Γηθαζηηθέο Πξαγκαηνγλσκνζχλεο Πηπρηαθή εξγαζία ησλ θνηηεηψλ Γηδπκφπνπινπ ηπιηαλνχ Α.Μ.: 4293 Βίηζα Αιέμαλδξνπ Α.Μ.: 4335

Transcript

1 Σερλνινγηθφ Δθπαηδεπηηθφ Ίδξπκα Καβάιαο ρνιή Σερλνινγηθψλ Δθαξκνγψλ Σκήκα Μεραλνινγίαο Πηπρηαθή εξγαζία ησλ θνηηεηψλ Γηδπκφπνπινπ ηπιηαλνχ Α.Μ.: 4293 Βίηζα Αιέμαλδξνπ Α.Μ.: 4335 Δπηβιέπσλ: ηάκνο ππξίδσλ, Δξγ/θφο πλεξγάηεο Έηνο 2010

2 Πξφινγνο - Δπραξηζηίεο Ζ κειέηε καο ηνχηε εθπνλήζεθε ζηα πιαίζηα πηπρηαθήο άζθεζεο ζην κάζεκα Πξαγκαηνγλσκνζχλεο κε ζέκα ηηο θαη θαιχπηεη ηελ έλλνηα ηεο απνδεηθηηθήο δηαδηθαζίαο ηεο Πνιηθήο Γηθνλνκίαο δειαδή, ην απνδεηθηηθφ κέζν ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο. πγθεθξηκέλα επηθεληξσζήθακε ζηελ νξζή άζθεζε ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα θαη ζηελ επαγγεικαηηθή ζηάζε ηνπ ψζηε λα κπνξεί λα αληαπνθξηζεί ζηηο φπνηεο ππνζέζεηο ηνπ αλαζέηνληαη, γηα λα αληεπεμέιζεη ζην δηθαζηήξην. Σέινο, ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνλ εθπαηδεπηηθφ θ. ηάκν ππξίδσλ, γηα ηελ θαζνδήγεζε ηνπ θαη ηα επνηθνδνκεηηθά ζρφιηα πνπ βνήζεζαλ ζηελ νινθιεξσκέλε παξνπζίαζε ηεο εξγαζίαο απηήο. Δπίζεο ζα ήζεια λα επραξηζηήζσ ηνλ Δθπ/θφ θ. Γηψξγν Σζαθαηάξα γηα ην πνιχηηκν πιηθφ πνπ κνπ παξείρε.

3 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ ΠΡΟΛΟΓΟ - ΔΤΥΑΡΗΣΗΔ 2 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 3 ΚΔΦΑΛΑΗΟ ΔΗΑΓΧΓΖ 5 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 ΔΚΛΟΓΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΑ ΔΗΑΓΧΓΖ ΠΟΗΔ ΔΗΝΑΗ ΟΗ ΠΡΟΫΠΟΘΔΔΗ ΓΗΑ ΝΑ ΑΚΖΔΗ ΚΑΠΟΗΟ ΣΟ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑ ΣΟΤ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΑ ΠΡΟΫΠΟΘΔΔΗ ΓΗΔΝΔΡΓΔΗΑ ΣΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ ΤΝΣΑΞΖ ΠΗΝΑΚΧΝ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΑ ΓΗΟΡΗΜΟ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΧΝ ΠΑΡΑΗΣΖΔΗ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΧΝ ΑΞΗΟΛΟΓΖΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΧΝ ΠΟΗΟΗ ΓΔΝ ΓΗΟΡΗΕΟΝΣΑΗ ΆΡΘΡΟ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 3 ΔΚΛΟΓΖ ΣΔΥΝΗΚΧΝ ΤΜΒΟΤΛΧΝ ΔΗΑΓΧΓΖ ΓΗΟΡΗΜΟ ΣΔΥΝΗΚΧΝ ΤΜΒΟΤΛΧΝ ΑΡΗΘΜΟ ΣΔΥΝΗΚΧΝ ΤΜΒΟΤΛΧΝ. ΆΡΘΡΟ ΓΗΚΑΗΧΜΑΣΑ ΣΟΤ ΣΔΥΝΗΚΟΤ ΤΜΒΟΤΛΟΤ. ΆΡΘΡΟ ΠΑΡΑΣΖΡΖΔΗ ΣΟΤ ΣΔΥΝΗΚΟΤ ΤΜΒΟΤΛΟΤ. ΆΡΘΡΟ ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 ΔΝΔΡΓΔΗΔ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΑ ΔΗΑΓΧΓΖ ΡΚΗΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΧΝ ΟΓΖΓΗΔ ΣΟΤ ΓΗΚΑΣΖΡΗΟΤ ΣΟΤ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΔ Ζ ΓΝΧΜΟΓΟΣΖΖ ΣΧΝ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΧΝ ΟΡΗΜΔΝΑ ΑΠΟΓΔΗΚΣΗΚΑ ΜΔΑ ΔΥΟΤΝ ΜΔΓΑΛΤΣΔΡΖ ΗΥΤ ΑΠΟ ΑΛΛΑ; ΓΗΑ ΣΖΝ ΑΠΟΓΔΗΞΖ ΟΡΗΜΔΝΧΝ ΓΔΓΟΝΟΣΧΝ, ΔΗΝΑΗ ΤΠΟΥΡΔΧΣΗΚΖ Ζ ΥΡΖΖ ΟΡΗΜΔΝΧΝ ΑΠΟΓΔΗΚΣΗΚΧΝ ΜΔΧΝ; ΝΔΑ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ ΤΜΠΛΖΡΧΜΑΣΗΚΖ ΚΑΗ ΔΠΑΝΑΛΖΦΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ 25 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 ΑΜΟΗΒΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΑ ΔΗΑΓΧΓΖ ΑΜΟΗΒΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΧΝ ΔΚΚΑΘΑΡΗΖ 26 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 6 ΣΟ ΜΟΝΟΠΑΣΗ ΔΠΗΣΤΥΗΑ ΣΟΤ ΔΠΑΓΓΔΛΜΑΣΗΑ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΑ ΔΗΑΓΧΓΖ Ο ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΝΑ ΣΟ ΓΗΚΑΣΖΡΗΟ 29 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 7 ΓΗΑΣΤΠΧΖ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΧΝ ΥΔΣΗΚΑ ΜΔ ΣΖ ΔΠΗΣΖΜΟΝΗΚΖ ΓΗΑΣΤΠΧΖ ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΧΝ ΣΖ ΓΗΚΑΣΗΚΖ ΓΡΑΦΟΛΟΓΗΑ. 31 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 8 ΓΗΚΑΣΗΚΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ ΔΗΑΓΧΓΖ-ΚΟΠΟ ΥΡΖΗΜΟΠΟΗΘΔΝΣΑ ΣΟΗΥΔΗΑ ΣΔΥΝΗΚΟ ΜΔΡΟ ΣΟΗΥΔΗΑ ΔΝΑΓΟΤΧΝ 39 Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 3 απφ 92

4 ΠΔΡΗΔΥΟΜΔΝΑ 8.5 ΣΟΗΥΔΗΑ ΔΝΑΓΟΜΔΝΧΝ ΠΡΟΘΔΣΧ ΠΑΡΔΜΒΑΗΝΟΤΧΝ ΓΗΚΟΓΡΑΦΑ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ ΠΟΡΗΜΑ 48 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 9 ΈΚΘΔΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ ΑΣΤΥΖΜΑΣΟ ΣΟΝ ΠΟΣΑΜΟ ΑΛΗΑΚΜΟΝΑ 49 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 10 ΓΗΚΑΣΗΚΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ 75 TΔΥΝΗΚΖ ΔΚΘΔΖ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΖ 75 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 11 ΤΜΠΔΡΑΜΑΣΑ ΑΠΟ ΣΗ ΣΡΔΗ ΠΡΑΓΜΑΣΟΓΝΧΜΟΤΝΔ 89 ΒΗΒΛΗΟΓΡΑΦΗΑ - ΠΖΓΔ 91 Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 4 απφ 92

5 Κεθάιαην 1 Κεθάιαην Εισαγωγή Σν έξγν ηνπ δηθαζηή ζπλίζηαηαη ζηελ νξζή απνλνκή δηθαηνζχλεο. Καηά ζπλέπεηα, ν δηθαζηήο πνπ θαιείηαη λα απνθαλζεί ζε κία ππφζεζε ζα πξέπεη λα έρεη βεβαηφηεηα πεξί ηεο νξζφηεηαο ηεο θξίζεο ηνπ, πξνθεηκέλνπ λα πεξηβάιεη κε ηελ απφθαζή ηνπ ηα έλλνκα ζπκθέξνληα πνπ ρξεηάδνληαη δηθαζηηθή πξνζηαζία θαη λα θαζνξίζεη δίθαηα ηελ ηχρε ηεο έλδηθεο δηαθνξάο. Τπάξρνπλ σζηφζν πεξηπηψζεηο, φπνπ ν ζρεκαηηζκφο ηεο δηθαληθήο θξίζεο, δε κπνξεί λα δηακνξθσζεί κε αζθάιεηα, δηφηη δελ θαζίζηαηαη δπλαηή ε δηαθξίβσζε ησλ πξαγκαηηθψλ ζεκάησλ θαη ζπλαθφινπζα ε ζσζηή εθηίκεζε ηνπ πξνζαρζέληνο πιηθνχ. Καη απηφ, επεηδή ηα ζέκαηα πνπ άπηνληαη ηεο ππφζεζεο απαηηνχλ εηδηθέο γλψζεηο ηέρλεο θαη επηζηήκεο, ηηο νπνίεο δελ είλαη δπλαηφλ λα δηαζέηεη ν δηθαζηήο. Σέηνηνπ είδνπο ππνζέζεηο είλαη, ελδεηθηηθά, απηέο πνπ αθνξνχλ ζε δεηήκαηα κεραληθήο, ηαηξηθήο, κεραλνινγηθήο, ινγηζηηθήο θαη γξαθνινγηθήο θχζεο. ηηο πεξηπηψζεηο απηέο, ην άξζξν 368 ηνπ Κψδηθα Πνιηηηθήο Γηθνλνκίαο παξέρεη ηε δηαθξηηηθή επρέξεηα ζην δηθαζηή λα δηνξίζεη είηε απηεπαγγέιησο είηε κε βάζε ζρεηηθφ αίηεκα θάπνηνπ δηαδίθνπ, έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο πξαγκαηνγλψκνλεο, πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζηεί, ππέξ ηεο δίθεο ε αζθαιήο δηάγλσζε ηεο αιήζεηαο ησλ ζεκάησλ ηεο έλδηθεο δηαθνξάο θαη Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 5 απφ 92

6 Κεθάιαην 1 ζπλαθφινπζα λα δηαηάμεη ηελ επαλάιεςε ηεο ζπδήηεζεο, θαη άξζξν 254 ΚΠνιΓ, έσο φηνπ πξνζθνκηζηεί ε ζρεηηθή έθζεζε απφ ηνλ πξαγκαηνγλψκνλα. Δληνχηνηο, ην Γηθαζηήξην νθείιεη λα πξνβεί ζην δηνξηζκφ πξαγκαηνγλψκνλα, ζχκθσλα κε ηε δεχηεξε παξάγξαθν ηνπ άξζξνπ 368 ΚΠνιΓ, φηαλ απηφ δεηεζεί απφ θάπνην δηάδηθν θαη εθφζνλ πξφθεηηαη γηα δήηεκα πνπ ρξήδεη εηδηθψλ επηζηεκνληθψλ θαη ηερληθψλ γλψζεσλ. Ο πξαγκαηνγλψκνλαο απφ ηελ πιεπξά ηνπ απνθηά κε ην δηνξηζκφ ηνπ ηελ ηδηφηεηα ηνπ βνεζνχ ηνπ δηθαζηή θαη ππνρξενχηαη ζηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ, κε βάζε ην πεξηερφκελν ηεο θαη ηε ζχληαμε θαη πξνζθφκηζε ελψπηνλ ηνπ δηθαζηεξίνπ αηηηνινγεκέλεο έθζεζεο επί ησλ δεηεκάησλ γηα ηα νπνία δηεμήγαγε ηελ έξεπλά ηνπ. Γηα ην ιφγν απηφ άιισζηε θαη δελ επηηξέπεηαη ζηνλ πξαγκαηνγλψκνλα λα αξλεζεί ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ ή λα παξαιείςεη λα εθηειέζεη θάπνηα απφ απηά, εθηφο θη αλ ζπληξέρεη δηθαηνινγεκέλε αηηία. Δληνχηνηο, πξηλ ηελ εθηέιεζε νπνηαζδήπνηε ζρεηηθήο ελέξγεηαο, ν πξαγκαηνγλψκνλαο απαηηείηαη λα νξθηζηεί, ελψπηνλ ηνπ δηθαζηεξίνπ πνπ εθδηθάδεη ηελ ππφζεζε, φηη ζα εθηειέζεη επζπλείδεηα ηα θαζήθνληά ηνπ. Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο απνηειεί απηνηειέο απνδεηθηηθφ κέζν, ην νπνίν θαη εθηηκάηαη ειεχζεξα απφ ην δηθαζηήξην. Γηα ηνλ ιφγν απηφ άιισζηε, ζηελ πεξίπησζε εζθαικέλεο εθηίκεζεο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα δελ αθνινπζεί αθπξφηεηα ηεο γλσκνδφηεζήο ηνπ, θαζψο απφθεηηαη ζην ίδην ην δηθαζηήξην λα πξνζδψζεη ηεο έθζεζεο, ηελ απνδεηθηηθή βαξχηεηα πνπ απηφ ζα θξίλεη. Δκείο σο Οξθσηνί - Γηθαζηηθνί Πξαγκαηνγλψκνλεο, πέξαλ ησλ αλσηέξσ, παξέρνπκε ππεξεζίεο θαη ζε ηδηψηεο φπσο αζθαιηζηηθέο εηαηξείεο, βηνκεραλίεο, ηερληθέο εηαηξείεο, εκπνξηθέο επηρεηξήζεηο θ.ι.π. Δλεκεξσλφκαζηε δηαξθψο γηα ηηο λέεο ηερλνινγίεο θαη εμειίμεηο πνπ αθνξνχλ ζην ρψξν καο είηε σο εηζεγεηέο είηε σο ζπκκεηέρνληεο ζε εθπαηδεπηηθά πξνγξάκκαηα. Ζ άςνγε νξγάλσζή καο εμαζθαιίδεη ηελ άκεζε απηνςία θαη παξέρεη ηελ απφιπηε εκπηζηνζχλε γηα ηελ εμέιημε θαη πνξεία ησλ αλαιακβαλφκελσλ ππνζέζεσλ. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 6 απφ 92

7 Κεθάιαην 1 Κίλδπλνη κπνξεί λα πξνθιεζνχλ απφ ιαλζαζκέλε κειέηε, θαθνηερλία, αλζξψπηλε ακέιεηα, θπζηθά θαηλφκελα (ζεηζκφο, πιεκκχξα, θ.ι.π), θσηηά, θινπή, θαθφβνπιεο ελέξγεηεο θ.α. θαη έρνπλ σο απνηέιεζκα πιηθέο δεκηέο, ζσκαηηθέο βιάβεο, ζάλαην θ.ι.π. Δκείο απαληάκε εκπεξηζηαησκέλα ζρεηηθά κε ηνπο ππάξρνληεο ή πηζαλνχο θηλδχλνπο θαζψο θαη κε ηελ πξφιεςε ή ηελ αλάιεςε ηνπο, δηαζαθελίδνληαο ηελ παξακηθξή ιεπηνκέξεηα γηα θάζε ελδερφκελε δεκηά πνπ κπνξεί λα πξνθιεζεί ζε αζθαιηζκέλε πεξηνπζία. Δξεπλνχκε θαη βεβαηψλνπκε ηελ αηηία γέλεζεο θαη ην κεραληζκφ ηεο δεκηάο θαη απνηηκάκε ην θφζηνο απνθαηάζηαζήο ηεο. Παξαθνινπζνχκε ηε κέζνδν θαη εμέιημε ηεο απνθαηάζηαζεο, ειέγρνπκε ηα πξνζθνκηδφκελα δηθαηνινγεηηθά θαη κεηά ην πέξαο ή θαη λσξίηεξα ηεο απνθαηάζηαζεο, ζπληάζζνπκε αλαιπηηθή έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο. Σν έξγν καο δηαθέξεη απφ ηελ εκπεηξηθή εθηίκεζε ιφγσ επηζηεκνληθήο θαηάξηηζεο θαη αλαιφγνπ πηπρίνπ. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 7 απφ 92

8 Κεθάιαην 2 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 2 Δθινγή πξαγκαηνγλψκνλα 2.1 Δηζαγσγή Σν ΣΔΔ δηαηεξεί αλνηρηφ θαηάινγν πξαγκαηνγλσκφλσλ, ζηνλ νπνίνλ ζπκπεξηιακβάλεηαη νπνηνζδήπνηε Γηπισκαηνχρνο Μεραληθφο ην επηζπκεί, κεηά απφ αίηεζή ηνπ, εθηφο απφ ηα νκφηηκα κέιε ηνπ ΣΔΔ. Ο κεραληθφο ν νπνίνο νξίδεηαη πξαγκαηνγλψκνλαο ζε ζπγθεθξηκέλν ζέκα, νξίδεηαη απφ ηνλ Πξφεδξν ηνπ ΣΔΔ απφ ηνλ θαηάινγν πξαγκαηνγλσκφλσλ. Πξαγκαηνγλψκνλαο κπνξεί λα νξηζζεί ζε ηδηαίηεξεο πεξηπηψζεηο θαη εθηφο θαηαιφγνπ, φηαλ ην απαηηεί ε ηδηνκνξθία ηνπ πξνο εμέηαζε ζέκαηνο, απφ ηα κέιε ησλ επηζηεκνληθψλ θαη κνλίκσλ επηηξνπψλ ηνπ ΣΔΔ θαη απφ δηπισκαηνχρνπο κεραληθνχο κε ηδηαίηεξε εκπεηξία. Σα θξηηήξηα κε ηα νπνία γίλεηαη ε αλάζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο απφ ην ΣΔΔ, είλαη: α. Σν αληηθείκελν ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο. β. Ο αξηζκφο ησλ πξαγκαηνγλσκνζπλψλ πνπ έρεη αλαιάβεη ν θάζε ζπλάδειθνο (πξνηηκνχληαη απηνί πνπ έρνπλ θάλεη ιηγφηεξεο). γ. Ο αξηζκφο κεηξψνπ ΣΔΔ (πξνηηκνχληαη νη αξραηφηεξνη ). Σα παξαπάλσ θξηηήξηα παξαθάκπηνληαη ζε εμαηξεηηθέο πεξηπηψζεηο, φπνπ δειαδή απαηηνχληαη εηδηθέο γλψζεηο θαη εκπεηξία. 2.2 Πνηεο είλαη νη πξνυπνζέζεηο γηα λα αζθήζεη θάπνηνο ην επάγγεικα ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα ηελ Διιάδα δελ ππάξρεη ην ζεζκηθφ πιαίζην ιεηηνπξγίαο ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα νχηε ηππνπνίεζε ζηελ κνξθή πνπ πξέπεη λα έρεη κηα έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο. Κάπνηνο δειψλεη ζηελ Δθνξία φηη ζα αζθήζεη ην επάγγεικα θαη ακέζσο κεηά κπνξεί λα μεθηλήζεη λα ην εμαζθεί ρσξίο θαλέλαλ Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 8 απφ 92

9 Κεθάιαην 2 έιεγρν απφ πνπζελά γηα ηα ηππηθά θαη νπζηαζηηθά πξνζφληα πνπ πξέπεη λα δηαζέηεη ψζηε ην έξγν ηνπ λα είλαη έξγν θχξνπο θαη αδηακθηζβήηεην. Δηζη, θαζίζηαηαη ζαθέο φηη είλαη απφιπηε αλάγθε ε δεκηνπξγία Ηλζηηηνχηνπ ή Δπηκειεηεξίνπ θαηά ηα πξφηππα ησλ Δπξσπατθψλ ρσξψλ αιιά θαη απηά ησλ ΖΠΑ ψζηε ην θχξνο ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα λα απνθαηαζηαζεί ζην θνηλσληθφ ζχλνιν θαη λα απνηειέζεη πφιν έιμεο αλζξψπσλ πνπ ζέινπλ κε ζχγρξνλα κέζα λα εμαζθήζνπλ απηφ ην ηδηαίηεξα ζθιεξφ αιιά θαη απφιπηα ελδηαθέξνλ επάγγεικα. Οη πξαγκαηηθέο πξνυπνζέζεηο γηα ηελ άζθεζε ηνπ επαγγέικαηνο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα εμαξηψληαη απφ ηνλ θιάδν ζηνλ νπνίν ζα πξνζθέξεη ηηο ππεξεζίεο ηνπ θαη ζα εμεηδηθεπηεί. Καηά ηελ δηαδηθαζία εθπφλεζεο κηαο πξαγκαηνγλσκνζχλεο κπνξεί λα ρξεηαζηνχλ εμεηδηθεπκέλεο γλψζεηο ηηο νπνίεο εάλ δελ έρεη ν ίδηνο ηφηε ζα πξέπεη λα δηαζέηεη επξχ δίθηπν ζπλεξγαηψλ απφ ηνπο νπνίνπο ζα πξνζιάβεη ηνλ θαηάιιειν γηα λα ηνλ βνεζήζεη ζην έξγν ηνπ. Δηζη, ε εξγαζία ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα εκπεξηέρεη θαη ζπληνληζηηθφ ξφιν ησλ αλζξψπσλ δηαθφξσλ εηδηθνηήησλ ηνπο νπνίνπο ζα θαιέζεη γηα λα ηνλ βνεζήζνπλ ζην έξγν ηνπ. Υσξίο εμαίξεζε, φινη νη πξαγκαηνγλψκνλεο πξέπεη λα δηαζέηνπλ : ηθαλφηεηα λα γξάθνπλ ζσζηά ψζηε λα εθθξάδνπλ κε κεζνδηθφηεηα ηηο ζθέςεηο ηνπο θαη παξάιιεια λα έρνπλ αμηνπξεπή θαη πεηζηηθή παξνπζία ζην Γηθαζηήξην εάλ θαη φηαλ θιεζνχλ ζαλ κάξηπξεο γηα λα ππνζηεξίμνπλ ηελ έθζεζε πνπ ζπλέηαμαλ λα δηαζέηνπλ επηθνηλσληαθή ηθαλφηεηα ψζηε λα κπνξνχλ λα δηαηεξνχλ απξφζθνπηνπο δηαχινπο επηθνηλσλίαο είηε κε ηνπο πειάηεο ηνπο είηε κε ηνπο αζθαιηζκέλνπο (πειάηεο ησλ πειαηψλ ηνπο) ε ζρεηηθφ εξψηεκα πνπ έρεη θαηαγξαθεί ζηα πξαθηηθά ηεο θνηλήο ζπλέληεπμεο ηχπνπ ηνπ Τπνπξγείνπ Αλάπηπμεο θαη ηεο Δλσζεο Αζθαιηζηηθψλ Δηαηξεηψλ Διιάδαο, ν θνο Γεκήηξηνο Κνληνκελάο, Πξφεδξνο ηεο Δλσζεο, κεηαμχ άιισλ απάληεζε φηη 'είκεζα ζε ειεύζεξε αγνξά, ε θάζε εηαηξεία επηιέγεη ηνπο πξαγκαηνγλώκνλεο πνπ ρξεζηκνπνηεί. Απηό ζπλέβαηλε, απηό ζπκβαίλεη θαη απηό πηζηεύσ ζα ζπκβαίλεη δελ ππάξρεη θάπνηα αξρή, ε νπνία λα αζρνιείηαη κε Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 9 απφ 92

10 Κεθάιαην 2 απηά ηα πξάγκαηα, λα ιεεη ζα βάινπκε απηόλ, ζα βάινπκε ηνλ άιιν. Η θάζε εηαηξεία είλαη ειεύζεξε λα επηιέμεη ηνπο πξαγκαηνγλώκνλεο πνπ ρξεζηκνπνηεί 2.3 Πξνυπνζέζεηο δηελέξγεηαο ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο Ζ ζπκπιήξσζε ησλ απνδείμεσλ κε ηε δηελέξγεηα πξαγκαηνγλσκνζχλεο ελαπφθεηηαη ζηελ θπξηαξρηθή θαη κε ειεγρφκελε αλαηξεηηθψο θξίζε ηνπ δηθαζηεξίνπ ηεο νπζίαο, ην νπνίν εθηηκά ειεπζέξσο ηελ αλάγθε ηεο ρξεζηκνπνηήζεσο ηνπ απνδεηθηηθνχ απηνχ κέζνπ, κε εμαίξεζε ηελ πεξίπησζε θαηά ηελ νπνία θάπνηνο απφ ηνπο δηαδίθνπο δεηήζεη ηε δηεμαγσγή πξαγκαηνγλσκνζχλεο θαη ην δηθαζηήξην θξίλεη φηη ρξεηάδνληαη ηδηάδνπζεο γλψζεηο επηζηήκεο ή ηέρλεο, νπφηε νθείιεη λα δηνξίζεη πξαγκαηνγλψκνλα ή πξαγκαηνγλψκνλεο. πλεπψο, αλ δελ ππάξρεη παξαδνρή ηνπ δηθαζηεξίνπ φηη πξφθεηηαη γηα δεηήκαηα πνπ απαηηνχληαη γηα λα γίλνπλ αληηιεπηά ηδηάδνπζεο γλψζεηο επηζηήκεο ή ηέρλεο, ε απφξξηςε, ξεηψο ή ζησπεξψο, αηηήκαηνο ηνπ δηαδίθνπ γηα ηε δηελέξγεηα πξαγκαηνγλσκνζχλεο δελ δεκηνπξγεί ιφγν αλαίξεζεο θαηά ην άξζξν 559 ΚΠνιΓ χληαμε πηλάθσλ πξαγκαηνγλψκνλα Ο πίλαθαο πξαγκαηνγλσκφλσλ ζπληάζζεηαη κεηά απφ εηζήγεζε ησλ ππεξεζηψλ πνπ πξνηείλνπλ ππαιιήινπο θαη ζηε πεξίπησζή ησλ Μεραληθψλ απφ ην Σερληθφ Δπηκειεηήξην, ην νπνίν εθ ζπζηήκαηνο απνζηέιιεη φια ηα κέιε ηεο πεξηθεξείαο ηνπ Πξσηνδηθείνπ. Ο Γηθαζηήο πνπ αλαιακβάλεη λα ζπληάμεη ηνπο πίλαθεο ζε πεξίπησζε πνπ είλαη ιίγνη δηαζέζηκνη ζηε θάζε εηδηθφηεηα (πρ. Πξσηνδηθείν Νεάπνιεο), ζπκπεξηιακβάλεη φινπο ηνπο πξνηεηλφκελνπο ή ζε πεξίπησζε πιεζψξαο ππνςεθίσλ θάλεη κηα ηπραία επηινγή ή κηα αλαθπθινχκελε αλά έηνο επηινγή ή φ,ηη θαηά ηε θξίζε ηνπ θαιχηεξν ζεσξεί. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 10 απφ 92

11 Κεθάιαην Γηνξηζκφο πξαγκαηνγλσκφλσλ Σν δήηεκα ηνπ δηνξηζκνχ πξαγκαηνγλψκνλα ελαπφθεηηαη απνθιεηζηηθά ζηελ θξίζε ηνπ δηθαζηεξίνπ, πξάγκα πνπ ζπλεπάγεηαη, φηη ζε πεξίπησζε πνπ ηεζεί ζρεηηθφ αίηεκα απφ θάπνην δηάδηθν ην δηθαζηήξην κπνξεί λα ην απνξξίςεη ρσξίο λα ππνρξενχηαη ζηελ πξνβνιή θάπνηνπ εηδηθνχ ιφγνπ. Σν έξγν ηνπ δηθαζηή ζπλίζηαηαη ζηελ νξζή απνλνκή δηθαηνζχλεο. Καηά ζπλέπεηα, ν δηθαζηήο πνπ θαιείηαη λα απνθαλζεί επί κηαο ππφζεζεο ζα πξέπεη λα έρεη βεβαηφηεηα πεξί ηεο νξζφηεηαο ηεο θξίζεο ηνπ, πξνθεηκέλνπ λα πεξηβάιεη κε ηελ απφθαζή ηνπ ηα έλλνκα ζπκθέξνληα πνπ ρξήδνπλ δηθαζηηθήο πξνζηαζίαο θαη λα θαζνξίζεη δηθαηνθξαηηθά ηελ ηχρε ηεο έλδηθεο δηαθνξάο. Τπάξρνπλ σζηφζν πεξηπηψζεηο, φπνπ ν ζρεκαηηζκφο ηεο δηθαληθήο θξίζεο επί ηεο εθδηθαδφκελεο ππφζεζεο, δελ κπνξεί λα δηακνξθσζεί κε αζθάιεηα, δηφηη δελ θαζίζηαηαη δπλαηή ε δηαθξίβσζε ησλ πξαγκαηηθψλ δεηεκάησλ θαη ζπλαθφινπζα ε αζθαιήο εθηίκεζε ηνπ πξνζαρζέληνο απνδεηθηηθνχ πιηθνχ. Καη απηφ, επεηδή ηα ζέκαηα πνπ άπηνληαη ηεο ππφζεζεο απαηηνχλ εηδηθέο γλψζεηο ηέρλεο θαη επηζηήκεο, ηηο νπνίεο δελ είλαη δπλαηφλ εθ ησλ πξαγκάησλ λα δηαζέηεη ν δηθαζηήο. Σέηνηνπ είδνπο ππνζέζεηο είλαη, ελδεηθηηθά, απηέο πνπ αθνξνχλ δεηήκαηα ηαηξηθήο, κεραλνινγηθήο, ινγηζηηθήο θαη γξαθνινγηθήο θχζεο. ηηο πεξηπηψζεηο απηέο, ην άξζξν 368 ηνπ Κψδηθα Πνιηηηθήο Γηθνλνκίαο παξέρεη ηε δηαθξηηηθή επρέξεηα ζην δηθαζηή λα δηνξίζεη, είηε απηεπαγγέιησο είηε κε βάζε ζρεηηθφ αίηεκα θάπνηνπ δηαδίθνπ, έλαλ ή θαη πεξηζζφηεξνπο πξαγκαηνγλψκνλεο, πξνθεηκέλνπ λα εμαζθαιηζηεί, ζε βάξνο ηεο νηθνλνκίαο ηεο δίθεο, ε αζθαιήο δηάγλσζε ηεο αιήζεηαο ησλ δεηεκάησλ ηεο έλδηθεο δηαθνξάο θαη ζπλαθφινπζα λα δηαηάμεη ηελ επαλάιεςε ηεο ζπδήηεζεο, θαη άξζξν 254 ΚΠνιΓ, έσο φηνπ πξνζθνκηζηεί ε ζρεηηθή έθζεζε απφ ηνλ δηνξηζζέληα πξαγκαηνγλψκνλα. Σν δήηεκα ηνπ δηνξηζκνχ πξαγκαηνγλψκνλα ελαπφθεηηαη απνθιεηζηηθά ζηελ θξίζε ηνπ δηθαζηεξίνπ, πξάγκα πνπ ζπλεπάγεηαη, φηη ζε πεξίπησζε πνπ ηεζεί ζρεηηθφ αίηεκα απφ θάπνην δηάδηθν ην δηθαζηήξην κπνξεί λα ην απνξξίςεη ρσξίο λα ππνρξενχηαη ζηελ πξνβνιή θάπνηνπ εηδηθνχ ιφγνπ δηα ηνπ νπνίνπ ζα αηηηνινγεί ηελ πξνθείκελε απφθαζή ηνπ. Δληνχηνηο, ην Γηθαζηήξην νθείιεη λα Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 11 απφ 92

12 Κεθάιαην 2 πξνβεί ζην δηνξηζκφ πξαγκαηνγλψκνλα, ζχκθσλα κε ηελ δεχηεξε παξάγξαθν ηνπ άξζξνπ 368 ΚΠνιΓ, φηαλ απηφ δεηεζεί ξεηά απφ θάπνην δηάδηθν θαη εθφζνλ πξφθεηηαη γηα δήηεκα πνπ ρξήδεη, εκθαλψο, εηδηθψλ επηζηεκνληθψλ θαη ηερληθψλ γλψζεσλ. Μάιηζηα, ζηελ πεξίπησζε απηή, ε παξάιεηςε δηνξηζκνχ πξαγκαηνγλψκνλα ζπληζηά παξάβαζε ηεο δηάηαμεο ηνπ άξζξνπ 559 αξηζκφο 10 ΚΠνιΓ, ζχκθσλα κε ηελ νπνίαλ ηδξχεηαη ιφγνο αλαηξεηηθνχ ειέγρνπ «αλ ην δηθαζηήξην παξά ην λφκν δέρηεθε πξάγκαηα πνπ έρνπλ νπζηψδε επίδξαζε ζηελ έθβαζε ηεο δίθεο σο αιεζηλά ρσξίο απφδεημε». Ο δηνξηζκφο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα γίλεηαη απφ ην δηθαζηήξην εθ ηνπ θαηαιφγνπ πξαγκαηνγλσκφλσλ πνπ ηεξείηαη ζηε γξακκαηεία ηνπ, κπνξεί φκσο λα ελεξγεζεί θαη κε βάζε ζρεηηθφ αίηεκα θάπνηνπ εθ ησλ δηαδίθσλ, εθφζνλ ζε απηφ ππνδεηθλχεηαη ζπγθεθξηκέλν πξφζσπν. Δληνχηνηο, ζε πεξίπησζε πνπ δελ ππάξρεη θαηάινγνο πξαγκαηνγλψκσλ νχηε έρεη ππνβιεζεί ζρεηηθφ αίηεκα απφ δηάδηθν, ν δηθαζηήο κπνξεί λα δηνξίζεη σο πξαγκαηνγλψκνλα φπνην πξφζσπν θξίλεη θαηάιιειν γηα ην ζθνπφ απηφ. ηελ ελέξγεηα απηή κπνξεί κάιηζηα λα πξνβεί ην πξψηνλ θαη ην Δθεηείν αλ θξηζεί, φηη θάηη ηέηνην θαζίζηαηαη αλαγθαίν αθελφο γηα ηελ πιεξέζηεξε αμηνιφγεζε ηεο βαζηκφηεηαο ησλ ιφγσλ ηεο έθεζεο θαη αθεηέξνπ γηα ηελ αζθαιή δηάγλσζε ηνπ αληηθεηκέλνπ ηεο δηαθνξάο. ηελ πεξίπησζε απηή δελ δηαηαξάζζεηαη ε ηζρχο ηεο πξσηφδηθεο απφθαζεο. Ζ δε θξίζε ηνπ δηθαζηεξίνπ γηα ηελ δηελέξγεηα πξαγκαηνγλσκνζχλεο δελ ππφθεηηαη θαζεαπηή ζηνλ αλαηξεηηθφ έιεγρν ηνπ Αξείνπ Πάγνπ. Ζ απφθαζε δηνξηζκνχ πξαγκαηνγλψκνλα πξέπεη λα θαζνξίδεη κε αθξίβεηα ην ζέκα πνπ ρξήδεη πξαγκαηνγλσκνζχλεο, ην φλνκά ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα, ηνλ ρξφλν φξθηζήο ηνπ, ηνλ αξκφδην εηζεγεηή γηα απηφ θαζψο θαη ην ρξνληθφ δηάζηεκα εληφο ηνπ νπνίνπ ζα πξέπεη λα ελεξγεζεί ε πξαγκαηνγλσκνζχλε. ε πεξίπησζε πνπ θάπνην απφ ηα ζηνηρεία απηά δελ αλαγξαθεί ή αλαγξαθεί ιαλζαζκέλα δελ επέξρεηαη αθπξφηεηα, θαζψο είλαη δπλαηή ε δηφξζσζε ή ζπκπιήξσζή ηνπ κε έηεξε δηνξζσηηθή απφθαζε ηνπ δηθαζηεξίνπ ή κε ζπκπιεξσκαηηθή απφθαζε ηνπ εηζεγεηή. Ο πξαγκαηνγλψκνλαο απφ ηελ πιεπξά ηνπ απνθηά κε ην δηνξηζκφ ηνπ ηελ ηδηφηεηα ηνπ βνεζνχ ηνπ δηθαζηή θαη ππνρξενχηαη ζηελ εθηέιεζε ησλ Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 12 απφ 92

13 Κεθάιαην 2 θαζεθφλησλ ηνπ, κε βάζε ην πεξηερφκελν ηεο απφθαζεο πνπ ηνλ δηφξηζε, δηα ηεο ζχληαμεο θαη πξνζθφκηζεο ελψπηνλ ηνπ δηθαζηεξίνπ αηηηνινγεκέλεο έθζεζεο επί ησλ ζεκάησλ γηα ηα νπνία δηεμήγαγε ηελ έξεπλά ηνπ. Γηα ην ιφγν απηφ άιισζηε θαη δελ επηηξέπεηαη ζηνλ πξαγκαηνγλψκνλα λα αξλεζεί ηελ εθηέιεζε ησλ θαζεθφλησλ ηνπ ή λα παξαιείςεη λα εθηειέζεη θάπνηα απφ απηά, εθηφο θη αλ ζπληξέρεη δηθαηνινγεκέλε αηηία. ε αληίζεηε πεξίπησζε ν πξαγκαηνγλψκνλαο ππνρξενχηαη ζε απνδεκίσζε θαηά ηηο δηαηάμεηο γηα ηηο αδηθνπξαμίεο έλαληη ηνπ ζηγφκελνπ δηαδίθνπ, θαζψο θαη ζηελ θαηαβνιή ησλ δηθαζηηθψλ εμφδσλ κε ηα νπνία επηβαξχλζεθε ν ηειεπηαίνο, εθφζνλ φκσο ππνβιεζεί ζρεηηθφ αίηεκα. Δληνχηνηο, πξηλ ηελ εθηέιεζε νπνηαζδήπνηε ζρεηηθήο ελέξγεηαο, ν πξαγκαηνγλψκνλαο απαηηείηαη λα νξθηζηεί, ελψπηνλ ηνπ δηθαζηεξίνπ πνπ εθδηθάδεη ηελ ππφζεζε, ή φπνηνπ θαζνξίζηεθε απφ απηφ, φηη ζα εθηειέζεη επζπλεηδήησο ηα θαζήθνληά ηνπ. Ζ φξθηζε ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα δελ είλαη σζηφζν αλαγθαία, αλ νη δηάδηθνη παξαηηεζνχλ απφ ηελ νξθνδνζία ηνπ ή αλ ν πξαγκαηνγλψκνλαο είλαη γεληθψο δηνξηζκέλνο κε απηή ηελ ηδηφηεηα θαη έρεη δψζεη ήδε φξθν, φπσο ζπκβαίλεη κε ηνπο ηαηξνδηθαζηέο. Ζ έιιεηςε ξεηήο λνκνζεηηθήο δηάηαμεο ζε ζρέζε κε ηελ ππνρξεσηηθφηεηα ή κε ηεο θιήζεο ησλ δηαδίθσλ θαηά ηελ φξθηζε ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα έρεη ζέζεη δήηεκα πεξί εγθπξφηεηαο ηεο δηαδηθαζίαο ζε πεξίπησζε πνπ δελ ππάξμεη ηέηνηα θιήζε. Ζ ιχζε έρεη δνζεί απφ ηε λνκνινγία, πνπ έρεη απνθαλζεί ζρεηηθψο, φηη ε πξνθείκελε θιήηεπζε ησλ δηαδίθσλ δελ είλαη ππνρξεσηηθή θαη δελ επηθέξεη αθπξφηεηα ηεο δηαδηθαζίαο, εθηφο θη αλ επήιζε δηθνλνκηθή βιάβε ζε θάπνηνλ δηάδηθν, ηελ νπνίαλ ν ηειεπηαίνο ζα πξέπεη λα επηθαιεζηεί ελψπηνλ ηνπ δηθαζηεξίνπ θαηά ηελ επαλαιεπηηθή ζπδήηεζε. Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο απνηειεί απηνηειέο απνδεηθηηθφ κέζν, ην νπνίν θαη εθηηκάηαη ειεχζεξα απφ ην δηθαζηήξην. Γηα ηνλ ιφγν απηφ άιισζηε, ε ηπρφλ εζθαικέλε εθηίκεζε ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα δελ επηθέξεη αθπξφηεηα ηεο γλσκνδφηεζήο ηνπ, θαζψο απφθεηηαη ζην ίδην ην δηθαζηήξην ηεο νπζίαο λα ηεο πξνζδψζεη ηελ απνδεηθηηθή βαξχηεηα πνπ απηφ ζα θξίλεη. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 13 απφ 92

14 Κεθάιαην Παξαηηήζεηο πξαγκαηνγλσκφλσλ Οη ιφγνη πνπ παξαηηνχληαη νη Πξαγκαηνγλψκνλεο είλαη θπξίσο ηξεηο: Ζ άξλεζή ηνπο λα εκπιαθνχλ ζην δχζθνιν έξγν, αθνχ δελ επηζπκνχλ λα πεξάζνπλ ηελ αληίζηνηρε δνθηκαζία. Λφγνη νηθνλνκηθνί κε ζπκθσλίαο ζην ζέκα ηεο ακνηβήο πνπ ηνπο νδεγνχλ λα παξαηηνχληαη, κε δήισζε ζηελ νπνία θαηαγξάθνπλ αλαιεζείο ιφγνπο. Λφγνη απηνεμαίξεζεο θαη ινηπνί ιφγνη (ζπγγέλεηα, γλσξηκία). 2.7 Αμηνιφγεζε πξαγκαηνγλσκφλσλ Σν ζχζηεκα φπσο εθαξκφδεηαη ζήκεξα, ζεσξεί φηη φινη νη Πξαγκαηνγλψκνλεο ηνπ πίλαθα κπνξνχλ λα αληηκεησπίζνπλ ηελ νπνηαδήπνηε πξαγκαηνγλσκνζχλε ηνπο αλαηεζεί. Λείπεη δειαδή θαη ην πνηνηηθφ θξηηήξην δηαβάζκηζεο ζε απηφ ην κε αληηθεηκεληθφ ζχζηεκα. Σν γεγνλφο απηφ βάδεη ην Γηθαζηή ζηε δχζθνιε ζέζε, ηνπ λα επηιέμεη π.ρ. ζε κηα δχζθνιε ππφζεζε, κε ζεηξά κέζα απφ ην πίλαθα, Πξαγκαηνγλψκνλα πνπ ζα ηχρεη πηζαλά λα κελ έρεη ηηο γλψζεηο θαη ηελ ηθαλφηεηα. Ο Γηθαζηήο κπνξεί λα επηιέμεη ζχκθσλα κε ηελ άπνςε πνπ έρεη απφ πείξα, Πξαγκαηνγλψκνλα πνπ έρεη ηελ ηθαλφηεηα λα αληηκεησπίζεη ηελ ζπγθεθξηκέλε ππφζεζε. ηε πξψηε πεξίπησζε δηαθηλδπλεχεη ηελ νπζία, ζηε δεχηεξε πεξίπησζε δηαθηλδπλεχεη λα ραξαθηεξηζηεί φηη ιεηηνπξγεί κε πξνζσπηθά θξηηήξηα. Ζ κε χπαξμε ελφο αληηθεηκεληθνχ ζπζηήκαηνο αθήλεη ην Γηθαζηήξην έθζεην ζε αηηηάζεηο γηα παξεκβάζεηο δηαδίθσλ ζηνλ νξηζκφ θάπνησλ Πξαγκαηνγλσκφλσλ ή απνθιεηζκφ άιισλ. 2.8 Πνηνη δελ δηνξίδνληαη Άξζξν 188 Γελ κπνξνχλ λα δηνξηζηνχλ πξαγκαηνγλψκνλεο : φζνη δελ ζπκπιήξσζαλ ην 21ν έηνο ηεο ειηθίαο ηνπο Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 14 απφ 92

15 Κεθάιαην 2 φζνη δηαηεινχλ ζε θαηάζηαζε απαγφξεπζεο φζνη θαηαδηθάζηεθαλ γηα θαθνχξγεκα ή πιεκκέιεκα πνπ ζπλεπάγεηαη ηε ζηέξεζε ησλ πνιηηηθψλ δηθαησκάησλ ηνπο ή ηελ έθπησζε ηνπο απφ ηελ δεκφζηα ππεξεζία θαζψο θαη εθείλνη απφ ηνπο νπνίνπο έρεη αθαηξεζεί ε άδεηα λα αζθνχλ ην επάγγεικα ηνπο, φζν ρξφλν δηαξθεί ε ζηέξεζε απηή φζνη έρνπλ δηαπξάμεη κε νπνηνλδήπνηε ηξφπν ζηελ δηακφξθσζε ηεο παξνχζαο θαηάζηαζεο ηνπ αληηθεηκέλνπ ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 15 απφ 92

16 Κεθάιαην 3 Κεθάιαην 3 Δθινγή ηερληθψλ ζπκβνχισλ 3.1 Δηζαγσγή Σα δηάδηθα κέιε, έρνπλ δηθαίσκα λα δειψζνπλ γηα ηνλ εαπηφ ηνπ ην θαζέλα Σερληθφ χκβνπιν. Οη Σερληθνί χκβνπινη θαζίζηαληαη παξάγνληεο ηεο δίθεο θαη ζπλεξγάδνληαη ζην εμήο κε ηνλ ή ηνπο Πξαγκαηνγλψκνλεο, έρνληαο ην δηθαίσκα λα ιακβάλνπλ γλψζε φισλ ησλ ζηνηρείσλ ηεο δηθνγξαθίαο. Ο ηερληθφο ζχκβνπινο παξαδίδεη ηηο γξαπηέο ηνπ παξαηεξήζεηο γηα ηελ πξαγκαηνγλσκνζχλε πνπ έγηλε, είηε ν ίδηνο είηε δηακέζνπ ηνπ ζπλεγφξνπ ηνπ δηαδίθνπ πνπ ηνλ δηφξηζε, ζηνλ αξκφδην εηζαγγειέα ή ζ' εθείλνλ πνπ δηελεξγεί ηελ αλάθξηζε 3.2 Γηνξηζκφο ηερληθψλ ζπκβνχισλ. ηαλ γίλεηαη αλάθξηζε γηα θαθνχξγεκα, εθείλνο πνπ ελεξγεί ηελ αλάθξηζε θαη δηνξίδεη πξαγκαηνγλψκνλεο γλσζηνπνηεί ζπγρξφλσο ην δηνξηζκφ ζηνλ θαηεγνξνχκελν, ζηνλ πνιηηηθψο ελάγνληα θαη ζηνλ αζηηθψο ππεχζπλν ζχκθσλα κε ην άξζξν 192. Απηνί, κέζα ζε πξνζεζκία πνπ νξίδεηαη απφ εθείλνλ πνπ ελεξγεί ηελ αλάθξηζε, κπνξνχλ λα δηνξίζνπλ κε δηθέο ηνπο δαπάλεο ηερληθφ ζχκβνπιν, πνπ επηιέγεηαη κεηαμχ φζσλ έρνπλ ηελ ηθαλφηεηα λα δηνξηζηνχλ ζχκθσλα κε ην λφκν πξαγκαηνγλψκνλεο ζηε ζπγθεθξηκέλε πεξίπησζε. Δθείλνη πνπ έθαλαλ ην δηνξηζκφ νθείινπλ λα εηδνπνηήζνπλ εγγξάθσο απηφλ πνπ δηέηαμε ηελ πξαγκαηνγλσκνζχλε γηα ην δηνξηζκφ ηνπ ηερληθνχ ζπκβνχινπ. Ζ δηεμαγσγή ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο δελ εκπνδίδεηαη απφ ηε κε εκπξφζεζκε άζθεζε ηνπ παξαπάλσ δηθαηψκαηνο. Ζ γλσζηνπνίεζε πνπ πξνβιέπεηαη ζηελ παξ.1 δελ είλαη ππνρξεσηηθή ζηελ πεξίπησζε πνπ επηβάιιεηαη ε άκεζε ελέξγεηα ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο, θαζψο θαη ζηελ πεξίπησζε ηεο πξνθαηαξθηηθήο πξαγκαηνγλσκνζχλεο πνπ πξνβιέπεη ην άξζξν 187. Απηφ δελ εκπνδίδεη πάλησο Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 16 απφ 92

17 Κεθάιαην 3 ην δηνξηζκφ ηερληθψλ ζπκβνχισλ απφ ηνπο δηαδίθνπο. ζα πξνβιέπνληαη ζηελ παξ.1 εθαξκφδνληαη θαη φηαλ ε πξαγκαηνγλσκνζχλε πξφθεηηαη λα δηεμαρζεί ζην αθξναηήξην, εθηφο αλ ην δηθαζηήξην κε αηηηνινγεκέλε απφθαζή ηνπ θξίλεη φηη εμαηηίαο απηνχ κπνξεί λα ζεκεησζεί αμηφινγε θαζπζηέξεζε ζηελ εθδίθαζε ηεο ππφζεζεο. 3.3 Αξηζκφο ηερληθψλ ζπκβνχισλ. Άξζξν 205. Καηεγνξνχκελνη πεξηζζφηεξνη απφ έλαλ δελ κπνξνχλ λα δηνξίζνπλ ζπλνιηθά πεξηζζφηεξνπο απφ δχν ηερληθνχο ζπκβνχινπο. Αλ ηα ζπκθέξνληά ηνπο ζπγθξνχνληαη, θάζε νκάδα θαηεγνξνπκέλσλ πνπ έρεη θνηλφ ζπκθέξνλ δελ κπνξεί λα δηνξίζεη πεξηζζφηεξνπο απφ δχν ηερληθνχο ζπκβνχινπο. Σν ίδην ηζρχεη θαη φηαλ νη πνιηηηθψο ελάγνληεο ή νη αζηηθψο ππεχζπλνη είλαη πεξηζζφηεξνη απφ έλαο. Δθείλνο πνπ ελεξγεί ηελ αλάθξηζε κε δηάηαμή ηνπ ή ην δηθαζηήξην κε απφθαζή ηνπ κπνξνχλ λα ξπζκίδνπλ ακεηαθιήησο γηα θάζε πεξίπησζε ηηο ιεπηνκέξεηεο εθαξκνγήο ηνπ άξζξνπ. 3.4 Γηθαηψκαηα ηνπ ηερληθνχ ζπκβνχινπ. Άξζξν 207. Δθείλνο πνπ δηνξίζηεθε ηερληθφο ζχκβνπινο έρεη ην δηθαίσκα λα παξίζηαηαη θαηά ηηο εξγαζίεο ησλ πξαγκαηνγλσκφλσλ θαη λα ιακβάλεη ππφςε ηνπ φζα έγγξαθα κπνξνχλ λα έρνπλ ππφςε ηνπο θαη νη πξαγκαηνγλψκνλεο ή λα δεηεί πιεξνθνξίεο ζηηο πεξηπηψζεηο πνπ δηθαηνχληαη θαη εθείλνη (άξζξν 196). Δπίζεο κπνξεί λα δεηήζεη θαη λα ιάβεη κε δαπάλεο εθείλνπ πνπ ηνλ δηφξηζε αληίγξαθα ηεο έθζεζεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο θαη ησλ εγγξάθσλ πνπ ηε ζπλνδεχνπλ. Έρεη ην δηθαίσκα επίζεο κε γξαπηή αίηεζή ηνπ λα δεηήζεη απφ εθείλνλ πνπ ελεξγεί ηελ αλάθξηζε ή απφ ην δηθαζηήξην λα ηνπ επηηξέςεη λα εμεηάζεη ην πξφζσπν ή ην πξάγκα πνπ ήηαλ αληηθείκελν ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο, κεξηκλψληαο φκσο ψζηε λα κελ πξνθιεζεί θαζπζηέξεζε ζηελ αλάθξηζε απφ ηελ εμέηαζε απηή. Δθείλνο πνπ δηεμάγεη ηελ αλάθξηζε ή ην δηθαζηήξην απνθαζίδεη ακεηάθιεηα γηα ηελ Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 17 απφ 92

18 Κεθάιαην 3 αίηεζε θαη, αλ ηε δερηεί, νξίδεη ην ρξφλν θαη ηνλ ηφπν ηεο εμέηαζεο θαη έλαλ ή πεξηζζφηεξνπο απφ ηνπο πξαγκαηνγλψκνλεο ή έλαλ αλαθξηηηθφ ππάιιειν ή έλα δηθαζηή γηα λα παξεπξεζνχλ θαηά ηελ εμέηαζε απηή. 3.5 Παξαηεξήζεηο ηνπ ηερληθνχ ζπκβνχινπ. Άξζξν 208. Ο ηερληθφο ζχκβνπινο παξαδίδεη ηηο γξαπηέο ηνπ παξαηεξήζεηο γηα ηελ πξαγκαηνγλσκνζχλε πνπ έγηλε, είηε ν ίδηνο είηε δηακέζνπ ηνπ ζπλεγφξνπ ηνπ δηαδίθνπ πνπ ηνλ δηφξηζε, ζηνλ αξκφδην εηζαγγειέα ή ζ' εθείλνλ πνπ δηελεξγεί ηελ αλάθξηζε, θαη ζπληάζζεηαη ρσξηζηή έθζεζε. Ζ παξάδνζε πξέπεη λα γίλεη ην αξγφηεξν ηξεηο εκέξεο πξηλ απφ ηε δηθάζηκν πνπ νξίδεηαη ζηελ θιήηεπζε ηνπ θαηεγνξνπκέλνπ ζην αθξναηήξην δηαθνξεηηθά, είλαη απαξάδεθηε. Ο ηερληθφο ζχκβνπινο πνπ δηνξίζηεθε ζην αθξναηήξην νθείιεη λα αλαπηχμεη ηηο παξαηεξήζεηο ηνπ ακέζσο κεηά ηελ έθζεζε ησλ πξαγκαηνγλσκφλσλ ηεξνχληαη ζρεηηθά νη δηαηππψζεηο ηνπ άξζξνπ 198. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 18 απφ 92

19 Κεθάιαην 4 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 4 Δλέξγεηεο πξαγκαηνγλψκνλα 4.1 Δηζαγσγή Γηα λα δηελεξγεζεί πξαγκαηνγλσκνζχλε θαη λα νξηζηεί πξαγκαηνγλψκνλαο απφ ην ΣΔΔ, απαηηείηαη ε ππνβνιή αίηεζεο ηνπ ελδηαθεξνκέλνπ ζηελ νπνίαλ πεξηιακβάλνληαη: -Μ' έλα κηθξφ ηζηνξηθφ φια ηα ηερληθά ζέκαηα, ηα νπνία ζέιεη λα εμεηαζηνχλ. -Πιήξε ζηνηρεία ηνπ ελδηαθεξνκέλνπ θαη ηνπ αληηδίθνπ. Ζ πξαγκαηνγλσκνζχλε είλαη κία δεκφζηα δηαδηθαζία θαη πξέπεη λα ιάβνπλ κέξνο θαη ηα δχν κέξε θαη λα εθζέζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο. Με ηελ ππνβνιή ηεο αίηεζεο θαηαβάιιεηαη: α. παξάβνιν πξνθαηαβνιήο, β. ππεχζπλε δήισζε ηνπ αηηνχληα γηα ηελ αλάιεςε ππνρξέσζεο θαηαβνιήο ηεο ηειηθήο δαπάλεο. ε πεξίπησζε πνπ δηελεξγείηαη πξαγκαηνγλσκνζχλε γηα ηνλ έιεγρν κειέηεο, νξίδεηαη ππνρξεσηηθά δχν (2) πξαγκαηνγλψκνλεο, γηαηί ην επηβάιιεη ε δενληνινγία, νπφηε ε ζρεηηθή δαπάλε δηπιαζηάδεηαη. Γηα ηε δηελέξγεηα πξαγκαηνγλσκνζχλεο κπνξνχλ λα νξηζζνχλ θαη πεξηζζφηεξνη ηνπ ελφο πξαγκαηνγλψκνλεο, εάλ ην δεηήζεη κε ηελ αίηεζε ηνπ ν ελδηαθεξφκελνο ή ην απαηηεί ε θχζε ηνπ πξνο εμέηαζε ζέκαηνο. Ο κέγηζηνο αξηζκφο πξαγκαηνγλσκφλσλ είλαη κέρξη ηξείο. Σν έγγξαθν δηνξηζκνχ ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα θνηλνπνηείηαη ζηα αληίδηθα κέξε καδί κε ηελ αίηεζε ηνπ ελδηαθεξνκέλνπ θαη ε πξαγκαηνγλσκνζχλε δηελεξγείηαη ζχκθσλα κε ηηο νδεγίεο απηέο. Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο ππνβάιιεηαη ζην ΣΔΔ, απφ φπνπ ηελ παίξλνπλ νη ελδηαθεξφκελνη, αθνχ θαηαβιεζεί ην ηειηθφ παξάβνιν. Απαγνξεχεηαη ε γλσζηνπνίεζε ηνπ πεξηερνκέλνπ ηεο έθζεζεο ζηνπο ελδηαθεξνκέλνπο απφ ηνχο πξαγκαηνγλψκνλεο. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 19 απφ 92

20 Κεθάιαην 4 Δάλ ρξεηαζζεί λα εμεηαζζνχλ θαη άιια ηερληθά ζέκαηα, πνπ δελ πεξηιακβάλνληαη ζηελ αξρηθή αίηεζε, πξέπεη λα ππνβιεζεί ζην ΣΔΔ ζπκπιεξσκαηηθή αίηεζε κε ηα ζρεηηθά έγγξαθα. ε πξαγκαηνγλσκνζχλεο πνπ ην αληηθείκελφ ηνπο βξίζθεηαη ζε πεξηνρή πνπ αλήθεη ζε πεξηθεξεηαθφ ηκήκα ηνπ ΣΔΔ, ζπληζηάηαη ζηνπο ελδηαθεξνκέλνπο λα πξνζθεχγνπλ ζην αληίζηνηρν πεξηθεξεηαθφ ηκήκα. Δάλ φκσο θάπνηνο επηζπκεί (πξνηίκεζε, εηδηθνί ιφγνη) ηε δηελέξγεηα απφ ηηο θεληξηθέο ππεξεζίεο ηνπ ΣΔΔ, παξά ην αληηθεηκεληθά απμεκέλν θφζηνο ηεο, ηφηε δηελεξγείηαη απφ απηέο. 4.2 Όξθηζε πξαγκαηνγλσκφλσλ ' απηνχο πνπ έρνπλ ήδε νξθηζηεί σο πξαγκαηνγλψκνλεο ππελζπκίδεηαη ν φξθνο πνπ έρνπλ δψζεη. Οη ππφινηπνη νξθίδνληαη ζην ηεξφ επαγγέιην σο εμήο: "Οξθίδνκαη λα δηελεξγήζσ κε πιήξε ακεξνιεςία θαη επηκέιεηα θαη κε θάζε κπζηηθφηεηα ηελ πξαγκαηνγλσκνζχλε πνπ κνπ αλαηέζεθε, έρνληαο κνλαδηθφ ζθνπφ ηελ εμαθξίβσζε ηεο αιήζεηαο. Ο Θεφο βνεζφο κνπ θαη ην ηεξφ επαγγέιην". Αλ νη πξαγκαηνγλψκνλεο απηνί δελ νξθηζηνχλ φπσο νξίδεηαη παξαπάλσ, ε πξαγκαηνγλσκνζχλε είλαη άθπξε. Χο πξνο ηα πξφζσπα πνπ αλαθέξνληαη ζην άξζξν 220 εθαξκφδνληαη αλαινγηθά νη δηαηάμεηο απηνχ ηνπ άξζξνπ. 4.3 Οδεγίεο ηνπ δηθαζηεξίνπ ζηνπο πξαγκαηνγλψκνλεο Σν δηθαζηήξην πνπ δηθάδεη ηελ ππφζεζε παξέρεη ζηνπο πξαγκαηνγλψκνλεο ηηο αλαγθαίεο νδεγίεο γηα ηνλ ηξφπν ηνλ νπνίν ζα εθηειέζνπλ ηα θαζήθνληα ηνπο, εάλ θξίλεη αλαγθαίν λα παξαζηνχλ δηαδηθαζηηθέο πξάμεηο θαη πνηεο, εάλ ε δηεμαγσγή ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο ζα γίλεη ελψπηνλ ηνπ δηθαζηεξίνπ ή κφλν ησλ πξαγκαηνγλσκφλσλ. α. Πεξίπησζε εμαίξεζεο Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 20 απφ 92

21 Κεθάιαην 4 Αθνχ πάξεηε ηα έγγξαθα δηνξηζκνχ εμεηάζεηε ηελ πεξίπησζε λα είραηε ζην παξειζφλ ζρέζε κε ηελ ππφζεζε (κειεηεηήο, επηβιέπσλ, ηερληθφο ζχκβνπινο, κάξηπξαο ζε δηθαζηήξην). ε κηα ηέηνηα πεξίπησζε παξαηηεζείηε άκεζα. β. Γηα ηηο επαθέο κε ηα αληίδηθα κέξε. Διάηε ζε επαθή κε ηα κέξε πνπ έρνπλ ζρέζε κε ην ζέκα θαη θαιέζηε ηα λα ζαο εθζέζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο θαη λα ζαο θέξνπλ ζηνηρεία. Αλαθέξαηε ζρεηηθά ζηελ έθζεζε ζαο. Οξίζηε εκέξα απηνςίαο (φζεο θνξέο ρξεηαζζεί ) κε ηελ παξνπζία ησλ αληηδίθσλ κεξψλ ή ρσξηζηά, αλ θξίλεηε φηη νη κεηαμχ ηνπο ζρέζεηο δελ ην επηηξέπνπλ. Αλαθέξαηε ζρεηηθά ζηελ εθζεζή ζαο. Οη αλσηέξσ θηλήζεηο είλαη ππνρξεσηηθέο. Δάλ αληηκεησπίζεηε πξφβιεκα, ειάηε ζε επαθή κε ηελ αξκφδηα ππεξεζία θαη ην λνκηθφ ηκήκα ηνπ ΣΔΔ. Αλ ζαο απαγνξεπζεί ε είζνδνο ζην ρψξν ηεο απηνςίαο, είλαη ζηελ επζχλε ηνπ αηηνχληα λα ιάβεη ηα απαξαίηεηα λνκηθά κέηξα. Γηαθνξεηηθά, δηαθφςεηε ηελ πξαγκαηνγλσκνζχλε θαη ειάηε ζε επαθή κε ηελ αξκφδηα ππεξεζία ηνπ ΣΔΔ. Ο πξαγκαηνγλψκνλαο επηβάιιεηαη λα είλαη ςχρξαηκνο θαη λα κελ απνθαιχπηεη ηα ζπκπεξάζκαηα θαη ηηο ζθέςεηο ηνπ ζε θαλέλαλ. γ. Γηα ην αληηθείκελν ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο Καηά ηε δηεμαγσγή εμεηάδεηε κε πιεξφηεηα κφλν ηα δεηήκαηα πνπ έρνπλ δεηεζή απφ ηνλ αηηνχληα θαη έρνπλ ηερληθφ ραξαθηήξα. ε πεξίπησζε απνθάιπςεο άκεζνπ θηλδχλνπ γηα αλζξψπηλεο δσέο θαη πιηθέο θαηαζηξνθέο (πρ. θαηάξξεπζε - έθξεμε ), επηβάιιεηαη ε άκεζε επηθνηλσλία κε ην ΣΔΔ γηα νδεγίεο. δ. Γηα ηε ζχληαμε ηεο έθζεζεο. Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο απνηειεί ηελ θαηάιεμε ηεο φιεο δηεμαγσγήο, ε νπνία πξέπεη λα νινθιεξψλεηαη ζηνλ ειάρηζην δπλαηφ ρξφλν θαη πάλησο κέζα ζηα ρξνληθά φξηα πνπ επηβάιινπλ νη πξνζεζκίεο ησλ δηθψλ ή νη αλάγθεο ησλ έξγσλ. Λφγνη ζνβαξψλ θαζπζηεξήζεσλ επηβάιιεηαη λα γίλνληαη έγγξαθα γλσζηνί απφ ηελ ψξα πνπ ζα ππάξμνπλ. Ζ έθζεζε πξέπεη λα είλαη πιήξεο, ζαθήο, αθξηβφινγε θαη πεξηεθηηθή. Ζ ζχληαμή ηεο πξέπεη λα γίλεηαη κε πξνζνρή θαη κε ην θαηάιιειν χθνο γηα επηζηεκνληθή έθζεζε πφξηζκα. Πξέπεη λα είλαη δαθηπινγξαθεκέλε. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 21 απφ 92

22 Κεθάιαην 4 Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο πξέπεη λα πεξηιακβάλεη: - Σε λνκηκνπνίεζε ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα. - Πεξίιεςε ηνπ αληηθεηκέλνπ ηεο. - Ηζηνξηθφ επαθψλ κε ηα αληίδηθα κέξε θαη απηνςίεο. - Σερληθή πεξηγξαθή θαη ζηνηρεία - Αλαθνξά ζηηο απφςεηο ησλ αληηδίθσλ κεξψλ - Πφξηζκα πξαγκαηνγλσκνζχλεο ε. Οινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο ηαλ ππνβιεζεί ε έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο ζην ΣΔΔ, αθνχ ειεγρζεί θαη θαζνξηζζεί ην ηειηθφ παξάβνιν, θαιείηαη ν αηηψλ λα ηελ παξαιάβεη. 4.4 Ζ γλσκνδφηεζε ησλ πξαγκαηνγλσκφλσλ Δάλ δηεηάρζελ έγγξαθνο γλσκνδφηεζε, ην δηθαζηήξην νξίδεη πξνζεζκία εληφο ηεο νπνία νη πξαγκαηνγλψκνλεο πξέπεη λα ηελ ππνβάινπλ. Ο δηθαζηήο ή ν πξφεδξνο ηνπ δηθαζηεξίνπ έρνπλ ηελ δπλαηφηεηα αλεμάξηεηα ησλ δηαδηθψλ λα παξαηείλεη ηελ πξνζεζκία, εάλ θαηά ηελ γλψκε ηνπ δελ επαξθή ε γλσκνδφηεζε. Ζ έγγξαθνο γλσκνδφηεζε πξέπεη λα αλαθέξεη ηνπο πξαγκαηνγλψκνλεο θαη ηελ γλψκε απηψλ, εάλ νη πξαγκαηνγλψκνλεο κηαο γλσκνδφηεζεο δελ παξνπζηάδνληαη θαηά ηελ εθηέιεζε ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο ή αξλνχληαη λα ππνγξάςνπλ ζηελ γλσκνδφηεζε, ηφηε απηφ ζεκεηψλεηε ζε απηήλ. Ζ έγγξαθνο γλσκνδφηεζε θαηαηίζεηαη απφ ηνπο πξαγκαηνγλψκνλεο ή απφ εμνπζηνδνηεκέλνπο ζηελ γξακκαηεία ηνπ δηνξηζκέλνπ δηθαζηεξίνπ. 1. Ζ γλσκνδφηεζε ησλ πξαγκαηνγλσκφλσλ δηαβάδεηαη κεγαιφθσλα ζε ζπλεδξίαζε ηνπ δηθαζηεξίνπ. Πξηλ απφ ηελ αλάγλσζε, ν ππεχζπλνο πξαγκαηνγλψκνλαο πνπ ζπκκεηέρεη ζηελ αθξνακαηηθή δηαδηθαζία νξθίδεηαη βάδνληαο ην ρέξη ηνπ ζην ηεξφ επαγγέιην θαη ιέγνληαο, αθνχ αλαθέξεη ην φλνκα θαη ην επψλπκφ ηνπ: «Οξθίδνκαη λα εθπιεξψζσ επζπλείδεηα ηα θαζήθνληα ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα θαη λα δηαηππψζσ ακεξφιεπηε θαη αηηηνινγεκέλε γλσκνδφηεζε φζν θαιχηεξα κνπ επηηξέπνπλ νη γλψζεηο κνπ». Δθφζνλ ε Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 22 απφ 92

23 Κεθάιαην 4 πξαγκαηνγλσκνζχλε πξαγκαηνπνηείηαη εθηφο ζπλεδξίαζεο ηνπ δηθαζηεξίνπ, ν φξθνο ππνγξάθεηαη απφ ηνλ πξαγκαηνγλψκνλα θαη απνηειεί αλαπφζπαζην κέξνο ηεο έθζεζεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο. 2. Σν δηθαζηήξην δχλαηαη λα δψζεη ζηνλ εκπεηξνγλψκνλα ηε δπλαηφηεηα λα εθθξάζεη ηε γλψκε ηνπ πξνθνξηθά. Ζ πξνθνξηθή επεμήγεζε ηεο γλσκνδφηεζεο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα θαηαρσξείηαη ζηα πξαθηηθά ηεο ζπλεδξίαζεο ηνπ δηθαζηεξίνπ. 3. ηνπο πξαγκαηνγλψκνλεο κπνξνχλ λα ππνβιεζνχλ εξσηήζεηο πξνθεηκέλνπ λα εμεγήζνπλ ή λα ζπκπιεξψζνπλ ηε γλσκνδφηεζε ηνπο. Σν πξφζσπν πνπ έρεη δεηήζεη ηνλ δηνξηζκφ πξαγκαηνγλψκνλα είλαη ν πξψηνο πνπ ηνπ ππνβάιιεη εξσηήζεηο. Δλ ζπλερεία κπνξνχλ λα ππνβιεζνχλ εξσηήζεηο απφ ηνπο άιινπο ζπκκεηέρνληεο ζηε δίθε. Δάλ ν πξαγκαηνγλψκνλαο έρεη δηνξηζηεί απηεπάγγειηα απφ ην δηθαζηήξην (ex officio), ν ελάγσλ είλαη ν πξψηνο πνπ ηνπ ππνβάιεη εξσηήζεηο. 4. Οη δηθαζηέο δχλαληαη λα ππνβάιινπλ εξσηήζεηο ζηνλ πξαγκαηνγλψκνλα θαζ' φιε ηε δηάξθεηα ηεο εμέηαζήο ηνπ. Ζ πξαγκαηνγλσκνζχλε παξέρεηαη (ζχκθσλα κε ηνπο θαλφλεο πνπ πξνβιέπεη ην άξζξν 217 ηνπ Κψδηθα Πνιηηηθήο Γηθνλνκίαο) κφλν θαη' αίηεζε ηνπ δηθαζηεξίνπ (εγγξάθσο: ππφ κνξθή έθζεζεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο). Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο πεξηιακβάλεη ιεπηνκεξή πεξηγξαθή ησλ ζρεηηθψλ αλαιχζεσλ, ηα ζπκπεξάζκαηα βάζεη απηψλ θαη ηηο αηηηνινγεκέλεο απαληήζεηο ζηηο εξσηήζεηο πνπ ππνβιήζεθαλ απφ ην δηθαζηήξην. Δπηζεκαίλεηαη φηη εάλ ε γλσκνδφηεζε ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα δεηείηαη απφ ην δηθαζηήξην, ρσξίο πξαγκαηνγλσκνζχλε, ε γλψκε ηνπ εηδηθνχ εθηηκάηαη σο έγγξαθε απφδεημε, ε νπνία ππνβάιιεηαη απφ πξαγκαηνγλψκνλα (φπσο απφ άιινπο ζπκκεηέρνληεο ζηε δίθε) ή ιακβάλεηαη απφ ην δηθαζηήξην ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ πξνβιέπεη ν Κψδηθαο Πνιηηηθήο Γηθνλνκίαο. Οη θαλφλεο γηα ηελ ππνβνιή εγγξάθσλ απνδείμεσλ πξνβιέπνληαη ζην άξζξν 198 ηνπ Κψδηθα Πνιηηηθήο Γηθνλνκίαο: Τπνβνιή εγγξάθσλ απνδείμεσλ Άξζξν 198 Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 23 απφ 92

24 Κεθάιαην 4 1. Οη έγγξαθεο απνδείμεηο κπνξνχλ λα ππνβιεζνχλ απφ ηνπο δηαδίθνπο ή λα ιεθζνχλ απφ ην δηθαζηήξην ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ νξίδεη ν Κψδηθαο. 2. Έγγξαθεο απνδείμεηο ππνβάιινληαη ππφ ηε κνξθή πνπ νξίδεη ην άξζξν 114. Έγγξαθα ππνγεγξακκέλα απφ ηνπο δηαδίθνπο πνπ δηαβηβάδνληαη κέζσ ηειεπηθνηλσληαθψλ ηεξκαηηθψλ ζχκθσλα κε λνκνζεηηθέο θαη άιιεο δηαηάμεηο έρνπλ ηζνηηκία αμία κε ηα ζπλήζε έγγξαθα. Δάλ νη γξαπηέο απνδείμεηο έρνπλ ζπληαρζεί ζε γιψζζα δηαθνξεηηθή απφ ηελ επίζεκε γιψζζα, πξέπεη λα ζπλνδεχνληαη απφ κεηάθξαζε επηθπξσκέλε ζχκθσλα κε ηελ θαζηεξσκέλε δηαδηθαζία. Σα πξσηφηππα ησλ ζρεηηθψλ εγγξάθσλ κπνξνχλ λα επηζηξαθνχλ κεηά απφ αίηεζε εθείλσλ πνπ ηα ππέβαιαλ. ηελ πεξίπησζε απηή, θξαηνχληαη αληίγξαθα ησλ επηζηξεπηέσλ εγγξάθσλ, επηθπξσκέλα ζχκθσλα κε ηε δηαδηθαζία πνπ πξνβιέπεη ν Κψδηθαο. 4.5 Οξηζκέλα απνδεηθηηθά κέζα έρνπλ κεγαιχηεξε ηζρχ απφ άιια; χκθσλα κε ην άξζξν 197 ηνπ Κψδηθα Πνιηηηθήο Γηθνλνκίαο, ηα έγγξαθα ηνπ θξάηνπο θαη ησλ δεκνηηθψλ αξρψλ, πνπ έρνπλ ζπληαρζεί απφ δεκφζηνπο ππαιιήινπο εληφο ησλ νξίσλ ησλ αξκνδηνηήησλ ηνπο θαη ζχκθσλα κε ηηο απαηηήζεηο πνπ ηζρχνπλ γηα ηνλ ηχπν ηνπ ζπγθεθξηκέλνπ εγγξάθνπ, ζεσξνχληαη δεκφζηα έγγξαθα απνδεηθηηθά ζηνηρεία θαη έρνπλ κεγαιχηεξε απνδεηθηηθή ηζρχ. Σα γεγνλφηα ηα νπνία αλαθέξνληαη ζηα δεκφζηα έγγξαθα ζεσξνχληαη πιήξσο απνδεδεηγκέλα έσο φηνπ θαη εθφζνλ δελ αληηθξνχνληαη απφ άιια ζρεηηθά απνδεηθηηθά ζηνηρεία, εθηφο απφ ηηο καξηπξηθέο θαηαζέζεηο. Ζ απαγφξεπζε ηεο ρξήζεο καξηχξσλ δελ ηζρχεη, εάλ απηφ αληηβαίλεη ζηηο αξρέο ηεο ηζφηεηαο, ηεο δηθαηνζχλεο θαη ηεο ινγηθήο. Απνδεηθηηθή ηζρχο δεκφζησλ εγγξαθψλ κπνξεί λα πξνζδνζεί απφ ηνλ λφκν θαη ζε άιια έγγξαθα. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 24 απφ 92

25 Κεθάιαην Γηα ηελ απφδεημε νξηζκέλσλ γεγνλφησλ, είλαη ππνρξεσηηθή ε ρξήζε νξηζκέλσλ απνδεηθηηθψλ κέζσλ; χκθσλα κε ηνλ Κψδηθα Πνιηηηθήο Γηθνλνκίαο, ηα ζηνηρεία ηεο ππφζεζεο ηα νπνία ν λφκνο απαηηεί λα απνδεηρζνχλ κε εηδηθά απνδεηθηηθά κέζα δελ κπνξνχλ λα απνδεηρζνχλ κε ηε ρξήζε άιισλ απνδεηθηηθψλ κέζσλ (άξζξν 177 παξάγξαθνο 4). 4.7 Νέα πξαγκαηνγλσκνζχλε πκπιεξσκαηηθή θαη επαλάιεςε πξαγκαηνγλσκνζχλεο Σν δηθαζηήξην πνπ δηθάδεη ηελ ππφζεζε κπνξεί θαηά ηελ θξίζε ηνπ λα απνθαζίζεη λα γίλεη λέα πξαγκαηνγλσκνζχλε ή ζπκπιήξσζε ηεο ππάξρνπζαο πξαγκαηνγλσκνζχλεο ή αθφκα θαη ηνλ δηνξηζκφ λέσλ πξαγκαηνγλσκφλσλ. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 25 απφ 92

26 Κεθάιαην 5 ΚΔΦΑΛΑΗΟ 5 Ακνηβή πξαγκαηνγλψκνλα 5.1 Δηζαγσγή Ζ δαπάλε γηα ηελ δηελέξγεηα πξαγκαηνγλσκνζχλεο βαξχλεη απνθιεηζηηθά ηνλ αηηνχληα. Σν ΣΔΔ αλαιακβάλεη ηελ είζπξαμε ηεο ακνηβήο ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα. Δάλ ε πξαγκαηνγλσκνζχλε απαηηεί έμνδα κεηαθίλεζεο, δηαλπθηεξεχζεηο θαη ζεκαληηθέο ακνηβέο ζε ηξίηνπο (πρ. ηνπνγξαθηθφ ζπλεξγείν, επηκεηξήζεηο θιπ.) απηά ηα έμνδα θαηαβάιινληαη απ' επζείαο απφ ηνλ αηηνχληα. Ζ ακνηβή ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα δελ αληηπξνζσπεχεη κεξηθέο θνξέο ην εχινγν χςνο αιιά είλαη κηθξφηεξε. Απηφ ζπκβαίλεη γηαηί ην ΣΔΔ ζεσξεί ην ζεζκφ ππεξεζία πξφο ην θνηλσληθφ ζχλνιν. Απφ ην ζπλνιηθφ παξάβνιν πνπ θαηαβάιιεη ν ελδηαθεξφκελνο, ηα 2/3 είλαη ακνηβή ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα θαη ην 1/3 δηθαηψκαηα ηνπ ΣΔΔ. 5.2 Ακνηβή πξαγκαηνγλσκφλσλ εθθαζάξηζε Οη πξαγκαηνγλψκνλεο δηθαηνχληαη λα ιάβνπλ ακνηβή γηα ηελ απαζρφιεζε ηνπο θαη νη απαηηήζεηο ηνπο ξπζκίδνληαη απφ ζρεηηθνχο λφκνπο θαη δηαηάγκαηα. Ζ ξχζκηζε ησλ νηθνλνκηθψλ ζρέζεσλ κεηαμχ δηαδίθσλ θαη Πξαγκαηνγλψκνλα είλαη ην ζεκαληηθφηεξν πξφβιεκα κε πνιιαπιέο αξλεηηθέο επηδξάζεηο. Ζ ζρέζε ηνπ Πξαγκαηνγλψκνλα κε ηνπο δηαδίθνπο έρεη ηηο παξαθάησ ηδηαηηεξφηεηεο: Γελ επηιέγεη ν Πξαγκαηνγλψκνλαο ηνπο δηαδίθνπο νχηε αληίζηξνθα. Γελ είλαη επηηξεπηφ ν Πξαγκαηνγλψκνλαο λα έξζεη ζε επαθή κε δηαδίθνπο θαη λα παξαιάβεη ζηνηρεία πξν ηεο νξθίζεψο ηνπ. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 26 απφ 92

27 Κεθάιαην 5 Οη πξνδηαγξαθέο (δειαδή νη απαηηήζεηο) ηνπ κειινληηθνχ έξγνπ δηακνξθψλνληαη ζπλνιηθά κφλν ζην κπαιφ ηνπ Πξαγκαηνγλψκνλα. Σν κέγεζνο ηνπ έξγνπ ζηηο πεξηζζφηεξεο πεξηπηψζεηο, δελ κπνξεί λα εθηηκεζεί ζηελ αξρή ηεο εξγαζίαο. Ο Πξαγκαηνγλψκνλαο επνκέλσο έρεη δχν ζεκαληηθά πξνβιήκαηα: Να πξνζδηνξίζεη κηα απαηηεηή ακνηβή ηνπ θαη Να δηαπξαγκαηεπηεί ζρεηηθά κε ηνλ ππφρξεν δηάδηθν. Ή απνθεχγνληαο απηφ ην πξφβιεκα: λα εθηειέζεη ην Έξγν ρσξίο ίζσο θαη θάπνηα θάιπςε εμφδσλ θαη λα αθεζεί ζηελ θξίζε ηνπ Γηθαζηή γηα ηελ ακνηβή ηνπ. πλήζσο ν δξφκνο πνπ αθνινπζείηαη γηα πξαγκαηηθνχο ιφγνπο φπσο ε θάιπςε δαπαλψλ πξνο ηξίηνπο, είλαη ε δηαπξαγκάηεπζε ηεο απαηηνχκελεο ακνηβήο κε ηνλ επηζπεχδνληα ή κε θαηακεξηζκφ κεηαμχ ησλ δηαδίθσλ. Ζ ζπκθσλία γηα θαηακεξηζκφ ησλ δαπαλψλ κεηαμχ ησλ δηαδίθσλ επηηπγράλεηαη δχζθνια θαη πινπνηείηαη δπζθνιφηεξα αθήλνληαο ζπλήζσο αθάιππην νηθνλνκηθά ζην ηέινο ηνλ Πξαγκαηνγλψκνλα. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 27 απφ 92

28 Κεθάιαην 6 Κεθάιαην 6 Σν κνλνπάηη επηηπρίαο ηνπ επαγγεικαηία πξαγκαηνγλψκνλα 6.1 Δηζαγσγή α. Πεξίπησζε εμαίξεζεο Αθνχ πάξεηε ηα έγγξαθα δηνξηζκνχ εμεηάζεηε ηελ πεξίπησζε λα είραηε ζην παξειζφλ ζρέζε κε ηελ ππφζεζε (κειεηεηήο, επηβιέπσλ, ηερληθφο ζχκβνπινο, κάξηπξαο ζε δηθαζηήξην). ε κηα ηέηνηα πεξίπησζε παξαηηεζείηε άκεζα. β. Γηα ηηο επαθέο κε ηα αληίδηθα κέξε. Διάηε ζε επαθή κε ηα κέξε πνπ έρνπλ ζρέζε κε ην ζέκα θαη θαιέζηε ηα λα ζαο εθζέζνπλ ηηο απφςεηο ηνπο θαη λα ζαο θέξνπλ ζηνηρεία. Αλαθέξαηε ζρεηηθά ζηελ έθζεζή ζαο. Οξίζηε εκέξα απηνςίαο (φζεο θνξέο ρξεηαζζεί ) κε ηελ παξνπζία ησλ αληηδίθσλ κεξψλ ή ρσξηζηά, αλ θξίλεηε φηη νη κεηαμχ ηνπο ζρέζεηο δελ ην επηηξέπνπλ. Αλαθέξαηε ζρεηηθά ζηελ έθζεζή ζαο. Οη αλσηέξσ θηλήζεηο είλαη ππνρξεσηηθέο. Δάλ αληηκεησπίζεηε πξφβιεκα, ειάηε ζε επαθή κε ηελ αξκφδηα ππεξεζία θαη ην λνκηθφ ηκήκα ηνπ ΣΔΔ. Αλ ζαο απαγνξεπζεί ε είζνδνο ζην ρψξν ηεο απηνςίαο, είλαη ζηελ επζχλε ηνπ αηηνχληα λα ιάβεη ηα απαξαίηεηα λνκηθά κέηξα. Γηαθνξεηηθά, δηαθφςεηε ηελ πξαγκαηνγλσκνζχλε θαη ειάηε ζε επαθή κε ηελ αξκφδηα ππεξεζία ηνπ ΣΔΔ. Ο πξαγκαηνγλψκνλαο επηβάιιεηαη λα είλαη ςχρξαηκνο θαη λα κήλ απνθαιχπηεη ηα ζπκπεξάζκαηα θαη ηηο ζθέςεηο ηνπ ζε θαλέλαλ. γ. Γηα ην αληηθείκελν ηεο πξαγκαηνγλσκνζχλεο Καηά ηε δηεμαγσγή εμεηάδεηε κε πιεξφηεηα κφλν ηα δεηήκαηα πνπ έρνπλ δεηεζεί απφ ηνλ αηηνχληα θαη έρνπλ ηερληθφ ραξαθηήξα. ε πεξίπησζε απνθάιπςεο άκεζνπ θηλδχλνπ γηα αλζξψπηλεο δσέο θαη πιηθέο θαηαζηξνθέο (πρ. θαηάξξεπζε - έθξεμε ), επηβάιιεηαη ε άκεζε επηθνηλσλία κε ην ΣΔΔ γηα νδεγίεο. δ. Γηα ηε ζχληαμε ηεο έθζεζεο. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 28 απφ 92

29 Κεθάιαην 6 Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο απνηειεί ηελ θαηάιεμε ηεο φιεο δηεμαγσγήο, ε νπνία πξέπεη λα νινθιεξψλεηαη ζηνλ ειάρηζην δπλαηφ ρξφλν θαη πάλησο κέζα ζηα ρξνληθά φξηα πνπ επηβάιινπλ νη πξνζεζκίεο ησλ δηθψλ ή νη αλάγθεο ησλ έξγσλ. Λφγνη ζνβαξψλ θαζπζηεξήζεσλ επηβάιιεηαη λα γίλνληαη έγγξαθα γλσζηνί απφ ηελ ψξα πνπ ζα ππάξμνπλ. Ζ έθζεζε πξέπεη λα είλαη πιήξεο, ζαθήο, αθξηβφινγε θαη πεξηεθηηθή. Ζ ζχληαμή ηεο πξέπεη λα γίλεηαη κε πξνζνρή θαη κε ην θαηάιιειν χθνο γηα επηζηεκνληθή έθζεζε πφξηζκα. Πξέπεη λα είλαη δαθηπινγξαθεκέλε. Ζ έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο πξέπεη λα πεξηιακβάλεη: - Σε λνκηκνπνίεζε ηνπ πξαγκαηνγλψκνλα. - Πεξίιεςε ηνπ αληηθεηκέλνπ ηεο. - Ηζηνξηθφ επαθψλ κε ηα αληίδηθα κέξε θαη απηνςίεο. - Σερληθή πεξηγξαθή θαη ζηνηρεία - Αλαθνξά ζηηο απφςεηο ησλ αληηδίθσλ κεξψλ - Πφξηζκα πξαγκαηνγλσκνζχλεο ε. Οινθιήξσζε ηεο δηαδηθαζίαο Οηαλ ππνβιεζεί ε έθζεζε πξαγκαηνγλσκνζχλεο ζην ΣΔΔ, αθνχ ειεγρζεί θαη θαζνξηζζεί ην ηειηθφ παξάβνιν, θαιείηαη ν αηηψλ λα ηελ παξαιάβεη. 6.2 Ο Πξαγκαηνγλψκνλαο ζην Γηθαζηήξην "έζσ έηνηκνο..." Ζ ςπρηθή καο αληίζηαζε έρεη βιεζεί πνιιαπιψο απφ ηνπο αληίδηθνπο δηθεγφξνπο. ζνη ζα κεηέρνπλ ζην Αθξναηήξην ζαλ κάξηπξεο πξέπεη λα είλαη έηνηκνη λα δερζνχλ ηελ ριεχε, ηελ ππνηίκεζε θαη ηελ πξνζσπηθή επίζεζε πνπ έρνπλ έλαλ ζηφρν : λα θάκςνπλ ηνλ κάξηπξα θαη λα ρηππήζνπλ ηελ αμηνπηζηία ηνπ. Σν αθξναηήξην ηνπ Γηθαζηεξίνπ είλαη αξέλα κε έλαλ ζηφρν : έλαο πεζαίλεη θαη έλαο δεη. Ζ κάρε είλαη κέρξη ζαλάηνπ ηα δε κέζα κάρεο είλαη πάκπνιια. Θα βξεζείηε αληηκέησπνη κε ςεπδνκάξηπξεο θαη κε κάξηπξεο πνπ αδπλαηνχλ λα εθθξαζηνχλ θαη κπεξδεχνπλ παξά δηαθσηίδνπλ. Σα δεδνκέλα κηαο ππφζεζεο είλαη ζπγθεθξηκέλα. Βαζηδφκαζηε ζ' απηά - είλαη ην κφλν πνπ κπνξνχκε λα θάλνπκε. Ζ αλάιπζή ηνπο θαη επαλαζχλζεζή ηνπο Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 29 απφ 92

30 Κεθάιαην 6 εμαξηάηαη απφ ηελ επθπΐα, ηελ εκπεηξία θαη ηελ ηερληθή θαηάξηηζε ηνπ Σερληθνχ πκβνχινπ. Ση πξέπεη λα θάλνπκε ινηπφλ ζαλ Σερληθνί χκβνπινη ησλ πειαηψλ καο? Πξηλ ην Γηθαζηήξην 1. Δθπνλνχκε ηελ Σερληθή καο έθζεζε έρνληαο ζην κπαιφ καο φηη ε αληίδηθε πιεπξά ζα έρεη θαη απηή Σερληθφ χκβνπιν ν νπνίνο είλαη ίζνο ή θαιχηεξνο απφ εκάο. 2. Φξνληίδνπκε ε ηερληθή καο έθζεζε λα είλαη μεθάζαξε θαη λα κπνξεί λα ζηαζεί ζε νπνηνλδήπνηε έιεγρν απφ νπνηνλδήπνηε. 3. Βαζηδφκαζηε ζηα κεηξήζηκα θαη αδηακθηζβήηεηα δεδνκέλα ηεο ππφζεζεο. 4. Πξηλ ηελ δηθάζηκν θάλνπκε ζχζθεςε κε παξνπζία φισλ ησλ κεξψλ ψζηε φινη καο λα έρνπκε θνηλή ζπλείδεζε θαη πξνζέγγηζε ζηελ ππφζεζε. 5. Δμεηάδνπκε θάζε ιεπηνκέξεηα εμνλπρηζηηθά θαη παίξλνπκε ζπγθεθξηκέλεο ζέζεηο. ην αθξναηήξην ηνπ Γηθαζηεξίνπ 1. Ο ζηφρνο καο είλαη λα ζηεξίμνπκε ηηο ζέζεηο καο θαη ηελ αμηνπηζηία καο. 2. Μηιάκε αξγά γηα λα γξάθνληαη ζσζηά ηα πξαθηηθά απφ ηελ γξακκαηέα. 3. Πξνζπαζνχκε λα θξαηήζνπκε ηελ ςπρξαηκία καο θαη δελ κπιέθνπκε ζε πξνζσπηθή ιεθηηθή κάρε κε θαλέλαλ. 4. Αλ καο πηέδνπλ πάξα πνιχ κε κέζα πνπ ππνηηκνχλ ηελ πξνζσπηθφηεηά καο θαη ηελ επαγγεικαηηθή καο νληφηεηα, δεηνχκε άκεζα ηελ πξνζηαζία ηνπ Πξνέδξνπ. 5. Δάλ καο ξσηήζνπλ αλ πιεξσζήθακε γηα ηελ έθζεζή καο απαληνχκε θαηαθαηηθά - άιισζηε θαη ν Γηθεγφξνο (είηε αληίδηθνο είηε νκφδηθνο) έρεη θαη απηφο πιεξσζεί. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 30 απφ 92

31 Κεθάιαην 7 Κεθάιαην 7 Γηαηχπσζε ζπκπεξαζκάησλ 7.1 ρεηηθά κε ηε επηζηεκνληθή δηαηχπσζε ζπκπεξαζκάησλ ζηε Γηθαζηηθή Γξαθνινγία. ηαλ νινθιεξψλεηαη ε γξαθνινγηθή εμέηαζε δηαηππψλεηαη ην ζπκπέξαζκα ζρεηηθά κε ηε γλεζηφηεηα ή ηελ πιαζηφηεηα ηεο εμεηαδφκελεο γξαθήο. Σν ζπκπέξαζκα δηαηππψλεηαη ιεθηηθά θαη φρη ζε αθξηβέο αξηζκεηηθφ πνζνζηφ πηζαλνηήησλ. Ζ Γηθαζηηθή Γξαθνινγία, φπσο θαη νη πεξηζζφηεξεο αληίζηνηρεο επηζηήκεο (forensic sciences) είλαη εκπεηξηθή επηζηήκε θαη φρη πνζνηηθή/αλαιπηηθή. πλεπψο δελ ππάξρεη θάπνηνο καζεκαηηθφο ηχπνο πνπ λα δηαηππψλεη απζηεξά καζεκαηηθά ην πνζνζηφ βεβαηφηεηαο. ηα πιαίζηα ηεο απφθηεζεο ελφο θνηλνχ θαη επηζηεκνληθά απνδεθηνχ ηξφπνπ δηαηχπσζεο ζπκπεξαζκάησλ, ε Γεξκαληθή Οκνζπνλδηαθή Αζηπλνκία (Bundeskriminalamt) φξηζε αξκφδηα επηζηεκνληθή επηηξνπή λα επεμεξγαζηεί ην ζέκα. Σν απνηέιεζκα απηήο ηεο επεμεξγαζίαο είλαη ην ζχγγξακκα ησλ Norbert Köller, Kai Nissen, Michael Reiβ θαη Erwin Sadorf «πκπεξάζκαηα Πηζαλνηήησλ ζηηο Πξαγκαηνγλσκνζχλεο γηα ηε Γξαθή» ζην νπνίν πεξηγξάθνληαη ζαλ απνδεθηέο δηαηππψζεηο ζπκπεξαζκάησλ νη αθφινπζεο: Πηζαλφηεηα πνπ αγγίδεη ηα φξηα ηεο βεβαηφηεηαο: Σν ζχλνιν ησλ επξεκάησλ αμηνινγείηαη λα έρεη πςειή απνδεηθηηθή αμία θαη βξίζθεηαη ζε απφιπηε ζπκβαηφηεηα κε ηελ ππφζεζή καο (ηελ γλεζηφηεηα ή ηελ πιαζηφηεηα ηεο εμεηαδφκελεο γξαθήο) ζε φιεο ηηο πηπρέο. Πνιχ πςειή πηζαλφηεηα: Σν ζχλνιν ησλ επξεκάησλ αμηνινγείηαη λα έρεη πςειή απνδεηθηηθή αμία θαη βξίζθεηαη ζε απφιπηε ζπκβαηφηεηα κε ηελ ππφζεζή καο (ηελ γλεζηφηεηα ή ηελ πιαζηφηεηα ηεο εμεηαδφκελεο γξαθήο) ζρεδφλ ζε φιεο ηηο πηπρέο. Τπάξρνπλ κεξηθά επξήκαηα πνπ δελ είλαη απνιχησο ζπκβαηά, αιιά δηθαηνινγείηαη ε χπαξμή ηνπο απφ ηελ κέζνδν έξεπλαο. Τςειή πηζαλφηεηα: Σν ζχλνιν ησλ επξεκάησλ αμηνινγείηαη λα έρεη επαξθή απνδεηθηηθή αμία θαη βξίζθεηαη ζε γεληθή ζπκβαηφηεηα κε ηελ ππφζεζή καο (ηελ Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 31 απφ 92

32 Κεθάιαην 7 γλεζηφηεηα ή ηελ πιαζηφηεηα ηεο εμεηαδφκελεο γξαθήο) ζρεδφλ ζε φιεο ηηο πηπρέο. Τπάξρνπλ κεξηθά επξήκαηα πνπ δελ είλαη απνιχησο ζπκβαηά, θαη/ή είλαη άζρεηα κε ηελ ππφζεζε αιιά κπνξεί λα δηθαηνινγεζεί ε χπαξμή ηνπο απφ ηελ κέζνδν έξεπλαο. Ηζρπξέο ηάζεηο: Σν ζχλνιν ησλ επξεκάησλ αμηνινγείηαη λα έρεη επαξθή απνδεηθηηθή αμία θαη βξίζθεηαη ζε ζπκθσλία κε ηελ ππφζεζή καο (ηελ γλεζηφηεηα ή ηελ πιαζηφηεηα ηεο εμεηαδφκελεο γξαθήο) ζε αξθεηέο πηπρέο. Τπάξρνπλ επξήκαηα πνπ δελ είλαη ζπκβαηά, θαη/ή είλαη άζρεηα κε ηελ ππφζεζε αιιά κπνξεί λα δηθαηνινγεζεί ε χπαξμή ηνπο απφ ηελ κέζνδν έξεπλαο. Σάζεηο: Σν ζχλνιν ησλ επξεκάησλ αμηνινγείηαη λα έρεη ζρεηηθή απνδεηθηηθή αμία θαη βξίζθεηαη ζε ζπκθσλία κε ηελ ππφζεζή καο (ηελ γλεζηφηεηα ή ηελ πιαζηφηεηα ηεο εμεηαδφκελεο γξαθήο) ζε αξθεηέο πηπρέο. Τπάξρνπλ επξήκαηα πνπ δελ είλαη ζπκβαηά, θαη/ή είλαη άζρεηα κε ηελ ππφζεζε αιιά δελ κπνξεί λα δηθαηνινγεζεί νινθιεξσηηθά ε χπαξμή ηνπο απφ ηελ κέζνδν έξεπλαο. Αλαπνηειεζκαηηθφ πκπέξαζκα non liquet: Σν ζχλνιν ησλ επξεκάησλ είλαη αληηθαηηθφ θαη δελ εληνπίδεηαη θάπνηα ηάζε ζρεηηθά κε ηελ ππφζεζή καο (ηελ γλεζηφηεηα ή ηελ πιαζηφηεηα ηεο εμεηαδφκελεο γξαθήο). Τπάξρνπλ επξήκαηα πνπ δελ είλαη ζπκβαηά, θαη/ή είλαη άζρεηα κε ηελ ππφζεζε θαη δελ κπνξεί λα εξκελεπηεί ε χπαξμή ηνπο απφ ηελ κέζνδν έξεπλαο. Αο ζεκεησζεί φηη ην ζπκπέξαζκα πνπ εκθαλίδεη «Πηζαλφηεηα πνπ αγγίδεη ηε βεβαηφηεηα» είλαη ην ζπκπέξαζκα κε ηελ πςειφηεξε δπλαηή βεβαηφηεηα ζην νπνίν κπνξεί λα θηάζεη ν δηθαζηηθφο γξαθνιφγνο, πξνθεηκέλνπ λα παξακείλεη εληφο επηζηεκνληθψλ νξίσλ. ε απηή ηελ πεξίπησζε ν δηθαζηηθφο γξαθνιφγνο είλαη απφιπηα ζίγνπξνο γηα ην απνηέιεζκα. Ζ ρξήζε ηνπ ζπκπεξάζκαηνο «Πηζαλφηεηα πνπ αγγίδεη ηε βεβαηφηεηα» απνηειεί ηελ επηζηεκνληθά νξζή δηαηχπσζε ηεο απφιπηεο βεβαηφηεηαο ηνπ Γηθαζηηθνχ Γξαθνιφγνπ θαη δελ αθήλεη πεξηζψξηα ακθηβνιίαο ή αβεβαηφηεηαο ζηε δηαηχπσζε ζπκπεξάζκαηνο. Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 32 απφ 92

33 Κεθάιαην 8 Κεθάιαην 8 Γηθαζηηθή πξαγκαηνγλσκνζχλε ΣΔΥΝΗΚΖ ΔΚΘΔΖ ΔΦΑΡΜΟΓΖ ΣΗΣΛΧΝ ΚΑΗ ΓΗΑΓΡΑΜΜΑΣΧΝ ΜΔ ΣΑΤΣΟΥΡΟΝΖ ΖΛΔΚΣΡΟΝΗΚΖ ΦΧΣΟΔΡΜΖΝΔΗΑ 8.1 ΔΗΑΓΧΓΖ-ΚΟΠΟ α. ηελ Αζήλα ζήκεξα 30 Ηνπιίνπ 2010, ν θάησζη ππνγεγξακκέλνο Νηθφιανο Αιεμίνπ, Γηπισκαηνχρνο Αγξνλφκνο θαη Σνπνγξάθνο Μεραληθφο, κέινο ηνπ θαηαιφγνπ ησλ Πξαγκαηνγλσκφλσλ θαη Πξσηνδηθείσλ θαη ηεο Δηζαγγειίαο Πξσηνδηθψλ Αζελψλ θαη Πεηξαηψο, ηνπ Δθεηείνπ Αζελψλ θαη ηνπ Σερληθνχ Δπηκειεηεξίνπ Διιάδνο, Αμησκαηηθφο ηνπ Γεσγξαθηθνχ ψκαηνο, κε βαζκφ ηνπ Αληηζπληαγκαηάξρε, κε ηελ εηδηθφηεηα ηνπ Φσηνλαπηίινπ Αεξνθσηνγξαθίζεσλ θαη κε εκπεηξία ζε ζέκαηα θσηνεξκελείαο θαη ειέγρνπ ηνπ ηδηνθηεζηαθνχ θαζεζηψηνο, δηελήξγεζα ηελ παξαθάησ πξαγκαηνγλσκνζχλε ζε εθηέιεζε ηεο ππ αξηζκφλ 264/2010 Απνθάζεσο ηνπ Πνιπκεινχο Πξσηνδηθείνπ Αζελψλ, πξνθεηκέλνπ λα εμαθξηβσζεί αλ νη επίδηθεο εθηάζεηο εκβαδψλ 480 ηκ θαη 300ηκ, πεξηιακβάλνληαη ελ φισ ή ελ κέξεη ζηνπο ηίηινπο ηδηνθηεζίαο ησλ ελαγνπζψλ ή ηνπ 1 νπ ελαγνκέλνπ θαη ησλ δηθαηνπαξφρσλ ηνπ (πξνζζέησο παξεκβαίλνπζεο). β.δλάγνπζεο: (1) Αζελά Ζζατα (2) Διέλε Ζζατα γ.δλαγφκελνη: (1) Υξήζηνο Σζνιαθφπνπινο (2) Calorex Hellas AEBE δ.πξνζζέησο Παξεκβαίλνπζεο : (1) Ησάλλα Σζελέ Υαληψηε (2) Διέλεο ηαζνπνχινπ Καλάθε εκείσζε 1: Ζ κνξθή ησλ επίδηθσλ ηκεκάησλ ζήκεξα έρεη κεηαβιεζεί. πγθεθξηκέλα, ζηε ζέζε ηεο επίδηθεο εθζθαθήο εκβαδνχ 480ηκ, ζήκεξα έρεη Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 33 απφ 92

34 Κεθάιαην 8 αλεγεξζεί θηίζκα εκβαδνχ 1.361ηκ, ελψ ν επίδηθνο ρσκαηφδξνκνο έρεη αιιάμεη ράξαμε. Οχησο ή άιισο, νη ελάγνπζεο ζεσξνχλ ην κεγαιχηεξν κέξνο ηεο ηδηνθηεζίαο ηνπο 1νπ ελαγφκελνπ (ζην νπνίν πεξηιακβάλνληαη θαη ηα σο άλσ επίδηθα ηκήκαηα ) σο θαηαπάηεζε εηο βάξνο ηεο ηδηνθηεζίαο ηνπο, ζπλεπψο εθ ησλ πξαγκάησλ θαη επί ηεο νπζίαο, ζα πξέπεη σο επίδηθν ηκήκα λα ζεσξείηαη ην ηκήκα ηεο ηδηνθηεζίαο ηνπ 1νπ ελαγφκελνπ πνπ εκπίπηεη ζηα φξηα ηεο ηδηνθηεζίαο ησλ ελαγνπζψλ. εκείσζε 2: Γηα ηελ νξζή ρσξνζέηεζε ησλ ηδηνθηεηψλ ησλ δηαδίθσλ ζχκθσλα κε ηνπο ηίηινπο ηνπο, δφζεθε ηδηαίηεξε έκθαζε ζηα αλαγξαθφκελα ζηνπο ηίηινπο ηνπνζηαζεξά (δξφκνη, ειαηφδεληξα θιπ) θαη ιηγφηεξν ζηνπο αλαγξαθφκελνπο φκνξνπο ηδηνθηήηεο, θαζψο δηαπηζηψζεθε αζπκβαηφηεηα φρη κφλν κεηαμχ ησλ ηίηισλ ησλ δηαδίθσλ, αιιά αθφκε θαη κεηαμχ ησλ δηαρξνληθψλ ηίηισλ ηνπ 1νπ ελαγφκελνπ θαη δηθαηνπαξφρσλ ηνπ (πξνζζέησο παξεκβαίλνπζεο). γ.ηνηρεία Δλαγνκέσλ Πξνζζέησο Παξεκβαηλνπζψλ (1) Ζ ππ αξηζκφλ 29723/ δηαλνκή θιεξνλνκηθήο πεξηνπζίαο ηνπ ζπκβνιαηνγξάθνπ Διεπζίλαο Αζαλαζίνπ Αδάκ.(16) (2) Σν απφ Ηνχιην 1962 ηνπνγξαθηθφ δηάγξακκα ηνπ πνιηηηθνχ κεραληθνχ Υξήζηνπ Υαληψηε. (17) (3) Ζ ππ αξηζκφλ 1248/1992 απφθαζε ηνπ Μνλνκεινχο Πξσηνδηθείνπ Αζελψλ. (18). (4) Σν απφ ηνπνγξαθηθφ δηάγξακκα ηνπ αξρηηέθηνλα κεραληθνχ Αλαζηαζίνπ Παπαζηδέξε.(19). (5) Σν απφ ηνπνγξαθηθφ δηάγξακκα ηνπ πνιηηθνχ κεραληθνχ Κσλζηαληίλνπ Εέξβα.(20). (6) Ζ ππ αξηζκφλ 38059/ απνδνρή θιεξνλνκηάο ηνπ ζπκβνιαηνγξάθνπ Καιιηζέαο Ησάλλε Βεξβεληψηε. (21). (7) Ζ ππ αξηζκφλ 38871/ απνδνρή θιεξνλνκηάο ηνπ ζπκβνιαηνγξάθνπ Καιιηζέαο Ησάλλε Βεξβεληψηε. (22). (8) Ζ ππ αξηζκφλ 12176/ ζπκπιεξσκαηηθή απνδνρή θιεξνλνκηάο ηνπ ζπκβνιαηνγξάθνπ Αζελψλ Μαπξεηηάο Πνιίηε. (23). (9) Σν απφ Μάξηην 2006 ηνπνγξαθηθφ δηάγξακκα ηνπ αξρηηέθηνλα κεραληθνχ Γεσξγίνπ Σφιηα.(24). Γηδπκφπνπινο ηπιηαλφο ει. 34 απφ 92