Θέκα πηπρηαθήο εξγαζίαο: Γηαρείξηζε θαη θνζηνιφγεζε παξαγφκελσλ πξντφλησλ ζε επηρεηξήζεηο πνπ δελ ηεξνχλ αλαιπηηθή ινγηζηηθή.

Transcript

1 Θέκα πηπρηαθήο εξγαζίαο: Γηαρείξηζε θαη θνζηνιφγεζε παξαγφκελσλ πξντφλησλ ζε επηρεηξήζεηο πνπ δελ ηεξνχλ αλαιπηηθή ινγηζηηθή. Τπνβιεζείζα ζηελ Καζεγήηξηα Δθαξκνγψλ Λεκλαίνπ Παξζέλα απφ ηνλ ζπνπδαζηή ΜΗΥΑΖΛΗΓΖ ΚΧΝΣΑΝΣΗΝΟ (Γ. Θεκέιε 8, Νάνπζα) Έλαξμε: Παξάδνζε:

2 ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Δηζαγσγή 1 ν Κεθάιαην-Θεσξεηηθά ζηνηρεία γηα ηε δηαδηθαζία δηαρείξηζεο θαη θνζηνιφγεζεο ησλ απνζεκάησλ ζει Ζ έλλνηα θαη βαζηθνί ηχπνη ησλ απνζεκάησλ Απνζέκαηα θαη ΔΓΛ Αλάιπζε πξσηνβάζκησλ ινγαξηαζκψλ ησλ απνζεκάησλ Κνζηνιφγεζε θαη ινγηζηηθή παξαθνινχζεζε ησλ απνζεκάησλ Οξηζκφο θφζηνπο-θνζηνιφγεζεο Ζ δηαδηθαζία ηεο θνζηνιφγεζεο Δίδε θνζηνιφγεζεο Κνζηνιφγεζε αγνξαδφκελσλ θαη παξαγνκέλσλ απνζεκάησλ 9 2 ν Κεθάιαην-Αλαιπηηθή Λνγηζηηθή ζει Σξφπνη παξαθνινχζεζεο θφζηνπο ζηε ινγηζηηθή Δηαηξίεο πνπ εθαξκφδνπλ ππνρξεσηηθά Αλαιπηηθή Λνγηζηηθή (νκάδα 9 ΔΓΛ) Τπνρξεσηηθνί Λνγαξηαζκνί Οκάδαο 9 ΔΓΛ Βηβιία θαηαρψξεζεο εγγξαθψλ ηεο Αλαιπηηθήο Λνγηζηηθήο 13 3 o Κεθάιαην-Απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ απνγξαθήο ζει Έλλνηα θαη ζεκαζία ηεο απνηηκήζεσο ησλ απνζεκάησλ Κπξηφηεξεο κέζνδνη απνηηκήζεσο ησλ απνζεκάησλ Παξάδεηγκα απνηίκεζεο εκπνξεχζηκνπ αγαζνχ Απνηίκεζε αγνξαδφκελσλ θαη παξαγφκελσλ απνζεκάησλ Απνηίκεζε αγνξαδφκελσλ απνζεκάησλ Απνηίκεζε παξαγφκελσλ απνζεκάησλ 18 4 o Κεθάιαην-Κνζηνιφγεζε κε εθαξκνγή ηεο Γεληθήο Λνγηζηηθήο ζει Δθαξκνγή ζε εκπνξηθέο επηρεηξήζεηο Δθαξκνγή ζε επηρεηξήζεηο παξνρήο ππεξεζηψλ Δθαξκνγή ζε επηρεηξήζεηο κεηαπνηεηηθνχ ραξαθηήξα Τπφδεηγκα εμσινγηζηηθνχ πξνζδηνξηζκνχ θφζηνπο παξαγσγήο θαη κηθηψλ θαη θαζαξψλ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο 20 5 o Κεθάιαην-Οκάδα 6 ηνπ ΔΓΛ ζει Έλλνηα θαη πεξηερφκελν ηεο νκάδαο 6 ηνπ ΔΓΛ 22

3 5.2 Γηαθξίζεηο ησλ εμφδσλ Έλλνηα ηνπ θφζηνπο θαη είδνο θαη θαηά πξννξηζκφ χληαμε ηνπ "θχιινπ κεξηζκνχ ησλ εμφδσλ" Λφγνη πνπ επηβάιινπλ ηε παξαθνινχζεζε ησλ εμφδσλ θαη είδνο Αλάιπζε νκάδαο 6 ηνπ ΔΓΛ Αλάιπζε πξσηνβάζκησλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο o Κεθάιαην-Βηβιίν απνζήθεο-ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ θαη παξαγσγήοθνζηνινγίνπ ζει Βηβιίν απνζήθεο Κξηηήξηα ηήξεζεο βηβιίνπ απνζήθεο ζχκθσλα κε ηνλ ΚΒ θνπηκφηεηα-πξνυπνζέζεηο θαη παχζε ηήξεζεο βηβιίνπ απνζήθεο θνπηκφηεηα ηήξεζεο ηνπ βηβιίνπ απνζήθεο Πξνυπνζέζεηο ηήξεζεο βηβιίνπ απνζήθεο Παχζε ππνρξέσζεο ηήξεζεο βηβιίνπ απνζήθεο Σξφπνο ηήξεζεο βηβιίνπ απνζήθεο Δλεκέξσζε ηεο εμαγσγήο ηνπ βηβιίνπ απνζήθεο ζε εκεξήζηα βάζε Βηβιίν ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ θαη παξαγσγήο θνζηνινγίνπ Βηβιίν ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ Ση είλαη θαη πφηε αλαγξάθνληαη νη ηερληθέο πξνδηαγξαθέο Φχξα παξαγσγήο Βηβιίν παξαγσγήο-θνζηνινγίνπ πγθέληξσζε παξαγσγήο-θφζηνπο Κξηηήξηα ηήξεζεο βηβιίνπ ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ θαη παξαγσγήοθνζηνιφγεζεο ζχκθσλα κε ηνλ ΚΒ Υξεζηκφηεηα ησλ βηβιίσλ ηερληθψλ πξνδηαγξαθψλ θαη παξαγσγήο-θνζηνιφγεζεο 41 7 o Κεθάιαην- Έθδνζε ζηνηρείσλ γηα ηε δηαθίλεζε ηεο πνζφηεηαο θαη ηεο αμίαο ησλ α θαη β πιψλ, πιηθψλ ζπζθεπαζίαο, εκηηειψλ θαη έηνηκσλ πξντφλησλ ζει Γηαθίλεζε α θαη β πιψλ-πιηθψλ ζπζθεπαζίαο Αγνξά α θαη β πιψλ θαη πιηθψλ ζπζθεπαζίαο Αλαιψζεηο α θαη β πιψλ-πιηθψλ ζπζθεπαζίαο Γηαθίλεζε εκηθαηεξγαζκέλσλ πξντφλησλ Παξαγσγή εκηθαηεξγαζκέλσλ πξντφλησλ Γηαθίλεζε γηα παξαπέξα επεμεξγαζία ή πψιεζε εκηθαηεξγαζκέλσλ πξντφλησλ Γηαθίλεζε έηνηκσλ πξντφλησλ Παξαγσγή έηνηκνπ πξντφληνο Πψιεζε έηνηκνπ πξντφληνο 49

4 8 ν Κεθάιαην- Παξάδεηγκα δηαρείξηζεο θαη θνζηνιφγεζεο απνζεκάησλ ζε επηρείξεζε δσνηξνθψλ ζχκθσλα κε ηνλ ΚΒ θαη ηνπο θαλφλεο ηεο Γεληθήο Λνγηζηηθήο ζει ΔΠΗΛΟΓΟ

5 ΕΙΑΓΩΓΗ Ζ εθπφλεζε ηεο ζπγθεθξηκέλεο πηπρηαθήο εξγαζίαο απνηειεί πξνζσπηθή έξεπλα απφ ηνλ ζπγγξαθέα-ζπνπδαζηή. Όπσο γίλεηαη θαηαλνεηφ θαη απφ ηνλ ηίηιν, αζρνιείηαη κε ηε δηαρείξηζε θαη ηελ θνζηνιφγεζε ησλ παξαγνκέλσλ πξντφλησλ ζε επηρεηξήζεηο νη νπνίεο δελ ηεξνχλ αλαιπηηθή ινγηζηηθή. Με απιά ιφγηα αζρνιείηαη κε ηελ ινγηζηηθή δηαρείξηζε ησλ απνζεκάησλ ησλ επηρεηξήζεσλ κέρξη λα θηάζνπλ ζηε ηειηθή ηνπο κνξθή θαη λα είλαη έηνηκα γηα πψιεζε. Πην αλαιπηηθά ζην 1 ν θεθαιαίν γίλεηαη ιφγνο γηα ηελ έλλνηα θαη ην πεξηερφκελν ησλ απνζεκάησλ θαη ην πσο παξαθνινπζνχληαη ζχκθσλα κε ην ΔΓΛ θαη ην δηαρσξηζκφ πνπ θάλεη ην ΔΓΛ, κεηαμχ παξαγφκελσλ θαη αγνξαδφκελσλ, θαζψο επίζεο ζηνλ νξηζκφ ηεο θνζηνιφγεζεο θαη ηνπ θφζηνπο. ην 2 ν θεθάιαην γίλεηε αλαθνξά ζηηο κεζφδνπο παξαθνινχζεζεο ηνπ θφζηνπο κε βάζε ηεο αξρέο ηνπ ΔΓΛ θαη γίλεηαη ζχληνκε αλαθνξά ζηελ αλαιπηηθή ινγηζηηθή. Έπεηηα αζρνιείηαη κε ηε ζεκαζία ηεο απνηίκεζεο ζε κηα επηρείξεζε παξνπζηάδνληαο ηηο θπξηφηεξεο κεζφδνπο θαη παξάδεηγκα απνηίκεζεο κε 4 δηαθνξεηηθνχο κεζφδνπο. ην 4 ν θεθαιαίν, αλαθέξεηαη ζηα απνηειέζκαηα ρξήζεο, δειαδή πνηεο είλαη νη θηλήζεηο ηνπ ινγηζηή κηαο επηρείξεζεο γηα λα θαηαιήμεη ζην απνηέιεζκα ρξήζεσο. ην ζπγθεθξηκέλν θεθάιαην δίλνληαη παξαδείγκαηα 3 σλ ηχπσλ επηρεηξήζεσλ, εκπνξηθψλ επηρεηξήζεσλ, επηρεηξήζεσλ παξνρψλ ππεξεζηψλ θαη επηρεηξήζεσλ ηνπ κεηαπνηεηηθνχ ραξαθηήξα. ην ηέινο ηνπ θεθαιαίνπ παξαζέηεηαη ππφδεηγκα εμσινγηζηηθνχ πξνζδηνξηζκνχ θφζηνπο παξαγσγήο θαη κηθηψλ θαη θαζαξψλ απνηειεζκάησλ ρξήζεσο. ην 5 ν θεθάιαην παξνπζηάδεηαη ε νκάδα 6 ηνπ ΔΓΛ, ηεο νπνίαο ν ξφινο είλαη πνιχ ζεκαληηθφο γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ θφζηνπο ησλ απνζεκάησλ. Γίλνληαη ζηνηρεία γηα ηνλ ηξφπν παξαθνινχζεζεο ηεο νκάδαο 6 απφ ην ΔΓΛ, ηνλ ηξφπν δηαθξίζεηο ησλ εμφδσλ θαη επίζεο γίλεηαη ε αλάιπζε ζε 1 ν βαζκηνχο ινγαξηαζκνχο φπσο απηφ νξίδεηαη απφ ηνλ λφκν. ηα επφκελα 2 θεθάιαηα παξνπζηάδνληαη ηα βηβιία πνπ ππνρξενχληαη λα ηεξεί θαη ηα ζηνηρεία πνπ εθδίδνπλ επηρεηξήζεηο νη νπνίεο δελ ηεξνχλ αλαιπηηθή ινγηζηηθή γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ θφζηνπο ησλ απνζεκάησλ ηεο. Σέινο, ην 8 ν θεθάιαην, απνηειεί ηελ πξαθηηθή εθαξκνγή ηνλ φζσλ έρνπλ αλαθεξζεί ζηα θεθάιαηα πνπ πξνεγήζεθαλ. Πην ζπγθεθξηκέλα, αλαπηχζζεηαη παξάδεηγκα κηαο επηρείξεζεο δσνηξνθψλ ε νπνία παξαθνινπζεί ην θφζηνο ησλ απνζεκάησλ ηεο κε ηηο αξρέο ηεο γεληθήο ινγηζηηθήο θαη παξνπζηάδεη πσο ηεξείηαη ε φιε δηαδηθαζία βάζε ηνπ ΚΒ. Σν παξψλ θεθάιαην απνηειεί δειαδή έλα νινθιεξσκέλν παξάδεηγκα παξαθνινχζεζεο ησλ απνζεκάησλ ηεο απφ ηελ θάζε ησλ αγνξψλ ησλ α πιψλ κέρξη ηελ θάζε ηεο επεμεξγαζίαο ηνπο γηα λα θηάζνπλ ζηελ ηειηθή ηνπο κνξθή θαη ηελ πψιεζε ηνπο. Πξέπεη λα αλαθεξζεί φηη νη νλνκαζίεο θαη ηα ζηνηρεία ησλ ζπλαιιαζζφκελσλ θαη ηεο ίδηαο ηεο επηρείξεζεο δελ είλαη πξαγκαηηθά ζε αληίζεζε κε φια ηα ππφινηπα ζηνηρεία ηα νπνία δίλνληαη ζην παξάδεηγκα. ηφρνο είλαη ν αλαγλψζηεο λα θαηαιάβεη ηε κεζνδνινγία θαη λα αληηιεθζεί ηνλ ηξφπν ζθέςεο θαη ηελ πνιηηηθή δηαρείξηζεο θαη θνζηνιφγεζεο πνπ εθαξκφδεη ε ζπγθεθξηκέλε επηρείξεζε. Καιή αλάγλσζε!

6 1 ν ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΘΔΩΡΖΣΗΚΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΓΗΑ ΣΖΝ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΓΗΑΥΔΗΡΗΖ ΚΑΗ ΚΟΣΟΛΟΓΖΖ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ 1.1 Ζ ΔΝΝΟΗΑ ΚΑΗ ΒΑΗΚΟΗ ΣΤΠΟΗ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ Κάζε επηρείξεζε πνπ παξάγεη ή εκπνξεχεηαη πξντφληα απαηηείηαη ζπλήζσο λα απνζεκαηνπνηεί θαη λα απνζεθεχεη. Οη ειιεληθέο επηρεηξήζεηο ζπλεηδεηνπνηνχλ φιν θαη πεξηζζφηεξν ηε ζεκαζία ηεο ζσζηήο νξγάλσζεο θαη ηνπ εμνξζνινγηζκνχ ηεο απνζεθεπηηθήο ιεηηνπξγίαο. Γε θαίλεηαη φκσο λα ζπλεηδεηνπνηνχλ ζηνλ ίδην βαζκφ ην ξφιν πνπ κπνξεί λα δηαδξακαηίζεη ε πνιηηηθή δηαρείξηζεο απνζεκάησλ, ηφζν ζηε κείσζε ηνπ ιεηηνπξγηθνχ ηνπο θφζηνπο, φζν θαη ζηελ απνθπγή άζθνπσλ επελδχζεσλ. Αο ζεκεησζεί φηη ην απφζεκα πνπ δηαηεξεί κία επηρείξεζε, ηεο θνζηίδεη ζε εηήζηα βάζε πεξίπνπ 25% ηεο αμίαο ηνπ. Σα απνζέκαηα, αλάινγα κε ηνλ ηξφπν πνπ δεκηνπξγνχληαη, κπνξνχλ λα δηαθξηζνχλ ζε ηέζζεξηο θαηεγνξίεο, θπθιηθφ, αζθαιείαο, αλακνλήο θαη ζε θίλεζε. Σα δηαθνξεηηθά απηά είδε απνζεκάησλ δελ δηαθξίλνληαη ζε θπζηθή κνξθή αιιά κε βάζε ηελ αηηία ηεο δεκηνπξγίαο ηνπο. Σν θπθιηθφ απφζεκα (cycle inventory) είλαη ην ηκήκα ηνπ ζπλνιηθνχ απνζέκαηνο πνπ θαζνξίδεηαη άκεζα απφ ην κέγεζνο ηεο παξαγγειίαο. Σν χςνο ηνπ θπθιηθνχ απνζέκαηνο εμαξηάηαη απφ ηνλ ρξφλν αλάκεζα ζε δπν παξαγγειίεο. Γηα παξάδεηγκα, αλ γίλεηαη κηα παξαγγειία θάζε κήλα, ην χςνο ηνπ απνζέκαηνο ζα πξέπεη λα ηζνχηαη κε ηελ κεληαία δήηεζε. Όζν κεγαιχηεξε είλαη ε ρξνληθή πεξίνδνο αλάκεζα ζε δπν παξαγγειίεο ηφζν κεγαιχηεξν ζα είλαη ην θπθιηθφ απφζεκα. Γηα λα απνθχγνπλ πξνβιήκαηα εμππεξέηεζεο ησλ πειαηψλ θαη κε δηαζεζηκφηεηαο εμαξηεκάησλ, νη εηαηξείεο ζπρλά θξαηάλε έλα απφζεκα αζθαιείαο (safety stock inventory). Σα απνζέκαηα αζθαιείαο είλαη ρξήζηκα φηαλ νη πξνκεζεπηέο δελ παξαδίδνπλ ηελ απαηηνχκελε πνζφηεηα ζηελ πξνθαζνξηζκέλε εκεξνκελία ζε απνδεθηή πνηφηεηα ή φηαλ ηα παξαζθεπαζκέλα αληηθείκελα έρνπλ ππνζηεί δεκηέο ή απαηηνχλ πεξαηηέξσ δηνξζψζεηο. Ζ δηαηήξεζε απνζεκάησλ αζθαιείαο εμαζθαιίδεη ηελ νκαιή ιεηηνπξγία ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο ζε πεξίπησζε ηέηνησλ πξνβιεκάησλ. Γηα ηελ δηαηήξεζε απνζεκάησλ αζθαιείαο, κία επηρείξεζε θάλεη κία παξαγγειία λσξίηεξα απ φηη ηε ρξεηάδεηαη πξαγκαηηθά είηε ζε κεγαιχηεξε πνζφηεηα. αλ απφζεκα αλακνλήο (anticipation inventory) θαζνξίδεηαη ην απφζεκα πνπ ρξεζηκνπνηείηαη γηα λα απνξξνθήζεη αλφκνηα δήηεζε ζε δηαθνξεηηθέο ρξνληθέο πεξηφδνπο. Γηα παξάδεηγκα, ην 90% ηεο εηήζηαο δήηεζεο ηνπ πεηξειαίνπ ζέξκαλζεο εκθαλίδεηαη κέζα ζε ηέζζεξηο κήλεο ζην ρξφλν. Με ηε δηαηήξεζε απνζεκάησλ αλακνλήο, νη επηρεηξήζεηο δελ είλαη ππνρξεσκέλεο λα πξνβαίλνπλ ζε ζεκαληηθέο απμνκεηψζεηο ηεο παξαγσγήο πνπ ζπλεπάγνληαη θφζηνο. Σα απνζέκαηα αλακνλήο ρξεζηκνπνηνχληαη επίζεο θαη ζε πεξηπηψζεηο αβεβαηφηεηαο ζρεηηθά κε ηελ πξφζθνξα ελφο πξντφληνο

7 Σα απνζέκαηα πνπ θηλνχληαη απφ ην έλα ζεκείν ηνπ ζπζηήκαηνο ξνήο πιηθψλ ζην άιιν θαινχληαη απνζέκαηα ζε θίλεζε (pipeline inventory). Σα απνζέκαηα απηά απνηεινχλ παξαγγειίεο πνπ έρνπλ γίλεη αιιά δελ έρνπλ παξαιεθζεί αθφκα. Μπνξνχλ λα ππνινγηζηνχλ σο ε κέζε δήηεζε θαηά ην ρξφλν κεηαμχ ηεο παξαιαβήο δχν δηαδνρηθψλ παξαγγειηψλ Απνζέκαηα θαη ΔΓΛ χκθσλα κε ην Δληαίν Γεληθφ Λνγηζηηθφ ρέδην πνπ ηεξείηαη απφ επηρεηξήζεηο πνπ ηεξνχλ βηβιία ηξίηεο θαηεγνξίαο, ηα απνζέκαηα παξαθνινπζνχληαη ζηε δεχηεξε νκάδα. Καηά ην ζρέδην απνζέκαηα είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ αλήθνπλ ζηελ επηρείξεζε ηα νπνία : Πξννξίδνληαη λα πσιεζνχλ θαηά ηε ζπλήζε πνξεία ησλ εξγαζηψλ ηεο. Βξίζθνληαη ζηε δηαδηθαζία ηεο παξαγσγήο θαη πξννξίδνληαη λα πσιεζνχλ φηαλ πάξνπλ ηελ κνξθή ησλ έηνηκσλ πξντφλησλ. Πξννξίδνληαη λα αλαισζνχλ γηα ηελ παξαγσγή έηνηκσλ πξντφλησλ ή ηελ παξνρή ππεξεζηψλ. Πξννξίδνληαη λα αλαισζνχλ γηα ηελ θαιή ιεηηνπξγία, ηε ζπληήξεζε ή ηελ επηζθεπή, θαζψο θαη ηελ ηδηνπαξαγσγή ππεξεζηψλ. Πξννξίδνληαη λα ρξεζηκνπνηεζνχλ γηα ηελ ζπζθεπαζία ησλ παξαγφκελσλ έηνηκσλ πξντφλησλ ή ησλ εκπνξεπκάησλ πνπ πξννξίδνληαη γηα πψιεζε. ηελ νκάδα 2 ηνπ ΔΓΛ παξαθνινπζνχληαη ηα απνζέκαηα ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο ηα νπνία πξνέξρνληαη είηε απφ: Απνγξαθή Αγνξά Ηδηνπαξαγσγή Αληαιιαγή Δηζθνξά ζε είδνο Γσξεά. Σα απνζέκαηα δεκηνπξγνχλ ζηνπο ινγηζηέο ζεκαληηθά πξνβιήκαηα πνπ εζηηάδνληαη ζηε ινγηζηηθή παξαθνινχζεζή ηνπο θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο θαζψο θαη ζηελ πνζνηηθή θαηακέηξεζε θαη απνηίκεζε απηψλ ζην ηέινο θάζε ρξήζεσο. Ζ δηάθξηζε ηνπο ζχκθσλα κε ην ΔΓΛ δε ζηεξίδεηαη ζηελ αληηθεηκεληθή θχζε ησλ ζηνηρείσλ αιιά ζηνλ πξννξηζκφ απηψλ ζηα πιαίζηα ηεο ιεηηνπξγηθήο δξαζηεξηφηεηαο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. Ζ αλάιπζε ηεο νκάδαο 2 ησλ απνζεκάησλ απφ ην ΔΓΛ έρεη σο εμήο: Λνγαξηαζκνί Οκάδαο 2 Λνγαξηαζκφο (20) "Δκπνξεχκαηα" Λνγαξηαζκφο (21) "Πξντφληα Έηνηκα & Ζκηηειή" Λνγαξηαζκφο (22) "Τπνπξντφληα θαη ππνιείκκαηα" Λνγαξηαζκφο (23) "Παξαγσγή ζε Δμέιημε" Λνγαξηαζκφο (24) "Πξψηεο θαη Βνεζεηηθέο Ύιεο-Τιηθά πζθεπαζίαο" Λνγαξηαζκφο (25) "Αλαιψζηκα Τιηθά" Λνγαξηαζκφο (26) "Αληαιιαθηηθά Παγίσλ ηνηρείσλ" - 2 -

8 Λνγαξηαζκφο (28) "Δίδε πζθεπαζίαο" Λνγαξηαζκφο (29) "Απνζέκαηα Τπνθαηαζηεκάησλ ή Άιισλ Κέληξσλ" Οη πξσηνβάζκηνη ινγαξηαζκνί ηεο νκάδαο 2 είλαη ππνρξεσηηθήο εθαξκνγήο θαη αλαπηχζζνληαη ζε δεπηεξνβάζκηνπο, ηξηηνβάζκηνπο ή αλαιπηηθφηεξνπο ινγαξηαζκνχο ζχκθσλα κε ηηο πιεξνθνξηαθέο αλάγθεο ηεο επηρείξεζεο Αλάιπζε πξωηνβάζκηωλ ινγαξηαζκώλ ηωλ απνζεκάηωλ Λ/ζκνο (20) "Δκπνξεχκαηα" Δίλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ απνθηνχληαη απφ ηελ επηρείξεζε κε ζθνπφ λα κεηαπσινχληαη ζηελ θαηάζηαζε πνπ αγνξάδνληαη. Ζ επηρείξεζε δειαδή δε κεηαβάιεη ηε θπζηθή κνξθή ησλ αγαζψλ απηψλ αιιά ηα δηαζέηεη κε ηε κνξθή πνπ ηα απέθηεζε. Λ/ζκνο (21) "Πξντφληα Έηνηκα & Ζκηηειή" Έηνηκα πξντφληα είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ έρνπλ παξαρζεί,ζπλαξκνινγεζεί ή θαηαζθεπαζηεί απφ ηελ επηρείξεζε θαη είλαη νινθιεξσκέλα θαη έηνηκα γηα πψιεζε π.ρ. ζηελ ηζηκεληνβηνκεραλία νη ζάθνη ηζηκέλησλ Ζκηηειή (ή εκηθαηεξγαζκέλα) πξντφληα είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ κεηά απφ θαηεξγαζία ζε νξηζκέλν ζηάδην είλαη έηνηκα γηα πεξαηηέξσ βηνκεραλνπνίεζε ή γηα πψιεζε ζηελ εκηηειή ηνπο θαηάζηαζε. Λ/ζκνο (22) "Τπνπξντφληα θαη Τπνιείκκαηα" Τπνπξντφληα είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ παξάγνληαη καδί κε ηα θχξηα πξντφληα, ζε δηάθνξα ζηάδηα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο απφ ηηο ίδηεο πξψηεο θαη βνεζεηηθέο χιεο θαη έρνπλ κεησκέλε αμία πψιεζεο ζε ζρέζε κε ηα θχξηα πξντφληα. ε κεξηθέο πεξηπηψζεηο κπνξνχλ λα ρξεζηκνπνηεζνχλ απφ ηελ επηρείξεζε ζαλ πξψηε χιε. Τπνιείκκαηα είλαη πιηθά θαηάινηπα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο θαηά θαλφλα άρξεζηα. Σα ππνιείκκαηα απηά απνξξίπηνληαη απφ ηελ επηρείξεζε θαη απνηεινχλ ηε θχξα ηεο επηρείξεζεο. Λ/ζκνο (23) "Παξαγσγή ζε Δμέιημε" Δίλαη νη πξψηεο χιεο, βνεζεηηθά πιηθά, εκηηειή πξντφληα θαη αιιά ζηνηρεία θφζηνπο (π.ρ. ΓΒΔ, εξγαζία) ηα νπνία θαηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεσο ή θαηά ηελ απνγξαθή ηέινπο ρξήζεσο βξίζθνληαη ζην θχθισκα ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο γηα θαηεξγαζία

9 Λ/ζκνο (24) "Πξψηεο θαη Βνεζεηηθέο Ύιεο-Τιηθά πζθεπαζίαο" Πξψηεο χιεο είλαη ελζψκαηα αγαζά πνπ αγνξάδεη ε επηρείξεζε κε ζθνπφ λα ηα ρξεζηκνπνηήζεη γηα ηελ παξαγσγή πξντφλησλ γηα πψιεζε. Βνεζεηηθέο χιεο είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ είλαη αλαγθαία γηα ηελ επεμεξγαζία ησλ πξψησλ πιψλ, νη νπνίεο φκσο δελ ελζσκαηψλνληαη απφ θπζηθή άπνςε ζην ηειηθφ πξντφλ ηεο παξαγσγήο. Τιηθά ζπζθεπαζίαο είλαη ηα πιηθά αγαζά πνπ απνθηά ε επηρείξεζε κε ζθνπφ ηε ρξεζηκνπνίεζε ηνπο γηα ηε ζπζθεπαζία ησλ ηειηθψλ πξντφλησλ ηεο. Λ/ζκνο (25)"Αλαιψζηκα Τιηθά" Δίλαη ηα αγαζά πνπ απνθηά ε επηρείξεζε κε πξννξηζκφ ηελ αλάισζή ηνπο γηα ηε ζπληήξεζε ηνπ πάγηνπ εμνπιηζκνχ θαη γεληθά γηα ηελ εμαζθάιηζε ησλ αλαγθαίσλ ζπλζεθψλ ιεηηνπξγίαο ησλ θχξησλ θαη βνεζεηηθψλ ππεξεζηψλ ηεο. Λ/ζκνο (26) "Αληαιιαθηηθά Παγίσλ ηνηρείσλ" Δίλαη πιηθά αγαζά πνπ έρνπλ ζθνπφ ηελ αλάισζή ηνπο γηα ηε ζπληήξεζε θαη ηελ επηζθεπή πάγηνπ εμνπιηζκνχ ηεο επηρείξεζεο. Λ/ζκνο (28) "Δίδε πζθεπαζίαο" Δίλαη ηα πιηθά κέζα πνπ ρξεζηκνπνηνχληαη γηα ηε ζπζθεπαζία εκπνξεπκάησλ ή πξντφλησλ ηεο θαη παξαδίδνληαη ζηνπο πειάηεο καδί κε ην πεξηερφκελν ηνπο. Σα είδε ζπζθεπαζίαο είλαη επηζηξεπηέα ή κε επηζηξεπηέα, αλάινγα κε ηε ζπκθσλία κεηαμχ πειάηε θαη πξνκεζεπηή. Υξεζηκνπνηνχληαη θαηά θαλφλα γηα ηε κεηαθνξά ησλ πσινχκελσλ απνζεκάησλ ζηνπο πειάηεο ή ζε άιια θέληξα απνζεθεχζεσο θαη δελ ελζσκαηψλνληαη ζηα παξαγφκελα πξντφληα γη απηφ θαη δελ πεξηιακβάλνληαη ζηηο ηερληθέο πξνδηαγξαθέο ησλ πξντφλησλ. Λ/ζκνο (29) "Απνζέκαηα Τπνθαηαζηεκάησλ ή Άιισλ Κέληξσλ" Αθνξά ηα απνζέκαηα ησλ ππνθαηαζηεκάησλ ή άιισλ θέληξσλ ηεο επηρείξεζεο

10 1.2 ΚΟΣΟΛΟΓΖΖ ΚΑΗ ΛΟΓΗΣΗΚΖ ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΖΖ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ ΟΡΗΜΟ ΚΟΣΟΤ-ΚΟΣΟΛΟΓΖΖ Κφζηνο είλαη έλα αξηζκεηηθφ κέγεζνο πνπ αληηπξνζσπεχεη ηα πνζά πνπ επελδχζεθαλ γηα ηελ απφθηεζε πιηθψλ ή άυισλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ κε ζθνπφ ηε ρξεζηκνπνίεζή ηνπο γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε εζφδσλ απφ πσιήζεηο ή γηα ηελ θάιπςε θνηλσληθψλ αλαγθψλ. Γηα ηηο πεξηζζφηεξεο επηρεηξήζεηο θαη ηδηαίηεξα ηηο παξαγσγηθέο, φπνπ ην θφζηνο ησλ αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ αιιάδεη κνξθή κέζα ζηελ επηρείξεζε πξνθεηκέλνπ λα παξαρζνχλ πξντφληα, ε εχξεζε ηνπ θφζηνπο απνηειεί ζεκαληηθή επηδίσμε. ηφρνο ηεο γλψζεο ηνπ θφζηνπο είλαη ν θαζνξηζκφο ησλ ηηκψλ πψιεζεο, ν έιεγρνο ησλ πσιήζεσλ θαη νη απαληήζεηο ζε εξσηήκαηα φπσο : θεξδίδσ ή ράλσ, πφζν θεξδίδσ ή ράλσ, πφζν πξέπεη λα πνπιήζσ γηα λα κε ράζσ, πνηα είλαη ε αμία ησλ εμφδσλ ιεηηνπξγίαο γηα ηελ παξαγσγή κηαο κνλάδαο πξντφληνο θαη πιήζνο παξφκνησλ εξσηεκάησλ. Έλαο άιινο νξηζκφο ηνπ θφζηνπο είλαη ν εμήο: θφζηνο είλαη ε ζπλνιηθή αμία ησλ πξαγκάησλ θαη ησλ ππεξεζηψλ πνπ θαηαλαιψλνληαη θάζε θνξά γηα λα παξαρζεί έλα ζπγθεθξηκέλν έξγν ή έλα νξηζκέλν πξντφλ. Απφ ηνλ παξαπάλσ νξηζκφ ηνπ θφζηνπο ζπλάγεηαη φηη ην θφζηνο είλαη έλαο δείθηεο πνπ πξνθχπηεη απφ ην θιάζκα πνπ αξηζκεηή έρεη ην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ πνπ πξαγκαηνπνηήζεθαλ ζε κηα νξηζκέλε ρξνληθή πεξίνδν γηα λα παξαρζεί κηα πνζφηεηα απφ έξγν ή πξντφληα θαη παξαλνκαζηή ηηο κνλάδεο απφ ην έξγν ή ηα πξντφληα πνπ παξάρζεθαλ κέζα ζηελ ίδηα ρξνληθή πεξίνδν. Ο δείθηεο φκσο απηφο απφ κφλνο ηνπ δελ νξίδεη ηίπνηα. Γηα λα θαλεί πην ρξήζηκνο θαη λα καο νδεγήζεη ζε ζσζηά ζπκπεξάζκαηα ζα πξέπεη λα ζπγθξηζεί κε ηνλ δείθηε ηνπ ίδηνπ θφζηνπο ζε άιιε ρξνληθή πεξίνδν είηε ηεο ίδηαο ρξνληθήο πεξηφδνπ ελφο φκνηνπ πξντφληνο ή ππεξεζίαο άιιεο παξαγσγήο. Απφ φια ηα παξαπάλσ απνξξέεη φηη, αληηθείκελν ηεο έξεπλαο ηνπ θφζηνπο είλαη ζε πξψηε θάζε ην έξγν πνπ παξάγεηαη ζηηο δηάθνξεο θαηεξγαζίεο θαη ζε δεχηεξε θάζε ην πξντφλ πνπ απνξξφθεζε απηφ ην έξγν θαη επίζεο γίλεηαη αληηιεπηή ε ρξεζηκφηεηα, γηα ηελ νηθνλνκηθή κνλάδα, ηνπ έιεγρνπ πξνζδηνξηζκνχ ηνπ θφζηνπο. Κνζηνιφγεζε είλαη ε δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ θφζηνπο ηνπ αγαζνχ, κίαο ππεξεζίαο, κίαο δξαζηεξηφηεηαο ή κίαο ιεηηνπξγίαο. Ζ θνζηνιφγεζε σο δηαδηθαζία πξνζδηνξηζκνχ ηνπ θφζηνπο, αλαθέξεηαη ζηα αγαζά θαη ζηηο ππεξεζίεο πνπ αγνξάδνληαη, πσινχληαη θαη παξάγνληαη, ζηηο επηρεηξεκαηηθέο ή κε, δξαζηεξηφηεηεο πνπ αλαπηχζζνληαη θαη γεληθά, ζηε ιεηηνπξγία νπνηαζδήπνηε νξγαλσηηθήο ππνδηαίξεζεο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο

11 ΥΔΓΗΟ ΑΠΔΗΚΟΝΗΖ ΔΝΟ ΓΔΝΗΚΟΤ ΤΠΟΓΔΗΓΜΑΣΟ ΡΟΖ ΣΟΤ ΚΟΣΟΤ ¹ Αγνξέο Τιηθψλ Άκεζα πιηθά Αλαισζέληα Τιηθά Παξαγσγή ε Δμέιημε Πιεξσκέο πξνζσπηθνχ Γαπάλεο Π. Άκεζν Κφζηνο Έηνηκα Πξντφληα Κφζηνο Παξαρζέλησλ Πξαγκαηηθά Γ.Β.Δ. Γ.Β.Δ. Καηαινγηζζέληα Τπν/ζζέληα Τπεξ/ζζέληα ¹ Πομόνης Ν. Κοζηολόγηζη, Εκδόζεις Σηαμούλη Αθήνα 1999 ζελ

12 1.2.2 Ζ ΓΗΑΓΗΚΑΗΑ ΣΖ ΚΟΣΟΛΟΓΖΖ Όπσο πξναλαθέξακε, ε θνζηνιφγεζε σο δηαδηθαζία πξνζδηνξηζκνχ ηνπ θφζηνπο, αλαθέξεηαη ζηα αγαζά θαη ηηο ππεξεζίεο πνπ αγνξάδνληαη, πσινχληαη θαη παξάγνληαη, ζηηο επηρεηξεκαηηθέο ή κε δξαζηεξηφηεηεο. Ζ δηαδηθαζία πνπ αθνινπζείηαη ζηελ θνζηνιφγεζε είλαη ε εμήο: 1. πγθέληξσζε ησλ θνζηνινγήζηκσλ κεγεζψλ, δειαδή ησλ αλαισκέλσλ πιηθψλ θαη ησλ εμφδσλ. Ζ εξγαζία απηή απαηηεί νξζή νξγάλσζε απνζεθψλ έηζη ψζηε ηα ζηνηρεία ηα νπνία δεηνχληαη ζηελ πεξίνδν ηεο θνζηνιφγεζεο λα είλαη φζν ην δπλαηφλ έηνηκα γηα επεμεξγαζία. Πξέπεη λα παξαθνινπζνχληαη ινηπφλ θαηά εκέξα ηα εμήο ζηνηρεία θαηά είδνο. Γηα ηηο πξψηεο χιεο, βνεζεηηθά πιηθά θαη πιηθά ζπζθεπαζίαο: α. Αγνξέο ζε πνζφηεηα θαη αμία. β. Κφζηνο επεμεξγαζίαο απφ ηξίηνπο κφλν ζε αμία. γ. Πσιήζεηο ζε πνζφηεηα θαη αμία. δ. Αλαιψζεηο γηα παξαγσγή πξντφλησλ ζε πνζφηεηα. Γηα ηα έηνηκα πξντφληα: α. Παξαρζείζα πνζφηεηα. β. Παξαρζείζα πνζφηεηα απφ ηξίηνπο. γ. Κφζηνο επεμεξγαζίαο απφ ηξίηνπο κνλφ ζε αμία. δ. Πσιήζεηο ζε πνζφηεηα θαη αμία. 2. Πξνζδηνξηζκφο ηνπ ιεηηνπξγηθνχ θφζηνπο ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ηεο επηρείξεζεο θαη αλάιπζε απηνχ θαηά θέληξα θφζηνπο. Οη βαζηθέο ιεηηνπξγίεο κηαο νηθνλνκηθήο κνλάδαο είλαη νη εμήο: Ζ ιεηηνπξγία ηεο παξαγσγήο Ζ δηνηθεηηθή ιεηηνπξγία Ζ ιεηηνπξγία έξεπλαο θαη αλάπηπμεο Ζ ιεηηνπξγία πξνψζεζεο Ζ ιεηηνπξγία δηαζέζεσο Καη ηέινο ε ρξεκαηννηθνλνκηθή ιεηηνπξγία ηεο κνλάδαο ΔΗΓΖ ΚΟΣΟΛΟΓΖΖ Αθνχ αλαθέξζεθαλ ε έλλνηα θαη ε δηαδηθαζία ηεο θνζηνιφγεζεο, ζα απνηεινχζε παξάιεςε λα κε δηεπθξηληζζνχλ ηα είδε ηεο θνζηνιφγεζεο. Ζ θνζηνιφγεζε κπνξεί λα επηηεπρζεί κε ηνπο εμήο δχν ηξφπνπο: Δμσινγηζηηθά θαη Δζσινγηζηηθά - 7 -

13 Δμωινγηζηηθά Ζ θνζηνιφγεζε αλ δελ ζπλνδεχεηαη απφ έλα ηδηαίηεξν πξνζδηνξηζκφ, είλαη πάληα εμσινγηζηηθή, γηαηί είλαη απιά κηα καζεκαηηθή δηαδηθαζία πνπ κε απηήλ πξνζδηνξίδεηαη ην θφζηνο. Δηδηθφηεξα θαη πεξηζζφηεξν ζπγθεθξηκέλα ην «εμσινγηζηηθά» εληνπίδεηαη ζηελ αλάισζε ησλ αμηψλ-παξαγσγηθψλ πξνυπνζέζεσλ θαη ηελ παξαγσγή ησλ πξντφλησλ. Απηέο νη δχν δηαδηθαζίεο είλαη πνπ δελ παξαθνινπζνχληαη ινγηζηηθά. πλεπψο ε εμσινγηζηηθή θνζηνιφγεζε ζαλ θνζηνινγηθή δηαδηθαζία είλαη πιήξεο θαη παξέρεη φιεο ηηο πιεξνθνξίεο γηα ηνλ έιεγρν ηεο παξαγσγηθήο δηαδηθαζίαο θαη ην ζχλνιν ησλ δαπαλψλ θαη είδνο πνπ θαηαινγίδνληαη ζηελ θάζε ζέζε θφζηνπο. Δθεί πνπ κεηνλεθηεί ε ζπγθεθξηκέλε δηαδηθαζία είλαη ζην φηη δελ απνηππψλεη ινγηζηηθά φιεο ηηο κεηαβνιέο ηεο πεξηνπζίαο ηεο επηρείξεζεο, πνπ απφ απηφ ην ιφγν κέλνπλ αθαλείο. Πξέπεη λα επηζεκαλζεί πάλησο, φηη ε απνπζία ινγηζηηθήο θαηαγξαθήο δελ ζπλδέεηαη αλαγθαία κε ηελ αθξίβεηα ησλ θνζηνινγηθψλ δεδνκέλσλ. Δπεηδή ε εμσινγηζηηθή θνζηνιφγεζε δελ ζπλεπάγεηαη ινγηζηηθέο εγγξαθέο, δελ θαηαγξάθεηαη δειαδή ζηελ πεξηνπζία ηεο επηρείξεζεο, αιιά έρεη αμία κφλν πιεξνθνξηαθή, κπνξεί λα ιεηηνπξγήζεη θαη ιεηηνπξγεί ζηελ πξάμε, θαιχπηνληαο ινγηζηηθέο πεξηφδνπο νπνηαζδήπνηε δηάξθεηαο θαη ζπρλφηεηαο. Με άιια ιφγηα ιεηηνπξγεί κε πιήξε επάξθεηα ζαλ βξαρχρξνλε είηε κεληαία, είηε ηξηκεληαία θ.η.ι. αιιά θαη ζαλ εηήζηα. Ζ ηειεπηαία απηή κάιηζηα, ε εηήζηα εμσινγηζηηθή θνζηνιφγεζε είλαη ε θνζηνιφγεζε πνπ θαιχπηεη ηηο αλάγθεο φισλ ησλ επηρεηξήζεσλ πνπ δελ είλαη απφ ην λφκν ππνρξεσκέλεο λα ηεξνχλ ηελ Αλαιπηηθή Λνγηζηηθή ηνπ ΔΓΛ. Οη επηρεηξήζεηο απηήο ηεο θαηεγνξίαο είλαη ππνρξεσκέλεο λα πξνζδηνξίζνπλ ην θφζηνο ηεο παξαγσγήο ησλ πξντφλησλ ηνπο πξνθεηκέλνπ λα απνηηκήζνπλ ηα απνζέκαηα ιήμεσο. Δζωινγηζηηθά Δζσινγηζηηθή, είλαη ε θνζηνιφγεζε πνπ θαηαγξάθεηαη κε ινγηζηηθέο εγγξαθέο ζε έλα νινθιεξσκέλν ινγηζηηθφ θχθισκα, πνπ μεθηλάεη θαη θαηαγξάθεη ηελ αλάισζε ησλ αμηψλ-παξαγσγηθψλ πξνυπνζέζεσλ κηαο παξαγσγήο, ζηε ρξνληθή θαη ρσξηθή δηαζπνξά ηνπο, θαη θαηαιήγεη θαη θαηαγξάθεη ηελ παξαγσγή ησλ λέσλ αμηψλ-πξντφλησλ ηεο ίδηαο παξαγσγήο, ζ φιε ηελ πνηθηιία ηνπο. Ζ εζσινγηζηηθή θνζηνιφγεζε, είλαη είηε βξαρχρξνλε, (κεληαία, ηξηκεληαία) είηε εηήζηα. ηελ πεξίπησζε ηεο βξαρχρξνλεο ην ηέινο ηεο ρξήζεο θαιχπηεηαη απφ ηελ ηειεπηαία βξαρεία θνζηνιφγεζε. Με ηε κέζνδν απηή ζπλεπάγεηαη βέβαηα, ε εξγαζία πνπ απαηηείηαη γηα ηελ ινγηζηηθή θαηαρψξεζε εγγξάθσλ. Γηαθξίλεηαη φκσο απφ ηξία ζπνπδαία πιενλεθηήκαηα: Γηαζθαιίδεη ηελ εγθπξφηεηα θαη ηελ αθξίβεηα ησλ δεδνκέλσλ θαη ησλ πιεξνθνξηψλ πνπ παξέρεη. Σελ εγθπξφηεηα, γηαηί πξνθχπηνπλ απφ θαηαρσξήζεηο ζηα «επίζεκα» ινγηζηηθά βηβιία θαη ηελ αθξίβεηα εμαηηίαο ησλ ινγηζηηθψλ ζπκθσληψλ πνπ δηαζθαιίδνληαη απφ ηνπο λφκνπο ιεηηνπξγίαο ηεο ινγηζηηθήο κεζφδνπ

14 Δπηηξέπεηαη ε παξαθνινχζεζε ηνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο δηαρξνληθά, ιφγν ηεο ρξεζηκνπνίεζεο ησλ ινγαξηαζκψλ θαη ηξίην θαη βαζηθφηεξν πιενλέθηεκα απνηειεί ε αθξηβήο ινγηζηηθή εκθάληζε ηεο επηρεηξεκαηηθήο πεξηνπζίαο, ζε φιε ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεο, επεηδή ηα απνζέκαηα έρνπλ πξνζαξκνζηεί ζηελ αλάισζε ησλ πιηθψλ θαη ηελ παξαγσγή ησλ πξντφλησλ. Έλαληη απηψλ ησλ πιενλεθηεκάησλ πξέπεη λα αλαθεξζεί ην κεηνλέθηεκα φηη πεξηνξίδεη ηε δηνίθεζε ηεο επηρείξεζεο ζηηο επηινγέο πνιηηηθήο απνηειεζκάησλ ζην ηέινο ηεο ρξήζεο Κνζηνιόγεζε αγνξαδόκελωλ θαη παξαγόκελωλ απνζεκάηωλ Σν ΔΓΛ φπσο πξναλαθέξακε πξνβιέπεη ηνπο αθφινπζνπο πξσηνβάζκηνπο ινγαξηαζκνχο γηα ηελ ινγηζηηθή παξαθνινχζεζε ησλ απνζεκάησλ: Γηα ηα αγνξαδφκελα απνζέκαηα Γηα ηα παξαγφκελα πξντφληα 20 Δκπνξεχκαηα 21 Πξντφληα έηνηκα θαη εκηηειή 24 Πξψηεο θαη βνεζεηηθέο χιεο- Τιηθά 22 Τπνπξντφληα θαη ππνιείκκαηα ζπζθεπαζίαο 23 Παξαγσγή ζε εμέιημε 25 Αλαιψζηκα πιηθά 26Αληαιιαθηηθά παγίσλ ζηνηρείσλ 28 Δίδε ζπζθεπαζίαο Οη ινγαξηαζκνί 20, 24, 25, 26 θαη 28 ιεηηνπξγνχλ σο εμήο: Καηά ηελ έλαξμε ηεο ρξήζεσο ρξεψλνληαη (νη ππνινγαξηαζκνί «απνζέκαηα απνγξαθήο») κε ηελ αμία ησλ απνζεκάησλ ηεο πξνεγνχκελεο απνγξαθήο. Καηά ηε δηάξθεηα ηεο ρξήζεσο ρξεψλνληαη (νη ππνινγαξηαζκνί «αγνξέο ρξήζεο») κε ηελ αμία θηήζεσο ησλ αγνξαδφκελσλ αγαζψλ θαη πηζηψλνληαη κε ηηο ηπρψλ επηζηξνθέο θαη ηηο εθηφο ηηκνινγίνπ εθπηψζεηο. Καηά ην ηέινο ηεο ρξήζεσο πηζηψλνληαη, κε ρξέσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ «Γεληθή εθκεηάιιεπζε», κε ηελ αμία ησλ αξρηθψλ απνζεκάησλ ηεο θαη ηελ αμία ησλ θαζαξψλ, κεηά ηελ αθαίξεζε ησλ επηζηξνθψλ θαη ησλ εθηφο ηηκνινγίνπ εθπηψζεσλ, αγνξψλ ηεο ρξήζεσο θαη ρξεψλνληαη κε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ 80.00, κε ηελ αμία ησλ απνζεκάησλ απνγξαθήο ιήμεσο ηεο ρξήζεσο φπσο ε αμία απηή πξνθχπηεη θαηά ηελ απνηίκεζε ηνπο. Γηα ηνλ ππνινγηζκφ ηνπ θφζηνπο ησλ παξαγφκελσλ απνζεκάησλ, δειαδή γηα ηνπο ινγαξηαζκνχο 21, 22 θαη 23 πξέπεη λα ζπγθεληξψζνπκε φια ηα έμνδα πνπ ζηελ Γεληθή ινγηζηηθή παξαθνινπζνχληαη ζηελ νκάδα 6 ηνπ ΔΓΛ ηα νπνία ζην ηέινο ηεο ρξήζεο πηζηψλνληαη, θαη ρξεψλεηαη, φπσο θαη ζηα αγνξαδφκελα απνζέκαηα, ν ινγαξηαζκφο «Γεληθή εθκεηάιιεπζε» κε ην ζχλνιν ησλ εμφδσλ. ηε ζπλέρεία φια ηα θαη είδνο έζνδα ηεο νκάδαο 7 ρξεψλνληαη γηα λα εμηζσζνχλ θαη πηζηψλεηαη, κε ην ζπλνιηθφ ηνπο πνζφ, ν ινγαξηαζκφο «Γεληθή εθκεηάιιεπζε»

15 ηα επφκελα θεθάιαηα πνπ αθνινπζνχλ γίλεηαη ιεπηνκεξήο παξνπζίαζε ζηε δηαρείξηζε θαη θνζηνιφγεζε ησλ απνζεκάησλ. 2 ν ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΑΝΑΛΤΣΗΚΖ ΛΟΓΗΣΗΚΖ 2.1 ΣΡΟΠΟΗ ΠΑΡΑΚΟΛΟΤΘΖΖ ΚΟΣΟΤ ΣΖ ΛΟΓΗΣΗΚΖ Γηα ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ θφζηνπο ησλ πξντφλησλ ην ΔΓΛ δηαζέηεη κηα μερσξηζηή ελφηεηα-νκάδα. Απηή ινηπφλ ε νκάδα, πνπ αζρνιείηαη κε ηελ παξαθνινχζεζε ηνπ θφζηνπο ησλ πξντφλησλ νλνκάδεηαη νκάδα 9 ηνπ ΔΓΛ ή αιιηψο «αλαιπηηθή ινγηζηηθή» θαη απνηειεί θνκκάηη ηεο Γηνηθεηηθήο Λνγηζηηθήο. χκθσλα κε ηηο αξρέο ηνπ ΔΓΛ θαη ηνπ ΚΒ νη ηξφπνη κε ηνπο νπνίνπο κπνξνχκε λα παξαθνινπζήζνπκε ην θφζηνο ησλ πξντφλησλ κηαο νπνηαδήπνηε επηρείξεζεο είλαη νη εμήο δπν: Με ηελ Αλαιπηηθή Λνγηζηηθή (νκάδα 9) φπσο πξναλαθέξακε θαη Με εγγξαθέο ηεο Γεληθήο Λνγηζηηθήο ρξεζηκνπνηψληαο ηηο νκάδεο 2,6, θαη 8 ηνπ ινγηζηηθνχ ζρεδίνπ. Ζ επηινγή ηνπ ηξφπνπ παξαθνινχζεζεο απφ ηηο επηρεηξήζεηο δελ είλαη ηπραία. Πξέπεη λα πιεξνχλ νξηζκέλα θξηηήξηα γηα λα εθαξκφζνπλ ζπγθεθξηκέλν ηξφπν παξαθνινχζεζεο ηνπ θφζηνπο. Ο δεχηεξνο ηξφπνο είλαη απηφο πνπ καο ελδηαθέξεη γηα ηελ ζπγθεθξηκέλε εξγαζία αιιά ζην παξφλ θεθάιαην αλαθέξνπκε θάπνηα γεληθά ζηνηρεία ηεο αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο. 2.2 ΔΣΑΗΡΗΔ ΠΟΤ ΔΦΑΡΜΟΕΟΤΝ ΤΠΟΥΡΔΩΣΗΚΑ ΑΝΑΛΤΣΗΚΖ ΛΟΓΗΣΗΚΖ (ΟΜΑΓΑ 9) χκθσλα κε ην άξζξν 7 παξ. 2 Ν.1882/90, εηαηξίεο πνπ ειέγρνληαη ππνρξεσηηθά απφ νξθσηνχο ειεγθηέο είλαη ππνρξεσκέλεο απφ ην Νφκν λα εθαξκφδνπλ θαη ηελ νκάδα 9 ηνπ ΔΓΛ, άζρεηα κε ην αληηθείκελν εξγαζηψλ ηνπο, είηε είλαη δειαδή βηνκεραληθέο, είηε εκπνξηθέο, είηε παξνρήο ππεξεζηψλ, είηε κηθηέο. Σέηνηεο επηρεηξήζεηο είλαη νη α) Α.Δ., νη Δ.Π.Δ. θαη νη θαηά κεηνρέο Δ.Δ. θαζψο θαη β) νη Ο.Δ. θαη Δ.Δ. νη νπνίεο έρνπλ κέιε ηνπο Α.Δ. ή Δ.Π.Δ. κε ηελ πξνυπφζεζε φηη νη εηαηξίεο απηέο ειέγρνληαη απφ νξθσηνχο ειεγθηέο ζχκθσλα κε ηα παξαπάλσ. Δθφζνλ, κηα επηρείξεζε ραξαθηεξίδεηαη κε κηα απφ ηηο παξαπάλσ νλνκαζίεο, ζα πξέπεη λα ππεξβαίλεη ηα δχν απφ ηα ηξία θξηηήξηα (φξηα) ηνπ Άξζξνπ 42 α παξ. 6 πνπ παξαζέηνληαη ζηνλ πίλαθα

16 ΠΗΝΑΚΑ ΚΡΗΣΖΡΗΩΝ ΑΠΟ ΣΟ ² α. χλνιν Ηζνινγηζκνχ δξρ δξρ β. Καζαξφο θχθινο Δξγαζηψλ δξρ δξρ γ. Μέζνο φξνο πξνζσπηθνχ (Αζξνίδνληαη ηα άηνκα πνπ αζρνινχληαη έζησ θαη κηα κέξα, θαη ην άζξνηζκα απηφ δηαηξείηαη κε ην ζχλνιν ησλ εξγάζηκσλ εκεξψλ ηνπ έηνπο) 50 άηνκα 50 άηνκα 50 άηνκα Όια ηα άιια λνκηθά πξφζσπα δελ έρνπλ ππνρξέσζε λα εθαξκφδνπλ πιήξσο ηνπο ινγαξηαζκνχο ηεο Αλαιπηηθήο Λνγηζηηθήο. Οπφηε νη επηρεηξήζεηο πνπ δελ ηεξνχλ νκάδα 9 γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ θφζηνπο είλαη: 1. Αηνκηθέο επηρεηξήζεηο 2. Οκφξξπζκεο εηαηξίεο (εθηφο εάλ ηα κέιε είλαη φια Α.Δ. ή Δ.Π.Δ). 3. Δηεξφξξπζκεο εηαηξίεο (εθηφο αλ ηα νκφξξπζκα κέιε είλαη Α.Δ. ή Δ.Π.Δ). 4. Οξγαληζκφο χδξεπζεο θαη απνρέηεπζεο. 5. Οξγαληζκφο Αζηηθψλ πγθνηλσληψλ Θεζζαινλίθεο. 6. Αγξνηηθέο ζπλεηαηξηζηηθέο νξγαλψζεηο. 7. Γεληθά νη επηρεηξήζεηο εθείλεο νη νπνίεο απφ δηαηάμεηο άιισλ λφκσλ ειέγρνληαη απφ Οξθσηνχο Διεγθηέο ΤΠΟΥΡΔΩΣΗΚΟΗ ΛΟΓΑΡΗΑΜΟΗ ΟΜΑΓΑ 9 ΔΓΛ ε πεξίπησζε ιεηηνπξγίαο ζπζηήκαηνο αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο, ζην θιεηζηφ ινγηζηηθφ θχθισκα ηεο νκάδαο 9, ε νηθνλνκηθή κνλάδα έρεη ηελ ππνρξέσζε λα αλαπηχμεη ηνπο ινγαξηαζκνχο πνπ θαηά ηελ θξίζε ηεο εμππεξεηνχλ ηηο αλάγθεο ηεο θάησ απφ ηνπο αθφινπζνπο ππνρξεσηηθνχο πξσηνβάζκηνπο ινγαξηαζκνχο. ² Γεκήηξεο Παξ. ηακαηφπνπινο Αλάιπζε θαη εξκελεία ΚΒ 10 ε Έθδνζε 3 νο ηφκνο 2005 ζει

17 ΠΗΝΑΚΑ ΤΠΟΥΡΔΩΣΗΚΩΝ ΠΡΩΣΟΒΑΘΜΗΩΝ ΛΟΓΑΡΗΑΜΩΝ ΣΖ ΟΜΑΓΑ 9 3 Λ/ΜΟ Λ/ζκνο 90 ΠΔΡΗΓΡΑΦΖ Γηάκεζνη - Αληηθξηδφκελνη ινγαξηαζκνί Λ/ζκνο 91 Αλαθαηάηαμε εμφδσλ-αγνξψλ θαη εζφδσλ Λ/ζκνο 92 Λ/ζκνο 93 Λ/ζκνο 94 Κέληξα θφζηνπο Κφζηνο παξαγσγήο. Απνζέκαηα Λ/ζκνο 95 Λ/ζκνο 96 Απνθιίζεηο απφ ην πξφηππν θφζηνο Έζνδα - Μηθηά αλαιπηηθά απνηειέζκαηα Λ/ζκνο 97 Λ/ζκνο 98 Γηαθνξέο ελζσκαηψζεσο θαη θαηαινγηζκνχ Αλαιπηηθά απνηειέζκαηα. Ζ νηθνλνκηθή κνλάδα δελ είλαη ππνρξεσκέλε λα ρξεζηκνπνηεί φινπο ηνπο παξαπάλσ ινγαξηαζκνχο, απφ ηελ ζηηγκή φκσο πνπ ζα απνθαζίζεη λα αθνινπζήζεη δηαδηθαζίεο πνπ παξαθνινπζνχληαη απφ νπνηνδήπνηε απφ ηνπο ινγαξηαζκνχο απηνχο είλαη ππνρξεσκέλε λα ρξεζηκνπνηήζεη ηνλ αληίζηνηρν ινγαξηαζκφ. Έηζη π.ρ. αλ ε επηρείξεζε, πξηλ απφ ηελ ζπγθέληξσζε ηνπ θφζηνπο θαηά θέληξα ή ζέζεηο θφζηνπο, επηζπκεί ηελ αλαθαηάηαμε ηνπ θαηά ηξφπν δηαθνξεηηθφ, είλαη ππνρξεσκέλε λα αλαπηχμεη ηνπο αληίζηνηρνπο ινγαξηαζκνχο αλαθαηαηάμεσο θάησ απφ ηνλ πξσηνβάζκην ινγαξηαζκφ 91. Πξέπεη λα ζεκεησζεί επίζεο φηη, ππνρξεσηηθήο ηήξεζεο είλαη νη ινγαξηαζκνί 90, 92, 93, 94, 96 θαη 98. Οη ινγαξηαζκνί 91, 95 θαη 97 γίλνληαη ππνρξεσηηθνί εθφζνλ ε επηρείξεζε απνθαζίζεη λα αθνινπζήζεη ηηο δηαδηθαζίεο πνπ πξνβιέπνληαη απφ ηνπο ινγαξηαζκνχο απηνχο. ³ εκεηψζεηο Λνγηζηηθήο Κφζηνπο σηεξηάδνπ Γνκλίθε 2001 ζει

18 2.2.2 ΒΗΒΛΗΑ ΚΑΣΑΥΩΡΖΖ ΔΓΓΡΑΦΩΝ ΣΖ ΑΝΑΛΤΣΗΚΖ ΛΟΓΗΣΗΚΖ Οη εγγξαθέο ηεο αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο θαηαρσξνχληαη, είηε ζην ηεξνχκελν γεληθφ εκεξνιφγην φηαλ εθαξκφδεηαη ην θιαζζηθφ ζχζηεκα, είηε ζην εκεξνιφγην δηαθφξσλ πξάμεσλ ή ζην ζπγθεληξσηηθφ εκεξνιφγην φηαλ εθαξκφδεηαη ην ζπγθεληξσηηθφ ζχζηεκα, είηε ζην εκεξνιφγην εγγξαθψλ ηζνινγηζκψλ. Οη εγγξαθέο απηέο κπνξεί λα ιεηηνπξγνχλ, είηε ζε μερσξηζηφ ινγηζηηθφ θχθισκα, είηε ζην ίδην ινγηζηηθφ θχθισκα κε ηε γεληθή ινγηζηηθή αιιά ζηε δεχηεξε απηή πεξίπησζε ε αλαιπηηθή ινγηζηηθή ζα πξέπεη λα δηαηεξεί ηελ απηνλνκία ηεο θαη δελ ζα πξέπεη λα αιινηψλνληαη νη αξρέο ηνπ ΔΓΛ. Δπίζεο, ε θαηαρψξεζε ησλ εγγξαθψλ ηεο αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο, κπνξεί λα γίλεηαη ζε εηδηθφ εκεξνιφγην πνπ νλνκάδεηαη ζπλήζσο "εκεξνιφγην αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο" ην νπνίν κπνξεί λα ηεξείηαη αζεψξεην, κε ηελ πξνυπφζεζε φκσο, φηη δελ ζα θαηαρσξνχληαη ζην εκεξνιφγην απηφ νηθνλνκηθέο πξάμεηο πξσηνγελψο. Χο πξνζεζκία ελεκέξσζεο ηνπ εκεξνινγίνπ πνπ πεξηέρεη ηηο εγγξαθέο ηεο αλαιπηηθήο ινγηζηηθήο νξίδεηαη ην ηέινο ηνπ επφκελνπ κήλα. Ζ πξνζεζκία απηή αθνξά, ηφζν ηελ ρεηξφγξαθε θαηαρψξεζε ζην εκεξνιφγην, φζν θαη ηελ κεραλνγξαθεκέλε θαηαρψξεζε θαη εθηχπσζε ηνπ εκεξνινγίνπ απηνχ. 3 ν ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΑΠΟΣΗΜΖΖ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ ΑΠΟΓΡΑΦΖ 3.1 ΔΝΝΟΗΑ ΚΑΗ ΖΜΑΗΑ ΣΖ ΑΠΟΣΗΜΖΔΩ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ 4 ην ηέινο θάζε δηαρεηξηζηηθήο πεξηφδνπ γίλεηαη απνηίκεζε ησλ εκπνξεπκάησλ γηα λα κπνξεί λα βγεη έλα πην αθξηβέο απνηέιεζκα. Χο έλλνηα ηεο απνηίκεζεο νξίδεηαη ε κεηαηξνπή ηεο πνζφηεηαο ησλ εκπνξεπκάησλ ζε ρξήκα ζε κηα ζπγθεθξηκέλε ρξνληθή ζηηγκή, ζχκθσλα κε ηελ κέζνδνο απνηίκεζεο πνπ επηιέγεηαη απφ ηελ επηρείξεζε. Ζ απνηίκεζε ησλ απνζεκάησλ, ζην ηέινο ηεο ρξήζεσο, είλαη θπξίαο ζεκαζίαο γηα ηελ νηθνλνκηθή παξνπζίαζε ηεο επηρεηξήζεσο, γηαηί εμππεξεηεί ηνπο εμήο δχν ζθνπνχο: ηνρεχεη ζην λα πξνζδηνξίζεη ηελ αμία κε ηελ νπνία ηα απνζέκαηα ζα εκθαληζηνχλ ζηνλ ηζνινγηζκφ, δειαδή ζηνρεχεη ζηελ αιήζεηα ηνπ ηζνινγηζκνχ. Δπίζεο απνζθνπεί ζην λα πξνζδηνξίζεη ην θφζηνο ησλ πσιεζέλησλ, ην νπνίν αληηπαξαβάιιεηαη κε ηα έζνδα απφ ηηο πσιήζεηο, δειαδή ζηνλ αθξηβή πξνζδηνξηζκφ, ζην ηέινο ηεο ρξήζεο, ηνπ απνηειέζκαηνο ηεο ρξήζεσο. 4 Δκκαλνπήι Η. αθέιιε Σν Διιεληθφ Γεληθφ Λνγηζηηθφ ρέδην Σφκνο Α Δθδφζεηο «ΠΑΜΗΟ» Αζήλα 1999 ζει

19 Μεηαμχ ηεο αμίαο ησλ απνζεκάησλ ιήμεσο θαη ηνπ θφζηνπο ησλ πσιεζέλησλ ππάξρεη αληίζηξνθε ζρέζε. Όζν κεγαιχηεξε ινγηζηηθή αμία δίλεηαη ζηα απνζέκαηα ιήμεσο, ηφζν κηθξφηεξν θφζηνο απνκέλεη γηα ηα πσιεζέληα θαη ην αληίζεην. Οη ινγηζηηθέο ινηπφλ κέζνδνη, γηα ηνπο νπνίνπο ζα γίλεη αλάιπζε παξαθάησ, πνπ ππεξεθηηκνχλ ηελ αμία ησλ απνζεκάησλ ιήμεσο, νδεγνχλ ζε ππνεθηίκεζε ηνπ θφζηνχο ησλ πσιεζέλησλ ην νπνίν έρεη σο απνηέιεζκα λα εκθαλίδεη κεγαιχηεξν απνηέιεζκα ρξήζεσο. Αληίζεηα, νη κέζνδνη πνπ ππνεθηηκνχλ ηελ αμία ησλ απνζεκάησλ ιήμεσο νδεγνχλ ζε ππεξεθηίκεζε ηνπ θφζηνπο ησλ πσιεζέλησλ θαη ζπλεπψο ζε κηθξφηεξν απνηέιεζκα ρξήζεσο. Έηζη κεηαμχ ηεο αμίαο ησλ απνζεκάησλ ιήμεσο θαη ηνπ απνηειέζκαηνο ρξήζεσο ππάξρεη αλαινγηθή ζρέζε, ελψ ππάξρεη αληίζηξνθε ζρέζε κεηαμχ αμίαο απνζεκάησλ ιήμεσο θαη θφζηνπο πσιεζέλησλ. Σα ηειεπηαία ρξφληα δίλεηαη κεγαιχηεξε έκθαζε ζηελ αθξηβέζηεξε κέηξεζε ηνπ απνηειέζκαηνο ηεο ρξήζεσο, δειαδή ηνπ θφζηνπο ησλ πσιεζέλησλ, παξά ζηελ αιήζεηα ηνπ ηζνινγηζκνχ. χκθσλα κε ηηο απφςεηο ηνπ AICPA (American Institute of Certified Public Accountants),ν θχξηνο ζθνπφο ηεο ινγηζηηθήο ησλ απνζεκάησλ είλαη ε αληηπαξάζεζε ηνπ θαηάιιεινπ θφζηνπο κε ηα αληίζηνηρα έζνδα, γηα λα επηηαρχλεηαη ν πξνζδηνξηζκφο αθξηβέζηεξνπ απνηειέζκαηνο ρξήζεσο. 3.2 ΚΤΡΗΟΣΔΡΔ ΜΔΘΟΓΟΗ ΑΠΟΣΗΜΖΔΩ ΣΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ Ζ ινγηζηηθή ζεσξία δηδάζθεη πιεηάδα κεζφδσλ απνηηκήζεσλ ησλ απνζεκάησλ, νη νπνίεο θαηαηάζζνληαη ζπλήζσο ζε ηξεηο θαηεγνξίεο: ζηηο κεζφδνπο πνπ βαζίδνληαη ζην θφζηνο θηήζεσο, ζηηο κεζφδνπο πνπ απνκαθξχλνληαη απφ ην θφζηνο θηήζεσο θαη ηέινο ζηηο κεζφδνπο εθηηκήζεσο ηεο αμίαο ησλ απνζεκάησλ. Ο δηαρσξηζκφο ησλ κεζφδσλ ζχκθσλα κε ηηο ηξεηο παξαπάλσ θαηεγνξίεο έρεη σο εμήο: 1. Μέζνδνη πνπ βαζίδνληαη ζην θφζηνο θηήζεσο: α) Ζ κέζνδνο ηνπ κέζνπ ζηαζκηθνχ φξνπ. β) Ζ κέζνδνο ηνπ θπθινθνξηαθνχ ή θηλεηνχ κέζνπ φξνπ ή ησλ δηαδνρηθψλ ππνινίπσλ. γ) Ζ κέζνδνο πξψηε εηζαγσγή-πξψηε εμαγσγή (FIFO). δ) Ζ κέζνδνο ηειεπηαία εηζαγσγή-πξψηε εμαγσγή (LIFO). ε) Ζ κέζνδνο επφκελε εηζαγσγή-πξψηε εμαγσγή. ζη) Ζ κέζνδνο ηνπ εμαηνκηθεπκέλνπ θφζηνπο. δ) Ζ κέζνδνο ηνπ πξφηππνπ θφζηνπο ε) Ζ κέζνδνο ηνπ κεηαβιεηνχ ή άκεζνπ θφζηνπο ζ) Ζ κέζνδνο βαζηθνχ απνζέκαηνο 2. Μέζνδνη απνκαθξπλφκελεο απφ ην θφζηνο θηήζεσο: η) Ζ κέζνδνο ηεο ρακειφηεξεο ηηκήο κεηαμχ θφζηνπο θηήζεσο θαη ηξέρνπζαο ηηκήο. ηα) Ζ κέζνδνο απνηηκήζεσο ζηελ ηηκή πσιήζεσο. ηβ) Μέζνδνη απνηηκήζεσο ησλ θαηαζθεπαδφκελσλ έξγσλ

20 3. Μέζνδνη εθηηκήζεσο ηεο αμίαο ησλ απνζεκάησλ. ηγ) Ζ κέζνδνο ηνπ πνζνζηνχ κηθηνχ θέξδνπο. ηδ) Ζ κέζνδνο απνηηκήζεσο ζηηο ηηκέο ιηαληθψλ πσιήζεσλ. Απφ ηηο πξναλαθεξζείζεο κεζφδνπο απνηίκεζεο ησλ απνζεκάησλ απηέο πνπ εθαξκφδνληαη πην ζπρλά είλαη νη κέζνδνη: ηνπ κέζνπ ζηαζκηθνχ φξνπ ηνπ θπθινθνξηαθνχ ή θηλεηνχ κέζνπ φξνπ ή ησλ δηαδνρηθψλ ππνινίπσλ πξψηε εηζαγσγή-πξψηε εμαγσγή (FIFO) ηειεπηαία εηζαγσγή-πξψηε εμαγσγή (LIFO) Γεληθά ζηηο πεξηπηψζεηο φκσο πνπ ε θνζηνιφγεζε γίλεηαη ζην ηέινο θάζε έηνπο, ζαλ πην ελδεδεηγκέλε κέζνδνο απνηίκεζεο ζεσξείηαη ε κέζνδνο ηνπ κέζνπ ζηαζκηθνχ φξνπ. Οπνηαδήπνηε κέζνδν απνηίκεζεο ρξεζηκνπνηήζεη ε επηρείξεζε, ζην πξψην έηνο ιεηηνπξγίαο ηεο, ηελ ίδηα κέζνδν νθείιεη λα εθαξκφδεη θαη ζηα επφκελα έηε γηαηί εηδάιισο ζα απμνκεηψλνληαη η απνηειέζκαηα ηεο θάζε ρξήζεο θαηά ηελ επηζπκία ηνπ επηρεηξεκαηία Παξάδεηγκα απνηίκεζεο εκπνξεύζηκνπ αγαζνύ. 5 Μηα επηρείξεζε γηα ην εκπνξεχζηκν είδνο Α είρε πξαγκαηνπνηήζεη ηηο εμήο αγνξέο, αλαιψζεηο θαη πσιήζεηο κέζα ζην ΔΗΓΟ Α α) Αγνξέο Ζκεξνκελίεο Πνζόηεηεο Σηκή Αμία 1/1/08 Αξρ. Απφζεκα θηι. 100 * 10 = /3/08 Αγνξά θηι 200 * 9 = /10/08 Αγνξά θηι. 300 * 11 = 3300 χλνιν θηι β) Πωιήζεηο Ζκεξνκελίεο Πνζόηεηεο 6/2/08 Αλάισζε θηι /4/08 Πψιεζε θηι /12/08 Αλάισζε θηι. 340 χλνιν θηι Γεκεηξεο Η. Καξαγηάλλεο Λνγηζηηθά-Κνζηνιφγεζε ζηελ πξάμε Έθδνζε Λ ζει

21 α) κέζνδνο FIFO Με ηελ κέζνδν απηή φηη αλαιίζθεηαη ή πσιείηαη ζεσξείηαη φηη πξνέξρεηαη απφ ηα αξρηθά απνζέκαηα, ζηε ζπλέρεηα απφ ηελ πξψηε αγνξά θ.ν.θ. Καηά ζπλέπεηα ηα ηειηθά απνζέκαηα πξνέξρνληαη απφ ηελ ηειεπηαία ή ηελ πξνηειεπηαία αγνξά θ.ν.θ. Γειαδή ηα ηειηθά απνζέκαηα πνπ είλαη 60 θηιά ( ) ζα έρνπλ ηηκή θηίζεο 11 θαη αμία απνηίκεζεο 660 (60 θηιά * 11 ). β) κέζνδνο LIFO Ζ κέζνδνο LIFO πεξηνδηθήο απνγξαθήο είλαη αθξηβψο αληίζεηε κε ηελ κέζνδν FIFO. Δπνκέλσο ηα ηειηθά απνζέκαηα (60 θηιά) ζα έρνπλ ηηκή θηήζεο 10 θαη αμία απνηίκεζεο 600 (60 θηιά * 10 ) γ) κέζνδνο ηνπ θηλεηνχ κέζνπ φξνπ Ζ κέζνδνο απηή εθαξκφδεηαη φηαλ επηδηψθνληαη βξαρχρξνλα απνηειέζκαηα (κεληαία, ηξηκεληαία θιπ) Με ηελ κέζνδν απηή, φηαλ εμάγεηαη ή πσιείηαη κηα πνζφηεηα, ππνινγίδεηαη ε ηηκή ηνπ κέζνπ φξνπ ησλ αγνξψλ κέρξη ηελ ζηηγκή ηεο πψιεζεο κε ηελ νπνία θαη ππνινγίδεηαη ην θφζηνο αλαιψζεσλ. Δλεξγψληαο έηζη θζάλνπκε ζηνλ ηειεπηαίν κέζν φξν ηεο δηαρεηξηζηηθήο ρξήζεο ν νπνίνο ζεσξείηαη θαη ηηκή θηίζεο ηνπ ηειηθνχ απνζέκαηνο. Γειαδή: Αξρηθά 1-Ηαλ 6-Φεβ απνζέκαηα θηιά 100 * 10 = 1000 Κφζηνο αλάισζεο θηιά -80 * 10 = -800 Τπφινηπν θηιά 20 * 10 = Μαξ Αγνξά θηιά 200 * 9 = 1800 χλνιν θηιά 220 * 9,09(1) = Απξ Πψιεζε θηιά -120 * 9,09 = Τπφινηπν θηιά 100 * 9,09 = Οθη Αγνξά θηιά 300 * 11 = 3300 χλνιν θηιά 400 * 10,53 = Γεθ Αλάισζε θηιά -340 * 10,53 = 3578 Τπφινηπν θηιά 60 * 10,53 = 631 (1) 2000/220=9,09 πλεπψο ηα ηειηθά απνζέκαηα (60 θηιά)ζα έρνπλ ηηκή θηίζεο θαη αμία

22 δ) κέζνδνο ηνπ ζηαζκηθνχ κέζνπ φξνπ. Με απηή ηε κέζνδν αζξνίδνληαη ηα αξρηθά απνζέκαηα θαη νη αγνξέο φιεο ηεο ρξήζεο θαηά πνζφηεηα θαη αμία έηζη βξίζθεηαη ε κέζε ηηκή (αμία / πνζφηεηα). ην παξάδεηγκα καο δειαδή έρεη σο εμήο: Κηιά Σηκή Αμία Αξρηθά απνζέκαηα 100 * 10 = 1000 Αγνξέο 200 * 9 = 1800 Αγνξέο 300 * 11 = 3300 χλνιν 600 * 10,17 (2) = 6100 (2) 6100/600=10,17 Έηζη ηα ηειηθά απνζέκαηα πνπ είλαη 60 θηιά ζα έρνπλ ηηκή θηίζεο θαη αμία απνηίκεζεο 610 (60 * 10,17 ) 3.3 ΑΠΟΣΗΜΖΖ ΑΓΟΡΑΕΟΜΔΝΩΝ ΚΑΗ ΠΑΡΑΓΟΜΔΝΩΝ ΑΠΟΘΔΜΑΣΩΝ χκθσλα κε ηελ δηάηαμε ηνπ άξζξνπ 43 7 α ηνπ λ. 2190/1920 «ηα απνζέκαηα απνηηκνχληαη, ρσξηζηά γηα θάζε είδνο, ζηε ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεο ή ηνπ θφζηνπο παξαγσγήο ηνπο θαη ηεο ηηκήο ζηελ νπνία ε επηρείξεζε κπνξεί λα αγνξάζεη ή λα παξάγεη, θαηά ηελ εκέξα θιεηζίκαηνο ηνπ ηζνινγηζκνχ, ηα απνζέκαηα ηνπ θάζε είδνπο ζηελ θαηάζηαζε πνπ βξίζθνληαη ηελ εκέξα εθείλε, φπσο νξίδεηαη απφ ηηο δηαηάμεηο ηεο παξ ηνπ άξζξνπ 1 ηνπ Π.Γ 1123/1980». Ακθφηεξεο νη παξαπάλσ δηαηάμεηο πξέπεη λα εξκελεπηνχλ ζε ζπλδπαζκφ κε φζα επί ηνπ ζέκαηνο πξνβιέπεη ην ΔΓΛ. Έηζη, γηα ηελ απνηίκεζε ησλ αγνξαδφκελσλ θαη παξαγφκελσλ απνζεκάησλ ηζρχνπλ εηδηθφηεξα ηα παξαθάησ Απνηίκεζε αγνξαδόκελωλ απνζεκάηωλ Σα απνζέκαηα πνπ πξνέξρνληαη απφ αγνξέο φπσο ηα εκπνξεχκαηα, νη πξψηεο θαη βνεζεηηθέο χιεο, ηα πιηθά ζπζθεπαζίαο θ.η.ι. απνηηκνχληαη ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ηεο ηηκήο θηήζεσο θαη ηεο ηξέρνπζαο ηηκήο αγνξάο. Ζ κέζνδνο ηεο ρακειφηεξεο ηηκήο θηήζεσο θαη ηξέρνπζαο κπνξεί λα εθαξκνζηεί θαηά ηξεηο ηξφπνπο: ζχγθξηζε ηνπ θφζηνπο θηήζεσο θαη ηεο ηξέρνπζαο ηηκήο ρσξηζηά γηα θάζε ζηνηρείν ηεο απνγξαθήο ζχγθξηζε ηνπ θφζηνπο θηήζεσο θαη ηεο ηξέρνπζαο ηηκήο μερσξηζηά γηα θάζε θαηεγνξία ζηνηρείσλ ηεο απνγξαθήο θαη ζχγθξηζε ηνπ ζπλνιηθνχ θφζηνπο θηήζεσο θαη ηεο ζπλνιηθήο ηξέρνπζαο αμίαο ησλ απνζεκάησλ ηεο απνγξαθήο

23 3.3.2 Απνηίκεζε παξαγνκέλωλ απνζεκάηωλ Σα απνζέκαηα, εθηφο απφ ηα ππνιείκκαηα θαη ηα ππνπξντφληα, πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ παξαγσγή ηεο επηρείξεζεο θαη πξννξίδνληαη είηε γηα πψιεζε σο έηνηκα πξντφληα, είηε γηα παξαπέξα επεμεξγαζία πξνο παξαγσγή έηνηκσλ πξντφλησλ, απνηηκνχληαη ζηελ θαη είδνο ρακειφηεξε ηηκή κεηαμχ ησλ ηηκψλ ηζηνξηθνχ θφζηνπο παξαγσγήο θαη ηνπ θφζηνπο ζην νπνίν ε επηρείξεζε κπνξεί λα παξάγεη ηα απνζέκαηα θάζε είδνπο θαηά ην ηέινο ηεο ρξήζεσο. ηελ πεξίπησζε πνπ ε επηρείξεζε αδπλαηεί λα πξνζδηνξίζεη ην ηειεπηαίν απηφ θφζηνο, αληί απηνχ ιακβάλεηαη ππφςε ε θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία. Καηά ην ΔΓΛ, ηζηνξηθφ θφζηνο παξαγσγήο είλαη ην άκεζν θφζηνο αγνξάο ησλ πξψησλ θαη δηαθφξσλ πιψλ πνπ ρξεζηκνπνηήζεθαλ γηα ηελ παξαγσγή ησλ αγαζψλ, πξνζαπμεκέλν κε ηα γεληθά (έκκεζα) έμνδα αγνξψλ, θαζψο θαη κε ηα άκεζα θαη έκκεζα έμνδα παξαγσγήο πνπ δαπαλήζεθαλ γηα λα θηάζνπλ ηα παξαγφκελα αγαζά ζηε ζέζε θαη θαηάζηαζε πνπ βξίζθνληαη θαηά ηελ απνγξαθή. Δπίζεο, θαζαξή ξεπζηνπνηήζηκε αμία είλαη ε ηηκή πψιεζεο ηνπ απνζέκαηνο, ζηελ νπνία ππνινγίδεηαη φηη απηφ ζα πσιεζεί θάησ απφ ζπλζήθεο νκαιήο πνξείαο ησλ εξγαζηψλ ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο, κεησκέλε κε ην θφζηνο νινθιεξψζεσο ηεο επεμεξγαζίαο θαη κε ηα έμνδα πνπ ππνινγίδεηαη φηη ζα πξαγκαηνπνηεζνχλ γηα ηελ επίηεπμε ηεο πσιήζεσο. 4 ν ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΚΟΣΟΛΟΓΖΖ ΜΔ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΖ ΓΔΝΗΚΖ ΛΟΓΗΣΗΚΖ 4.1 ΔΦΑΡΜΟΓΖ Δ ΔΜΠΟΡΗΚΔ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ Δκπνξηθέο είλαη νη επηρεηξήζεηο νη νπνίεο εκπνξεχνληαη πξντφληα δειαδή αγνξάδεη εκπνξεχκαηα κε ζθνπφ λα ηα κεηαπσιήζεη απηνχζηα ρσξίο λα ηα επεμεξγαζηεί. Οη επηρεηξήζεηο απηέο πνπ ηεξνχλ βηβιία ηξίηεο θαηεγνξίαο εθαξκφδνπλ ην ΔΓΛ σο πξνο ηνπο πξσηνβάζκηνπο θαη δεπηεξνβάζκηνπο ινγαξηαζκνχο πιελ εθείλσλ ηεο νκάδαο 9. πλεπψο ηεξνχλ θαη ηνπο ινγαξηαζκνχο ησλ νκάδσλ 2, 6, 7, θαη 8. Οη επηρεηξήζεηο απηέο ζην ηέινο ηεο ρξήζεσο δηελεξγνχλ πξαγκαηηθή (εμσηεξηθή) απνγξαθή ησλ απνζεκάησλ ηνπο ηα νπνία απνηηκνχλ ζχκθσλα κε φζα νξίδνληαη ζην Άξζξν 28 ηνπ ΚΒ. Σα δεδνκέλα (ππφινηπα) ησλ ινγαξηαζκψλ 2, 6 θαη 7 κεηαθέξνληαη ζην ινγαξηαζκφ «Λνγαξηαζκφο Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο» θαη νη ινγαξηαζκνί απηνί εμηζψλνληαη. ηε ζπλέρεηα ν ινγαξηαζκφο «Λνγαξηαζκφο Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο» πηζηψλεηαη κε ην θφζηνο ηεο ηειηθήο απνγξαθήο ησλ απνζεκάησλ. Μεηά ηελ εγγξαθή απηή ην ππφινηπν ηνπ ινγαξηαζκνχ δείρλεη ην θαζαξφ απνηέιεζκα εθκεηαιιεχζεσο. Ο ζρεκαηηζκφο ηνπ ινγαξηαζκνχ 86 «Απνηειέζκαηα Υξήζεσο» γίλεηαη σο εμήο: Σν θαζαξφ απνηέιεζκα εθκεηαιιεχζεσο κεηαθέξεηαη απφ ην ινγαξηαζκφ «Λνγαξηαζκφο Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο» ζην ινγαξηαζκφ «Μηθηά

24 απνηειέζκαηα εθκεηαιιεχζεσο» (θέξδε ή δεκίεο). ηελ πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ «Μηθηά απνηειέζκαηα εθκεηαιιεχζεσο» κεηαθέξεηαη επίζεο ην θφζηνο ησλ ιεηηνπξγηψλ: 1. Γηνηθήζεσο 2. Δξεπλψλ θαη Αλάπηπμεο 3. Γηαζέζεσο 4. Υξεκαηνδνηήζεσο, κε ρξέσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ «Έμνδα κε πξνζδηνξηζηηθά ησλ κηθηψλ απνηειεζκάησλ». Σν θφζηνο ησλ ιεηηνπξγηψλ απηψλ ιακβάλεηαη απφ ην, εμσινγηζηηθά θαηαξηηδφκελν, θχιινπ κεξηζκνχ ησλ νξγαληθψλ εμφδσλ θαη είδνο ησλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 6 ηνπ ΔΓΛ, κε βάζε ην νπνίν ζρεκαηίδεηαη ην θφζηνο ησλ ιεηηνπξγηψλ δηνηθήζεσο, εξεπλψλ θαη αλάπηπμεο, δηαζέζεσο θαη ρξεκαηνδνηήζεσο. ηε ρξέσζε ηνπ ινγαξηαζκνχ «Μηθηά απνηειέζκαηα εθκεηαιιεχζεσο» κεηαθέξνληαη, επίζεο, ηα δεδνκέλα ησλ ινγαξηαζκψλ 74 «Δπηρνξεγήζεηο θαη Γηάθνξα Έζνδα», 75 «Έζνδα Παξεπφκελσλ Αζρνιηψλ», «Έζνδα ζπκκεηνρψλ», «Έζνδα ρξενγξάθσλ», «Γηαθνξέο θέξδε απφ πψιεζε ζπκκεηνρψλ θαη ρξενγξάθσλ», «Γνπιεκέλνη ηφθνη γξακκαηίσλ εηζπξαθηέσλ», «Λνηπά έζνδα θεθαιαίσλ» θαη «ρξεζηκνπνηεκέλεο πξνβιέςεηο πξνο θάιπςε εμφδσλ εθκεηαιιεχζεσο» ηνπ ΔΓΛ, κε πίζησζε ηνπ ινγαξηαζκνχ «Έζνδα κε πξνζδηνξηζηηθά ησλ κηθηψλ απνηειεζκάησλ». Μεηά ηηο εγγξαθέο απηέο έρνπλ ζρεκαηηζζεί εζσινγηζηηθά φινη νη ινγαξηαζκνί απφ ηνπο νπνίνπο θαηαξηίδεηαη ν ινγαξηαζκφο 86 «Απνηειέζκαηα Υξήζεσο» ζηε Γεληθή Λνγηζηηθή. 4.2 ΔΦΑΡΜΟΓΖ Δ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΠΑΡΟΥΖ ΤΠΖΡΔΗΩΝ Δπηρεηξήζεηο παξνρήο ππεξεζηψλ είλαη νη επηρεηξήζεηο πνπ δελ εκπνξεχνληαη πξντφληα αιιά απηφ πνπ ηνπο πξνζθέξεη θέξδνο είλαη πξφζθνξα έξγνπ ή ππεξεζίαο. ηηο επηρεηξήζεηο απηέο εχθνια γίλεηαη θαηαλνεηφ φηη δελ ππάξρνπλ απνζέκαηα αθνχ ν ραξαθηήξαο ηεο είλαη δηαθνξεηηθφο απφ ηα ππφινηπα είδε επηρεηξήζεσλ. Οπφηε ηεξνχλ κφλν ηνπο ινγαξηαζκνχο ησλ νκάδσλ 6 θαη 7. Ζ δηαδηθαζία, θαηάξηηζεο ηνπ ινγαξηαζκνχ 86 «Απνηειέζκαηα Υξήζεσο» ζηε Γεληθή Λνγηζηηθή, ζ απηνχ ηνπ είδνπο ησλ επηρεηξήζεσλ έρεη σο εμήο: ην ηέινο ηεο ρξήζεσο κεηαθέξνπλ ηα ππφινηπα ησλ ινγαξηαζκψλ νξγαληθψλ εμφδσλ θαη είδνο θαη νξγαληθψλ εζφδσλ θαη είδνο, ησλ νκάδσλ 6 θαη 7 ηνπ ΔΓΛ, ζην ινγαξηαζκφ γεληθήο εθκεηάιιεπζεο γηα ηνλ ζρεκαηηζκφ ηνπ ινγαξηαζκνχ ηεο γεληθήο εθκεηάιιεπζεο θαη ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ θαζαξνχ απνηειέζκαηνο εθκεηαιιεχζεσο. ηε ζπλέρεηα ε δηαδηθαζία θαηάξηηζεο ηνπ ινγαξηαζκνχ 86 «Απνηειέζκαηα Υξήζεσο» πνπ αθνινπζείηαη είλαη ίδηα κε ηελ δηαδηθαζία πνπ πεξηγξάςακε παξαπάλσ ζηελ πεξίπησζε ησλ εκπνξηθψλ επηρεηξήζεσλ

25 4.3 ΔΦΑΡΜΟΓΖ Δ ΔΠΗΥΔΗΡΖΔΗ ΣΟΤ ΜΔΣΑΠΟΗΖΣΗΚΟΤ ΣΟΜΔΑ Μεηαπνηεηηθέο επηρεηξήζεηο νλνκάδνληαη νη επηρεηξήζεηο νη νπνίεο αγνξάδνπλ εκπνξεχκαηα θαη αθνχ ηα επεμεξγαζηνχλ ηα πσινχλ. Οη επηρεηξήζεηο απηήο ηεο θαηεγνξίαο ιεηηνπξγνχλ, κεηαμχ ησλ άιισλ, θαη ηνπο πξσηνβάζκηνπο θαη δεπηεξνβάζκηνπο ινγαξηαζκνχο ησλ νκάδσλ 2, 6 θαη 7. Ζ δηαδηθαζία πξνζδηνξηζκνχ ηνπ ινγαξηαζκνχ 86 «Απνηειέζκαηα Υξήζεσο» πεξηγξάθεηαη παξαθάησ. ην ηέινο ηεο ρξήζεσο δηελεξγνχλ πξαγκαηηθή (εμσηεξηθή) απνγξαθή ησλ απνζεκάησλ ηνπο, ηα νπνία απνηηκνχλ κε ηηο κεζφδνπο πνπ αλαθέξακε ζην πξνεγνχκελν θεθάιαην θαη αθνχ νινθιεξψζνπλ ηελ απνηίκεζε θαη ηελ θαηάξηηζε ησλ θαηαζηάζεσλ απνγξαθήο ελεκεξψλνπλ ηνπο θαηάιιεινπο ινγαξηαζκνχο γηα λα θαηαιήμνπλ ζην απνηέιεζκα ηεο ρξήζεσο. πγθεθξηκέλα νη επηρεηξήζεηο απηέο: 1. ην ηέινο ηεο ρξήζεσο πξνζδηνξίδνπλ εμσινγηζηηθά ην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο ησλ βαζηθψλ ιεηηνπξγηψλ ηνπο, κε ηελ θαηάξηηζε ηνπ θχιινπ κεξηζκνχ ησλ νξγαληθψλ εμφδσλ θαη είδνο ησλ ινγαξηαζκψλ ηεο νκάδαο 6 θαη ησλ απνζεκάησλ πνπ αλαιψζεθαλ ζηε ιεηηνπξγία παξαγσγήο ή θαη ζηηο άιιεο ιεηηνπξγίεο. 2. Με βάζε ην θχιιν κεξηζκνχ θαη ηα δεδνκέλα απνγξαθψλ ησλ απνζεκάησλ πξνζδηνξίδεηαη εμσινγηζηηθά, ην νιηθφ πξαγκαηηθφ θφζηνο παξαγσγήο θαη ην κηθηφ θαη θαζαξφ απνηέιεζκα. 3. ην ηέινο ηεο ρξήζεο κε εζσινγηζηηθέο εγγξαθέο, φπσο έρνπκε πξναλαθέξεη ζηηο πξνεγνχκελεο δχν πεξηπηψζεηο, θαηαξηίδεηαη ν ινγαξηαζκφο «Λνγαξηαζκφο Γεληθήο Δθκεηάιιεπζεο» θαη ν ινγαξηαζκφο 86 «Απνηειέζκαηα Υξήζεσο». 4.4 ΤΠΟΓΔΗΓΜΑ ΔΞΩΛΟΓΗΣΗΚΟΤ ΠΡΟΓΗΟΡΗΜΟΤ ΚΟΣΟΤ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΚΑΗ ΜΗΚΣΩΝ ΚΑΗ ΚΑΘΑΡΩΝ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑΣΩΝ ΥΡΖΔΩ 6 Έζνδα Πσιήζεηο εκπ/ησλ (Λ/ζκνο 70) ΥΥΥΥΥ Πσιήζεηο πξντφλησλ (Λ/ζκνο 71) ΥΥΥΥΥ Πσιήζεηο ινηπψλ απνζεκάησλ (Λ/ζκνο 72) ΥΥΥΥΥ Πσιήζεηο ππεξεζηψλ (Λ/ζκνο 73) ΥΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΜΔΗΟΝ:ΚΟΣΟ ΔΞΟΓΩΝ ΠΡΩΣΔ ΤΛΔ (Λ/ζκνο 24) Αξρηθή απνγξαθή ΥΥΥΥΥ Αγνξέο ρξήζεσο ΥΥΥΥΥ χλνιν ΥΥΥΥΥ 6 Γεκήηξεο Καξαγηάλλεο Κνζηνιφγεζε κε ηελ νκάδα 9 ηνπ ΔΓΛ ζηελ πξάμε Β Έθδνζε ζει

26 Δίδε πζθεπαζίαο (Λ/ζκνο 28) Αξρηθή απνγξαθή ΥΥΥΥΥ Αγνξέο ρξήζεσο ΥΥΥΥ χλνιν ΥΥΥΥΥ Σειηθή απνγξαθή ΥΥΥΥΥ Γηάζεζε: ΥΥΥΥΥ -Κφζηνο πσιήζεσλ ΥΥΥΥΥ -Κφζηνο αλαιψζεσλ ζηηο ινηπέο ιεηηνπξγίεο ΥΥΥΥΥ -Κφζηνο αλαιψζεσλ ζηελ παξαγσγή ΥΥΥΥΥ ΥΥΥΥΥ Κόζηνο Αλαιωκέλωλ Τιηθώλ ζηελ Παξαγωγή ΥΥΥΥΥ Πιένλ ΔΞΟΓΑ ΚΑΣ ΔΗΓΟ ζηελ Παξαγωγή (ωο θύιιν κεξηζκνύ) ΥΥΥΥΥ 60 Ακνηβέο θαη έμνδα πξνζσπηθνχ ΥΥΥΥΥ 61 Ακνηβέο θαη έμνδα ηξίησλ ΥΥΥΥΥ 62 Παξνρέο ηξίησλ ΥΥΥΥΥ 63 Φφξνη-ηέιε ΥΥΥΥΥ 64 Γηάθνξα έμνδα ΥΥΥΥΥ 66 Απνζβέζεηο Παγίσλ ΥΥΥΥΥ 68 Πξνβιέςεηο εθκεηαιιεχζεσο ΥΥΥΥΥ ΥΥΥΥΥ ΟΛΗΚΟ ΚΟΣΟ ΠΑΡΑΓΩΓΖ ΥΥΥΥΥ ΠΛΔΟΝ Αξρηθή Απνγξαθή Πξντφλησλ (Λ/ζκνη 21, 22, 23) ΥΥΥΥΥ ΜΔΗΟΝ Σειηθή απνγξαθή πξντφλησλ ΥΥΥΥΥ ΚΟΣΟ ΠΧΛΖΘΔΝΣΧΝ ΠΡΟΨΟΝΣΧΝ ΥΥΥΥΥ ΠΛΔΟΝ Κφζηνο πσιήζεσλ πξψησλ πιψλ (Λ/ζκνο 24) ΥΥΥΥΥ Κφζηνο πσιήζεσλ αλαιψζηκσλ πιηθψλ (Λ/ζκνο 25) ΥΥΥΥΥ Κφζηνο πσιήζεσλ Αληαι/θσλ παγίσλ (Λ/ζκνο 26) ΥΥΥΥΥ Κφζηνο πσιήζεσλ Δηδψλ ζπζθεπαζίαο (Λ/ζκνο 28) ΥΥΥΥΥ ΥΥΥΥΥ ΠΛΔΟΝ ΔΜΠΟΡΔΎΜΑΣΑ (Λ/ζκνο 20) Αξρηθή απνγξαθή ΥΥΥΥΥ Αγνξέο ρξήζεσο ΥΥΥΥ χλνιν ΥΥΥΥΥ Σειηθή Απνγξαθή ΥΥΥΥΥ Γηαηεζέληα ΥΥΥΥΥ Κφζηνο αλαισζέλησλ ΥΥΥΥΥ Κφζηνο πσιεζέλησλ ΥΥΥΥΥ ΥΥΥΥΥ ΟΛΗΚΟ ΚΟΣΟ ΠΩΛΖΘΔΝΣΩΝ ΥΥΥΥΥ ΥΥΥΥΥ ΜΗΚΣΟ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑ ΥΥΥΥΥ ΠΛΔΟΝ Άιια έζνδα εθκεηαιιεχζεσο (Λ/ζκνη 74, 75, 76, 78) ΥΥΥΥΥ χλνιν ΥΥΥΥΥ ΜΔΗΟΝ Έμνδα πνπ βαξχλνπλ ηα κηθηά απνηειέζκαηα (σο θχιιν κεξηζκνχ)

27 Δίδνο Δμόδνπ Γηνίθεζε Γηάζεζε Έξεπλα θαη Υξεκ/θε Αλάπηπμε 60 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 61 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 62 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 63 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 64 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 65 ΥΥΥΥ 66 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 68 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 24 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 25 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 26 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ 28 ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ ΥΥΥΥ + ΥΥΥΥ + ΥΥΥΥ + ΥΥΥΥ =ΥΥΥΥΥ ΚΑΘΑΡΟ ΑΠΟΣ/ΜΑ ΔΚΜ/ΔΩ ΥΥΥΥΥ ΠΛΔΟΝ Αλφξγ. έζνδα-θέξδε (Λ/ζκνη 81.01, 81.03, 82.01,84) ΥΥΥΥ ΜΔΗΟΝ Αλφξγ. έμνδα-δεκίεο (Λ/ζκνη 82.00, 83.85) ΥΥΥΥΥ ΣΔΛΗΚΟ ΚΑΘΑΡΟ ΑΠΟΣΔΛΔΜΑ ΥΡΖΔΩ ΥΥΥΥΥ 5 ν ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΟΜΑΓΑ ΔΚΣΖ ΣΟΤ ΔΓΛ 5.1 ΔΝΝΟΗΑ ΚΑΗ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΟ ΣΖ ΟΜΑΓΑ 6 ΣΟΤ ΔΓΛ ηελ νκάδα 6 ηεο Γεληθήο Λνγηζηηθήο απεηθνλίδνληαη θαη παξαθνινπζνχληαη φια ηα νξγαληθά θαη είδνο έμνδα φπσο απηά πξαγκαηνπνηνχληαη ζηελ επηρείξεζε θαζψο θαη νη εηήζηεο επηβαξχλζεηο γηα ηελ δηελέξγεηα απνζβέζεσλ θαη πξνβιέςεσλ πνπ ελζσκαηψλνληαη ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο. Καηά ην ΔΓΛ, έμνδν είλαη ην θφζηνο πνπ βαξχλεη ηα έζνδα ηεο ρξήζεσο. Σν θφζηνο εμαθαλίδεηαη (εθπλέεη) φηαλ πσιείηαη ην αγαζφ ζην νπνίν είλαη ελζσκαησκέλν. Σφηε ην θφζηνο ηνπ αγαζνχ απηνχ κεηαηξέπεηαη ζε έμνδν θαη βαξχλεη ην έζνδν πνπ πξνθχπηεη απφ ηελ πψιεζε ηνπ. Γειαδή, έμνδν είλαη ην θφζηνο πνπ εμέπλεπζε κε ηελ πξνζδνθία δεκηνπξγίαο εζφδνπ ή θαη άιιε δηαηχπσζε, έμνδν είλαη ε

28 ρξεζηκνπνίεζε ή αλάισζε αγαζψλ θαη ππεξεζηψλ ζηε δηαδηθαζία απνθηήζεσο εζφδσλ. χκθσλα κε ηα παξαπάλσ έμνδν πθίζηαηαη: α) Όηαλ ην θφζηνο ζρεκαηίδεηαη θαη ηαπηφρξνλα εθπλέεη ράξηλ ηεο πξαγκαηνπνηήζεσο εζφδσλ θαη φρη ράξηλ ηεο παξαγσγήο ελζψκαησλ πξντφλησλ ή πάγησλ επελδχζεσλ. Έηζη ι.ρ. ην θφζηνο ηεο εξγαζίαο ελφο ηερλίηε παξαγσγήο ππνδεκάησλ ζε έλα εξγνζηάζην ππνδεκαηνπνηίαο δελ εθπλέεη γηαηί ελζσκαηψλεηαη ζε ζηνηρείν ηνπ ελεξγεηηθνχ πνπ δεκηνπξγήζεθε κε ηελ παξαγσγή ησλ ππνδεκάησλ θαη ελψλεηαη κε ηα ππφινηπα ζηνηρεία ηνπ θφζηνπο απηψλ. Αληίζεηα, ην θφζηνο ηεο εξγαζίαο κηαο πσιήηξηαο, ην νπνίν θφζηνο αλαιψζεθε γηα ηελ πξαγκαηνπνίεζε ηεο πσιήζεσο ησλ ππνδεκάησλ δελ ππάξρεη ζαλ ζηνηρείν ηνπ ελεξγεηηθνχ θαη γη απηφ δελ ελζσκαηψλεηαη ζην θφζηνο ησλ ππνδεκάησλ. Σν θφζηνο απηφ εθπλέεη ηαπηφρξνλα κε ηελ παξνρή ηεο ππεξεζίαο απφ ηε πσιήηξηα θαη πξέπεη λα βαξχλεη ηα απνηειέζκαηα ρξήζεσο ηα νπνία επλννχληαη απφ ηα έζνδα πνπ πξνέξρνληαη απφ ηελ πψιεζε ησλ ππνδεκάησλ. β) Όηαλ κηα επέλδπζε, πάγηα ι.ρ. κεραλήκαηα, ή ηξέρνπζα ι.ρ. πξντφληα, πσιείηαη, ην θφζηνο απηήο εθπλέεη κε ηελ πψιεζε, αθνχ ε επέλδπζε παχεη πηα λα ππάξρεη ζαλ ζηνηρείν ηνπ ελεξγεηηθνχ ηεο επηρεηξήζεσο. Έηζη ην θφζηνο ηεο πάγηαο επελδχζεσο ηνπ κεραλήκαηνο πνπ πσιείηαη κεηαηξέπεηαη ζε έμνδν θαηά ηε ζηηγκή ηεο πσιήζεσο φπσο επίζεο κεηαηξέπεηαη ζε έμνδν θαη ην θφζηνο ησλ πξντφλησλ πνπ πσινχληαη θαηά ηε ζηηγκή ηεο πσιήζεσο. 5.2 ΓΗΑΚΡΗΔΗ ΣΩΝ ΔΞΟΓΩΝ 1. Με θξηηήξην ην ζθνπφ γηα ηνλ νπνίν πξαγκαηνπνηείηαη ην θφζηνο-έμνδν δηαθξίλεηαη ζε νξγαληθφ θαη αλφξγαλν σο εμήο: α. Οξγαληθφ θφζηνο-έμνδν είλαη εθείλν πνπ αλαθέξεηαη ζηελ νκαιή εθκεηάιιεπζε ηεο ρξήζεσο θαη ζπζρεηίδεηαη κε ηα νξγαληθά έζνδα γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ νξγαληθνχ απνηειέζκαηνο εθκεηαιιεχζεσο ηεο νηθνλνκηθήο κνλάδαο. β. Αλφξγαλν θφζηνο-έμνδν είλαη εθείλν πνπ δελ αλαθέξεηαη ζηελ νκαιή εθκεηάιιεπζε ηεο ρξήζεσο θαη δελ ζπζρεηίδεηαη κε ηα νξγαληθά έζνδα γηα ηνλ πξνζδηνξηζκφ ηνπ νξγαληθνχ απνηειέζκαηνο εθκεηαιιεχζεσο. Απηφ ην θφζηνο έμνδν ζπλδέεηαη κε ηπραίεο θαη επθαηξηαθέο πξάμεηο ή δξαζηεξηφηεηεο, φπσο π.ρ. ε αγνξά ιαρείνπ απφ βηνκεραληθή επηρείξεζε ή ε επθαηξηαθή αγνξά αθίλεηνπ κε ζθνπφ ηελ άκεζε πψιεζε. ηελ θαηεγνξία ησλ αλφξγαλσλ εμφδσλ πεξηιακβάλνληαη θαη ηα έθηαθηα έμνδα πνπ, αλ θαη έρνπλ ζρέζε κε ηε βαζηθή θαη ελδερφκελα κε ηηο δεπηεξεχνπζεο δξαζηεξηφηεηεο πνπ αλαπηχζζεη ε νηθνλνκηθή κνλάδα, ε πξαγκαηνπνίεζή ηνπο νθείιεηαη ζε έθηαθηα γεγνλφηα θαη πεξηζηαηηθά π.ρ. επθαηξηαθή αγνξά αθηλήηνπ κε ζθνπφ ηελ άκεζε πψιεζε ηνπ. 2. Με θξηηήξην ηελ ελζσκάησζε ηνπ ή κε ζην ιεηηνπξγηθφ θφζηνο, ην θφζηνοέμνδν δηαθξίλεηαη ζε νκαιφ θαη αλψκαιν σο εμήο: α. Οκαιφ θφζηνο-έμνδν είλαη εθείλν πνπ ελζσκαηψλεηαη ζην θφζηνο ησλ δηαθφξσλ ιεηηνπξγηψλ ηεο επηρείξεζεο κε ηελ κνξθή πνπ πξνυπάξρεη, δειαδή ηε κνξθή ηνπ θφζηνπο, επεηδή βξίζθεηαη ζε νκαιή ζρέζε κε ην έξγν πνπ