دما-فشارسنجی فنوکریستهاي آمفیبول-پالژیوکالز سنگهاي آتشفشانی در شرق کامو شمال استان اصفهان )بخش میانی نوار آتشفشانی ایران مرکزي(

Transcript

1 پترولوژي سال پنجم شماره هجدهم تابستان 3131 صفحه تاريخ دريافت: 2932/22/22 تاريخ پذيرش: 2932/20/23 دما-فشارسنجی فنوکریستهاي آمفیبول-پالژیوکالز سنگهاي آتشفشانی در شرق کامو شمال استان اصفهان )بخش میانی نوار آتشفشانی ایران مرکزي( محمد سیاري مرتضی شریفی * و سید محسن طباطباییمنش گروه زمينشناسي دانشکده علوم دانشگاه اصفهان اصفهان ايران چکیده سنگهای آتشفشاني بررسي شده در بخش ميا ين نوار آتشفشاني ايران مرکزی )کمان ماگمايي ارومي ه-دخت ر ک ه بخش ي از ايالت ماگمايي شمال زميندرز بيتليس-زاگرس است قرار دارد. اين سنگها از نظر پتروگرافي ترکيب داسيت تا آندزيت نش ان ميدهد و متشکل از فنوکريستهای آمفيبول پالژيوکالز و بيوتيت با بافت غالب پورفيريتيک است که در زمينهای از فلدس اار کوارتز ميکروليت و شيشه قرار گرفتهاند. پالژيوکالزها ترکي ب ب ه نس بت يکن واختي داش ته و همگ ي از ن و آمفيبولها همگي کلسيک و از نو آن دزين اس ت. چرماکيت هستند. برآورد دم ا و فش ار تبل ور ب ر اس اس ک اربرد تلفيق ي ترس يمي رواب ترموبارومتری آمفيبول و آمفيبول-پالژيوکالز محدوده دمايي 369 تا 029 با ميانگين 333 درجه س انتيگراد و مح دوده فش ار 2/2 تا 4/5 با ميانگين 9/4 کيلو بار را برای تبلور زوج بلورهای پالژيوکالز-آمفيبول نشان م يده د. ح داکرر عم فنوکريستها 23 کيلومتری پوسته قارهای برآورد ميشود. واژههاي کلیدي: دما-فشار سنجي آمفيبول پالژيوکالز سنگه یا آتشفشاني کامو اروميه-دختر تبل ور اي ن al., 2000 McClusky et al., 2003 McClusky et.(dilek and Sandvol, 2009 Allen et al., 2004 Dilek مقدمه فعالي ته ای آتشفش اني س نوزوکيک اي ران در س ه بره ه اص لي اکوس ن ميوس ن ب اييي-پليوس ن و ک واترنر رخ داده اس ت.(Dilek et al., 2010) ن وار آتشفش اني ارومي ه-دخت ر خ ود بخش ي از ي ک ايال ت ماگم ايي وس ي اس ت ک ه حاص ل همگراي ي ب ين ص فحهه ای آفريق ا-عرب ي و اوراس يا اس ت و )2222 معتقدن د س نگه ای Whitney آتشفش اني پ س از برخ ورد س نوزوکيک در اي ن ايال ت ماگم ايي ب ه ط ور گس تردهای در قس مت ش مال و ش مالغرب ي زم يندرز زاگ رس-بيتل يس ب رونزد دارد )ش کل. 2 در ش کل 2 پراکن دگي س نگه ای آتشفش اني س نوزوکيک در اي ن ايال ت ماگم ايي نش ان (Jackson and 1984, McKenzie al., 1986 Dewey et * m.sharifi@sci.ui.ac.ir

2 پت رولوژی سال پنجم شماره هجدهم تابستان داده ش ده اس ت. مطالع ا متع ددی روی ن وار آتشفش اني ارومي ه-دخت ر انج ام ش ده اس ت (Emami, 1981 al., 1984 Amidi et 1993, Hassanzadeh (Aftabi and Atapour, 2000 ک ه گوي ای وج ود س ری ماگم ايي غال ب کال کآلک الن و در برخ ي من اط شوشونيتي و آداکيتي است. در پ هوهش حاض ر س نگه ای آتشفش اني ب ه س ن نئ وژن در بخ ش مي اني اي ن پهن ه آتشفش اني در ش ر روس تای ک امو )ش مال اس تان اص فهان از جنب هه ای مين رالش يمي و ترموب ارومتری بررس ي ش دهان د همچنين شراي فيزيکي تبل ور بلوره ا م ورد بح ق رار گرفت ه اس ت. در ش کل 2 موقعي ت س نگه ای آتشفش اني بررس ي ش ده در ايال ت ماگم ايي س نوزوکيک نشان داده شده است. زمینشناسی منطقه ناحي ه بررس ي ش ده در اس تان اص فهان و در 292 کيل ومتری ش مال ش هر اص فهان در ش ر روس تای ک امو ق رار دارد. مح دوده بررس ي ش ده ب ين ط وله ای جغرافي ايي '52º22 و '52º24 ش رقي و ع ر ه ای جغرافي ايي و ش مالي واق ش ده است. در شکل 2 نقش ه زم ينشناس ي مح دوده بررس ي شده و موقعي ت رخنم ونه ای مطالع ه ش ده نش ان داده شده است. س نگه ای آتشفش اني بررس ي ش ده ب ه ص ور رخنمونهای متعددی ب ه ابع اد چن د مت ر ت ا دهه ا مت ر ب ه ص ور پراکن ده واح دهای رس وبي س ازند قرم ز پاييني به سن اليگوس ن را قط نم ودهان د. س ازند قرم ز پ اييني از واح دهای رس وبي ش يل م ارن ژي اسدار ماس هس نگه ای قرم ز و س نگه ای آذرآوری تش کيل شده اس ت ک ه بخ ش عم ده ليتول وژی منطق ه بررس ي ش ده را تش کيل م يده د. از آنج ايي ک ه س نگه ای آتشفش اني بررس ي ش ده واح دهای رس وبي اي ن س ازند را قط نم ودهان د س ن آنه ا ميوس ن-پليوس ن ب رآورد ميشود که ب ا ف از س وم ولکانيس م فراگي ر س نوزکيک در ايال ت ماگم ايي ش مال زم يندرز بيتل يس-زاگ رس و ب الطب کمربن د آتشفش اني ارومي ه-دخت ر تط اب دارد. در ش کل 9 کنتاک ت س نگه ای آتشفش اني بررس ي ش ده )داس يت ب ا کنگل ومرا و س نگه ای آذرآواری )آگلومرا سازند قرمز زيرين نشان داده شده است. شکل 2- پراکندگي سنگهای آتشفشاني پس از برخورد صفحا عربي-اوراسيا )بر اساس تلفيقي از al., 2003 Hessami et al., 2010 Dilek et al., 2011 Agard et موقعيت منطقه شر کامو

3 35 دما-فشارسنجي فنوکريستهای آمفيبول-پالژيوکالز سنگهای آتشفشاني در شر کامو شمال استان اصفهان... شکل 2- نقشه زمينشناسي محدوده شر کامو )بر اساس نقشه زمينشناسي 2: کاشان ( با کمي تغييرا و اعمال اصالحا شکل 9- سنگهای آتشفشاني شر کامو )داسيت که کنگلومرا و سنگهای آذرآواری )آگلومرا سازند قرمز زيرين را قط نمودهاند.

4 پت رولوژی سال پنجم شماره هجدهم تابستان روش انجام پژوهش پ س از بررس يه ای مق دماتي و ص حرايي و همچن ين نمون هب رداری از رخنم ونه ای م ورد نظ ر نمونه ه ای مناس ب ب رای تهي ه مق اط ن ازز و ن ازز- صيقلي انتخاب ش د. مطالع ا پتروگراف ي ب ا اس تفاده از ميکروس کوپ پالري زان اليما وس ب ا ن ور عب وری م دل BH2 انج ام گرفت ه اس ت. آناليزه ای نقط های انج ام شده روی ک انيه ا ب ا دس تگاه تجزي ه ريزک او الکترون ي cameca-sx100 ب ا ولت اژ ش تابدهن ده و ش د 15kv جري ان 15nA در دانش گاه اش توتگار آلم ان انج ام شده است. پتروگرافی سنگهای آتشفشاني بررسي شده از نظر کانيشناسي به ط ور عم ده ترکي ب داس يت ت ا آن دزيت دارد. باف ت پورفيريتيک هيالوپورفيريک و ميکروليت ک پورفيري ک و گاهي بافت جرياني برجستهترين بافت اين سنگها است ک ه از فنوکريس ته ای آمفيب ول پالژي وکالز و گ اهي بيوتي ت تش کيل ش ده و در زمين های از فلدس اارهای ريزبلور کوارتز )نمونههای داسيتي ميکروليت شيش ه و کانيهای کدر قرار دارد. فنوکريستهای آمفبي ول از ن و هورنبلند است که غالبا خودشکل بوده و در مقاط ط ولي و عرض ي در مق اط ميکروس کوپي در کن ار بلوره ای مستطيلي پالژي وکالز دي ده م يش ود. فنوکريس ته ای هورنبلند و پالژيوکالز در تعادل قرار دارد زيرا نمونهه ای آمفيبول فاقد حاشيه اکتين وليتي ب وده و دارای مرزه ای دانهای عادی با پالژيوکالز همزيست و مجاور خود هستند و به همين لح ا ب رای تخم ين ش راي درج ه ح رار تشکيل سنگ در عم م يت وان از اي ن زوجه ا اس تفاده نمود. در شکل 4 تصوير ميکروسکوپي اين سنگها نش ان داده شده اس ت. ک انيه ا غالب ا س الم و فاق د دگرس اني چشمگيری است. تنه ا در بخ شه ايي آمفيب وله ا ب ه کلري ت دگرس ان ش دهان د و ت ا ح دی ني ز م يت وان پالژيوکالزهايي در حال دگرس اني جزي ي ب ه سرس يت و مجموعه سوسوريتي تشخيص داد. شیمی کانیها نتيج ه تجزي ه ريزک او الکترون ي فنوکريس ته ای پالژيوکالزها و آمفيبوله ای بررس ي ش ده ب ه ترتي ب در جدوله 2 ای و 2 ب ه هم راه محاس به فرم ول س اختاری اراي ه ش ده اس ت. محاس به فرم ول س اختاری پالزيوکالزه ا ب ر اس اس 0 اکس يهن س اختاری انج ام ش ده (Deer et al., 1992) ک ه در ج دول 2 اراي ه ش ده اس ت. ترکي ب فنوکريس ته ای پالژي وکالز س نگه ای آتشفش اني بررس ي ش ده در ش کل 5 مش خص ش ده است. همگ ي اي ن پالژيوکالزه ا ترکي ب آن دزين داش ته و تغييرا بسيار ان دکي از مرک ز ب ه حاش يه بل ور نش ان ميده د ک ه نش اندهن ده منطق هبن دی بس يار ض عي است. اي ن وض عيت نش ان م يده د ک ه در زم ان تبل ور پالژيوکالزه ا ش راي دم ا فش ار و فوگاس يته H 2 O ب ه نس بت پاي دار ب وده و تغيي را ش راي فيزيک ي نامحسوس بوده است.(Best, 2003) شکل 4- تصوير ميکروسکوپي سنگهای آتشفشاني شر کامو A) فنوکريست پالژيوکالز در زمينهای از ميکرولي ت و فلدس اارهای ريزبل ور ب ا کمي دگرساني سوسوريتي در مرکز ( XPL ) B) فنوکريستهای آمفيبول پالژيوکالز و بيوتي ت در زمين های از شيش ه و ريزبل وره ای ک وارتز و فلدساار ( XPL ) C) فنوکريست آمفيبول با ماکل ساده ( PPL ) D) مقاط عرضي آمفيبول در زمينهای از ميکرولي ت و شيش ه هم راه ب ا باف ت جرياني حاصل از جهتيابي ميکروليتها در جهت جريان گدازه (XPL)

5 33 دما-فشارسنجي فنوکريستهای آمفيبول-پالژيوکالز سنگهای آتشفشاني در شر کامو شمال استان اصفهان... جدول 2- نتايج تجزيه ريزکاو الکتروني پالژيوکالزهای بررسي شده به همراه محاسبه فرمول ساختاری بر اساس 6 اتم اکسيهن Sample SiO Al 2 O FeO* CaO Na 2 O K 2 O BaO Total Si Al Fe Ca Na K Ba Total Or An Ab Sample ادامه جدول SiO Al 2 O FeO* CaO Na 2 O K 2 O BaO Total Si Al Fe Ca Na K Ba Total Or An Ab

6 پت رولوژی سال پنجم شماره هجدهم تابستان جدول 2- نتايج تجزيه ريزکاو الکتروني آمفيبولهای بررسي شده به همراه محاسبه فرمول ساختاری بر اساس 29 اتم اکسيهن sample SiO TiO Al 2 O FeO* MnO MgO CaO Na 2 O K 2 O BaO Total Si Al iv Al vi Ti Fe Fe Mn Mg Ca Na K Ba (Ca+Na) B Na B (Na+K) A Mg/(Mg+Fe 2+ ) شکل 5- A) ترکيب پالژيوکالزهای تجزيه شده در نمودار سه تايي Ab-An-Or B) مقطعي از ترکيب يک بلور پالژيوکالز از حاشيه به مرکز به حاشيه که نشاندهنده ترکيب يکنواخت بلور و عدم منطقهبندی مشخصي است. محور عمودی بر حسب درصد است و محور افقي نشاندهنده محل نسبي نقطه تجزيه شده در طول مقط بلور پالژيوکالز است و با شماره نمونه تجزيه شده )جدول 2 مشخص شده است.

7 33 دما-فشارسنجي فنوکريستهای آمفيبول-پالژيوکالز سنگهای آتشفشاني در شر کامو شمال استان اصفهان... محاسبه فرم ول س اختاری آمفيب وله ا ب ر اس اس 29 ات م اکس يهن س اختاری و دو م ول OH انج ام ش ده اس ت ب رای تفکي ک آه ن از محاس با فرم ول س اختاری ب ر مبن ای 13-CNK اس تفاده ش ده اس ت.(Leake et al., 1997) ب رای طبق هبن دی آمفيب وله ا از نموداره ای ش کل 6 اس تفاده ش ده اس ت. آمفيب وله ای تجزي ه ش ده همگ ي از ن و کلس يک )ش کل 6-A غي ر تيتاني ک مق دار (Ti<0.5) ANa+AK<0.5 از نو چرماکيت )شکل 6-C است. ب ا )گ روه 2 در ش کل 6-B و ش کل 6- نم وداره ای تقس يمبن دی آمفيب وله ای تجزي ه ش ده A) آمفيب وله ای تجزي ه ش ده همگ ي از ن و کلس يک (Leack et al., ب ر اس اس تقس يمبن دی C) و ANa+AK<0.5 B) (1997 ترکيب چرماکيت را نشان ميدهد. بحث س نگه ای آتشفش اني ب ا باف ت پ ورفيری دو مرحل ه تبل ور را پش ت س ر گذاش تهان د. مرحل ه اول در عم که ب ا تبل ور فنوکريس ته ای درش تبل ورتر مشخص ميش ود. مرحل ه ديگ ر در خ ارج ي ا نزدي ک سطح زم ين اس ت ک ه ب ا تبل ور ريزبلوره ای زمين ه ميکروليت و شيشه مش خص م ي ش ود. ب ا اس تفاده از ترکيب فنوکريس ته ا م يت وان اطالع ا ب ا ارزش ي در م ورد ش راي فيزيک ي ح اکم ب ر ماگم ا در زم ان تبل ور فنوکريس ته ا ب ه دس ت آورد. دم ا و فش ار مه مت رين ش اخصه ای ب رآورد ش راي فيزيک ي در زمان تبلور است. ب رای محاس به دم ا و فش ار س نگه ای آذري ن آمفيب ول و پالژي وکالزدار در ص ورتي ک ه آمفيب ول و پالژي وکالز در تع ادل ب ا ه م باش د م يت وان از ژکوترم ومتر آمفيب ول-پالژي وکالز اس تفاده نم ود. اي ن روش ژکوترم ومتری ي ک زم يندماس نج تب ادلي ب وده که بر مبنای واکنشهای 2 و 2 است: واکنش 2 واکنش 2 edenite+4quartz=tremolite+albite. edenite+albite=richterite+anorthite. ب رای ترم ومتری آمفيب ول-پالژي وکالز س ه معادل ه کاليبراس يون وج ود دارد ک ه در غال ب رابط هه ای 2

8 پت رولوژی سال پنجم شماره هجدهم تابستان Holland و Blundy Blundy تا 9 آورده شدهاند. رابط هه ای 2 و 2 توس )2334 و رابط ه 9 توس Holland و )2332 اراي ه ش ده اس ت. رابط هه ای 2 و 9 ب ر اس اس واک نش 2 و رابط ه 2 ب ر اس اس واک نش 2 ک اليبره ش ده اس ت. رابط هه ای 2 و 9 فق ب رای مجموع هه ای دارای ک وارتز قاب ل اس تفاده اس ت ام ا رابط ه 2 ه م ب رای مجموع هه ای دارای ک وارتز و ه م مجموع هه ای فاق د ک وارتز قاب ل اس تفاده اس ت در رابط ه ي ک: =P =Y ab فش ار )ب ر حس ب کيلوب ار )ب ر حس ب کيل و ژول ني ز در ص ورتي ک ه مق دار آلبي ت پالژي وکالز ب يش از 2/5 باش د ص فر در نظ ر گرفت ه م يش ود در غي ر اي ن ص ور مق دار آن برابر است با: در رابط ه دو:.Y ab =12(1-X ab plag ) 2-3 =P فش ار )برحس ب کيلوب ار =Y ab )ب ر حس ب کيل و ژول ني ز در ص ورتي ک ه مق دار آلبي ت پالژي وکالز ب يش از 2/5 باش د براب ر ب ا 9 در نظ ر گرفت ه م يش ود در غي ر اي ن ص ور مق دار آن برابر است با:.Y ab-an =12(2.X ab pl -1)+3kj.(Holland and Blundy, 1994) رابطه 2: رابطه 2: رابطه 9: Hammarstrom نحوه محاس به مق ادير م ورد ني از در رابط هه ای 2 و 2 به صور : X T1 Si = (Si-4)/4. X T1 Al = (8-Si)/4. X M2 Al = (Al+Si-8)/2. X K A = K. X A v = 3-Ca-Na-K-cm. X A Na = Ca+Na+cm-2. X M4 Na = (2-Ca-cm)/2. X M4 Ca = Ca/2..cm=Si+Al+Ti+Fe 3+ +Fe 2+ +Mg+Mn-13.0 ب رای محاس با فش ارس نجي 5 کاليبراس يون توس پهوهش گران مختل اراي ه ش ده اس ت ک ه در قالب رابطههای 4 تا 0 نشان داده شدهاند: رابطه 4: 2306( : و Zen P(±3kbar)= Altotal Hollister. و همکاران 2303( : رابطه 5: P(±1kbar)= Altotal Johnson رابطه 6: و 2303( P(±0.5kbar)= Altotal Rutherford : 2332( Schmidt رابطه 3:.P(±0.6kbar)= Altotal Anderson رابطه 0: و : 2335( Smith P(±0.6kbar)= 4.76Al [((T(ºC)-. 675)/85)) (0.53Al T(ºC)-. 675))]. انتخاب رابط ه مناس ب ب رای تخم ين دم ا و فش ار و

9 222 دما-فشارسنجي فنوکريستهای آمفيبول-پالژيوکالز سنگهای آتشفشاني در شر کامو شمال استان اصفهان... روش اس تفاده از اي ن مع ادي بس يار مه م اس ت ک ه متأسفانه تا کنون کمت ر م ورد توج ه ق رار گرفت ه اس ت. در اي ن پ هوهش ب رای انتخ اب بهت رين رابط ه ب رای ترموبارومتری تم ام رابط هه ای 2 ت ا 3 بررس ي ش د. در ش کل 3 اي ن مع ادي ب رای 20 زوج آمفيب ول- پالژيوکالز ترس يم ش دهان د. زوجه ای اس تفاده ش ده در ش کل 3 و ج دول 9 ب ا ع ددی چه ار رقم ي مش خص ش دهان د ک ه دو رق م اول س مت چ ر مع ر ش ماره پالژي وکالز در ج دول 2 و دو رق م بع دی ش ماره آمفيبول در ج دول 2 را نش ان م يده د. از آنج ايي ک ه بارومتر رابطه 0 نس بت ب ه رابط هه ای ب ارومتری ديگ ر دقي ت ر و جدي دتر اس ت ب رای انج ام محاس با اي ن رابط ه انتخ اب ش ده اس ت. ب رای انتخ اب ترم ومتر مناسب هر س ه رابط ه ترم ومتر )رابط هه ای 2 ت ا 9 ب ا رابط ه 0 ارزي ابي ش د. نموداره ای ش کل 3 ب ه خ وبي نشان مي ده د ک ه مناس بت رين ترم ومتر ب رای تلفي ب ا ب ارومتر معادل ه 0 ترم ومتر معادل ه 2 اس ت. زي را دادهه ای حاص ل رون د منطق ي دارد. همچن ين رابط ه 2 ب رای تم ام زوجه ا قاب ل اس تفاده اس ت. در اي ن پ هوهش محاس با ب ا ن رماف زار APG )ن رماف زار تخصص ي دم ا-فش ارس نجي آمفيب ول-پالژي وکالز ک ه توس )2222 اراي ه ش ده انج ام ش ده اس ت. Sayari نت ايج حاص ل ب ر اس اس روش تلفيق ي ترس يمي از )2222 ب ا اس تفاده از ترکي ب رابط هه ای 2 و Sayari 0 ک ه مناس بت رين رابط ه ب رای نمون هه ای م ورد بررس ي اس ت در ج دول 9 اراي ه ش ده اس ت. در حقيق ت ج دول 9 مع ر نقط ه تالق ي رابط هه ای 2 و 0 در نمودارهای شکل 3 است. ج دول 9- نت ايج ترموب ارومتری ب ر اس اس ترکي ب رابط ه ترم ومتری 2 از Holland و )2334 Blundy و رابط ه ب ارومتری 0 از 2335( Smith و Anderson sample T( C) P(kbar) sample min max average St.D T( C) P(kbar) پتروگرافي نب ود اس ترسه ای جه تدار در زم ان تبل ور را تأييد مينمايد. چگ الي (ρ) س نگه ای متش کله پوس ته ق ارهای در ح دود 2/3 گ رم ب ر س انتيمت ر مکع ب اس ت. اگ ر از افزايش چگ الي س نگه ا نس بت ب ه عم و همچن ين کاهش شتاب گراني ب ا اف زايش عم ص ر نظ ر ش ود و ب ا تقري ب مناس بي چگ الي س نگه ای پوس ته و ش تاب گران ي زم ين راب ت ف ر ش ود )3/02 مت ر ب ر مجذور رانيه ح داکرر عم تبل ور اي ن فنوکريس ت ه ا 23 کيل ومتر ارزي ابي م يش ود. ب ه عب ار ديگ ر تبل ور هم ان ط ور ک ه در ج دول 9 ني ز مش خص اس ت تبل ور اي ن بلوره ا در مح دوده دم ايي 369 ت ا 029 ب ا مي انگين 333 درج ه س انتيگراد و مح دوده فش ار 2/2 ت ا 4/5 ب ا مي انگين 9/4 کيلوب ار انج ام ش ده اس ت. ب ا ف ر اينک ه فش ار ح اکم در زم ان تبل ور فنوکريس ته ای آمفيب ول و پالژي وکالزفش ار هم ه جانب ه ليتواس تاتيک ناش ي از وزن س نگه ای فوق اني ب وده اس ت ب ا اس تفاده از رابط ه عم P=ρ.h.g (h) م يت وانيم را محاس به نم اييم. البت ه فش ارهای تکت ونيکي ني ز ت أرير گ ذار هس تند ام ا از آنج ا ک ه اهمي ت و ار ر آنه ا در قي اس ب ا فش ار ليتواس تاتيک ن اچيز اس ت م يت وان از آن ص ر نظ ر ک رد )ش واهد آمفيب وله ا از عم 23 کيل ومتری پوس ته ق ارهای شرو شده است.

10 پت رولوژی سال پنجم شماره هجدهم تابستان ش کل 3- ترس يم معادل هه ای 2 ت ا 0 ب رای 20 زوج فنوکريس ت آمفيب ول-پالژي وکالز در نمون هه ای بررس ي ش ده در نخس تين نم ودار معادله های 2 تا 0 مش خص ش دهان د ک ه در هم ه نموداره ا ب ا رن گ يکس ان تک رار ش ده اس ت. ع دد داخ ل نم وداره ا زوجه ای اس تفاده ش ده را مش خص م يکن د. ب ه اي ن ترتي ب ک ه دو رق م اول س مت چ ر ش ماره پالژي وکالز و دو رق م دوم ش ماره آمفيب ول را نش ان ميدهد.

11 229 دما-فشارسنجي فنوکريستهای آمفيبول-پالژيوکالز سنگهای آتشفشاني در شر کامو شمال استان اصفهان... عم تبل ور اي ن فنوکريس ته ا 23 کيل ومتری پوسته قارهای برآورد ميش ود. اي ن ع دد نش اندهن ده عم شرو تبلور ماگما در پوسته قارهای است. سپاسگزاري نگارن دگان اي ن پ هوهش از تحص يال تکميل ي دانش گاه اص فهان و همچن ين از همک اری پروفس ور ماس ون از دانش گاه اش توتگار آلم ان ب ه عل ت همک اری در انج ام تجزي ه ريزک او الکترون ي و ني ز دکت ر هم ايون ص فايي کم ال تش کر و ق درداني را دارند. نتیجهگیري سنگه ای آتشفش اني ب ه س ن بع د از ميوس ن در شر کامو ک ه س ازند قرم ز زي رين را قط نم ودهان د ب ا ترکي ب داس يت ت ا آن دزيت اس ت ک ه از فنوکريس ته ای آمفيب ول پالژي وکالز و بيوتي ت در زمين های از ک وارتز فلدس اار ميکرولي ت و شيش ه ق رار گرفت هان د. ب ر اس اس تلفي رواب ترم ومتری آمفيب ول-پالژي وکالز و ب ارومتری آمفيب ول فنوکريس ته ای آمفيب ول و پالژي وکالز در ش راي دمايي 369 ت ا 333 درج ه س انتيگراد و فش ار 2/2 ت ا 4/5 کيلوبار متبلور ش دهان د. ب ر اي ن اس اس ح داکرر Aftabi, A. and Atapour, H. (2000) Regional aspects of shoshonitic volcanism in Iran. Episodes 23(2): Agard, P., Omrani, J., Jolivet, L., Whitechurch, H., Vrielynck, B., Spakman, W., Monie, P., Meyer, B. and Wortel, R. (2011) Zagros orogeny: a subduction-dominated process. In: Geodynamic Evolution of the Zagros (Eds. Lacombe, O., Grasemann, B. and Simpson, G.). Geological Magazine Allen, M., Jackson, J. and Walker, R. (2004) Late Cenozoic reorganization of the Arabia-Eurasia collision and the comparison of short-term and long-term deformation rates. Tectonics 23(TC2008): Amidi, S. M., Emami, M. H. and Michel, R. (1984) Alkaline character of Eocene volcanism in the middle part of Central Iran and its geodynamic situation. Geologische Rundschau 73: Anderson, J. L. and Smith, D. R. (1995) The effects of temperature and fo 2 on the Al-in-hornblende barometer. American Mineralogist 80: Best, M. G. (2003) Igneous and metamorphic petrology. 2 nd edition, Blackwell science Ltd., Oxford, UK. Blundy, J. and Holland, T. (1990) Calcic amphibole equilibria and a new amphibole-plagioclase geothermometer. Contributions to Mineralogy and Petrology 104: Deer, W. A., Howie, R. A. and Zussman, J. (1992) An introduction to the rock forming minerals. 2 nd edition, Longman and Scientific Technical, London. Dewey, J. F., Hempton, M. R., Kidd, W. S. F., Saroglu, F. and Sengo, A. M. C. (1986) Shortening of continental lithosphere: the neotectonics of eastern Anatolia- a young collision zone. In: Collision Zone Tectonics (Eds. Coward, M. P. and Ries, A. C.) Special Publication 19: Geological Society, London. Dilek, Y. and Sandvol, E. (2009) Seismic structure, crustal architecture and tectonic evolution of the Anatolian-African plate boundary and the Cenozoic orogenic belts in the eastern Mediterranean region. Geological Society of London, Special Publication 327: Dilek, Y. and Whitney, D. L. (2000) Cenozoic crustal evolution in Central Anatolia: extension, منابع

12 پت رولوژی سال پنجم شماره هجدهم تابستان magmatism and landscape development. In: Proceedings of the Third International Conference on the Geology of the Eastern Mediterranean: (Eds. Panayides, I., Xenophontos, C. and Malpas, J.) Geological Survey Department of Cyprus, Nicosia. Dilek, Y., Imamverdiyev, N. and Altunkaynak, S. (2010) Geochemistry and tectonics of Cenozoic volcanism in the Lesser Caucasus (Azerbaijan) and the peri-arabian region: collision-induced mantle dynamics and its magmatic fingerprint. International Geology Review 52: Emami, M. H. (1981) Ge ologie de la re gion de Qom-Aran (Iran): contribution a l e tude dynamique et ge ochimique du volcanisme Tertiaire de l Iran Central. PhD thesis, University of Grenoble, France. Hammarstrom, J. M. and Zen, E. (1986) Aluminum in hornblende: An empirical igneous geobarometer. American Mineralogist 71: Hassanzadeh, J. (1993) Metallogenic and tectonomagmatic events in the SE sector of Cenozoic active continental margin of Central Iran (Shahre-babak area), Kerman province. PhD thesis, University of California, Los Angeles, USA. Hessami, K., Jamali, F. and Tabassi, H. (2003) Map of major active faults of Iran, scale 1: , International Institute of Earthquake Engineering and Seismology, Tehran. Holland, T. and Blundy, J. (1994) Non-ideal interactions in calcic amphiboles and their bearing on amphibole-plagioclase thermometry. Contributions to Mineralogy and Petrology 116: Hollister, L. S., Grissom, G. E., Peters, E. K., Stowell, H. H. and Sisson, V. R. (1987) Confirmation of the empirical correlation of Al in hornblende with pressure of solidification of calc-alkaline plutons. American Mineralogist 72: Jackson, J. and McKenzie, D. (1984) Active tectonics of the Alpine-Himalayan belt between western Turkey and Pakistan. Geophysical Journal International 77: Johnson, M. E. and Rutherford, M. J. (1989) Experimental calibration of the aluminum-in-hornblende geobarometer with application to Long valley caldera (California). Geology 17: Leake, B. E., Woolley, A. R., Birch, W. D., Gilbert, M. C., Grice, J. D., Hawthorne, F. C., Kato, A., Kisch, H. J., Krivovicher, V. G., Linthout, K., Laird, J. and Mandarino, J. (1997) Nomenclature of amphiboles-report of the subcommittee on amphiboles of the international mineralogical association commission on new minerals and mineral names. European Journal of Mineralogy 9: McClusky, S., Reilinger, R., Mahmoud, S., Ben Sari, D. and Tealeb, A. (2003) GPS constraints on Africa (Nubia) and Arabia plate motions. Geophysical Journal International 155: Sayari, M. (2012) APG: An efficient software program for Amp-Pl thermobarometry based on graphical method. Journal of Sciences, Islamic Republic of Iran 22: Schmidt, M. W. (1992) Amphibole composition in tonalite as a function of pressure: an experimental calibration of the AI-in-hornblende barometer. Contributions to Mineralogy and Petrology 110:

13 Petrology, 5 th Year, No. 18, Summer Thermo-barometry of amphibole-plagioclase phenocrysts in volcanic rocks in the east of Kamu north of Isfahan province (middle part of the Central Iranian volcanic belt) Mohammad Sayari, Mortaza Sharifi * and Seyed Mohsen Tabatabaei Manesh Department of Geology, Faculty of Sciences, University of Isfahan, Isfahan, Iran Abstract The studied volcanic rocks, in the middle part of the Central Iranian Volcanic Belt (Urumieh-Dokhtar Magmatic Arc) belong to a vast magmatic province located in the north of the Bitlis-Zagros suture zone. Petrographically, these rocks show dacite to andesite composition and include phenocrysts of plagioclase, amphibole and biotite with a prevailing porphyritic texture in a matrix composing of feldspar, quartz, microlite and glass. Having a relatively invariable composition, plagioclases are all andesine. Amphiboles are calcic and tschermakite type. Estimation of temperature and pressure of crystallization resulted from graphically integrating amphibole and amphibole-plagioclase geothermo-barometry equations indicates that the amphibole-plagioclase phenocrysts were crystallized in the temperature range of C with average of 797 C and in the pressure range of kbar with the average of 3.4 kbar. The maximum depth of crystallization is evaluated at 17 km in continental crust. Key words: Thermo-barometry, Amphibole, Plagioclase, Volcanic rocks, Kamu, Urumieh- Dokhtar * m.sharifi@sci.ui.ac.ir