunicacións de voz máis fiables = sinais máis nítidas e claras (elimínase ruído). Permite envío de datos (ex: datos dun aviso). Cobertura de zonas amplas.

178 Garantizan a privacidade das comunicacións, debido a que: Son dixitais. Poden encriptarse (criptofonía ou secrafonía) = cifrar e descifrar a voz, para que só poida ser entendida polas persoas ás que vai dirixida. Alta seguridade: termináis identifícanse de xeito inequívoco e pódense bloquear ou eliminar a distancia o terminal que se perderá. Así, non hai risco de que unha persoa non autorizada atope un terminal perdido e o empregue. Permite comunicacións de un a moitos, o que mellora a xestión de grupos en caso de comunicacións para coordinación de urxencias/emerxencias.

179 OPERADOR DE RADIO Persoa que manexa os equipos de radio. Debe simplificar ao máximo as frases e situacións de servizo, para o cal debemos facer uso das diferentes listaxes de códigos e abreviaturas. Partindo da base de considerar que radiocomunicación equivale a falar en telegrama, debe observar sempre a CINCO REGRAS principais do bo operador de radio:

180 1. VOCALIZACIÓN (aforro en repeticións) 2. BREVIDADE (aforro de canle ocupada) 3. RAPIDEZ (axilidade do tráfico-radio) 4. EXACTITUDE (selección, información e datos) 5. TONO-RADIO (impersonalidade na modulación)

181 Básicos para garantir unha boa radiocomunicación: Comprobar que non hai ningún indicativo transmitindo ou que estea en silencio-radio ou baixo ordes de prioridade. Antes de emitir, compoñer mentalmente a frase a transmitir, intentando acortar ao máximo o tempo de transmisión coa axuda de códigos, voces tipo... Unha vez claro o que imos radiar, pulsar con decisión o PTT do micro, esperar 2 segundos, tomar aire e empezar a modular, indicando sempre en 1º lugar a quen chamamos e identificándonos seguidamente como Central. Intentar non transmitir durante máis de 10 segundos seguidos. Nese tempo o volumen de información que radiemos debe ser a máxima posible pero tamén a máxima comprensible.

182 INDICATIVOS DA CC 061-GALICIA

183 PROCEDEMENTO PARA A COMUNICACIÓN POR RADIO 1. Marcar os díxitos da terminal coa que queremos comunicarnos (ou elixir preprogramado.). 2. Pulsar botón chamada (PTT). 3. Esperar o establecemento da comunicación (pitido). Logo respectar sistema de quendas, regulados mediante a palabra cambio. 4. Falar co micrófono separado da boca uns 5 cms. 5. Pensar e estruturar a mensaxe a emitir, fluído, sen improvisar nin silencios prolongados. Mensaxes curtas e completas, esperando confirmación da outra parte (recepción e comprensión) mediante a palabra recibido.

184 LINGUAXE RADIOFÓNICA Linguaxe empregada para comunicarnos por radio. Equivale a falar en telegrama. Garantiza a eficacia na comunicación. Debe ser: Clara. Concisa. Concreta. Oportuna. Uniforme.

185 Dependendo do corpo ou servizo de que se trate, empréganse distintas linguaxes de comunicación radiofónica. En salvamento marítimo e os radioaficionados empregan o código Q. Os servizos policiais e de emerxencias empregan tamén o código 10, o código 13 e outros. En aviación civil internacional e en moitos servizos que empregan a radio como medio de comunicación se emprega o código ICAO (OACI en español), que consiste en asignar unha palabra específica a cada letra. Este alfabeto fonético internacional serve para deletrear nomes, enderezos...

186 CÓDIGO INTERNACIONAL PARA DELETREAR (INTERCO ou alfabeto fonético ICAO=OACI) 3ª columna indica cómo pronunciar a palabra (estándar, elexida internacionalm) co subliñado da sílaba acentuada. Codificando 1 soa vez. Ex: Ana = Alfa November Alfa. Codificando 2 veces. Ex: Ana = Alfa Alfa November November Alfa Alfa. Para deletrear números, pasarémolos a nº ordinais: 1 = primeiro, 2 = segundo ollo! 0 = negativo. Ex: ,00 = primero punto quinto cuarto octavo punto tercero segundo quinto coma doble negativo. Tamén temos as voces tipo para facilitar a linguaxe breve, clara e concisa.

187 VOCES TIPO e outros HORAS: empregarase o horario de 24 horas. DATAS: cifrado en 6 números. CÓDIGOS DE PATOLOXÍA EN EMERXENCIAS SANITARIAS: empregar iniciales para códigos de patoloxía. Ex: T-4 (trauma 4).

188 MANEXO DOS TERMINAIS ACENDER (e ctrol do volume): xirar no sentido das manecillas do reloxo o mando encendido/volume. APAGAR: xirar no sentido contrario o mando encendido/volume ata oír un clic.

189 Ao acenderse, fai unha autoproba e un rexistro na canle indicador luminoso escintila en cor verde. Cdo detecta a rede escintila en vermello 1 vez listo para recibir e facer chamadas.

190 Ao recibir unha chamada, óese un ton, escintila o LED e óese outro ton estará aberta a canle para falar (pulsando PTT). Para rematar unha chamada en calquera momento, pulsar Cancelar. Para chamar a un nº previamente programado: mantelo pulsado 2, sen ter que seleccionar canle. Ao rematar a chamada, pulsar Cancelar, para non deixar a canle ocupada.

191 No lateral do terminal: conector auxiliar (debe estar tapado, a salvo de polvo e líquidos) ao que se lle pode conectar a unidade de micrófono/altavoz remota (RSM) para comunicarnos máis facilmente: integración dun micrófono, un altavoz e un PTT manexable. Ollo! Non dobrar a antena avaría.

192 DETECCIÓN E MANEXO DE AVARÍAS BÁSICAS PROBLEMA DE ACENDIDO PROBLEMA PARA EMITIR/RECIBIR UNHA CHAMADA MALA SINAL CHAMADAS EN ACTIVO QUE SE CORTAN OUTROS Comprobar batería Alongar vida batería Comprobar terminal Comprobar que estamos en zona de cobertura Moitas interferencias Se é permanente Mecanismo de seguridade da rede de comunicacións Ben insertada e cargada Cargar cando batería baixa Non deixala cargando todo o día Acendido e con batería Xralm, LED en verde Comprobar cobertura do emisor e receptor Comprobar estado da antena (rotura interna) Silencio trans uns segundos, córtase automaticamente Un dos termináis queda sen batería ou perde cobertura Servizo técnico

193 AVARÍA Cables da fonte de alimentación soltos Arrancamento de antenas en saídas marcha atrás en marquesinas SOLUCIÓN Recoméndase conectar directamente á batería do vehículo. Empalmar se é posible acceder aos mesmos. Arranxar na base, volver a instalar Fallo na emisora de radio Substituir por outra na base e enviar ao Servizo Técnico da marca do aparato Fallo no sistema GPS Substituir por outro na base e enviar ao Servizo Técnico da marca do aparato Fallo no micrófono (recibimos sinal, pero a nós non nos oen) Substituir na base por outro de recambio e enviar a reparar

EXERCICIOS AUTOAVALIABLES: RECTAS E PLANOS. 3. Cal é o vector de posición da orixe de coordenadas O? Cales son as coordenadas do punto O?

EXERCICIOS AUTOAVALIABLES: RECTAS E PLANOS. 3. Cal é o vector de posición da orixe de coordenadas O? Cales son as coordenadas do punto O? EXERCICIOS AUTOAVALIABLES: RECTAS E PLANOS Representa en R os puntos S(2, 2, 2) e T(,, ) 2 Debuxa os puntos M (, 0, 0), M 2 (0,, 0) e M (0, 0, ) e logo traza o vector OM sendo M(,, ) Cal é o vector de

Διαβάστε περισσότερα

Tema 3. Espazos métricos. Topoloxía Xeral,

Tema 3. Espazos métricos. Topoloxía Xeral, Tema 3. Espazos métricos Topoloxía Xeral, 2017-18 Índice Métricas en R n Métricas no espazo de funcións Bólas e relacións métricas Definición Unha métrica nun conxunto M é unha aplicación d con valores

Διαβάστε περισσότερα

Tema: Enerxía 01/02/06 DEPARTAMENTO DE FÍSICA E QUÍMICA

Tema: Enerxía 01/02/06 DEPARTAMENTO DE FÍSICA E QUÍMICA Tema: Enerxía 01/0/06 DEPARTAMENTO DE FÍSICA E QUÍMICA Nome: 1. Unha caixa de 150 kg descende dende o repouso por un plano inclinado por acción do seu peso. Se a compoñente tanxencial do peso é de 735

Διαβάστε περισσότερα

Procedementos operatorios de unións non soldadas

Procedementos operatorios de unións non soldadas Procedementos operatorios de unións non soldadas Técnicas de montaxe de instalacións Ciclo medio de montaxe e mantemento de instalacións frigoríficas 1 de 28 Técnicas de roscado Unha rosca é unha hélice

Διαβάστε περισσότερα

Tema 1. Espazos topolóxicos. Topoloxía Xeral, 2016

Tema 1. Espazos topolóxicos. Topoloxía Xeral, 2016 Tema 1. Espazos topolóxicos Topoloxía Xeral, 2016 Topoloxía e Espazo topolóxico Índice Topoloxía e Espazo topolóxico Exemplos de topoloxías Conxuntos pechados Topoloxías definidas por conxuntos pechados:

Διαβάστε περισσότερα

EXERCICIOS DE REFORZO: RECTAS E PLANOS

EXERCICIOS DE REFORZO: RECTAS E PLANOS EXERCICIOS DE REFORZO RECTAS E PLANOS Dada a recta r z a) Determna a ecuacón mplícta do plano π que pasa polo punto P(,, ) e é perpendcular a r Calcula o punto de nterseccón de r a π b) Calcula o punto

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II

PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II Código: 26 (O alumno/a debe responder só os exercicios dunha das opcións. Puntuación máxima dos exercicios de cada opción: exercicio 1= 3 puntos, exercicio 2= 3 puntos, exercicio

Διαβάστε περισσότερα

Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS

Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS PROBLEMAS M.H.S.. 1. Dun resorte elástico de constante k = 500 N m -1 colga unha masa puntual de 5 kg. Estando o conxunto en equilibrio, desprázase

Διαβάστε περισσότερα

TECNOLÓXICO-MATEMÁTICO APLICACIÓNS DA TECNOLOXÍA INFORMÁTICA

TECNOLÓXICO-MATEMÁTICO APLICACIÓNS DA TECNOLOXÍA INFORMÁTICA 4B TECNOLÓXICO-MATEMÁTICO APLICACIÓNS DA TECNOLOXÍA INFORMÁTICA Autor: José Antonio Delgado Díaz Coordinación e supervisión: José Alfonso Soto Rey Edita: Xunta de Galicia. Consellería de Educación e Ordenación

Διαβάστε περισσότερα

Física P.A.U. ELECTROMAGNETISMO 1 ELECTROMAGNETISMO. F = m a

Física P.A.U. ELECTROMAGNETISMO 1 ELECTROMAGNETISMO. F = m a Física P.A.U. ELECTOMAGNETISMO 1 ELECTOMAGNETISMO INTODUCIÓN MÉTODO 1. En xeral: Debúxanse as forzas que actúan sobre o sistema. Calcúlase a resultante polo principio de superposición. Aplícase a 2ª lei

Διαβάστε περισσότερα

ln x, d) y = (3x 5 5x 2 + 7) 8 x

ln x, d) y = (3x 5 5x 2 + 7) 8 x EXERCICIOS AUTOAVALIABLES: CÁLCULO DIFERENCIAL. Deriva: a) y 7 6 + 5, b) y e, c) y e) y 7 ( 5 ), f) y ln, d) y ( 5 5 + 7) 8 n e ln, g) y, h) y n. Usando a derivada da función inversa, demostra que: a)

Διαβάστε περισσότερα

Ano 2018 FÍSICA. SOL:a...máx. 1,00 Un son grave ten baixa frecuencia, polo que a súa lonxitude de onda é maior.

Ano 2018 FÍSICA. SOL:a...máx. 1,00 Un son grave ten baixa frecuencia, polo que a súa lonxitude de onda é maior. ABAU CONVOCAT ORIA DE SET EMBRO Ano 2018 CRIT ERIOS DE AVALI ACIÓN FÍSICA (Cód. 23) Elixir e desenvolver unha das dúas opcións. As solución numéricas non acompañadas de unidades ou con unidades incorrectas...

Διαβάστε περισσότερα

INTERACCIÓNS GRAVITATORIA E ELECTROSTÁTICA

INTERACCIÓNS GRAVITATORIA E ELECTROSTÁTICA INTEACCIÓNS GAVITATOIA E ELECTOSTÁTICA AS LEIS DE KEPLE O astrónomo e matemático Johannes Kepler (1571 1630) enunciou tres leis que describen o movemento planetario a partir do estudo dunha gran cantidade

Διαβάστε περισσότερα

Exercicios de Física 02a. Campo Eléctrico

Exercicios de Física 02a. Campo Eléctrico Exercicios de Física 02a. Campo Eléctrico Problemas 1. Dúas cargas eléctricas de 3 mc están situadas en A(4,0) e B( 4,0) (en metros). Caalcula: a) o campo eléctrico en C(0,5) e en D(0,0) b) o potencial

Διαβάστε περισσότερα

XEOMETRÍA NO ESPAZO. - Se dun vector se coñecen a orixe, o módulo, a dirección e o sentido, este está perfectamente determinado no espazo.

XEOMETRÍA NO ESPAZO. - Se dun vector se coñecen a orixe, o módulo, a dirección e o sentido, este está perfectamente determinado no espazo. XEOMETRÍA NO ESPAZO Vectores fixos Dos puntos do espazo, A e B, determinan o vector fixo AB, sendo o punto A a orixe e o punto B o extremo, é dicir, un vector no espazo é calquera segmento orientado que

Διαβάστε περισσότερα

Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA

Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA PROBLEMAS DIOPTRIO PLANO 1. Un raio de luz de frecuencia 5 10 14 Hz incide, cun ángulo de incidencia de 30, sobre unha lámina de vidro de caras plano-paralelas de espesor

Διαβάστε περισσότερα

A proba constará de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta.

A proba constará de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta. Páxina 1 de 9 1. Formato da proba Formato proba constará de vinte cuestións tipo test. s cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta. Puntuación Puntuación: 0.5

Διαβάστε περισσότερα

Física P.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN

Física P.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN Física P.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN PROBLEMAS SATÉLITES 1. O período de rotación da Terra arredor del Sol é un año e o radio da órbita é 1,5 10 11 m. Se Xúpiter ten un período de aproximadamente 12

Διαβάστε περισσότερα

PAU Xuño Código: 25 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B

PAU Xuño Código: 25 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B PAU Xuño 00 Código: 5 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos ( cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos ( cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO 2010 MATEMÁTICAS II

PAU XUÑO 2010 MATEMÁTICAS II PAU XUÑO 010 MATEMÁTICAS II Código: 6 (O alumno/a deber responder só aos eercicios dunha das opcións. Punuación máima dos eercicios de cada opción: eercicio 1= 3 punos, eercicio = 3 punos, eercicio 3 =

Διαβάστε περισσότερα

Inecuacións. Obxectivos

Inecuacións. Obxectivos 5 Inecuacións Obxectivos Nesta quincena aprenderás a: Resolver inecuacións de primeiro e segundo grao cunha incógnita. Resolver sistemas de ecuacións cunha incógnita. Resolver de forma gráfica inecuacións

Διαβάστε περισσότερα

Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA

Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA Física P.A.U. ÓPTICA 1 ÓPTICA PROBLEMAS DIOPTRIO PLANO 1. Un raio de luz de frecuencia 5 10¹⁴ Hz incide cun ángulo de incidencia de 30 sobre unha lámina de vidro de caras plano-paralelas de espesor 10

Διαβάστε περισσότερα

Resorte: estudio estático e dinámico.

Resorte: estudio estático e dinámico. ESTUDIO DO RESORTE (MÉTODOS ESTÁTICO E DINÁMICO ) 1 Resorte: estudio estático e dinámico. 1. INTRODUCCIÓN TEÓRICA. (No libro).. OBXECTIVOS. (No libro). 3. MATERIAL. (No libro). 4. PROCEDEMENTO. A. MÉTODO

Διαβάστε περισσότερα

SISTEMA DOMÓTICO KNX

SISTEMA DOMÓTICO KNX SISTEMA DOMÓTICO KNX FP Área de electricidade e electrónica Pontevedra, 4-8 de setembro de 2017 Relator: Félix Rodríguez Míguez knx@felixrodriguez.eu Sistema domótico KNX 2 Índice Domótica: que é?...4

Διαβάστε περισσότερα

PROBA DE AVALIACIÓN DO BACHARELATO PARA O ACCESO Á UNIVERSIDADE (ABAU) CONVOCATORIA DE XUÑO Curso

PROBA DE AVALIACIÓN DO BACHARELATO PARA O ACCESO Á UNIVERSIDADE (ABAU) CONVOCATORIA DE XUÑO Curso PROBA DE AVALIACIÓN DO BACHARELATO PARA O ACCESO Á UNIVERSIDADE (ABAU) CONVOCATORIA DE XUÑO Curso 2017-2018 Elixir e desenvolver unha das dúas opcións. As solución numéricas non acompañadas de unidades

Διαβάστε περισσότερα

IX. ESPAZO EUCLÍDEO TRIDIMENSIONAL: Aplicacións ao cálculo de distancias, áreas e volumes

IX. ESPAZO EUCLÍDEO TRIDIMENSIONAL: Aplicacións ao cálculo de distancias, áreas e volumes IX. ESPAZO EUCLÍDEO TRIDIMENSIONAL: Aplicacións ao cálculo de distancias, áreas e volumes 1.- Distancia entre dous puntos Se A e B son dous puntos do espazo, defínese a distancia entre A e B como o módulo

Διαβάστε περισσότερα

ELECTROTECNIA. BLOQUE 1: ANÁLISE DE CIRCUÍTOS (Elixir A ou B) A.- No circuíto da figura determinar o valor da intensidade na resistencia R 2

ELECTROTECNIA. BLOQUE 1: ANÁLISE DE CIRCUÍTOS (Elixir A ou B) A.- No circuíto da figura determinar o valor da intensidade na resistencia R 2 36 ELECTROTECNIA O exame consta de dez problemas, debendo o alumno elixir catro, un de cada bloque. Non é necesario elixir a mesma opción (A ou B ) de cada bloque. Todos os problemas puntúan igual, é dicir,

Διαβάστε περισσότερα

As Mareas INDICE. 1. Introducción 2. Forza das mareas 3. Por que temos dúas mareas ó día? 4. Predición de marea 5. Aviso para a navegación

As Mareas INDICE. 1. Introducción 2. Forza das mareas 3. Por que temos dúas mareas ó día? 4. Predición de marea 5. Aviso para a navegación As Mareas INDICE 1. Introducción 2. Forza das mareas 3. Por que temos dúas mareas ó día? 4. Predición de marea 5. Aviso para a navegación Introducción A marea é a variación do nivel da superficie libre

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO 2012 FÍSICA

PAU XUÑO 2012 FÍSICA PAU XUÑO 2012 Código: 25 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica) Problemas 6 puntos (1 cada apartado) Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

Física A.B.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN

Física A.B.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN Física A.B.A.U. GRAVITACIÓN 1 GRAVITACIÓN PROBLEMAS 1. A luz do Sol tarda 5 10² s en chegar á Terra e 2,6 10³ s en chegar a Xúpiter. a) O período de Xúpiter orbitando arredor do Sol. b) A velocidade orbital

Διαβάστε περισσότερα

ÓPTICA- A LUZ Problemas PAAU

ÓPTICA- A LUZ Problemas PAAU ÓPTICA- A LUZ Problemas PAAU XUÑO-96 CUESTION 2. opa Disponse de luz monocromática capaz de extraer electróns dun metal. A medida que medra a lonxitude de onda da luz incidente, a) os electróns emitidos

Διαβάστε περισσότερα

FÍSICA OPCIÓN 1. ; calcula: a) o período de rotación do satélite, b) o peso do satélite na órbita. (Datos R T. = 9,80 m/s 2 ).

FÍSICA OPCIÓN 1. ; calcula: a) o período de rotación do satélite, b) o peso do satélite na órbita. (Datos R T. = 9,80 m/s 2 ). 22 Elixir e desenrolar unha das dúas opcións propostas. FÍSICA Puntuación máxima: Problemas 6 puntos (1,5 cada apartado). Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Non se valorará a simple

Διαβάστε περισσότερα

Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS

Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS Física P.A.U. VIBRACIÓNS E ONDAS 1 VIBRACIÓNS E ONDAS INTRODUCIÓN MÉTODO 1. En xeral: a) Debúxanse as forzas que actúan sobre o sistema. b) Calcúlase cada forza. c) Calcúlase a resultante polo principio

Διαβάστε περισσότερα

CUESTIÓNS DE SELECTIVIDADE RELACIONADOS CO TEMA 4

CUESTIÓNS DE SELECTIVIDADE RELACIONADOS CO TEMA 4 CUESTIÓNS DE SELECTIVIDADE RELACIONADOS CO TEMA 4 2013 C.2. Se se desexa obter unha imaxe virtual, dereita e menor que o obxecto, úsase: a) un espello convexo; b)unha lente converxente; c) un espello cóncavo.

Διαβάστε περισσότερα

Física e Química 4º ESO

Física e Química 4º ESO Física e Química 4º ESO DEPARTAMENTO DE FÍSICA E QUÍMICA Física: Temas 1 ao 6. 01/03/07 Nome: Cuestións 1. Un móbil ten unha aceleración de -2 m/s 2. Explica o que significa isto. 2. No medio dunha tormenta

Διαβάστε περισσότερα

Redes LAN OSI TCP-IP. IES San Clemente Ver. 3 ( ) Profesor: Carlos Carrión Álvarez TCP / IP. OSI Aplicación. Presentación.

Redes LAN OSI TCP-IP. IES San Clemente Ver. 3 ( ) Profesor: Carlos Carrión Álvarez TCP / IP. OSI Aplicación. Presentación. Redes LAN OSI TCP-IP IES San Clemente Ver. 3 (11-10-05) Profesor: OSI Aplicación Presentación Sesión Transporte Rede Enlace Carlos Carrión Álvarez TCP / IP Aplicación FTP WEB TELNET. Transporte (TCP /

Διαβάστε περισσότερα

FÍSICA. = 4π 10-7 (S.I.)).

FÍSICA. = 4π 10-7 (S.I.)). 22 FÍSICA Elixir e desenvolver un problema e/ou cuestión de cada un dos bloques. O bloque de prácticas só ten unha opción. Puntuación máxima: Problemas, 6 puntos (1 cada apartado). Cuestións, 4 puntos

Διαβάστε περισσότερα

Exercicios de Física 03b. Ondas

Exercicios de Física 03b. Ondas Exercicios de Física 03b. Ondas Problemas 1. Unha onda unidimensional propágase segundo a ecuación: y = 2 cos 2π (t/4 x/1,6) onde as distancias se miden en metros e o tempo en segundos. Determina: a) A

Διαβάστε περισσότερα

EJERCICIOS DE VIBRACIONES Y ONDAS

EJERCICIOS DE VIBRACIONES Y ONDAS EJERCICIOS DE VIBRACIONES Y ONDAS 1.- Cando un movemento ondulatorio se atopa na súa propagación cunha fenda de dimensións pequenas comparables as da súa lonxitude de onda prodúcese: a) polarización; b)

Διαβάστε περισσότερα

A circunferencia e o círculo

A circunferencia e o círculo 10 A circunferencia e o círculo Obxectivos Nesta quincena aprenderás a: Identificar os diferentes elementos presentes na circunferencia e o círculo. Coñecer as posicións relativas de puntos, rectas e circunferencias.

Διαβάστε περισσότερα

ELECTROTECNIA. BLOQUE 3: MEDIDAS NOS CIRCUÍTOS ELÉCTRICOS (Elixir A ou B)

ELECTROTECNIA. BLOQUE 3: MEDIDAS NOS CIRCUÍTOS ELÉCTRICOS (Elixir A ou B) 36 ELECTROTECNIA O exame consta de dez problemas, debendo o alumno elixir catro, un de cada bloque. Non é necesario elixir a mesma opción (A o B ) de cada bloque. Todos os problemas puntúan do mesmo xeito,

Διαβάστε περισσότερα

GRUPO DE TRABALLO: COMUNICACIÓNS INDUSTRIAS NA AULA

GRUPO DE TRABALLO: COMUNICACIÓNS INDUSTRIAS NA AULA GRUPO DE TRABALLO: COMUNICACIÓNS INDUSTRIAS NA AULA UNIDADE DIDÁCTICA María Pilar Rodríguez Casanova Francisco Javier Castro Pérez, Gustavo Ordóñez Fernández, Juan Pardo Fernández, David Vieites Santos,

Διαβάστε περισσότερα

CADERNO Nº 2 NOME: DATA: / / Os números reais

CADERNO Nº 2 NOME: DATA: / / Os números reais CADERNO Nº NOME: DATA: / / Os números reais Contidos. Os números reais Números irracionais Números reais Aproximacións Representación gráfica Valor absoluto Intervalos. Radicais Forma exponencial Radicais

Διαβάστε περισσότερα

Exercicios de Física 04. Óptica

Exercicios de Física 04. Óptica Exercicios de Física 04. Óptica Problemas 1. Unha lente converxente ten unha distancia focal de 50 cm. Calcula a posición do obxecto para que a imaxe sexa: a) real e tres veces maior que o obxecto, b)

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO 2012 MATEMÁTICAS II

PAU XUÑO 2012 MATEMÁTICAS II PAU Código: 6 XUÑO 01 MATEMÁTICAS II (Responder só aos exercicios dunha das opcións. Puntuación máxima dos exercicios de cada opción: exercicio 1= 3 puntos, exercicio = 3 puntos, exercicio 3= puntos, exercicio

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO 2011 FÍSICA

PAU XUÑO 2011 FÍSICA PAU XUÑO 2011 Código: 25 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

EXERCICIOS DE ÁLXEBRA. PAU GALICIA

EXERCICIOS DE ÁLXEBRA. PAU GALICIA Maemáicas II EXERCICIOS DE ÁLXEBRA PAU GALICIA a) (Xuño ) Propiedades do produo de marices (só enuncialas) b) (Xuño ) Sexan M e N M + I, onde I denoa a mariz idenidade de orde n, calcule N e M 3 Son M

Διαβάστε περισσότερα

Orden aprobación Guía ICTs en edificios públicos 1

Orden aprobación Guía ICTs en edificios públicos 1 PROXECTO DE ORDE pola que se aproba a Guía de especificacións das infraestruturas de telecomunicacións na Administración xeral e as entidades instrumentais do sector público autonómico de Galicia Co obxecto

Διαβάστε περισσότερα

TRIGONOMETRIA. hipotenusa L 2. hipotenusa

TRIGONOMETRIA. hipotenusa L 2. hipotenusa TRIGONOMETRIA. Calcular las razones trigonométricas de 0º, º y 60º. Para calcular las razones trigonométricas de º, nos ayudamos de un triángulo rectángulo isósceles como el de la figura. cateto opuesto

Διαβάστε περισσότερα

CADERNO Nº 2 NOME: DATA: / / Polinomios. Manexar as expresións alxébricas e calcular o seu valor numérico.

CADERNO Nº 2 NOME: DATA: / / Polinomios. Manexar as expresións alxébricas e calcular o seu valor numérico. Polinomios Contidos 1. Monomios e polinomios Expresións alxébricas Expresión en coeficientes Valor numérico dun polinomio 2. Operacións Suma e diferenza Produto Factor común 3. Identidades notables Suma

Διαβάστε περισσότερα

Exercicios de Física 01. Gravitación

Exercicios de Física 01. Gravitación Exercicios de Física 01. Gravitación Problemas 1. A lúa ten unha masa aproximada de 6,7 10 22 kg e o seu raio é de 1,6 10 6 m. Achar: a) A distancia que recorrerá en 5 s un corpo que cae libremente na

Διαβάστε περισσότερα

PAAU (LOXSE) Setembro 2009

PAAU (LOXSE) Setembro 2009 PAAU (LOXSE) Setembro 2009 Código: 22 FÍSICA Elixir e desenvolver un problema e/ou cuestión de cada un dos bloques. O bloque de prácticas só ten unha opción. Puntuación máxima: Problemas 6 puntos ( cada

Διαβάστε περισσότερα

CASE: Projeto EDW Enterprise Data Warehouse

CASE: Projeto EDW Enterprise Data Warehouse CASE: Projeto EDW Enterprise Data Warehouse Objetivos do Projeto Arquitetura EDW A necessidade de uma base de BI mais robusta com repositório único de informações para suportar a crescente necessidade

Διαβάστε περισσότερα

Exame tipo. C. Problemas (Valoración: 5 puntos, 2,5 puntos cada problema)

Exame tipo. C. Problemas (Valoración: 5 puntos, 2,5 puntos cada problema) Exame tipo A. Proba obxectiva (Valoración: 3 puntos) 1. - Un disco de 10 cm de raio xira cunha velocidade angular de 45 revolucións por minuto. A velocidade lineal dos puntos da periferia do disco será:

Διαβάστε περισσότερα

FISICA 2º BAC 27/01/2007

FISICA 2º BAC 27/01/2007 POBLEMAS 1.- Un corpo de 10 g de masa desprázase cun movemento harmónico simple de 80 Hz de frecuencia e de 1 m de amplitude. Acha: a) A enerxía potencial cando a elongación é igual a 70 cm. b) O módulo

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II

PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II PAU XUÑO 2011 MATEMÁTICAS II Código: 26 (O alumno/a debe responder só os exercicios dunha das opcións. Puntuación máxima dos exercicios de cada opción: exercicio 1= 3 puntos, exercicio 2= 3 puntos, exercicio

Διαβάστε περισσότερα

Proba de Avaliación do Bacharelato para o Acceso á Universidade XUÑO 2018

Proba de Avaliación do Bacharelato para o Acceso á Universidade XUÑO 2018 Proba de Avaliación do Bacharelato para o Acceso á Universidade Código: 23 XUÑO 2018 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado).

Διαβάστε περισσότερα

PAAU (LOXSE) Xuño 2002

PAAU (LOXSE) Xuño 2002 PAAU (LOXSE) Xuño 00 Código: FÍSICA Elixir e desenvolver unha das dúas opcións propostas. Puntuación máxima: Problemas 6 puntos (1,5 cada apartado). Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica).

Διαβάστε περισσότερα

Ventiladores helicoidales murales o tubulares, versión PL equipados con hélice de plástico y versión AL equipados con hélice de aluminio.

Ventiladores helicoidales murales o tubulares, versión PL equipados con hélice de plástico y versión AL equipados con hélice de aluminio. HCH HCT HCH HCT Ventiladores helicoidales murales o tubulares, de gran robustez Ventiladores helicoidales murales o tubulares, versión PL equipados con hélice de plástico y versión AL equipados con hélice

Διαβάστε περισσότερα

MATEMÁTICAS. (Responder soamente a unha das opcións de cada bloque temático). BLOQUE 1 (ÁLXEBRA LINEAL) (Puntuación máxima 3 puntos)

MATEMÁTICAS. (Responder soamente a unha das opcións de cada bloque temático). BLOQUE 1 (ÁLXEBRA LINEAL) (Puntuación máxima 3 puntos) 1 MATEMÁTICAS (Responder soamente a unha das opcións de cada bloque temático). BLOQUE 1 (ÁLXEBRA LINEAL) (Puntuación máxima 3 puntos) Opción 1. Dada a matriz a) Calcula os valores do parámetro m para os

Διαβάστε περισσότερα

Código: 25 MODELO DE EXAME ABAU FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B

Código: 25 MODELO DE EXAME ABAU FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B ABAU Código: 25 MODELO DE EXAME FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como

Διαβάστε περισσότερα

Expresións alxébricas

Expresións alxébricas Expresións alxébricas Contidos 1. Expresións alxébricas Que son? Como as obtemos? Valor numérico 2. Monomios Que son? Sumar e restar Multiplicar 3. Polinomios Que son? Sumar e restar Multiplicar por un

Διαβάστε περισσότερα

ESTRUTURA ATÓMICA E CLASIFICACIÓN PERIÓDICA DOS ELEMENTOS

ESTRUTURA ATÓMICA E CLASIFICACIÓN PERIÓDICA DOS ELEMENTOS Química P.A.U. ESTRUTURA ATÓMICA E CLASIFICACIÓN PERIÓDICA DOS ELEMENTOS ESTRUTURA ATÓMICA E CLASIFICACIÓN PERIÓDICA DOS ELEMENTOS CUESTIÓNS NÚMEROS CUÁNTICOS. a) Indique o significado dos números cuánticos

Διαβάστε περισσότερα

Código: 25 PAU XUÑO 2014 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B

Código: 25 PAU XUÑO 2014 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B PAU XUÑO 2014 Código: 25 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO Código: 25 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B

PAU XUÑO Código: 25 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B PAU XUÑO 013 Código: 5 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

Volume dos corpos xeométricos

Volume dos corpos xeométricos 11 Volume dos corpos xeométricos Obxectivos Nesta quincena aprenderás a: Comprender o concepto de medida do volume e coñecer e manexar as unidades de medida do S.M.D. Obter e aplicar expresións para o

Διαβάστε περισσότερα

PAAU (LOXSE) Xuño 2006

PAAU (LOXSE) Xuño 2006 PAAU (LOXSE) Xuño 006 Código: FÍSICA Elixir e desenvolver unha das dúas opcións propostas. Puntuación máxima: Problemas 6 puntos (1,5 cada apartado). Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica).

Διαβάστε περισσότερα

Código: 25 PAU XUÑO 2012 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B

Código: 25 PAU XUÑO 2012 FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B PAU XUÑO 2012 Código: 25 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

Física P.A.U. ELECTROMAGNETISMO 1 ELECTROMAGNETISMO

Física P.A.U. ELECTROMAGNETISMO 1 ELECTROMAGNETISMO Física P.A.U. ELECTROMAGNETISMO 1 ELECTROMAGNETISMO PROBLEMAS CAMPO ELECTROSTÁTICO 1. Dúas cargas eléctricas de 3 mc están situadas en A(4, 0) e B(-4, 0) (en metros). Calcula: a) O campo eléctrico en C(0,

Διαβάστε περισσότερα

MATEMÁTICAS. (Responder soamente a unha das opcións de cada bloque temático). BLOQUE 1 (ÁLXEBRA LINEAL) (Puntuación máxima 3 puntos)

MATEMÁTICAS. (Responder soamente a unha das opcións de cada bloque temático). BLOQUE 1 (ÁLXEBRA LINEAL) (Puntuación máxima 3 puntos) 21 MATEMÁTICAS (Responder soamente a unha das opcións de cada bloque temático). BLOQUE 1 (ÁLXEBRA LINEAL) (Puntuación máxima 3 Dada a matriz a) Calcula os valores do parámetro m para os que A ten inversa.

Διαβάστε περισσότερα

VII. RECTAS E PLANOS NO ESPAZO

VII. RECTAS E PLANOS NO ESPAZO VII. RETS E PLNOS NO ESPZO.- Ecuacións da recta Unha recta r no espao queda determinada por un punto, punto base, e un vector v non nulo que se chama vector director ou direccional da recta; r, v é a determinación

Διαβάστε περισσότερα

Problemas xeométricos

Problemas xeométricos Problemas xeométricos Contidos 1. Figuras planas Triángulos Paralelogramos Trapecios Trapezoides Polígonos regulares Círculos, sectores e segmentos 2. Corpos xeométricos Prismas Pirámides Troncos de pirámides

Διαβάστε περισσότερα

PAU Setembro 2010 FÍSICA

PAU Setembro 2010 FÍSICA PAU Setembro 010 Código: 5 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

NÚMEROS REAIS. Páxina 27 REFLEXIONA E RESOLVE. O paso de Z a Q. O paso de Q a Á

NÚMEROS REAIS. Páxina 27 REFLEXIONA E RESOLVE. O paso de Z a Q. O paso de Q a Á NÚMEROS REAIS Páxina 7 REFLEXIONA E RESOLVE O paso de Z a Q Di cales das seguintes ecuacións se poden resolver en Z e para cales é necesario o conxunto dos números racionais, Q. a) x 0 b) 7x c) x + d)

Διαβάστε περισσότερα

LUGARES XEOMÉTRICOS. CÓNICAS

LUGARES XEOMÉTRICOS. CÓNICAS LUGARES XEOMÉTRICOS. CÓNICAS Páxina REFLEXIONA E RESOLVE Cónicas abertas: parábolas e hipérboles Completa a seguinte táboa, na que a é o ángulo que forman as xeratrices co eixe, e, da cónica e b o ángulo

Διαβάστε περισσότερα

Catálogodegrandespotencias

Catálogodegrandespotencias www.dimotor.com Catálogogranspotencias Índice Motores grans potencias 3 Motores asíncronos trifásicos Baja Tensión y Alta tensión.... 3 Serie Y2 Baja tensión 4 Motores asíncronos trifásicos Baja Tensión

Διαβάστε περισσότερα

A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta.

A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta. Páxina 1 de 8 1. Formato da proba Formato A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta. Puntuación Puntuación: 0.50

Διαβάστε περισσότερα

A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta.

A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta. Páxina 1 de 8 1. Formato da proba Formato A proba consta de vinte cuestións tipo test. As cuestións tipo test teñen tres posibles respostas, das que soamente unha é correcta. Puntuación Puntuación: 0.50

Διαβάστε περισσότερα

ESTUDO DE CONTAMINACIÓN ELECTROMAGNÉTICA

ESTUDO DE CONTAMINACIÓN ELECTROMAGNÉTICA ESTUDO DE CONTAMINACIÓN ELECTROMAGNÉTICA ESTUDO DE SOSTIBILIDADE AMBIENTAL, IMPACTO TERRITORIAL E PAISAXÍSTICO PLAN PARCIAL S-34-R FALCOA CONCELLO DE VIGO OUTUBRO 2012 20079P002R0 [índice] [1] INTRODUCIÓN...

Διαβάστε περισσότερα

CADERNO Nº 11 NOME: DATA: / / Estatística. Representar e interpretar gráficos estatísticos, e saber cando é conveniente utilizar cada tipo.

CADERNO Nº 11 NOME: DATA: / / Estatística. Representar e interpretar gráficos estatísticos, e saber cando é conveniente utilizar cada tipo. Estatística Contidos 1. Facer estatística Necesidade Poboación e mostra Variables 2. Reconto e gráficos Reconto de datos Gráficos Agrupación de datos en intervalos 3. Medidas de centralización e posición

Διαβάστε περισσότερα

Código: 25 XUÑO 2012 PAU FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B

Código: 25 XUÑO 2012 PAU FÍSICA OPCIÓN A OPCIÓN B PAU Código: 25 XUÑO 2012 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado). Non se valorará a simple anotación dun ítem como solución

Διαβάστε περισσότερα

INICIACIÓN AO CÁLCULO DE DERIVADAS. APLICACIÓNS

INICIACIÓN AO CÁLCULO DE DERIVADAS. APLICACIÓNS INICIACIÓN AO CÁLCULO DE DERIVADAS. APLICACIÓNS Páina 0 REFLEXIONA E RESOLVE Coller un autobús en marca Na gráfica seguinte, a liña vermella representa o movemento dun autobús que arranca da parada e vai,

Διαβάστε περισσότερα

Interferencia por división da fronte

Interferencia por división da fronte Tema 9 Interferencia por división da fronte No tema anterior vimos que para lograr interferencia debemos superpoñer luz procedente dunha única fonte de luz pero que recorreu camiños diferentes. Unha forma

Διαβάστε περισσότερα

NÚMEROS COMPLEXOS. Páxina 147 REFLEXIONA E RESOLVE. Extraer fóra da raíz. Potencias de. Como se manexa k 1? Saca fóra da raíz:

NÚMEROS COMPLEXOS. Páxina 147 REFLEXIONA E RESOLVE. Extraer fóra da raíz. Potencias de. Como se manexa k 1? Saca fóra da raíz: NÚMEROS COMPLEXOS Páxina 7 REFLEXIONA E RESOLVE Extraer fóra da raíz Saca fóra da raíz: a) b) 00 a) b) 00 0 Potencias de Calcula as sucesivas potencias de : a) ( ) ( ) ( ) b) ( ) c) ( ) 5 a) ( ) ( ) (

Διαβάστε περισσότερα

24/10/06 MOVEMENTO HARMÓNICO SIMPLE

24/10/06 MOVEMENTO HARMÓNICO SIMPLE NOME: CALIFICACIÓN PROBLEMAS (6 puntos) 24/10/06 MOVEMENTO HARMÓNICO SIMPLE 1. Dun resorte elástico de constante k= 500 Nm -1 colga unha masa puntual de 5 kg. Estando o conxunto en equilibrio, desprázase

Διαβάστε περισσότερα

A onda posterior influe na onda frontal

A onda posterior influe na onda frontal Xullo Xermade A onda posterior influe na onda frontal Onda de presión cando o cono vai hacia atras Onda de presión cando o cono vai hacia diante λ = v/f λ f = v/λ Caixa doméstica Caixa profesional

Διαβάστε περισσότερα

PÁGINA 106 PÁGINA a) sen 30 = 1/2 b) cos 120 = 1/2. c) tg 135 = 1 d) cos 45 = PÁGINA 109

PÁGINA 106 PÁGINA a) sen 30 = 1/2 b) cos 120 = 1/2. c) tg 135 = 1 d) cos 45 = PÁGINA 109 PÁGINA 0. La altura del árbol es de 8,5 cm.. BC m. CA 70 m. a) x b) y PÁGINA 0. tg a 0, Con calculadora: sß 0,9 t{ ««}. cos a 0, Con calculadora: st,8 { \ \ } PÁGINA 05. cos a 0,78 tg a 0,79. sen a 0,5

Διαβάστε περισσότερα

1.- Evolución das ideas acerca da natureza da luz! Óptica xeométrica! Principio de Fermat. Camiño óptico! 3

1.- Evolución das ideas acerca da natureza da luz! Óptica xeométrica! Principio de Fermat. Camiño óptico! 3 1.- Evolución das ideas acerca da natureza da luz! 2 2.- Óptica xeométrica! 2 2.1.- Principio de Fermat. Camiño óptico! 3 2.2.- Reflexión e refracción. Leis de Snell! 3 2.3.- Laminas plano-paralelas! 4

Διαβάστε περισσότερα

A LIBERALIZACIÓN DO MERCADO ELÉCTRICO. Guía do Consumidor Cualificado de Enerxía Eléctrica

A LIBERALIZACIÓN DO MERCADO ELÉCTRICO. Guía do Consumidor Cualificado de Enerxía Eléctrica A LIBERALIZACIÓN DO MERCADO ELÉCTRICO Guía do Consumidor Cualificado de Enerxía Eléctrica D.L.: C - 1551-2003 índice 1. Introducción....5 2. Novo marco regulatorio....5 2.1. Principios fundamentais...5

Διαβάστε περισσότερα

Curso S Introducción á programación de autómatas

Curso S Introducción á programación de autómatas Curso S1601002 Introducción á programación de autómatas 1 INTRODUCCIÓN... 7 2 ELEMENTOS DUN AUTÓMATA PROGRAMABLE... 7 2.1 UNIDADE CENTRAL DE PROCESO... 8 2.2 MEMORIA... 8 2.2.1 Memoria de só lectura (ROM)...

Διαβάστε περισσότερα

PAU XUÑO 2010 FÍSICA

PAU XUÑO 2010 FÍSICA PAU XUÑO 1 Cóigo: 5 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 caa cuestión, teórica ou practica) Problemas 6 puntos (1 caa apartao) Non se valorará a simple anotación un ítem como solución ás cuestións;

Διαβάστε περισσότερα

Métodos Matemáticos en Física L4F. CONDICIONES de CONTORNO+Fuerzas Externas (Cap. 3, libro APL)

Métodos Matemáticos en Física L4F. CONDICIONES de CONTORNO+Fuerzas Externas (Cap. 3, libro APL) L4F. CONDICIONES de CONTORNO+Fuerzas Externas (Cap. 3, libro Condiciones de contorno. Fuerzas externas aplicadas sobre una cuerda. condición que nos describe un extremo libre en una cuerda tensa. Ecuación

Διαβάστε περισσότερα

MOSTRAS DE AUTOCONTROL DOS OPERADORES LÁCTEOS, BASE DA SÚA GARANTÍA DE PRODUCIÓN DE LEITE SEGURO. EXPERIENCIA DO LIGAL COAS PROBAS DE SCREENING E

MOSTRAS DE AUTOCONTROL DOS OPERADORES LÁCTEOS, BASE DA SÚA GARANTÍA DE PRODUCIÓN DE LEITE SEGURO. EXPERIENCIA DO LIGAL COAS PROBAS DE SCREENING E MOSTRAS DE AUTOCONTROL DOS OPERADORES LÁCTEOS, BASE DA SÚA GARANTÍA DE PRODUCIÓN DE LEITE SEGURO. EXPERIENCIA DO LIGAL COAS PROBAS DE SCREENING E CONFIRMACIÓN Mª Luisa Barreal López_Directora Técnica LIGAL

Διαβάστε περισσότερα

PROBLEMAS E CUESTIÓNS DE GRAVITACIÓN

PROBLEMAS E CUESTIÓNS DE GRAVITACIÓN PROBLEMAS E CUESTIÓNS DE GRAVITACIÓN "O que sabemos é unha pinga de auga, o que ignoramos é o océano." Isaac Newton 1. Un globo aerostático está cheo de gas Helio cun volume de gas de 5000 m 3. O peso

Διαβάστε περισσότερα

Uso e transformación da enerxía

Uso e transformación da enerxía Educación secundaria para persoas adultas Ámbito científico tecnolóxico Educación a distancia semipresencial Módulo 4 Unidade didáctica 5 Uso e transformación da enerxía Páxina 1 de 50 Índice 1. Introdución...3

Διαβάστε περισσότερα

Nro. 01 Septiembre de 2011

Nro. 01 Septiembre de 2011 SOL Cultura La Tolita, de 400 ac. a 600 dc. En su representación se sintetiza toda la mitología ancestral del Ecuador. Trabajado en oro laminado y repujado. Museo Nacional Banco Central del Ecuador Dirección

Διαβάστε περισσότερα

Exercicios de Física 02b. Magnetismo

Exercicios de Física 02b. Magnetismo Exercicios de Física 02b. Magnetismo Problemas 1. Determinar el radio de la órbita descrita por un protón que penetra perpendicularmente a un campo magnético uniforme de 10-2 T, después de haber sido acelerado

Διαβάστε περισσότερα

SATÉLITES TERRESTRES E AS SÚAS ÓRBITAS OBXECTIVOS

SATÉLITES TERRESTRES E AS SÚAS ÓRBITAS OBXECTIVOS SATÉLITES TERRESTRES E AS SÚAS ÓRBITAS OBXECTIVOS Aplicar as ecuacións básicas para determinar algúns dos parámetros orbitais dun satélite. Coñecer os diferentes tipos de satélites terrestres en función

Διαβάστε περισσότερα

Proba de Avaliación do Bacharelato para o Acceso á Universidade XUÑO 2018 FÍSICA

Proba de Avaliación do Bacharelato para o Acceso á Universidade XUÑO 2018 FÍSICA Proba de Avaliación do Bacharelato para o Acceso á Universidade XUÑO 2018 Código: 23 FÍSICA Puntuación máxima: Cuestións 4 puntos (1 cada cuestión, teórica ou práctica). Problemas 6 puntos (1 cada apartado)

Διαβάστε περισσότερα

U.D. 3: ACTUADORES NEUMÁTICOS

U.D. 3: ACTUADORES NEUMÁTICOS U.D. 3: ACTUADORES NEUMÁTICOS INDICE 1. Actuadores lineais 1.1. Cilindro de simple efecto 1.2. Cilindro de dobre efecto 1.3. Características principais 1.4. Construción dun cilindro 1.5. Criterios de selección

Διαβάστε περισσότερα