ΠΑΝΕΠlΣTHMJΟ ΘΕΣΣΑΛΙΑΣ. ΠOΛYTEXNrnΚHΣXOΛH ΚΑΙ ΠΕΡΙΦΕΡΕΙΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ. ΔιΠΛΩΜΑπιω ΕΡΓΑΣΙΑ: 11 ΠEWAPOMOI ΤΒΣ ΑΘΗΝΑΣ

Transcript

1 r ΠΑΝΕΠlΣTHM ΘΕΣΣΑΛΑΣ ΠOΛYTEXNrnΚHΣXOΛH ΤΜΉΜΑ ΜΗΧΑΝΚΩ ΧΩΡΤΑΞΑΣ, ΠΛΕΔMlΑΣ ΚΑ ΠΕΡΦΕΡΕΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔιΠΛΩΜΑπιω ΕΡΓΑΣΑ: ΠEWAPOMOI ΤΒΣ ΑΘΗΝΑΣ ΦΠΉΤΡIΑ: ΕΡΉΝΗ ΘΕΦIΛΑΤΥ ΕΠιΒΛΕΠΩ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ Κ ΜΥ ΒΛΣ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΣ 2002

2 ΚΕΦΑΛΑι ΚΑΤΑΛΓΣ ΕΚΝΩΝ Εικόνα. : Παράδειγμα πεζόδρμυ-διευρυμένυ πεζδρμίυ δίπλα σε σελ. 4 δό τρχφόρων Εικόνα.2: Δρόμς στην Πλάκα-Αναφιώτικα, στ ιστρικό κέντρ της σελ 6 Αθήνας. Πεζόδρμς εκ των πραγμάτων. Εικόνα.3: Τυρ (Γαλλία). Πεζδρμήσεις στν ιστρικό (μεσαιωνικό) σελ 0 πυρήνα της πόλης με αναπαλαιώσεις κτιρίων. ι χρήσεις πυ επικρατύν είναι εμπόρω, εστιατόρια, καφετέριες, μπαρ. Περιμετρικά τυ κέντρυ της πόλης υπάχυν περίπυ 4 μεγάλι υπόγειι χώρι στάθμευσης. ΚΕΦΑΛΑι2 Εικόνα 2.: Σχέδω τυ Leonardo Da Vinci για διαχωρισμό κινήσεων σελ.l. πεζών -τρχφόρων Εικόνα 2.2: Τυmκός δρόμς στ/ Βενετία. Από τ/ν ίδρυση τ/ς πόλης, σελ 3 συνειδητά απκλείστηκε κάθε κίνηση τρχφόρυ. Σήμερα η Βενετία απτελεί απόδειξη ότι ι τρφδσίες σε μια πόλη μπρύν να γίνυν και χωρίς τη χρήση τρχφόρων και υπόδειγμα διαχωρισμύ κινήσεων πεζών και τρχφόρων. Εικόνα 2.3: Τυπικός δρόμς από ένα νησί των Κυκλάδων (Σίκινς). Από σελ 3 τις επχές ωυ "πεζόδρμς" ήταν αυτνόητς στν σχεδιασμό. Εικόνα 2.4: Θεσμθετ/μένς, όχι διαμρφωμένς πεζόδρμς στ σελ 9 Εμπρικό Τρίγων τ/ς Αήνας. Εικόνα 2.5: Πεζόδρμς στ Δήμ Αλίμυ (99). σελ 9 Εικόνα 2.6: Εργασίες πεζδρόμησης σε πάρδ τ/ς Ερμύ. σελ 20 Εικόνα 2.7: Τ πλέυμα αξόνων κίνησης πεζών πυ πρβλέφθηκε από τ σελ 2 ΥΧΠ.

3 ΚΕΦΑΛΑ3 ι Ί Ί Εικόνα 3.: πεζόδρμς της Ερμύ εκτός ωρών καταστημότων σελ 25 (KυριαCΉ μεσημέρι). κανή κίνηση πεζών, σταθμευμένα και διερχόμενα τρχφόρα, μικρπωλητές. Εικόνα 3.2: Η Ερμύ Σαββατόβραδ. πως και στην πρηγύμενη εικόνα, σελ 26 απδεικνύεται ότι η Ερμύ έχει πάντα κίνηση. Εικόνα 3.3: Η Ερμύ παραμνές XριστoυγΈWων σελ 26 Εικόνα 3.4: Τυρ (Γαλλία). Απόληξη πεζόδρμυ σε δρόμ κυκλφρίας σελ 28 τρχφόρων. Διακρίννται ι "μπάρες" ηλεκτρνικύ ε'λi.γχoυ πρόσβασης (ίδι σύστημα με αυτό πυ κατασκευάστηκε και στ Εμπρικό Τρίγων της Αθήνας) σε λειτυργία. Εικόνα 3.5: Αυτσχέδιες ταμπέλες στ δόστρωμα και μικρπωλητές σε σελ 29 καθρισμένες θέσεις στην Ερμύ. Εικόνα 3.6: Κτίρια της δύ Ερμύ. Έντνες αντιθέσεις σε ύψη και σελ 30 μρφλγία. Εικόνα 3.7: πεζόδρμς της Αιόλυ με τα τραπεζκαθίσματα. σελ 33 Εικόνα 3.8: Η είσδς τυ πεζόδρμυ της Αιόλυ από την δό Ευρυπίδυ σελ 33 Εικόνα 3.9: Διαμόρφωση και μικρπωλητές στην δό Αιόλυ σελ 35 Εικόνα 3.0: ι μπάρες τυ ηλεκτρνικύ συστήματς ελtyχoυ εισόδυ σελ. 35 χημάτων στ Εμπρικό Τρίγων σε αχρηστεία. (συμβλή Αιόλυ με Σφκλέυς). Εικόνα 3. : Η δός Βυκυρεστίυ από τ/ν Λεωφ. Ακαδημίας. σελ 36 Εικόνα 3.2: πεζόδρμς της Βυκυρεστίυ από την δό σελ. 37 Πανεπιστ/μίυ Εικόνα 3. 3: Η δός Βυκυρεστίυ. σελ 38 Εικόνα 3.4: Πρσπάθειες τυ Δήμυ Αθηναίων να διαχωρίσει τυς σελ. 39 χώρυς κίνησης πεζών και χημάτων και να απτρέψει τ/ στάθμευση. ιι

4 Εικόνα 3.5: Η δός Πανδρόσυ σελ 42 Εικόνα 3.6: Ακτινικό δικό δίκτυ με στενύς δρόμυς στη περιχή τυ σελ. 44 Ψυρρή. Εικόνα 3.7: Βράδυ στν πεζόδρμ της Αγίων Αναργίιρων. ρατός σελ 44 "εξπλισμός" των μπαρ. Εικόνα 3. 8: Κτίρια της δύ Αγίων Αναργύρων σελ. 45 Εικόνα 3.9: Η δός Aγiων Αναργίιρων στ ύψς της πλατείας των Aγiων σελ 46 Αναργύρων. ΚΕΦΑΛΑ4 Εικόνα 4.: Η δός Δρόκυ. Τραπεζκαθίσματα, υψηλή και χαμηλή σελ. 47 φύτευση. δημιυρ-υύν ευχάριστ περιβάλλν για στάση. Εικόνα 4.2: Η είσδς στ πεζόδρμ της Δρόκυ κλειστή για όλα τα σελ. 48 χήματα. Εικόνα 4.3: ''Υπδμή'' ιδιωτικής πρωτβυλίας. σελ 48 Εικόνα 4.4: Τ μεγάλ πλάτς της Δρόκυ επέτρεψε την διαμόρφωση με σελ. 50 καθιστικά και άφθν πράσιν πετυχαίνντας ένα ευχάριστ περιβάλλν. Εικόνα 4.5: Στιχεία από τη διαμόρφωση της δύ Δράκυ. σελ. 50 Εικόνα 4.6: Η δός Αφρδίτης στην Πλάκα. σελ 5 Εικόνα 4.7: Κτίρια της δύ Αφρδίτης, και φύτευση ιδιωτικής σελ 52 πρωτβυλίας. Εικόνα 4.8: Η δός Μεθώνης. σελ. 53 Εικόνα 4.9: Εικόνα "απθηκευτικύ χώρυ" τ χεψώνα στη Βαλτετσίυ. σελ55 Εικόνα 4./0: Αυτκίνητα τ χειμώνα και τραπεζκαθίσματα τ καλκαίρι σελ. 56 δεν αφήνυν "ανεκμετάλλευτ" τ δημόσι χώρ στη Βαλτετσίυ.

5 Εικόνα 4./: "Κάγκελα", τραπεζoκuθίσματακαι σημανηcή κίνηση πεζών σελ S8 στην Ηρακλειδών. Εικόνα 4.2: Η Ηρακλειδών από την δό Νηλέως. ρατά τα δεκάδες σελ. 60 σταθμευμένα δίκυκλα. Εικόνα 4.3: Η Δινυσίυ Αρεπαγίτυ μπρστά από την είσδ τυ σελ. 6 αρχαιλγικύ χώρυ της Ακρόπλης. Εικόνα 4. 4: Πλυκατικίες στ ακραί τμήμα πρς Λεωφ. Αμαλίας. σελ. 62 Εικόνα 4.5: Η συμβλή τυ πεζόδρμυ με την Λεωφ. Αμαλίας. σελ. 63 Διακρίννται τα μέτρα απτρπής εισόδυ τρχφόρων. Εικόνα 4.6: Νεκλασικά κτίρια κατά μήκς της Δωvυσίoυ Αρεπαγίτυ. σελ 64 Εικόνα 4.7: Σχέδι από τη μελέτη πεζδρόμησης. σελ 64 Εικόνα 4.8: Η Δινυσίυ Αρεπαγίτυ με φρά από τη Λεωφ. Αμαλίας σελ. 64 πρς την Ακρόπλη. ΚΕΦΑΛΑ5 ΚΑΤΑΛΓΣ ΠΝΑΚΩΝ Πίνακας5.: χήματα κατά μέσ όρ στυς πεζόδρμυς τυ δείγματς. σελ. 66 Πίνακας 5.2: Τα εμπόδια πυ συναντύν ι πεζί στυς πεζόδρμυς τυ σελ. 67 δείγματς Πίνακας 5.3: εξπλισμός πυ διαθέτυν ι πεζόδρμι τυ δείγματς. σελ. 72 KATAΛOΓOΣΔIAΓPA~ATΩN ΚΕΦΑΛΑ5 Διάγραμμα 5.: Χρήσεις στα ισόγεια των ιcτιρίων των πεζόδρμων τυ σελ. 68 δείγματς. Διάγραμμα 5.2: Χρήσεις στυς ρόφυς των κτιρίων των πεζόδρμων τυ σελ. 69 δείγματς. ιν

6 Διάγραμμα 5.3: 'Υψη κτιρίων στυς εμπρικύς πεζόδρμυς τυ σελ 70 δείγματς. Διάγραμμα 5.4: Ηλικία κτφίων στυς εμπρικύς πεζόδρμυς τυ σελ 70 δείγματς. Διάγραμμα 5.5: Κατάσταση κτφίων στυς εμπρικύς πεζόδρμυς τυ σελ 7 δείγματς. Διάγραμμα 5.6: Πσστό κτφίων ανά χρήση στυς ρόφυς στυς σελ 75 πεζόδρμυς περιχών κατικίας τυ δείγματς. Διάγραμμα 5.7: Πσστό κτφίων ανά χρήση στυς ρόφυς στυς σελ 75 πεζόδρμυς περωχών κατικίας τυ δείγματς. Διάγραμμα 5.8: Hλικiα κτφίων στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίας σελ 76 τυ δείγματς. Διάγραμμα 5.9: Κτίρια ανά μάδα αριθμών ρόφων στυς πεζόδρμυς σελ 77 περιχών κατικίας. Διάγραμμα 5.0: Κτίρια ανάλγα με την κατάσταση στυς πεζόδρμυς σελ 77 περιχών κατικίας. j ΚΕΦΑΛΑι3 ΚΑ ΤΑΛΓΣ ΣΧΕΔΩΝ ΕΝΤΣ ΚΕΜΕΝΥ Σχέδι 3./: Τμή κατά πλάτς δύ Ερμύ, κλίμακα :400 Σχέδι 3.2: Τμή της δαύ Αώλυ, κλίμακα :400 Σχέδι 3.3: Τμή κατά πλάτς της δύ Βυκυρεστίυ, κλίμακα : 400. Σχέδι 3.4: Τμή κατά πλάτς της δαύ Πανδρόσυ, κλίμκα :400 Σχέδι 3.5: Τμή κατά πλάτς δαύ Αγίων Αναργύρων, κλίμακα : 400. σελ. 30 σελ. 34 σελ 38 σελ 4 σελ 43 ΚΕΦΑΛΑ4 Σχέδι 4.: Τμή κατά πλάτς της δαύ Δρόκυ, κλίμακα : 500 (περίπυ) σελ 49 Σχέδι 4.2: Τμή κατά πλάτς της oδaύ Αφρδίτης, κλίμακα : 400. σελ 52 Σχέδι 4.3: Τμή κατά πλάτς δαύ Μεθώνης, κλίμακα : 400 σελ 54 ν

7 Σχέδι 4.4: Τμή κατά πλάτς τ/ς δύ Βαλτετσίυ, κλίμακα : 400. σελ 56 Ί Σχέδι 4.5: Τμή κατά πλάτς της δύ Ηρακλειδών, κλίμακα : 400. σελ 59 Σχέδι 4.6: Τμή κατά πλάτς της δύ Δωνυσioυ Αρπαγίτυ, κλίμακα σελ 62 : 500 (περίπυ). ΚΑΤΑΛΓΣ ΣΧΕΔιΩΝ ΕΚΤΣ ΚΕΜΕΝΥ Χάρτης : Πεζόδρoμσ~ κλίμακα : Σχέδι : Χρήσεις στα ισόγεια, κλίμακα :2.000 Σχέδι 2: Χρήσεις στυς ρόφυς, κλίμακα :2.000 Σχέδι 3: Χρνλγία κατασκευής κτιρioυ, κλίμακα :2.000 Σχέδι 4: Αριθμός ρόφων, κλίμακα :2.000 Σχέδι 5: Κατάσταση κτιρίων, κλίμακα :2.000 νι

8 j Ευχαριστίες Να κάνεις διπλωματική εργασία τελικά είναι δύσκλ... Ευτυχώς και για εμένα υπήρξαν άνθρωπι πυ με βήθησαν ακόμη και με μια ελάχιστη συνδρμή. Ευχαριστώ την αδερφή μυ Παναγιώτα, τις συναδέλφυςσφία Φεργάδη, ΚαΛλιόπη Παπαδπύλυκαι Κατερίνα MαραγKOOOάCΗγια τις πληρφρίες και τις συμβυλές ή και τν καλό λiγo και τ κυράγω πυ μυ έδωσαν. Ακόμη τυς: κα Αναστασιάδη της Ενπίησης ΑρχαιλγικώνΧώρων Αθήνας ΑΕ, κα Ζγκόλη, κα ΤσOυΡOγιάWΗ και κ Κρμανό της ΔιεύθυνσηςΕιδικώνΈργων ΑναβάθμισηςΠεριχών τυ ΥΠΕΧΩΔΕ τις υπαλλήλυς της Διεύθυνσης Σχεδίυ Πόλεως τυ Δήμυ Αθηναίων τυς καθηγητές τυ ΕΜΠ Αθανάσι Αραβαντινό και Θάν Βλαστό την Εύη και την Τζύλη

9 ΠΕΡΕΧΜΕΝΑ ΑΝΤIΚΕIΜΕΝQ-ΣΤΧI-ΜΕΘΔλΠΑ ΠEWAPOMOI ΡΣΜΣ ΤΥ ΠΕΖΔΡΜΥ 4.2 ΚΑΤΗΓΡΕΣ newapomωn 5.2. ΚΛΤΗΓPlΕΣ ΠΕΖΔΡΜΩΝ ΛΝΜΓΛ ΜΕ Τ ΒΛθΜΛΝΩΧΗΣ τω: Λ YTOΚNHIOY ΚΛΤΗΓPlΕΣ ΠΕ20ΔΡΜΩΝΛΝΜΓΛ ΜΕ ΤΣXPHΣEΣ ΠΥ EΞmHPETDYN 5.3 Τ ΠΡΒλΗΜΑ ΤΥ ΣXEΔlAΣMOY ΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΩΝ 6.5 ΓΕΝΚ ΣTOXOI ΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΗΣΕΩΝ 8.6 ΠΕΖΔΡΜ ΩΣ ΜΕΤΡΑ ΓΕΝΚΤΕΡΗΣ ΑΝΑΠλΑΣΗΣ ΚΑ ΒΕλΤΩΣΗΣ ΑΣΤΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ 9 2. ΕΜΦΑΝΣΗ ΤΩΝ ΠΕΔΡΜΩΝ ΣΕ ΕΞΩΤΕΡΚ ΚΑ ΕλλΑΔΑ Ί 2. Η πρϊστρα ΤΩΝ ΠΕΔΡΜΗΣΕΩΝ 2.2 ΠΡΩΤΕΣ ΕΦΑΡΜΓΕΣ ΠΕΖΔΡΜΩΝ ΣΤ ΕΞΩΤΕΡΚ 2.3 ΠΡΩΤΕΣ ΕΦΑΡΜΓΕΣ ΠΕ20ΔΡΜΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛλΑΔΑ ΣΤΗΝ ΛΘΗΝΛ ΣTHΘEΣΣΛΛONΚH ΠΕΖΔΡΜ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΦAΣEIΣ~HMOYPΓlΛΣΤOYΣ ΦΡΕΣ ΣΧΕΔΛΣΜΥΚΑ ΥΑΠOΗΣΗΣ ΝΜΘΕΤΚ ΠλΑΣ ΑΞΛΓΗΣΗΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΉΣΕΩΝΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ ΣXEΔΛΣMΩΣ ΤΩΝ ΠΕ20ΔΡΜΩΝ Η.ΕΚΝΛ ΤΩΝ ΠΕ20ΔΡΜΩΝ ΑΠΨΕΣΤΩΝ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΑΠΨΕΣ ΤΥ ΚΝΥ ΠΩΣ ΕΚΦΡΑΖΝΤΑ ΣΤΝ ΤΥΠ ΣYMΠEPΛΣMΛΤΚΛ EMΠOPIΚOIΠΕΔΡΜ ΕΡΜΥ - EMlOPOCO ΤΡΓΩΝ ΑΛΥ - ΕΜΠΡΚ ΤΡΓΩΝ ΒΥΚΥΡΕΣτιΥ ΠΑΝΔΡΣΥ- IΛA<AMONAΣΊΉPAΚι 40

10 3.5 ΑΓιΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΨΥΡΡΗ ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΡΧΩΝ ΚΑΤικιΑΣ ΔΡΑΚΥ - ΚΥΚΑΚ ΑΦΡΔΤΗΣ ΠΛΑΚΑ ΜΕΘΩΝΗΣ - ΕΞΑΡΧΕΑ ΒΑΛΤΕΤΣΥ ΕΞΑΡΧΕΑ ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΘΗΣΕ ΔΝΥΣΥ ΑΡΕΠΑΓιΤΥ - ΜΑΚΡΥΓιΑΝΝΗ 6 ι j 5. ΣΥΜΠΕρΑΣΜΑΤΑ ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΡΧΩΝ ΚΑΤΚΑΣ ΣΥΓΚΡΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΣ ΑΠΨΕΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΚΑ ΤΥΠΥ ΓΑ ΤΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ ΕΠΛΓΕΣ ΣΧΕΔΑΣΜΥ ΑΠ ΤΥΣ ΦΡΕΣ ΥΛΠΗΣΗΣ ΑΝΑΛ ΥΣΗ SWOT ΓΑ ΤΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ ΠΥ ΜΕΛΕΤΗΣΑΜΕ 8 6. ΠΡΤΑΣΕΣ ΒωΛIΓρΑφIΑ ΠΑΡΑΡΤΗΜΑ ΤΑ

11 ANTlKEIMENO-ΣTOXOI-MEΘOΔOΛOΓlA Αυτή η δmλωματιιcή εργασία έχει ως αντικείμεν την έρευνα σε πεζόδρμυς της κεντρικής Αθήνας, 5 εμπρικύς και 6 περιχών κατokiας, ως πρς τα μρφλγικά και τα λειτυργικά χαρακτηριστικά τυς. Τα συμπεράσματα στηρίζνται σε έρευνα πεδίυ, πυ απτυπώνει την κατάσταση των πεζόδρμων τυ δείγματς όπως καταγράφηκε τν Δεκέμβρι τυ 200. Καταγράφηκαν πεζ! και χήματα, εξπλισμός των πεζόδρμων καθώς και τ κτιριακό απόθεμα. Για την απγραφή τυ ιcrιριαkoύ απθέματς επιλέχθηκαν τμήματα των πεζόδρμων κατά μήκς ενός έως τριών ικδμικών τετραγώνων. Σε χάρτες έχυν καταγραφεί ι ηλικίες, η κατάσταση, τ ύψς και ι χρήσεις των ιcτιρίων. Εντός των ρίων αυτών των τμημάτων έγιναν και σι παρατηρήσεις ως πρς τν εξπλισμό (σήμανση, φωτισμό, δoχεiα απρριμμάτων, καθιστικά και φύτευση) των πεζόδρμων, την παρυσία των πεζών και των χημάτων. Τα απτελέσματα των παρατηρήσεων συγκεντρώθηκαν σε πίνακες στ παράρτημα. Ειδικά ι μετρήσεις πεζών και τρχφόρων έγιναν για χρνικά διαστήματα δέκα λεπτών (καθλική δειγματληψία) και ανάχθηκαν ανά λεπτό ανά μέτρ. Τα σταθμευμένα χήματα ανάχθηκαν ανά εμβαδόν της παρατηρύμενης περιχής. Αρχικά δίννται ρισμός και η σημασία γενικά των πεζόδρμων, έπειτα τ ιστρικό της εμφάνισης τυς. Σημαντικό για να εξαχθύν συμπεράσματα είναι και η αναφρά τυ πώς αντιλαμβάννται και κρίνυν ι ερευνητές τν σχεδιασμό των πεζόδρμων πυ έχυν υλπιηθεί στην Αθήνα, καθώς και σχόλια τυ κινύ για τη λειτυργία τυς όπως απτυπώννται από άρθρα τυ τύπυ. ί 3

12 Κεφ. : nεζόδρμι Εφήνη Θεφιλάτυ. ΠΕWΔΡΜ l.l ΡΣΜΣΤΥ ΠΕΖΔΡΜΥ Με τν όρ «πεζόδρμς» εννύμε δό πυ στ σύνλ, η σχεδόν στ σύνλ τυ πλάτυς της, δηλαδή ανάμεσα στις δύ ρυμτμικές γραμμές της, χρησιμπιείται κυρίως για την κίνηση των πεζών. Έτσι ι πεζόδρμι αντιδιαστέλλνται από τα πεζδρόμια, πυ γενικά είναι στενές λωρίδες κίνησης των πεζών στις παρυφές και κατά μήκς κάπιυ δρόμυ τρχφόρων. Είναι φυσικό ότι υπάρχυν περmτώσεις πυ και ι δύ όρι μπρύν να χρησιμπιηθύν, λ.χ. ένα πλύ πλατύ πεζδρόμω δίπλα σε μια δό αυτκινήτων, αν μάλιστα τύτ διαχωρίζεται κάπως από την δό, μπρεί να χαρακτηριστεί και ως πεζόδρμς.(αραβαντινός, Αθ. 993: 56) Πηγή: Τπική εφημερίδα «Η Φωνή τυ Αλίμυ}), Μάις 2002 Εικόνα.: Παράδειγμα πεζόδρoμou"'διευρυμένoυ τρχφόρων πεζδρμίυ δίπλα σε δό Φυσικά, ένας πεζόδρμς δεν είναι απαραίτητ να κινείται ανάμεσα σε δύ ρυμτμικές γραμμές. Έχυμε περιπτώσεις μιας ελεύθερης χάραξης τυ μέσα στ πράσιν (μνπάτι), ή κατά μήκς μιας ακτής και φυσικά σε συνδυασμό με πλατειές και άλλυς κινόχρηστυς χώρυς. Έτσι τ πλάτς ενός πεζόδρμυ δεν είναι κάτι πυ πρέπει να παραμένει σταθερό σε όλ τ μήκς τυ. Δεν έχυμε δηλαδή μια κατάσταση ανάλγη με τις λωρίδες κίνησης χημάτων πυ γενικά κρατύν τ ίδι πλάτς στ δρόμ. Όμως παρά την ευελιξία πυ μας επιτρέπεται ως πρς τ πλάτς και τα άλλα γεωμετρικά χαρακτηριστικά τυ πεζόδρμυ, μπαίνυν κάπιι περιρισμί ως πρς τ ελάχιστ πλάτς τυ, εφόσν στν πεζόδρμ δύνανται να κινηθύν χήματα έκτακτης ανάγκης. (Αραβαντινός, Αθ. 993: 56) 4

13 Κεφ. : πει:όδρμι Ειρήνη 3εφιλάτυ.2 ΚΑΤΗΓΡΕΣ ΠΕΖΔΡΜΩΝ.2. ΚΑΤΗΓΡΕΣ ΠΕΖΔΡΜΩΝ ΑΝΑΛΓΑ ΜΕ Τ ΒΑΘΜ ΑΝΧΗΣ ΤΥ AYTOΚNHTOY Ανάλγα με τ βαθμό ανάμιξης τυ πεζύ με τα τρχφόρα μπρύμε να διακρίνυμε τυς δρόμυς για τυς πεζύς σης πι κάτω κατηγρίες με αναφρά στυς πεζόδρμυς πυ εξετάζυμε σε αυτή την εργασία:. Αμιγείς πεζόδρμι, όπυ απκλείεται η κίνηση τρχφόρων (π.χ. Δράκυ, Αφρδίτης, Μεθώνης, Δινυσίυ Αρεπαγίτυ, Πανδρόσυ). Σε αυτή τη κατηγρία ι συνθήκες ή η διαμόρφωση ή και τα δύ μαζί απκλείυν λκληρωτικά κάθε τρχφόρ. Συγκεκριμένα, ι κλίσεις και τα γεωμετρικά χαρακτηριστικά τυ δρόμυ (πλάτς, στρφές) ή η διαμόρφωση τυ (σκαλιά, εμπόδια, τύπς και αντχή δαπέδυ κλπ) δεν επιτρέπυν τη διάβαση από αυτύς. Επίσης, σε αυτή την κατηγρία ανήκυν και πεζόδρμι πυ έχυν ριστεί ως {{αμιγείς)), ωστόσ επιτρέπεται η διέλευση των χημάτων έκτακτης ανάγκης (ασθενφόρα, πυρσβεστικά) ή χημάτων μεταφρών, αλλά και απρριμματφόρων αν δεν έχει ριστεί αλ/ιώς η απκμιδή των απρριμμάτων. 2. Πεζόδρμι με πρσβαση τρχφρων για ρισμένες ώρες, Π.χ. εμπρικί πεζόδρμι όπυ επιτρέπεται η είσδς σε χήματα τρφδσίας όταν τα καταστήματα είναι κλειστά (Ερμύ, Αιόλυ, Βυκυρεστίυ, Βαλτετσίυ). 3. Πεζόδρμι με πρόσβαση για ρισμένες κατηγρίες χημάτων, συνήθως των κατίκων της περιχής για να σταθμεύσυν σε πρκαθρισμένες θέσεις (Ηρακλειδών). Ακόμη σε ρισμένυς κεντρικύς πεζόδρμυς πόλεων επιτρέπεται η διέλευση δημσίων μέσων μεταφράς. 4. Πεζόδρμι με «ήπια» κυκλφρία!βχφόρων (woonerj), με χαμηλές ταχύτητες και πρτεραιότητα των πεζών (Αγίων Αναργύρων)..2.2 ΚΑΤΗΓΡΕΣΠΕΖΔΡΜΩΝΑΝΑΛΓΑ ΜΕ ΤΣΧΡΗΣΕΣΠΥ ΕΞmΗΡΕΤΥΝ j Ανάλγα με τη χρήση στ/ν πία εντάσσεται ένας πεζόδρμς, και τ/ν πία φυσικά εξυπηρετεί, μπρεί να τυ απδθεί ένας ακόμη χαρακτηρισμός:. Πεζόδρμι περιχών κατικίας (Δράκυ, Αφρδίτης, Μεθώνης, Βαλτετσίυ, Ηρακλειδών, Δινυσίυ Αρεπαγίτυ) 5

14 Κεφ. : Πεζόδρμι Εφήνη Θεφιλάτυ 2. Πεζόδρμι κέντρων πλεων κω ειδικότερα εμπρικi πεζόδρμι (Ερμύ, Αιόλυ, Βυκυρεστίυ, Πανδρόσυ, Αγίων Αναργύρων) Ί l 3. Πεζόδρμι ιστρικών ή παραδσιακών τμημάτων ικισμύ (Αφρδίτης-Πλάκα) 4. Πεζόδρμι περιχών τυ δευτεραυενύς τμέα., όπως λ.χ. των βιτεχνικών κέντρων 5. Τυριστικί πεζόδρμι (Πανδρόσυ, Δωνυσίυ Αρεπαγίτυ) 6. Πεζόδρμι σε περιχές ψυχαγωγικών εγκαταστάσεων 7. Πεζόδρμι/μνπάτια ενταγμένα στα πάρκα, στυς αρχαωλγικύς χώρυς, σε αθλητικές εγκαταστάσεις και σε άλλυς ελεύθερυς χώρυς. (Αρβαντινός, Αθ. 993: και 997: ) ι λόγι πυ υπαγρεύυν την κατάταξη των πεζόδρμων ανάλγα με τις χρήσεις πυ εξυπηρετύν σχετίζνται κυρίως με τις ειδικές πρδιαγραφές μρφής και εξπλισμύ πυ απαιτύνται για κάθε κατηγρία. U Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα.2: Δρόμς στην Πλάκα Αναφιώτικα, στ ιστρικό κέντρ της Αθήνας. Πεζόδρμς εκ των πραγμάτων..3 Τ ΠΡΒΛΗΜΑ ΤΥ ΣΧΕΔΑΣΜΥ ΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΩΝ σχεδιασμός της κίνησης τυ πεζύ είναι ένα πρόβλημα αρχιτεκτνικής, πρόβλημα κατασκευής και πρόβλημα ργάνωσης των ευρύτερων δικτύων της πόλης. χώρς για τν πεζό συνδέεται με την αρχιτεκτνική των παρακείμενων κτιρίων πυ πρβάλλνται πάνω τυ και αρθρώνεται με την αρχιτεκτνική των δικτύων μετακίνησης και ιδιαίτερα της δημόσιας συγκινωνίας. (Αραβαντινός, Αθ. 997: 459) 6

15 Κεφ. : ΠΕC6δΡQμoι Εφήνη ΘεΦιλάτυ Ένας πεζόδρμς, όπως πραναφέραμε, ρίζεται μρφλγικά, αισθητικά, και λειτυργικά. Ειδικά ως πρς τις λειτoυργiες πυ εξυπηρετεί ένας (αστικός) πεζόδρμς, αυτές υσιαστικά αντανακλύν την ανθρώπινη ανάγκη για κινωνικπίηση. Η πρωταρχική λειτυργία ενός πεζόδρμυ είναι να πρσφέρει τη δυνατότητα μεγαλύτερης ικειπίησης τυ (αστικύ) περιβάλλντς από τυς πεζύς. Βέβαια, σχεδιασμός τυ, σε μεγάλ βαθμό, υπαγρεύεται από τη κατηγρία στην πία ανήκει εκάσττε πεζόδρμς (βλ. παραπάνω). Από τις χρήσεις πυ εξυπηρετεί και κατά συνέπεια από τν φόρτ πεζών πυ α φtλoξενεί. Από τη μρφλγία και τ μέγεθς των κnρίων της περιχής. Ακόμη στ συνλικό σχεδιασμό για τις πεζδρμήσεις κέντρων πόλεων πρέπει να υπάρχει μέριμνα για τις ανάγκες σε χώρυς στάθμευσης των αυτκινήτων ε:υγ6ς της πεζδρμημένης περχής, η τόνωση των μέσων μαζικής μεταφράς με παράλληλα μέτρα απτρπής της χρήσης τυ αυτκινήτυ στ κέντρ των πόλεων, και η ύπαρξη δακτυλίυ περιμετρικά της πεζδρμημένης περιχής μήκυς όχι πάνω τυ,5 με 2 χιλιόμετρα ι. Η ευχάριστη βόλτα των πεζών σε έναν πεζόδρμ εξασφαλίζεται καλύτερα όταν υπάρχυν τρόπι πρφύλαξης από τις καιρικές συνθήκες (βρχή, έντν ήλ, ζέστη).' Έτσι, Π.χ. γίννται επιλγές για πράσιν ή σκίαστρα ή παρόδιες στές Κ..Κ.. σχεδιασμός των πεζόδρμων είναι μια πλύπλκη διαδικασία πυ βασίζεται στη διαπίστωση των αναγκών, πιθανών πρβλημάτων και πιθανών λύσεων όπως και ανάλυση των τmκών φυσικών, ικνμικών και κινωνικών χαρακτηριστικών. Μια ανάλυση όταν αξιλγηθεί σωστά μπρεί να χρησιμπιηθεί για να υπστηρίξει βασικές πρτάσεις πυ αφρύν την αναγκαιότητα και εφιιcτότητα της δημιυργίας πεζόδρμωνσε μια δεδμένη αστική περιχή. Ειδικά τ σχέδι διαμόρφωσης είναι τ κύρι σημεί αναφράς για τ φυσικό σχεδιασμό. Είναι η σχέση μεταξύ των διαστάσεων τυ ίδιυ τυ χώρυ, τυ εξπλισμύ και τυ αριθμύ των χρηστών και των δραστηριτήτωνπυ πρβλέφθηκαν για τν πεζόδρμ. ι Από συζήτηση με τν καθηγητή τυ Et\ιfΠ Αθανάσι Αραβανnνό. 2 Αυτό από τα παλtά χρόνκι εξασφαλιζόταν με παρόδιες στές (porticos) κατά μήκς των κn.ρίων (για τη βρχή) αλλά κυρίως κρατώvtας τ πλάτς των δρόμων πλύ στενό (για τν ήλω). 7

16 Κεφ. : πει:6δρμl Εφήνη Θεφιλάτυ Γενικά σχεδιασμός περιέχει λεπτμερή σχέδια για τις μεταφρές, συγκινωνιακές μελέτες, τα δίκτυα κινής ωφέλειας και φυσικά για τη διαμόρφωση και τν εξπλισμό. Τέλς, η μρφή ακριβώς πυ θα πάρει ένας πεζόδρμς είναι σημανηκή παράμετρς και εξαρτάται σε μεγάλ βαθμό και από τα υλικά πυ θα χρησιμπιηθύν. Η επιλγή τυς θα πρέπει να γίνει λαμβάνντας υπόψη τη συντήρηση, τ κόστς επισκευών, αισθητικές αξίες και τη γενική εμφάνιση. Τ κόστς θα πρέπει να εκτιμηθεί τόσ ως πρς τ αρχικό κόστς αλλά και για τν κύκλ ζωής τυ έργυ, δηλαδή, τη διάρκεια ζωής τυς, τ κόστς συντήρησης, τ κόστς αντικατάστασης και τ κόστς τυ χρήμτς. (ΥΧΠ, 980, Brambilla, Longo, 977) Ειδικά μέτρα πρέπει να λαμβάννται στη διαμόρφωση των πεζόδρμων (και γενικά των χώρων όπυ κινύνται πεζί) για την ασφαλή και άνετη κίνηση τυς. Τ «ειδικό)) έγκειται τόσ στα άτμα με ειδικές ανάγκες (π.χ. άτμα σε αναπηρικά αμαξίδια, τυφλo~ κα) αλλά και σε ευρύτερες μάδες πληθυσμύ πυ, αν και, τα άτμα είναι αρτιμελή και υγιή μπρύν να βρεθύν σε καταστάσεις μειωμένης ικανότητας όρασης και κίνησης λόγω ηλικίας (κάτω των 2 και πάνω των 65 χρόνων), μέθης επήρειας ναρκωτικών υσιών, πρσωρινής ανικανότητας Μγω ατυχημάτων, αλλά και γνείς με μικρά παιδιά ή όταν πεζί πρσπαθύν να μεταφέρυν βαλίτσες ή γκώδη αντικείμενα. πότε μέτρα πυ διευκλύνυν την κυκλφρία όπως ράμπες, κλπ εξυπηρετύν όλ τν πληθυσμό, πυ σε κάπια φάση της ζωής τυ ίσως βρεθεί σε κάπια από τις πραναφερθείσες δύσκλες καταστάσεις, και όχι μόν τ σχετικά μικρό πσστό των ΑΜΕΑ ως πρς τ γενικό πληθυσμό. (ToIcy, 99θ, ΓΕΝΚ0 ΣΤΧ0 ΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΗΣΕΩΝ ι πεζδρμήσεις έχυν ως θετικά απτελέσματα υψηλά στάνταρ περιβάλλντς, δηλαδή, μειωμένη ρύπανση, μειωμέν θόρυβ και ιαστικά ανύπαρκτ κίνδυν ατυχημάτων για τυς πεζύς. Ακόμη, βελτιώνεται αισθητικά τ περιβάλλν μέσα στ πί κινύνται ι πεζί, πρσφέρνται δυνατότητες για ανάπτυξη κινωνικών σχέσεων και δραστηριτήτων, γίνεται καλύτερη η ψυχλγική κατάσταση των διακινύμενων. (Γρηγρόπυλς, Κ.α. 978:). Η πεζδρόμηση δρόμων πυ πριν χρησιμπωύνταν για την κυκλαιχψία των χημάτων απσκπεί συνήθως στυς εξής συγκεκριμένυς στόχυς πυ είναι συγχρόνως και τα βασικά πλενεκτήματα στα πία στχεύει η δημωυργία τυς:. Πρστασία και άνεση στη διακίνηση των πεζών. 8

17 Κεφ. : Πεζόδρμι Εφήνη Θεφιλάτυ 2. Τόνωση ειδικών χρήσεων γης ή λειτυργιών πυ πριν υπβαθμίζνταν 'λiγω ένταξης τυς σε ακατάλληλ περιβάλλν. 3. Τόνωση τυ λειτυργικύ συσχετισμύ μεταξύ συναφών στιχείων κινωνικύ εξπλισμύ πυ σήμερα είναι απμνωμένα ή λειτυργικά ασύνδετα. 4. Ανάπλαση τπική ή ευρύτερη τυ αστικύ περιβάλλντς με απμάκρυνση της κυκλφρίας και στάθμευσης των χημάτων, μείωση τυ θρύβυ και της ρύπανσης της ατμόσφαψας, βελτίωση τυ αισθητικύ περιβάλλντς κλπ. 5. Ενθάρρυνση και ενίσχυση της εμπρευματικής κίνησης αν και όπυ αυτό είναι επιθυμητό. Η μεθόδευση των στόχων αυτών θα πρέπει ταυτόχρνα να συνδυάζεται με την επιδίωξη για περιρισμό κατά τ δυνατό των αρνητικών επιπτώσεων στη λειτυργία τυ κυκλφριακύ συστήματς της ευρύτερης περιχής γύρω από τη ζώνη πυ πεζδρμείται. (Γα/ννόπυλς, 980:5) Ειδικά η πεζδρόμηση κεντρικών εμπρικών δρόμων παρυσιάζει ικνμικά πλενεκτήματα για τα καταστήματα, 'λiγω αύξησης της θελκτικότητας της περιχής. Διεθνώς έχει παρατηρηθεί μια αύξηση των πωλήσεων τυλάχιστν 0% αμέσως μετά την εφαρμγή της πεζδρόμησης. (Γρηγρόπυλς, Κ.α. 978: )..6 ΠΕΖΔΡΜ ΩΣ ΜΕΤΡΑ ΓΕΝΚΤΕΡΗΣ ΑΝΑΠΛΑΣΗΣ ΚΑ ΒΕΛTlΩΣΗΣ ΑΣTlΚΩΝ ΚΕΝΤΡΩΝ ι παραπάνω στόχι δημιυργίας των πεζόδρμων είναι κατεξχήν στόχι πλεδμικής και περιβαλλντικής αναβάθμισης των αστικών κέντρων. Γιαυτό ι πεζόδρμι θα πρέπει να συνδυάζνται με μια σεφά μέτρων πυ θα εντάσσνται σε γενικότερες πλιτικές πυ έχυν στόχ τη βελτίωση της πιότητας ζωής στις αστικές περιχές. Μπρύμε να αναφέρυμε:. ρθλγική κατανμή των χρήσεων γης στ χώρ ώστε να λειτυργεί καλύτερα η κάθε χρήση. 2. Κυκλφριακές βελτιώσεις στ δικό δίιm>o. δική παράκαμψη τυ κέντρυ, δημιυργία χώρων στάθμευσης περιμετρικά της πεζδρμημένης περιχής, βελτίωση των δημόσιων μέσων μεταφράς, κλπ. 9

18 Κεφ. : Πεζόδρμι Ειρήνη Θεφιλάτou 3. Βελτίωση και ανάδειξη των όψεων των κτιρίων και τυ δημόσιυ χώρυ, με τν καθρισμό πρτύπων, συντήρηση, κλπ. Ειδικά ι πεζόδρμι εντάσσνται στα μέτρα της δεύτερης κατηγρίας πότε θα πρέπει να θεωρύνται ως τμήμα μιας γενικότερης πλεδμικής πλιτικής. (Γιαwόπυλς, 980:5-6) Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα.3: Τυρ (Γαλλία). Πεζδρμήσεις στν ιστρικό (μεσαιωνικό) πυρήνα της πόλης με αναπαλαιώσεις κτιρίων. ι χρήσεις πυ &Πικρατύν είναι εμπόρω, εστιατόρια, καφt-:τέριες, μπαρ. Περιμετρικά τυ κέντρυ της πόλης υπάχυν περίπυ 4 μευάλι υπόγειι χώρι στάθμευσης. 0

19 Κεφ. 2: Γlε(όδρoμoισε εξωτεριιcό και Ελλάδα Εφηνη Θεφιλάτυ 2. ΕΜΦΑΝΣΗ ΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΩΝ ΣΕ ΕΞΩΤΕΡΚ ΚΑ ΕΛΛΑΔΑ j 2. Η lπ'ϊστρiα ΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΗΣΕΩΝ Στην αρχαία Ρώμη υπήρχε ήδη μια τυπλγία δρόμων (450 π.χ.) πυ αναφέρει και διαχωρίζει τυς πεζόδρμυς της επχής από τυς δρόι.ωυς για τρχφόρα: δρόμς για πεζύς νμάζεται initera, δρόμς μιας άμαξας actus, δρόμς γα/ να δα/σταυρωθύν δύ άμαξες via. (Ανανιάδυ-Τζημπύλυ, 997:27) Επίσης. όταν νύχτωνε απκλείνταν ι βαριές άμαξες από τν εσωτερικό πυρήνα της πόλης. A..ά και από άλλες ιστρικές αναφρές, η κυκλφρία των αμαξών επιτρεπόταν μόν στα κέντρα των πόλεων και μόν ρισμένες ώρες της ημέρας. (Ηass-Caυ, 990) Τν 6 αιώνα, Leonardo da Vinci σχεδίασε ΈVα σύστημα διαφρετικών επιπέδων για τυς πεζύς και την κuκλoφoρία των αμαξών. Στ σχέδι τυ υπήρχαν κρεμαστί δρόμι για να κυκλφρύν εύκλα ι πεζί, ενώ σε ΈVα χαμηλότερ επίπεδ κυκλφρύσαν τα χήματα. Τα δύ επίπεδα τυ δρόι.ωυ επικινωνύσαν με ελικειδείς σκάλες. (Aτavantinos, 963) j π Πηγή: Aravantίnos, 963 Εικόνα 2.: Σχέδι τυ Loonardo Da Vinci για διαχωρισμό κινήσεων πεζώντρχφόρων Τα παραπάνω απδεικνύυν ότι, ακόμη και από την πρβιμηχανική επχή, ήδη από την εμφάνιση και τη γενίκευση της χρήσης τυς, τα τρχφόρα απτέλεσαν! πρόβλημα, για τη λύση τυ πίυ χρησιμπιήθηκαν περιρισμί και έτσι σταδιακά «γεννήθηκαν» ι πεζόδρμι όπως τυς ρίζυμε και σήμερα. 2.2 ΠΡΩΤΕΣ ΕΦΑΡΜΓΕΣ ΠΕΖΔΡΜΩΝ ΣΤ ΕΞΩΤΕΡΚ Στην Ευρώπη ι πεζδρμήσεις ΈΥιναν για να ικανπιήσυν από λειτυργικύς σκπύς, όπως στρατηγικές για τν εαευχ της κυκλφρίας τρχφόρων, μέχρι

20 Κεφ. 2: Πά6δρμ. σε εξωτεgικό και Ελλάδα Eωιyn Έεφιλάτυ ανθρωπιστικύς πυ αφρύσαν τη διατήρηση τυ αστικύ ιστύ και τη βελτίωση των συνθηκών κατικίας στις κεντρικές περιχές των πόλεων. Στην Αμερική ι πεζδρμήσεις επικεντρώννταν κύρια στην αναζωγόνηση τυ εμπρικύ κέντρυ. (BrambiIIa,Longo, 977:63) ι πεζόδρμι πρωτεμφανίστηκαν στις ευρωπαϊκές πόλεις στα τέλη της δεκαετίας τυ '40, ως μέρς των σχεδίων ανικδόμησης πόλεων όπως τ Ρότερνταμ και η Στκχόλμη. Αυτές ι πόλεις υιθέτησαν πλιτικές πυ διαχώριζαν τυς τύπυς κυκλφρίας αxλi. και τις αστικές λειτυργίες πρλαμβάνντας την επόμενη τάση στ σχεδιασμό. Τέτια σχέδια ήταν άκρως πρωτπριακά για εκείνη την επχή, όταν σε πλλές άλλες ευρωπαϊκές πόλεις ι πλεδόμι πρτιμύσαν να φαρδύνυν τυς δρόμυς και να κατεδαφίσυν λόκληρα ικδμικά τετράγωνα πρς όφελς της κυκλφρίας των τρχφόρων και τις νέες ικδμές, με απτέλεσμα να χαθεί χαρακτήρας τυ ιστρικύ πυρήνα των πόλεων αυτών. Εκείνη την επχή (τέλη της δεκαετίας τυ '40) δεν μπρύσε να πρβλεφθεί η επικείμενη έκρηξη της κυκλφρίας ιδιωτικών αυτκινήτων στις ευρωπα"ίκές πόλεις. Ωστόσ, στα τέλη της δεκαετίας τυ '50 τα πρβλήματα ήταν ήδη πλύ σβαρά. αριθμός των χημάτων ήταν τόσ μεγάλς ώστε τίπτα να μην μπρεί να γίνει ώστε να διευκλυνθεί η κυκλφρία τυς στ κέντρ των πόλεων όσ κι αν πρσπαθύσαν ι πλεδόμι να εκσυγχρνίσυν τις κεντρικές περιχές. Υπήρχαν καθυστερήσεις στις τρφδσίες,ι περιβαλλντικέςσυνθήκες είχαν υπβαθμιστείκαι υπήρχε κίνδυνς για την ασφάλεια των πεζών. Πλέν ήταν φανερό ότι για να εmβιώσυν ι ιστρικί πυρήνες των πόλεων έπρεπε να απμακρυνθύντα ιδιωτικά αυτκίνητα. Η απαγόρευση τ/ς Ία/κλφρίας στα ιστρικά και τα εμπρικά κέντρα των πόλεων έγινε έκττε μια ευρέως διαδεδμένη πλιτική πυ, πυ ήδη στα μέσα τ/ς δεκαετίας τυ '70, είχε υωθετηθεί από όλες τις μεγάλες πόλεις. (BrambiIla,Longo, 977: ) ι πρώτι πεζόδρμι εφαρμόστηκαν αρκετά απότμα, χωρίς κατάλληλη ενημέρωση των ενδιαφερμένων και γιαυτό συνάντησαν σημαντική αντίθεση. Τέτι παράδειγμα απτελεί η Str",get στην Κπεγχάγη. Τ 962 έκλεισε πεψαματικά με πρωτβυλία τ/ς δημτικής αρχής και δύ χρόνια αργότερα έγινε μόνιμς πεζόδρμς! εφόσν ι αρχικές αντιδράσεις απδείχτηκαν αβάσιμες και διαφάνηκαν τα θετικά απτελέσματα. Ένα χρόν μετά τ πεψαματικό κλείσιμ τ/ς, μόν 72% της πρηγύμενης κυκλφρίας βρέθηκε στυς γύρω δρόμυς και αυτό μειώθηκε κατά 38% στις ώρες αιχμής, χωρίς φυσικά να σημειωθύν τα μπτιλιαρίσματα για τα πία πρειδπιύσαν η αστυνμία, τ Υπυργεί Συγκινωνιών και ι περισσότερι 2

21 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εε.ωτερικό και Ελλάδα Εψήνη ΘεoφtλάτOtl συγκινωνιλόγι. Παράλληλα, η κυκλφρία των πεζών αυξήθηκε κατά 48% στν πεζόδρμ συμβάλλ<>ντας στην τόνωση τυ εμπρίυ. (Γρηγρόπυλς, 978) D Πηγή: Cannen Hass-ΚIau, 990. Εικόνα 2.2: Τυπικός δρόμς στη Βενετία. Από την ίδρυση της πόλης, συνειδητά απκλείστηκε κάθε κίνηση τρχφόρυ. Σήμερα η Βενετία απτελεί απόδειξη ότι ι τρφδσίες σε μια πόλη μπρύν να γίνυν και χωρίς τη χρήση τρχφόρων και υπόδεryμα διαχωρισμύ κινήσεων πεζών και τρχφόρων. U Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 2.3: Τυπικός δρόμς από ένα νησί των Κυκλάδων (Σίκινς). πυ "πεζόδρμς" ήταν αυτνόητς στν σχεδιασμό. Από τις επχές 3

22 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εξωτερικό και Ελλάδα Ειήνη Θεφιλάτυ 2.3 ΠΡΩΤΕΣ ΕΦΑΡΜΓΕΣ ΠΕΖΔΡΜΩΝ ΣΤΗΝ ΕΛΛΑΔΑ Μέχρι τ Σεπτέμβρι τυ 978 όπυ κατασκευάστηκε εμπρικός πεζόδρμς της Βυκυρεστίυ στ κέντρ της Αθήνας, ι πι γνωστές μόνιμες πεζδρμήσεις στην Ελ/άδα ήταν εκείνες των δών Δ. Γύναρη στη Θεσσαλνίκη και των δών Τσίτσα και Γρηγρίυ Ε' στην Αθήνα, (Γιαννόπυλς, 980:9) υ,} ΣΤΗΝ.'ΑΘΗΝΑ Με απόφαση τυ Δημηκύ Συμβυλίυ τυ Δήμυ Αθηναίων πεζδρμήθηκαν η Γρηγρίυ Ε' (μεταξύ Ακαδημίας και Πανεπιστημίυ) και η Τσίτσα (μεταξύ Πλυτεχνείυ και Μυσείυ). Και ι δύ δρόμι ήταν μικρής κυκλφριακής σημασίας και χωρίς εμπρικές χρήσεις κατά μήκς τυς άρα μπρύν να χαρακτηριστύν ως ανώδυνες επεμβάσεις γιατί δεν πρκάλεσαν αντιδράσεις και δεν επηρέασαν την κυκλφρία των χημάτων, (Γρηγρόπυλς, 978:75) Στα τέλη της δεκαετίας τυ '70 εμφανίστηκαν και τα πρώτα παραδείγματα μη μόνιμων πεζόδρμων, Έτσ~ με αστυνμική διάταξη της Τρχαίας Αθηνών, απαγρευόταν ρισμένες ώρες της ημέρας η διέλευση τρχφόρων από την δό Θεμιστκλέυς μεταξύ των δών Ακαδημίας και Πανεmστ/μίυ, και η είσδς τρχφόρων στ τρίγων πυ περικλειόταναπό ης δύς Σταδίυ, Ερμύ και Αθηνάς (Εμπρικό Τρίγων) ρισμένες μέρες τ/ν περίδ των Χριστυγέννωνκαι τυ Πάσχα. ι απαγρεύσειςαυτές γίννταν για την καλύτερη εξυπηρέτησητων πεζών πυ έκαναν τις αγρές τυς στις περιχές αυτές. Τέλς, η Τρχαία, για παρόμιυς λ/γυς (διευκόλυνση της κίνησης των πεζών για πιδήπτε λ/γ βρίσκνταν εκεί) απαγόρευσε τη διέλευση τρχφόρων ρισμένες ώρες της ημέρας κατά τυς καλκαιρινύςμήνες σε δρόμυς πυ είχαν μεγάλη κίνηση πεζών όπως στη Φωκίωνς Νέγρη, σε δρόμυς της Πλάκας κλπ" (Γρηγρόπυλς,Σ, 978:75) Τ 978 πεζδρμήθηκε η δός Βυκυρεστίυ, σημαντικός εμπρικός δρόμς με μεγάλ κυιcλoqχ:φιακό φόρτ, θέμα πυ απτέλεσε τρφή για καθημερινές συζητήσεις για πλλύς μήνες. Η πεζδρόμηση αυτή είχε τ χαρακτηριστικό ότι έγινε στα πλαίσια μιας ευρύτερης ργανωμένης πρσπάθειας ανάπλασης και βελτίωσης των ελεύθερων κινόχρηστων χώρων σε αστικές περιχές. Πρηγήθηκε επίσης πλήρης κυκλφριακή μελέτη η πία συνεχίστηκε για έναν ακόμη χρόν μετά τ/ν πεζπίηση, (Γιαννόπυλς, 980:9) 4

23 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εζωτεριιcό ιcαι Ελλάδα Εφήνη θεφιλάτυ ΣΤΗ ΘΕΣΣΑΛΝΚΗ Η πεζδρόμηση της Δ. Γύναρη (μεταξύ Εγνατίας και Μ. Αλεξάνδρυ) ήταν η πρώτη λκληρωμένη εφαρμγή πεζδρόμησης στην Ελ/άδα σε δρόμ με δώφρες λειτυργίες και χρήσεις. Σημαντικό ΊCΊνητρO ήταν η ύπαρξη αρχαίων κάτω από τ δρόμ αλλά και η μικρή σημασία τυ στν δικό ιστό της πόλης παρά τη θέση τυ και τα χαρακτηριστικά τυ. διαίτερ ενδιαφέρν παρυσιάζει η πραγματπίηση της με τυς υπάρχντες νόμυς, ελλείψει εκείνη τη επχή πλεδμικής νμθεσίας σχετικά με πεζόδρμυς. Η Τεχνική Υπηρεσία τυ Δήμυ ΘεσσαλoνίΊCΗς, πυ είχε συλλάβει και τ/ν ιδέα της πεζδρόμησης, ξεκίνησε θεωρώντας τ δρόμ ως κινόχρηστ χώρ της πόλης και πρχώρησε με ό,τι δεν απαγρευόταν ρητά από τ νόμ, στ/ριγμένη βέβαια σε σχετικό νόμ σύμφωνα με τν πί αρμόδως για τέτωυ είδς επεμβάσεις είναι Δήμς. (Γρηγρόπυλς, 978) 2.4 ΠΕΖΔΡΜ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ 2.4./ ΦΑΣΕΣ' ΔΗΜΥΡΓΛΣΤΥΣ Στα τέλη της δεκαετίας τυ '70, τ~ πρώτες πρσπάθειες γα/ τη δημιυργία πεζόδρμων στ κέντρ της Αθήνας ακλύθησαν γα/ πλλύς μήνες καθημερινή συζήτ/ση. Τ ότι ι πεζόδρμι ήταν γενικά επιθυμητί και τ ότι απτελύσαν βελτίωση των συνθηκών ζωής και εργασίας στις σημερινές πόλεις δεν αμφισβητύνταν σχεδόν από κανένα. σκεπτικισμόςγια τ/ν δημωυργiα τυς βασιζόταν στις επιπτώσεις πυ θα είχαν στην κυκλφρία των χημάτων και λιγότερ κατά πόσ εντάσσνταν σε ένα γενικότερ πλέγμα μέτρων για τη βελτίωση της πώτητας ζωής των κατίκων της πόλης. Εξάλλυ, ι επιπτώσεις των πεζόδρμων πάνω σπιν κυκλφρία των χημάτων και κυρίως ι αρνητικές είναι και αυτές πυ γίννται αντιληπτές από τ ευρύ κινό και απτελύν κύρι θέμα συζήτησης και αντιρρήσεων. (Μπιτσάνη, Xαραλoμπiδης 990:9) Πάντως, από τ~ πρώτες πρσπάθειες δημιυργίας πεζόδρμων μέχρι σήμερα τα πράγματα έχυν πρχωρήσει αρκετά. ι πεζδρμήσεις πυ ξεκίνησαν τ 975 ως «ανώδυνα πεφάματα)) έχυν γενικευθεί και είναι κντά σπιν επίτευξη τυ στόχυ για 3 Όπως τις αναφέρυν ι Μmτσάνη, Xαραλαμπiδης στη διάλεξη τυς για τ τμήμα Αρχιτεκτόνων Μηχανικών τυ ΕΜΠ: «Βυκυρεστίυ: πρώτς εμπρικός πεζόδρμς»,

24 Κεφ. 2: Πει:.ρμι σε εeωτερkό και Ελλάδα Ειρήνη Θεφιλάτυ ενιαί πλέγμα πεζόδρμων πυ θα διατρέχυν τ κέντρ της πρωτεύυσας ενπιώντας σημεία πλιτιστικύ και περιβαλλντικύ ενδιαφέρντς, όπως πρωθύνται από μεγαλεπήβλα σχέδια τυ ΥΠΕΧΩΔΕ εν όψει των λυμπιακών Αγώνων της Αθήνας τ 2004 (βλ. 2004: Η άλλη Αττική-Η άλλη Αθήνα) με κόρι φρέα υλπίησης την Εταψία Ενπίησης Αρχαιλγικών Χώρων ΑΕ. Μπρύμε να διακρίνυμε τις παρακάτω φάσεις δημιυργίας πεζόδρμων:. Περδς Στην πρώτη αυτή φάση δημιυργύνται ι πεζόδρμι της δύ Τσίτσα και της δύ Γρηγρίυ Ε'. 2. Περίδς Ί Τ χρνικό αυτό διάσrημα πεζδρμύνται η Βυκυρεστίυ (μεταξύ Πανεπιστημίυ και Ακαδημίας) και η μικρή πάρδς της η Βαλαωρίτυ, ενώ με απόφαση της Τρχαίας απαγρεύεται η διέλευση χημάτων στ εμπρικό τρίγων της Σταδίυ -Ερμύ - Αθηνάς κατά τη διάρκεια των Χριστυγέwων και τυ Πάσχα. Τ ίδι χρνικό διάατημα αρχίζει η μελέτη της πεζδρόμησης της Πλάκας, ένα έργ πυ συνεχίζεται κατά τη διάρκεια ετών κατά φάσεις. και άρχισε όπως και σrην περίπτωση τυ εμπρικύ τριγώνυ με απαγόρευση της κίνησης χημάτων κατά τη διάρκεια ρισμένων ωρών. Παρόμια αvnμετώπιση είχε και η δός Φωκίωνς Νέγρη ατην Κυψέλη. 3. Περίδς Την περίδ αυτή πεζδρμείται η Φωκίωνς Νέγρη, λκληρώνεται η Α' φάση πεζδρόμησης της Πλάκας ενώ παράλληλα αρχίζει η δεύτερη φάση της. Παρυσιάζεται πρόταση ανάπλασης της περιχής τυ θησείυ, η πία περιελάμβανε ένα δίκτυ πεζόδρμων για τν σκπό αυτό. 4. Περίδς ι πεζδρμήσεις αυτής της περιόδυ απτελύν κυρίως μέρη πλεδμικών αναπλάσεων και ικιστικών αναπτύξεων από τ Δήμ Αθηναίων. Πεζδρμήσεις πυ ανήκυν σε αυτές τις κατηγρίες είναι εκείνες πυ έγιναν στ θησεί, τα Εξάρχεια και τ Μεταξυργεί. 6

25 Κεφ. 2: ΠεζόδDOμι σε εξωτερικό και Ελλάδα ΕφήΥη Θεoφtλάτoυ Ακόμη έχυμε πεζδjx>μήσεις εμπρικών δρόμων στ Κλωνάκι όπως η δός Τσακάλmφ (μεταξύ Ηρακλείτυ και Πατριάρχυ ωακείμ) και Μηλιώνη (μεταξύ Ηρακλείτυ και Πατριάρχυ ωακείμ). Αξίζει να αναφερθεί ότι τ Νέμβρω τυ 988 με πρωτβυλία τυ ΤΕΕ και σε συνεργασία με τν Δήμ Αθηναίων ργανώθηκε διημερίδα με ανπκείμεν την Αξιπίηση της Πρότασης τυ Δήμυ Αθηναίων γω τ Κέντρ της Αθήνας πυ ΠjX>τάθηκε από τ ΥΠΕΧΩΔΕ και αφρύσε τ Γενικό Πλεδμικό Σχέδι της Αθήνας. 5. Περίδς 99θ-997 ρόσημ αυτής της περιόδυ η χρνλγία 995 όπυ πεζδρμείται επιτέλυς πρώτς σε σημασία εμπρικός πεζόδρμς της πόλης, η δός Ερμύ. Εχυν πρηγηθεί ι πεζδρμήσεις στ Θησεί (Ηρακλειδών) και στυ Ψυρρή από τ ΥΠΕΧΩΔΕ ως μέρη των συνλικών αναπλάσεων αυτών των περιχών. 6. Περίδς 997 έως σήμερα Τ 997 ιδρύεται η Εταφία Ενπίησης Αρχαιλγικών Χώρων Αθήνας ΑΕ 4 πυ σημαντικό μέρς των επιδιώξεων της είναι πεζδjx>μήσεις κεντρικών δρόμων (Απστόλυ Παύλυ, Αθηνάς, Κλκτρώνη, κ.α). Τ 2000 πεζδρμείται η μήκυς ενός χιλωμέτjx>υ Δωνυσίυ Αρεπαγίτυ και τ 200 εξαγγέλλνται από τ ΥΠΕΧΩΔΕ και νέες πεζδρμήσεις κεντρικών δρόμων (λγας, κ.α.) μεταξύ άλλων έργων για αισθητική και λειτυργική αναβάθμιση τ/ς πόλης ενόψει των λυμπωκών Αγώνων τυ 2004 με τ <<2004: Η άλλη Αττική - Η άλλη Αθήνα». Επίσης τ 2002 ξεκίνησε η πεζδρόμηση της Απστόλυ Παύλυ ΦΡΕΣΣΧΕΔΜΣΜΥΚΑ ΥΛΠOlΗΣΗΣ Στ κέντρ της Αθήνας έχυν δραστηριπιηθεί στ/ν κατασκευή πεζδρόμων αρχικά τ ΥΠΕΧΩΔΕ-τότε ΥΧΠ (Εμπρικά Τρίγων, περιχή Ψυρρή, Θησεί), 4 Με βάση πρτάσεις τυ Ρυθμιτικό Σχεδίυ της Αθήνας, ΥΠΕΧΩΔΕ και ΥΠΠ πρώθησαν την εκπόνηση μιας σειράς μελετών ενός κινύ ΠΡσΥράμματς ενπίησης των αρχαιλγικών χώρων. Στη συνέχεια τα δύ υπυρύεία συνέστησαν την ΕΑΧΑ ΑΕ. σκπός της πίας είναι η υλπίηση των πρβλεπόμενων έρύων. όρς «ενπίηση» σημαίνει τη δημιυρύία ενός δικτύυ δημόσιων χώρων πυ θα συνδέει τα σημανπκά πλιτιστικά ρόσημα της πόλης. ( 7

26 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εξωτερικό και Ελλάδα Ειρήνη 8εoφtλάτoυ Δήμς Αθηναίων και, τα τελευταία χρόνια, η Ενπίηση Αρχαιλγικών Χώρων Αθήνας (ΥΠΕΧΩΔΕ- ΥΠΠ). ι παλιότερι πεζόδρμι της Αθήνας ήταν η Τσίτσα και η Γρηγρίυ Ε', πυ όμως είχαν κατασκευαστεί με πρωτβυλία τυ Δήμυ Αθηναίων σε σημεία απ'όπυ πριν δεν διερχόταν σημαυώκή κίνηση τρχφόρων. Η πρώτη σημαντική και ρ-υανωμένη πρωτβυλία για πεζδρόμηση ήταν αυτή της Βυκυρεστίυ από τ ΥΧΠ τ 978. Ακλύθησε, στις αρχές της δεκαετίας τυ'80 η ανάπλση της περιχής της Πλάκας, πυ συνεχίζεται μέχρι σήμερα, από τ Γραφεί Πλάκας (ΥΠΕΧΩΔΕ) και, στα μέσα της δεκαετίας τυ '80, μαζικές πεζδρμήσεις στ Εμπρικό Τρίγων από τ ΥΠΕΧΩΔΕ. Τ 995 πεζδραμήηκε η Ερμύ, σημαντικότερς εμπρικός δρόμς της πόλης, και σύντμα θα δημπρατηθύν ι μελέτες για nς πεζδρμήσεις των παρόδων της, επίσης από τ YTΕΧΩΔΕ και τη Διεύθυνση Ειδικών Έργων Αναβάθμισης Περιχών. Από τα μέσα της δεκαετίας τυ '90 αναλμβάνειδράση στις πεζδρμήσειςκαι η Ενπίηση Αρχαιλγικών Χώρων Αθήνας (ΕΑΧΑ), αρχικά ως διεύθυνση τυ Υπυργείυ Πλιτισμύ και από τ 997 ως ανώνυμη εταψεία. Πρϊόν της η πεζδρόμηση της Δινυσίυ Αρεπαγτυ και στα μελλντικά της σχέδια η πεζδρόμηση κεντρικών δρόμων όπως η Βασιλσσης Όλγας, η Απστόλυ Παύλυ, Κ.α.. Δήμς Αθηναίων συμμετείχε στην κατασκευή των πεζδρόμων πυ έγιναν στ Εμπρικό Τρίγων από τ ΥΠΕΧΩΔΕ με συνεργεία Αυτεπιστασίας από τη Δ/νση δπιίας (Τμήμα Πεζδρόμων) με εππτεία-επίβλεψη από τη Δ/νση Κατασκευής Εργων τυ ΥΠΕΧΩΔΕ. (Ρεμύνδυ, 988: 7) Μετά τ πέρας των έργων διαμόρφωσης ι πεζόδρμι παραχωρήθηκαν από τ ΥΠΕΧΩΔΕ στ Δήμ για χρήση και συντήρηση, όπως γίνεται πάντα σε τέτιες περιπτώσεις. (Ρεμύνδυ, 988: ) Από τ 989 Δήμς Αθηναίων άρχισε να αναθέτει μελέτες πλεδμικής αναβάθμισης. Σήμερα έχυν τελειώσει πλεδμικές μελέτες για γειτνιές της Αθήνας πυ περιλαμβάνυν και πρωθύν πεζδρμήσεις. 2.5 ΝΜΘΕTlΚ ΠΛΑΣl Τυπικά τ ισχύν νμθετικό πλαίσι για τις πεζδρμήσεις παρέχεται από τ νόμ 2508/97 (αναπλάσεις). Ωστόσ δεν έχει χρησιμπιηθεί ακόμη ύτε και από τ ΥΠΕΧΩΔΕ (ΔΕΕΑΠ) γιατ δεν εναι γνωστό n πρβλήματα τυχόν να δημιυργηθύν 8

27 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εeωτερkό και Ελλάδα Εφήνη θεφιλάτυ από την εφαρμγή τυ'. Στη ΔΕΕΑΠ (Διέυθυνση Ειδικών Έργων Αναβάθμισης Πρωτεύυσας) ακλυθύν πρδιαγραφές τυ ΥΠΕΧΩΔΕ για αναπλ/σεις κινόχρηστων χώρων και αυτές της ΕΑΧΑ για τ σχεδιασμό των πεζδρόμων Π.χ. δηγίες για την κυκλφρία ατόμων με ειδικές ανάγκες. Η ακλυθύμενη τακτική είναι, μετά από αίτημα, Π.χ. των κατίκων, να βγαίνει Πρεδρικό Διάταγμα για την πεζδρόμηση ενός δρόμυ. Για τν τελικό χαρακτηρισμό τυ γίννται κυκλφριακές και συγκινωνιακές μελέτες από τ ΥΠΕΧΩΔΕ ή από ιδιώτη και έπειτα θεσμθετείται. Ακλύθως διαμρφώνεται, είτε αμέσως είτε αργότερα, και τέλς σηματδτείται. 6 Πηγή: Πρσωπικό ΑΡΧεί Εικόνα 2.4, θεσμθετημένς, όχι διαμρφωμένς πεζόδρμς στ Εμπρικό ΤΡόΥων της Αθήνας. ΠΤΠ: Πρoσωmιώ αρχεί Εικόνα 2.5: Πεζόδρμς <rto Δήμ Aλiμou ( 99). j, Από τηλεφωνική επικινωνία με κα ΤσυΡΥιάννη της ΔΕΕΑΠ, ΥΠΕΧΩΔΕ. 6 Από τηλεφωνική επικινωνία με κ Κρμανό της ΔΕΕΑΠ, YTlΕΧΩΔΕ. 9

28 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εξωτερικό και Ελλάδα Εφήνη θεφιλάτυ Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα.6: Εργασίες πεζδρόμησης σε πάρδ της Ερμύ. 2.6 Α.ΞΛΓΗΣΗ ΤΩΝ ΠΕΖΔΡΜΗΣΕΩΝ ΣΤΗΝ ΑΘΗΝΑ Γενικά, πιδήπτε κείμεν αναφέρεται στν δημόσι χώρ, μέρς τυ πίυ, φυσικά, απτελύν και ι (κατασκευασμένι) πεζόδρμι, τνίζει την πστική και πιτική τυ ανεπάρκεια στις σύγχρνες ελληνικές πόλεις. Αν και απαραίτητς για την κινωνική ζωή τυ κατίκυ της πόλης στις ελληνικές πόλεις άργησε να δθεί η πρέπυσα σημασία. Σ' αυτό συντέλεσε κυρίως η απργραμμάτιστη πλεδμικά ανάπτυξη και επέκταση των εuηνικών πόλεων πυ δεν άφησε πλλά περιθώρια για τν κινόχρηστ χώρ ακόμη κι αν αυτός είναι δρόμς ή τα πεζδρόμια ΣΧΕΔΑΣΜΣ ΤΩΝ πεζδρμων Απσπασματικές και ευκαιριακές χωρίς συνλική αντίληψη τυ σχεδιασμύ ι πεζδρμήσεις όπως τις βλέπει Φιλιππίδης (990) πυ χαρακτηρίζει τις εκτενείς πεζδρμήσεις στις παρυφές τυ κέντρυ της Αθήνας ή τυς πεζόδρμυς μήκυς ενός μόν ικδμικύ τετραγώνυ «ευκαιριακές παρεμβάσεις, με στόχ να φανεί η δραστηριότητα κάπιυ φρέα')). Ακόμη, για αυτόν, η πρώτη πεζδρόμηση εμπρικύ δρόμυ, αυτή της Βυκυρεστίυ, απτελεί ΣUμβoλo «από τη μια κυβερνητικής ΣUγχυσης γύρω από τις σκπιμότητες και πρτεραιότητες παρέμβασης και από την άλλη ως δείγμα γραφής μιας πλιτικής βύλησης πυ εξωραίζει με στόχ την εξυπηρέτηση των κατίκων της πόλης». γnεχωδε 7 φρείς πυ δραστηριπιύνται στην περιχή είναι Δήμς Αθηναίων και τ 20

29 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εε.ωτερικό και Ελλάδα Ειήνη Θεφ!λάτυ Ωστόσ, σε έκδση τυ ΥΧΠ-δηΥό πεζδρμήσεων πυ απευθύνεται στην τπική αυτδιίκηση (98) δημσιεύτηκε χάρτης με δίκτυ πεζδρόμων για τ κέντρ της Αθήνας όπυ φαίνεται ήδη η λγική διασύνδεσης πεζή πυ εκφράστ/κε αργότερα έμπρακτα από την Ενπίηση Αρχαιλγικών Χώρων τ/ς Αθήνας πυ «τρέχει» ή τ Πρόγραμμα Ενπίησης Χώρων Πρασίνυ, Πλιτιστικών και Κινωνικών Δραστηριτήτων τυ γπεχωδε. Συμπερασματικά τ ΥΠΕΧΩΔΕ έχει μια σmιoλική αντίληψη τυ σχεδιασμύ των πεζδρμήσεων κάτι πυ γενικά δεν υφίσταται στην περίπτωση των δήμων όπως τνίζει και ικνόμυ σε συνέντευξη στην EλευOερoτυπiα (30/4/0)., Πηγή: ΥΧΠ, 98. Εικόνα 2.7: Τ πλέυμα αξόv(t)ν κίνησης πεζών πυ πρβλέφθηκε από τ YXOD. 2

30 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εξωτερικό και Ελλάδα Εφήνη ΘεφιλάΤ\ Η ΕΚΝΑ ΤΩΝ πεζδρμων ΑΠΨΕΣ ΤΩΝ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ Ως πρς την κακή αισθητιιαί, την πιτική και πστική ανεπάρκεια των δημόσιων χώρων υπερθεματίζυν ερευνητές όπως ικνόμυ (999) για την περιχή δραστηριότητας της ΕΑΧΑ και 2ήβας (2002) ειδικά για την περιχή της Πλάκας (η πία εμπεριέχεται στην παραπάνω περιχή). ικνόμυ ξεκινάει την παρυσίαση τυ δημόσιυ χώρυ χαρακτηρίζντας την κατάσταση τυ ως «ένα από τα μείζνα πρόβλημα της σύγχρνης ελληνικής πόλη9', Και συνεχίζει με συγκεκριμένες παρατηρήσεις για χαμηλή πώτητα αστικύ σχεδιασμύ με πικιλμρφία υλικών και μρφών και εκφυλισμύ τυ δημσίυ χώρυ από την κατάληψη τυ από τραπεζκαθίσματα, εμπρεύματα, σταθμευμένα και διερχόμενα χήματα και τα πρβλήματα πυ πρκαλύν τα τελευταία: ηχρύπανση, κίνδυν ατυχημάτων για τυς πεζύς, φθρές της δαπεδόστρωσης και τυ εξπλισμύ, πυ ύτως ή άλλως η συντήρηση τυς είναι χαμηλής στάθμης. Ζήβας εντπίζει και αυτός τα πρβλήματα τυ δημόσιυ χώρυ: σε κατάληψη από τραπεζκαθίσματα, εμπρεύματα και χήματα, πικιλία υλικών επίστρωσης των επιφανειών και κακή συντήρησης τυς και σε πικιλμρφία στα είδη αστικύ εξπλισμύ και κακή συντήρηση τυς. Η Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό (2000) έχει ασχληθεί με τ θέμ της κατάστασης των πεζόδρμων, πστικπιώντας τα ευρήματα της. Η έρευνα, πυ πραγματπιήθηκε τ , και συμπεραίνει ότι: 0% των πεζόδρμων έχει j επάρκεια ως πρς σήμανση, φωτισμό, δχεία απρριμμάτων,παύκάκια και φυτά. Μόν στ 5% των πεζόδρμων η κίνηση των πεζών πραγματπιείται με ικανπιητικό τρόπ. Αιτία: τα παρανόμως σταθμευμένα χήματα. Στ 94% των τμημάτων των αμιγών πεζόδρμων υπάρχει παράνμη στάθμευση, στιχεί ενδεικτικό της έλλειψης αστυνόμευσης. ΓεVKά, κατά τη ΜΑΜ, ι πεζόδρμι τυ Λεκανπεδίυ δεν κατασκευάζνται με κινές και ικανπιητικέςπρδιαγραφές, δεν αστυνμεύνταικαι δεν δικαιλγύν στις περισσότερες περιπτώσεις τη σκmμότητα τυς καθώς έχυν τπθετηθεί σε περιχές με μικρή κίνηση πεζών. 22

31 Κεφ. 2: ΠεCόδρμι σε εe.ωτερικό και Ελλάδα Eψήνn Θεφιλάτ» Φιλιππiδης πιστεύει ότι στη διαμόρφωση των πεζόδρμων, όπως και στην περίπτωση των πλατειών, δίνεται «περισσότερη έμφαση στην ικανπίηση αισθητικών αναγκών πέρα από τιδήπτε ά"..ι, συίvά χωρίς να υπάρχει τίπτε άλλ}} υπγραμμίζντας τη μη λήψη υπόψη των λειτυργικών αναγκών στη διαμόρφωση των πεζόδρμων [ ΑΠΨΕ[Σ ΤΥ ΚΝΥ ΠΩΣ ΕΚΦΡΑΖΝΤΑ[ ΣΤΝ ΤΥΠ «ι πεζόδρμι έγιναν πάρκινγι>, Τα Νέα, [3/9/[997 «Πεζόδρμι για αυτκίνητα», Τ Βήμα, 8/998 «Πάρκινγκ πεζόδρμς της Ερμύ», Τα Νέα, 2/2/999 «Ζύ'Υκλα ι πεζόδρμι από μηχανάκια και χήματα}} Τα Νέα, 2/4/2000 «Πεζδρμήσεις: Μαθήματα και παθήματα», Ελευθερτυπία, 30/4200 Μερικί τίτλι άρθρων τυ αθηναϊκύ τύπυ για τα πρβλήματα πυ βιώνυν ι πεζί στυς πεζόδρμυς πυ κατασκευάστηκαν «απκλειστικά}} για αυτύς. Φυσικά νύμερ πρόβλημα απτελύν τα τρχφόρα! Πεζί-καταναλωτές, καταστηματάρχες και μόνιμι κάτικι βλtπoυν τ πρόβλημα στην Ερμύ και σε άλλυς (ή μάλλν σε όλυς τυς) πεζόδρμυς τυ κέντρυ της Αθήνας. «Αλίμν αν ξεχαστείς και περπατήσεις αμέριμνφ λtει για τα μηχανάκια κάτικς της δύ Μεθώνης. (Τα Νέα, [3/9/97) «Τα ωράρια ανεφδιασμύ των καταστημάτων δεν τηρύνται και σε όλη τη διάρκεια της ημέρας φρτηγά εμπαδίζoυv την κυκλφρία των πεζών» στην Ερμύ (Τα Νέα, 2/2/999) με απτέλεσμα να κινδυνεύει ακόμη και η ασφάλεια των πεζών από τα διερχόμενα χήματα (ό.π.) και χωρίς η παρυσία της αστυνμίας να απτελεί εμπόδι. Αυτό δημιύργησε φόβ στυς καταστηματάρχες για πτώση των πωλήσεων. Άλλα πρβλήματα των κεντρικών εμπρικών πεζόδρμων, όπως καταγράφνται από τ ίδι άρθρ: «η καθαριότητα είναι ανύπαρκτη, πλανόδιι πωλητές έχυν κατακλύσει πεζδρόμια και δρόμυς>} και γενικά δημτική αστυνμία και τρχαία απυσιάζυν. Ενάμισι χρόν μετά, άλλ άρθρ (Τα Νέα, 2/4/2000) καταγράφει και εmσημαίνει ακριβώς την ίδια κατάσταση για 3 κεντρικύς εμπρικύς πεζόδρμυς: Ερμύ, Βυκυρεστίυ και Ευαγγελιστρίας. Παρκαρισμένα και διερχόμενα δίκυκλα και.χ., ελλιπή αστυνόμευση και μικρπωλητές «υπβαθμίζυν τ ιστρικό εμπρικό 23

32 Κεφ. 2: Πεζόδρμι σε εeωτεokό και Ελλάδα Ειρήνη Θεφιλάτυ κέντρ» και δuσχεραίνoυν την άνετη διέλευση των πεζών με την όλη εικόνα των πεζόδρμων «να μην έλκει τν καταναλωτή». Στη Δινυσίυ Αρεπαγίτυ τνίζεται, από άλ/ άρθρ, η κατάληψη από τραπεζκαθίσματα πεζόδρμς χαρακτηρίζεται ως «απέραντη ταβέρνα, τυλάχιστν στ τμήμα πρς την πλευρά των Στύλων τυ λυμπίυ Δώρ) από άλλ άρθρ. «Μάλιστα αρκετί καταστηματάρχες έχυν απλώσει τα τραπεζάκια τυς πάνω στν πεζόδρμ, καταλαμβάνντας ακόμη και τις ειδικές διαγραμμίσεις πυ έχυν τπθετηθεί για να διευκλύνυν την ανεξάρτητη κίνηση των τυφλών!)). Και εδώ αναφέρεται η απυσία ασmνqμευης. (EΛΕUθεΡOmπία, 2/5/2002) ΣΥΜΕΡΛΣΜΛTlΚΑ Συνψίζντας, μπρύμε να πύμε ότι τα πρβλήματα πυ έχυν αvτιληφθεί ~ Ί τόσ ι μελετητές όσ και ι άμεσα ενδιαφερόμενι μέσω τυ τύπυ είναι: Χαμηλή πιότητα σχεδιασμύ, πικιλμρφία υλικών επίστρωσης και εξπλισμύ και κακή συντήρηση τυς Έλλειψη επαρκύς αστυνόμευσης με συνέπεια τρχφόρα να διατρέχυν και να σταθμεύυν στυς πεζόδρμυς και τα χήματα τρφδσίας να κινύνται αδιάκπα καταστρατηγώντας τα ωράρια τρφδσίας. Επίσης μικρπωλητές καταλαμβάνυν ανεξέλεγκτα τυς πεζόδρμυς Εκφυλισμός τυ χώρυ με κατάληψη από τραπεζκαθίσματα και εμπρεύματα Στα επόμενα κεφάλαια μελετώνται αναλυτικά μερικί πεζόδρμι της Αθήνας ως πρς τη μρφή και τη λειτυργία τυς. 24

33

34 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Eφήνn θεφιλάτυ 3. ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ 3. ΕΡΜΥ Εμ!QPικό Τρίνων Η Ερμύ είναι πεζδρμημένη μεταξύ των δών Αιόλυ και Φλελλήνων (Πλατεία Συντάγματς). Ως περιχή μελέτης επελέυη τ τμήμα μεταξύ των δών Βυλής και Φωκίωνς. σημαντικότερς εμπρικός πεζόδρμς της Αθήνας με ακτίνα έλξης πυ υπερβαίνει τα όρια της πόλης. Κατασκευάστηκε τ 995 αν και ήταν στα σχέδια τυλάχιστν για μια δεκαετία αλλά αντιδρύσαν πάντα ι καταστηματάρχες στην υλωίηση φβύμενι μη έγκαψη περάτωση των εργασιών με συνέπειες στην εμπρική κίνηση. (Ρεμόνδυ, 988) Πάντα απτελύσε και συνεχίζει τν πρώτ σε σημασία εμπρικό δρόμ της Αθήνας, με πρσεγμένες βιτρίνες καταστημάτων και πρσφρά ειδών (κυρίως) ένδυσης καλής πιότητας. u Πmή: Πρσωmκό αρχεί Εικόνα 3.: πεζόδρμς της Ερμύ εκτός ωρών καταστημάτων (Κυριακή μεσημέρι). κανή κίνηση πεζών, σταθμευμένα και διερχόμενα τρχφόρα, μικρπωλητές. πεζόδρμς της Ερμύ δεν αδειάζει πτέ. Πάντα έχει μεγάλη κίνηση πεζών ακόμη και όταν τα μαγαζιά είναι κλειστά εξυπηρετώντας τη διαμπερή κίνηση πρς Ψυρρή και Πλάκα από Πλατεία Συντάγματς. Είναι, δηλαδή, ένας ζωντανός και ευχάριστς πεζόδρμς. ένα καλό δείγμα τυ είδυς με την έννια ότι πρσφέρει τ αίσθημα της ασφάλειας όλες t4 ώρες. 25

35 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Ειήνη Θεφιλάτυ Μόνιμη θέση έχυν π'λ.i.λν στην Ερμύ και τα θεάματα τυ δρόμυ. Μυσικί και μίμι (καθημερινά), θέατρ τυ δρόμυ και ταίuδακτυλoυργoί (τα Σάββατα στην πλατεία Καπνικαρέας) κάνντας ακόμη πι ενδιαφέρυσα τη διέλευση. Πεζί Όπως αναφέραμε η κνηση πεζών είναι πάντα μευάλη (μέσς όρς: 48,5 πεζoi!λεπτό ή 4,8 Πμιλ). Δεδμένυ ότι η έρευνα πεδίυ έγινε τις τρεις τελευταίες εβδμάδες τυ Δεκεμβρυ, μια από τις επχές τυ χρόνυ πυ η διάθεση για αγρές είναι μευάλη άρα και η κίνηση στυς εμπρικύς δρόμυς, ι ρές ήταν τέτιες (μέχρι 250 πεζoi!λεπτό) πυ ι πεζί κάπιες φρές πρχωρύσαν με δυσkoλiα Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.2: Η Ερμύ Σαββατόβραδ. Όπα/ς και στην πρηγύμενη εικόνα, απδεικνύεται ότι η Ερμύ έχει πάντα κίνηση. ~ Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.3: Η Ερμύ παραμνές Χριστυγέννων χήματα Βέβαια, τα σταθμευμένα και διερχόμενα τρχφόρα δεν λείπυν (μέσι όρι:,8 αυτoιdνητα, 3,6 δκυκλα,,3 χήματα ΤΡOφoδoσiας διερχόμενα στν χρόν 26

36 ΚillP.. 3: Εμπρικί πεζόδρμι EφΉVΗ ΘεΦ!λάτυ παρατήρησης) α'λ..ii έχυν τot>ς μικρότερυς αριθμύς απ' ότι σε άλλυς εμπρικύς πεζόδρμυς της περlχής (βλ. Αιόλυ). Τ σύστημα ελέγχυ της εισόδυ τρχφόρων στν πεζόδρμ με τις «βυθιζόμενες μπάρες» στις ακραίες εισόδυς τυ πεζόδρμυ, πυ χρησιμπιήθηκε αρχικά, έχει εγκαταλειφθεί, και υσιασnκά πωδήπτε όχημα πιαδήπτε ώρα είναι ελεύθερ να περάσει και να σταθμεύσει. Τ εν 'λiγω σύστημα στ Εμπρικό Τρίγων ξεκίνησε δκιμασnκά τη λειτυργία τυ στ Εμπρικό Τρίγων τν lανυάρω τυ 998. Αρχικά η δκιμαστική εφαρμγή αφρύσε τ τμήμα πυ περικλείεται από τις δύς Αθηνάς, Σταδίυ και Κλκτρώνη. ι μόνιμι κάτικι της περlχής (45) είχαν τη δυνατότητα ελεύθερης πρόσβασης με την πρμήθεια ειδικής κάρτας. Τ σύστημα είχε λειτυργία ό'λι τ 24ωρ με εξαίρεση από 8 μ.μ. μέχρι 6.30 π.μ. πυ η είσδς ήταν ελεύθερη. Για την τρφδσία των καταστημάτων ι «μπάρες}} κατέβαιναν μεταξύ των ωρών π.μ. και μ.μ.. Υπήρχε και ειδική πρόβλεψη για έκτακτες περιπτώσεις (πρόβλημα λειτυργίας, διακπή ρεύματς, κτλ). (Τζαναβάρ, lσι/998) Τ όλ σόστημα σχεδιάστηκε και χρηματδτήθηκε (700 εκ. δραχμές) από τ ΥΠΕΧΩΔΕ και παραδόθηκε για τη λειτυργία στ Δήμ Αθηναίων αλλά πτέ δε λειτύργησε επαρκώς και σύντμα εγκαταλείφθηκε, σχεδόν στην αρχή της λειτυργίας τυ. Σήμερα κατεστραμμένα στιχεία τυ συστήματς βλέπυμε εγκαταλειμμένα στην Ερμύ, στην Aιό'λιυ και σε ά'λ/.α σημεία τυ Εμπρικύ Τριγώνυ. 8 Δυνατότητα υπάρχει και για εγκάρσιες διελεύσεις (Βυλής, Νίκης, κ.α.), αλλά λόγω τυ δικύ δικτύυ της άμεσης περιχής πυ δεν εξυπηρετεί την άνετη κυκλφρία (στενί δρόμι και πεζόδρμι) αλλά και της αυξημένης κίνησης πεζών είναι φανερό ότι τελικά ι δηγί απφεύγυν την Ερμύ και την 'ΧΡησιμπωύν μόν όταν είναι απλύτως απαραίτητ. Ωστόσ, τα χήματα τρφδσίας έχυν έντνη παρυσία (μέσι όρι: 0,8 σταθμευμένα ή /750 μ' και,3 διερχόμενα στ χρόν παρατήρησης) εκτός των ωρών τρφδσία ς9 και απτελύν εμπόδια για την άνετη και 8 Τ συγcεkρψένo μέτρ είχε πάρει μεγάλη δημσιότητα όταν άρχισε να λειτoυργε~ για την πληραρόρηση τυ κινύ, σi. παράλληλα έρχνταν στ φως και ι διαμαρτυρίες των χνδρεμπόρων. Τελικά ι φωνές διαμαρτυρίας υπερίσχυσαν (και μαζί με μια «μεγαλειώδφ) εικόνα ενός αυτκινήτυ πυ τ σήκωσε μια «μπάρω» έπεισαν πραρανώς τν Δήμ Αθηναίων για την «αντιλαϊκότητα» τυ μέτρυ μ.μ._ 0.00 π.μ. σύμφωνα με τις ΠρΥενέστερες ταμπέλες, εφόσν δεν λειτυργεί πλέν τ ηλεκτρνικό σύστημα ελέγχυ πρόσβασης τρχαρόρων. 27

37 Κεψ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Εωήνη Θεφιλάτυ ασφαλή διέλευση των πεζών. Αστυνόμευση υπάρχει από τη Δημτική και την Ελληνική Αστυνμία αλλά μάλλν δεν επαρκεί σύμφωνα με τις ενδείξεις.. Πηγή: Πρσωπικό αρχεi j U Εικόνα 3.4: Τυρ (Γαλλία). Απόληξη πεζόδρμυ σε δρόμ κυκλφρίας τρχφόρων. Διακρίννται ι "μπάρες" ηλεκτρνικύ ελi:yχoυ πρόσρασης (ίδι σύστημα με αυτό πυ κατασκευάστηκε και στ Εμπρικό Tpiyrovo της Αθήνας) σε λειτυρυία. Αντικείμενα-Εμπόδια Τα παραδσιακά κυλύρια και ι φυφύδες με τα κάστανα τ χειμώνα και τα καλαμπόκια τ καλκαίρι, πυ συναντώνται άλλωστε σε όλ τ Κέντρ, υπάρχυν σε καθρισμένες θέσεις. Δεν είναι πλλά ή σε τέτιες θέσεις πυ να δυσχεραίνυν την άνετη διέλευση των πεζών. Αντίθετα απτελύν μέρς της εικόνας της Ερμύ από παλιά. Αυτσχέδιες διαφημιστικές ταμπέλες καταστημάτων πυ βρίσκνται σε παρόδυς συναντώνται... ι πλανόδωι μικρπωλητές-ικνμικί μετανάστες, πρφανώς χωρίς άδεια U πυ κατακλύζυν τ δρόμ απλώνντας τη πραμάτεια τυς, ενχλύν την άνετη διέλευση των πεζών. Τρέπνταισε φυγή μόλις φανεί κάπι περιπλικό της αστυνμίας αλλά επανέρχνται μόλις ελευθερωθεί τ πεδί. Από την ώρα πυ θα κλείσυν τα καταστήματα και μέχρι τις 0 περίπυ τ βράδυ η αρχή της Ερμύ πρς την πλατεiα Συντάγματς και η ίδια η πλατεία μετατρέπνται σε υπαίθρι παζάρι 28

38 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρι.ιι Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.5: Αυτσχέδιες ταμπέλες στ δόστρωμα και μικρπωλητές σε καθρισμένες έσεις στην Ερμύ. Χρήσεις Φυσικά στα κtίρια της δύ Ερμύ ως χρήση κυρκρχεί τ εμπόρω, σε ισόγεια (95%) και ρόφυς (4%). Στυς ρόφυς των επαγγελματικών πλυκατικιών βρίσκυμε γρφεία (π.χ. ταξιδίων) (45%) και επαγγελματικά εργαστήρια (π.χ. ραφή κυρτινών) (5%) πυ συχνά συνδυάζνται με εμπόρω. Στυς τελευταίυς ρόφυς των κτιρίων πυ χτίστηκαν για πλυκατικίες υπάρχυν και κατικίες αλλά πραγματικά είναι η εξαίρεση (εκτός της περωχής τυ δείγματς). Κτίρια Η κατάσταση των κτιρίων πέρα από τα ισόγεια πυ φυσικά είναι άψγη στυς ρόφυς πλλών κτιρίων είναι λιγότερ πρσεγμένη. Α').).Α πραγματικά από τν πεζό διαφεύγει η εικόνα των ρόφων. Γενικά κατά 86% η κατάσταση των κτιρίων είναι καλή.! Τα περισσότερα είναι κατασκευής τυ '60 με '70 (73%), συχνά με παρόδιες και εσωτερικές στές. Νέα (της τελευταίας εικσαετίας) κtίρια δεν υπάρχυν αν και ρισμένα κτίρια είναι πλήρως ανακαινισμένα. Τέσσερα μπρύν να χαρακτηριστύν αξιόλγα (νεκλασικά) στην περιχή τυ δείγματς. 29

39 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Ειρ6Υη Θεφιλάτυ Ί Ί ~ D D Πηγή: Πρωπικό αρχεί Εικόνα 3.6: Κτίμια της δύ Ερμύ. Έντνες αντιθέσεις σε ύψη και μρφλσυία. Ως πρς την μρφλγία και των αριθμό ρόφων σίγυρα δεν υπάρχει μιμρφία. Υπάρχν από διώρφα μέχρι 7όρφα, με σχετική COριαρχία των 6όρφων (27%) και 7όρφων (23%). Η αναλγία ύψυς κτφίων και πλάτυς τυ πεζόδρμ\) ( μέτρα) δεν είναι ανεκτή και τελικά η Ερμύ είναι χαρακτηριστικά ένας «σκτεινός» δρόμς τ χειμώνα λόγω των υψηλών κηρία/ν, U D 0μ Σχέδι 3.: Τμή κατά πλάτς δύ Ερμύ, Κλίμακα :400 Διαμόρφωση-Εξπλισμός Δεν υπάρχει καθόλυ πράσιν ή διαμρφωμένι καθιστικί χώρι κάτι πυ είναι θετικό αν σκεφτεί κανείς ότι υπάρχuv φρές Π\) δρόμς κατακλύζεται κιφιλεκτικά από κόσμ, και τότε τέτιες διαμρφώσεις α απτελύσαν εμπόδια. Άρα αυτή η «μινιμαλιστική» σχεδιαστική πρσέγγιση είναι επιλγή με γνώμνα τη μεγάλη 0 Ωστόσ η σιetά από τα υψηλά ιcτiρια είναι θετικό για έναν δρόμ τ CαλoCΑίpL 30

40 Κεφ. 3: Εμπρικί πεtόδρoμoι ΕΨήνη Θεφιλάτυ συγκέντρωση πεζών πυ αναμενόταν μετά τ/ν πεζδρόμηση. Ωστόσ, περίβλς τ/ς εcκλησiας τ/ς Καπνικαρέας απτελεί και καθιστικό. Η δαπεδόστρωση είναι με κυβόλιθυς, στ κεντρικό τμήμα τυ πεζόδρμυ, ανάγλυφυς πυ δυσκλεύυν τ βάδισμα. Πλέν έχυν πάρει μια γκρίζα απόχρωση. Υπάρχει σήμανση, επαρκής φωτισμός και δχεία απρριμμάτων. j 3

41 Κεφ. 3: Εμπρικί πεcόδρoμoι Εφήνη Θεφιλάτυ 3.2 ΑΛΥ - Εμ!Qj>κό Τρίγων Ί Ί ι Πεζόδρμς μεταξύ των δών Ερμύ και Σφκλέυς. Ως περιχή μελέτης επελέγη τ ακραί τμήμα της μεταξύ των δών Ευριπίδυ και Σφκλέυς. Κατασκευάσθηκε στα μέσα της δεκαετίας τυ '80. Ένας πεζόδρμς με ανεπίσημ εμπρικό χαρακτήρα, με χαμηλότερες τιμές και πιότητα πρσφερμένων πρϊόντων σε σύγκριση με την Ερμύ. Χαρακτηριστικά ι μελετητές ενδιαφέρθηκαν να μην αλλιωθεί αυτός χαρακτήρας τυ δρόμυ με την πεζδρόμηση. (Ρεμύνδυ, 988) Πεζί Η κίνηση τυς είναι μεγάλη τις περισσότερες ώρες (μέσς όρς: 96 πεζί ανά λεπτό ή 8πμλ) αλλά όχι και τις νυχtερινές. Είναι και αυτός ένας δημφιλής πεζόδρμς. Ωστόσ δεν διαθέτει την ακτινβλία της Ερμύ ώστε να εmκρατεί τ αδιαχώρητ. A..ά σε σχέση και με άλλυς γειτνικύς πεζόδρμυς είναι πι ήρεμς, Π.χ. ΕυαγΥελιστρίας. Όταν κλείνυν τα καταστήματα δρόμς ερημώνει. Η Αιόλυ δεν απτελεί δρόμ διαμπερύς διέλευσης. Είναι άδεια, ειδικά τις βραδινές ώρες, και αυτό απθαρρύνει περαιτέρω τις μετακινήσεις μέσω αυτής, 'λόγω της έλλειψης ασφάλειας πυ δημιυργεί στυς πεζύς ένας άδεις δρόμς, δεδμένυ ότι δεν υπάρχει κατικία και ι 2-3 καφετέριες βρίσκνται σε μεγάλη απόσταση μεταξύ τυς και μάλλν δεν λειτυργύν όταν κλείνυν τα καταστήματα. χήματα Η Αιόλυ 'λόγω των «εμπδίων) πυ έχει, παρτέρια και χτιστά παγκάκια, πυ λείπυν από την Ερμύ, θα περίμενε κανείς να είναι απρσπέλαστη από τρχφόρα. Ωστόσ τα δίκυκλα (μ.ό. 3,7 σταθμευμένα και 2 διερχόμενα δίκυκλα κάνυν έντνη την παρυσία τυς. Σημειωτέν ότι χώρς για να κινηθεί ένα αυτκίνητ είναι ελάχιστς, αυτό δεν εμπδίζει όμως την διέλευση και παραμνή τυς (κατά μέσ όρ σταθμευμέν αυτκίνητ ανά 72θ μ' πεζόδρμυ). Και εδώ, όπως και στην Ερμύ, τ σύστημα ελέγχυ πρόσβασης τρχφόρων στις εισόδυς τυ πεζόδρμυ και τ σχετικό ωράρι για τις τρφδσίες έχυν ευκαταλειφθε 32

42 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Ειρήνη Θεφιλάτυ Αντικείμενα-Εμπόδια Υπάρχυν πλλί πλανόδωι μικρπωλητές πυ συχνά καταλαμβάνυν τυς l l καθιστικύς χώρυς πυ πρρίζνται για τυς πεζύς και εμπδίζυν την άνετη διέλευση ή στάση τυς, με καρότσια και πάγκυς (αυτό τ είδς τυ εμπρίυ υπήρχε και πριν τη πεζδρόμηση). Πηγή: Πρσωmκό αρχ.εί Εικόνα 3.7: πεζόδρμς της Αιόλυ με τα τραπεζκαθίσματα. Ακόμη καλάθια και κρεμάστρες από τα παρακείμενα καταστήματα κατακλύζυν τ δόστρωμα, μέχρι τ ένα με ενάμισι μέτρ από τ/ ρυμτμική γραμμή, πυ σε συνδυασμό και με τυς πάύκυς των μικρπωλητών και τα παρτέρια σε ρισμένα σημεία μειώνυν σημαντικά τν χώρ διέλευσης των πεζών. Επίσης βρίσκυμε τραπεζκαθίσματα και τέντες των καφετεριών. Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.8: Η είσδς τυ πεζόδρμυ της Αώλυ από την δό Ευρυπίδυ 33

43 Κεφ. 3: Εμπρικί πεtόδρoιιoι ΕφήΥη ΘεΦιλάτυ Κτίρια Τα κτίρια της όσν αφρά τα ισόγεια απλώς δεν έχυν την διακόσμηση αυτών l l της Ερμύ, αλλά δεν υπάρχυν κενά ή σε άσχημη κατάσταση. ι όρφι, όπως και στην Ερμύ είναι λιγότερ σlnτηρημέvoι. Τα καλύτερα, ως σύνλ, κτίρια είναι 2-3 πυ ανήκυν σε τράπεζες και μερικά πυ ανήκυν σε μεγάλες επιχειρήσεις. ι ηλικίες όπως και στην Ερμύ, τυ '60-'70 (50%), με παρόδιες και εσωτερικές στές και παλαιότερα (44%). Στην περιχή μελέτης υπάρχυν πέντε νεκλασικά σε μέτρια κατάσταση. Και εδώ υπάρχυν μεγάλες διαφρές στα ύψη (-9 όρφι) και στα μεγέθη των κτιρίων. Τα υψηλά κτίρια βρίσκνται κυρίως κατά μήκς της μιας πλευράς τυ δρόμυ και τα χαμηλά-νεκλασικά από την άλλη. Τ πλάτς τυ δρόμυ (2 μέτρα) στην περιχή δείγματς είναι μικρό για κτίρια 8 και 9 ρόφων και δημιυρ-υείται δυσαναλγία πυ μερικώς εξισρρπείται από τα χαμηλότερα κτίρια τυ δρόμυ (2όρφα:3%). '2μ Σχέδι 3.2: Τμή της δύ Αιόλυ, κλίμακα:400 Χρήσεις Η Αώλυ είναι ένας κεντρικός πεζόδρμς πυ φιλξενεί λιανικό εμπόρι (75%) ένδυσης και ειδών για τ σπίτι. Γενικά εδώ η πιότητα και ι τιμές των πρ'ίόντων είναι πι χαμηλά από αυτές της Ερμύ και αυτό υπγραμμίζεται και από τ περιβάλλν (π.χ, «κράχτες»). Αυτός δράμς διατήρησε τη «λϊκή ανεπισημότητα» πυ είχε και πριν από τη πεζδρόμηση τυ όπως τη χαρακτήρισαν ι μελετητές τυ. (Ρεμύνδυ, 988) 34

44 Κεφ. 3: Εμπρικί πεcόδρoμoι Εφήνη Θεφιλάτu Στην περιχή μελέτης, λiy(ω της γειτνίασης με τ Χρηματιστήρι Αξιών Αθηνών συχνή χρήση είναι τα Ύραφεία και ι τράπεζες (9% των ισγείων και 25% των Ί ρόφων). A..il υπάρχυν και επαυυελματικά ερ'υαστήρια (3% στυς ρόφυς). Ί Ί Πηγή; Πρσωπικό CΨXείO j Εικόνα 3.9: Διαμόρφωση και μικρπωλητές στην δό Αιόλυ Διαμόρφωση-Εξπλισμός Παρτέρια με χαμηλή φύτευση και χτιστά παύκάκια πυ δημιυρ'υύν ευχάριστ περιβάλλν. Τ δάπεδ τυ πεζόδρμυ είναι καλυμμέν με πλάκες μαρμάρυ, σε πλλά σημεία σε άσχημη κατάσταση με κίνδυν Ύtα την ασφαλή διέλευση των πεζών. Υπάρχει σήμανση, επαρκής φωτισμός, δχεία απρριμμάτων. Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.0: ι μπάρες τυ ηλεκτρνικύ συστήματς εlέyχoυ εισόδυ χημάτων στ Εμπρικό Τρίγων σε αχρηστεία. (συμβλή Αιόλυ με Σφκλέυς). 35

45 Κεφ. 3: Εψ[ρικί πεζόδρμι Ειρήνη Θεφιλάτυ 3.3 ΒΥΚΥΡΕΣΤΥ Ί ί πρώτς εμπρικός πεζόδρμς της Αθήνας, από τ 978. Η Βυκυρεστίυ είναι πεζόδρμς κατά μήκς δύ ικδμικών τετραγώνων μεταξύ Ακαδημίας και Πανεπιστημίυ. Γενικά είναι ήρεμς. διασταυρώνεται με άλλν έναν πεζόδρμ (Βαλαωρίτυ). Κατά μήκς ενός τετραγώνυ (μεταξύ Πανεmστημίυ-Σταδίυ) έχει τη μρφή διευρυμένυ πεζδρμίυ αφήνντας και μια λωρίδα κυκλφρίας για χήματα, χωρίς όμως να έχει σημαντική κίνηση τρχφόρων. Εκεί είναι η «πιάτσα» των λιμυζινών της Αθήνας. Μεταξύ των λεωφόρων Πανεπιστημίυ και Ακαδημίας είναι αμιγής πεζόδρμς και απτελεί και την περωχή μελέτης για την εργασία. Πηγή: Πρσωmκό αρχεί Εικόνα 3.: Η δός Βυκυρεστίυ από την Λεωφ. Ακαδημίας. Πεζί Πω πλύ διάδρμς (ενώνει τ Εμπρικό Τρίγων με τ Κλωνάκι και την Ακαδημίας-αφετηρίες λεωφρείων) παρά πρρισμός (λόγω των εξεζητημένων πρϊόντων και τιμών) και με λιγότερη κίνηση και ζωή από τυς πρoτryoύμενoυς δύ. Ωστόσ, πτέ δεν αδειάζει τελείως διατηρώντας σημαντική κίνηση πεζών. (μ-ό. 3 π'μ!λ) j χήματα Μνπωλύν τα δίκυκλ (κατά μέσ όρ σταθμευμέν δίκυκλ/200 μ' πεζόδρμυ και 7 διερχόμενα/ λεπτά) και σπανίζυν (αλλά δεν εκλείπυν) Χ. (700 μ2 ) και χήματα τρφδσίας (700 μ2) με κανένα διερχόμεν κατά τα διαστήματα παρατήρησης, λόγω διαμόρφωσης κατά τ μήκς (παρτέρια) αλ/ά κυρίως στις εισόδυς τυ (κτιστί κώνι πυ απτρέπυν τη στάθμευση στην είσδ από 36

46 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Εφήνη Θεφιλάτυ Πανεπιστημίυ, σκαλιά από την Ακαδημίας). Υπάρχυν και λίγες θέσεις πυ Ί πρρίζνται για τη νόμιμη στάθμευση των δικύκλων μπρστά από -2 κτίρια. ΑVΤKείμενα- Εμπόδια Συνήθως ένας ανθπώλης καταλαμβάνει ένα καθιστικό-παρτέρι. Αναγκαστικά ι κάδι απρριμμάτων βρίσκνται μέσα στν πεζόδρμ και δίπλα στα παρτέρια, κάτι πυ δεν παρατηρείται σε κανέναν άλλ πεζόδρμ. ΠηΎ!ι: Πρoσωπιιcό αρχεί Ειικόνα 3.2: πεζόδρμς της Βυκυρεστίυ από την δό Πανεπιστημίυ Κτίρια Τα ιcτiρ"" τυ '60,'70 (20%) ή και παλαιότερα (73%), σε καλή (60%) ή μέτρ", (33)% κατάσταση, 2 έως 7 ρόφων, κυρίως 5όρφα (40%), 6όρφα (27%) και 7όρφα (3%) με 87% των κτφίων να είναι πενταόρφα έως και κταόρφα. Τρία κτίρια είναι αξιόλγα, τ ένα από αυτά κενό. Ως πρς τη σχέση υψών κτιρίων και πλάτυς τυ πεζόδρμυ μπρύμε να πύμε ότι παρατηρείται δυσαναλγία, για τ δεδμέν πλάτς τυ πεζόδρμυ ( μέτρα) με απτέλεσμα η Βυκυρεστίυ να είναι ένας «σκτεινόρ) δρόμς τ χειμώνα. 37

47 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι ΕιρήΥη Βειλάτυ Ί Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.3: Η δός Βυκυρεστίυ. ι Χρήσεις Σχέδι3.3: Τμή κατά πλάτς της δύ Βυκυρεστiυ, dipaka : 400. Στα ισόγεια συναντύμε τράπεζες (3%) και εμπόρω (80%) ειδών ένδυσης και γα/ τ σπίτι, γνωστών και ακριβών εταφιών, καθώς και πλλά κσμηματπωλεία. Στυς ρόφυς εμπόρω (3%), γραφεία (80%), ιατρεία. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Διαθέτει παρτέρια και κτιστά πα'γκάκια. Η δαπεδόστρωση είναι με ρθγώνιες πλάκες Καρύστυ. Δεν δα/θέτει σήμανση. Κατά μήκς τυ πεζόδρμυ τπθετήθηκαν μεταγενέστερα μικρί στί>λι από μπετόν για να απτρέπυν τη στάθμευση των u u 38

48 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμ! Εφήνη Θεφιλάτυ χημάτων. Διαθέτει επαρκή φωησμό, με πλύ εντυπωσιακύς φωηστικύς στύλυς, και δχεία απρριμμάτων. ~ Πηγή: Πρσωmκό αρχεί εικ6να 3.4: nρσπάθειες τυ Δήμυ Αθηναίων να δκιχωρίσει τυς χώρυς κίνησης πεζών και Ζημάτων και να απτρέψει τη στάθμευση. 39

49 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Ειρήνη Βεφιλάτυ 3.4 ΠΑΝΔΡΣΥ- ΠΜκαιΜνασ!'Ράια Αυτός πεζόδρμς ξεκινάει από την Πλατεία Μητρπόλεως και φτάνει στην Πλατεω Μναστηρακίυ (δός Άρεως). Ως περιχή μελέτ/ς επελέγη τ τμήμα μεταξύ των δών Άρεως και Αώλυ. τυριστικός εμπρικός πεζόδρμς τ/ς Αθήνας, κρατάει όμως τν απλόλαϊκό χαρακτήρα τυ ΜναστηραΊάσυ. Παλιά ήταν δρόμς τυ εμπρίυ δερματίνων ειδών με μερικά μαγαζιά να συνεχίζυν και σήμερα την παράδση. Είναι διαμρφωμένς αλλά όχι και χαρακτ/ρισμένς πεζόδραμς.(ζήβας, 2002) Πεζ Αρκετί πεζί (μ.ό. 6,2 πlμλ) επιλέγυν να χρησιμπιήσυν την Πανδρόσυ, αφύ απτελεί συνδετήρι μεταξύ τυ σταθμύ ΗΣΑΠ Μναστηρακίυ πρς Πλάκα και Ερμύ. Αλλά και η ίδια απτελεί δημφιλή πρρισμό μζί με τ/ν Ηφαίστυ και τ/ γύρω περιχή για αγρές κυρίως τυ νεανικύ κινύ (ενδύματα, διακσμητικά είδη) και των τυριστών (τα γνωστά τυριστικά είδη, κσμήματα). χήματα Λόγω μικρύ πλάτυς (4 μέτρα) η διέλευση και στάθμευση χημάτων είναι μηδενική (εκτός από -2 μόνιμα σταθμεuμένα δίκυκλα). Η Πανδρόσυ είναι μη θεσμθετημένς πεζόδρμς, ωστόσ, εκ των πραγμάτων, τα χήματα έχυν απκλειστεί από αυτή. Αντ.κεμενα-Εμπόδια ι πρθήκες των καταστημάτων «βγαίνυν}} στ δρόμ, ι πρσόψεις πλλών καταστημάτων είναι ανιχτές στ δρόμ, και κρεμάστρες με ρύχα κρέμνται πάνω από τα κεφάλια των περαστικών δημιυργώντας ένα ευχάριστ ανακάτεμα κλειστύιδιωτικύ και ανocτoύ-δημόσιoυ χώρυ και την έντνη αίσθηση ότι βρισκόμαστε σε κλειστή στά. Η αίσθηση πις στάς ενισχύεται από τις τέντες για σκίαση πυ έχυν τπθετήσει μερικί καταστηματάρχες και τις πρεξχές ρισμένων κτηρίων πάνω από τ δρόμ. 40

50 Κεφ. 3: Εμπρικί πεζόδρμι Ειρήνη Θεφιλάτυ Κτίρια Στην περιχή τυ δείγματς., στη μία πλευρά τυ δρόμυ, μια σειρά από μνώρφα (77% στ σύνλ τυ δρόμυ) μνόχωρα ή δίχωρα μικρά παλιά κτίσματα στα όρια τυ αρχαιλγικύ χώjx)υ της Ρωμαϊκής Αγράς, τα περισσότερα ανικτά πρς τ δρόμ. Από την άλλη πλευρά τυ δρόμυ παλιά κτίσματα ενός και δύ ρόφων. Τα ισόγεια είναι, τα περισσότερα σε καλή κατάσταση. ι όjx)φι πι συχνά σε μέτρια ή κακή κατάσταση. Η Πανδρόσυ γενικά διατηρεί καλή αναλγία πλάτυς δρόμυ ΠjX)ς ύψς κτψίων, όπως και όλη η Πλάκα.(Ζήβας, 2002) Χρήσεις Εμπόρω και μόν (97%)! Είδη ένδυσης., πλλά κσμηματπωλεία και καταστήματα τυριστικών ειδών. ι όρφι φιλξενύν δραστηριότητες συναφείς με αυτές των ισγείων: εργαστήρια, απθήκες ή κενί και όχι κατικία. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Κα ι εδώ απυσιάζυν παρτέρια με πράσιν και παγκάκια λ/γω πλύ μικρύ πλάτυς και μεγάλης διέλευσης πεζών. Η δαπεδόστρωση είναι με εmμελημέν μπετόν και φιλέτα μαρμάρυ. Υπάρχει φωτισμός., δχεία απρριμμάτων, αλλά όχι σήμανση. Σχέδι 3.4: Τμή κατά πλάτς της δύ Πανδρόσυ. κλίμακα :400 4

51 . D D Β r Κεφ. 3: Ewι:oou::oi tεtόδρoμoι Πη-Υή: Πρσωπικό σcx.είo Εικόνα 3.5: Η δός Πανδρόσυ Ε φήυη Θεφιλάτ U U 42

52 Κι::φ. 3: Εμπριιω, nf"lmρoμol Εφήνη Θεφιλάτυ 3.5 ΆΓΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ - Ψυρρι Ξεκινάει από την Πλατεία Ηρώων και φτάνει στην δό Σαρρή. Ως περιχή μελέτης επελέυη τ τμήμα μεταξύ των δών Τάκη και Σαρρή. Ένας πεζόδρμς ήπιας κυκλφρίας τρχφόρων (woonerf) στα πλαίσια των έργων αναβάθμισης της περιχής Ψυρρή από τ ΥΠΕΧΩΔΕ και τ πρόγραμμα Αττική SOS. Σχέδι 3.5: Τμή κατά πλάτς δύ Αγίων ΑναρΥύρων, κλίμακα : 400. Πεζί Τ Χ"ψώνα η κίνηση είναι περιρισμένη (μ.ό. 2,3 πμλ) ως πρς αυτή τυ καλκαιριύ αλλά σημαντική. Συνήθως τα μεσημέρια πρσελκύει κόσμ, μετά τη βόλτα στην Ερμύ, στα πλλά καφέ και μεζεδπωλεία τυ πεζόδρμυ. χήματα Η Αγίων ΑναρΥύρων δίνει την εντύπωση ενός πλακστρωμένυ δρόμυ για τρχφόρα παρά ενός πεζόδρμυ, και τελικά αυτό είναι στην υσία, εφόσν η ~ παρυσία τυς είναι ανεμπόδιστη και έντνη τις περισσότερες ώρες (κατά μέσ όρ σταθμευμέν αυτκίνητ ανά 46 μ2 πεζόδρμυ και σταθμευμέν δίκυκλ ανά 46 μ2 πεζόδρμυ και διερχόμενα 3,3 αυτκίνητα και 6,3 δίκυκλα σε δέκα λεπτά παρτήρησης). Και σε άλλυς πεζόδρμυς, πυ επίσης δεν συναντύμε τ ειδικό σήμα τυ ΚΚ ή άλλη πρειδπίηση, η μρφλγία τυς αλλά και η αναλγία πεζών/χημάτων σαφώς παραπέμπει στην ειδική τυς χρήση. Η ρή των χημάτων είναι συνεχής, χωρίς να εξασφαλίζεται η πρτεραιότητα των πεζών, και περιρίζεται μόν όταν λόγω συνθηκών πεζί και τραπέζια κάνυν έντνη την παρυσία τυς. Η παραπάνω κατάσταση υπαγρεύεται από τ δικό δίκτυ της ευρύτερης περιχής τυ Ψυρρή, πυ είναι ακτινικό και με μικρύ πλάτυς δρόμυς, και την 43

53 Κεφ. 3: Εμπρtk:ί πεζόδρμι Εφήνη 30φιλάτou κεντρικότητα της Αγίων Αναργύρων. Αυτός δρόμς είναι από τυς λίγυς στυ Ψυρρή πυ μπρεί να εξυπηρετήσει επαρκώς την κίνηση των τρχφόρων. ΑvτKεμεvα-Eμπόδια Τραπέζια, γλάστρες και λιπά στιχεία διακόσμησης των ίcαφετεριών. Πλλά σταθμευμένα χήματα. Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.7: Βράδυ στν πεζόδρμ της ΑΥiων ΑναρΥύρων. ρατός "εξπλισμός" των μπαρ. Κτίρια Τα περισσότερα κτίσματα παλιά, μέχρι τ '60 (79%). Τέσσερα νεκλασικά (στην περιχή μελέτης) ερειπωμένα ή aπαστράπτντα ανακαινισμένα. Λίγα αδιάφρα επαγγελματικά κτίρια τυ '60. Και εδώ μπρύμε να πύμε ότι υπάρχει καλή αναλγία πλάτυς πεζόδρμυ και ύψυς κτιρίων, εφόσν δεν υπάρχυν ψηλότερα κτίρια από 3όρφα, 44

54 Κεφ. 3: Εμπρικί πεc6δρoμoι Ειήνη Θεoφtλάτoυ ~ Ί [ [ Ί Πηγή: Πρωπικό αρχεί Εικόνα 3.8: Κτίρια της δύ Αγίων Αναργύρων Χρήσεις Ίσως είναι πεζόδρμς με τις Πλέν αντιφατικές χρήσε". Εργαστήρια, καφετέριες, εσnατόρια, υζερί, γκαλερί έργων τέίυης, κατικία και τπικό εμπόρι, εκκλησίες. Η ανάμιξη των χρήσεων βρίσκει στην δό Αγ. Αναργύρων την τέλεια ενσάρκωση της. Αυτό αντανακλά την μεταβατική φάση και τις αντιθέσεις της όλης περιχής τυ Ψυρρή. Μια παλιά παραδσιακή γειτνιά πυ είχε αρχίσει να εγκαταλείπεται από κατίκυς και επαγγελματίες και αναπλάστηκε ργανωμένα ώστε σήμερα κάθε παλιά ερειπωμένη απθήκη να έχει μετατραπεί σε θέατρ (3 σε όλη την περιχή), τα νεκλασικά σε εστιατόρια και καφετέριες, και τα κτίρια τυ '60 πυ πρρίζνταν για γραφεία ή εργαστήρια να φιλξενύν εκθέσεις έργων τέ-χνης και εργαστήρια καλλιτείυών, ακόμη και κατικία. συγκεκριμένς δρόμς ΈΥινε σημεί αναφράς για τη νυκτερινή ζωή της πόλης με πλλές ταβέρνες και καφετέριες, πυ ι περισσότερες πρέκυψαν μετά την πεζδρόμηση εκτπίζντας, βέβαια, τις εμπρικές χρήσεις και τα εργαστ/ριαπυ πρϋπήρχαν. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Δεν διαθέτει παγκάκια και φύτευση λόγω μικρύ πλάτυς και μευάλης κυκλφρίας πεζών. Υπάρχει υψμετρική διαφρά τυ στενύ «πεζδρμίυ}} και τυ «δρόμυ}} και σε κάπια σημεία τ «πεζδρόμι)) στενεύει πρς όφελς τυ «δρόμυ)). Επίστρωση με CΥβόλιθOυς. Υπάρχει επαρκής φωτισμός. Δεν υπάρχυν δχεία j απρριμμάτων. 45

55 Κεφ, 3: Εμπρικί πεζόδρμι ΕιρήV!) REoφIλάtoυ Π!Υ!Ί: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 3.9: Η δός Αγίων ΑΥρΥύρων στ ύψς της πλατείας των Αγίων ΑναρΥύρων. a 46

56 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιχών Kατoudας Ειρήνη Θεφιλάτυ 4. ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΡΧΩΝ KATOIΚlAΣ ϊ 4. ΔΡΑΚΥ - Κυκάκι Η Δράκυ έχει πεζδρμηθεί τ 988 από τν Δήμ Αθηναίων, μεταξύ των δών ΣυΥΥρύ και Βείκυ κατά μήκς 3 ικδμικών τετραγώνων, πυ απτελεί και την περιχή μελέτης για την ερυασία. Είναι αμιγής πεζόδρμς, ωστόσ κατακλύζεται από δίκυκλα. Γενικά, είναι ένας ελκυστικός πεζόδρμς για την άνετη διέλευση και παραμνή των πεζών, σ'αυτό συμβάf.λει τ μεγάλ πλάτς (20 μέτρα) τυ και τ πράσιν πυ φtλoξενεί. Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.: Η δός Δράκυ. Τραπεζκαθίσματα, υψηλή και χαμηλή φύτευση. δημιυρυύν ευχάριστ περιβάλλν Ύια. στάση. Πεζί Πάντα έχει κίνηση έστω και μικρή (μ.ό. 0,9 πμ!λ). Στ άκρ πρς ΣυγΥρύ φιλξενεί την είσδ-έξδ τυ μετρό (σταμός ΣυγΥρύ-Φιξ) στν πί φείλει μεγάλ μέρς των διαμπερών κινήσεων των πεζών, καθώς και στάση λεωφρείων και «πιάτσα}} ταξί. χήματα Παραδόξως δεν μπαίνυν αυτκίνητα. Αυτό φείλεται στη μρφλγία (παρτέρια) τυ και την ύπαρξη τραπεζκαθισμάτων αλλά κυρίως στ κλείσιμ τυ από τις κάθετες δύς τρχφόρων με κάγκελα... αλλά και κάδυς απρριμμάτων και τα σταθμευμένα αυτκίνητα. πότε η τρφδσία των καταστημάτων γίνεται αναγκαστικά με τα χέρια ή με καρότσια. 47

57 Κεφ. 4: πει:6δρμι περωιών κατoικίαc Εωήνη 8εφιλάτυ Δίιcυκλα πάντως υπάρχυν σε μευάλυς αριθμύς (κατά μέσ όρ σταθμευμέν δί""κλ ανά 60 μ' πεζόδρμυ και 2 διερχόμενα/ λεπτά). l Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.2: Η είσδς στ πεζόδρμ τ/ς Δράκυ κλειστή για όλα τα χήματα. Αντικείμενα.Εμπόδια Τ χειμώνα δεν υπάρχυν πλλά τραπεζκαθωματα έξω, όμως για πλλές επιχεφήσεις πεζόδρμς απτελεί «απθηκευτικό χώρ» των τραπεζιών πυ δεν χρησψπιύνται και περιμένυν είτε τ επόμεν καλκαίρι είτε τις μέρες με καλό καφό. Ακόμη κάθε επιχεφηματίας έχει εφδιάσει τν πεζόδρμ μπρστά από τ μαγαζί τυ με τν απαραίτητ εξπλισμό: τέντες, γλάστρες και διαχωριστικά πυ «εξωραίζυν» και έμμεσα ριθετύν και την εmφάνεια δικαιδσίας της εmχείρησης τυ. Τα συγκεκρψένα στιχεία όμως συχνά εμπδίζυν τυς πεζύς να χρησιμπιήσυν τν υπάρχν καθιστικό εξπλισμό τυ πεζόδρμυ (παγκάκια από μπετόν) απτελύν όμως και moayή αιτία πρόκλησης ατυχημάτων. Πλησίν τυ σταθμύ Μετρό, ι πλανόδιι μικρπωλητές πρσπαθύν να επωφεληθύν της με-ιάλης ρής πεζών, εμπδίζντας όμως την άνετη δέλευση τυς. U Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.3: "Υπδμή" ιδιωτικής πρωτopoυλiας. 48

58 Κεφ. 4: ΠεCόδΡμι περlίών κατικίας Ειρήνη 3εαριλάτυ ΚΤρια Τα περισσότερα κτίρια (88%) είναι σε καλή κατάσταση, κυρίως πλυκατικίες τυ '60-'70 (7%) και μία τυ '80, απμένυνόμως και 3 νεκλασικά σε καλή, μέτρια και κακή κατάσταση αντιστίχως. Η Δράκυ απτελεί ευχάριστη έκπληξη τυ αθηναϊκύ αστικύ τπίυ με τ ασυνήθιστα μεγάλ πλάτς της, πότε δεν δημιυργύν δυσαναλγία ι συνήθως 6όρφες ικδμές (59%) κατά μήκς της. 20μ Σχέδι 4.: Τμή κατά πλάτς της δύ Δράκυ, κλίμακα : 500 (περύι:υ) Χρήσεις Αν και πεζόδρμς περιχής κατιιάας (75%) λόγω θέσης αλλά και πλότυς φιλξενεί στα ισόγεια εμπόρι αλ/.i. και καφετέριες και ψητπωλεία. Τα δύ γωνιακά κτίρια στη συμβλή της με τη Λεωφόρ Συγγρύ φιλξενύν γραφεία στυς ρόφυς j (ασφαλιστικές εταιρίες) και εστιατόρια (αλυσίδων fast-food) στα ισόγεια. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Είναι ένας φαρδύς πεζόδρόμς με παρτέρια και καθιστικά με έντνη παρυσία τυ πράσινυ. Η δαπεδόστρωση τυ είναι με τσιμεντόπλακες με διαγώνιες αυλακ(εις, Έχει σήμανση, επαρκή φωτισμό και δχεία απρρψμάτων.! 49

59 Κε.4:& ι ι ών κατικ' Ε ' Θεφιλάτou ΠYή: Πρoσωm.Kό αρχεί Εικόνα 4.4: Τ μεγάλ πλάτς της Δράκυ επέτρεψε την διαμόρφωση με καθιστικά και άφθν πράσιν πετυχαίνντας ένα ευχάριστ περιβάλλν. Π ΠYή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.5: Στιχεία από τη διαμόρφωση της δύ Δράκυ. j 50

60 Κεφ. 4: ΠεCόδρoμoι περιχών κατικίας Εφήνη θεφιλάτυ 4.2 ΑΦΡΔΤΗΣ - Πλάκα Ένας ήρεμς πεζόδρμς κατικίας της Πλάκας με σχεδόν ανόπαρκτη κίνηση. Η δός Αφρδίτης είναι μικρύ μήκυς (ένα ικδμικό τετράγων), μεταξύ των δών Αδριανύ, τυ πλυσύχναστυ κεντρικύ δρόμυ της Πλάκας, και Χαιρεφώντς. Διαμρφώθηκε στα πλαίσια της ανάπλασης της Πλάκας. Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.6: Η δός Αφρδίτης στην Πλάκα. Πεζί Εξαιρεπκά ήσυχς πεζόδρμς, έχει μικρή κίνηση πεζών (μ.ό. 0,\ Πμ!λ). χήματα Ένα-δύ αυτκίνητα τρφδσίας και μερικά δίκυκλα (μ.ό. 4 σταθμευμένα δίκυκλα) φαίνεται ότι έχυν μόνιμη θέση στ δρόμ στη συμβλή με την Αδριανύ, όμως δεν παρατηρείται άλλη κίνηση τρχφόρων. Αντικείμενα-Εμπόδια Δεν υπάρχoιw ενχλητικά στιχεία, πυ άλλωστε δεν συναντώνται στυς πεζόδρμυς αμιγώς κατικίας. Χαρακτηριστικά σε μεγάλ μήκς, μπρστά από μερικά ευκαταλελειμμένα κτίρια, ι κάτικι έχυν τπθετήσει γλάστρες για να μρφύνυν τ δρόμ τυς. 5\ ι

61 Κω. 4: Πεζόδρμι περιχών κατικίας Εφήνη Θεφιλάτυ Κτίρια Λιγότερ ή περισσότερ ενδιαφέρντα κτίρια, διαφόρων ηλικιών (κατασκευής Ί Ί μέχρι τ '60-'70), συνυπάρχυν με εγκαταλελειμμένα και ανακαινισμένα νεκλασικά (5). Η ανμιγένεια είναι έντνη στη μρφλγία και την κατάσταση των κτιρίων. Και εδώ η αναλγία υψών Knρίων (κατά 64% είναι μέχρι και 2όρφα) και πλάτυς πεζόδρμυ είναι καλή. 5μ Σχέδι 4.2: Τμή κατά πλάτς της δvαφρδίτης. κλίμακα : 400. Πηγή: ΠρoσωmK6 αρχεi l Εικόνα 4.7: Κτίρια της δύ Αφρδίτης. και φύτευση ιδιωτικής ΠΡα/τβ"λίας. Χρήσεις Κατικία (80% στυς ρόφυς, 45% στα ισόγεια), μόν ένα κατάστημα με εμπόρι τρφίμων και ένα-δύ κσμηματπωλεία και ειδών διακόσμησης ενταγμένα στ εμπρικό πνεύμα της ευρύτερηςπεριχής πυ ανήκει πεζόδρμς. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Η πλακόστρωση τυ είναι με ρθγώνιες μαρμαρόπλακες Τήνυ. Έχει σήμανση και επαρκή φωπσμό. Δεν έχει παγκάκια και φυτά λόγω μικρύ πλάτυς και σημασίας, ύτε δχεία απρριμμάτων. 52

62 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιιών ιcατoικίας Εψήνη ΘroφιλάτO\l 4.3 ΜΕΘΩΝΗΣ - ΕΕάρχεια Ί Ί Η δός Μεθώνης έχει πεζδρμηθεί κατά μήκς εφτά ικδμικών τετραγώνων, από την δό ικνόμυ μέχρι την δό ππκράτυς. Ως περιχή μελέτης επελέγη τ τμήμα μεταξύ των δών Εμμανυήλ Μπενάκη και Ζωδόχυ Πηγής. Άλλς ένας περιφερειακός ήσυχς πεζόδρμς περιχής κατικίας, με σπάνια εμφάνιση άλλων χρήσεων. Πηγή: Πρoσωπιιcό αρχεί Εικόνα 4.8: Η δός Μεθώνης. Πεζί ι πεζί είναι λίγι αλλά έχυν συνεχή παρυσία (μ.ό., Πμ!λ). χήματα Δίκυκλα μόν, σταθμευμένα (κατά μέσ όρ /60 μ' πεζόδρσμυ) και διερχόμενα (μ.ό. 2,5/0 λεπτά). Η διαμόρφωση τυ πεζόδρσμυ δεν επιτρέπει την κίνηση αυτκινήτων, ωστόσ σταθμεύυν κάθετα στις εισόδυς τυ πεζόδρμυ, στις συμβλές τυ με τις δύς τρχφόρων, εμπδίζντας τη διέλευση ειδικών χημάτων σε περίπτωση έκτακτης ανάύτ/ς. Αντικείμενα-Εμπόδια ύτε εδώ υπάρχυν αντικείμενα πυ να δυσχεραίνυν την άνετη διέλευση των πεζών. 53

63 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιo~ών καίικία/: Εφήνη Θεφιλάτυ Κτίρια Στην περιχή μελέτης υπάρχυν 7 νεκλασικά (37%) ανακαινισμένα, εγκαταλελειμμένα ή σε φάση ανικδόμησης και άλλα κτίρια κατασκευής πρ '60 (74%). Τα υπόλιπα κτίρια είναι κυρίως πλυκατικίες τυ '60 '70 (26%), όχι mo νέα κτίσματα, σε καλή κατάσταση. Η συνλική εικόνα είναι η συνηθισμένη αθηναϊκή και ελληνική πικιλμρφία. Με εξαίρεση τις δύ ακραίες πλυκατικίες στην περιχή μελέτης υπάρχει καλή αναλγία πλάτυς δρόμυ (6 μέτρα) και υψών των κτφίων. - ι 6μ Σχέδι 4.3: Τμή κατά πλάτς δύ Μεθώνης, κλίμακα : 400 Χρήσεις Η κατικία κυριαρχεί σε ρόφυς (94%) και ισόγεια (79%). Συναντύμαι και 2 καταστήματα και μία ταβέρνα. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Παρτέρια με χαμηλή φύτευση. Επίστρωση με τσιμεντόπλακες με διαγώνιες αυλακώσεις. Δεν υπάρχυν παγκάκια, σήμανση και δχεία απρριμμάτων. Υπάρχει φωτισμός. Μπρύμε να πύμε ότι η έλλειψη καθιστικών χώρων αφαιρεί μερικά την έννια τυ δημόσιυ χώρυ από την δό Μεθώνης, πυ σκπό έχει να κάνει ένα ελεύθερ χώρ πρσιτό και ικεί στυς πεζύς πυ τν χρησιμπιύν. Γιατί πραγματικά είναι ένας ήσυχς δρόμς, πυ θα μπρύσε να απτελεί πρέκταση-κήπ των σmτιών τυ δρόμυ. 54

64 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιχών ιcατoιιdαc: Εφήνη Θεφιλάτou 4.4 ΒΑΛΤΕΤΣΥ - Εξάρχεω Ί Πεζδρμημένη δός σε όλ τ μήκς της (7 ικδμικά τετράγωνα), από την Πλτεία Εξαρχείων (δός Θεμιστκλέυς) μέχρι την δό Γ. Πρασσά. Ως περιχή μελέτης επελέγη τ τμήμα μεταξύ των δών Θεμιστκλέυς και Ζωδόχυ Πηγής. Ανήκει στην κατηγρία πεζόδρμων περιχών κατικίας με έντνη την παρυσία ταβερνών, ψητπωλείων και καφετεριών, αλλά και εμπρικών χρήσεων. Πεζί Είναι σαφώς περισσότερι απ'ότι στη Μεθώνης, άλλωστε είναι πι κεντρικόςξεκινάει από την πλυσύχναστη πλατεία Εξαρχείων. και φιλξενεί περισσότερες χρήσεις (μ.ό. 0,4 πlμλ) χήματα Σταθμευμένα δίκυκλ (κατά μέσ όρ /54 μ), αυτκίνητα (/220 μ) και χήματα τρφδσίας ( /960 μ), αλλά και διερχόμενα, αδωκρίτως ώρας λίυυω των πλλών εμπρικών επιχεφήσεων τυ δρόμυ. Αντικείμενα-Εμπόδια Τν χειμώνα τα τραπέζια των παρακείμενων ταβερνών παραμένυν στν πεζόδρμ ακόμη και όταν δεν χρησιμπιύνα/ κάνντας υσιαστικά χρήση τυ πεζόδρμυ ως απθηκευτικύ χώρυ. Τ καλκαίρι ι πεζί περνάνε από όσ χώρ τυς αφήνυν τα τραπεζκαθίσματα. Επίσης τα πραναφερθέντα σταθμευμένα χήματα απτελύν εμπόδια στην άνετη διέλευση των πεζών. j Π!ιΥή: Πρoσωπιιcό αρχεί Εικόνα 4.9: Εικόνα "απθηκευτικύ χώρυ" τ χειμώνα στη Βαλτετσίυ. 55

65 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιχών ιcατoιιcίας Ειρήνη Θεφιλάτυ n Πηγή: ΠρoσωπιCΌ αρχεί Εικόνα 4.0: Αυτκίνητα τ χειμώνα και τραπεζκαθίσματα τ καλκαφι δεν αφήνυν "ανεκμετάλλευτ" τ δημόσω χώρ στη Βαλτετσίυ. u D U D D Κτίρια Πλυκατικίες τυ '60-'70 (52%) σε καλή και μέτρια κατάσταση. Έξι νεκλασικά τόσ σε καλή όσ και σε κακή κατάσταση ή σε φάση ανικδόμησης. Κατά συνέπεια, και εδώ έχυμε έντνες μρφλγικές και υψμετρικές διαφρές στα κτίρια και την κατάσταση τυς. Ωστόσ συνλικά η αναλγία ύψυς KUpirov και πλάτυς πεζόδρμυ (8 μέτρα) είναι καλή, αφύ η πλειψηφία των ικδμών είναι μέχρι 4όρφα (65%). Σχέδι 4.4: Τμή κατά πλάτς της δύ Βαλτετσίυ, κλίμακα : 400. Χρήσεις Η δός Βαλτετσίυ μπρεί να χαρακτηριστεί ως πεζόδρμς κατικίας μιας και αυτή κυριαρxε~ αλλά μόν στυς ρόφυς (75%). Στα ισόγεια των κτιρίων βρίσκυμε κυρίως τις πάντα ευπρόσδεκτες σε πεζόδρμυς κατικίας καφετέριες και εστιατόρια 56

66 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιχών ιcατoιιcίας Ειρήνη Θεφιλάτυ αλλά και άλλες χρήσεις, όπως γραφεία εκδτικών ίκων πυ είναι άλλωστε πλλά και στην ευρύτερη περιχή των Εξαρχείων. Η Βαλτετσίυ όπως και η Ηρακλειδών, στ Θησεί, απτελύν τυς πεζόδρμυς-πόλυς έλξης «υπερτmκ'ή9> πελατείας για τις καφετέριες και τις ταβέρνες τυς, η Βαλτετσίυ περισσότερ ως δρυφόρς της πλατείας Εξαρχείων. Ωστόσ τ χειμώνα η Βαλτετσίυ, όπως και η Δράκυ, χάνει την αίγλη της. Στην περιχή μελέτης υπάρχει και ένας υπόγεις χώρς στάθμευσης στ μναδικό κτίρι γραφείων. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Παρτέρια με χαμηλή φύτευση και μικρά δέντρα. Επίστρωση με τσιμεντόπλακες με διαγώνιες αυλακώσεις, πλάκες πεζδρμίυ. Δεν υπάρχυν παγκάκια και δχεία απρριμμάτων. Υπάρχει φωτισμός και σήμανση. 57

67 Κεψ. 4: nεζ6δρμι Π.εΡιιών κατ\h..iας EW)vη Θεφιλάτυ 4.5 ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ - Θησεί Πεζόδρμς μεταξύ των δών Νηλέως και Δημφώνroς, ως περιχή μελέτης επελέγη τ τμήμα μεταξύ Νηλέως και Ακταίυ. Δωμρφώθηκε στα μέσα της δεκαετίας τυ '90 στα πλαίσια της μελέτης Ενπίησης Αρχαιλγικών Χώρων και έκττε πρσέλκυσε επιχειρήσευ; νυχτερινής διασκέδασης εκ τυ μηδενός. Απόδειξη ότι η πεζδρόμηση ενός ήδη σημντικύ δρόμυ με χαμένη αίγλη, τυ δίνει νέα ζωή. Η Ηρακλειδών παλιά απτελύσε κεντρικό δρόμ όπως μαρτυρύν και ι γραμμές τυ παλιύ τραμ πυ τη διατρέχυν. Πεζ Η δός Ηρακλειδών είναι ένας πλυσύχναστας πεζόδρμς κατικίας (0,3 Πμιλ). Η θέση της κντά στ σταθμό ΗΣΑΠ τυ Θησείυ, η γειτνίαση της με τις περιχές Ψυρρή, Πλάκα και τ Εμπρικό Τρίγων (τέρμα Ερμύ) δικαιλγύν την επιτυχίας της να πρσελκύει κόσμ και από άλλες περιχές της Αθήνας κατά τη διάρκεια όλυ τυ έτυς και όλες τις ώρες και με όλες τις καιρικές συνθήκες στις πλλές καφετέριες της. U Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.: "ΚάΎκελα", τραπεζκαίσματα και σημαντική κίνηση πεζών στην Ηρακλειδών. χήματα Υπάρχυν κόπιες έσευ; (-0) για νόμιμη στάθμευση, πρφανώς των περιίκων, αλλά και πλλά άλλα αυτκίνητα (κατά μέσ όρ /203 μ2) και δία/kλα 58

68 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιo~ών κατικίας Ειρήνη Θεoφtλάτoυ (/65 μ2) κατακλύζυν μόνιμα τν πεζόδρμ μετατρέπντας τν σε έναν υπαίθρι l Ί j χώρ στάθμευσης. Αντικείμενα-Εμπόδια Σε αυτό τ σημεί τα τραπεζκαθίσματα των καφετεριών δεν λείπυν κυριλεκτικά πτέ αφήνντας βέβαια ένα λγικό κενό για άνετ/ διέλευση των πεζών a)..).i. όχι παραπάνω, ωστόσ ι δί><> περιχές, στάσης και διέλευσης, χωρίζνται με κάγκελα. Κτίρια Τα κτίρια τ/ς είναι πλυκατικίες ('60-'80), κατά 39%, πυ στα ισόγεια τυς φιλξενύν εμπόρι και καφενεία. Στ/ν περιχή μελέτ/ς υπάρχυν δέκα νεocλασkά καθώς και άλλα παλιά κτίρια (συνλικά τ 62% των ιcrφίων) πυ τα περισσότερα φιλξενύν καφετέριες, μπαρ και υζερ Τα διαμρφωμένα παλιά κτίρια και νεocλασkά βρίσκνται κυρίως μεταξύ των δών Νηλέως και Αμφικτύωνς. Και εδώ υπάρχει καλή αναλγία υψών ιcτφίων και πλάτυς τυ πεζόδρμυ (2 μέτρα). j Σχέδι 4.5: Τμή κατά πλάτς nις δύ Ηρακλειδών, κλίμακα : 400. Χρήσεις Φυσικά στυς ρόφυς των πλυκατικιών υπάρχει κατικία (6%). Στα ισόγεια των πλυκατικιών υπάρχει εμπόρι (2%) τρφίμων, ρύχων και πλλά καφενεία. Κατά μήκς τυ τετραγώνυ πυ πλησιάζει πρς τ/ν Απστόλυ Παύλυ συγκεντρώννται τα ανακαινισμένα νεκλασικά πυ στεγάζυν ης πάντα γεμάτες καφετέριες. 59

69 Κεφ. 4: ΠεCόδρμι περιχών ιcατoικiας Εφήνη ΘεOΦtλάτoυ Διαμόρφωση-Εξπλισμός Επίστρωση με πλάκες Καρύστυ με τις ράγες τυ παλιύ τραμ να έχυν αφεθεί εμφανείς. Δεν υπάρχυν παρτέρια ή παγκάκια (εκτός από ένα σε κακή κατάσταση) λόγω πλάτυς και χρήσεων (νόμιμη και παράνμη στάθμευση, τραπεζκαθίσματα! καφετεριών). Δεν υπάρχυν δχεία απρριμμάτων και σήμανση. Υπάρχει φωnσμός. Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.2: Η Ηρακλειδών από την δό Νηλέως. ρατά τα δεκάδες σταθμευμένα δίκυκλα. j j 60

70 Κεφ. 4: Πε:όδρμι περχών κατικίας Εφήνη Θεφιλάτυ 4.6 ΔΝΥΣΥ ΑΡΕΠΑΓΤΥ- ΜακρυγιάΥΥη Η Δινυσίυ Αρεπαγίτυ πεζδρμήθηκε πρόσφατα (200 ). σε όλι τ μήκς της από Λεωφόρ Αμαλίας μέχρι Απστόλυ Παύλυ. Η πεζδρόμηση έγινε στα πλαίσια τυ Πργράμματς Ενπίησης των Αρχαιλγικών Χώρων Αθήνας πυ πρωθείται από τα Υπυργεία Πλιτισμύ και ΠΕΧΩΔΕ. Πριν γίνει πεζόδρμς ήταν δικός άξνας πυ δηγύσε στην Ακρόπλη και τυς υπόλιπυς αρχαιλγικύς χώρυς της νότις κλίτς της και δεν είχε μεγάλη κίνηση τρχφόρων. Έχει επίσημ χαρακτήρα και φιλξενεί πλλά γραφεία. Ως περιχής μελέτης επελέγη τ τμήμα μεταξύ της Λεωφόρυ Αμαλίας και της δύ Στρατ/Ύύ MαKρυγιάWΗ. Εκεί βρίσκεται και σταθμός τυ μετρό (Ακρόπλη). Πη'Υή: Πρσωχιιώ αρχεί Εικόνα 4.3: Η Δινυσίυ ΑρεΠ«Υίτυ μπρστά από την είσδ τυ αρχαιλγικύ χώρυ της Ακρόπλης. Πεζί Γενικά παρατηρείται μικρή έως μηδενική κίνηση πεζών με λίγ μεγαλύτερη τις εργάσιμες ώρες (κατά μέσ όρ 0,2 πlμλ) στ ακραί τμήμα της πρς την Αμαλίας πυ απτελεί την περιχή μελέτης. Π χήματα Υπάρχυν κάπια σταθμευμένα αυτκίνητα, αν και σε χαμηλές τιμές (κατά μέσ όρ /300 μ') και 5,5 διερχόμενα δίκυκλα κατά μέσ όρ. Η είσδς από τη Λεωφόρ Αμαλίας είναι κλειστή με αλυσίδα, όχι όμως και ι υπόλιπι κάθετι δί τρχφόρων. 6

71 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περχών κατικίας ΕφήΥη Θεφιλάτυ Αντικείμενα-Εμπόδια Περιρισμένη χρησιμπίηση τυ χώρυ μπρστά από τα καταστήματα τυριστικών ειδών μέχρι τ όρι των παρόδιων στών. Κτίρια Κατά μήκς της υπάρχυν πλλά αξιόλγα (νεκλασικά), τριώρφα, συνήθως, κτίρια σε πλύ καλή κατάσταση. Η δόμηση στ μεγαλύτερ μέρς τυ περιρίζεται μόν στη μία πλευρά τυ δρόμυ εφόσν δρόμς απτελεί όρω τυ αρχαωλγικύ χώρυ της Ακρόπλης. Ωστόσ τ κμμάτι τυ δείγματς βρίσκεται στ άκρ πρς τη Λεωφόρ Αμαλίας και μόν εκεί είναι δμημέν και από τις δύ πλευρές. Εκεί τα κτίρια είναι ψηλά, τυ '60 και πι παλιά (64%) σε κακή, μέτρια ή καλή κατάσταση, κανένα δεν είναι αξιόλγ σε αντίθεση με τν υπόλιπ δρόμ στν πί είναι τα περισσότερα αξιόλγα. Επειδή η Δωνυσίυ Αρεπαγίτυ είναι πλύ πλατύς πεζόδρμς (20 μέτρα) και τα κτίρια 5 (8%) ή 6 (55%) ρόφων η αναλγία πλάτυς δρόμυ και ύψυς κτιρίων είναι καλή. Σχέδι 4.6: Τμή κατά πλάτς τ/ς δύ Διoνuαιoυ ΑρεπαΥίτυ, κλίμακα : 500 (περπoυ~ Πηγή; Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.4: ΠOλυKαΤOKiες στ ακραί τμήμα πρς Λεωφ. Αμαλίας. 62

72 Κεφ. 4: Πεζόδρμι περιχών κατικίας Εφήνη Θεφιλάτυ Χρήσεις Πρς την Αμαλίας σuνωστίζoνται τα μαγαζιά με αναμνηστικά και η :l ι κσμηματπωλεία πυ απευθύννται στυς διερχόμενυς τυρίστες. Επίσης βρίσκυμε τράπεζες και ένα ταχυδρμεί, ψιλικά και ταβέρνες (εμπόρω-υπηρεσίες: 64%). Στυς ρόφυς των κτιρίων της περωχής συναντάται κυρίως κατικία (30%) και γραφεία (50%). Δεν μπρεί να χαρακτηριστεί απόλυτα ως πεζόδρμς περωχής κατικίας εφόσν αυτή δεν καταλαμβάνει μεγάλ πσστό αλλά ύτε και περωχής καθαρά εμπρίυ. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Η επίστρωση είναι με KυβόλιθOUς Υνευσίυ. Η έλλειψη καθιστικών χώρων και η γενικά απλή διαμόρφωση, με χαρακτήρα «βλεβάρτ» με δεντρστιχίες, δικαωλγείται από τ σχεδιασμό τυ πεζόδρμυ, πυ πρέβλεψε να διαφυλαχτεί ένα κεντρικό μέρς πλάτς 6 μέτρων για τη διέλεση μελλντικά μίνι-μπας ή και τραμ. Διαθέτει δχεία απρριμμάτων, όχι όμως σήμανση και φωnσμό. Η είσδς της από τη Λεωφόρ Αμαλίας είναι κλειστή με αλυσίδες και μικρύς πάσσαλouς από μπετόν, πυ συνεχίζνται μέχρι τν πρώτ κάθετ. Πηγή: Πρσωπικό αρχεί Εικόνα 4.5: Η συμβλή τυ πεζόδρμυ με την Λεωφ. Λμαλίας. Διακρίννται τα μέτρα απτρπής εισόδυ τρχφόρων. 63

73 Κεφ. 4: Πεζόδρμιπεριχών ιcατouάας EwhVl) Θεφιλάτυ l ~ Πηγή: Πρσωπικό αρχεω Εικόνα 4.6: Νεκλασικά κτiρια κατά μήκς της Διovυσioυ Aρεoπαyiτou. Πηγή: στσελίδα της Ενπίησης ΑΡχαιλσΥικών Χώρων Αθήνας Εικόνα 4.7: Σχέδι από τη μελtτη πεζδρδμησης. ι D Πηγή: πρσωχικό αρχεί Εικόνα 4.8: Η Δινυσίυ Αρεπαγίτυ με φρά από τη Λεωφ. Αμαλίας πρς την Ακρόπλη. 64

74 ~.5:Συμπεράσματα Ειρήνη Θεφιλάτυ S. ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΑ 5.\ ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ Πεζί ι πεζo~ σίγυρα, όπως απδεικνύυν ι μεγάλες τψές συγκέντρωσης τυς, απλαμβάνυν να χρησψπιύν τυς εμπρικύς πεζόδρμυς. Βέβαια όλι ι πεζόδρμι δεν είναι τ ίδι δημoφtλείς, αλλά στ 00% των εξεταζόμενων πεζδρμημένων τμημάτων διαπιστώθηκε ικανή κίνηση πεζών. Αναμφισβήτητα μια πεζδρόμηση δεν αρκεί από μόνη της για να πρσελκύσει πελατεία στα εμπρικά καταστήματα, αντίθετα συνήθως ι ήδη δημoφtλείς εμπρικί δρόμι επιλέγνται για να πεζδρμηθύν. Ωστόσ μια πεζδρόμηση στα πλαίσια της αναβάθμισηςανάπλασης μιας περιχής συμβάλλει στην πρσέλκυση πεζών έστω και για τις όχι ακριβώς εμπρικές χρήσεις, βλ. Αγίων Αναργύρων στυ Ψυρρή. χήματα Πανταχύ παρόντα, τα αυτκίνητα κάνυν έντνη την παρυσία τυς, παρκαρισμένα ή διερχόμενα, στ 60% των εμπρικών πεζόδρμων, τα δίκυκλα στ 80% και τα χήματα τρφδσίας στ 60%. Συχνά, βέβαια δεν υπάρχει σήμανση πεζόδρμυ και τ μόν πυ μπρεί να απτρέψει τυς δηγύς από τ να εισέλθυν σε έναν πεζόδρμ είναι ανυπέρβλητα εμπόδια, πυ ύτως ή άλλως δεν υπάρχυν. ι πρωτπριακές βυθιζόμενες μπάρες της Ερμύ και της Αιόλυ, έχυν καταστραφεί ή αχρηστευθεί. Τ ωράρι τρφδσίας πυ αναγράφεται στις πινακίδες τυ Εμπρικύ Τριγώνυ (6.00 μ.μ.-.00 π.μ.) καταστρατηγείται καθημερινά με τα χήματα τρφδσίας να εισέρχνται στην Ερμύ και τυς άλλυς πεζόδρμυς όλ τ εικσιτετράωρ, ακόμη και τις ώρες πυ η κίνηση των πεζών είναι η μέγιστη. Ευτυχώς σέβνται την πρτεραιότητα των πεζών αλλά μλγυμένως είναι ενχλητικά για αυτύς. Σημειωτέν ότι στην Ερμύ υπάρχει αστυνόμευση από την Ελληνική και τη Δημτική Αστυνμία και γίννται λεκτικές παρατηρήσεις στυς εισερχόμενυς! δηγύς αλλά πρφανώς δεν υπάρχυν κυρώσεις και η ελαστικότητα μλγυμένως είναι μεγάλη. Με τη συνεχή παρυσία χημάτων έχυμε ηχρύπανση, ρύπανση τυ αέρα, κίνδυν ατυχημάτων, όχληση των πεζών, όλες τις αρνητικές συνέπειες πυ ένας πεζόδρμς έχει ως σκπό να εξαλείψει. Ακόμη πρκαλύνται σημαντικές φθρές στην 65

75 Κεφ. 5: Συμπεράσματα Εφήνη Θειλάτou επίστρωση και τν εξπλισμό των πεζόδρμων με επιπτώσεις στην εικόνα τυ πεζόδρμυ αλλά και στην ασφάλεια των πεζών. ί ι ί ~ ιl [ D ΜΕ Ρ ΧΗΜΑΤΩΝ ΠΥ ΠΕΖΔΡΜΥ Π ΧΡΝ ΠΑΡΑΤΗΡΗΗ ΠEZOΔPOtι«) ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔιΚΥΚΜ ΤΡΦΔΑ. Π.ΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΔιΕΡΧΜΕΝΑ Π.ΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΔιΕΡΧΜΕΝΑ ΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΔΕΡΧΜΕΝΑ ~,., AlOλQY ' " """'" BOYKOYPErnOY 0.7 '0000-7,-,_ 4 ' , 440 Μ.. ΔΕΚΤΉΣ Μ.. ΔΕΚΤΉΣ Μ.. ΔΕΚΤΉΣ Μ.. ΔΕΚΤΗ Μ.. ΔΕΚΤΉΣ Μ.. ΔΕΚΤΗΣ Ε'ΜΥ - '.8,~n. ' ' " Β - ΠΑΝΔΡΣΥ - 5 '~ ~ Μα< ΑΝΑΡΝΡaII 8.' 39 33, '/54..""Υ " ΑΦΡΔΤΗΣ. 4,Π. -, < ΜΕθΝΗΣ, '''''''' π20-4.' 60 2S '088 ""'" - Q ΒΑλΤΕΠIΥ 6.' '/ '/54 4.' '/320 "960 - '.' S,. HPAkλEIΔQN 3 ' ,. '/65 2.' / ΔιΝΥIΥ ΑΡΕαΊΑΠΤΥ, '0500. '~200,,_ 55 ΠηΥη: Έρευνα πεδιou (Δεκεμβρις 200), ιδια επεξεργασια. Πίνακας 5.: χήματα κατά μέσ όρ στυς πεζόδρμυς τυ δείγματς. Αντικείμενα-Εμπόδια / Τα πραγματικά εμπόδια για τυς διερχόμενυς πεζύς από τυς εμπρικύς πεζόδρμυς πυ μελετήσαμε είναι τα τρχφόρα πυ δεν λείπυν σχεδόν πτέ. A..ά και άλλα εμπόδια έρχνται να απμειώσυν περαιτέρω τν ωφέλιμ για την άνετη και ασφαλή διέλευση τυς χώρ. Τραπεζκαθίσματα (στ 40 % των εμπρικών πεζόδρμων) πυ αφήνυν έναν σχετικά στενό διάδρμ διέλευσης και συνήθως στερύν από τυς χρήστες τυ πεζόδρμυ τν βασικό καθιστικό εξπλισμό τυ. Δεν μπρύμε να πύμε ότι θα ήταν καλύτερ να λείψυν ι καφετέριες και τα τραπεζκαθίσματα από τυς πεζόδρμυς γιατί παρά τα παραπάνω μεινεκτήματα απτελύν θετικό στιχεί ζωντάνιας των πεζόδρμων. Στ 40% (Αιόλυ και Πανδρόσυ) των εμπρικών πεζόδρμων συναντύμε πρθήκες καταστημάτων πυ έχυν «εισβάλλει» στ πεζόδρμ. Στην Αιόλυ μπρύμε να πύμε ότι τείνυν να απτελύν μεινέκτημα γιατί ίσως να υπάρχει υπερβλή, ενώ στην Πανδρόσυ είναι κάπως καλύτερα αν και είναι ένας πλύ στενός δρόμς. Είναι γεγνός ότι περιρίζυν τν χώρ κίνησης των πεζών, κάπτε μπρεί να είναι και επικίνδυνα τα στιχεία αυτά για την ασφάλεια των περαστικών, όμως δίνυν και αυτά ζωντάνια και χρώμα στυς πεζόδρμυς, ενταγμένα στ πνεύμα «ανεπισημότητας» της ευρύτερης περιχής πυ ανήκυν αυτί. Σε ένα 40% των εμπρικών πεζόδρμων βρίσκυμε και τυς μικρπωλητές. Στην Αιόλυ πυ έχυν μόνιμη (και μάλλν νόμιμη) θέση, καταλαμβάνυν συχνά με τ 66

76 Κεφ.5: ΣυμχεΡάσματα Εφήνη Θεφιλάτou εμπόρευμα τυς τα παγκάκια αλλά δεν μπρύμε να πύμε ότι μειώνυν σημαντικά τ χώρ διέλευσης των πεζών. Στην Ερμύ, πυ είναι μικρότερυ πλάτυς, με περισσότερη κίνηση και άρα πι ελκυστική και για τυς μικρπωλητές, δημιυργείται πρόβλημα. Υπάρχει αυστηρή αστυνόμευση ενάντια σε αυτύς τυς μικρπωλητές (κυρίως αλλδαπί) κατά τις ώρες καταστημάτων, αλλά αυτί επιμένυν να εμφανίζνται όταν φεύγυν ι αστυνμικί και έτσι βρίσκνται σε ένα συνεχές CΥνηγητό. ΕΜΠΔΑ Πηγη: ΠεΖΔΡΜ Ερευνα πεδιυ (ΔεKέμβρWς 200), ίδια επεξεργασια. ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΑΠεΖ. ΠΡθΗΚΕΣ: ΠΑΠ<I ΚΑθΣΜΑΤΑ ΚΑΤΑΠΗΜΑΤΩΝ ΜIΚΡΠΩλΗΤΩΝ ΑΥΤΚΝΗτΑ ~ΚYΚλA τρφδσιασ ΕΡΜν - ΑΑΛν " ΒΥΚΥΡΕΠιΥ ΠΑΝΔΡΣν w ΑΠa. ΑΝΑΡΓΥΡa ΔΡΑΚΥ ~ - - ΑΦΡΔlτΗΣ - - ΜΕθαΗΣ " ~ ΗΡλΚΛΕΔa. Η... ΒΑΛτΈΠΥ.. Δ=~" - - Η ΑΡΕ ΠΤΥ Πίνακας 5.2: Τα εμπόδια πυ συναντύν ι πεζί στυς πεζόδρμυς τυ δείγματς Χρήσεις Ως χρήση απυσιάζει η κατικία στυς εμπρικύς πεζόδρμυς, τυλάχιστν στα ισόγεια, με παρυσία μόν 8% στυς ρόφυς και μόν στην Αγίων Αναρ-Υύρων. Η χρήση πυ κυριαρχεί είναι, φυσικά, η «εμπόρι-υπηρεσίερ> 83% στα ισόγεια και 52% στυς ρόφυς. Υπάρχει και η παρυσία αναψυχής εμπρικύ τύπυ (7%), πάλι χάρη μόν στ/ν Αγίων Αναρ-Υύρων, έναν δρόμ πυ ανήκει σε μια περιχή σε μεταβατικό, μπρύμε να πύμε, στάδι. Στην Αιόλυ και τη Βυκυρεστίυ βρίσκυμε τράπεζες και γραφεία στα ισόγεια (9% και 3%), πυ στυς ρόφυς φτάνυν τ 25% και 80% αντίστιχα και στην Ερμύ τ 45%. Φυσικά και ι τρεις δρόμι είναι κεντρικότατι αλλά αυτό εξηγείται και με τις θέσεις τυς κντά σε σημαντικά κέντρα όπως τ Χρηματιστήρι για τ/ν Αιόλυ ή η Πλατεία Συντάγματς για τ/ν Ερμύ και τ/ Βυκυρεστίυ. Τα επαγγελματικά εργαστήρια αντιπρσωπεύυν τ 22%, στις δύς Ερμύ, Αιόλυ και Αγίων Αναρ-Υύρων (5%, 3%, και 9%, αντίστιχα). Τ πσστό είναι 67

77 Κεφ.5: ΣυμΧεράσματα Ειρήνη Θαχριλάτυ χαμηλό, εφόσν όσ mo κεντρικός είναι ένας πεζόδρμς τόσ είναι μεγαλύτερη η πρτίμηση για γραφεία έναντι των εργαστηρίων. Ωστόσ ι πεζόδρμι δεν είναι κατάλληλι για χρήσεις πυ απαιτύν από τυς πελάτες να χρησιμπιήσυν τ αυτκίνητ τυς για να μεταφέρυν τα αγρασμένα (ή εmσκευασμένα) γκώδη αντικείμενα. Κενά, εγκαταλειμμένα και υπό ανακαίνιση υπάρχυν σε 7% στα ισόγεια και 5% στυς ρόφυς. Τ πσστό είναι υψηλό αλλά κυρίως με τ/ συμμετχή των εγκαταλειμμένων κτιρίων τ/ς Αγίων ΑναρΥύρων. Γενικά υπάρχυν κενά και εγκαταλειμμένα κτίρια στυς κεντρικύς εμπρικύς πεζόδρμυς, αλλά συγκυριακά, εφόσν υπάρχει η τάση να ανακαινίζνται και να χρησιμπωύνται όλι. τα κτίρια, 'λiyίω της μεγάλης γαιπρσόδυ. κηρlα ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ χρηση ΣΤΥΣ ΕΜΠΡΚΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ (ΣΓΈΑ) 90% 80%,... 7"". 60% 50% 40% 30% 20%.- ''''' '- 0%.. c" 6if χ, %," "ili. ~!o ~ ι~ 9.s.. Η 5.- ω,. «! ~ϊ ".. Πηγη. Ερευνα πεδιι (Δεκεμβρις 200), ίδια επεξεργασία χ ~ < ~ Διάγραμμα 5.: Χρήσεις στα ισόγεια των δείγματς. κτφίων των πεζόδρμων τυ 68

78 Κε.φ. 5: Συμπεράσματα. Εφήνη Θεφιλάτυ κηρiα ΑΝΑ OMAΔOnOIHMENH ΧΡΗΣΗ ΣΤΥΣ ΕΜΠΡΚΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ (ΡΦ) 60%..._~ , 50% 40% 30% 20% 0% 0% μ-...-l..-,--_--_...""'-... '" ~,;:,!<'δ %,8- " w,.' <r:<.~o "'~ = ~'i i< '" Η :> s. ~ w w ~ 8. ".8- ~ : w w < ~~ ~ Πηγή: Ί~ρευνα πεδίυ (Δεκέμβρις 200), ίδια επεξεργασία. Διάγραμμα5.2: Χρήσεις στυς ρόφυς των κτψίων των πεζόδρμων τυ δείγματς. Κτίρια Τα κτίρια στυς εμπρικίχ; πεζόδρμυς σε πσστό 69% είναι κατασκευής πρ τυ 960, με ένα 9% εξ αυτών να μπρύν χαρακτηριστύν ως αξιόλγα. Επειδή η μελέτη έγινε σε δρόμυς εντός των ρίων τυ στρικύ Κέντρυ της Αθήνας, ακριβώς στ κέντρ της πόλης πυ συμπίπτει με τν πυρήνα της πρώτης αστικής ανάπτυξης της, φυσικό είναι η ικδόμηση αλλά και η ανανέωση τυ κτιριακύ απθέματς να έχει συντελεστεί έγκαφα, μέχρι και τη δεκαετία τυ ' 50 πυ άρχισε η έντνη ανικδόμηση στην Αθήνα, εφόσν υπήρχε επιπλέν τ κίνητρ της εμπρικότητας των δρόμων. Τις επόμενες δεκαετίες τυ '60 και '70 εξακλύθησε η ανικδόμηση στ τυ συνόλυ των κτφίων και μόν ένα 2% (δύ κτίρια) να κατασκευαστύν μετά τ 980. Βέβαια 6% των κτφίων, κυρίως αξιόλγα, είναι εγκαταλειμμένα πυ μάλλν θα ανικδμηθύν μελλντικά διατηρώντας μόν την πρόσψη τυς κατά την κρατύσα τάση. Ως πρς τ ύψς των κτφίων, σχεδόν τα μισά (47%) είναι μέχρι διώρφα. φείλυμε να πύμε ότι τ πσστό τυ ύψυς επηρεάζεται σημαντικά από 27 κτίρια (σε σύνλ 07 των περιχών μελέτης των εμπρικών πεζόδρμων πυ εξετάσαμε) της δύ Πανδρόσυ πυ είναι μνώρφα. Ένα 27% των κτιρίων είναι από τριώρφα έως πενταόρφα και ένα 26% έξι ρόφων και άνω. Γενικά, η κατάσταση των κτφίων των εμπρικών πεζόδρμων είναι μπρύμε να πύμε καλή (77%) αν και συχνά υπάρχει αντίφαση, με τα ισόγεια να είναι άψγα και εντυπωσιακής διακόσμησης και ι όρφι με όψη εγκατάλειψης (χαρακτηριστικό 69

79 ",K",,,,,,.-,,5~:Σ"υ"""""'''''''''άσW!''''',,," Ε''''ψi!Yη Θεφιλάτυ παράδειγμα κτίρω στην Ερμύ, εικ. 3.5). Γενικά κτίρια πυ στυς ρόφυς στεγάζνται απθήκες ή εργαστήρια, συχνά και γραφεία δεν παρυσιάζυν περιπιημένη όψη. n Μόν κτίρια πυ και στυς ρόφυς υπάρχει εμπόρω, ή έστω γραφεία αλλά ανήκυν σε τράπεζες (βλ. Αιόλυ), είναι ως σύνλ σε καλή κατάσταση. Σε μέτρια κατάσταση ένα 2% των κτφίων και σε κακή τ %. Ως πρς τη μρφλγία, φείλυμε να αναφέρυμε τις παρόδιες στές πυ είναι συ'χ"ές στα κτίρια των εμπρικών πεζόδρμων (Ερμύ, Αιόλυ, ΒυΚΌυρεστίυ), -χαρακτηριστικό των ικδμών τυ '60 κυρίως (Γ..κ. '55). κηρiα ΑΝΑ ΚΑΉΓΡIΑ ΣΤΥΣ ΕΜΠΡΚΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ 47% !&.9 Πηγή: ΈΡα/να πεδίυ (Δεκέμβρις200), ίδια επεξεργασία Διάγραμμα5.3: Ύψη κτιρίων στυς εμπρικύς πεζόδρμυς τυ δείγματς. κηρiα ΑΝΑ ΠΕΡΔ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΣΤΥΣ ΕΜΠΡΚΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ Πριν, και μειά Πηγή: Έρευνα πεδίυ (Δεκέμβρις 200), ίδια επεξεργασία Διάγραμμα 5.4: Ηλικία κτιρίων στυς εμπρικύς πεζόδρμυς τυ δείυματς. 70

80 ΚF.Ψ. 5: Σημπεράσματα Eφήvη Θεαριλάτυ κηρiα ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑ ΣΤΥΣ ΕΜΠΡΚΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ % 2o/ι~':::::::~:;;:r Καλη Μέιρlα Ε)Κακή Πηγή: Έρευνα πεδίυ (Δεκέμβρις 200), ίδια επεξεργασία Διάγραμμα 5.5: Κατάσταση κτφiων στυς εμπρικύς πεζόδρμυς τυ δειυματς. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Τ 40% των εμπρικών πεζόδρμων πυ εξετάσαμε παρoooιάζoυv «επάρκεια ως πρς τα στιχεία εκείνα πυ πρέπει να διαθέτει συνήθως ένας πεζόδρμζ)), δηλαδή, σήμανση, φωτισμό, δχεία απρριμμάτων, παγκάκια και φύτευση. Στ 00% των εξεταζόμενων πεζδρμημένων τμημάτων συναντάται φωτισμός και εγγύτητα σε στάση δημόσιυ μέσυ μεταφράς. θετικά στιχειά πυ συναντώνται στυς περισσότερυς ελληνικύς πεζόδρμυς. Στ 40%. διαπιστώθηκε η ύπαρξη καθιστικών και φύτευσης, σε πεζόδρμυς σχετικά μευαλύτερυ πλάτυς και μικρότερης κίνησης (Αιόλυ, Βυκυρεστίυ). Συχνό είναι τ φαινόμεν των κατεστραμμένων πλακστρώσεων στυς εμπρικύς πεζόδρμυς. λωγω της κυκλφρίας βαρέων χημάτων, για τα πία δεν είναι σχεδιασμέν!, ή εργασιών για τα δίκτυα πυ άφησαν «μπαλώματα». Άμεση συνέπεια είναι η αισθητική υπβάθμιση και κίνδυνς ατυχημάτων για τυς πεζύς. u Ειδικά τ κεφάλαι της δαπεδόστρωσης των εμπρικών πεζόδρμων είναι σημαντικό. Εντυπωσιάζει αρνητικά η πικιλία υλικών και σχεδιαστικών πρσεπίσεων ακόμη και σε γειτνικύς πεζόδρμυς. ανάλγα με την χρνλγία ή τ φρέα κατασκευής. Δεν υπάρχει ενιαία σχεδιαστική και αισθητική αντιμετώπιση όλων των πεζδρμημένων τμημάτων, πυ δίνει αρνητική εικόνα ως σύνλ όσ πετυχημένα και αν είναι τα μεμνωμένα εγχειρήματα. ρισμένες επιλγές υλικών δεν ήταν και τόσ κατάλληλες, όπως ι κυβόλιθι στην Ερμύ πυ αρχικά ήταν ανιχτόχρωμι γκρι και γρήγρα πήραν ένα αντιαισθητικό σκύρ γκρι χρώμα λ/γω ρύπανσης. Εδώ, βέβαια, Όπως αναφέρει η Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό,

81 Κεφ. 5: Συμπεράσματα Ειρήνη Θεφιλάτυ μπρύμε να επισημάνυμε την έλλειψη καθαριότητας πυ αναφέρυν μελετητές και τόπς. ~ ΠεΖΔΡΜI ΔΧΕΑ ΕΞΠΛΣΜΣ ( ) σιάση λεωφoρεlων. μειρό η ηλιιιιριιιou σε σπόσιαση μικρόιερη :πό 500 μέιρα ΣΥΝΔΕΣΗ ΜΕ ΣΗΜΑΝΣΗ ΦΩΤΣΜΣ ΠΑΓΚΑΚΑ ΦΥΤΕΥΣΗ ΔΗΜΣΑ ΑΠΠΡΡΜΜΑΤΩΝ ΣΥΓΚΝΩΝΑ (η ~ ΕΡΜΥ - - ΑΛΥ ΒΥΚΥΡΕΣτιγ - c Σ ΠΑΝΔΡΣγ w ΑΓιΩΝ ΑΝΑΡΓΎΡΩΝ ΔΡΑΚΥ w ΑΦΡΔΤΉΣ ~ ΜΕΘΩΝΗΣ ~ βaλtetσoy - - ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ -;:! ΔΝΥΣΥ ΑΡΕΠΑΓΤΥ Πηγή: Έρευνα πεδυ (Δεκέμβρις 200), ίδια επεξεργασία. Πίνακας 5.3: εξπλισμός πυ διαθέτυν ι πεζόδρμι τυ δείγματς. 72

82 r r [ [ I~ ', < <, (""') I~ - ',...:., <... rι ~ ι ΠΑΝΕΠΠΗΜ ΠΛΥΤΈΧΝΚΗ θεσσαλασ ΣΧΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝIΚΩΝ ΧΩΡΤΑΞIΑΣ, noλeoδo..aσ ΚΑ ΠEPIΦEPElAΚHΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΠΛΩΜΑΤΚΗΕΡΓΑΑ: nεlδρμi ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ [ ΦΤΗΤΡΑ: ErPHNH ΘΕΦΜΤΥ r ΕΠΒΛΕΠΩΝ ΚΑθΗΓΗΤΉ!: ΔΗΜΗΤΡΗΣ OIKONOMOY ΒΛΣ, ΣΕΠΤΕΜΒΡΣ2002 ΣXEΔrO : ΧΡΗΣΕΣ ΣΤΑ ΣΓΕΑ [ ι ',..'",. ' '..< ~~ ΚΛΜΑΚΑ: : ΥΠΜΝΗΜΑ Κα",,,,,,, Eμπό~Yπηρεσlες Αναψυχή εμπρικύ nmoυ G - ΓloNnσμός ΕΠαΥ εpyασπ'lpto- Απθήκες Άλλες χρήσεις m Aξtόλoyα ΚΤΡ ΑΠΓΡΑΦΗ ΔΕΚΕΜΒΡΣ 200 <, "

83 ΠΑΝΕΠΣΤΗΜ ΘΕΣΣΑΛΑΣ. ΠΛΥΤΕΧΝIΚΗ ΣΧΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΚΏΝ ΧΩΡΤΑΞIΑΣ. ΠOΛEQΔOMIAΣ ΚΑ ΠΕΡΦΕΡΕΑΚΗΣ ΑΝΑΠΥΞΗΣ ΔΠΛΩΜΑΤΚΗ ΕΡΓΑΣΑ πεζδρμi ΤΗΣ ΑθΗΝΑΣ ΦΤΗΤΡΑ:, ΕΡΗΝΗ θεφλα ΤΥ '.'.'.. ETlIBΛEnΩN ΚΑθΗΓΗ'ΤΗΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ QIKQNOMQV ΒΛΣ, ΣΕΠΤΈΜΒΡΣ2002 ΣΧΕΔ 2: ΧΡΗΣΕΣ ΣΤΥΣ ΡΦΥΣ.0.',.',+" '...~.' ',',,, <,.. ΚΛΜΑΚΑ: : ΥΠΜΝΗΜΑ ΚαTOlKiα Eμπόρ~γπηpεσiες Aναψυ~ εμπρικώ - ΠλπlOμός ΕΠΥ. τ(ιπou εργαστr'ιρici- Aπoθr'ιKες Mλu;XMot~ ω Mόλoγα κlρlo,, < ΑΠΓΡλΦΗ ΔΕΚΕΜΒΡι 200

84 ΠΑΝΕΠΣΤΉΜ ΘΕΣΣΑΛΑΣ ΓΊΛΥΤΈΧΝΚΗ ΣΧΝ-ι ΤΜΗΜΑ. ΜΗΧΑΝΚΩΝ ΧΩΡΤΑΞΑΣ. ΠΛΕΔΜΑΣ ΚΑ ΠΕΡΦΕΡΕΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΠΛΩΜΑΤΚΗ ΕΡΓΑΣΑ: ΠΕΖΔΡΜ ΤΗΣ ΑθΗΝΑΣ ΦΤΗΤΡΑ:. ΕΡΗΝΗ θεφiμ ΤΥ.,.,.'...to.," " " ΕΠΒΛΕΠΩΝ ΚΑΘΗΓΗΤΗΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ OIKONOMQV ΒΛΣ. ΣΕΠΤΕΜ8ΡIΣ20CI2 [ l ι ΣΧΕΔ 3: ΧΡΝΛΠΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΤΡΥ ΚΛΜΑΚΑ: : YnOMNHMA Πριν τ 960 lej ! 980 κι μετά [ ι ι Υ " L Y L ~~ < _""--"-- = Δ~ ( ~~ ~~~ " < [! /όaoγa κτlρlα Af0ΓPAΦH ΔΕΚΕΜΒΡΣ 200 ι

85 ΓΑΝΕΠIΣΤΗΜI θεσσμασ ΠQΛYTEXNIΚH ΣΧΛΗ r --- ΤΜΗΜΑ MHXANIΚQN ΧΩΡΤΑΞΑΣ. noλεδμiασ ΠΕΡΦΕΡΕΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΚΑ ΔΠΛQMAΤKH ΕΡΓΑΣΑ: r r '.Ό -', '.', ΠΕΖΔΡΜ ΤΗΣ ΑΘΗΝΑΣ ΦΤΗΤΡΑ: ΕΡΗΝΗ ΘΕΦΜΤΥ ΕΠΒΛΕΠΝ ΚΑθΗΓΗΤΗΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ ΚΝΜγ l ΒΛΣ. ΣΕΠΤΕΜΒΡΣ 2002 [ [ [.'.' ' ' " ΣΧΕΔ 4: ΑΡlθΜΣ ΡΦΩΝ ΚΛΜΑΚΑ: : VΠOMNHMA L ι ι < -2 όρφι ~ 3--5 όρφι lii5 6-9_ ~ Νιόλγα ",iρκ> ΑΠΓΡΑΦΗ ΔΕΚΕΜΒΡΣ 200 ~.,,

86 ΠΑΝΕΠΣΤΗΜ ΘΕΣΣΑΛΑΣ ΠΛΥΤΕΧΝΚΗ ΣΧΛΗ ΤΜΗΜΑ ΜΗΧΑΝΚΩΝ ΧΩΡΤΑΞΑΣ, ΠΛΕΔΜΑΣ ΚΑ ΠΕΡΦΕΡΕΑΚΗΣ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ ΔΠΛΩΜΑΤΚΗ ΕΡΓΑΣΑ: ΠΕΖΔΡΜ ΤΗΣ ΑθΗΝΑΣ r [ ΦΤΗΤΡΑ: ΕΡΗΝΗ θεφμ ΤΥ ΕΠΒΛΕΠΩΝ ΚΑθΗΓΗΤΗΣ: ΔΗΜΗΤΡΗΣ OIKONQMOY ΒΛΣ. IEffiEMBPIOI 2002 ΣΧΕΔ 5: ΚΑΤΑΣΤΑΣΗ [ r,,+ ",.',.' <,,<", '.0',.0, 00 +.' ".0,.' D D t I ΚΤΡΩΝ ΚΛΜΑΚΑ: : vnomnhma ΚαΜ Μέτρια Κα"' ι Δ~ 0 Αξιόλγα CΉPID > ρ'-'";'['..., < '.< Ai ΑΓΓΡΑΦΗ ΔΕΚΕΜΒΡΣ 200 λ '

87 ΚΘΨ. 5: Συμπεράσματα Εφήγη Θεφιλάτυ j 5.2 ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΡΧΩΝ ΚΑΤΚΑΣ Πεζί ι πεζί μάλλν πρτιμύν να διέρχνται από τυς ήσυχυς πεζόδρμυς των περιχών κατικίας, αλλά υσιαστικά δεν απτελύν πόλ έλξης των πεζών μόν και μόν για να διασχίσυν μια περιχή αν δεν υπάρχυν κάπιες συγκειφψένες λειτυργίες πυ να τυς ελκύυν (π. χ. εμπόρι και σιυυκινωνία στη Δράκυ, καφετέριες στη Βαλτετσίυ και την Ηρακλειδών). Γι' αυτό περιφερειακί δρόμι σαν τη Μεθώνης και την Αφρδίτης ή ακόμη και τη Δινυσίυ Αρεπαγίτυ έχυν έως και μηδενική κίνηση πεζών πυ θα μπρύσε θεωρητικά να εξυπηρετείται άνετα ακόμη και από ένα στενό πεζδρόμι. Ωστόσ δεν πρέπει να παραβλέπυμε ότι ακόμη και πεζόδρμι μικρής κίνησης εξυπηρετύν σημαντικύς περιβαλλντικύς σκπύς για την ευυύς περιχή Π.χ. την απμάκρυνση των χλήσεων πυ πρξενύν τα τρχφόρα. Απτελύν, υσιαστικά, την επανάκτηση τυ δημόσιυ χώρυ από τυς κατίκυς της πόλης πυ κινύνται για πιδήπτε σκπό στην περιχή. Η αξισημείωτα μικρή κίνηση μερικών πεζόδρμων κατικίας συμβάλλει αρνητικά στ αίσθημα ασφάλειας των πεζών, κάτι πυ αντισταθμίζεται με τν επαρκή φωτισμό αλλά και την παρυσία κατικίας, δηλαδή, την συνεχή παρυσία ανθρώπων μέσα στα κτίρια, κάτι πυ λείπει από τυς κεντρικύς εμπρικύς πεζόδρμυς. χήματα Στ 50% των εξεταζόμενων πεζδρμημένων τμημάτων τα τρχφόρα λείπυν εντελώς ή η εμφάνιση τυς είναι συγκυριακή, με εξαίρεση τα σταθμευμένα δίκυκλα πυ δε λείπυν από κανένα πεζόδρμ. Μόν στη Δράκυ υπάρχει αξισημείωτη πρσπάθεια να κρατηθύν εκτός πεζόδρμυ τα τρχφόρα, με σήμανση και εμπόδια πρς τυς δρόμυς τρχφόρων, αλλά και εκεί τα δίκυκλα εισέρχνται και σταθμεύυν σε μεγάλυς αριθμύς (μέυιστ: 2 σταθμευμένα δίκuκλα στν χρόν παρατήρησης). Στυς υπόλιπυς πεζόδρμυς (κuρίως στις Αφρδίτης, Μεθώνης), με εξαίρεση την Δινυσίυ Αρεπαγίτυ και την Ηρακλειδών, τα αυτκίνητα και τα χήματα τρφδσίας σταθμεύυν κάθετα κλείνντας την είσδ τυ πεζόδρμυ για τα υπόλιπα χήματα αλλά και τα χήματα έκτακτης ανάγκης. 73

88 Κεφ.5: ΣuμπεΡάσματα Εφήνη 8εφιλάτυ Αντικείμενα-Εμπόδια Εκτός από την εμφάνιση των χημάτων. πεζός συναντάει κι άλλα εμπόδια στυς πεζόδρμυς κατικίας αν και σημαντικά λιγότερα απ' ότι στυς εμπρικύς. Στη Δράκυ, στην έξδ τυ σταθμύ μετρό συγκεντρώνεται μικρός αριθμός μικρπωλητών. Στη Δράκυ. τη Βαλτετσίυ και την Ηρακλειδών (50% των πεζόδρμων κατικίας) συναντώνται τα τραπεζκαθίσματα των εστιατρίων και των καφετεριών. Γενικά, υπάρχει επιθυμία για λειτυργία αναψυκτηρίων στυς πεζόδρμυς (κατικίας και εμπρικύς) για την εξυπηρέτηση των πεζών και τ ζωντάνεμα τυ πεζόδρμυ. και τελικά μερικί δρόμι, όπως ι πραναφερθέντες, έχυν γίνει πόλι συγκέντρωσης τέτιων δραστηρωτήτων με μεγάλη ανταπόκριση από τ κινό. Τ ζήτημα είναι ότι δεν έχυν πρβλεφθεί από τις μελέτες σχεδιασμύ όλων των πεζόδρμων ι κατάλληλι χώρι για τα τραπεζκαθίσματα με απτέλεσμα να μην ~ υπάρχει επαρκής χώρς γι' αυτά 'λiγω των ζαρντινιέρων και των καθιστικών τυ εξπλισμύ τυ πεζόδρμυ. Έτσι, λόγω των τραπεζκαθισμάτων μειώνεται χώρς διέλευσης των πεζών και γίννται απρσπέλαστα τα καθιστικά τυ πεζόδρμυ. Χρήσεις Σε αντίθεση με τυς εμπρικύς πεζόδρμυς όπυ κυριαρχεί τ εμπόριυπηρεσίες (83%). στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίας συνλικά. ι χρήσεις στα ισόγεια μιράζνται σχεδόν ισμερώς σε κατικία (3%). εμπόρι-υπηρεσίες(27%) και αναψυχή καταναλωτικύ τύπυ (29%), και μόν στυς ρόφυς η κατικία φτάνει στ 7 %. Τ εμπόρι και η αναψυχή καταναλωτικύ τύπυ εκπρσωπύνται μέχρι και στην «απμακρυσμένη» Μεθώνης (από 5% αντίστιχα στις χρήσεις στα ισόγεια). πυ μπρεί να δικαιλγηθεί με τ γεγνός ότι διασταυρώνεται με σημαντικές δικές αρτηρίες όπως η ΕμμανυήλΜπενάκη και η Ζωδόχυ Πηγής. Απιάζυνπλήρως τα επαγγελματικάεργαστήρια. Παρατηρείται ένα αξισημείωτ πσστό κτιρίων κενών. εγκαταλεψμένωνή υπό ανακαίνιση (2% στα ισόγεια, 6% στυς ρόφυς). 74

89 Κεφ.5:Συμπεράσματα Ειρήνη Θφιλάτυ ι ΚΤιΡIΑ ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΣΤΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ ΠΕΡΧΩΝ ΚΑΤIΚIΑΣ (ΣΓΈΑ) Πηγή: Έρειινα πεδίυ (Δεκέμβρις 200), ίδια επεξερυασία. Διάγραμμα 5.6: Πσστό κτιρίων ανά χρήση στυς ρόφυς στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίας τυ δείυματς. ΚΤΡΑ ΑΝΑ OMAΔαlOlHMENH ι<ρηση ΠΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ ΠΕΡΧΩΝ ΚΑταΚIΑΣ (OPO<lΌ) j U 80% 8~ ~8~ ~8~ ~ 0%... 0% -9 ό~ C; '0 ~,,-",-."- ' ",2' ~!.,2 2 B"~5 '?< ι; n ( αt;: " - e '!. '" "" '" - w o~ -"i "'~ ;< Πηγή: Έρευνα πεδία/) (Δεκέμβρις 200), ίδια επεξεργασiα. Διάγραμμα 5.7: Πσστό κτψίων ανά χρήση στυς ρόφυς στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίας τυ δείύματς. Κτίρια Τα κτίρια στυς πεζόδρμυς περωχών κατικίας σε πσστό 54% είναι κατασκευής πρ τυ 960. με ένα 29% από αυτά να μπρύν να χαραιcrηριστoύν ως αξιόλγα. Όπως και στυς εμπρικύς πεζόδρμυς πυ εξετάσαμε παραπάνω, μπρύμε να πuμε ότι ήδη πριν τ '60 υπήρχε σημαντικό πστικά κτιριακό απόθεμα ~παλαώ και νέ για εκείνη την επχή) 'λόγω της κεντρικότητας των συγκεκριμένων 75

90 Κεφ.5:Συμπεράσματα Εψή\Ί) Θεφιλάτυ πεζόδρμων. Ωστόσ η έλλειψη κεντρικών λειτυργιών κατά μήκς τυς και άρα τ κάπως απδυναμωμέν ικνμικό κίνητρ σε συνδυασμό με τις ευνϊκότερες ~ συνθήκες κατικίας, βήθησε στην διάσωση αξιόλγων κτιρίων σε αυτό τ υψηλό σχετικά πσστό. Βέβαια η ανικδόμηση ήρθε καννικά τ '60-'70 (40%) ως φυσικό ακόλυθ των αυξημένων στευαστικών αναγκών πυ ακλύθησαν την αστιχριλία, πυ άφησαν περιθώρι μόν για ένα 6% ιcrιρίων μεταγενέστερωντυ '80...όγω Ως πρς τ ύψς των ιcrιρίων, 40% είναι μέχρι διώρφα, κάτι αναμενόμεν και των αξιόλγων ιcrιρίων. Ένα 34% τριώρφα έως πενταόρφα και ένα 26% έξι ρόφων και άνω. Τα υψηl..ότερα πσστά ΣΥΓCΕντρώνoυν τα διώρφα (30%), τα τριώρφα (8%) και τα εξαώρφα(20%) κτίσματα. Η κατάσταση των κτιρίων είναι γενικά καλή (80%) πυ απδεικνύει ότι η κατικία ενδιαφέρεται περισσότερ για την καλή κατάσταση στ σύνλ τυ κτιρίυ. Η κατάσταση στ 6% των κτιρίων στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίας είναι μέτρια και στ 4% κακή, πσστό πυ είναι σχεδόν ίσ τ άθρισμα των χρήσεων «εγκαταλειμμέν» και «υπό KαταΣCΕΥή)), 9%. Πι σπάνια, αλλά και σε μερικύς πεζόδρμυς περιχών κατικίας συναντώνται ι παρόδιες στές (Ηρακλειδών). κηρiα ΑΝΑ ΠΕΡΔ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΣΤΥΣ πεζδρμυσ ΚΑΤΚΑΣ Πριν, % !980 Κ με,ά Πηγη: Έρευνα πεδίυ (Δεκέμβρις 200). ίδια επεξεργασία. Διάγραμμα5.8: Ηλικία κτφία/ν στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίαις τυ δείγματς. 76

91 Κεφ. 5: ΣUΜπερ"'όσ"μ"'α"',α"--- -'E"ψ"'ή"νn=Θ"'''''''''φoλά"''''''''υ ΚΡIΑ ΑΝΑ ΚΑΗΓΡIΑ ΣΤΥΣ πεζδρμυσ περiχων ΚΑΤIΚIΑΣ 26'~Y':"",, 34% ιm6-9 ΠηΥή: Έρευνα πεδίυ (Δειcέμβρια;200), ίδια επεξεργασία. ΔιάΎραμμα 5.9: Κτίρια ανά μάδα αριμών ρόφων στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίας. ΚΡIΑ ΑΝΑ ΚΑΗΓΡIΑ ΣΤΥ Σ πεζδρμυσ περiχων ΚΑΤIΚIΑΣ 4% 6%~:;;;:;:Γ Καλή omέrρια ιmkαkή ΠηΥή: Έρευνα πεδίu (ΔΕCέμβριoς 200), ίδια επεξεργασία. ΔιάΎραμμα 5. : Κτίμια ανάλγα με την κατάσταση στυς πεζόδρμυς περιχών κατικίας. Διαμόρφωση-Εξπλισμός Μόν η Δράκυ (7%) παρυσιάζει επάρκεια ως πρς σήμανση, φωτισμό, δχεία απρριμμάτων, παγκάκια και φύτευση. Τ 83% διαθέτυν φωτισμό, δηλαδή, μόν η Δινυσίυ Αρεπαγίτυ πυ έχει κατασκευασθεί πρόσφατα δεν διαθέτει, και στ 000./0 υπάρχει πρόσβαση σε στάση κάπιυ δημόσιυ μέσυ μεταφράς. Τ 33% U διαθέτει φωτισμό και φύτευση. Και στυς πεζόδρμυς κατικίας υπάρχει πoικtλoμoρφία υλικών στις επιστρώσεις και τν εξπλισμό, ακόμη και κατά μήκς τυ ίδιυ πεζόδρμυ (Βαλτετσίυ). Πλύ συχνά τα δάπεδα έχυν υπστεί φθρές λόγω τ/ς κίνησης των χημάτων και γενικά εξπλισμός τυς είναι υπβαθμισμένς λόγω κακής συντήρησης, 77

92 ΚρΡ.5:ΣυμπεΡάσματα Εφήνη 8εoφtλάτoυ 5.3 ΣΥΓΚΡΣΗ ΣΥΜΠΕΡΑΣΜΑΤΩΝ ΜΕ ΤΣ ΑΠΨΕΣ ΜΕΛΕΤΗΤΩΝ ΚΑ ΤΥΠΥ ΓΑ ΤΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ Ί ι Πρφανώς, τα παραπάνω συμπεράσματα της έρευνας πεδίυ συμπίπτυν με ης απόψεις πυ διατυπώθηκαν στ κεφάλαι 2.6. Στ 45% όλων των εξεταζόμενων πεζόδρμων κυκλφρύν αυτκίνητα, στ 82% δίκυκλα και στ 27% χήματα τρφδσίας. Στ 45% των πεζόδρμων παρατηρύνται τραπεζκαθίσματα. Στ 8% ι πρθήκες με τα εμπρεύματα των καταστημάτων καταλαμβάνυν μέρς των πεζόδρμων. Στ 27% των πεζόδρμων βρίσκνται μικρπωλητές. Αναφρικά με τις διαφρπιήσεις ανά πεζόδρμ ως πρς τις αισθητικές επιλγές στ σχεδιασμό μπρύμε να αναφέρυμε ότι, χαρακτηριστικά, 2 πεζόδρμι j (Βυκυρεστίυ, Ηρακλειδών) έχυν επίστρωση με πλάκες Καρύστυ, 3 πεζόδρμι (Δράκυ, Μεθώνης, Βαλτετσίυ) τσιμεντόπλακες με διαγώνιες αυλακώσεις, 2 (Ερμύ, Δινυσίυ Αρεπαγίτυ) κυβόλιθυς γρανίτη, η Αιόλυ λείες μαρμαρόπλακες, η Αφρδίτης μαρμαρόπλακες Τήνυ, η Αγίων Αναργύρων κυβόλιθυς και η Πανδρόσυ μπετόν. Σχεδόν κάθε πεζόδρμς έχει άλλη επίστρωση και ακλύθως άλλ τύπ αστικύ εξπλισμύ. Γενικά, τα πι πλυτελή υλικά (κυβόλιθι γρανίτη) τπθετύνται στυς σημαντικύς κεντρικύς πεζόδρμυς, χωρίς βέβαια να απκλείνται και «γειτνιάσεφ) με πι ευτελή υλικά, όπως η επίστρωση με τύβλα π.χ. σε Ευαγγελιστρίας, Αγίυ Μάρκυ, στ Εμπρικό Τρίγων. Στ άλλ άκρ, δηλαδή, τυς περιφερειακύς πεζόδρμυς πυ κατασκευάζει δήμς Αθηναίων, βρίσκυμε σαφώς πι ευτελή υλικά όπως τις τσιμεντόπλακες ή τα τύβλα. Μπρύμε να πύμε ότι έως τώρα γίννται «πεψάματα» από τυς δύ διαφρετικύς φρείς υλπίησης των πεζδρμήσεων στ κέντρ της Αθήνας. Τ ΥΠΕΧΩΔΕ δείχνει μια σχετική πρτίμηση για τν γρανίτη τα τελευταία χρόνια (Ερμύ, Δινυσίυ Αρεπαγίτυ) ενώ αρχικά χρησιμπίησε τις πλάκες Καρύστυ. Αντίστιχα, Δήμς Αθηναίων στις πεζδρμήσεις πυ έκανε στα μέσα της δεκαετίας τυ '80 χρησιμπωύσε σταθερά τις τσιμεντόπλακες με διαγώνιες αυλακώσεις (Δράκυ, Μεθώνης, Βαλτετσίυ), αλλά στις πι πρόσφατες πεζδρμήσεις (υπόλιπη Βαλτετσίυ) δεν διαφρπιήθηκε, παρά ελαφρά, χρησιμπιώντας κύβυς από τσιμέντ. Για τν εξπλισμό, τ ΥΠΕΧΩΔΕ ακλυθεί λιτή διαμόρφωση χωρίς πλλά πα'γκάκια και φύτευση, επειδή, άλλωστε, πεζδρμεί κεντρικύς σημαντικύς 78

93 )(εφ. 5: Συμπεράσματα Εφηνη Θεφιλάτυ κυκλφριακά δρόμυς, μζ ειδικές απαιτήσεις ως πρς τυς φόρτυς πεζών και μελλντικές πρπτικές για διέλευση μέσων μoζιlcής μζταφράς. 5.4 ΕΠΛΓΕΣ ΣΧΕΔιΑΣΜΥ ΑΠ ΤΥΣ ΦΡΕΣ ΥΛΠΗΣΗΣ Στην περιχή μελέτης δρυν δύ φρείς, Δήμς Αθηναίων (Δνση Πεζόδρμων και Δνση Σχεδίυ Πόλεως) και τ ΥΠΕΧΩΔΕ (η ΔΕΕΑΠ αρχικά και πλέν η ΕΑΧΑ). Μπρύμε να πύμε ότι καθένας έχει επιδείξει μια κάπια συνέπεια και συνέχεια στη σχεδιαστική πρσέυυιση τυ πυ σχεδόν καθιστά αναγνωρίσιμυς τυς πεζόδρμυς πυ έχει κατασκευάσεl Για να παρυσιάσυμε τις δύ διαφρετικές πρσεγγίσεις είναι σκόπιμ να χωρίσυμζ τυς πεζόδρμυς πυ μζλετήσαμζ σε δύ μάδες ό"χ) ανάλγα μζ την κατηγρία (εμπρικύς, κατικίας) αλλά ανάλγα με τν φρέα υλπίησης. Έτσι, έχυμζ 8 πεζόδρμυς υλπιημένυς από τ ΥΠΕΧΩΔΕ (Ερμύ, Αιόλυ, Βυκυρεστίυ, Αγίων Αναργύρων, Πανδρόσυ, Αφρδίτης, Ηρακλειδών, Δινυσίυ Αρεπαγίτυ) πυ πρέα/ψαν α/ρίως από λκληρωμένα πργράμματα αναπλάσεων πυ συμπεριέλαβαν ευρύτερες α/κλφριακές επεμβάσεις, i...zγχo των χρήσεων γης, κλπ και 3 πεζόδρμυς υλπιημένυς από τ Δήμ Αθηναίων (Δράκυ, Μεθώνης, Βαλτετσίυ) πυ πρέα/ψαν λίγ ως πλύ αυθαίρετα αν και μπρύμε να πύμε ότι και ι στηρίχτηκαν σε ένα λκληρωμέν «πλέ'υμα αξόνων ρής πεζών)) πυ παρυσιάστηκε και στην έκδση τυ ΥΧΠ «Πεζόδρμυ> τ 98 (βλ. εικάνα 2.7). Μπρύμε να παρατηρήσυμε γενικά ότι ι πεζδρμήσεις τυ γπεχωδε: αφρύν κεντρικύς ή βαρύνυσας σημασίας άξνες κυκλφρίας πυ εντάσσνται σε ευρύτερα πργράμματα αστικής ανάπλασης ενώ ι πεζδρμήσεις τυ Δήμυ Αθηναίων (πυ στ δείγμα μας μλγυμένως υπεκπρσωπύνται) αφρύν: περιφερειακύς δρόμυς τπικής σημασίας πυ κατασκευάζνται μεμνωμένα και ανεξάρτητα (συνήθως μετά από αίτημα πλιτών. Άρα ι παράμετρι πυ φαίνεται να επηρεάζυν τις σχεδιαστικές επιλγές είναι πρϋπλγισμός κάθε έργυ ή φρέα και η θέση τυ έργυ, από την πία ακλύθως συναρτώνται ι χρήσεις και ι φόρτι πεζών. Η κεντρικότητα ενός δρόμυ σε συνδυασμό με τν υψηλότερ πρϋπλγισμό δηγεί σε επιλγές πλυτελών υλικών και εξπλισμύ ή τ αντίθετ: περιφερειακί ήσυχι δρόμι διαμρφώννται με πι 79

94 Κεφ. 5: Συμπεράσιιατα Ε ιpήνn Θεφιλάτυ κινά λικά. Επίσης, σε πεζόδρμς «τ ΥΠΕΧΩΔΕ» με μεγάλη κίνηση πεζών, μικρό πλάτς (Αφρδίτης 5μέτρ) ή με πρπτική να περάσν από ατύς μελλνπκά μέσα μαζικής μεταφράς (μίνι-μπας ή τρμ σε Ερμύ, Δωνuσίoo Αρεπαγίτ) δεν συναντώνται παρτέρια και καθιστικί χώρι για τυς ευνόητυς λόγυς. Αντιθέτως πράσιν συναντάται σταθερά στις διαμρφώσεις τυ Δήμυ Αθηναίων ακόμη και αν πρόκειται για μικρύ πλάτυς δρόμυς όπως η Μεθώνης (6 μέτρα) ή η Βαλτετσίυ, και αν τ επιτρέπει τ πλάτς, και παγκάκια (Δράκυ). Επιπλέν ι εmλoγές τυ ΥΠΕΧΩΔΕ υπαγρεύνται και από τις αισθητικές απαιτήσεις πυ απρρέυν από τ ύφς της εκάσττε υπό ανάπλαση περι'χής. Ως πρς την διαμόρφωση δεν επιβάλλεται ότι τ πράσιν και τα παγκάκια είναι πυ κάνυν πι ffixίo και ευχάριστ έναν πεζόδρμ. Είναι απλά μια σχεδιαστική τάση πυ ξεκίνησε από τις πρώτες πεζδρμήσεις στην Ευρώπη και συνεχίστηκε γιατί είναι φυσικό κάπια στιγμή ένας πεζός να aπoζητήσει την σκιά και την ξεκύραση αλλά σε καμιά περίπτωση η παράλειψη τυς (όταν δεν συνάδυν με τ ύφς της περιχής πυ εντάσσνται ι πεζόδρμι) να απτελεί σφάλμα. ύτε υπάρχυν και συγκεκριμένες νόρμες ώστε μια διαμόρφωση να είναι καλύτερη μιας άλλης. ι τυχόν σχεδιαστικές αδυναμίες, πυ μπρύν να καταλγιστύν κυρίως στις διαμρφώσεις τυ Δήμυ Αθηναίων, είναι απόρρια της σχεδιαστικής αμηχανίας και της πρσήλωσης σε συγκεκριμένα πρότυπα πυ έχυν ξεπεραστε Τ ΥΠΕΧΩΔΕ είναι πι ευέλικτ στις κατά περίπτωση αισθητικές απαιτήσεις. Σε επίπεδ τυ Κέντρυ συνλικά επικρατεί τελικά σχεδιαστική Βαβυλωνία. Συνλικά δεν υπάρχει στιχειώδης συνεργασία ώστε να βρεθεί μια βασική κατεύθνση για τη διαμόρφωση τ δημόσω χώρ αστής της πόλης. Τέλς, τ είδς και η πσότητα των δραστηριτήτων δεν φαίνεται να επηρεάζει nς επιλγές διαμόρφωσης των πεζόδρμων. Π.χ, δύ «παρόμω} δρόμι, ι Ηρακλειδών και Δράκυ έχυν άλλη σχεδιαστική πρσέυγιση, υλικό δαπεδόστρωσης και εξπλισμό τνίζντας τις διαφρετικές επιλγές κατά φρέα. Είναι και ι δύ δρόμι όπυ στυς ρόφυς κυριαρχεί η «KαΤOιCΊα>~ (6 % και 75% αντίστιχα) και στα ισόγεια η «αναψυχή εμπρικύ τύπυ)) (42% και 4%). Βέβαια, στην περίπτωση της Ηρακλειδών είναι γνωστό Ζ ότι η «αναψυχή εμπρικύ τύπυ)) πρέκυψε μετά ην πεζδρόμηση. 2Από μελέτη πυ έγινε για την ΕΑΧΑ ΑΕ τ 200 με ανη",είμεντ Θησεί. 80

95 Κεφ. 5: Συμπερόσματα Εφήνη Θεφιλάτυ 5.5 ΑΝΑΛ ΥΣΗ SWOT ΓΑ ΤΥΣ ΠΕΖΔΡΜΥΣ ΠΥ ΜΕΛΕΤΗΣΑΜΕ l παρακάτω πίνακας δίνει συνπτικά τα θετικά και αρνητικά στιχεία των πεζόδρμων πυ εξετάσαμε συνλικά. ΛΔΥΝΛΜΕΣ-ΛΠΕΛΕΣ ΠΛΕΝΕΚΤΗΜΛΤΛ- ΔΥΝΛΤΤΗΤΕΣ - Παράνμα σταθμευμένα και - Ανταπόκριση τυ κινύ στυς διερχόμενα.χ. και δίκυκλα εμπρικύς πεζόδρμυς - Κατάληψη πεζόδρμων από - Καλή εξυπηρέτηση από μέσα εμπρεύματα κατασπψάτων και μικρπωλητών μαζικής μεταφράς - Επαρκής αστικός εξπλισμός - Τρφδσία Kατασrημάτων εκτός (κατά περίπτωση) των ωρών τρφδσίας - Δίκτυ πεζόδρμων πυ συνεχώς - Έλλειψη αστυνόμευσης, σήμανσης διευρύνεται από «αφιερωμένες» ή θεσμθέτησης (σε υπηρεσίες, βλ.εαχα θεσμθετημένυς πεζόδρμυς τυ Εμπρικύ Τριγώνυ έλλειψη διαμόρφωσης) - Έλλειψη συνχής στν αστικό σχεδιασμό των πεζόδρμων και ελλιπής συντήρηση τυ - Πλιτική θέληση και - χρηματδότηση για πεζδρμήσεις (πργράμματα ΥΠΕΧΩΔΕ) Δεν δημιυργήθηκαν κυκλαφριακά πρβλήματα από τις πεζδρμήσεις ακόμη και - Απσπασματικότητα υλπιήσεων κεντρικών δρόμων (βλ. χωρίς την έwια τυ δικτύυ Βυκυρεστίυ) - Πρόβλημα θέσεων στάθμευσης σε περιφερειακύς τυ κέντρυ πεζόδρμυς κατικίας 8

96 Κεφ. 6: Πρτάσεις Εφήνη Θεαριλάτυ 6. ΠΡΤΑΣΕΣ Αφύ πρώτα πρσπαθήσαμε να παρυσιάσυμε μερικύς εμπρικύς πεζόδρμυς και πεζόδρμυς περιχών κατικίας της κεντρικής Αθήνας ίσως είναι σκόπιμ να πρτείνυμε τα μέτρα πυ θεωρύμε αναγκαία και είναι κινά για όλες τις κατηγρίες πεζόδρμων. Ωστόσ, είναι ι εμπρικί πεζόδρμι είναι εκείνι πυ παρυσιάζυν τα περισσότερα πρβλήματα, με διαρκή και ενχλητική παρυσία χημάτων (και τις φθρές πυ πρκαλύν στν εξπλισμό των πεζόδρμων), μικρπωλητών, πρθηκών καταστημάτων και τραπεζκαθισμάτων. Καταρχήν φείλυμε να επισημάνυμε την πρφανή ανάγκη για αυστηρή αστυνόμευση των πεζόδρμων για την επιβλή των ωραρίων στα χήματα τρφδσίας τις ώρες με μικρή κίνηση πεζών, την απμάκρυνση των μικρπωλητών χωρίς άδεια πυ καταλαμβάνν χώρ εις βάρς της κίνησης των πεζών και την εξάλειψη των λαιπών στιχείων πυ δυσχεραίνυν την άνετη και ασφαλή κίνηση των πεζών, Π.χ. διαφημιστικές ταμπέλες και πρθήκες καταστημάτων όπυ γίννται ενχλητικές για τυς πεζύς και αλλιώνυν την εικόνα τυ δρόμυ. Ως πρς τα χήματα τρφδσίας έχυν γίνει κατά καιρύς πρτάσεις από μελέτες (βλ. Αραβαντινός, 996 για τ Εμπρικό Τρίγων) ιcuρίως για ενπίηση και αξιπίηση των ακάλυπτων χώρων (διεύρυνση των εσωτερικών υπαίθριων χώρων) των ικδμικών τετραγώνων πυ όμως δεν έχυν βρει ακόμη ευρεία εφαρμγή με εξαίρεση την ενπίηση των ακάλυπτων στ ικδμικό τετράγων «Aιόλoυ~ Σφκλέυς-Αριστείδυ-Ευρυπίδυ» στυς πεζόδρμυς πυ ερευνήσαμε, πυ τελικά έχει χρησιμότητα ως χώρς στάθμευσης μικρύ αριθμύ αυτκινήτων. Ωστόσ μάλλν συγκεκριμένς ενπιημένς ακάλυπτς δεν είναι αρκετός, αφύ συνεχίζυν να εισέρχνται στν πεζόδρμ της Αιόλυ, κατά μήκς τυς συγκεκριμένυ ικδμικύ τετραγλωνυ, π'. τρχφόρα, και άρα ι μεμνωμένες πραγματπιήσεις δεν λύνυν τ πρόβλημα. Αντίστιχα όταν σε περιπτώσεις πεζόδρμων στ εξωτερικό ι τρφδσίες γίννταν νυχτερινές ώρες ή νωρίς τ πρωί αυξανόταν τ κόστς λόγω των υπερωριών με μετακύλιση στις τιμές πυ καλύνταν να πληρώσυν για τα πρϊόντα ι χρήστες τυ πεζόδρμυ (Γ ρηγρόπυλς, 978). Επειδή και αυτό δεν είναι επιθυμητό γίνεται φανερό ότι τελικά η τρφδσία στυς πεζόδρμυς, όπως και στυς μη πεζόδρμυς, είναι πρόβλημα με όχι εύκλη λύση. Η μετριπαθής λύση χρνικύ περιρισμύ της εισόδυ των χημάτων τρφδσίας τις ώρες μειωμένης κίνησης πεζών και τις ώρες και μέρες πυ είναι κλειστά τα καταστήματα είναι η πρσφρότερη 82

97 .κ",εφ".,-,6c.:"π"'poτ""'6"σε,,"''--- --'''Eψ..ήνn 8εφιλάτυ και συνδέεται άμεσα με την πραναφερθείσα απτελεσματικότερη αστυνόμευση σε συνδυασμό με τ/ λειτυργία συστήματς ηλεκτρνικύ ελέγχυ εισόδυ τρχφόρων με βυθιζόμενες μπάρες στ Εμπρικό Τρίγων, όπως και σε τόσες άλλες πόλεις όπυ λειτυργεί με επιτυχία (π.χ. Τυρ-Γαλλία, Βαρκελώνη-σπανία) και κάπιυ είδυς εμπόδια στυς υπόλιπυς μεμνωμένυς πεζόδρμυς.. Σκπός είναι σταδιακά να πειθαναγκαστύν 3, με τα παραπάνω απτρεπτικά μέτρα (αστυνόμευση, σύστημα ελέύχυ και όλλ:ι. εμπόδια), ι δηγί όλων των χημάτων να μην εισέρχνται στυς πεζόδρμυς. Ειδική μέριμνα πρέπει να ληφθεί για τα τραπεζκαθίσματα των καφετεριών. Όχι φυσικά να καταργηθύν, αλλά να τπθετύνται σε σημεία των πεζόδρμων πυ λόγω διαμόρφωσης και πλάτυς να μην ενχλύν τυς διερχόμενυς πεζύς κι ύτε να εμπδίζυν τ/ χρησιμπίηση τυ καθιστικύ εξπλισμύ τυ πεζόδρμυ από αυτύς. σχεδιασμός πεζόδρμων περιλαμβάνει συνήθως τέτιες παραμέτρυς όπως η τπθέτηση καφετεριών και τραπεζκαθισμάτων, πότε πρβλέπεται ειδική διαμόρφωση και υψηλή φύτευση, εφόσν τ εmτρέπει και η απυσία υπόγειων διcτύων των ΔΕΚ στα συγκεκρψένα σημεία. (Ρεμιίνδυ, 988) Επίσης, και ι μικρπωλητές είναι επιθυμητί, σιrykεkριμένα κάπιες κατηγρίες από αυτύς όπως πωλητές εφημερίδων, φρύτων, ιc.α. σε σημεία όπυ υπάρχει επαρκής χώρς π.χ. διασταυρώσεις πεζόδρμων (βλ. Ερμιί-Ευαγγελιστρίας, Βυκυρεστίυ-Βαλαωρίτυ) γιαυτό σχεδιασμός των πεζόδρμων πρέπει να πρβλέπει τέτιες θέσεις. Ως πρς τα κτίρια, διαπιστώνυμε ακόμη ικανό αριθμό εγκαταλεψμένων (9% στυς εμπρικύς,6% στυς κατικίας) ή σε κακή κατάσταση(% στυς εμπρικσύς, 4% στυς κατικίας). Υπβαθμίζυν την εικόνα της πόλης και μπρεί να γίνυν επικίνδυνα. Βέβαια, ι μηχανισμί της αγράς είναι πι απτελεσματικί για την αξιπίηση των κτιρίων, ειδικά στυς εμπρικύς πεζόδρμυς, αλλά χρειάζεται και ενδυνάμωση με κίνητρα από την πλιτεία. Η σιryκυρία των λυμπιακών Αγώνων και των μέτρων για την αισθητική αναβάθμιση της πόλης με «έργα ανάδειξης στ ιστρικό κέντρ και τις παρυφές τυ» μπρεί να απτελέσει θετική συνεισφρά αν και αρχικά αναφέρεται σε κεντρικύς δικύς άξνες και πλατείες. (βλ. «2004: Η άλλη Αrnκή-Η άλλη Αθήνω») 3 Λέξη πυ χρησψπίησε ειcπρόσωπoς της ΕΑΧΑ ΑΕ στην πρωινή εκπμπή της ΕΤ- «Μέλι Γάλα» παρυσιάζντας τ παράδειγμα της, πετυχημένης σε αυτό τν τμέα, καινύριας πεζπίησης, αυτής της Δινυσίυ Αρεπαγίτυ. 83

98 Κεφ. 6: Πρτάσεις Eφήνn Θεoφtλάτoυ εξπλισμός και η δαπεδόστρωση των πεζόδρμων πρέπει να τύχυν μεγαλύτερης πρσχής και ενιαίυ σχεδιασμύ. Να θεσπιστύν κινές πρδιαγραφές! και δια-χρoνιlcή πρτίμηση σε συγκεκριμένα υλικά σε συνάρτηση με τ είδς. τη θέση και τη σημασία τυ κάθε πεζόδρμυ. Σημαντικό ζήτ/μα απτελεί και η συντήρηση των δαπέδων και τυ εξπλισμύ των πεζόδρμων. Η πλημμελής συντήρηση είναι γνώρισμα τόσ των εμπρικών όσ και των πεζόδρμων περωχών κατικίας πυ σχετίζεται άμεσα και με την επιλγή ακατάλληλων υλικών δαπεδόστρωσης και εξπλισμύ των πεζόδρμων. Καταστρφές των δαπεδστρώσεων πρκαλύνται και από τις επισκευές στα υπόγεια δίκroα αλλά και από τ/ν κυκλφρία τρχφόρων. Άρα τα -χρησψπωύμενα υλικά εκτός από αισθητικές πρέπει να πληρύν και πρακτικές πρϋπθέσεις. 84

99 ΒΒΛΓΡΑΦΑ ΕΛΛΗΝΚΗ ΒΒΛΓΡΑΦΑ. Αναστασιάδη, Α., Σταθακόπυλς, Π., (994) 'Πλεδμική Επέμβαση στ Κέντρ της Λάρισας. Εξυγίανση-Αναβάθμιση', Τεχνικά Χρνικά, τόμς 4, τεύχς, σελ Ανανιάδυ- Τζημπύλυ, Μ. (997) Αρχιτεκτνική Τπίυ, Σχεδιασμός Αστικών Χώρων, Θεσσαλνίκη: Ζήτη, Β'έκδση 3. Αραβαντινός Λ., (993) ΠλεδμικόςΣχεδιασμός:Θέματα από την θεωρία και την πρακτικ~ Αθήνα: Συμμετρω. 4. Αραβαντινός, Αθ. (996) Εμπρικό Τρίγων Κέντρυ Αθήνας, Αθήνα: ΤΕΕ 5. Αραβαντινός Αθ., (997) Πλεδμικός Σχεδιασμός: Για μια βιώσιμη ανάπτυξη τυ αστικύ χώρυ, Αθήνα: Συμμετρία. 6. Αραβώσης, Κ., (998) Έπιχεφηματικός Σχεδιασμός', διδακτικές σημειώσεις τυ ΤΜΧΠΑ, Βόλς: Πανεπιστημιακές Εκδόσεις Θεσσαλίας 7. Απικό Μετρό (2000) Μελέτη Ανάπτυξης Μετρό, Αθήνα 8. Βλστός, Αθ. (998) Η πεζδρόμηση τυ Εμπρικύ Τριγώνυ, ένα μεγάλ ξεκί,νημα για τ κέντρ της Αθήνας, Αθήνα:ΕΜΠ 9. Γιαwόπυλς, Γ. (980) 'Κυκλφριακή θεώρηση της δημιυργίας πεζόδρμων και αξιλόγηση της ελληνικής εμπεφίας', Τεχνικά Χρνικά, σελ, Γρηγρόπυλς, Σ. (978) 'Πεζόδρμαι στις πόλεις', Αθήνα: ΤΕΕ. ΕΑΧΑ. (200 ) 'Αναγνώριση και πρτάσεις για την περωχή τυ Θησείυ' Α' στάδι, Αθήνα: ΕΑΧΑ Α.Ε. 2. ΕΑΧΑ, (200) 'Αναγνώριση και πρτάσεις παρεμβάσεων για την περιχή Ψυρρή' Α' στάδι, Αθήνα: ΕΑΧΑ Α.Ε, 3, Ζήβας, Δ. (2002) Αναγνώριση και πρτάσεις παρεμβάσεων περιχής Πλόκας', Αθήνα: ΕΑΧΑ Α.Ε. (τεύχς και 2) 4. Μπετύρα, Δ. (994) Έπιπτώσεις από την πεζδρόμηση τμήματς τυ δικύ δικτύυ της Πλάκας' διπλωματική εργασία τυ τμήματς Μηχανικών Χωρταξίας και ΠεριφερεtαKής Ανάπruξης, Πανεmστήμω Θεσσαλίας 5. Μπετύρα, Δ., Λυιάσσας, Φ., ικνόμυ, Δ., (997) 'Επιπτώσεις από την πεζδρόμηση της Πλάκας: Απόψεις κατίκων και επιχεφηματιών της περιχής', Τεχνικά Χρνικά, σελ

100 6. Μπιτσάνη, Αλ., Χαραλαμπίδης, Αλ. (990) 'Βυκυρεστίυ: πρώτς εμπρικός πεζόδρμς: Κινωνικές επιπτώσεις στην ευρύτερη ΠEpto-m μελέτης' διάλεξη τυ τμήματς Αρχιτεκτόνων Μηχανικών, ΕΜΠ 7. ικνόμυ, Δ. (999) 'ΜελΖτη-Πλαίσι για την ενπίηση των αρχαιμυυικών χώρων της Αθήνας: Πλεδμικός Σχεδιασμός', Αθήνα: ΕΑΧΑ Α.Ε. (πρώτη και δεύτερη φάση) 8. Ρεμύνδυ, Νατ., (988) 'Πεζδρμήσεις στ παλιό εμπρικό κέντρ της Αθήνας', ΥΠΕΧΩΔΕ 9. Σαρηγιάννης, Γ. (2000) Αθήνα , Αθήνα: Συμμετρία 20. Στεφάνυ, ωσήφ (995) Ατική Ανάπλαση, Αθήνα: ΤΕΕ 2. ΥΠΕΧΩΔΕ-ΡΣΑ (200) '2004: Η άλλη Απική-Η άλλη Αθήνα', Αθήνα 22. ΥΧΠ (98) Πεζόδρμι, Αθήνα: ΥΧΠ 23. Φιλιππίδης, Δ. (990) Για την εληνική πλη, Αθήνα: Θεμέλι 24. Φραντζεσκάκης, \.- Γιαννόπυλς, Γ. (986) Σχεδιασμός των μεταφρών και κυκλφρι.κή τεχνική, Θεσσαλνίκη: Παρατηρητής. 25. 'ι πεζόδρμι έγιναν πάρκινγκ', Τα Νέα, 39997, σελ. Ν '«Επίσημη πρώτη» αύρι τυ πεζόδρμυ της Ερμύ', Τα Νέα, 29/2/997, σελ. Ν Βίδς, Κ. (998) 'Πεζόδρμι για αυτκίνητα', Τ Βήμα, 8// 'Πάρκινγκ πεζόδρμς Ερμύ', Τα Νέα, 2//999, σελ. Ν 'Ζόγκλ η Αθήνα από μηχανάκια και χήματα', Τα Νέα, 2/4/2000, σελ. Ν Γαλανόπυλς, Αν. (200) 'Πεζδρμήσεις: Μαθήματα και παθήματα', Ελευθερτυπία, 304/ 'Σκέψεις για διόδια πόλης και ελεγχόμενη στάθμευση', Ελευθερτυπία, 25/5/ «Γιατί εγκαταλείψατε την Πλάκα;))', Ελευθερτυπία, 8/6/ 'Δινυσίυ Αρεπαγίτυ: Πεζόδρμς τυλάχιστν στα χαρτιά', Ελευθερτυπί., 2/5/ Τζαναβάρα, Χ. (0//998) άρθρ στ Ε-nlίn Ελλάδα, ΞΕΝΓΛΩΣΣΗ ΒΒΛΓΡΑΦΑ 35. Aravantinos. Ath. (963) Grosstadtische Einkauszentren, Essen: Vulkan-Verlag 36. Bramhilla, R., Longo, G. (977) For Pedestrions ony: Pon, design and, management 0/trafficfree 'zones, Ncw γork: Whitney Library ofdesign 86

101 37. Hass-Klau, C. (990) The pedestrian and city Iraffic, London: Belhaven Press 38. acobs, Α. (995) Greal Slreets, Cambridge: ΜΤ Press 39. OECD, (974) Slreelsor peop/e, Paris: OECD 40. Tolley, R. (990) The Greening / urbαn transport, p/anningfor wa/king and cyc/ing in western cities London: Belhaven Press ΣΤΣΕΛιΔΕΣ: 4. τυ Δήμυ Αθηναίων Υπυργείυ Περιβάλλντς, Χωρταξίας και Δημσίων Έργων Χώρων Αθήνας j 87

102 ΠΑΡΑΡΤΗΜΑΤΑ j 88

103 "IΝΑΚΕΣ ΜΕΤΡΗΣΕΩΝ Ί l ΕΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ Παρασκευή, 7/2/200, ΕΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑΘΜΕγΜΕΝΑ ΔΗΡΘΑΝ ΑΜ ΣΤΑΘΜΕγΜΕΝΑ ΔΗΡΘΑΝ τρ[κυκλ καθαριότητας, l-'π"εζ""'"-ι -""'"coπ"εζ"'"'vλεπ=τ"ό'--- -""'-'π"'εζ""'l/... μ'"τρ"'../λχ=πτ"ό'---_ γερανός τρχαας ΠΕΖ 84 πεζ/λεπτ6 8,4 πμλ Q Τετόρτη, 22200, όχι όλα τα μαγαζιό κλειστό ΕΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ ΔΗΡΘΑΝ ΠΕΖ 60 πεζuλεm6 6 πμλ Παρασκευή, 4/2/200, ΕΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 2 ΔΗΡΘΑΝ δημτική αστυνμία ΠΕΖ 250π ovaεm6 25π λ Τρίτη, 82/200, ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΕΡΜΥ ΚΑΤΑΜΕΣ ΚΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ Ρ ΜΕΣΡ ΚΑΤΑ ΜΕΣ Ρ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 0,5 0,8 0,3 ΔΗΡΘΑΝ,8 3,5,3 0,5 πεζi ΚΑΤΆ ΜΕΣ Ρ 48,5 πεζiλεmό 4,8 π/μλ

104 ί n ΧΗΜΑΤΑ ΑΛΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΑΛΛ ΤΡΦΔΣΑΣ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 2 ΔΗΡΘΑΝ 8 2 ΠΕ20 2 πεζί/λεπτό 7,5 π/μλ Παρασκευή, 7/2200, ΑΛΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 2 9 ΔΗΡΘΑΝ ΠΕΖ 3.2 πεζί/λεπτό,πμλ Τετάρτη, 2/2200, ΑΛΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ (όχι όλ τ μυζιά κλειστά) ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ ΔΗΡΘΑΝ 7 ΠΕΖ 65 πεζίlλεm6 5,4 π/μιλ Παρασκευή, 4/2200, ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΑΛΥ ΚΑΤΆ ΜΕΣ ΚΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ Ρ ΜΕΣΡ ΚΑΤΑ ΜΕΣ Ρ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ,3 3,7 0,3 0,3 ΔΗΡΘΑΝ 0,7 2 0,3 πεζi ΚΑΤΆ ΜΕΣ Ρ 96 π ί/λεmό 8π λ u ΧΗΜΑΤΑ ΒΥΚΥΡΕΠιΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΑΛΛ ΤΡΦΔΣΑΣ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 0 ΔΗΡΘΑΝ ΠΕΖ 60 πεζίlλεm6 6 π/μλ Παρασκευή, 7/2200,

105 ΒΥΚΥΡΕΣΤ0Υ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ σχηματα ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ Ί ~ l Γ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 2 4 r ΔIΗΡθΑΝ ΠΕΖ 4 πε oίlλεπιό Τετόριη, 22200, BOYKOYPEΣTtoy ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ σχηματα ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 7 2 r ΔIΗΡθΑΝ πεζί 20 πεζoίfλεπιό,4 πι λ 2 π/μλ Παρασκευή, 4/2200, ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΒΥΚΥΡΕΣηΥ ΚΑΤΑΜΕΣ ΚΑΤΑ ΤΡΦΔΣIΑΣ ΑΜ Ρ ΜΕΣΡ ΚΑΤΑ ΜΕΣ Ρ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 0,7 7 0,7 ΔIΗΡθΑΝ 4 ΠΕΖ ΚΑΤΆ ΜΕΣ Ρ 3,3 πεζλεπτό 3 π/μλ ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ Γ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 2 ΔΗΡΘΑΝ [ ΠΕΖ 70 πεζίlλεmό 7.5 π/μιλ Σόββστ, , ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΔΗΡΘΑΝ [ ΠΕΖ ntμmη, 27/2200, πεζl/λεmό 5 π/μιλ 3

106 ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΠΑΝΔΡΣΥ ΚΑΤΆΜΕΣ ΚΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ Ρ ΜΕΣΡ ΚΑΤΑ ΜΕΣ ΡΌ Γ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ.5 ΔΗΡΘΑΝ πεζi ΚΑΤΆ ΜΕΣ Ρ 55 π i!λεmό 6,2 π λ ΧΗΜΑΤΑ ΑΓιΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΑΛΛ ΤΡΦΔΣΑΣ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 6 5 ΔIΗΡθΑΝ 2 ne20 3,2 πεζilλεmό,5πμλ Τετάρτη, 92200, ΑΠΩΝ ANAPΓVPΩN ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ σχηματα ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 5 9 ΔΗΡΘΑΝ 6 25 nεzol 7,2 πεζvλεm6 π/μα Σόββσι, 222/200, ΑΓιΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 6 5 ΔIΗΡθΑΝ 3 2 ιρίκυκλ r==~----~-----'07---'---'--' '----~----,------, απρριμματφόρ πεζi 5,8 πι ίlλεm6 0,8 πι λ ntμmη, 27/2/ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΑΓιΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΚΑΤΆΜΕΣ ΚΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ Ρ ΜΕΣΡ ΚΑΤΑ ΜΕΣ Ρ D ΣΤΑθΜεΥΜΕΝΑ Γ ΔΗΡθΑΝ 3.3 6,3 0.3 ΠΕΖ ΚΑΤΆ ΜΕΣ Ρ 6,2 πεζί/λεπτό 2,3 π/μα ι 4

107 ΔΡΑΚΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 2 ΔIΗΡθΑΝ 2 nezoi 0,4 πεζoilλεmό O,5Π/μiλ Δευτέρα, (){2200, ΔΡΑΚΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑθΜΕγΜΕΝΑ 9 ΔIΗΡθΑΝ 3 2 ΠΕΖ 7,3 πεζoilλετπό 0.4 Πfμlλ Σόββατ, ι ΔΡΑΚΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ ΔΚΥΚΜ ΧΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ TPOΦOΔOΣLAΣ ΜΕΣ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ Ρ ΑΜ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 20 ΔΗΡΘΑΝ 2 2 ΠΕΖ ΚΑΤΑ ΜΕΣΡ 7,7 πεζlfλεπτό 0,9 π/μιλ ΑΦΡΔιΤΗΣ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΜ ΣΤΑθΜΕγΜΕΝΑ 5 ΔIΗΡθΑΝ ΠΕ20 0,4 πεζifλεmό 0, π/μιλ Δευτέρα, 02200,

108 AΦPOΔlTHΣ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑΘΜΕγΜΕΝΑ 3 ΔΗΡΘΑΝ nezoi 0,4 πεζί/λεπτό 0, πμ/λ Σόββι, , AΦPOΔlTHΣ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΜΕΣ ΚΑΤΑ ΜΕΣ Ρ Ρ ΑΛΛ Γ ΣΤΑΘΜΕγΜΕΝΑ 0,5 4 ΔIΗΡθΑΝ ΠΕΖΚΑΤΑ ΜΕΣΡ 0,4 πεζί/λεmό 0, πμ/λ ΜΕΘΩΝΗΣ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 6 Γ ΔIΗΡθΑΝ 2 ΠΕΖ, πε ί/λεπτό 0,2 π λ Τρlιη, 82200, ΜΕΘΩΝΗΣ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ Γ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 3 Γ ΔΗΡΘΑΝ 3 nezoi 0,4 πεζί/λεπτό 0, πμλ Πέμπιη, 27/2/200, j ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΜΕΘΩΝΗΣ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΜΕΣ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ Ρ ΣΤΑΘΜΕγΜΕΝΑ 4,5 ΔIΗΡθΑΝ 2,5 ΠεΖIΚΑΤΑ ΜΕΣΡ 0,75 πε /λεπτό 0, πι λ 6

109 ΧΗΜΑΤΑ ΒΑΛΤΕΤΣΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΑΛΛ ΤΡΦΔ!ΑΣ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 4 32 ΔΗΡΘΑΝ 2 ΠΕΖ 3,7 πε Vλεmό 0,5 π λ Τριιη, 8/2200, ΒΑΛΤΕτεΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΔΗΡΘΑΝ 7 j [ ΠΕΖ 2,4 πεζvλεmό 0,3 π/μια ntμmη, 27/2200, ΒΑΛΤΕΤΣΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ ΔΚΥΚΛΑ ΚΑΤΑ ΜΕΣ Ρ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ ΑΛΛ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ 6,5 26,5,5 ΔΗΡΘΑΝ 9 4,5 πεζiκατα ΜΕΣΡ 2.8 πεζλεπτό 0,4 π/μια ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΑΛΛ ΣΤΑθΜεΥΜΕΝΑ 4 36 ΔΗΡΘΑΝ 2 3 πεζi 3 π λεπ,ό 0,25 πι λ ntμmη, 202/200,

110 ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΜΛ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 2 45 ΔΗΡθΑΝ 2 2 χρηαπλή, r:::=:;---,------;===:-; ,-,-:-::;---- πδήλατα I,-,Π-"ΕΖ"",,-- --'-_---'3"π"'εζ""α"'.λrnτ="-ό ",0.~25,-,π,"/μl",λ,---- Σόββσι, , ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ ΔΚΥΚΛΑ ΧΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤPOΦOΔOΣlAΣ ΜΕΣ ΚΑΤΑ ΜΕΣ Ρ Ρ ΜΛ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΔΗΡθΑΝ ΠεΖI ΚΑΤΑ [_ ΜΕΣΡ 3 πτζoυλεmό 0.25πιμιλ ΔiONYΣOY ΑΡΕΠΑΠΤΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣιΑΣ ΜΛ! ΠΑθΜΕΥΜΕΝΑ 2 ΔΗΡθΑΝ 9 2 πoδήλaια ΠΕΖ 4,4 πεζvλεmό 0.2 πμλ Δευτέρα, 02/200, ΔΝΥΣΥ ΑΡΕΠΑΠΤΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΧΗΜΑΤΑ ΤΡΦΔΣΑΣ ΜΛ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ 2 ΔΗΡθΑΝ 2 πδήλαι ΠΕΖ 5.2 πεζovλεmό 0.3 πιμιλ Σόββαι, ΔiONYΣOY ΑΡΕΠΑΠΤΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ ΔΚΥΚΜ ΧΗΜΑΤΑ ΚΑΤΑ ΤPOΦQΔOΣlAΣ ΜΕΣ ΚΑΤΑΜΕΣ Ρ Ρ ΜΛ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΔHPθAN ΠΕΖ ΚΑΤΑ ΜΕΣΡ 4.8 πtζoilλεmό 0.2 πιμιλ 8

111 r ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΧΗΜΑΤΑ ΣΤΥΣ ΠΕWΔΡΜVΣ ΤΗΣ ΠΕΡΧΗΣ ΜΕΛΕΤΗΣ n ΕΡΜΥ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑΧΗΜΑΤΑανό ΕΜΒΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜΥ,ι L ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΤΡΦΔΣΑΣ Qιθuόc δεiι;ιnc αιθ όc δεlκιης αρ,θμός &ίκιπc 750 / j ΜΕΣΣ ΡΣ 875 /750 ΑΛΥ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ ΧΗΜΑΤΑ ΑvΌ ΕΜΒΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΤΡΦΔΣΑΣ αdlθμόc δεiκτnc αιθ όc δεlκιης αρ,θμό<; δεlκιης / ΜΕΣΣ ΡΣ Π20 /03 /440 ΒΥΚΥΡΕΣΤ0Υ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ σχηματα ανά ΕΜΒΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΤΡΦΔΣΑΣ Qιθuόc δεiκιnc adlθuόc δείκτης αρ,θμός δε[ιι;ιηc 0 / ΜΕΣΣ ΡΣ 700 / ΠΑΝΔΡΣΥ ΣΤΑΘΜΕΥΜΕΝΑ ΧΗΜΑΤ Α ανά ΕΜΒΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΤΡΦΔΣΑΣ αιθ όc δεiκιnc QDlθuόc δείκτης αρ'θμό<; δεlκιηc /520 ΜΕΣΣ ΡΣ /520 ι' 9

112 Ί ΑΠΏΝ ANAPfYPΩN ΠΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΧΗΜΑΤΑ ανό ΕΜΒΑΔΝ ΠεΖΔΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔIΚΥΚΛΑ ΤΡΦΔΣΑ QOIeuΌC δεi':;nc ooιeuόc δεlκ!η, "",Oμ6c δικlηc 6 /46 5 /75 5 /75 /97 8 /09 5 /75 ~~ΣOΣ ΡΣ /46 /46 ΔΡΑΚΥ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΧΗΜΑΤΑ ανό ΕΜ8ΑΔΝ πεζδρμυ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΤΡΦΔΣΑΣ αιiιθuό' δε.lιι:ιη, ODIeUbC διlκιη, αoteuόc δεκlη, 2 /52. /68 ΜΕΣΣ ΡΣ /60 ΑΦΡΔιΤΗΣ ΣTAθMEYWΞNAΧΗΜΑΤΑανό ΕΜ8ΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜΥ ΑΥΤΚίΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΤΡΦΔΣΑΣ ooieuόc δε.κμ αoobu6c δεiktπc δεlκιη, /300 ΜΕΣΣ ΡΣ /300 IΠ5 /300 ΜΕΘΩΝΗΣ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΧΗΜΑΤΑ ανά ΕΜΒΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΤΡΦΔΣΑ oρ,oμ6c δε.iιι:ιrκ α.,θυ"- διll(ν" =θ.."- δι[κιηc Π20 6 /20 IΠ20 3 2'"' ΜΕΣΣ ΡΣ Π20 /60 ΒΑΛΤΕΤΣ0Υ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑΧΗΜΑΤΑ α.ιά ΕΜΒΑΔΝ ΠεΖΔΡΜΥ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΤΡΦΔΣΑΣ αρ,θμ6c δεκιπc α.,θμ6c δεfkπc αρ,θμ6c δι[κηc 4 ' /440 /60 2 / ΜΕΣΣ ΡΣ 220 /

113 Ί Ί Ί ΗΡΑΚΛΒΔΩΝ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑ ΧΗΜΑΤΑ ανd: ΕΜΒΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜγ ΑΥΤΚΝΗΤΑ ΔΚΥΚΜ ΤΡΦΔΣΑΣ "",θυόc δικιn, "",θυόc δε/κι", "",θυόc δεltτη' 4 /88 36 Π /59 ΜΕΣΣ ΡΣ /203 /65 ΔONYΣtOy ΑΡΕΠΑΠΤΥ ΣΤΑθΜΕΥΜΕΝΑΧΗΜΑΤΑ ανά ΕΜΒΑΔΝ ΠΕΖΔΡΜγ ΑΥΤΚIΝΗΤΑ ΔΚΥΚΛΑ ΤΡΦΔΣΑΣ δειιtτη, _UΌ' δεικιη, "",θυόc δι"π' 2 /300 2 /300 ΜΕΣΣ ΡΣ /300 /300 ΠΕΡΧΗ ΜΕΛΕΤΗΣ ΠΕΖΔΡΜΣ ΜΗΚΣ ΠΜΤΣ ΕΜΒΑΔΝ μ μ' ΕΡΜΥ ΑΛΥ ΒΥΚΥΡΕΣΤΥ ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΓΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ ΔΡΑΚΥ ΑΦΡΔΤΗΣ ΜΕθΩΝΗΣ ΒΑΛΤΕΤΣΥ ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΔΝΥΥ APEOΠAfTOY

114 nlνακεσ ΧΡΗΣΕΩΝ Πίνακας Π : ΜΑΔΠΗΣΗ ι<allκία ΧΡΗΕ Κιν στ. καλε ί, μoυσdα κλπ Ε ΧΡΗΣΕΝ Κατασι τα εμπ ικά και πα υπ αιών τmκά Su r market ~ ία. ι t,σα lε ΕσTlατό ια-ανα υκι 0 Κνι διασκέδα Απθ Ία Βιιε 0, επ ελ σllκό ε σσι 0 Κενό Ε αιαλελλtι ένα Υπό καιασκιυ Κατlκlα Πλιτι ΠλιTlσ ΜΑΔΠΗΜΕΝΕΣ ' Ε π6 l-υπ ίε Ε πό l-υπ σί Εμπό l-υπηρεσ Αν u ε π ιl(ύ,ύπυ Ανα u π ικύ ιύπυ Βιιε 0- νδ ε π6 0 Βιτε να- ν ε πόρι ιw. ιw. ιw. ΧΡΗΣΕ j Πίνακας Π2: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΝ ΑΝΑ ΑΝΑΛΥΤΚΗ ΧΡΗΣΗ Π ΣΓΕ, ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ <σi..<io '""~~ ''''' ΧΡΗΣΗ [Τ ΣΓΕ, ν.ω.ιpl, μouσιlo κλπ " w... τom"ii ~ <φ, ια ι~..6.:ι πα Suoeι mιιιk8t,..,.~'"..,.-,~,..~ Α_, β.,.. νia,'π,..ω t, ω, EvιιoιQλU.λ(. να Υ... "ιασι<ιυl\, ~.. ΣΥΝΛ AΠQN "'", AIOΛOV BOνKOΎPEΣl0Y nanδpoσoy... Not.PΓYPΩN, Α Α., Α,,, Α "" "" "" "" '" "" "" "" "",,,. '" "" "" "" " ". "".,. " "" " "" "" ". "" "" ",... "",,,. "",,. "",, "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "" "", "" "" "" "" "" '" "" "" "",,. "" "", "" "" "" '" "" "" "" "" "" "" " "". " "''''' " "''''' " ""'" " "''''' Πίνακας Π.3: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΝ ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ Π ΣΓΕ, ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ ΧΡΗΣΗ ΣΤ ΣΓΕ ΕΡΜΥ I>OAOY ΒΥΚΥΡΕΣΤ0Υ ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΠΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ % % % % % Καιoικiα 0% 0% 0% 0% Ε ~-y,σι 2' 95% 5 94% "" 4 93% 35 00% 4 2'% Α ή, Π ικύ τύπυ "", 6% "" "" 32% 0., "" "" "" "" 3 6% 80lt - Χ,", ό ~ "" "" "" "" 5% 'Μλες χρήσεις 5% "" 7% "" 5 26% ευνλ 22 00%. 00% 5 00% 35 00%. 00% Πίνακας Π4: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΝ ΑΝΑ ΑΝΑΛΥΤΚΗ ΧΡΗΣΗ ΣΤΥΣ ΡΦΥΣ, ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ,ι,ΓΝ ΕΡΜν,ι,ΚΜν BOνΚOVPEΣτIOν "...,.,,ι,napγvpon,,,,, Α "" "" "" "" "" "" "" "" ""' "" "" "" "", '''' '''' "" "" "" "" "" "" "" 0 "" ""...,. ", "" "" "" "" "" "" "" "" "",... "" "" "" '''',, "" "" '" '''' "" "" ". "" "" "", "",. "", '''' '" "" "" ". '" "" "" "" " ''''''' " ''''''' " ''''''',""" " ''''''' ΧΡΗΗ ΠΥι OPQφOν[ KσIO<lC 5.σλ,,ία.λπ,,,' S mιιιkeι,,. rn., Κα/σαι τ ι φ.δ.α. π '0""'<, ".,..., " Εστιστ...σvo".,flρια Κν,ρα δισσo:tδa, Α Brn. νια, Π<!,,., ~.. φ ~ Evι<α,ιιMλλΣιμ/.vo Υπό.α,,,,,",ωι'ι, ΣVNOΛO 2

115 Ί D Πίνακας Π.5: ΑΡlθΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΣΤΥΣ ΡΦΥΣ: ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ ΕΡΜΥ ΑΛΥ ΒΥΚΥΡΕΣΤΥ ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΓιΩΝ ΧΡΗΣΗ ΣΤΥΣ ΡΦΥΣ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ % % % % Αρ. % t<αιoικlα 0% 0% 0% 0% 6 38% Εμπόρι-Υπηρεσίες 9 96% 69% l' 93% 3% 0% Ανα ν ε πα ικύ ιύπυ 0% 6% 0% 0% 0% ΠΝτι ό 0% 0% 0% 0% 0% 80 εννία-χνεuπόρι 5% 25% 0% 7..% 3 9% ΑλλΣς χρήσεις 2 9% 0% 7% 0% 7 % ΣΥΝΛ 22 00% 6 00% 5 00% β 00% 6 00% Πίνακας Π.6: ΑΡlθΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΑΝΑΛΥΤΚΗ ΧΡΗΣΗ ΣΤ IΣΓΕι: ΠΕΖΔΡΜ ΚATOIKIAΣ 8ΜΤΕ'ΣIΥ HPAΚΛElΔaN Α/ΝΥtιΥ ΔΡΑΚΥ...ΡΔΤΗΣ ΧΡΗΣΗ πα IΣΓει."""'"' ΑΡΕΠλΠΤΥ,,,,.,,,, '" "'.,, Kσroι.ia "., "" " "" "".. ". "" "" "" "" "" ~ "" "" "" Kσr μαro. <6 και π, m_ ών τom"ά '''' ""' '" ". "" ". "", "" "" "" "" ""....,. ~I m.φάλε: "" "" "",,,,. "" Εστια Q σνo "ι 0:; ". "" '" ''''.. " "".. 2,,. Κν,ρσ διασκtδα,,. "",, "" "" "" "" "" "" "" '""..." "" "" ία. επ. "" "" "'" "" "" "" "",,. "" "" "" Ε αισλtλλσιμj;vα,., " ,, Yπ6"ατσσιw..o'ι, "" "" '",, ΣΥΝΛ '" "" "" " """ " "''''' " ''''' " ''''' " ''''' " ''''' ~α/ "α <λπ Πlνακας Π7: ΑΡlθΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΣΤ ΣΓΕ: ΠΕΖΔΡΜ ΚΑΤΚΑΣ ΔΝΥΣΥ ΔΡΑΚΥ ΑΦΡΔΤΗΣ ΜΕΘΩΝΗΣ ΒΑΛΤΕΤΣΥ ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΧΡΗΣΗ ΣΤ ΣΓΕ APEOΠAΓΤOY "". " "". " "". " " "". ΚαΥIΚIα 2,..." " " "" " 2'" Εμπόρι-ΥΠΤιρω 7." "" "" "''' 5" 5 5 "" "".." 7 '" Am ", π KOUτύτroυ 7." " 0.,,, '" " 42" 2 Πλιτισ " " "." " "" " BIOn: να-χνδρεμπόρl " " " " " Άλλες χρησεις." '" "" "" '" 5" 2 ΣΥΝΛ 7 0'" 00" 23 0'" 2. 0'" "" " 00% " 00% Πίνακας Π.8: ΑΡlθΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΑΝΑΛΥΤΚΗ ΧΡΗΣΗ ΣΤΥΣ ΡΦΥΣ: ΠΕΖΔΡΜ ΚΑΤΚΑΣ ΧΡΗΗ ΣΤΥ ΌFOφoνΣ """" " '''' ~,,. "'., "", "" 8MTETtloy"'- ΔΝΥΣΥ Δρ.ι.κν...ΡΔΤΗΣ."""'"' ΑΡΕΠΑΓιΤΥ,,,,,,,,,,,... "'" ", ", ~ ",,,., "" "" "'" "" "" "" "" "" "" "" "" "'" ro "'6 "Q' no. QIIiν 'Qm.ό, ~m_ "" "" "" '", "" "" "" "" "" "" "" r Q,'. Qσφάλε,,. "" "" "", "" "'" "" Eιmιι.,..., "" "" "" '" ".,. "" "" "", "" "" "" "" "" "" "" "" Β.,,, Wι. ιπ '" "" '<ό, ~ "" "" "" "", "'",,.,. "" "" "" "" "" ''''' "" ~ "'"....,., Υπό.Q,OOI<tur\,,, "",, ''''' "" "" '" ΣΥΝΛ " ''''' " ''''' " ''''' " ''''' " ''''' "" " ''''' "",α. -, 3

116 Πίνακα, Π.9: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΣΤΥΣ ΡΦΥΣ: ΠΕΖΔΡΜ ΚΑΤΚιΑΣ ΧΡΗΣΗ ΠΥΣ ΡΦΥ ΔΡΑΚΥ ΑΦΡΔΤΗΣ ΜΕΘΩΝΗΣ θαι\τετσiυ ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ "... " "... ".. " ΔΝΥΣΥ ΑΡΕΠΑΠΤΥ Α,. KατolιιίQ 2 7'",,. 80".." " " 75" 4.,,, 3 30" Ε oo-v ρεσί 2 3" 5 50", '" '" '" '" A~ " ρικou fiίπoυ,.", " " '" 3 3" " Γ<>λmσ " Βι,[ -Χνδρε πόρlo '" '" '" '" '" '" '" '" '",. 'Αλ/.ες Xρr'tσεις,." 2 20",." 3 '" "",." 2 20" '" ΣΥΝΛ,-,-,_ 0,- '7,- 20, 00'" 23 Πίνακα, Π.0: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΑΝΑΛΥΤΚΗΧΡΗΣΗ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑ ΠΕΖΔΡΜΥΣΤ ΣΓΕ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡIΩΝ ΧΡΗΣΗ ΣΤ ΣΓΕ ΕΜΠΡΚ πεζδρμi ΠΕΖΔΡΜ ΚATOIΚlAΣ k>. % k>. % Κατικία 0% 33 3% Κιvnματγράmoc, νκαλερί, μυσεία κλπ % '% Εκκλησεc 2 2% 0% Καταστήματα εμπρικά και παρχή υπηρεσιών (τπικά).3 78% 22 2'% Super market 0% % Γ αφεία. τράπεζε,ασφάλειε 6.% 6.% Εστιατόρια-αναψυκτήρια 7 7% 27 25% Κέντρα διασκέδαση 0%.% Απθ κε 0% 0% Βlτεχνlα, επαγγελματικά εργαστήρια % 0% Κενό 0%.% Εγκαταλελλειμένα 6.% 7 7% Υπό κατασκευή % 2 2% ΣΥΝΛ 07 00% 07 00% Πίνακα, Π: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑ ΠΕΖΔΡΜΥ ΣΤ ΣΓΕ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΧΡΗΣΗ ΣΤ ΣΓΕ ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ πεζδρμ " ΚΑΤΚΑΣ AD. AD. Καιικία 0% 33 3% Εμπόρι-Υπηρεσε< 89 83% 29 27% Avαψυνή εμπρικύ τύπυ 7 7% 3 29% ΠoλιnσμΌC 3 3% % Βιατεννία-Χνδρεμπόρι % 0% Άλλες χρήσεις 7 7% 3 2% ΣΥΝΛ 07 00% 07 00% " 4

117 Πίνακα, Π.2: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΑΝΑΛΥΤΚΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑ ΠΕΖΔΡΜΥ ΠΥΣ ΡΦΥΣ ΑΡlθΜΣ κηρiων ΧΡΗΣΗ ΣΤΥ ΡΦΥ ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΖΔΡΜ Αρ. " Αρ. ΚΑΤΚΑΣ Κατικία." 58 7" Κν ματγράφ. γκαλερ. μυσεία κλπ " " Εκκλησε " " Καταστήματα εμπρικά και παρχ υπηρεσιών τπικό) 9 25" " Super rnarket " " Γραφεία, τράπεζες, ασφόλειε 26 34" 7 7" Εστιατόρια-αναψυκτήρια " 4 4" Κέντρα διασκέδασης " " AUOenK&C 9 2% " " Κενό 2 3" 7 7" Βιτεχνία, επσγγελμιικό εργασιήρω 6." Εγκαταλελλειμένα 7 9" 6." Υπό κατασκευή " 2 2" ΣΥΝΛ 77 00" 96 00" " Πίνακα, Π.3: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΜΑΔΠΗΜΕΝΗ ΧΡΗΣΗ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑ ΠΕΖΔΡΜΥ ΠΥΣ ΡΦΥΣ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΧΡΗΣΗ ΣΤΠ ΡΦΥ ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΖΔΡΜ Α. " Α. ΚΑΤΚΑΣ Κατσlκα 6 9% 68 7% Εμπόρι- Υπηρεσiες 35 52% 8 8% Αναψυχή εμπρικύ τύπυ % 5 5% Πλιιιμός 0% 0% Βιτεχνία- Χνδρεμπόρι 5 22% 0% λ/λες χρήσεις 0 5% 5 6% ΣνΝΛ 67 00% 96 00% " D 5

118 Π/ΝΑΚΕΣ ΑΡ/ΘΜΥ ΡΦΩΝ ι Πlνα,α, Π 4' ΑΡΘΜΣ ΡΦΩΝΑΝΑ ΚΤΡ-- ΕΜΠΡΚΠΕΖΔΡΜ ΑΡΘΜΣ ΡΦΩΝ ανά ΚΤΡ ΑΡΘΜΌΣ ΚΤΡΩΝ ΕΡΜΥ ΑΛΥ ΒΥΚΥΡΕΣΤΥ ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΠΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Αρ. % Αρ. % Αρ. % Αρ. % ΑΡ % 0% 0% 0% 27 77% 4 2% 2 2 9% 5 3% 0% 4 % 8 42% 3 4 8% 2 3% 7% 3 9% 7 37% 4 5% 0% 7% 0% 0% 5 2 9% 6% 6 40% 3% 0% % 2 3% 4 27% 0% 0% % 6% 2 3% 0% 0% 8 2 9% 2 3% 7% 0% 0% 9 0% 3 9% 0% 0% 0% ΥΝΛ 22 00% 6 00% 5 00% 35 00% 9 00% Πlνα,α, ΚΑΤΗΓΡΑ Π 5' ΑΡΘΜΣΡΦΩΝ. ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑΚΤΡΩΝ- ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ - ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΠΩΝ ΚΤΡΩΝ ΕΡΜΥ ΑΛΥ ΒΥΚΥΡΕΣΤΥ ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Αρ. % Αρ. % Αρ % Αρ. % Αρ. % 2 2 9% 5 3% 0% 3 89% 2 63% % 3 9% 8 53% 4 % 7 37% % 8 50% 7 47% 0% 0% ΥΝΛ 22 00% 6 00% 5 00% 35 00% 9 00% Πlνα,α, Π.6: ΑΡΘΜΣ ΡΦΩΝ ΑΝΑ ΚΤΡ: ΠΕΖΔΡΜ ΚΑΤΚΑΣ ΑΡΘΜΣ ΡΦΩΝ ανό ΚΤΡ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΔΡΑΚΥ ΑΦΡΔΤΗΣ ΜΕΘΩΝΗΣ ΒΑΛΤΕΤΣΥ ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΔΝΥΣΥ APEOΓlAΠΤOY ΑΡ. % % % Α. % % ΑΡ % 6% 9% 2 % 3 3% 3 2% 9% 2 2 2% 6 55% 8 42% 3 3% 3 50% 0% 3 2 2% 9% 5 26% 8 35% 2 8% 9% 4 0% 3 27% 5% 4% 2 8% 9% 5 0% 0% 0% 2 9% 5 9% 2 8% % 0% 3 6% 4% 4% 6 55% 7 2 2% 0% 0% 4 7% 0% 0% 8 0% 0% 0% 4% 0% 0% 9 0% 0% 0% 0% 0% 0% ΥΝΛ 7 00% 00% 9 00% 23 00% 26 00% 00% 6

119 Π ινακ α, Π 7 ΑΡΘΜΣ. ΡΦΩΝΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑΚΤΡΩΝ. ΠΕΖΔΡΜΚATOIΚlAΣ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ Ί D ΚΑΤΗΓPlΑ ΔιΝΥΣIΥ ΚΤΡΩΝ ΔΡΑΚΥ ΑΦΡΔΤΗΣ ΜΕΘΩΝΗΣ ΒΑΛΤΕΤΣιΥ ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΑΡΕΠΑΓιΤΥ ><>. % ><>. % ><>. % ><>. % ><> % ><>. % % 7 64% 0 53% 8 28% 8 62%.% % 4 36% 6 32% 46% 35% 4 36% % 0% 3 6% 6 26% 4% 6 55% ΣΥΝΛ 7 00% 00%. 00% 23 00% 26 00% 00% Πίνα,α, Π 8 ΑΡΘΜΣ ΡΦΩΝ ΑΝΑ ΚΤΡ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑ ΠΕΖΔΡΜΩΝ ΑΡΘΜΣ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΡΦΩΝανό ΕΜΠΡΚ πεζδρμi ΚΤιΡI ΠΕΖΔΡΜ ΚΑΤΚΑΣ Αρ % Αρ. % 3 2.% 0% 2. 6% 32 30% 3 7 6%. 8% 4 2 2% 8 7% 5 0.% 8% 6 2 % 2 20% 7 8 7% 6 6% 8 5 5% % 3 3% 0% ΣΥΝΛΌ 07 00% 07 00% Πινα,α Π.9: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΚΑΤΗΓΡΑΡΦΝ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΝ ΚΑΤΗΓΡΑ ΚΤΡΩΝ ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ ΠΕΖΔΡΜ ΚΑΤΚΑΣ Α. % Α. % % 43 40% % 36 34% % 28 26% ΣΥΝΛΌ 07 00% 07 00% U ι 7

120 ΠΝΑΚΕΣ ΧΡΝΛΓΑΣ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ KTIPIOV Πίνακας Π.20: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΠΕΡΔ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ χponoλoγla ΚΑΤΑΣκεΥΗΣ ΚΤΡΥ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΕΡΜΥ ΑΛΥ ΒΥΚΥΡΕΣΤΥ ΠΑΝΔΡΣΥ ΑΓΩΝ ΑΝΑΡΓΥΡΩΝ Α. % Α. % Α. % Αρ. % Αρ. % Πριν % 7 44% 73% 35 00% 5 79% % 8 50% 3 20% 0% 4 2% 980 και μετό 0% 6% 7% 0% 0% ΣΥΝΛ 22 00% 6 00% 5 00% 35 00% 9 00% IA=IOΛOΓA~ 3 20%~ Πlνακας Π.2: ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΠΕΡΔ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ: ΠΕΖΔΡΜ ΚΑΤΚΑΣ ΧΡΝΛΠΑ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ ΚΤΡΥ ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΔΡΑΚΥ ΑΦΡΔΤΗΣ ΜΕΘΩΝΗΣ ΒΑΛΤΕΤΣΥ ΗΡΑΚΛΕΔΩΝ ΔIΝΥΣιΥ ΑΡΕΠΑΠΤΥ Αρ. Αρ. Αρ. Αρ. " " 4 74" " 0 43" " 6 62% " 7 " 64" " 4,..,. 5 26" 2 52" 7 27" 3 27" Πριν τ " 7.." 980 και μετό 6" " " 4" 3 2% 9" ΣΥΝΛ 7 00" Η"''' 9 00" 23 00" 26 00" 00" ΑΞΛΓΑ 3 8" 5 45" 7 37" 6 26" 0 38" 0% Πlνακας Π 22 ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΑΝΑ ΠΕΡΔ ΚΑΤΑΣΚΕΥΗΣ j XPONOΛOΓlA ΑΡΘΜΣ ΚΤΡΩΝ ΚΑΤΑΣκεΥΗΣ ΕΜΠΡΚ ΠΕΖΔΡΜ ΚΤΡΥ πεζδρμi ΚΑΤΚΑΣ Αρ % Α. % Πιν Τ % 58 54% % 43 40% 980 και με ιό 2 2% 6 6% ΣΥΝΛ 07 00% 07 00% ----'ΑΞ"'-"'Λ"'"'ΓΑ"-.- ~20_---""9""% "3.cι ό;29'""% Σημείωση: Ως αξώλγα ρίζυμε ιmρια νεκλσικ,) χαραcτήρα (πριν 900 και ως τ 920) καιμικρά μεσπλεμικά κτίρια (92-940). 8