09. gaia Janaritikeratorritakobakterioek eragindakoimmunomodulazioa

Μέγεθος: px
Εμφάνιση ξεκινά από τη σελίδα:

Download "09. gaia Janaritikeratorritakobakterioek eragindakoimmunomodulazioa"

Transcript

1 III. ATALA. Immunonutrizioa 09. gaia Janaritikeratorritakobakterioek eragindakoimmunomodulazioa B. Diez Azpiri, J. Bikandi, R. San Millán Gutiérrez

2 Probiosia Sinbiosia Prebiosia

3 PROBIOTIKOAK Bakterio bizirik HESTE- FLORA PREBIOTIKOAK Oligosakarido xurgaezinak urdaila Superbizipena Aktibitate immunologikoa Hestemehea Lekuko bakterioen estimulazio selektiboa Mikroorganismoen aktibitatea Kanpoko bakterio aktiboak (exogenoak) kolona Barruko bakterio erabilgarriak (endogenoak) Mikroorganismoen aktibitatea eskrezioa Gorotz-floraren identifikazioa (aldaketak, probiotikoak, )

4 Mikrobiota Organismo batean era naturalean, batera bizi diren mikroorganismoen talde osoa (bakterioak, onddoak, birusak). Mikrobiotaren geneen multzoari mikrobioma deritzo.

5 Mikrobiota Gure gorputzean, baldintza normaletan, azalean eta mukosetan bizi diren mikroorganismo ez-patogenoen taldea. Digestioari eta elikagaien metabolismoari laguntzen die. Erantzun immunearen garapenean funtzio erabakitzailea dute. Mikrobiotaren funtzionamendua ez bada egokia, gaixotasunei asoziaturiko agerpen patologikoak eragiten ditu, kolon-minbizia edo jakiekiko intolerantziak bezalakoak. Mikrobiotaren pisua 2 kilo da eta bereziki hestean kokatzen da. Mikroorganismoen zelula-kopurua gure zelulen kopurua baino hamar aldiz handiagoa da. Mikrobiota osatzen duten mikroorganismo gehienak ezin dira hazi gorputzetik kanpo.

6 Giza-traktu gastrointestinalaren mikrobiota propioaren konposizioa Giza-traktu gastrointestinaleko Lactobacillus bakterioak Lactobacillus gasseri Lactobacillus reuteri Lactobacillus ruminis Lactobacillus salivarius Mikrobiota autoktonoa versus alo-autoktonoa(behin-behinekoa) mikroorganismo, espezie

7 Mikrobiotaren funtzio immunomodulatzailea Mukosako immunitatearen eta immunitate sistemikoaren garapena Mikrobiotarenalterazioak efektoreimmuneen aktibazio Dietaren aldaketak Bidai globalak Tratamendu antibiotikoa ezegokia eragin dezake. Asma kronikoa eta atopiahaurtzaroan antibiotikoen erabilerarekin eta mikrobiotarenalterazioarekin erlazionatu dira.

8 Mikrobiotaren garrantzia patogenoen aurkako erantzun immunean Ohiko baldintzak Patogenoen hazkuntza Mikrobiota patogenoen kolonizazioa ekidin Seinale pro- eta antiinflamatorioen oreka. Mikrobiota patogenoek eragindako kaltea (zuzena eta ez-zuzena) gutxitzen duten seinaleak ematen ditu eta patogenoarekiko tolerantzian inplikatuta dago. Mikrobiotarik gabe, patogenoen hedapenak kalteak eragin ditzake bi mekanismoren bidez. Erantzun immuneak eragindako kalte ez zuzena mikrobiotarik gabe Patogenoak eragindako kalte zuzena

9 Mikrobiotak T zelula efektoreen eta erregulatzeileen erantzunak kontrolatzen ditu hestean Sinbionteak Dieta (A vitamina A, zuntza) m.o-etatik eratorritako produktuak (ATP, flagelina, DNA, LPS, SCFA) Patogenoak ZD CD Lamina propioa Th1 IFNγ + AR AR Th17 IL-17 LG mesenterikoa T birgina T birgina AR: azido erretinoikoa SCFA: kate laburreko gantz-azidoak (short-chain fatty acid) T reg (Foxp3) T reg IL-10

10 Mikrobiotak Th17:Treg oreka kontrolatzen du eta patogenoen aurkako erantzunetan eragina du Mikrobiotaren zenbait espeziek Th17 erantzunak eragiten dituzte, eta beste batzuek Treg. Mikrobiotaren konposizioak erantzun immunearen natura bideratzen du. PI: erantzun Proinflamatorioa AI: erantzun Antiinflamatorioa Treg Th17 PI AI

11 Patogenoak Immunitatesistemaren homeostasiaren modulazioa mikrobiotaren seinaleen bidez IgAs Th17 Komentsal immunorerregulatzaileen zenbait populazio Erantzun immunearen modulazioa: homeostasis Th2 zitokinak Treg NK Th1 Tγδ Mikrobiotatik eratorritako seinaleen integrazioak mukosako sistema immunearen homeostasian eta mukosan sortutako erantzun immunean eragina du. Immunitate-sistemaren seinaleek mikrobiotaren konposizioan eta funtzioan eragina eduki dezakete. Immunitate-sistemaren eta mikrobiotaren arteko interakzioari esker mutualismoa, oreka immunea eta babes-maila aproposa mantentzen da.

12 Antzinako lagunen teoria Higienearen hipotesia Antzinako lagunak : Ornodunen eboluzioan zehar egon diren mo. (SI-ak inokuo moduan ezagutzen dituenak) antzinako lagunak antzinako lagunak ZD ez-heldua ZD erregulatzailea autoag, Hesteko edukia, alergenoak T reg CTLA-4 IL-10 TGF-β Uztekabeko supresioa (ikusleagatik) T Antzinako lagunik gabe immunoerregulazioa ez da egokia eta patologiak agertzen dira. T CTLA-4 IL-10 TGF-β T reg Supresio espezifikoa

13 Haur osasuntsuen eta malnutrituen mikrobiota EZ da berdina Maiztasun erlatiboa (%) Sanos Malnutridos * Actinobacteria Bacteroidetes Firmicutes Proteobacteria Beste Otrosbatzuk Haur osasuntsuen eta malnutrituen hestean dauden bakterioen phyla nagusien maiztasun erlatiboa (sekuentzien %). Balioak adierazten dira batez bestekoa ± SD moduan. Haurren bi taldeen arteko desberdintasun esangarriak (p<0,05) eta ** (p<0,001). ** Osasuntsu Malnutrizioa Iturria: Gutmicrobiotaofhealthyand malnourishedchildrenin Bangladesh ShirajumMoniraet al. Frontiersin microbiology. Nov2011 Vol2 Art228

14 Iturria: Gutmicrobiotaof healthyand malnourishedchildrenin Bangladesh ShirajumMoniraet al. Frontiersin microbiology. Nov2011 Vol 2 Art 228 Haur osasuntsuen eta malnutrituen mikrobiota EZ da berdina osasuntsuak Firmicutes Anaerostipes Roseburia Syntrophococcus Turicibacter Catenibacterium Papillibacter Ethanoligenens Coprobacillus Sporobacter Viridibacillus Proteobacteria Pseudoruegeria Chitinimonas Succinivibrio Actinobacillus Telluria Ruminococcus Allinosella Eubacterium Dorea Coprococcus Oscillibacter Hespellia Sporobacterium Dialiaster Staphylococcus Bacteroidetes Alistipes Barnesiella Odoribacter Olivibacter Aggregatibacter Allinosella Desulfovibrio Helicobacter Castelaniella Actinobacteria Collinsella Coriobacterium Bacteroidetes Bacteroides Prevotella Parabacteroides Firmicutes Streptococcus Enterococcus Veillonella Clostridium Subdoligranulum Faecalibacterium Megasphaera Proteobacteria Klebsiella Escherichia Haemophilus Neisseria Actinobacteria Bifidobacterium Acetivibrio Blautia Parasporobacterium Lactobacillus Megamonas Anaerosinus Sporomusa Actinobacteria Rothia Metascardovia Firmicutes Weissella Granulicatella Leuconostoc Melissococcus Syntrophomonus Phascolarctobacterium Proteobacteria Serratia Pectobacterium Leminorella Enterobacter Raoultella Salmonella malnutrizioa Goian dagoen Venn diagramak haur osasuntsuen eta malnutrituen mikrobiotaren phyla nagusien generoen banaketa erakusten du (maiztasun erlatiboa 0,1%). 39 genero daude bakarrik haur osasuntsuetan, 14 genero malnutrituetan eta 23 talde bietan daude.

15 Dietaren, immunitate-sistemaren eta mikrobiotaren arteko dependentzia Dieta A bitamina gantz-kontsumoa Zuntza Energiaren absortzioa Mikrobiota A bitamina D bitamina AHR ligandoak Folatoa? SCFA TLR/NOD ligandoak Th17/Treg/IgA indukzioa AMP: antimicrobial peptides Immunitatea

16 Dieta, mikrobiota eta erantzun immunea nutrienteak komentsalak Patogenoak kontrolatu Erantzun immunea Erregulazioa Th17 Treg Th1 Hantura fisiologikoa HOMEOSTASIA

17 Probiotikoak, prebiotikoak eta sinbiotikoak Probiotikoak Mikroorganismo biziekin egindako jaki-gehigarriak, zeinek kopuru aproposetan hartzen badira dietan mikroorganismoen heste-oreka hobetzean ostalari animaliari era onuragarrian eragiten dioten. Giza hestean bizi diren bakterioen familia berdinekoak dira: Lactobacillus eta bifidobakterioak Batez ere esnekietan hartzen dira. M.o. onuragarriak Laktobaziloak, bifidobakterioak, M.o. kaltegarriak Candida albicans,

18 Mikroorganismo bat probiotikoakontsideratzeko hurrengo baldintzak bete behar ditu: 1. In vitro karakterizazioa: egonkortasun fenotipikoa eta genotipikoa, karbohidrato eta proteinen erabilera-patroiak. 2. Heste-azidotasunarekiko erresistentzia. 3. Behazunarekiko erresistentzia. 4. Heste-epitelioari atxikidura. 5. Lisozimarekiko erresistentzia (aukerakoa). 6. Prebiotikoak erabiltzeko gaitasuna (aukerakoa). 7. Deskribatu d(ir)en efektu probiotiko(ak) frogatzen dituzten in vivo eta in vitro probak. 8. GRAS izaera ( Generally Regarded As Safe : osasunarentzako seguru moduan ezagutua). 9. Antibiotikoarekiko erresistentziarik eta patogenizitate-determinanterik ez.

19 Hesteko kolonizazioa Probiotikoen ezaugarriak Segurtasun-profil onargarria (GRAS= Generally Regarded As Safe) Antiinfekziosoa: Hesteko patogenoen inhibitzailea Efektu onuragarriak infekzio gastrointestinalen prebentzioan Gehikuntza nutrizionala: Digestioa eta absortzioa erraztu Hesteko bilioen hazkuntza eta garapena eragin Beste funtzio batzuk: Mukosaren osotasuna mantentzea (muga funtzioa) Gantz-biltegiratze laguntzea Hesteko angiogenesia eragitea immunomodulatzaileak Antidiarreikoak Antiinflamatorioak Immunoestimulatzaileak

20 Probiotikoek eragindako immunomodulazioa probiotikoak Mukosan antigorputzen ekoizpena Zitokina proinflamatorioen adierazpenaren handipena Defentsinenekoizpenaren handipena Zelulen proliferazioaren gutxipena Apoptosiaren handipena Hantura sistemikoa estimulazioa SUPRESIOA immunomodulazioa

21 Probiotikoek eragindako erregulazio-bide posibleak hestean probiotikoak Patogenoak Heste-epitelioa Mθ IL-6 TGFβ, TSLP IL8, TNFα Treg IL-10 IL-12 Th1 Antiinflamazioa NK Th17 IL-17 Immunitate zelularra

22 Hiru bide posible probiotikoek immunitatesistemarekin elkar eragiteko eta erantzun immuneak modulatzeko M zelula Mθ dendrita T ZD zitokinak B Hestemukosa

23 Probiotikoen funtzio onuragarriak ugaztunen hestean Bakterio probiotikoak Osagai antimikrobiarrak Patogenoak toxinak Heste-argia (lumena) muzina Immunomodulazioa defentsinak TLR2 TLR4 siga Infekzioen prebentzioa Janariaren balio nutrizionala Heste-epitelioa Lamina propioa Immunitatesistemako zelulak Zitokinen ekoizpena aldatu, apoptosia, zelulen zatiketa

24 Probiotikoek eragindako immunomodulazioa NK Mukuaren ekoizpena IgA jariatua Periferiako immunoglobulinak Zitokina proinflamatorioak Tokikoak edo sistemikoak? Indibiduo osasuntsuetan / gaixoetan? Estatus immunea? Dosia? Anduien arteko desberdintasunak??

25 Probiotikoak Lactobacillus GG Lactobacillus GG Ikertutako gaixotasuna Birusek eragindako beherako akutua Antibiotikoekiko asoziaturiko beherakoa Iturria: Tópicos Selectos en Medicina Interna -GASTROENTEROLOGÍA. CAPÍTULO 25: Prebióticos, probióticos y simbióticos Dr. César Soriano Álvarez Prebentzioa edo tratamendua Tratamendua Prebentzioa Ikerketa mota Proba multiplazebo kontrolatuak Proba plazebo kontrolatua Lactobacillus GG Jakiekiko alergia Prebentzioa Proba plazebo kontrolatua Saccharomyces boulardii Saccharomyces boulardii 8 bakterio probiotikoak (VSL#3) C. difficile-k eragindako kolitisa Crohn gaixotasuna, kolitis ultzeratiboa Pouchitis Berriz gaixotzeko prebentzioa Tratamendua Berreritzearen prebentzioa E. coli Nissie 1917 Kolitis ultzeratiboa Tratamendua eta berreritzearen prebentzioa Lactobacillus acidophilus, Bifidobacterium infanatis Probiotikoen erabilera posibleak Enterokolitis nekrotizantea Prebentzioa Proba multiplazebo kontrolatuak Ikerketa txiki irekiak Proba plazebo kontrolatua Proba kontrolatua vs mesalamine Zorizko proba kontrolatua

26 Probiotikoen aplikazioak gastroenterologian Helicobacter pylori k eragindako gastritisa Bacillus clausii(tratamendu antibiotikoekiko tolerantzia hobetzen du) Lactobacillus casei(tratamendu antibiotikoekiko tolerantzia hobetzen du) Lactobacillus rhamnosus (tratamendu antibiotikoekiko tolerantzia hobetzen du) Lactobacillus salivarius Gastroenteritis akutua Bifidobacterium lactis (B. animalis sp. lactis) prebentzioa Lactobacillus paracasei Lactobacillus rhamnosus (GG eta beste andui batzuk) Lactobacillus reuteri Antibiotikoeiasoziaturikobeherakoa: Clostridiumdifficile-k eragindako infekzioak Lactobacillus rhamnosus GG Saccharomyces boulardii(cerevisiae) Erradiazioak induzitutako beherakoa VSL#3 Lactobacillus x 4, Bifidobacterium x 3, Streptococcus Lactobacillus plantarum (animalia-eredua) Hesteko gaixotasun inflamatorioa (IBD) Kolitis ultzerosoa eta Pouchitis VSL#3 Lactobacillus x 4, Bifidobacterium x 3, Streptococcus Kolon narritakorraren sindromea (IBS) Bifidobacterium infant IBS: Irritable bowel syndrome IBD: inflammatory bowel disease

27 Profilaxian eta arnas-bideko infekzioen eta infekzio gastrointestinalen tratamenduan probiotikoen efektuari buruzko zenbait azterketa kliniko gizakian Probiotikoak Paziente mota Iraupena Erantzuna Lactobacillus casei Ume osasuntsuak Lactobacillus paracasei Lactobacillus rhamnosus (GG eta beste andui batzuk) Lactobacillus reuteri (cerevisiae) Beherakoa duten umeak Adineko osasuntsuak Adineko ospitaleratuak Hilabeteak - 1 urte arnasbideko infekzioak Beherakoen intzidentzia eta iraupena

28 Probiotikoak Paziente mota Iraupena Erantzuna Lactobacillus rhamnosus (GG eta beste andui batzuk) Lactobacillus fermentum B. Longum Profilaxian eta alergiaren sintomen tratamenduan probiotikoen efektuari buruzko zenbait azterketa kliniko gizakian Jaioberriak alergiaren familia-historiarekin Dermatitis atopikoa duten umeak Polinosia duten pazienteak 6-12 hilabeteak dermatitis atopikoaren intzidentzia 2 urtetan Alergiaren sintomak lasaitu Efektua ez da aldatzen Lactobacillus casei Alergia duten umeak Klinikaren larritasuna lasaitu

29 Probiotikoen propietate desiragarriak 1. Jatorriz gizakien mikrobiotatik eratorri eta hestean bizitzeko gai izan (lodian eta mehean). 2. Ostalarian efektu onuragarriak eragitea: digestio aproposa egiteko, nutrienteenasimilazioa eta zenbait nutrienteensintesia (B eta K konplexuak adibidez) lagundu. 3. EZ patogenoa, ez toxikoa. 4. Zelula bideragarrien kopurua oso altua izan. 5. Hestean bizirauteko gai izan (urin gastrikoek edo behazun-azidoek ezabatuak ez izateak). 6. Bilketaren eta erabileraren zehar bideragarria mantentzea. 7. Patogenoekiko antagonikoa izatea.

30 Probiotikoek eskainitako onurak 1. Hestean patogenizitate-ahalmenaduten mikroorganismoen infekzioen ezarpenarekiko erresitentziaren gehipena. 2. Beherakoaren iraupena laburtu (antibiotikoekiko edota bidaiarien infekzioekiko asoziatua). 3. Erabilgarria laktosarekiko intolerantzian (hesteko laktosaren digestioa gehitu). 4. Balio nutrizionalahanditu (digestioa hobetu, bitaminen eta mineralen absortzioa hobetu). 5. Heste-motilitatearenerregulazioa (konstipazioa, heste narritakorraren sindromea edo síndrome del intestino irritable ). 6. Heste-mukosaren osotasuna mantendu. 7. Serumeko kolesterolaren kontzentrazioa gutxitu. 8. Alergien gutxipena. 9. Kolon-minbiziaren prebentzioa. 10. Kartzinogenoen/kokartzinogenoen ekoizpenaren gutxipena.

31 Probiotiko berriak hautatzeko gogoetak Egonkorra Egonkorra garraioan zehar Osasunerako onuragarria izango den denbora tartean zelula bideragarrien kopuru aproposa mantentzen du Estresarekiko tolerantea Estres fisiologikoarekiko erresistentea (ad. hesteko azidoarekiko eta behazun azidoekiko toleratzailea) Onuragarria Kontsumitzaileari onurak ematen dizkio Ez dauka alboko efektu negatibo esanguratsurik PROBIOTIKO hautagaia Identifikazioa Genero, espezie eta andui mailako identifikazioa Identifikazioa: teknika egokienak eta aurreratuenak Konpatibilitatea Jaki-formatuarekin konpatiblea, usaina, zaporea edo trinkotasunari eragin gabe Segurua Ez patogenoa Ez toxikoa Ez antibiotikoekiko erresistentea Mutazioekiko eta geneen transferentzia horizontalarekiko erresistentea Prozesamendu industriala Propietate bikainak hazteko in vivo Prozesatuan zehar manipulazioekiko erresistentea, bideragarritasuna galdu gabe

32 Badira probiotikoak guztiz inokuoak? Zenbait ikerketen arabera, baldintza berezietan probiotikoak ez lirateke guztiz arriskugabeak.? Andui probiotiko seguruak eta eraginkorrak hautatzea funtsezkoa da haien erabilera klinikorako.

33 Probiotikoak, prebiotikoak eta sinbiotikoak Prebiotikoak Jakien osagai digeriezinak, zeintzuek ostalarian eragin onuragarriak dituzten, hesteko mikrobiotaren hazkuntza edota aktibitatearen estimulu selektiboa eragiteagatik. Fructooligosakaridoak Inulina

34 PREBIOTIKOAK Dietaren gehigarri digeriezinak/xurgaezinak dira (mikrobiotak hartzitzen dituen substratuak). Hesteko mikrobiotaren oreka aldatzen dute, mikroorganismo onuragarrien hazkuntza edota aktibitatea estimulatuz eta kaltegarriak izan daitezkeen bakterioak inhibituz. Barnean daude hurrengoak: inulina, laktulosa, laktitol, oligosakaridoen aldaerak (batez ere fruktooligosakaridoak edo FOS eta galaktooligosakaridoak edo GOS, zenbait jakietatik eratorriak, besteak beste txikoria, berakatza, tipula eta alkatxofa). Kolonean bifidobakterioen hazkuntza eragiten dute. Baten batek laktobaziloen nolabaiteko hazkuntza eragiten dute heste mehean. Beste alde batetik FOS eta GOS osagaiak amaren esnean kopuru altuan agertzen dira. Eraginkorrak izateko, prebiotikoak digeriezinak izan behar dira hestearen goiko aldean eta heste lodira heldu behar dira. Identifikatuta dago prebiotikoak erabiltzen dituen osasunerako onuragarria den mikroorganismo talde bat (adibidez laktobaziloak, bifidobakterioak). Prebiotikoak organismoan funtzio garrantzitsuak betetzen dituzte: funtsezkoak mukosaren funtzionamendurako eta hazkuntzarako, oreka hidroelektrolitikoa mantentzeko, mikrobiotak energia eta nutrienteak ostalariari emateko, beherakoa eta idorreria murrizteko, eta serumaren triglizeridoak eta jakiekiko gluzemiaren erantzuna gutxitzeko

35 Prebiotiko batzuk Inulina eta frukto-oligosakaridoak Galakto-oligosakaridoak Laktulosa Gluko-oligosakaridoak Isomalto-oligosakaridoak Laktosakarosa Polidextrosa Sojaren oligosakaridoak Xylo-oligosakaridoak

36 Prebiosi-mekanismoa Haien efektua traktu gastrointestinaletik at ere gertatzen da. Heste-mikrobiotaren mikroorganismo onuragarriak selektiboki estimulatzen dituzte. Immunitatea zuzenean estimula dezakete. Mikroorganismo patogenoen aurkako babesa eman dezakete. HOCH 2 O OH HO HO HOCH 2 O HO OH HOCH 2 A O HO CH 2 O CH 2 O CH 2 OH n-1 HO HO HOCH 2 OH HOCH 2 B O O O HO HO HO HO CH 2 O CH 2 O CH 2 OH m-2 Metabolismoa eta mineralen absortzioa laguntzen dute. OH (GF n ) Inulina OH (F m )

37 Dietatik eratorritako PROBIOTIKOAK Prebiotikoak faktore bifidogeniko gisa eta probiotikoen ekintzamekanismoak PREBIOTIKOAK Inulina Oligofruktosa Heste mehea: -Laktobazilo endogenoak -Dietako laktobaziloak kolona -Bifidobakterio endogenoak -Dietako bifidobakterioak Heste mehea: - EZ digerituak - EZ absorbatuak Kolona: Efektu bifidogenikoa Efektu probiotikoak: Hesteko mikrobiotaren modulazioa: Atxikitzeko lekuengatik eta nutrienteengatik lehia Konposatu antimikrobianoen ekoizpena Mikroorganismoen metabolismoaren eraldaketa Ekintza entzimatikoen eraldaketak Erantzun immunearen estimulazioa Ab maila eta makrofagoen aktibitatea gehitu Zenbait nutrienteen adsortzioaren estimulazioa (ad. Ca) Beste efektu posible batzuk

38 Prebiotikoen funtzio onuragarriak ugaztunen traktu gastrointestinalean eta aukerako efektu sistemikoak Heste-argia (lumena) Bakterio onuragarrien estimulazio selektiboa muzina Bakterioen hartzidura Ca 2+ prebiotikoak Gpr41 Esklusio konpetitiboa ph baxuan SCFA Hartzidura-produktuen erabilera GLP-1 Patogenoak Zenbait m.o-en atxikidura inhibitu Immunomodulazioan eta ostalariaren metabolismoan eragiten duten SCFA-ren aldaketak Heste-epitelioa Lamina propioa Efektu sistemikoak Mineralen absortzioa (Ca 2+ ) eta hezurren dentsitatea Energiaren lorpena GLP-1: glucagón-like peptide-1; Grp41: G-protein coupled receptor 41; SCFA: short-chain fatty acid Asetasuna eta insulinarekiko sentikortasuna immunitatesistemaren zelulak

39 Prebiotikoak hautatzeko irizpideak Hurrengoari erresistentzia: Hesteko azidotasuna Hesteko entzimen ahalmen hidrolitikoa Absortzio gastrointestinala Osasunean eta ongizatean laguntzen duten hesteko bakterioen hazkuntzaren edota aktibitatearen estimulazio selektiboa. Hesteko mikroflorak egindako hartzidura.

40 Probiotikoak, prebiotikoak eta sinbiotikoak Sinbiotikoak Prebiotikoen eta probiotikoen konbinazioa Ekoimmunonutrizioa Adibidez oloaren zuntza + Lactobacillus plantarum Traktu gastrointestinalarengoiko aldea zeharkatzen duten bakterioen superbizipena hobetzen da. Koloneko mikrobiotaren berriztapena eta mantentzea. Efektu gehigarriak edo sinergikoak oraindik ez dira ikertu.

41 Sinbiotikoekin egindako terapia eta hesteko funtzioa ERABILERAK Gaixo kritikoak Hesteetako sindromea Kolitis ultzerosoa Pankreatitis akutua Alergia Minbizia duten pazienteak EMAITZAK: - Mikrobiotaren konposizioaren aldaketa onuragarria - Hobekuntza klinikoa, ez beti - Biomarkatzaileen aldaketa onuragarria

42 Konklusioak 1. Gizakian probiotikoen efektuei buruzko ikerketa dokumentatuak mugatuak dira. 2. Behar den ebidentzia-maila elikagai-osagarrien bioaktibitatea defendatzeko ez dago guztiz ezarrita. Lactobacillus bulgaricus. From Utah State University 3. Probiotikoen erabilera komertziala oso zabalduta dago kontsumoa ez dagoelako arriskuei asoziatuta eta aldiz bere onura posiblea delako. 4. Probiotikoen eraginkortasun osoaren ebidentzia hurrengoetan ikusi dira: beherakoen kontrako efektuetan, laktosaren digestioaren hobekuntzan eta laktotosarekiko intolerantzian. 5. Badaude gizakian lortutako behin-behineko datuak efektu onuragarriei buruz hurrengoetan: hipertentsioan, osasun urogenitalean eta H. pyloriren inhibizioan. Esperimentalki (animalietan) beherakoaren kontrako efektuak. 6. Probiotikoek osasun-irudia duten jaki-osagiak izateko ahalera dute 7. Zenbait herrialdetan probiotikoen kontsumorako populazioa hezi behar da.

Mukosagastrointestinalaren immunitateaeta aho-tolerantzia

Mukosagastrointestinalaren immunitateaeta aho-tolerantzia I. ATALA. Immunitate-sistema eta elikadura 03. gaia Mukosagastrointestinalaren immunitateaeta aho-tolerantzia B. Diez Azpiri, J. Bikandi, R. San Millán Gutiérrez Immunitatea mukosan eta aho-tolerantzia

Διαβάστε περισσότερα

Elikagaifuntzionalaketa erantzunimmunearenerregulazioa

Elikagaifuntzionalaketa erantzunimmunearenerregulazioa III. ATALA. Immunonutrizioa 08. gaia Elikagaifuntzionalaketa erantzunimmunearenerregulazioa B. Diez Azpiri, J. Bikandi, R. San Millán Gutiérrez Elikagai funtzionalak Propietate onuragarriak dituzten jakiak

Διαβάστε περισσότερα

= 32 eta β : z = 0 planoek osatzen duten angelua.

= 32 eta β : z = 0 planoek osatzen duten angelua. 1 ARIKETA Kalkulatu α : 4x+ 3y+ 10z = 32 eta β : z = 0 planoek osatzen duten angelua. Aurki ezazu α planoak eta PH-k osatzen duten angelua. A'' A' 27 A''1 Ariketa hau plano-aldaketa baten bidez ebatzi

Διαβάστε περισσότερα

Banaketa normala eta limitearen teorema zentrala

Banaketa normala eta limitearen teorema zentrala eta limitearen teorema zentrala Josemari Sarasola Estatistika enpresara aplikatua Josemari Sarasola Banaketa normala eta limitearen teorema zentrala 1 / 13 Estatistikan gehien erabiltzen den banakuntza

Διαβάστε περισσότερα

Λειτουργικά τρόφιμα Τα λειτουργικά τρόφιμα αποτελούν μια νέα κατηγορία καινοτόμων προϊόντων με μεγάλο ερευνητικό και τεχνολογικό ενδιαφέρον.

Λειτουργικά τρόφιμα Τα λειτουργικά τρόφιμα αποτελούν μια νέα κατηγορία καινοτόμων προϊόντων με μεγάλο ερευνητικό και τεχνολογικό ενδιαφέρον. 1 2 Λειτουργικά τρόφιμα Τα λειτουργικά τρόφιμα αποτελούν μια νέα κατηγορία καινοτόμων προϊόντων με μεγάλο ερευνητικό και τεχνολογικό ενδιαφέρον. Ο όρος «λειτουργικά τρόφιμα» αναφέρεται σε εδώδιμα προϊόντα

Διαβάστε περισσότερα

9. GAIA: ZUNTZA. Edurne Simon eta Jonatan Miranda

9. GAIA: ZUNTZA. Edurne Simon eta Jonatan Miranda 9. GAIA: ZUNTZA Edurne Simon eta Jonatan Miranda ZUNTZA DIETETIKOA Definizioa, eta ezaugarriak Zuntz dietetikoaren ezaugarriak Zuntzaren funtzioak Libragarri-jarduera Erregulazio gastrikoa Glukosaren metabolismoaren

Διαβάστε περισσότερα

1. Gaia: Mekanika Kuantikoaren Aurrekoak

1. Gaia: Mekanika Kuantikoaren Aurrekoak 1) Kimika Teorikoko Laborategia 2012.eko irailaren 12 Laburpena 1 Uhin-Partikula Dualtasuna 2 Trantsizio Atomikoak eta Espektroskopia Hidrogeno Atomoaren Espektroa Bohr-en Eredua 3 Argia: Partikula (Newton)

Διαβάστε περισσότερα

Poisson prozesuak eta loturiko banaketak

Poisson prozesuak eta loturiko banaketak Gizapedia Poisson banaketa Poisson banaketak epe batean (minutu batean, ordu batean, egun batean) gertaera puntualen kopuru bat (matxura kopurua, istripu kopurua, igarotzen den ibilgailu kopurua, webgune

Διαβάστε περισσότερα

7.GAIA. ESTATISTIKA DESKRIBATZAILEA. x i n i N i f i

7.GAIA. ESTATISTIKA DESKRIBATZAILEA. x i n i N i f i 7.GAIA. ESTATISTIKA DESKRIBATZAILEA 1. Osatu ondorengo maiztasun-taula: x i N i f i 1 4 0.08 2 4 3 16 0.16 4 7 0.14 5 5 28 6 38 7 7 45 0.14 8 2. Ondorengo banaketaren batezbesteko aritmetikoa 11.5 dela

Διαβάστε περισσότερα

9. Gaia: Espektroskopiaren Oinarriak eta Espektro Atomiko

9. Gaia: Espektroskopiaren Oinarriak eta Espektro Atomiko 9. Gaia: Espektroskopiaren Oinarriak eta Espektro Atomikoak 1) Kimika Teorikoko Laborategia 2012.eko irailaren 21 Laburpena 1 Espektroskopiaren Oinarriak 2 Hidrogeno Atomoa Espektroskopia Esperimentua

Διαβάστε περισσότερα

Aurkibidea 1 NUTRIZIO-ZIENTZIARAKO OINARRI FISIOLOGIKO ETA BIOKIMIKOAK KARBOHIDRATOAK LIPIDOAK PROTEINAK...

Aurkibidea 1 NUTRIZIO-ZIENTZIARAKO OINARRI FISIOLOGIKO ETA BIOKIMIKOAK KARBOHIDRATOAK LIPIDOAK PROTEINAK... Aurkibidea 1 NUTRIZIO-ZIENTZIARAKO OINARRI FISIOLOGIKO ETA BIOKIMIKOAK... 1 2 KARBOHIDRATOAK... 13 3 LIPIDOAK... 41 4 PROTEINAK... 73 5 MINERALAK... 107 6 BITAMINAK (I)... 141 7 BITAMINAK (II)... 165 8

Διαβάστε περισσότερα

Proba parametrikoak. Josemari Sarasola. Gizapedia. Josemari Sarasola Proba parametrikoak 1 / 20

Proba parametrikoak. Josemari Sarasola. Gizapedia. Josemari Sarasola Proba parametrikoak 1 / 20 Josemari Sarasola Gizapedia Josemari Sarasola Proba parametrikoak 1 / 20 Zer den proba parametrikoa Proba parametrikoak hipotesi parametrikoak (hau da parametro batek hartzen duen balioari buruzkoak) frogatzen

Διαβάστε περισσότερα

Odol zirkulazioaren infekzioak. Ostalariaren erantzun inflamatorio sistemikoa mikroorganismo patogenoen aurrean

Odol zirkulazioaren infekzioak. Ostalariaren erantzun inflamatorio sistemikoa mikroorganismo patogenoen aurrean Odol zirkulazioaren infekzioak Ostalariaren erantzun inflamatorio sistemikoa mikroorganismo patogenoen aurrean Odol zirkulazioaren infekzioak Odol zirkulazioaren infekzioak Mikroorganismoen sarrera odolean

Διαβάστε περισσότερα

ANGELUAK. 1. Bi zuzenen arteko angeluak. Paralelotasuna eta perpendikulartasuna

ANGELUAK. 1. Bi zuzenen arteko angeluak. Paralelotasuna eta perpendikulartasuna Metika espazioan ANGELUAK 1. Bi zuzenen ateko angeluak. Paalelotasuna eta pependikulatasuna eta s bi zuzenek eatzen duten angelua, beaiek mugatzen duten planoan osatzen duten angeluik txikiena da. A(x

Διαβάστε περισσότερα

3. Ikasgaia. MOLEKULA ORGANIKOEN GEOMETRIA: ORBITALEN HIBRIDAZIOA ISOMERIA ESPAZIALA:

3. Ikasgaia. MOLEKULA ORGANIKOEN GEOMETRIA: ORBITALEN HIBRIDAZIOA ISOMERIA ESPAZIALA: 3. Ikasgaia. MLEKULA RGAIKE GEMETRIA: RBITALE IBRIDAZIA KARB DERIBATUE ISMERIA ESPAZIALA Vant off eta LeBel-en proposamena RBITAL ATMIKE IBRIDAZIA ibridaio tetragonala ibridaio digonala Beste hibridaioak

Διαβάστε περισσότερα

Hirukiak,1. Inskribatutako zirkunferentzia. Zirkunskribatutako zirkunferentzia. Aldekidea. Isoszelea. Marraztu 53mm-ko aldedun hiruki aldekidea

Hirukiak,1. Inskribatutako zirkunferentzia. Zirkunskribatutako zirkunferentzia. Aldekidea. Isoszelea. Marraztu 53mm-ko aldedun hiruki aldekidea Hirukiak, Poligonoa: elkar ebakitzen diren zuzenen bidez mugatutako planoaren zatia da. Hirukia: hiru aldeko poligonoa da. Hiruki baten zuzen bakoitza beste biren batuketa baino txiakiago da eta beste

Διαβάστε περισσότερα

I. ikasgaia: Probabilitateen kalkulua

I. ikasgaia: Probabilitateen kalkulua I. ikasgaia: Probabilitateen kalkulua 1 Eranskina: Konbinatoria 2 Probabilitate kontzeptua 2.1 Laplaceren erregela 2.2 Maiztasun-ikuspuntua 2.3 Ikuspuntu subjektiboa 3 Gertakizunen aljebra 3.1 Aurkako

Διαβάστε περισσότερα

DIABETEAREN DIETOTERAPIA

DIABETEAREN DIETOTERAPIA DIABETEAREN DIETOTERAPIA DIABETEAREN DIETOTERAPIA DEFINIZIOA ETA DIAGNOSTIKOA SAILKAPENA ETA ETIOLOGIA SEINALE KLINIKOAK ETA FISIOPATOLOGIA TRATAMENDUA DEFINIZIOA ETA DIAGNOSTIKOA Diabetes mellitus izena

Διαβάστε περισσότερα

ERREAKZIOAK. Adizio elektrozaleak Erredukzio erreakzioak Karbenoen adizioa Adizio oxidatzaileak Alkenoen hausketa oxidatzailea

ERREAKZIOAK. Adizio elektrozaleak Erredukzio erreakzioak Karbenoen adizioa Adizio oxidatzaileak Alkenoen hausketa oxidatzailea ERREAKZIAK Adizio elektrozaleak Erredukzio erreakzioak Karbenoen adizioa Adizio oxidatzaileak Alkenoen hausketa oxidatzailea ADIZI ELEKTRZALEK ERREAKZIAK idrogeno halurozko adizioak Alkenoen hidratazioa

Διαβάστε περισσότερα

ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK

ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK 1.- LEHEN DEFINIZIOAK Jatorri edo erpin berdina duten bi zuzenerdien artean gelditzen den plano zatiari, angelua planoan deitzen zaio. Zirkunferentziaren zentroan erpina duten

Διαβάστε περισσότερα

4. Hipotesiak eta kontraste probak.

4. Hipotesiak eta kontraste probak. 1 4. Hipotesiak eta kontraste probak. GAITASUNAK Gai hau bukatzerako ikaslea gai izango da ikerketa baten: - Helburua adierazteko. - Hipotesia adierazteko - Hipotesi nulua adierazteko - Hipotesi nulu estatistikoa

Διαβάστε περισσότερα

FARMAKOLOGIA APLIKATUA: Oinarri teorikoak medikamentuak zentzuz erabiltzeko

FARMAKOLOGIA APLIKATUA: Oinarri teorikoak medikamentuak zentzuz erabiltzeko FARMAKOLOGIA APLIKATUA: Oinarri teorikoak medikamentuak zentzuz erabiltzeko Egilea(k): Joseba Pineda eta Aitziber Mendiguren ISBN zenbakia: 978-84-9860-765-9 EUSKARA ETA ELEANIZTASUNEKO ERREKTOREORDETZAREN

Διαβάστε περισσότερα

ESTATISTIKA ENPRESARA APLIKATUA (Bigarren zatia: praktika). Irakaslea: Josemari Sarasola Data: 2016ko maiatzaren 12a - Iraupena: Ordu t erdi

ESTATISTIKA ENPRESARA APLIKATUA (Bigarren zatia: praktika). Irakaslea: Josemari Sarasola Data: 2016ko maiatzaren 12a - Iraupena: Ordu t erdi ESTATISTIKA ENPRESARA APLIKATUA (Bigarren zatia: praktika). Irakaslea: Josemari Sarasola Data: 2016ko maiatzaren 12a - Iraupena: Ordu t erdi I. ebazkizuna (2.25 puntu) Poisson, esponentziala, LTZ Zentral

Διαβάστε περισσότερα

4. GAIA: LIPIDOAK. Edurne Simon eta Jonatan Miranda

4. GAIA: LIPIDOAK. Edurne Simon eta Jonatan Miranda 4. GAIA: LIPIDOAK Edurne Simon eta Jonatan Miranda LIPIDOAK Definizioa Sailkapena Lipidoen funtzioak eta haien metabolismoa Lipidoen erabilera Gantzen gomendio dietetikoak Gantz-iturriak Lipidoen metabolismoarekin

Διαβάστε περισσότερα

DERIBAZIO-ERREGELAK 1.- ALDAGAI ERREALEKO FUNTZIO ERREALAREN DERIBATUA. ( ) ( )

DERIBAZIO-ERREGELAK 1.- ALDAGAI ERREALEKO FUNTZIO ERREALAREN DERIBATUA. ( ) ( ) DERIBAZIO-ERREGELAK.- ALDAGAI ERREALEKO FUNTZIO ERREALAREN DERIBATUA. Izan bitez D multzo irekian definituriko f funtzio erreala eta puntuan deribagarria dela esaten da baldin f ( f ( D puntua. f zatidurak

Διαβάστε περισσότερα

ANALGESIKOAK ANTIINFLAMATORIOAK ANTIALERGIKOAK

ANALGESIKOAK ANTIINFLAMATORIOAK ANTIALERGIKOAK ANALGESIKOAK ANTIINFLAMATORIOAK ANTIALERGIKOAK Erizainentzako Farmazia Klinikoa. OCW 2016 Argia Acarregui Garalde Laura Saenz del Burgo Martinez 3. GAIA Lan hau Creative Commons-en Nazioarteko 4.0 lizentziaren

Διαβάστε περισσότερα

Erloju zirkadianoak: zer diren, nola funtzionatzen duten eta zergatik diren garrantzitsuak

Erloju zirkadianoak: zer diren, nola funtzionatzen duten eta zergatik diren garrantzitsuak Ekaia, 2019, 35, 225-238 https://doi.org/10.1387/ekaia.20339 ekaia ZIENTZIA eta TEKNOLOGIA ALDIZKARIA ISSN 0214-9001 eissn 2444-3255 Erloju zirkadianoak: zer diren, nola funtzionatzen duten eta zergatik

Διαβάστε περισσότερα

2. PROGRAMEN ESPEZIFIKAZIOA

2. PROGRAMEN ESPEZIFIKAZIOA 2. PROGRAMEN ESPEZIFIKAZIOA 2.1. Asertzioak: egoera-multzoak adierazteko formulak. 2.2. Aurre-ondoetako espezifikazio formala. - 1 - 2.1. Asertzioak: egoera-multzoak adierazteko formulak. Programa baten

Διαβάστε περισσότερα

OREKA KIMIKOA GAIEN ZERRENDA

OREKA KIMIKOA GAIEN ZERRENDA GAIEN ZERRENDA Nola lortzen da oreka kimikoa? Oreka konstantearen formulazioa Kc eta Kp-ren arteko erlazioa Disoziazio-gradua Frakzio molarrak eta presio partzialak Oreka kimikoaren noranzkoa Le Chatelier-en

Διαβάστε περισσότερα

1. jarduera. Zer eragin du erresistentzia batek zirkuitu batean?

1. jarduera. Zer eragin du erresistentzia batek zirkuitu batean? 1. jarduera Zer eragin du erresistentzia batek zirkuitu batean? 1. Hastapeneko intentsitatearen neurketa Egin dezagun muntaia bat, generadore bat, anperemetro bat eta lanpa bat seriean lotuz. 2. Erresistentzia

Διαβάστε περισσότερα

6. Aldagai kualitatibo baten eta kuantitatibo baten arteko harremana

6. Aldagai kualitatibo baten eta kuantitatibo baten arteko harremana 6. Aldagai kualitatibo baten eta kuantitatibo baten arteko harremana GAITASUNAK Gai hau bukatzerako ikaslea gai izango da: - Batezbestekoaren estimazioa biztanlerian kalkulatzeko. - Proba parametrikoak

Διαβάστε περισσότερα

Trigonometria ANGELU BATEN ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK ANGELU BATEN ARRAZOI TRIGONOMETRIKOEN ARTEKO ERLAZIOAK

Trigonometria ANGELU BATEN ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK ANGELU BATEN ARRAZOI TRIGONOMETRIKOEN ARTEKO ERLAZIOAK Trigonometria ANGELU BATEN ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK SINUA KOSINUA TANGENTEA ANGELU BATEN ARRAZOI TRIGONOMETRIKOEN ARTEKO ERLAZIOAK sin α + cos α = sin α cos α = tg α 0º, º ETA 60º-KO ANGELUEN ARRAZOI TRIGONOMETRIKOAK

Διαβάστε περισσότερα

KANTEN ETIKA. Etika unibertsal baten bila. Gizaki guztientzat balioko zuen etika bat.

KANTEN ETIKA. Etika unibertsal baten bila. Gizaki guztientzat balioko zuen etika bat. EN ETIKA Etika unibertsal baten bila. Gizaki guztientzat balioko zuen etika bat. Kantek esan zuen bera baino lehenagoko etikak etika materialak zirela 1 etika materialak Etika haiei material esaten zaie,

Διαβάστε περισσότερα

Aldehido eta Zetonak(II). Enolatoak eta Karbonilodun α,β-asegabeak

Aldehido eta Zetonak(II). Enolatoak eta Karbonilodun α,β-asegabeak Aldehido eta Zetonak(II). Enolatoak eta Karbonilodun α,β-asegabeak Konposatu Karbonilikoen α Hidrogenoen Azidotasuna: Enolatoak Karboniloarekiko α hidrogenoak ohi baino azidoagoak dira Sortzen den anioia

Διαβάστε περισσότερα

GIZA GIZARTE ZIENTZIEI APLIKATUTAKO MATEMATIKA I BINOMIALA ETA NORMALA 1

GIZA GIZARTE ZIENTZIEI APLIKATUTAKO MATEMATIKA I BINOMIALA ETA NORMALA 1 BINOMIALA ETA NORMALA 1 PROBABILITATEA Maiztasu erlatiboa: fr i = f i haditze bada, maiztasuak egokortzera joko dira, p zebaki batera hurbilduz. Probabilitatea p zebakia da. Probabilitateak maiztasue idealizazioak

Διαβάστε περισσότερα

Inekuazioak. Helburuak. 1. Ezezagun bateko lehen orria 74 mailako inekuazioak Definizioak Inekuazio baliokideak Ebazpena Inekuazio-sistemak

Inekuazioak. Helburuak. 1. Ezezagun bateko lehen orria 74 mailako inekuazioak Definizioak Inekuazio baliokideak Ebazpena Inekuazio-sistemak 5 Inekuazioak Helburuak Hamabostaldi honetan hauxe ikasiko duzu: Ezezagun bateko lehen eta bigarren mailako inekuazioak ebazten. Ezezagun bateko ekuaziosistemak ebazten. Modu grafikoan bi ezezaguneko lehen

Διαβάστε περισσότερα

1 GEOMETRIA DESKRIBATZAILEA...

1 GEOMETRIA DESKRIBATZAILEA... Aurkibidea 1 GEOMETRIA DESKRIBATZAILEA... 1 1.1 Proiekzioa. Proiekzio motak... 3 1.2 Sistema diedrikoaren oinarriak... 5 1.3 Marrazketarako hitzarmenak. Notazioak... 10 1.4 Puntuaren, zuzenaren eta planoaren

Διαβάστε περισσότερα

ESTATISTIKA ENPRESARA APLIKATUA (Praktika: Bigarren zatia) Irakaslea: JOSEMARI SARASOLA Data: 2013ko maiatzaren 31a. Iraupena: 90 minutu

ESTATISTIKA ENPRESARA APLIKATUA (Praktika: Bigarren zatia) Irakaslea: JOSEMARI SARASOLA Data: 2013ko maiatzaren 31a. Iraupena: 90 minutu ESTATISTIKA ENPRESARA APLIKATUA (Praktika: Bigarren zatia) Irakaslea: JOSEMARI SARASOLA Data: 2013ko maiatzaren 31a. Iraupena: 90 minutu I. ebazkizuna Ekoizpen-prozesu batean pieza bakoitza akastuna edo

Διαβάστε περισσότερα

Gaiari lotutako EDUKIAK (127/2016 Dekretua, Batxilergoko curriculuma)

Gaiari lotutako EDUKIAK (127/2016 Dekretua, Batxilergoko curriculuma) Termodinamika Gaiari lotutako EDUKIAK (127/2016 Dekretua, Batxilergoko curriculuma) Erreakzio kimikoetako transformazio energetikoak. Espontaneotasuna 1. Energia eta erreakzio kimikoa. Prozesu exotermikoak

Διαβάστε περισσότερα

Diamanteak osatzeko beharrezkoak diren baldintzak dira:

Diamanteak osatzeko beharrezkoak diren baldintzak dira: 1 Diamanteak osatzeko beharrezkoak diren baldintzak dira: T= 2,000 C eta P= 50,000 a 100,000 atmosfera baldintza hauek bakarrik ematen dira sakonera 160 Km-koa denean eta beharrezkoak dira miloika eta

Διαβάστε περισσότερα

ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ GRAM (-) ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ

ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ GRAM (-) ΒΑΚΤΗΡΙΔΙΩΝ ΑΛΕΞΑΝΔΡΕΙΟ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΚΟ ΕΚΠΑΙΔΕΥΤΙΚΟ ΙΔΡΥΜΑ ΘΕΣΣΑΛΟΝΙΚΗΣ ΣΧΟΛΗ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΓΕΩΠΟΝΙΑΣ ΚΑΙ ΤΕΧΝΟΛΟΓΙΑΣ ΤΡΟΦΙΜΩΝ ΚΑΙ ΔΙΑΤΡΟΦΗΣ ΤΜΗΜΑ ΤΕΧΝΟΛΟΓΩΝ ΓΕΩΠΟΝΩΝ ΚΑΤΕΥΘΥΝΣΗ ΖΩΪΚΗΣ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΠΤΥΧΙΑΚΗ ΕΡΓΑΣΙΑ ΤΑΥΤΟΠΟΙΗΣΗ

Διαβάστε περισσότερα

Makina elektrikoetan sortzen diren energi aldaketak eremu magnetikoaren barnean egiten dira: M A K I N A. Sorgailua. Motorea.

Makina elektrikoetan sortzen diren energi aldaketak eremu magnetikoaren barnean egiten dira: M A K I N A. Sorgailua. Motorea. Magnetismoa M1. MGNETISMO M1.1. Unitate magnetikoak Makina elektrikoetan sortzen diren energi aldaketak eremu magnetikoaren barnean egiten dira: M K I N Energia Mekanikoa Sorgailua Energia Elektrikoa Energia

Διαβάστε περισσότερα

Immunologiako praktika-gidaliburua

Immunologiako praktika-gidaliburua Immunologiako praktika-gidaliburua Rosario San Millán Gutiérrez eta Joseba Bikandi Bikandi ISBN/ISSN: 978-84-9082-199-2 EUSKARAREN ARLOKO ERREKTOREORDETZAREN SARE ARGITALPENA Liburu honek UPV/EHUko Euskararen

Διαβάστε περισσότερα

Γαλακτοκομία. Ενότητα6: Παράγοντες που Επηρεάζουν την Ανάπτυξη των Μικροβίων μέσα στο Γάλα (2/3), 2ΔΩ

Γαλακτοκομία. Ενότητα6: Παράγοντες που Επηρεάζουν την Ανάπτυξη των Μικροβίων μέσα στο Γάλα (2/3), 2ΔΩ Γαλακτοκομία Ενότητα6: Παράγοντες που Επηρεάζουν την Ανάπτυξη των Μικροβίων μέσα στο Γάλα (2/3), 2ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Καμιναρίδης Στέλιος, Καθηγητής Μοάτσου

Διαβάστε περισσότερα

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΒΙΟΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΣΥΣΤΑΣH ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΧΛΩΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΤΡΑΥΜΑΤΙΩΝ

Η ΕΠΙΔΡΑΣΗ ΤΩΝ ΣΥΜΒΙΟΤΙΚΩΝ ΣΤΗ ΣΥΣΤΑΣH ΚΑΙ ΣΤΟ ΜΕΤΑΒΟΛΙΣΜΟ ΤΗΣ ΕΝΤΕΡΙΚΗΣ ΧΛΩΡΙΔΑΣ ΤΩΝ ΠΟΛΥΤΡΑΥΜΑΤΙΩΝ :. 2012 2013 2608 H. 2013 :. 2012 2013 2608 H. 2013 .,....,....,....,....,....,....,.,.,., «,» ( 5343/32,. 202 2.1268/82,. 50 8) ... 7... 11... 13...17.... 21 1. -... 21 2.... 23 2.1. O...23 2.2....

Διαβάστε περισσότερα

HIRUGARREN IKASTURTEA-FARMAKOLOGIA OROKORRA. IRAUNALDIA: Urte osokoa KREDITUAK: 6,5 teorikoak eta 6,5 praktikoak

HIRUGARREN IKASTURTEA-FARMAKOLOGIA OROKORRA. IRAUNALDIA: Urte osokoa KREDITUAK: 6,5 teorikoak eta 6,5 praktikoak HIRUGARREN IKASTURTEA-FARMAKOLOGIA OROKORRA IRAUNALDIA: Urte osokoa KREDITUAK: 6,5 teorikoak eta 6,5 praktikoak IRAKASGAIAREN HELBURU OROKORRAK ETA ANTOLAKETA Farmakologia interes kliniko handia duen oinarrizko

Διαβάστε περισσότερα

Διερεύνηση του μηχανισμού της βακτηριοκτόνου δράσης του αντιμικροβιακού πεπτιδίου Μασεδοσίνη που παράγεται από το Streptococcus macedonicus ACA-DC 198

Διερεύνηση του μηχανισμού της βακτηριοκτόνου δράσης του αντιμικροβιακού πεπτιδίου Μασεδοσίνη που παράγεται από το Streptococcus macedonicus ACA-DC 198 ΓΕΩΠΟΝΙΚΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΑΘΗΝΩΝ Δ. Π. Μ. Σ. «ΟΛΟΚΛΗΡΩΜΕΝΗ ΔΙΑΧΕΙΡΙΣΗ ΠΑΡΑΓΩΓΗΣ ΓΑΛΑΚΤΟΣ ΚΑΙ ΓΑΛΑΚΤΟΚΟΜΙΚΩΝ ΠΡΟΪΟΝΤΩΝ» Διερεύνηση του μηχανισμού της βακτηριοκτόνου δράσης του αντιμικροβιακού πεπτιδίου Μασεδοσίνη

Διαβάστε περισσότερα

Aldagai Anitzeko Funtzioak

Aldagai Anitzeko Funtzioak Aldagai Anitzeko Funtzioak Bi aldagaiko funtzioak Funtzio hauen balioak bi aldagai independenteen menpekoak dira: 1. Adibidea: x eta y aldeetako laukizuzenaren azalera, S, honela kalkulatzen da: S = x

Διαβάστε περισσότερα

1. Oinarrizko kontzeptuak

1. Oinarrizko kontzeptuak 1. Oinarrizko kontzeptuak Sarrera Ingeniaritza Termikoa deritzen ikasketetan hasi berri den edozein ikaslerentzat, funtsezkoa suertatzen da lehenik eta behin, seguru aski sarritan entzun edota erabili

Διαβάστε περισσότερα

KONPUTAGAILUEN TEKNOLOGIAKO LABORATEGIA

KONPUTAGAILUEN TEKNOLOGIAKO LABORATEGIA eman ta zabal zazu Euskal Herriko Unibertsitatea Informatika Fakultatea Konputagailuen rkitektura eta Teknologia saila KONPUTGILUEN TEKNOLOGIKO LBORTEGI KTL'000-00 Bigarren parteko dokumentazioa: Sistema

Διαβάστε περισσότερα

2011 Kimikako Euskal Olinpiada

2011 Kimikako Euskal Olinpiada 2011 Kimikako Euskal Olinpiada ARAUAK (Arretaz irakurri): Zuzena den erantzunaren inguruan zirkunferentzia bat egin. Ordu bete eta erdiko denbora epean ahalik eta erantzun zuzen gehien eman behar dituzu

Διαβάστε περισσότερα

Emaitzak: a) 0,148 mol; 6,35 atm; b) 0,35; 0,32; 0,32; 2,2 atm; 2,03 atm; 2.03 atm c) 1,86; 0,043

Emaitzak: a) 0,148 mol; 6,35 atm; b) 0,35; 0,32; 0,32; 2,2 atm; 2,03 atm; 2.03 atm c) 1,86; 0,043 KIMIKA OREKA KIMIKOA UZTAILA 2017 AP1 Emaitzak: a) 0,618; b) 0,029; 1,2 EKAINA 2017 AP1 Emaitzak:a) 0,165; 0,165; 1,17 mol b) 50 c) 8,89 atm UZTAILA 2016 BP1 Emaitzak: a) 0,148 mol; 6,35 atm; b) 0,35;

Διαβάστε περισσότερα

Freskagarriak: hobe light badira

Freskagarriak: hobe light badira Freskagarriak: hobe light badira Ez dute kaloriarik, eta zaporea, antzekoa OHIKO FRESKAGARRIEK AZUKREA DUTE, ETA LIGHT DEITZEN DIRENEK, EZTITZAILE EDO EDULKORATZAILEAK DITUZTE, KALORIARIK GABEAK. HORI

Διαβάστε περισσότερα

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Μαντώ Κυριακού

ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ. Μαντώ Κυριακού ΧΑΡΟΚΟΠΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΤΜ. ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΙΑΙΤΟΛΟΓΙΑΣ - ΙΑΤΡΟΦΗΣ ΣΗΜΕΙΩΣΕΙΣ ΕΦΑΡΜΟΣΜΕΝΗΣ ΜΙΚΡΟΒΙΟΛΟΓΙΑΣ Μαντώ Κυριακού Επίκουρη Καθηγήτρια Μικροβιολογίας ΑΘΗΝΑ 2009 Β ΜΕΡΟΣ ΚΥΡΙΕΣ ΠΗΓΕΣ ΜΟΛΥΝΣΗΣ ΤΩΝ ΤΡΟΦΙΜΩΝ

Διαβάστε περισσότερα

SELEKTIBITATEKO ARIKETAK: EREMU ELEKTRIKOA

SELEKTIBITATEKO ARIKETAK: EREMU ELEKTRIKOA SELEKTIBITATEKO ARIKETAK: EREMU ELEKTRIKOA 95i 10 cm-ko aldea duen karratu baten lau erpinetako hirutan, 5 μc-eko karga bat dago. Kalkula itzazu: a) Eremuaren intentsitatea laugarren erpinean. 8,63.10

Διαβάστε περισσότερα

1.1 Sarrera: telekomunikazio-sistemak

1.1 Sarrera: telekomunikazio-sistemak 1 TELEKOMUNIKAZIOAK 1.1 Sarrera: telekomunikazio-sistemak Telekomunikazio komertzialetan bi sistema nagusi bereiz ditzakegu: irratia eta telebista. Telekomunikazio-sistema horiek, oraingoz, noranzko bakarrekoak

Διαβάστε περισσότερα

JANGURAREN ERREGULAZIO NEUROKIMIKOA

JANGURAREN ERREGULAZIO NEUROKIMIKOA 2 JANGURAREN ERREGULAZIO NEUROKIMIKOA Hipotalamoa Neurotransmisore eta neuromodulatzaileak Izaki bizidun orok bere ehunen hazkuntza, garapen eta mantenu egokirako nutriente-ekarpena behar du. Hori elikagaiak

Διαβάστε περισσότερα

3/12/2014. Νικολάου Αναστάσιος. Περιεχόμενα. Ιστορική Αναδρομή. Εισαγωγή. Προβιοτικός Pro(λατινικά) + Βιοτικός (ελληνικά) = προάγω τη ζωή

3/12/2014. Νικολάου Αναστάσιος. Περιεχόμενα. Ιστορική Αναδρομή. Εισαγωγή. Προβιοτικός Pro(λατινικά) + Βιοτικός (ελληνικά) = προάγω τη ζωή ΗΜΟΚΡΙΤΕΙΟ ΠΑΝΕΠΙΣΤΗΜΙΟ ΘΡΑΚΗΣ ΤΜΗΜΑ ΙΑΤΡΙΚΗΣ Μετα τυχιακό Πρόγραµµα Σ ουδών «Κλινική Φαρµακολογία και Θερα ευτική» Διπλωματική εργασία Τρόπος δράσης και εφαρμογή των προβιοτικών στην υγεία Νικολάου Αναστάσιος

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβιολογία Τροφίμων Ι

Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Ενότητα 3: Βακτήρια που Παρουσιάζουν Ενδιαφέρον στα Τρόφιμα, 1.5ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Γεώργιος - Ιωάννης Νύχας Ευστάθιος Πανάγου

Διαβάστε περισσότερα

LANBIDE EKIMENA. Proiektuaren bultzatzaileak. Laguntzaileak. Hizkuntz koordinazioa

LANBIDE EKIMENA. Proiektuaren bultzatzaileak. Laguntzaileak. Hizkuntz koordinazioa Analisia eta Kontrola Materialak eta entsegu fisikoak LANBIDE EKIMENA LANBIDE EKIMENA LANBIDE EKIMENA Proiektuaren bultzatzaileak Laguntzaileak Hizkuntz koordinazioa Egilea(k): HOSTEINS UNZUETA, Ana Zuzenketak:

Διαβάστε περισσότερα

Elementu baten ezaugarriak mantentzen dituen partikularik txikiena da atomoa.

Elementu baten ezaugarriak mantentzen dituen partikularik txikiena da atomoa. Atomoa 1 1.1. MATERIAREN EGITURA Elektrizitatea eta elektronika ulertzeko gorputzen egitura ezagutu behar da; hau da, gorputz bakun guztiak hainbat partikula txikik osatzen dituztela kontuan hartu behar

Διαβάστε περισσότερα

1.- Hiru puntutatik konmutaturiko lanpara: 2.- Motore baten bira noranzkoaren aldaketa konmutadore baten bitartez: 3.- Praktika diodoekin:

1.- Hiru puntutatik konmutaturiko lanpara: 2.- Motore baten bira noranzkoaren aldaketa konmutadore baten bitartez: 3.- Praktika diodoekin: 1.- Hiru puntutatik konmutaturiko lanpara: 2.- Motore baten bira noranzkoaren aldaketa konmutadore baten bitartez: 3.- Praktika diodoekin: 1 Tentsio gorakada edo pikoa errele batean: Ikertu behar dugu

Διαβάστε περισσότερα

BIOLOGIA ORAIN ARTE, IKERTZAILEEK ARTXIBOKOA. Algak ontzien poliestirenoa ordezkatzeko

BIOLOGIA ORAIN ARTE, IKERTZAILEEK ARTXIBOKOA. Algak ontzien poliestirenoa ordezkatzeko berriak HISTORIA Erasmus Darwin-en bizitzari buruzko liburua, osorik CHARLES DARWINEN PENTSAERAN ETA LANETAN eragin handia izan zuen bere aitona zenak, Erasmus Darwinek. Erasmus Darwin fisikari, olerkari,

Διαβάστε περισσότερα

3. K a p itu lu a. Aldagai errealek o fu n tzio errealak

3. K a p itu lu a. Aldagai errealek o fu n tzio errealak 3. K a p itu lu a Aldagai errealek o fu n tzio errealak 49 50 3. K AP IT U L U A AL D AG AI E R R E AL E K O F U N T Z IO E R R E AL AK UEP D o n o stia M ate m atik a A p lik atu a S aila 3.1. ARAZOAREN

Διαβάστε περισσότερα

Zenbait fenolen eutsitako mintz likidoen zeharreko garraioaren azterketa

Zenbait fenolen eutsitako mintz likidoen zeharreko garraioaren azterketa Jakintza-arloa: Kimika Zenbait fenolen eutsitako mintz likidoen zeharreko garraioaren azterketa Egilea: GORKA ARANA MOMOITIO Urtea: 1996 Zuzendaria: Unibertsitatea: NESTOR ETXEBARRIA LOIZATE UPV-EHU ISBN:

Διαβάστε περισσότερα

6. GAIA: BITAMINAK. Edurne Simon eta Jonatan Miranda

6. GAIA: BITAMINAK. Edurne Simon eta Jonatan Miranda 6. GAIA: BITAMINAK Edurne Simon eta Jonatan Miranda BITAMINAK Alde Orokorrak Definizioa Sailkapena Izendapena Bitamina zehatzak Ezaugarri fisiko-k Gomendioak Erlazionatutako gaixotasunak AURKIBIDEA SARRERA

Διαβάστε περισσότερα

Atal honetan, laborategiko zirkuituetan oinarrizkoak diren osagai pasibo nagusiak analizatuko ditugu: erresistentziak, kondentsadoreak eta harilak.

Atal honetan, laborategiko zirkuituetan oinarrizkoak diren osagai pasibo nagusiak analizatuko ditugu: erresistentziak, kondentsadoreak eta harilak. 1. SARRERA Atal honetan, laborategiko zirkuituetan oinarrizkoak diren osagai pasibo nagusiak analizatuko ditugu: erresistentziak, kondentsadoreak eta harilak. Horien artean interesgarrienak diren erresistentziak

Διαβάστε περισσότερα

Jose Miguel Campillo Robles. Ur-erlojuak

Jose Miguel Campillo Robles. Ur-erlojuak HIDRODINAMIKA Hidrodinamikako zenbait kontzeptu garrantzitsu Fluidoen garraioa Fluxua 3 Lerroak eta hodiak Jarraitasunaren ekuazioa 3 Momentuaren ekuazioa 4 Bernouilli-ren ekuazioa 4 Dedukzioa 4 Aplikazioak

Διαβάστε περισσότερα

Antzekotasuna ANTZEKOTASUNA ANTZEKOTASUN- ARRAZOIA TALESEN TEOREMA TRIANGELUEN ANTZEKOTASUN-IRIZPIDEAK BIGARREN IRIZPIDEA. a b c

Antzekotasuna ANTZEKOTASUNA ANTZEKOTASUN- ARRAZOIA TALESEN TEOREMA TRIANGELUEN ANTZEKOTASUN-IRIZPIDEAK BIGARREN IRIZPIDEA. a b c ntzekotasuna NTZEKOTSUN IRUI NTZEKOK NTZEKOTSUN- RRZOI NTZEKO IRUIK EGITE TLESEN TEOREM TRINGELUEN NTZEKOTSUN-IRIZPIEK LEHEN IRIZPIE $ = $' ; $ = $' IGRREN IRIZPIE a b c = = a' b' c' HIRUGRREN IRIZPIE

Διαβάστε περισσότερα

UNITATE DIDAKTIKOA ELEKTRIZITATEA D.B.H JARDUERA. KORRONTE ELEKTRIKOA. Helio atomoa ASKATASUNA BHI 1.- ATOMOAK ETA KORRONTE ELEKTRIKOA

UNITATE DIDAKTIKOA ELEKTRIZITATEA D.B.H JARDUERA. KORRONTE ELEKTRIKOA. Helio atomoa ASKATASUNA BHI 1.- ATOMOAK ETA KORRONTE ELEKTRIKOA 1. JARDUERA. KORRONTE ELEKTRIKOA. 1 1.- ATOMOAK ETA KORRONTE ELEKTRIKOA Material guztiak atomo deitzen diegun partikula oso ttipiez osatzen dira. Atomoen erdigunea positiboki kargatua egon ohi da eta tinkoa

Διαβάστε περισσότερα

MATEMATIKAKO ARIKETAK 2. DBH 3. KOADERNOA IZENA:

MATEMATIKAKO ARIKETAK 2. DBH 3. KOADERNOA IZENA: MATEMATIKAKO ARIKETAK 2. DBH 3. KOADERNOA IZENA: Koaderno hau erabiltzeko oharrak: Koaderno hau egin bazaizu ere, liburuan ezer ere idatz ez dezazun izan da, Gogora ezazu, orain zure liburua den hori,

Διαβάστε περισσότερα

Funtzioak FUNTZIO KONTZEPTUA FUNTZIO BATEN ADIERAZPENAK ENUNTZIATUA TAULA FORMULA GRAFIKOA JARRAITUTASUNA EREMUA ETA IBILTARTEA EBAKIDURA-PUNTUAK

Funtzioak FUNTZIO KONTZEPTUA FUNTZIO BATEN ADIERAZPENAK ENUNTZIATUA TAULA FORMULA GRAFIKOA JARRAITUTASUNA EREMUA ETA IBILTARTEA EBAKIDURA-PUNTUAK Funtzioak FUNTZIO KONTZEPTUA FUNTZIO BATEN ADIERAZPENAK ENUNTZIATUA TAULA FORMULA GRAFIKOA JARRAITUTASUNA EREMUA ETA IBILTARTEA EBAKIDURA-PUNTUAK GORAKORTASUNA ETA BEHERAKORTASUNA MAIMOAK ETA MINIMOAK

Διαβάστε περισσότερα

1 Aljebra trukakorraren oinarriak

1 Aljebra trukakorraren oinarriak 1 Aljebra trukakorraren oinarriak 1.1. Eraztunak eta gorputzak Geometria aljebraikoa ikasten hasi aurretik, hainbat egitura aljebraiko ezagutu behar ditu irakurleak: espazio bektorialak, taldeak, gorputzak,

Διαβάστε περισσότερα

6.GAIA. BIRIKA-BRONKIOEN GAITZ KRONIKOAK 1. BIRIKETAKO GAIXOTASUN BUTXATZAILE KRONIKOA (BGBK- EPOC/OCFA)

6.GAIA. BIRIKA-BRONKIOEN GAITZ KRONIKOAK 1. BIRIKETAKO GAIXOTASUN BUTXATZAILE KRONIKOA (BGBK- EPOC/OCFA) 6.GAIA. BIRIKA-BRONKIOEN GAITZ KRONIKOAK 1. BIRIKETAKO GAIXOTASUN BUTXATZAILE KRONIKOA (BGBK- EPOC/OCFA) BGBK osatzen dute arnas fluxuaren murrizketa iraunkorra duten eta klinikoki esfortzuagatiko disnea,

Διαβάστε περισσότερα

Medikamentuak arrazoiz preskribatzen ikasteko GIDALIBURUA, kasu klinikoetan oinarrituta

Medikamentuak arrazoiz preskribatzen ikasteko GIDALIBURUA, kasu klinikoetan oinarrituta Medikamentuak arrazoiz preskribatzen ikasteko GIDALIBURUA, kasu klinikoetan oinarrituta Egileak: Joseba Pineda eta Aitziber Mendiguren. Farmakologia saila. ISBN zenbakia: 978-84-9860-956-1 EUSKARAREN ARLOKO

Διαβάστε περισσότερα

Solido zurruna 2: dinamika eta estatika

Solido zurruna 2: dinamika eta estatika Solido zurruna 2: dinamika eta estatika Gaien Aurkibidea 1 Solido zurrunaren dinamikaren ekuazioak 1 1.1 Masa-zentroarekiko ekuazioak.................... 3 2 Solido zurrunaren biraketaren dinamika 4 2.1

Διαβάστε περισσότερα

Mikel Lizeaga 1 XII/12/06

Mikel Lizeaga 1 XII/12/06 0. Sarrera 1. X izpiak eta erradiazioa 2. Nukleoaren osaketa. Isotopoak 3. Nukleoaren egonkortasuna. Naturako oinarrizko interakzioak 4. Masa-defektua eta lotura-energia 5. Erradioaktibitatea 6. Zergatik

Διαβάστε περισσότερα

(1)σ (2)σ (3)σ (a)σ n

(1)σ (2)σ (3)σ (a)σ n 5 Gaia 5 Determinanteak 1 51 Talde Simetrikoa Gogoratu, X = {1,, n} bada, X-tik X-rako aplikazio bijektiboen multzoa taldea dela konposizioarekiko Talde hau, n mailako talde simetrikoa deitzen da eta S

Διαβάστε περισσότερα

MAKINAK DISEINATZEA I -57-

MAKINAK DISEINATZEA I -57- INGENIERITZA MEKANIKOA, ENERGETIKOA ETA MATERIALEN AILA 005 V. BADIOLA 4. KARGA ALDAKORRAK Osagaiak nekea jasaten du txandakako kargak eusten dituenean: trenbidearen gurpila, leherketa-motorraren biela.

Διαβάστε περισσότερα

AURKIBIDEA BIZTANLERIARI BURUZKO INFORMAZIOA. 4 GAIXOTZE TASA. 15 ZAINKETA EPIDEMIOLOGIKOKO SISTEMAK ADIERAZI BEHARREKO GAIXOTASUNAK (ABG).

AURKIBIDEA BIZTANLERIARI BURUZKO INFORMAZIOA. 4 GAIXOTZE TASA. 15 ZAINKETA EPIDEMIOLOGIKOKO SISTEMAK ADIERAZI BEHARREKO GAIXOTASUNAK (ABG). AURKIBIDEA BIZTANLERIARI BURUZKO INFORMAZIOA... 4 GAIXOTZE TASA... 15 ZAINKETA EPIDEMIOLOGIKOKO SISTEMAK... 15 1. ADIERAZI BEHARREKO GAIXOTASUNAK (ABG)... 15 2. GRIPEA... 21 3. MIKROBIOLOGIA... 26 4. AGERRALDIAK...

Διαβάστε περισσότερα

9. GAIA: ZELULAREN KITZIKAKORTASUNA

9. GAIA: ZELULAREN KITZIKAKORTASUNA 9. GAIA: ZELULAREN KITZIKAKORTASUNA OHARRA: Zelula kitzikatzea zelula horretan, kinada egokiaren bidez, ekintza-potentziala sortaraztea da. Beraz, zelula kitzikatua egongo da ekintza-potentziala gertatzen

Διαβάστε περισσότερα

PelletsUnit ETA PU 7-15 kw. Etxebizitza eroso eta epelarentzat Pellet Galdara. Perfekzioarekiko grina.

PelletsUnit ETA PU 7-15 kw. Etxebizitza eroso eta epelarentzat Pellet Galdara. Perfekzioarekiko grina. PelletsUnit ETA PU 7-15 kw Etxebizitza eroso eta epelarentzat Pellet Galdara Perfekzioarekiko grina. www.eta.co.at ERABILERA EREMUAK Etxebizitza blokeak 15 kw 7 eta 11 kw Familia bakarreko etxeak ETA PelletsUnit

Διαβάστε περισσότερα

ESTATISTIKA ETA DATUEN ANALISIA Irakaslea: Josemari Sarasola Data: 2017ko ekainaren 27a, 15:00 - Iraupena: Ordu t erdi. EBAZPENA

ESTATISTIKA ETA DATUEN ANALISIA Irakaslea: Josemari Sarasola Data: 2017ko ekainaren 27a, 15:00 - Iraupena: Ordu t erdi. EBAZPENA ESTATISTIKA ETA DATUEN ANALISIA Irakaslea: Josemari Sarasola Data: 2017ko ekainaren 27a, 15:00 - Iraupena: Ordu t erdi. I. ebazkizuna (2.5 puntu) EBAZPENA Kontxako hondartzan bainu-denboraldian zehar jasotako

Διαβάστε περισσότερα

9. K a p itu lu a. Ekuazio d iferen tzial arrun tak

9. K a p itu lu a. Ekuazio d iferen tzial arrun tak 9. K a p itu lu a Ekuazio d iferen tzial arrun tak 27 28 9. K A P IT U L U A E K U A Z IO D IF E R E N T Z IA L A R R U N T A K UEP D o n o stia M ate m atik a A p lik atu a S aila 29 Oharra: iku rra rekin

Διαβάστε περισσότερα

BIZIDUNEN OSAERA ETA EGITURA

BIZIDUNEN OSAERA ETA EGITURA BIZIDUNEN OSAERA ETA EGITURA 1 1.1. EREDU ATOMIKO KLASIKOAK 1.2. SISTEMA PERIODIKOA 1.3. LOTURA KIMIKOA 1.3.1. LOTURA IONIKOA 1.3.2. LOTURA KOBALENTEA 1.4. LOTUREN POLARITATEA 1.5. MOLEKULEN ARTEKO INDARRAK

Διαβάστε περισσότερα

1. Ur-ponpa batek 200 W-eko potentzia badu, kalkulatu zenbat ZP dira [0,27 ZP]

1. Ur-ponpa batek 200 W-eko potentzia badu, kalkulatu zenbat ZP dira [0,27 ZP] Ariketak Liburukoak (78-79 or): 1,2,3,4,7,8,9,10,11 Osagarriak 1. Ur-ponpa batek 200 W-eko potentzia badu, kalkulatu zenbat ZP dira [0,27 ZP] 2. Gorputz bat altxatzeko behar izan den energia 1,3 kwh-koa

Διαβάστε περισσότερα

4. GAIA MASAREN IRAUPENAREN LEGEA: MASA BALANTZEAK

4. GAIA MASAREN IRAUPENAREN LEGEA: MASA BALANTZEAK 4. GAIA MASAREN IRAUPENAREN LEGEA: MASA BALANTZEAK GAI HAU IKASTEAN GAITASUN HAUEK LORTU BEHARKO DITUZU:. Sistema ireki eta itxien artea bereiztea. 2. Masa balantze sinpleak egitea.. Taula estekiometrikoa

Διαβάστε περισσότερα

Magnetismoa. Ferromagnetikoak... 7 Paramagnetikoak... 7 Diamagnetikoak Elektroimana... 8 Unitate magnetikoak... 9

Magnetismoa. Ferromagnetikoak... 7 Paramagnetikoak... 7 Diamagnetikoak Elektroimana... 8 Unitate magnetikoak... 9 Magnetismoa manak eta imanen teoriak... 2 manaren definizioa:... 2 manen arteko interakzioak (elkarrekintzak)... 4 manen teoria molekularra... 4 man artifizialak... 6 Material ferromagnetikoak, paramagnetikoak

Διαβάστε περισσότερα

MATEMATIKAKO ARIKETAK 2. DBH 3. KOADERNOA IZENA:

MATEMATIKAKO ARIKETAK 2. DBH 3. KOADERNOA IZENA: MATEMATIKAKO ARIKETAK. DBH 3. KOADERNOA IZENA: Koaderno hau erabiltzeko oharrak: Koaderno hau egin bazaizu ere, liburuan ezer ere idatz ez dezazun izan da, Gogora ezazu, orain zure liburua den hori, datorren

Διαβάστε περισσότερα

2. GAIA: DISOLUZIOAK ETA EZAUGARRI KOLIGATIBOAK

2. GAIA: DISOLUZIOAK ETA EZAUGARRI KOLIGATIBOAK 2. GAIA: DISOLUZIOAK ETA EZAUGARRI KOLIGATIBOAK 1. DISOLUZIOAK Disoluzioa (def): Substantzia baten partikulek beste substantzia baten barnean egiten duten tartekatze mekanikoa. Disolbatzaileaz eta solutuaz

Διαβάστε περισσότερα

EREDU ATOMIKOAK.- ZENBAKI KUANTIKOAK.- KONFIGURAZIO ELEKTRONIKOA EREDU ATOMIKOAK

EREDU ATOMIKOAK.- ZENBAKI KUANTIKOAK.- KONFIGURAZIO ELEKTRONIKOA EREDU ATOMIKOAK EREDU ATOMIKOAK Historian zehar, atomoari buruzko eredu desberdinak sortu dira. Teknologia hobetzen duen neurrian datu gehiago lortzen ziren atomoaren izaera ezagutzeko, Beraz, beharrezkoa da aztertzea,

Διαβάστε περισσότερα

DBH3 MATEMATIKA ikasturtea Errepaso. Soluzioak 1. Aixerrota BHI MATEMATIKA SAILA

DBH3 MATEMATIKA ikasturtea Errepaso. Soluzioak 1. Aixerrota BHI MATEMATIKA SAILA DBH MATEMATIKA 009-010 ikasturtea Errepaso. Soluzioak 1 ALJEBRA EKUAZIOAK ETA EKUAZIO SISTEMAK. EBAZPENAK 1. Ebazpena: ( ) ( x + 1) ( )( ) x x 1 x+ 1 x 1 + 6 x + x+ 1 x x x 1+ 6 6x 6x x x 1 x + 1 6x x

Διαβάστε περισσότερα

Μικροβιολογία Τροφίμων Ι

Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Μικροβιολογία Τροφίμων Ι Ενότητα 3: Βακτήρια που Παρουσιάζουν Ενδιαφέρον στα Τρόφιμα, 1.5ΔΩ Τμήμα: Επιστήμης Τροφίμων και Διατροφής Του Ανθρώπου Διδάσκοντες: Γεώργιος - Ιωάννης Νύχας Ευστάθιος Πανάγου

Διαβάστε περισσότερα

Definizioa. 1.Gaia: Estatistika Deskribatzailea. Definizioa. Definizioa. Definizioa. Definizioa

Definizioa. 1.Gaia: Estatistika Deskribatzailea. Definizioa. Definizioa. Definizioa. Definizioa Defiizioa 1Gaia: Estatistika Deskribatzailea Cristia Alcalde - Aratxa Zatarai Doostiako Uibertsitate Eskola Politekikoa - UPV/EHU Populazioa Elemetu multzo bate ezaugarrire bat ezagutu ahi duguea elemetu

Διαβάστε περισσότερα

6.1. Estatistika deskribatzailea.

6.1. Estatistika deskribatzailea. 6. gaia Ariketak. 6.1. Estatistika deskribatzailea. 1. Zerrenda honek edari-makina baten aurrean dauden 15 bezerok txanpona sartzen duenetik edaria atera arteko denbora (segundotan neurtuta) adierazten

Διαβάστε περισσότερα

I. KAPITULUA Zenbakia. Aldagaia. Funtzioa

I. KAPITULUA Zenbakia. Aldagaia. Funtzioa I. KAPITULUA Zenbakia. Aldagaia. Funtzioa 1. ZENBAKI ERREALAK. ZENBAKI ERREALEN ADIERAZPENA ZENBAKIZKO ARDATZEKO PUNTUEN BIDEZ Matematikaren oinarrizko kontzeptuetariko bat zenbakia da. Zenbakiaren kontzeptua

Διαβάστε περισσότερα

2. ERDIEROALEEN EZAUGARRIAK

2. ERDIEROALEEN EZAUGARRIAK 2. ERDIEROALEEN EZAUGARRIAK Gaur egun, dispositibo elektroniko gehienak erdieroale izeneko materialez fabrikatzen dira eta horien ezaugarri elektrikoak dispositiboen funtzionamenduaren oinarriak dira.

Διαβάστε περισσότερα

ESTATISTIKA ETA DATUEN ANALISIA. Azterketa ebatziak ikasturtea Donostiako Ekonomia eta Enpresa Fakultatea. EHU

ESTATISTIKA ETA DATUEN ANALISIA. Azterketa ebatziak ikasturtea Donostiako Ekonomia eta Enpresa Fakultatea. EHU ESTATISTIKA ETA DATUEN ANALISIA Azterketa ebatziak. 2018-2019 ikasturtea Donostiako Ekonomia eta Enpresa Fakultatea. EHU Egilea eta irakasgaiaren irakaslea: Josemari Sarasola Gizapedia gizapedia.hirusta.io

Διαβάστε περισσότερα

(5,3-x)/1 (7,94-x)/1 2x/1. Orekan 9,52 mol HI dago; 2x, hain zuzen ere. Hortik x askatuko dugu, x = 9,52/2 = 4,76 mol

(5,3-x)/1 (7,94-x)/1 2x/1. Orekan 9,52 mol HI dago; 2x, hain zuzen ere. Hortik x askatuko dugu, x = 9,52/2 = 4,76 mol KIMIKA 007 Ekaina A-1.- Litro bateko gas-nahasketa bat, hasiera batean 7,94 mol hidrogenok eta 5,30 mol iodok osatzen dutena, 445 C-an berotzen da eta 9,5 mol Hl osatzen dira orekan, erreakzio honen arabera:

Διαβάστε περισσότερα

ALKENOAK (I) EGITURA ETA SINTESIA

ALKENOAK (I) EGITURA ETA SINTESIA ALKENOAK (I) EGITURA ETA SINTESIA SARRERA Karbono-karbono lotura bikoitza agertzen duten konposatuak dira alkenoak. Olefina ere deitzen zaiete, izen hori olefiant-ik dator eta olioa ekoizten duen gasa

Διαβάστε περισσότερα